zie hier enkele receptjes om een smeerwortel - maceraat te maken! veel succes er mee!
Wat is een maceraat!? - Een aftreksen van een plant die een tijdje in het water moet koken ( zacht kokend water). - Een aftreksel van zachtere plantdelen overgoten met bijna kokend water. - Een aftreksel van een plant die gedurend een bepaalde tijd in koud of lauw water of alcohol moet liggen. - Een gedroogde plant tot poeder gewreven.
maceraat- een koud aftreksel: Een maceraat of koud aftreksel of een koude thee maakt men van 1 alle kruiden die planteslijmen(slijmstoffen) bevatten. bv. alle malva's zoals kaasjeskruid, heemst, stokroos, de weegbreesoorten, de hondsdraf,en nog veel meer. bijna alle kruiden die gebruikt worden voor de luchtwegen. De planteslijmen leggen een dun laagje als bescherming op het menselijkslijmvlies waardoor het de mogelijkheid heeft zichzelf te herstellen. Wanneer de kruiden overgoten worden met kokend water worden de slijmstoffen vernietigd. Daarom worden maceraten gezet met koud of lauw water. Deze koude thee's moeten iets langer trekken ongeveer 10 minuten. Daarna kan men ze in een warmwaterbad (au bain marie) opwarmen en opdrinken. Kruiden waarvan men de wortel gebruikt: vb. valeriaanwortel, kalmoeswortel en maretakwortel. Deze koude t'hees moeten 1 nacht trekken. 's avonds worden de maceraten van wortels gezet en 's morgens opgewarmd tot lichaamstemperatuur. steeds jonge scheuten van maretak nemen voor de bloei en zeker geen vruchtjes.
sennapeulen bevatten zeer veel slijmstoffen. Ze worden een paar uur tot een nacht koud getrokken. ps. sennapeulen die overgoten worden met heet water geven darmkrampen.
Olie van verse Smeerwortel-wortel (Smeerwortel-maceraat 1)
- 100 g verse wortels van smeerwortel
- 100 ml koudgeperste plantaardige olie (zonnebloem-, amandel-, saffloerolie)
Schil de verse smeerwortel heel erg dun, en snij/hak ze in hele kleine stukjes. Je merkt dat 'smeer'wortel zijn naam niet gestolen heeft, dit is een vreselijk smerig werkje...
Doe het kruid in een pot, en overgiet met de olie. Idealiter laat je dit geheel nu gedurende een week trekken, waarbij je dagelijks het geheel een keer omroert, bij temperatuur van ongeveer 45°-50° C, doch zonder professionele apparatuur is dat meestal niet mogelijk. In plaats hiervan kan je de olie ook dagelijks een uurtje verwarmen, maar liever niet warmer dan rond de 60°. Omdat we uitgaan van vers kruid kan het feit dat de warmte niet constant is, eventueel aanleiding geven tot gisting.... Mocht het zover komen (en dat zie je doordat er voortdurend luchtbelletjes beginnen op te stijgen), dan kan je dat proces nog stoppen door de pot met olie te verhitten tot zo'n 65°. Je roert er dan continu in tot al het gebubbel stopt. Als je er vroeg bij was, kan je daarna het maceratie-proces nog gewoon verder zetten.
Na een week zeef je de olie, en vervolgens laat je de olie bezinken: Een deel van het in de wortel aanwezige water is op dit ogenblik nog in de olie aanwezig, en die kan aanleiding geven tot bederf. Als je de olie minimaal 12 uur ongestoord laat staan, zakt het water plus nog aanwezige plantaardige resten naar de bodem, en dan kan je de olie decanteren: Giet de olie heel voorzichtig over in droge flesjes, en zorg ervoor dat het bezinksel in de oorspronkelijke recipiënt achterblijft.
Je kan de olie eventueel verder verwerken tot zalven of crèmes. Een maceraat uitgaande van vers kruid kan een jaar bewaard worden.
