DE  LAATSTE  ZOMER VAN  STAN  OCKERS.

Zij heeft niet het elegante van de Seine van Parijs noch het modieuze van de Arno van Firenze, noch het romantische van vader Rijn. Op haar  kraken in het begin van de lente geen ijsschotsen zoals op de Ob en de Jenisseï ; noch drijven  boomstammen zoals op de Saint- Laurent ; noch varen  platte boten met vrouwen  die glimlachend groenten,  vis,  fruit en soms  zichzelf  verkopen,  zoals  op  de  Mekong . Haar vochten zijn niet zo koud als die van de Madison waarvan het ijswater van stroomopwaarts eens diende om mijn tanden te poetsen en dat van stroomafwaarts om mijn gevoeg te verwijderen terwijl ik op een prille ochtend naakt van de zon genoot. Op haar geen watervallen, flamingo’s, krokodillen  en  nijlpaarden, zoals  op de Zambezi , maar wel die dammen die wij bouwden, met kleigrond, kasseien, planken, graszoden, stokken,  en  die  fauna van kikkers, salamanders, bronzeugjes, stekelbaarzen, witvoorns en  vele vogeltjes. Want ook ontelbare beestjes hadden er in die omgeving  een speelterrein of een  thuis onder de bruggen en langs de oevers. De Molenbeek,  zo heet zij , onze Molenbeek, voor altijd in ons hart, in ons dorp, en in die grote tuin van onze jeugd,  precies daar begint zij haar lange tocht.

Ver in de onzekere nevelen van het verleden, wel  honderdduizend jaren terug,  kwam op een dag een geutje water gekropen uit de aardkorst, en het vloeide, vloeide, en was schoon om te zien.   Maar, …  waar  toch  naartoe  met al die nattigheid  ?

Toen maakte dit bronnetje een essentiële en definitieve keuze :’ ik vloei naar Vlaanderen en ik zal groeien tot in Antwerpen …’. Het beekje vertrok dus, uit een weide gelegen niet alleen op de scheidingslijn van de waterbekkens van Maas en Schelde, maar ook vlak naast die bizarre streep die vandaag  ‘taalgrens’ heet. Het stroomde naar de Kleine Gete,  naar de Demer, naar de Dijle,  zo verder, terwijl het  zich vermengt, de eigen identiteit volledig verliest  en  naamloos in de massa verdwijnt.  Daar in het verre Antwerpen gekomen, is het eigenlijk al lang ons water niet meer zo verdund als het onderweg geworden is. Ook al trokken wij zo vaak liefdevol aan  het kettinkje van de spoelbak, ook al betaalden onze ouders en wij trouw de jaarlijkse facturen,  en lieten wij papieren bootjes varen op haar stroom ,  en sprongen wij in de plassen met nog te nieuwe schoenen aan  ;  het vuile en het propere beekwater  van  vroeger is  allemaal  weggelopen. Toch laat hetzelfde bronnetje nog iedere nieuwe seconde , fris jong  water uit de aardkorst opborrelen.  Het is een  oud en blijvend verhaal van gisteren tot nu en het gaat  verder tot morgen,  voorzeker  verder  misschien  voor altijd , indien er een eeuwigheid is.

In ons dorp gebeurde het vaak dat een groep wielrenners stopte voor een tas koffie. Zij aten er hun boterhammen op,  keken wat naar de hupse cafédochter en  reden dan verder,  bouwend aan hun sportieve conditie . De schoolgaande jeugd  staarde steeds met bewonderende ogen naar al die mooie koersfietsen die dan tegen de voorkant van de dorpsherberg  rustten .  Niemand probeerde het ook maar  eens om de schone tubes  af te laten  van een van deze raspaarden, uit respect en  liefde voor de wielerkoers.  Wanneer  echter, bij  ‘ Jef en José ‘, de gendarmes uit de stad  halte hielden om er hun snor wat nat te maken  aan een pintje,  dan  werd menig kleine jongen aangepord  door  leidende figuren  om als  ‘bewijs van dapperheid’  de lucht  uit de  Dunlops  van die zware staatsfietsen te laten ontsnappen.  Dit was  toen trouwens een van de felle  proeven  die meetelde  om  volwaardig lid  te worden  van  ‘n  kwajongensgroep  met enige faam , zoals  ‘ de jonge mannen van de Molenbeek’  van wie niemand misdienaar had mogen worden wegens  gemis aan  goed gedrag en zeden.

Zonder televisie, computer- en telefoonspelletjes, zelfs zonder voetbalploeg  of scoutisme in het dorp, moest de plaatselijke jeugd toen  zelf  al haar  verbeeldingskracht gebruiken  om  zich  te amuseren en   er  was toen  eigenlijk  nog meer pret  dan vandaag,  in wat mocht  en vooral in het vele, dat toen nog  niet mocht.   De  ‘jonge mannen van de Molenbeek’  onderhielden  voortdurend hun imago  van grootste deugnieten.  Toch waren hun spelletjes niet echt verderfelijk en  was het pesten van  kleinere jongens en meisjes niet wat zij deden,  noch was ook  het onduidelijke  gedrag van de  koorknapen  het  hunne .  

Vaak speelden zij  ‘koers’, soms bijna echt op tweewielers van alle soort, en een andere keer al lopend met een krom fietsstuur in de hand en met een leuk petje op de kop. Maar, meestal werden knikkers, velgen, stokken, koorden, prentjes, speelkaarten, zandhopen, gebruikt. Het grootste wielerspel echter, bestond in het toevertrouwen van  lege flessen aan de stroming van de Molenbeek. Deze piepjonge waterloop was, na vereniging met het water van de afloop van de vijvers van de pastorie en  met het water  van  de bronnen van  ‘Villa des Fontaines,’ vanaf de samenkomst met deze twee zijtakken, reeds sterk genoeg van stroming . Het nog propere water liep tussen de twee voornaamste bruggen met flinke en regelmatige vaart. Het kon gebruikt worden voor vele doeleinden. Dus ook voor het spelen van een  imaginaire  wielerkoers,  genaamd  ‘De Grote Prijs van de Molenbeek’ .

Elke deelnemer duwde in zijn wijnfles een krantenknipsel met een stukje strip , een grijze foto  uit de krant of een prentje uit de plakboek,  waarop een  geliefde renner stond.  Nadat met bolle kaken hard in die fles werd geblazen –  dat  was  ‘goed en belangrijk’  om onze nog zo jonge levenskracht  toe te voegen -  werd met een kurk  afgesloten.  We  zouden favorieten en pechvogels tussen de twee bruggen in met allerbeste moed en spoed laten meevaren  op de Molenbeek.  Nadat er een onderling akkoord bestond over wie zou mogen spelen met de bekende naam van  een kampioen en wie dat het zou  moeten stellen  met een  kleinere wielergod, kwam de minuut van de start dichter bij .  In  deze Grote Koerse  reden alléén maar de Azen mee, zij die enkel slechts met hun fonkelende fiets aantreden  voor het grote werk  zoals de Tour de France, De Ronde van Vlaanderen,  of het   Wereldkampioenschap op de Weg.   Geen enkele manager of organisator van een echt Wielercriterium, zoals  De Acht van Chaam bijvoorbeeld, of  De Nacht van Londerzeel, zou ooit maar de blote gedachte aangedurfd  hebben  te peinzen aan  het vergaren van  zulk een   peperduur  deelnemersveld . Want aan de start van de  Grote Prijs van de Molenbeek  stonden zij allemaal :Fausto Coppi, Louison Bobet, Rafael Geminiani, Jean Robic, Pino Cerami , Briek Schotte, Rik Van Steenbergen, Stan Ockers, Fred De Bruyne, Rik VanLooy,  Willy Vannitsen,  Karel Van Dormael, Jean Brankart, Charly Gaul, Hugo Koblet,  Emilio Croci-Torti, Wim Van Est,  Oscar Medats   en   Tarzan Van Breenen. In mijn persoonlijke groene fles waar eens nog Beaujolais was in geweest,  stak Stan Ockers, die vanaf mijn achtste jaar, na enig intens speurwerk in de sportbladzijden van  Het Volk  en Het Nieuwsblad  mijn idool was geworden  ( …  en vandaag trouwens nog altijd is ! ) . 

