CGM -  Belgisch - Congo

VATA ROYAL BUTA (Belgisch - Congo)

Vata -Royal  cycles  ------------------ Buta---------Belgisch - Congo

Buta is nu  een landbouw- en handelsstad in het noordoosten van Congo, vlakbij de grens met de Centraal-Afrikaanse Republiek.

Buta est maintenant une ville agricole et commerçante du nord-est du Congo, près de la frontière avec la Centrafrique.

RJ. FRANCO  (Belgisch - Congo)

Cycles RJ. FRANCO ---  Elisabethstad of Elisabethville  in het voormalige Belgisch -Congo  - nu Lubumbashi in de  Democratische Republiek Congo

Cycles AFRICAINS  Sport (Belgisch - Congo)

LOMAMI (Belgisch-Congo)

Lomami --- het vroegere Belgisch-Congo

De provincie Lomami werd in 1962 voor het eerst gecreëerd uit de provincie Kasai . Het werd toen opgenomen in de provincie Kasai-Oriental als het district Kabinda .

GILCE (BELGISCH - CONGO)

GILCE  Cycles-------Paulis - Belgisch Congo

periode-1940-50

hoogte: 6 cm

breedte: 3.3 cm

diepte: 1.5 cm

materiaal: koper

opschrift: CYCLES

opschrift: GILCE / PAULIS

PAULIS, nu ISIRO is een stad in de Democratische Republiek Congo, hoofdstad van de provincie Haut-Uele ( territorium Rungu ). De stad werd gebouwd vanaf 1934, ten tijde van Belgisch Congo ,  de stad Paulis  was voltooid in 1957.  De stad droeg de naam van de Belgische officier en ontdekkingsreiziger Albert Paulis (1875-1933), één van de bouwers van de Chemins de fer des Uele . In november 1964 werd de stad bevrijd uit de greep van de Simbas-rebellen, dat gebeurde tijdens de Operatie Dragon Noir, onder leiding van het 1e Regiment Paracommando  van het Belgische leger.

NGUMA (BELGISCH – CONGO)

NGUMA betekent:  python, boa, of slang (serpent)

ROYAL MBOKO (Belgisch Congo)

Royal Mboko ------------Belgisch Congo

Op het merkplaatje zien we de afbeelding van een Afrikaanse Buffel.

Het woord “Mboko” komt oorspronkelijk uit Centraal-Afrika, met name uit de Congolese cultuur. De betekenis kan een beetje variëren afhankelijk van de context: “Mboko” wordt vaak gebruikt om iets te beschrijven dat authentiek, rauw of representatief is voor de straat of het volk. In sommige talen in Congo kan “mboko” ook verwijzen naar een mand of container.

ROI DES VELOS Belgisch -Congo 

ROYAL DE LUXE (Belgisch – Congo)

ROYAL DE LUXE Cycles ----M. Fernandes -------- Lukula----- Belgisch - Congo

Lukula is een stad en tevens een territoire in de provincie Kongo Central (vroegere Bas-Congo) in de Democratische Republiek Congo ( vroegere Belgisch – Congo ).

Er bestonden grote landbouwondernemingen, bijvoorbeeld de Plantations de la Lukula, een Belgische vennootschap opgericht in 1899. In de jaren 1920-30 werd in Lukula de eerste cementfabriek van  Congo gebouwd, gebruikmakend van lokale grondstoffen: kalksteen, klei, rivierwater.

Lukula werd in 1955 benoemd tot bestuurlijk centrum van zijn territoire.

ROYAL CADEC (Belgisch-Congo)

ROYAL CADEC De Luxe--------------------Belgisch-Congo

1933-1958 - 25jarig jubileum

ROYAL CODRON (Belgisch- Congo)

ROYAL CODRON : -- In Nederlandse lijsten van Belgische fietsmerken staat “ROYAL CODRON” vermeld als merk, maar zonder verdere details. België had veel fietsenmerken en vaak waren er handelaren die merknamen hadden waarvan de frames of onderdelen elders gemaakt werden.

