Vader Teysen is een verwoede zondagswandelaar. En ook voor de dagloners uit de streek is de zondag heilig. Alleen de huiselijke dieren worden gevoederd. Voor de rest wordt er die dag niet gewerkt.

De Kalmthoutse heide is vader's uitverkoren wandelterrein. En al heel vlug zijn de opgroeiende kinderen zijn onafscheidelijke kompanen tijdens de wekelijkse trips.

Anna Cornelia leert snel de meest verborgen dierenvluchtwegen van de immense vroente ontdekken. De vluchtwegen van ree, konijn en talrijke andere heidebewoners doorkruisen de buntbossen . Zij zetten zich verder in de struik- en dopheidevelden, lopen doorheen de rietlanden of onder een paar eenzame grove dennen of witzilverberken op een duinrug. Langsheen de stuivende zandheuvels worden de dierensporen daarbij heel zichtbaar.

Vader is op deze wandelingen voor de kinderen een onderwijzer van de heide. Zo vertelt hij ondermeer dat tussen  de twee voorste en de twee achterste tenen van de voetafdrukken van een vos een strooitje of een takje kan worden gelegd, terwijl dat bij een gelijkaardige voetafdruk van een hond niet kan . Wanneer hij de kinderen de grote ingang van een konijnenhol aanwijst, vraagt hij hen telkens ook op zoek te gaan naar de kleinere vluchtuitgangen, die meestal verborgen zitten onder de afhangende heidestruiken. Een andere keer toont hij hen hoe het kleine lieve zonnedouwtje  zonder genade kan zijn als de speels vliegende blauwe libel blijft plakken aan zijn kleverige stengeltjes, zodat deze vleesetende plant zijn prooi onverbiddelijk de dood kan injagen. Hoe heeft vader het weer verwoord ? : “... de ene zijn dood is de andere zijn brood ...”. De kleinen worden daar stil bij.

En vader vertelt hen nog veel meer. Zo groeit Anna Cornelia, reeds op jeugdige leeftijd en voor zij het zelf beseft,  uit tot een volwaardige heidekenster. Wanneer zij later in de Kambuus de dienst uitmaakt kunnen zelfs de natuurverkenners van haar nog heel wat leren over het reilen en zeilen op de Kalmthoutse heide.

Maar voor de jonge Anna Cornelia Teysen is zuivere natuurkennis niet voldoende. De heide is veel meer voor haar. Anna Cornelia ondergaat de Kalmthoutse heide in hart en nieren. Zij wordt erdoor gefascineerd.

Zo komt zij in de Lente in de ban van veenpluis, pitrus, zonnedauw en gele lis. En met verwondering ontdekt zij reeds heel vroeg in april de groene sprietjes van de nieuwe generatie pijpestrooitjes, door de Kalmthoutse en Putse boeren "den bunt" genoemd. Met een beetje heimwee in het hart ziet zij daarboven de rosse oude " bunt " afknakken. Maar het kleine stervormige heidespurrieke, dat op de voet van de zandheuvel schittert, brengt haar dan weer vreugde.

Ontroerend heerlijk wordt het als onder de grove den moeder ree en haar kroost onverwacht te voorschijn treden, of als hoog in de lucht, als een koning zo rijk, de eenzame buizerd zweeft.

En telkens weer schrikken bij het opvliegen van een onvermoede fazant uit de struikhei hoort er ook bij.

Het Grote Meer, het Droomeiland, het Meurisseven, de Vossenbergen, ja zelfs de gevaarlijke moerassen van de verder afgelegen Nol hebben op de duur geen geheimen meer voor een stilaan naar de volwassenheid groeiende jonge meid.

Maar waar Anna Cornelia finaal het meest van houdt, is van op de hoge duin, de wijde vlakte schouwend, te luisteren naar  die grootse stilte, die op de Kalmthoutse heide naar eeuwigheid voert.

Met de volwassenheid  komt er echter stilaan ook een einde aan de ongebreidelde wandelingen van Anna Cornelia op de Kalmthoutse heide .De plicht roept. En voor de dochter van een dagloner betekent dat destijds zonder twijfel dienster spelen.

Poëzie +

De Wolken (Martinus Nijhof).

Ik droeg nog kleine kleren, en ik lag          

lang uit met moeder in de warme hei,

de wolken schoven boven ons voorbij

en moeder vroeg wat ‘k in de wolken zag.

En ik riep : Skandinavië, en eenden,

daar gaat een dame, schapen met een herder.

de wolken werden woord en dreven verder,

maar ‘k zag dat moeder met een glimlach weende

Toen kwam de tijd dat ‘k niet naar boven keek,

ofschoon de hemel vol van wolken hing,

ik greep niet naar de vlucht van ’t vreemde ding

dat met zijn schaduw langs mijn leven streek.

Nu ligt mijn jongen naast mij in de heide

en wijst me wat hij in de wolken ziet,

nu schrei ik zelf en zie in het verschiet

de verre wolken waarom moeder schreidde.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Volgende week Zaterdag 11 augustus e.k. weer een Kalmthouts Broodje :
II/10. De keet van moeder Kee/Een volwassen daglonersdochter.                Awdoe!

04-08-2012 om 00:00 geschreven door Jan Caluwaerts