Drie, twéé, één, … start !    Plof,plof,plof,plof,…..  alle slanke aquadynamische  flessen  werden tegelijk  met de druk van  wijsvingers van de brug geduwd  en kwamen met enig gekletter  in het beekwater terecht.  We schreeuwden met luide stem  om ons mannetje op te jagen  en te doen sprinten vanaf de eerste meters.  We volgden de loop van de beek door de drassige weide, doorheen een gat in de haag,  onder een prikkeldraad door.  Terwijl   wij allen zo opgewonden deden , keken de koeien van boer Debotze  naar ons  en  één  van die beesten  -  een grotere lompe witte koe bestond er toen niet -  begon precies te kakken toen onze schone Grote Prijs daar op de Molenbeek voorbij  kwam. Ik had het volste vertrouwen in mijn droomrenner.  Stan was een man die immers in zijn beginjaren tweemaal de Grote Schelde Prijs had gewonnen.  Nu dat hij zoveel ervaring méér had , kon hier echt niets mislopen  in deze Grote Molenbeek Prijs. Mijn fles dobberde vederlicht op de waterweg  en vorderde  zeer goed. Als een fles ergens tegen de kant  bleef hangen, moest  luidkeels tot tien  worden geteld  (zoals in een boksring)  en  nadien pas mocht  met een stok, met één klein tikje, wat hulp geboden worden  om in koers te blijven.  Vlak voor de tweede brug  was op hoogte van de waterstand een dun koordje strak gespannen.   en  als een fles daartegen  tikte  zou de wedstrijd  beslist zijn. Mijn sterke  Stan Ockers was goed bezig.  Enige minuten later beleefde ik dan ook één van de vele prachtige momenten uit mijn jeugd  aan de Molenbeek :  mijn fles tikte eerst aan.  Door de zenuwachtigheid van het moment kon ik amper de stopsel van de natte fles krijgen en inderdaad, er was geen twijfel mogelijk :  uit die fles kwam  een stukje strip van Marc Sleen met de kleine altijd lachende sinjoor  Stan Ockers.   Ten onrechte werd hij  ‘Stanneke’ genoemd trouwens, want mijn geliefde renner was immers de grootste ter wereld.

Twééenvijftig jaren sedert dat niet vergeten uur  van de Grote Prijs van de Molenbeek 1956 zijn ondertussen  voorbij .  Wat is er geworden van de  zestien  jongens en de twee meisjes die aan dat spel hadden meegespeeld ?  Was het  maar een kinderspel.  Toch niet   ?     Toch wel  ?

Maar één fles is toen aan de start blijven staan. Vertrek gemist ?

Het was de  lege fles van  Jean Robic, eens gevuld met rode miswijn die wij enkele dagen voordien hadden gepikt in de sacristie van de parochie . Misschien was hij , de geit van Bretagne, wielerkampioen van het  Westen , in finibus terrae ,… te lelijk om mee te  mogen doen . We waren maar met achttien, jonge mensen, en dus was het normaal dat er  één fles te veel was. Meer moet daar niet achter worden gezocht. Op een feestelijke dag is  het altijd  beter dat  er  een  fles teveel is  dan  twee  te weinig. Enkele sportflessen waren … woeps,  … onder de koord doorgedoken,  en dobberden verder.  Zouden zij  blijven steken zijn  aan de molen van Janshoven, van Rufferdinge, van Pitsaer, …  of verliep hun vaart  geduldig en  voorspoedig  verder,  door het Vlaamse land,  tot Antwerpen  en wie weet  …  nog veel verder ?  De andere flessen werden op een latere dag in een ander spel gebruikt. Zij werden getroffen  door  een keitje uit onze katapult, spatten uit elkaar en werden nooit gerecycleerd. De glasscherven liggen er nu nog altijd  diep onder het slijk van de Molenbeek, waarvan de bodem op een dag werd  bekleed met stevig beton.

De tijd is  zeker  voor ons  niet  blijven staan.

Willy , Freddy , de voetballers, en Frans, Rikske en Albert, die toen eigenlijk te oud waren om nog met ons mee te spelen, zijn  al overleden,  koud, dood.  Yvan zit al jaren in een rolstoel, met zijn verstand op nul.  Slimme Wim en  wijze Guy , zijn  als rijke dokter en tandarts nu te bekakt om nog eens, naar hun klein dorp van toen,  en naar gewone mensen te komen zien.  En wat gebeurde er met Tuur van wie niemand nog heeft gehoord, en wat is er gebeurd  met Eddy, de Brusselaar,  en met de Jacky, die rond zijn vijftigste nog  van vrouw veranderde, hij die op zijn dertiende al  beweerde  een groot expert  te zijn  in de omgang met meisjes   ?

Wie waren  toen  die twee andere jongens , die daar slechts toevallig op de fiets voorbij reden, vreemdelingen uit een ander dorp die op die dag toch ook mochten meespelen, maar die in de voor hen te moeilijke koers maar figuranten waren, niet in aanmerking  komend  voor  winst ? 

Laten wij zwijgen over de twee meisjes van toen.  Waarom  ?

De ene is nu lelijk, schoonmoeder en grootmoeder. De andere, die twee borstjes had, - wij mochten voelen - heeft vandaag , naar wat  werd gefluisterd, maar één borst meer.

Wat werd er van René  en van zijn broertje, … hoe noemde die kleine vlaskop van op ‘den Hoek’  ook weer   …. ? Wie weet waar ze allen zijn , waar de dood en het leven hen heeft gebracht  ? En ik, die de  Grote Prijs  won,  ik die zo fier en blij  was, ik …   wie of wat  ben ik nu  …  ?

Tientallen jaren jaren gingen voorbij.  De kampioenen die wij zo bewonderden zijn  bijna allen heen gegaan. Geminiani,VanLooy, Magni, Brankart, Kubler, Cerami, leven nog. De anderen niet meer.

Wat gebeurde er met  die   Emilio Croci-Torti ?     ( Renner, maar ook  kunstschilder ).

Wel, ik wil geloven dat die  later  eens een mooi  doek heeft geschilderd,  ….    

….      met een beek, scholieren op een zonnige vakantiedag,  twee meisjes met een strik in het haar, blote knietjes en een geruite voorschoot, en niet ver weg , een grote witte koe, die zich niets aantrok van het geweldige spel  dat  daar    ….       .

 Is die schilderij  ergens te koop ?

Op maandag  1 october  1956 , om 9uur 40, in het Sint Bartholomeus Ziekenhuis van Merksem overleed,  na een zware valpartij in het Antwerps Sportpaleis, de zeer  volksgeliefde  wielrenner,  Stan Ockers.  Op dezelfde dag stierven definitief  mijn kinderjaren.