Olie van gedroogde Smeerwortel-wortel (Smeerwortel-maceraat 2)
- 50 g Gedroogde smeerwortel
- 150 ml koudgeperste plantaardige olie
(Om smeerwortel te drogen snij je de wortels overlangs in hele dunne repen, of dwars in dunne schijfjes)
Maak de kleine stukjes gedroogd kruid nog verder klein, bijvoorbeeld in een voor dat doel gekochte koffiemolen of in een keukenrobot met inzetstuk voor het hakken van relatief kleine hoeveelheden noten en dergelijke.
Overgiet de smeerwortel met de olie, en roer heel zorgvuldig, tot het kruid volkomen is opgenomen in de olie.
Zet de olie op een warme plek. Idealiter zou je de olie een week aan een stuk op een temperatuur van ongeveer 45° moeten houden, maar hierbij geldt opnieuw dat dat voor een 'amateur' nauwelijks haalbaar is. Je kiest er dus beter voor om de olie dagelijks gedurende een uur tot 50 à 60° C te verwarmen. In tegenstelling tot de bereiding met vers kruid, bestaat hier geen gevaar voor fermentatie omdat er zich geen water in de bereiding bevindt. De olie moet wel dagelijks uiterst grondig worden doorgeroerd, om te vermijden dat het kruid op de bodem gaat samenklonteren.
Na een week kan de olie uitgeperst worden. Ook dit is een verschil met de verse bereiding, waarbij je kan volstaan met filteren: vers, en dus waterhoudend kruid zal de olie immers eerder afstoten, terwijl gedroogd kruid de olie echt heeft geabsorbeerd. Omdat je waarschijnlijk evenmin als ikzelf een tinctuurpers ter beschikking hebt zal je ook moeten improviseren, en een constructie bedenken waarbij je langzaamaan het persende gewicht kan verhogen. Na het persen laat je de olie nog één nacht staan, om hem vervolgens te decanteren en af te vullen in schone, droge flessen.
Een maceraat uitgaand van gedroogd kruid kan ruim twee jaar bewaard worden.
Smeerwortel/Sin-Janskruid-zalf
- 50 ml Sint-Jansolie
- 50 ml Smeerwortelmaceraat (zie hoger)
- 15 g bijenwas, in stukjes...
Giet de beide oliën tesamen in een kommetje, en verwarm au bain marie tot 65° C (thermometer!). Voeg de stukjes bijenwas toe, en roer goed tot de was volledig gesmolten is. Giet vervolgens de warme bereiding in kleine zalfpotjes die je al hebt klaarstaan. Laat opstijven. Veeg de gebruikte pan/kom snel uit met keukenrol of een doek, om te vermijden dat de zalfresten opstijven in de pan.
smeerworteltinctuur (UITWENDIG GEBRUIK) 50 gr smeerwortel (wortel) 250 gr eau de cologne
De wortel grondig wassen, schrapen in stukjes snijden en mixen met eau de cologne. Men bekomt een olieachtige vloeistof die zeer goed bewaart. de bokaal voorzien van etiket. 3 weken laten macereren op een warme vensterbank. dagelijks schudden. Na 3 weken zeven en in donkere fles doen. Zeer goed middel tegen: spierpijn, zenuwpijn ,gewrichtspijn, zenuwontstekingen, en aangezichtspijnen, rimpels, kraaienpootjes.
Smeerwortel omslag, 50-100 gram smeerwortelmeel (smeerwortel fijnmalen) met warm (niet te heet) water en een paar druppels olie tot een papje roeren, warm opbrengen, afdekken met een linnen doek, een handdoek en tot slot met een zwachtel vastzetten, één tot een aantal uren of de hele nacht inwerken, als nabehandeling met smeerwortelzalf insmeren: Bij breuken, kneuzingen, verrekkingen, verstuikingen en bloeduitstortingen van botten spieren en pezen. Ook bij spier-, zenuw- en peesschede ontstekingen. Tennisarm en andere sterk belaste gewrichten. Aandoeningen aan ruggengraat en hernia. Tepelkloven.
|