Codron kan een achternaam of voornaam zijn, bijvoorbeeld Frans of Belgisch van oorsprong.

ROYAL MOERO (Belgisch Congo)

ROYAL MOERO – Cycles ------------------ Belgisch Congo

Lake Mweru, in het Frans vaak Lac Moero, is een zoetwatermeer in Centraal-Afrika, in wat nu het oosten van de Democratische Republiek Congo en noordwest-Zambia is. Het meer wordt gevoed door de rivier Luapula in het zuiden, en de Luvua voert het water af naar het noorden, dat dan verder gaat richting de rivier de Lualaba/Congo-rivier. Oppervlakte: ongeveer 4.650 km.

Tanganika-Moero District was een bestuurlijke eenheid van Belgisch-Congo van ongeveer 1912 tot 1933. Het district strekte zich uit over wat nu de noordelijke delen van Haut-Katanga en Tanganyika provincies zijn.

BAUDOUIN (Belgisch-Congo)

BAUDOUIN -- Baudouin  Etabl. Matthys -- Mons/Bergen   België / Belgique.

Baudouin  Etabl. Matthys uit Mons exporteerde fietsen naar Belgisch-Congo.

Op het balhoofdplaatje BAUDOUIN Royal zien we de afbeelding van de jonge koning Boudewijn (1930–1993) ( le roi Baudouin)

Boudewijn werd koning van België in 1951, na de troonsafstand van zijn vader, Leopold III. Op dat moment was Congo (officieel: Belgisch Congo) nog een Belgische kolonie, sinds 1908 bestuurd door België (na de periode van de persoonlijke heerschappij van Leopold II).

In 1955 bracht Boudewijn een koninklijk bezoek aan Congo.

Hij werd er enthousiast onthaald door veel Congolezen, wat in België geïnterpreteerd werd als een teken van loyaliteit en tevredenheid. In werkelijkheid was er al groeiende onvrede en nationalistisch bewustzijn bij veel Congolezen.

Het bezoek versterkte Boudewijns persoonlijke band met Congo, maar ook zijn overtuiging dat België nog een “beschavende rol” te spelen had — een visie die later als paternalistisch werd beschouwd.

Koning Boudewijn I (1930–1993) speelde een belangrijke rol tijdens en na de dekolonisatie van Belgisch Congo. Onder internationale druk en door toenemende sociale onrust werd Congo onafhankelijk op 30 juni 1960.

Tijdens de plechtigheid in Léopoldville (nu Kinshasa) hield Boudewijn een omstreden toespraak. Hij prees Leopold II om zijn “genadige beschavingswerk” in Congo!

Hij waarschuwde de nieuwe leiders om niet te snel te veranderen en om België als gids te blijven zien.

De toespraak werd in België gezien als hoffelijk en vaderlijk, maar in Congo als koloniaal en neerbuigend. De Congolese premier Patrice Lumumba hield onverwacht een felle tegen-toespraak, waarin hij sprak over onderdrukking, vernedering en het lijden van het Congolese volk.

Dit veroorzaakte grote spanning tijdens de ceremonie en symboliseerde de breuk tussen het koloniale verleden en de nieuwe onafhankelijkheid.

Kort na de onafhankelijkheid brak chaos uit in Congo: muiterijen, afscheidingsbewegingen (zoals Katanga), en politieke moorden, waaronder die van Patrice Lumumba in 1961. Boudewijn was diep geraakt en teleurgesteld door het verloop van de gebeurtenissen. Hij bleef sterk emotioneel verbonden met Congo en zag de onafhankelijkheid als een mislukking van de “Belgische missie”.

Boudewijns houding wordt vandaag gezien als goedbedoeld maar paternalistisch. Zijn toespraak van 1960 was een keerpunt in de Belgische koloniale geschiedenis — ze symboliseert de moeilijkheid van België om de koloniale mentaliteit los te laten. In latere jaren toonde Boudewijn meer berouw over de manier waarop België met Congo was omgegaan, maar hij bleef persoonlijk getroffen door de manier waarop de dekolonisatie verliep.