Ik moest toen reeds Latijn ,  Gewijde Geschiedenis, Vaderlandse Geschiedenis,  Nederlandse Taal , Meetkunde, Vraagstukken, Vocabulaire, en nog andere vakken, met volle teugen slurpen,  en  soms een turnbroekje aantrekken om te gaan springen over een soort marteltuig  dat  ‘bok’ werd genoemd. Toch, als ik nu de balans maak, beweer ik met een glimlach, dat  ik het meest geleerd heb,  in mijn grote vakanties, tijdens avonturen aan de Molenbeek.

                                                                 ( Wilfried Journée   15.02.2006.)

05-09-2008 om 03:48 geschreven door Papoum

RIK  I  VAN STEENBERGEN

Vandaag 3 september werd weer de Memorial Van Steenbergen gereden een wielerkoers over 200 km met internationale deelneming. De overwinning ging in 2008 naar GERT STEEGMANS. Hij won na een mooie spurt.

Iedereen kent Rik Van Steenbergen. De 'ouderen' zeker. Zij hebben immers veel herinneringen aan "Grote Rik" ...  Zij zullen nooit zijn exploten kunnen vergeten en denken nog dikwijls terug met weemoed, aan de tijd van toen, aan  zijn twee wereldtitels, behaald in Kopenhagen, zijn weergaloze prestatie in Waregem toen hij voor de ogen van Koning Boudewijn voor de derde keer wereldkampioen werd, zijn "kolossale" eindspurt op de Via Roma in Sanremo toen hij voor een Belgische zege zorgde in de Primavera, zijn heroïsche duels met de legendarische Fausto Coppi in de Waalse Pijl en Parijs-Roubaix , zijn ritzeges en leiderstruien in de Tour, de Giro en de Vuelta en... tal van andere grote en kleine rittenkoersen waarin hij startte, zijn formidabele beginjaren in de oorlog toen hij als adolescent twee keer wegkampioen werd en twee keer de Ronde van Vlaanderen won en bijna alle koersen waarin hij startte besloot met zijn onweerstaanbare eindspurt, zijn ontelbare overwinningen in vele criteriums en kermiskoersen, zijn onvergetelijke strijd om het meesterschap met Rik Van Looy, zijn pisteduels met Peter Post, zijn flitsende demarrages aan de zijde van Stan Ockers of Miel Severeyns in de tot de nok gevulde, rokerige 'sportpaleizen' , zijn imponerende zesdagenoverwinningen, zijn ontroerende afscheidsmeetings in de Sportpaleizen van Brussel en Antwerpen .

De ouderen blijven denken aan ... nog zoveel andere kleine en grote dingen die deze complete atleet, de klasrijkste wielrenner-ooit  voor hen ten beste gaf... . Jaren die niet meer terugkomen... want wielrenners zoals "Grote Rik" worden er niet meer geboren. Wie heeft er immers vóór hem, wie zal er na hem, gedurende meer dan ... 25 jaar, zomer én winter, successen opstapelen, zoals alleen hij kon, de énige échte Rik I ?                      De jongerenj kennen de legendarische kampioen... . Voor hen was de immer rijzige, alerte, goed geluimde 'grote Rik' het voorbeeld, het bewijs dat er vroeger zeer grote kampioenen bestonden die niet over alles zeurden. Rik, de levensgenieter, die gedurende ca. 25 jaar de wielersport beheerste, was een man van de wereld...die op zijn miljoenenfiets meermaals met veel vaart rond onze aardbol heeft getoerd in of zonder regenboogtrui. 

03-09-2008 om 16:41 geschreven door Papoum

01-09-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

28-08-2008 om 19:02 geschreven door Papoum

23-08-2008 om 19:31 geschreven door Papoum

19-08-2008 om 06:43 geschreven door Papoum

15-08-2008 om 19:37 geschreven door Papoum

 Le Lac.  Dit gedicht is geïnspireerd door zijn verhouding met Julie. In het gedicht klaagt hij over de meedogenloze kracht van de tijd en vraagt hij tegelijkertijd aan de tijd om zijn passie voor eeuwig te bewaren. De thema’s dood en herinnering worden vernieuwend hier gecombineerd met een zeker natuurgevoel. Zo legt Lamartine ook de basis voor een van de belangrijke dichtvormen in de Romantiek, de elegie.  Lamartine werd  "le plus grand musicien de la langue française"  genoemd. 


ODE AU LAC DU BOURGUET.

Ainsi, toujours poussés vers de nouveaux rivages,
Dans la nuit éternelle emportés sans retour,
Ne pourrons-nous jamais sur l'océan des âges
Jeter l'ancre un seul jour ?

 O lac ! l'année à peine a fini sa carrière,
Et, près des flots chéris qu'elle devait  revoir,
Regarde ! je viens seul m'asseoir sur cette pierre
Où tu la vis s'asseoir !

Tu mugissais ainsi sous ces roches profondes;
Ainsi tu te brisais sur leurs flancs déchirés;
Ainsi le vent jetait l'écume de tes ondes
Sur ses pieds adorés.

Un soir, t'en souvient-il ? nous voguions en silence;
On n'entendait au loin, sur l'onde et sous les cieux,
Que le bruit des rameurs qui frappaient en cadence
Tes flots harmonieux.

Tout à coup des accents inconnus à la terre
Du rivage charmé frappèrent les échos,
Le flot fut attentif, et la voix qui m'est chère
Laissa tomber ces mots :

« O temps, suspends ton vol ! et vous, heures propices,
Suspendez votre cours !
Laissez-nous savourer les rapides délices
Des plus beaux de nos jours !

« Assez de malheureux ici-bas vous implorent;
Coulez, coulez pour eux;
Prenez avec leurs jours les soins qui les dévorent;
Oubliez les heureux.

« Mais je demande en vain quelques moments encore,
Le temps m'échappe et fuit;
Je dis à cette nuit : « Sois plus lente » ; et l'aurore
Va dissiper la nuit.

« Aimons donc, aimons donc ! de l'heure fugitive,
Hâtons-nous, jouissons !
L'homme n'a point de port, le temps n'a point de rive;
Il coule, et nous passons ! »


Temps jaloux, se peut-il que ces moments d'ivresse,
Où l'amour à longs flots nous verse le bonheur,
S'envolent loin de nous de la même vitesse
Que les jours de malheur ?

Hé quoi ! n'en pourrons-nous fixer au moins la trace ?
Quoi ! passés pour jamais ? quoi ! tout entiers perdus ?
Ce temps qui les donna, ce temps qui les efface,
Ne nous les rendra plus ?

Éternité, néant, passé, sombres abîmes,
Que faites-vous des jours que vous engloutissez ?
Parlez : nous rendrez-vous ces extases sublimes
Que vous nous ravissez ?

O lac ! rochers muets ! grottes ! forêt obscure !
Vous que le temps épargne ou qu'il peut rajeunir,
Gardez de cette nuit, gardez, belle nature,
Au moins le souvenir !

Qu'il soit dans ton repos, qu'il soit dans tes orages,
 Beau lac, et dans l'aspect de tes riants coteaux,
Et dans ces noirs sapins, et dans ces rocs sauvages
Qui pendent sur tes eaux !

Qu'il soit dans le zéphyr qui frémit et qui passe,
Dans les bruits de tes bords par tes bords répétés,
Dans l'astre au front d'argent qui blanchit ta surface
De ses molles clartés !

