Alvorens verder in te gaan op "Het tracé van de doodendraad op Kalmthouts grondgebied" is het toch nuttig vooraf nog enkele toelichtingen rond de draadversperring uit de doeken te doen.

Voor de opbouw van de elektrische draadversperring worden er om de 3 à 4 meter vertikaal palen geplaatst van +/- 2 meter hoog. Op deze palen worden er alle 20/30 cm. witte isolatoren aangebracht. Aan deze isolatoren worden van paal tot paal horizontaal lopende dikke koper- of ijzerdraden vastgehecht, die meestal aangevuld worden met bijkomende verticaal of van boven naar beneden schuinlopende draden.

De draden ontvangen electriciteit via een draad die als stroomgeleider gehecht is aan hogere palen die om de 50 meter zijn ingezet. Langs deze stroomgeleider probeert men telkens een spanning van 2000 volt op de draden te krijgen. Kalmthout behoort voor deze electriciteitstoevoer tot de transformatorengroep Merksem/Kapellen. Ook een telefoondraad ontbreekt niet in het geheel.

De Duitsers brengen langs de draadversperring schakelhuisjes aan met apparatuur om de stroom op de gewenste wijze over te brengen. Deze schakelhuizen zijn houten barakken die in bijkomende orde ook schuilplaatsen voorzien voor de Duitse opzichters. 

De aldus aangebrachte draden worden langs beide zijden nog afgeschermd door lagere niet geladen bijkomende draadafspanningen. Er ontstaan aldus brede gangen waarbinnen de burgers zich niet mogen begeven en langswaar de Duitse Uhlanen zich ,eventueel met paard en/of kar,  kunnen verplaatsen.

Bij de inleiding hebben we reeds gesteld dat de elektrische draadafspanning niet volledig met de grens samenloopt. Voegen wij hier nog aan toe dat deze draadversperring ook niet verward mag worden met de gewone pindraad die legermanschappen van het neutrale Nederland als tegenreactie langs hun kant van de grens hebben aangebracht, zoals dit bvb. het geval is geweest in de Maatjes tussen Achtmaal en Nieuwmoer.

Een aldus ontstane tweevoudige draadafspanning heeft wel Nieuwmoer, de Hoek en zustergemeente Essen op die wijze als het ware volledig van de buitenwereld afgesloten. Op Nieuwmoer en in Essen is dan ook het gezegde gegroeid dat ze "in een kiekeskot leven".

Om in 't geniep over de elektrische draadversperring te kunnen komen kan men wel beroep doen op "passeurs", die de mensen op vakkundige wijze overzetten door het gebruik van bodemloze tonnen of andere doorkruip materialen, zoals een opvouwbaar houten raam. Zelfs Duitse soldaten verlenen hieraan al heel vlug uit eigenbelang stiekem hun medewerking. Een appeltje voor de dorst is in die barre oorlogstijd immers ook voor hen altijd welgekomen.

Gekende "passeurs"-namen in Kalmthout zijn o.m. die van de Kennessen, de Van Oersen, de De Schrijvers en de Baelemansen.

Wel dient gezegd dat de vlucht naar Nederland vooral bij de aanvang van de Duitse invasie heeft plaats gevonden. De vluchtwegen lopen bij ons daarbij in eerste instantie vooral naar Huybergen, Roosendaal en Nispen en vervolgens verder door naar Bergen-op-Zoom en Breda. En het dient onderlijnd dat de Noord-Brabantse solidariteit t.o.v.onze mensen ontroerend door verwees naar dat nog steeds aanwezige samenhorigheidsgevoel uit die lang vervlogen tijden van het vroegere " edele Brabant were di".

Voor nog andere bijkomende gegevens verwijzen we graag door naar de bijdragen die daaromtrent verschenen zijn in onze regionale heemkundige tijdschriften "Calmpthoutania" (Kalmthout) en "De Spyker" (Essen). Deze bijdrage gaat dan verder in op het traject van de "doodendraad" op Kalmthouts grondgebied, meer bepaald van West naar Oost (zoals met de stroomtoevoer voor de transformatoerengroep Merksem/Kapellen). 

Poësie +

(uit) De moeder en de zonen van Anton van Wilderode. (3)

.................

De moeder :

Iedere brief is een stap die voor de deur stil houdt,

een behoedzaam gefluisterd overleg.

Een aarzeling van vreugde, een verdriet dat men wil verdagen minuten lang.

Kom binnen, zeg het maar, ik moet het dragen,

mijn nachtelijk pantser, mijn slapeloos verdriet.

De tweede zoon :

Ik weet wat je doet moeder van uur tot uur.

Ik heb teveel tijd voor de herinnerig en mijn geheugen heeft alles feiloos gefotografeerd.

Als ik mijn ogen dicht doe ben ik thuis dicht bij jou.

Ik moet niets meer zeggen.

Jij weet alles, net als vroeger. 

.......................

(vervolgt)

Actua +

Nu de grote vacantie ten einde loopt start Digidak ook in onze Kalmthoutse gemeente opnieuw zijn initiatiecursussen in de computerkunde. Inschrijvingen zijn mogelijk in de jeugdbibliotheek van Nieuwmoer op dinsdag 9 september e.k. van 10 u. tot 11u.30 en in het dienstencentrum De Groten Uitleg op het Kerkeneind op maandag 15 september e.k. van 10u.30 tot 12 u. en op Donderdag 18 september e.k. van 19u. tot 20 u. O.m. voor een grote groep van senioren is de digitale initiatie van Digidak, met de medewerking van talrijke wrijwilligers , in onze gemeente niet te versmaden..  

.........................................................................................................................................................

Volgende zaterdag 6 september weer een Kalmthouts broodje :

 III/4. "De doodendraad"/Vanuit Putte-Kapellen.