SCIMEKA (Belgisch – Congo)

Centraal op het balhoofdplaatje in de cirkel zin we de vlag van Belgisch – Congo.

Het is niet duidelijk wat met SCIMEKA bedoelt word: Varianten zoals “Simika” / “Simeka / Shimika / Tshimeka / Semeka” leveren vooral persoonsnamen, bedrijfsnamen en moderne termen op —  het is wel wél een veelvoorkomende Congolese familienaam. Of het is mogelijks een Franstalig acroniem is (zoals Société Congolaise Industrielle et Minière…)?

ROYAL KANDA-KANDA ( Belgisch Congo)

ROYAL KANDA-KANDA -- Kanda-Kanda was een plaats in Belgisch Congo, in de provincie Kasai. Het was de hoofdplaats van het gelijknamige gewest (dus administratief belangrijk als districtshoofdplaats). Bevolking rond 1949: ongeveer 250 blanken en 125.000 inlanders. De term “inlanders” in de koloniale context refereert aan de autochtone bevolking. De “blanken” verwijst naar de Belgische kolonialen, bestuurders etc. De verhouding (250 blanken vs. 125.000 inlanders) geeft een indruk van hoe groot het gewest ongeveer was in de koloniale periode.

ROYAL SIMBA (Belgisch Congo)

Royal Simba: In het Swahili (een taal die veel gesproken wordt in Oost-Afrika) betekent “Simba” letterlijk “leeuw.”

LÉON TROUET (Belgisch – Congo )

LÉON TROUET ---- Belgisch – Congo

Léon "Trouet" Motombo Mokuna (Tshilundu, 1 november 1929- 28 januari 2020) was een Belgische voetbalspits van Congolese origine. Hij speelde tijdens de jaren 1950 en 1960 voor Sporting Lissabon, La Gantoise (het huidige KAA Gent) en KSV Waregem.

 Volledige naamLéon Mukuna Mutombo

Bijnaam: “Trouet” of “Le Trouet” (betekent iets zoals “klein gat”)

Geboorte: 1 november 1928, Léopoldstad (nu Kinshasa), Belgisch Congo

Overlijden: 28 januari 2020, Gent, België

Loopbaan- Clubs :

Victoria Club (Kinshasa / Léopoldville, Congo).

Sporting Lissabon (Portugal) van 1954 tot 1957.

La Gantoise (Gent, België) van 1957 tot circa 1961.

KSV Waregem van ongeveer 1961 tot 1966.

Tevens KV Kortrijk – volgens sommige bronnen eindigde zijn carrière daar na een blessure (dubbele beenbreuk) .

Interlands / Nationale selectie:

Speelde 2 interlands voor België B in 1959, met één doelpunt.

Hij kreeg de Belgische nationaliteit in 1959.

Hij werd niet opgeroepen voor het A-elftal (de officiële Rode Duivels) volgens de gangbare bronnen.

Trainerscarrière:

Hij was later ook coach / bondscoach van Congo (toen vaak “Congo-Kinshasa” of Zaire genoemd) op verschillende momenten, o.a. rond 1965, en ook betrokken bij TP Engelbert (nu TP Mazembe)

Bijzondere feiten / nalatenschap:

Hij wordt gezien als een van de eerste Afrikaanse spelers in de Belgische hoogste voetbalklasse.

De bijnaam “Trouet” kreeg hij omdat hij eens een penalty zo krachtig inschoot dat het net beschadigd raakte (“door het net schoot”).

Bij KAA Gent is hij een legende: zijn komst in 1957 werd erg opgemerkt, hij scoorde vaak, werd topschutter, etc.

Hij bleef na zijn actieve carrière betrokken bij voetbal en zijn familie. Zijn kleinzoon David Mukuna-Trouet is ook voetballer.

FIETSEN IN BELGISCH-CONGO

In Belgisch-Congo (nu de Democratische Republiek Congo) speelde de fiets een opmerkelijke rol in de koloniale geschiedenis, zowel als symbool van moderniteit als in de context van de exploitatie van de Congolese bevolking.