Que le vent qui gémit, le roseau qui soupire,
Que les parfums légers de ton air embaumé,
Que tout ce qu'on entend, l'on voit et l'on respire,
Tout dise : « Ils ont aimé ! »

(Alphonse de Lamartine   - Aix en Savoie, septembre 1817)

_____________________________________

08-06-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

LATRINAIR  GEBEUREN  IN  HAVANA .

Ik ken dat gevoel al. Het is reeds de vierde maal tijdens mijn verblijf op het eiland dat mijn buik deze signalen geeft : ‘ Opgepast, versnelde stoelgang in aantocht … ‘ .

De eerste twee malen kwam ik zo’n crisis te boven door het slikken van immodium uit mijn reisapotheek. De derde maal reed ik naar de apotheek van het Plaza Hotel . Voor 7,00 $ vond ik er 15 pilletjes van Italiaanse oorsprong. Ik betaalde ook  4,00 $ aan de fietstaxi die me naar de plaats bracht waar ik het reddende middel kon in handen krijgen.

De rondslenterende bezoeker van het  Palacio de l’Artesania  die ik ben, wil daar zoals mijn reisgids aanraadt , enkele souvenirs kopen. Op mijn retourticket staat immers de datum van morgen en het is tijd om deze plicht te vervullen, want mijn familieleden hopen natuurlijk dat ik voor hen iets meebreng uit het land van Fidel Castro. Op deze laatste dag van mijn reis rond Cuba weet ik precies hoeveel plaats er in mijn valies blijft en  hoeveel dollars er nog steekt in mijn geldzakje. In mijn valies is weer veel plaats want ik liet van alles achter aan arme mensen. Wat betreft geld : ik ben al die geldzuigende Cubanen helemaal beu. Ik werd hier gedurende vijf weken behandeld  als een melkkoe.

Met versnelde stap ga ik nu in de richting van  de servicios voor caballeros . In mijn haast  en spoed merk ik niet eens dat in de gang er een  seniora de los lavabos zit.  Ik zie eerst een mannenpisbak afgedekt met een karton, een koordje en de melding ‘ buiten gebruik’. De andere hoek is bezet door een pissende zatte Cubaan. Tussen beide potten staat er een derde mannenpot die overloopt. Een volle emmer vangt  het water op en de rest loopt over de vloer weg naar een gaatje,  en zo verder naar de haven van Havana. Maar dat is niet wat ik zoek. Ik  ben er voor mijn grote behoefte. Er zijn drie plaatsen. Gewoon geen pot in het eerste, wel wat overblijft van twee deuren en wat  rommel en afval. Daarnaast geen deur, wel een pot zonder bril, en  nog iets dat er ligt  en dat van ver gelijkt op een stuk sigaar , maar van naderbij  niet geurt zoals tabak.  Ik  verleg dus mijn hoop naar de derde plaats. Ik probeer flink door te spoelen, maar er is geen water dat komt. Erger is dat er ook helemaal geen papier is, … caramba ! .... no papel higienico .

Ik voel dat van op afstand iemand naar mij kijkt. Ja, daar is toch een  ‘Madame Pipi ‘ zie ik plots.
Naar haar tafeltje loop ik want daarop liggen vierkantige papiertjes. Terwijl ik ‘ Papel, papel, papel, por favor  … stotter’  grijp ik er een  heel stapeltje. De vrouw bekijkt mij streng  en wijst met haar vinger naar een leeg soepbord. Maar in nood, spurt ik zonder tijdverlies terug naar kamertje 3 omdat ik bang ben dat die zatte Cubaan wel eens mijn plaats zou afpakken. Ik zie mijn redding nabij maar besef plots dat met mijn  1m90,  ik me diep zal moeten bukken om achter een muurtje van 1m50  voldoende privacy te hebben. Met pijnlijke doch verlossende grijns plooi ik me over de Cubaanse bril en ja hoor,  … Oef, maar eventjes bleef er mij nog tijd over, amper één enkele tel.

Als voormalig basketter kan ik nog van op afstand zo een grote bal door ring en net krijgen,  maar hier mikte ik toch niet zo goed.  Ik gebruik het vele papier  voor mijn eigen reet, voor bril en pot terwijl ik me zo goed mogelijk plooi om niet groter te zijn dan die 1m50 .Daarna ga ik de volle emmer halen en spoel keurig door. Door die enkele stappen en bewegingen wil mijn buik nog wat meer kwijt. Gelukkig had ik zesmaal de voorziene portie papier van het tafeltje in de gang mee gescharreld. Ik wacht tot de emmer een tweede maal is vol gedruppeld  en spoel dan weer door, terwijl ik ook de bril en de vloer nat giet.  Ik vind zo doende dat ik als een beschaafd Westerse toiletbezoeker mijn plicht heb volbracht.

Ik wil één dollar betalen,  maar de ‘ Madame Pipi’ eist drie dollars omdat ik als een  ‘porco’ alles vuil heb gemaakt, bijna al haar papier heb geroofd,  en zij nu veel  bijkomend werk zal hebben en nieuw papier moet gaan kopen.  Ik  antwoord met een glimlach, ga niet in op haar eis, en zij wordt razend kwaad . Ik verlaat met snelle stap de plaats van deze bijenkoningin .

Later op die dag verneem ik uit goede bron  dat diezelfde  ‘Madame’ de hele dag, de hele week, het hele jaar, hetzelfde doet met de buitenlandse toiletbezoekers van het Palacio. Met haar scheve, vuile  WC-potten , heeft zij  een bijzonder goede business.Zij verdient er  ongetwijfeld meer dan 500,00 $  per maand en dat is zeer veel naar Cubaanse normen. Ook al is zij  gekleed in een vlekkeloos witte jas zoals een dokter in het hospitaal, toch is het niet duidelijk waarom zij daar de hele dag lang ongestraft toeristen mag proberen af  te zetten .  

In onze Euro-Westerse maatschappij worden wij van kindsbeen af verplicht tot presteren.

Wij moeten op de laatste dag voor de grote vakantie een mooi schoolrapport  thuis afleveren.

Vervolgens  worden wij  gedreven om een mooie job te vinden, om een goed lief te zoeken, een villa te bouwen met zware hypotheek, een auto te besturen van een goed merk, een beleggingsportefeuille op te bouwen met vele nullen, en zelfs om in de intiemste sfeer te scoren en klaar te komen zoals van supermannen en van  supervrouwen kan worden verwacht.

Ook de toerist, vakantieganger, pelgrim, reiziger, grijze wolf, die zich eigenlijk op een zacht tempo zou kunnen laten meedrijven, wordt meegezogen in de stroom van het algemeen prestatieverlangen.  Steeds verder, langer, duurder, avontuurlijker, exclusiever, straffer, zouden onze  familiereizen, touring tochten, cruises, vliegtuigreizen,  mobile home excursies, ‘all in ‘ hotelvakanties,  city trips,  weekends,  moeten zijn . De verhalen over al dit moeten bewijzen hoe goed, hoe slim en leep we zijn, hoe bijzonder ons aanpassingsvermogen nog is,  hoe  krachtig onze krediet wel functioneert, en hoe wij op hoge leeftijd nog kunnen uitgaan en versieren, wanneer wij ver van ons bed nog eens in actie komen. Reisverhalen, reisverslagen, schrijfsels over reizen, gaan steeds maar over rozengeur, genot en maneschijn. Alléén winnaars zijn helden, zijn een voorbeeld, een richtlijn. Losers, opgevers, verdwaalde of verdwaasde toeristen, daar kunnen wij ons niet aan spiegelen. Mijn reis naar Cuba kan slechts vertaald worden in een relaas vol met bittere ontgoocheling, een verhaal dat uitdraaide op een natte traan.

Behalve die zeven minuten in de toiletten van het Palacio de l’Artesania die ik hier boven beschreef , zou ik nog wel een roman kunnen schrijven over dat eiland vol met rum,  sigaren, oude auto’s, gineteras, salsa,  Ernesto Hemingway en de oude man en de zee,  kakkerlakken,  pesos and dollars,  el ultimo, Santiago de Cuba, Yulia Antomarchi,  moros y cristianos,  la Casa de la Trova, de Malecon, het bed waarin Napoleon Bonaparte is gestorven, Trinidad,  enz., enz.  .... .

En altijd gaat de zon op.     

Eens schreef een groot dichter  (Federico Garcia Lorca)  het volgende : 
‘ Loop niet verloren op Cuba, zoek het ten Westen van Andalousië …’ 

Ik was naar vele vreemde oorden gereist en wilde een streep meer verdienen als  ‘wereldreiziger’. Op een dag zag ik dat te Genua tijdens een manifestatie tegen de Globalisatie weer de foto van Che Guevara werd uitgehaald door de jonge manifestanten. Ik dacht weer aan die poster die op vele muren had gehangen in vroegere tijden van contestatie. Maar met de klak van de Che  kom je er niet meer vandaag, ook zelfs niet in Cuba. Nooit voelde ik mij goed op Cuba, en toch blijf ik overtuigd dat Fidel Castro als een groot man in de geschiedenisboeken zal komen te staan. Maar Fidel Castro ontmoet je er niet. Wel zijn steeds op je gericht de blikken van zovele Cubaanse piraten van alle soort die hijgend naar je dollars gluren. Wel kom je er als oudere man steeds de blikken tegen van die vele sensuele dames van alle kleur en leeftijd die maar niet willen beseffen dat een zestigplusser al een tijdje met erectieproblemen zou kunnen sukkelen.

De lat lag te hoog voor mij in het land van Xavier Sotomayor.

Cuidado … reiziger !  Ga nooit je gevoeg doen in Havana op een vuile pot. Maar, schreeuw zelf eerst tegen la seniora de los lavabos zo hard mogelijk dat het een schande is voor een oude vriend van    ‘ la Revolucion’  van op zo een zielige manier het te moeten doen.

Als ik een groot dichter was zou ik schrijven … maar al ben ik nobody zo schrijf ik toch :

Loop nergens verloren, noch op Cuba, noch te Anderlecht, noch elders, … maar, vriend, probeer van het te vinden tussen Damme  en  Maaseik, of  gewoon in je prachtig  Haspengouw.   

---------------------------------------------------------------------------------------------  (  Wilfried  Journée,  Cuba 2002 ) . 

06-06-2008 om 22:27 geschreven door Papoum

06-06-2008 om 21:29 geschreven door Papoum

Langs de Mandarijnenweg.

Nadat ik ruim honderdduizend kilometers had gefietst op Europese wegen, naar Santiago de Compostela, naar Rome, naar Dantzig, naar Hooglede , naar Ullapool, en nog naar een onnoembaar aantal andere plaatsen, over berg en dal, door de regen en in de zonneschijn, had ik het vliegtuig genomen om tijdens de eerste maanden van de éénentwintigste eeuw op mijn eentje dwars door Vietnam te zwerven, van Noord naar Zuid. Nooit zag ik een mooier land. Nooit ontmoette ik betere mensen. Hierna volgen een paar momenten van toen (januari 2001) :

1. In deze tropische vochtige streek reed ik op mijn olijfgroene tweewieler langs een landweg in de richting van Hoa Lu.In vier dagen was er geen auto meer gesignaleerd. Over het kanaalbrugje waren elfduizend fietsen, driehonderd motorfietsen waaronder zesenvijftig nieuwe Suzuki's, achtenzestig stootkarren, duizend en negen voetgangers, vijf honden en een éénbenige oorlogsheld gepasseerd. Li Fu Jung had ze allemaal geteld. De jonge Jung wilde immers wiskundeleraar worden, maar tot op die dag had zijn moeder nog steeds niet genoeg dongs om het schoolgeld voor het komend semester te betalen.Hij wist niet goed tot welke categorie van weggebruikers ik behoorde. Een rijwiel met zo'n bepakking had hij nog nooit gezien, en evenmin zo'n grote en zware reus uit een ver land . Ik stopte. Ik groette hem eerbiedig en schonk hem mijn door de zon afgeschoten rennerspetje, een schrijfboek en vier kogelpennen, zwart, groen, rood en blauw. Jungske was toen de gelukkigste jongen ter wereld.

2. Het was heet. Ik zocht schaduw nabij een boerderijtje in de Mekongdelta. Eerst nog een ferme slok uit een van mijn bidons, en daarna als ontspanning een plasje ; zo voelde ik me weer fit genoeg om met moedige pedaalstoot verder te trekken. Maar mijn plasbeurt gaf aanleiding tot gegrinnik bij een viertal kereltjes die ik tot dan toe niet had opgemerkt. Zij lagen er te niksen, verscholen in een ander stukje schaduw.Toen bemerkte ik ook nog een oud vrouwtje gekleed in traditioneel zwart broekpak. Zij was hard aan het werken met een grote hark in de verschrikkelijke zon . De jongeren maakten grimassen naar mij, één van hen liet zijn tong zien, één stak zijn middenvinger omhoog, en een andere spande het spierballetje van zijn rechterarm om indruk te maken.Ik nam nog een slok. Maar het lauwe mengsel van groene thee, suiker en rijstalcohol smaakte niet meer. Ik spuwde het uit in hun richting. Dit werd opgevat als agressie van mijnentwege, en zij etaleerden nu alle vier hun magere bovenlijfspieren. Impulsief stapte ik met een raadselachtige glimlach in hun richting. Zij beseften plots dat hun Vietnamese spierballen weinig voorstelden tegenover een man met een baard, van 1,91 meter en 107 kilo's . Met de stijl van Jean-Marie Dedecker greep ik bij verrassing een van de gele mannetjes vast bij zijn lang zwart haar. Ik sleurde hem tot bij het moedertje dat stil was blijven verder harken. Ik nam haar werktuig over en duwde de steel in de handen van de jongen. Ik keek hem bijzonder streng in de ogen en schudde hem een paar keer flink door elkaar. Daarna gaf ik als een prins mijn arm aan het oude vrouwtje, en wandelde langzaam en plechtig met haar tot in de schaduwplek. Daar gingen we op een mat liggen. Wat later stopte ik haar glimlachend een briefje van 50.000 dong in de hand, goed voor wel honderd bakbananen. De drie andere jongens keken sprakeloos en onbeweeglijk toe. Toen ik mij oprichtte en de vierde weer eens boos aankeek, begon die echt voorbeeldig door te harken. Een ogenblik later sprong ik weer op mijn fiets. Toen ik wegreed hoorde ik achter mij een ongelooflijk geschreeuw. Ik zag hoe het stille grootmoedertje als een razende kat met een borstelsteel naar de jonge mannen begon te meppen. Ja, mijn investering van amper drie euros, had op die boerderij een krachtige vrouwelijke emancipatiegolf op gang gebracht , een revolutie. Nu ligt oma daar in de schaduw op de mat, en bewerken haar kleinzonen de weelderige moestuin.
------------------------------------------------------------------------------------------------

Op de barre hoogten van Khe San.