In het Belgisch-Congo (nu de Democratische Republiek Congo) werden fietsen en andere voertuigen gebruikt voor transport en handel. Een bekend voorbeeld is de "chukudu", een handgemaakte houten tweewieler die wordt gebruikt voor het vervoeren van zware ladingen zoals voedsel, brandhout en bouwmaterialen. Deze voertuigen zijn vooral te vinden in het oosten van het land, bijvoorbeeld in steden als Goma

In de jaren 1950 nam de vraag naar fietsen in Belgisch-Congo aanzienlijk toe. Tussen 1948 en 1955 verdrievoudigde de vraag, wat duidt op een groeiende belangstelling voor technologie en mobiliteit onder de Congolese bevolking.

Daarnaast werden er in de jaren vijftig en zestig ook Belgische fietsen geëxporteerd naar Congo, vaak als ondersteuning voor lokale studenten die lange afstanden moesten afleggen om naar school te gaan. Er zijn berichten over initiatieven waarbij honderden Belgische fietsen in goede staat werden verzonden naar studenten in steden als Goma en Bukavu.

Royal Nord en de productie in Congo: Het Belgische fietsmerk Royal Nord speelde een cruciale rol in deze ontwikkeling. In de jaren 1950werden er fabrieken opgericht in Leopoldstad (nu Kinshasa) en Elisabethstad (nu Lubumbashi), waar Royal Nord-bromfietsen werden geproduceerd. Deze bromfietsen waren populair in Belgisch-Congo en werden zelfs in licentie geproduceerd door andere Belgische merken zoals FN en Gillet.

Het gebruik van fietsen en bromfietsen in Belgisch-Congo moet worden gezien tegen de achtergrond van de koloniale uitbuiting. De productie van rubber, essentieel voor de opkomst van de fietsindustrie, ging gepaard met ernstige mensenrechtenschendingen. Werknemers werden gedwongen tot dwangarbeid, en straffen voor vermeende traagheid waren wreed en vaak fataal.

Fietsen in de postkoloniale periode: Na de onafhankelijkheid van Congo in 1960 bleef de fiets een belangrijk vervoermiddel. In de hedendaagse Democratische Republiek Congo wordt de fiets nog steeds veel gebruikt, zowel voor persoonlijk vervoer als voor commerciële doeleinden. Fietsenclubs en -evenementen, zoals de "I only dream of bicycles"-club in Oost-Congo, benadrukken de blijvende betekenis van de fiets in de Congolese samenleving.

Algemene informatie:

Naam: Belgisch-Congo

Periode: 1908–1960

Locatie: Midden-Afrika, tegenwoordig Democratische Republiek Congo (DRC)

Hoofdstad: Léopoldville (nu Kinshasa)

Koloniale macht: België

Historische achtergrond:

Congo Vrijstaat (1885–1908):

Voor 1908 was het gebied de persoonlijke eigendom van Koning Leopold II. Deze periode staat bekend om extreme uitbuiting van de lokale bevolking, vooral bij de rubberproductie. Miljoenen Congolezen kwamen om of leden onder dwangarbeid.

Belgische annexatie (1908):

Door internationale kritiek op de misstanden nam België het gebied officieel over. Het werd de Belgisch-Congo, een kolonie van de Belgische staat. Hoewel het beleid iets humaner werd, bleef de economie grotendeels gericht op exploitatie van natuurlijke rijkdommen.

Weg naar onafhankelijkheid:

Na WOII groeide het nationalisme.

België besloot in te stemmen met onafhankelijkheid onder druk van Congolese bewegingen en internationale kritiek:

Onafhankelijkheid: 30 juni 1960

Nieuwe naam: Democratische Republiek Congo

België liet spoorwegen, steden en scholen achter, maar de koloniale uitbuiting zorgde voor blijvende sociale en economische problemen!

https://nl.wikipedia.org/wiki/Belgisch-Congo

https://www.youtube.com/watch?v=ppzrtuABSQg

UNIVERSAL (Polen)

Universal --- Made in Poland-------- Polen