In december 2000, op een regenachtige dag, bezocht ik met een kleine toeristenbus de DMZ-zone , rondom de 17^de breedtegraad in het midden van Vietnam. De bus bleef in de modder steken, en te voet beklommen wij de hoogten van de historische plaats Khe San, slagveld uit de Vietnamoorlog. Druipnat en vol slijk , met beide voeten ingepakt in plastieken zakken en vastgeplakt met tape, kwam ik daar toch vol moed en kwiek van geest boven, in mijn knalgeel regenjasje van wielrenner.

Tegen jonge Australiërs en Nieuw-Zelanders, die onze groep uitmaakten, kon ik met fierheid zeggen : ‘ Onze opa’s hebben nog samen gevochten aan de Yzer, nietwaar …en zijn daar ook samen nat geworden in het Flanders van  ‘ When the blossom grows …’ van de loopgraven in de 14/18 war.  Op die heuveltop van Khe San, waarvoor zoveel mensenlevens vielen, is alles troosteloos, vooral wanneer de regens vallen en de wolken op het landschap drukken. Een klein museum werd er gebouwd, niet meer als op Sinte Gitter, en roestig ijzer, door onkruid overwoekerd beton, tonen aan dat alles echt is. Minimale infrastructuur om toeristen te ontvangen, wat bezig te houden, niet meer dan een afdak zoals er wel in iedere dorpsschool bij ons is om kinderen en schoolmeesters te laten schuilen wanneer het tijdens de speeltijd regent. Amper één mannetje valt er de toeristen lastig om oorlogssouvenirs te verhopen, maar zijn authentieke aanstekers, waarmee de Amerikaanse soldaten riet en hutten in brand staken, functioneren in de regen niet, en kogelhulzen zijn nog overal te koop .

Plots, word ik aangeklampt door twee nette jonge dames, die me in beschaafd  Engels aanpakken. Zij zijn studentinnen van het laatste jaar op de hogeschool voor journalistiek en  zij verzamelen interviews voor hun eindwerk. ‘ Why me  …? ‘ vraag ik .

Waarom kiezen jullie me uit voor dit gesprek, alhoewel hier net toch een tiental jongere knappe mannen  arriveerden, allemaal even druipnat. Zie ik er uit als een Amerikaanse war-criminal die hier terugkomt op de plaats van zijn misdaden .

-         ‘ Nee, het is omwille van je grote grijze baard, geel jasje en leuk petje, en omdat je onmiddellijk onze glimlach beantwoordde .

-         ‘ Where are you from   … ?

Ik ben noch een Amerikaan, noch een Fransman, waartegen Vietnamezen zoveel oorlog maakten, maar ik ben een tweetalige Belg uit Flanders, Brussels, crosspoint of the European Union.  Liever had ik Frans gepraat, omdat mijn land en Vietnam, als gemeenschappelijk punt zeker delen dat zij toch heelwat van de Franse cultuur meekregen, uit de oorlogen en vrede  van het verleden.

- Wij leren hier in Vietnam geen Frans meer op school. Alleen privé-lessen zijn mogelijk, maar dan zouden wij moeten werken om geld te verdienen om dit te betalen, zodat nadien door gebrek aan tijd onze journalistenstudie  in gevaar komt. Wij leven immers in een economische situatie die ons veel beperkingen oplegt. Elk woord verdwijnt in de draaiende bandopnemer.

Kan ik jullie ontmoeten in Hué ?  Van mij zijn de Franse lessen gratis . Graag wil ik met jullie naar een restaurant. Geen ‘ja ‘ of geen ‘ neen’  antwoord. Alleen gegiechel en een onbeschrijfelijke glimlach op hun lieve gezichtjes. 

‘ We don’t live in Hue, and we have a boyfriend … ! ‘

‘ Of course, beauties as you, have probably ten boyfriends … ! .

 Stop; De micro wordt afgelegd, en de band wordt terug achteruitgespoeld.

‘ This is very serious. We are working for our school, on a higher level … ‘

O.K.  Let’s start again.

Why are you here, sir  …. ?           …………..enz  
Zij waren echt jong en lief., en zijn ondertussen zeker al   Bekende Vietnamezen..

- Wanneer per fiets ik door verre landen zwierf , kwam ik soms tot prestaties van welsprekendheid,  zelfzekerheid,  en zelfs ook wijsheid, die ikzelf niet van mezelf verwachtte, doch die opborrelden door de adrenaline, het gevoel van vrijheid, die zich in die momenten van me meester maakten.
Het is trouwens om deze kick eigenlijk dat ik op reis ging, elders en hier, en tussen Hanoï en Phu Quoc.  Langs de aloude Mandarijenenweg  voelde ik me als een lichtgevleugelde adelaar, terwijl voorheen op kantoor en ook zelfs in mijn riante woonst ,  ik mezelf rond  sleurde als een oude vermoeide kraai.

05-06-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

01-06-2008 om 18:45 geschreven door Papoum

Maandag 27 mei .

Ik verwittig mijn sergeanten alsook luitenant Duvivier , mijn buurman van rechts met wie ik verbinding houden moest, doch ik laat mijn mannen rusten tot  3 uur ’s maandags ochtend.

Dan met geweld maak ik ze wakker door ze persoonlijk en met eigen handen dooreen te schudden.  En de versteviging der stellingen in de weide wordt doorgezet met elk vindbaar materiaal.  Tegen 6 uur verschijnt de commandant. : ‘ Staakt de werken ! , de stellingen worden nogmaals vooruitgeschoven, nu tot bij de weg !  Hier in de greppel, onder de bomen en zelf geplante boshagen liggen we lekker en veilig voor aanval van land en lucht !  Verdubbelt waakzaamheid in afwachting !‘

De commandant bezocht ons nogmaals tegen 11 uur.

De opstelling van de groep rechts was foutief. Hij moest de Mi van luitenant Heynen  omsluiten in plaats van er  40 m  achter te blijven langs de weg.  Luitenant Heynen en ik hadden elkaar links laten liggen. Terwijl we praatten, komt een burger ons loensch voorbijgevaren en roept tot de mannen  ‘ Zij zijn daar  achter het spoor, wat weiter  … ! ‘  en hij rijdt weer snel terug.

Ik beloof de commandant met moeite de 2^de groep  vooruit te zullen brengen, zodra mogelijk.

Nu signaleert korporaal Cruyskens me het voorval van de burger en zijn wantrouwen.

Met sergeant Colson trok ik op patrouille, en op 100 m van het huis waar de burger binnengegaan was, bleven wij loeren.  Ik meende aan de deurpost soms een weifelende geweerloop te zien op en neer gaan. Dan kwam een man de luiken sluiten. Een vrouw kwam voor de deur staan, wellicht gedwongen door wie binnenin was, om  ons alle argwaan te ontnemen.  Ik riep tot de burger ; ‘ Als je een vriend zijt, kom dan vooruit ‘

Hij aarzelde, kwam dan 5 passen vooruit.

‘ ’t Is goed ‘ .  Ik meende de zaak in orde te mogen beschouwen, waarschijnlijk ten onrechte want later werd uit dit huis op ons gevuurd.

Sergeant Vanderweyden  ging alleen voor de commandant op patrouille en kwam terug na Duitsers gezien te hebben opgesteld op afstand in een boomgaard.  Hij meldde  ; ‘ de vijand is op 700m , in de richting van het verdacht huis, hij koopt de melk van de boeren, betaalt met gepaste munt en geeft de hand aan de burgers …. ‘ 

Sergeant Vanderweyden laat nog steeds zijn groep op zijde liggen en gaat persoonlijk bij de commandant Eindelijk komt hij weer in zijn verweesde terug, daarna loopt hij naar het PC.

Een soldaat van de Waalse 5^de Cie komt aangelopen en meldt  ‘ Zijn peloton heeft de witte zakdoek opgestoken toen de Duitsers nabij waren. Hijzelf is onder de kogels van de Duitsers gaan lopen om niet gevangen genomen te worden ‘

Dus was de vijand ook links op 600 à 700 m. Ik meld zulks aan luitenant Duvivier rechts van mij. Mitrailleurs van de 8^ste Cie die ons voorbij vluchtten  bevestigen de nadering van de vijand. Plots fluit de lucht, wij ploffen neer en daar brult de aarde.  5,6 obussen van eigen artillerie slaan in op de weide waar onze stellingen van vorige nacht nog waren. Diep in mijn kuil bad ik tot God, machteloos en nietig. :  ‘Uw wil geschiede, maar spaar de vaders en de echtgenoten. Neem mij liever dan een van hen. Ik behoor U toe. Doe met mij wat U wil .

Neemt U me heden of laat U me leven om U te dienen aan het  altaar, zoals U wilt ‘ .

Poos.  De commandant verschijnt.  Hij heeft de verlenging van het vuur gevraagd aan de bataljonoverste.  Doch weer zoeft de lucht,  en baaf, baaf , nabij ons ploffen onze eigen obussen neer !

Allen zijn gaaf gebleven, doch de indruk was zeer slecht op mijn mannen.  Zullen wij nu gaan sneuvelen door eigen artillerie ?

Nu heeft het bericht van onze commandant waarschijnlijk bataljon en batterij bereikt, want de buien die nu inslaan, vallen verder voor ons.  Herademing  !

Poos.  De commandant is reeds lang weg.

Geweerschoten knallen links op de weg. Renaers, mijn verbindingsman bij de commandant, brengt het laatste bevel van de commandant      (ook dit briefje bestaat vandaag nog ) :

6 /II /44   Le Cdt de la 6^e Cie

            Au Lt du  3^e Pton

Licht me in .  Wat gebeurt er ?

Houd stand.  De Kie wijkt niet .

                       Debruyne

Geen uur. Het kon middag zijn.

Ik doe Renaers aan de commandant zeggen   ‘ De vijand valt aan naar uw PC en ook van over de spoorlijn.  Kracht  = 30 cyclisten.

Ook de Cie  rechts  wordt verwittigd. Trouwens ook rechts werd reeds geschoten door de vijand en door die Cie. Op dat ogenblik ontstaat een geweldige wind. Regen en stormvlagen, alsof ook de winden en de regen in de Duitse rangen dienden.  Hij maakt  in  ieder geval de waarneming moeilijker . Ondertussen had  ik sergeant  Driessens  met twee of drie soldaten van de 4^de groep en twee man van de 3^de groep opgesteld front naar de vijand op de rand van een korenveld op 20 m van mijn PC , doch uit mijn zicht. Ongeveer rond 14 uur zien wij de Duitsers op het zwijgende 2^de Peloton inlopen, de mannen uit hun kuilen opjagen, ze ontwapenen en achteruit schuiven naar het veroverd terrein. Libotte vat het geweer en schiet naar de rechtstaande Duitsers op 200m. Ook ik vlam erop met den wil te doden.  Geen repliek door de Duitsers. Op dat moment is sergeant Driessens handen omhoog naar de vijand toegelopen. Ik moest luitenant Heynen dekken met mijn Mi . De 2^de en de 1^ste groep had hem laten staan alleen. Colson, Crabs, en De Brandt bleven op hun stellingen. Mijn grote fout was luitenant Heynen niet te verwittigen.

Ondertussen rapen mijn soldaten zich achter mij samen bij de velos, heimelijk als op kattenpootjes.

‘ Rap terug in uw kuilen  ! ‘  roep ik .

‘ Wij moeten toch een stukje eten …  ‘

‘ Nu is het geen moment om te eten ! ‘

Hun plan was duidelijk. Zij wilden hun velos nemen en achteruit trekken naar de hoeve waar we spek gegeten hadden. Het geweer op hen gericht dwong ik hen te gaan naar de spoorlijn bij de 1^ste Cie , en zonder velos.  Daar kwamen wij samen in een stelling bij de beek. Hier vervoegden ook Colson, Crabs, en De Brandt. Colson was zijn velo gaan halen. Libotte had er op geschoten denkende dat hij een Duitser was. Ik stelde mij onder bevel van luitenant Duvivier.  Nu kwam ook luitenant Heynen achteruit en stelde zich bij de spooroverweg aan de top der lijn van de 1^ste Cie.

Hier begon een pijnlijke woordenwisseling met Walravens, die niet wou schieten.

‘ Gij ziet uw ouders niet gaarne, anders zoudt gij niet schieten ! ‘

-‘ Ik ken mijn plicht en dat alléén …! ‘

‘ Gijlie zijt ongetrouwd, gij luitenant en die Libotte daar,  wij hebben vrouw en kinderen. Waarom ons nutteloos overleveren … ! ‘

-‘ Werkt allen samen om den vijand te weerhouden ginder, dan blijft hij verre !’

‘ Allez, vooruit, kom mee als gij durft, wij gaan naar ginder…. Gij wilt niet. Gijlie zijt lafaards ‘

Walravens was razend. Ik was bang dat hij een domme streek zou uithalen .

‘Neen, Walravens, geen nutteloze offers. Hier zijt gij het beste en het sterkste,dat zijn katholieken. Ik ben geen katholiek. Ik ben kristen. Toen wij gebombardeerd werden, vroeg ik aan God dat hij mij zou nemen liever dan een van U .

‘ Luitenant, ik weet dat gij braaf zijt. Maar wat kunnen wij tegen een overmacht !

Ondertussen fezelden de anderen  ‘ Kom laat ons lopen tot aan de hoeve  (de spekhoeve).

Vandaar kunnen we nog weg achteruit. Meulenijzer, Dor, Van den Berghe, zijn er ook.

Zij gingen mij ontglippen. Ik verwittigde luitenant Duvivier. Hij zei : ‘ Allez chez commandant Dineur, derrière cette maison …’

En ik beval dadelijk : ‘ Allez !  Op  ! Naar dat huis bij de spoorlijn. Daar is geen gevaar ! ‘

Bij dat huis liet ik ze eten. Daar zat een verpleger en een aalmoezenier in een stalleke. Achter het huis was de PC van commandant Dineur.  Ik meldde hem mijn moeilijke situatie : zestien man over van II /44. Het antwoord  van commandant Dineur was :

‘ Emmenez cette pourriture loin de mes hommes. Installez vous en réserve dans les trous derrière la ferme, pour remplacer mon peloton de réserve. ‘  Dat peloton was een tegenaanval begonnen om de bres van II/44 te stoppen, maar in de vlakke weide moesten zij weer achteruit en zich dadelijk op een goede plaats aan de grond plakken. Ik nam mijn hazen mede op 300m voor de spoorlijn in de bedoelde kuilen, om de twee toegangswegen, de vensters en de hagen te bewaken. De vijand dook weldra voor ons op, op 400 m.  Ik zag duidelijk door mijn kijker Duitse grijze helmen, vesten en botten in een kleine boshage opgesteld en een andere groep takken voor zich dragend, vooruitkomend in de richting van een huis dat nader bij ons lag en waarvan de vensters voor hen zeer goede schietplaatsen zouden zijn.  Ik zag die grote kerels onbeweeglijk rechtstaan op 300 m, terwijl zij hun gezichten door  de takken opduiken en weer intrekken. Ik beval aan mijn mannen van naar believen en overvloedig te vuren op 300 m.  Doch alléén Libotte schoot op het duidelijk aangewezen doel. De anderen doken diep in hun kuilen. Sergeant Colson kon waarschijnlijk die vijand nog niet zien van op zijn plaats. Ik stuurde hem naar commandant Dineur  om de aanwezigheid van de vijand voor ons te melden en de artillerie te vragen.  Antwoord: het is te kort bij U . Gebruikt uw geweren.  Ik loerde steeds door mijn kijker en schoot op duidelijk erkend doel met den wil te doden. Doch ook langs mijn oren kwamen kogels voorbij fluiten hoe langer hoe talrijker.  Zij kwamen van de vijand voor ons,  van de 1^ste Cie achter ons die op de vijand schoot,  van de vijand voor de spoorlijn wiens verloren kogels nog hier eindigden en voorbij snorden.   Onze artillerie sloeg nu overvloedig en raak in op de huizen voor ons waar de vijand reeds nestelde in de stellingen van onze Cie en van ons peloton. De commandant Dineur trachtte door artillerie  de bres  van het II /44 te stoppen.   Ik vrees alzo dat de gevangenen der 6^de Cie die in deze huizen geparkeerd werden in dit bombardement mede omgekomen zijn .  Zo Renaers, Vanderweyden, en sommigen van zijn groep die in die huizen zijn gevangen genomen en ook het 2^de peloton. Vreselijk was de verwoesting der artillerie , en nu schenen mijn mannen de gevangenen niet meer te benijden zoals eerst bij de beek aan de spoorlijn. Doch in deze kuilen konden wij ons niet handhaven, zo ver van de onzen en zo na bij den vijand.  Terwijl de artillerie nog insloeg en wij dus de vuuroverhand hadden, trokken wij uit de kuilen links af achter een huis en vandaar naar de spoorlijn.  Hier vond ik onderluitenant Sevenans  van de 4^de Cie /44  die kalm in een tuchtvolle lijn het vuur leidde  tegen de vijand van over de spoorlijn.  Weer zeurden mijn mannen van aftocht en vertrek.

Tot plots  onderluitenant Sevenans riep  :  ‘  Verzameling  !  ‘

‘ Op wiens bevel  ? ‘  vroeg ik .

‘Commandant Dineur. ‘     God  zij  dank  !

14.00 uur.  Wij trokken dan haastig achteruit, bukten ons voor verloren kogels; en borgen ons voor overtrekkende  vliegers. Wachten,  en verzameling langs B 7 baan Tielt- Deinze.  Daar vervoegt ons eindelijk commandant Dineur. Luitenant Heynen die zich ook had teruggetrokken op de 1^ste Cie en de dikke luitenant der Mi bij de spooroverweg  waren afgesneden en gevangen genomen.

Langs de aardewegen trokken we af richting Wingene  (14 km). Nergens geen Belgische troepen meer. In de verte voorons zagen we een Rode Kruis  vlag  en juist reden twee gewondenautos in volle snelheid voort,  voorbij gewonde  Ardense jagers, die wij zelf straks zouden vinden langs die weg. Zo schoof de colonne haastig voort.  De vijandelijk artillerie of hun vliegtuigen hadden lelijk huisgehouden. Wij vonden drie Ardense jagers, waarvan 1 dood, 1 dol, 1 zwaar doch niet hopeloos getroffen. Op een tentzeil droegen de twee verplegers van het stalleke , soldaat Michotte en ikzelf hun voort tot wij zelf niet meer konden.  Dan namen wij een kruiwagen en verder. Wij vragen hulp. Luitenant Duvivier moest met het pistool dwingen ons af te lossen . Doch plots vuurt verraderlijk een mitraillette uit een huis. Allen ontwijken het gevaar langs koren, hagen, en greppels. De gewonde blijft achter te midden van het veld op den kruiwagen. Jammer.  Hij was nog te redden, maar wij waren uitgeput en op hol geslagen door de Mi. Doch, voort naar Wingene, naar de hoeve Saros.  Op de weg Wingene-Ruiselede trok massaal artillerie achteruit, gemotoriseerde en voetvolk.  In de voormiddag  was de baan  gebombardeerd geworden door vliegers. Langs een veldweg  parallel  met de grote kassei trokken we naar hoeve Saros waar we eindelijk om 21 uur aanlandden. Wij waren welkom als helden na den veldslag . Wij kregen hesp en kieken. Na het avondmaal ging ik op zoek naar een hergroeperingscentrum mogelijk in Wingene gevestigd of  EM 44 RI .  Niets te zien.

Langs  de aftrekkende artillerie bereikte ik met moeite de kleine ingang naar de goede hoeve, waar ik tot  23.30 uur moest vertellen voor hun gretige oren.

In de verwarring hebben wij commandant  Dineur  verloren , en op eigen initiatief naar hoeve Saros onzen weg vervolgd.  Korporaal  Libotte ging dadelijk zoeken naar staf 44 RI.  De oude staf was achter de kerk.

Op maandag avond 21u30 zocht korporaal Libotte op mijn suggestie naar de staf 44 RI. Hij vond achter de kerk een officier, die hem bevel gaf morgen dinsdagochtend te verzamelen voor de ingang. Toen wij dinsdag’s  morgens daar aankwamen , was er niemand van het 44 RI te zien. Trouwens reeds ’s avonds rond 22.00 uur vond ik de staf gesloten. Ik ontmoette wel twee soldaten van 44 RI die van de kolonel  De Louker  toelating hadden verkregen te rusten tot ’s anderendaags ’s morgens. Ik heb nog naar die kolonel gezocht, doch hem niet gevonden.

OORZAKEN  VAN DE CAPITULATIE 

( volgens luitenant in hetzelfde notaboekje )

 1. De acht maanden  voor de 18 dagen hadden de ijver der soldaten verzwakt, alhoewel de officieren er bij gewonnen hadden ; het gaf aan de piot de tijd zich te ergeren over de kleine kanten van kazernesoldaten en   daardoor het groot  gedachte ‘ het land in gevaar ‘ verdedigen te vergeten. De boerenverloven, de mobilisatie per fasen, de demobilisatie van sommigen, de rekrutering voor de G.T.R. bracht de moraal op lager peil.

2. Overmacht van Duits materiaal op het onze.  De Duitse vliegers  konden waarnemen,  bombarderen en mitrailleren, en zorgen voor transport van troepen en parachutisten.

Daarbij waren er nog de tanks, motorisatie en de mitraillette.

Het Belgisch afweergeschut en de jagers waren onvoldoende. Onvoldoende was ook de uitrusting  en  K 47  en perforerende kogels.

 Een  antitankcentrum zonder K 47 betekent niets.

De tankgrachten en stalen muren waren ondoelmatig,

zoals ook het geweer mod 89 , FM 15,  Mi Colt.

3. De Duitse tactiek was ons te snel en te nieuw. De Duitsers voerden hun Blitzkrieg door vliegers en motorisatie, door paniek zaaien  via vliegers met sirenes en parachutisten. Zij waren uitgerust als stormtroepen in lichte uitrusting ( in trui).  Hun omsingelingsmethode en doordrijvendheid was goed.  Zij vielen de zwakke punten aan, zodat wij onze sterke punten als verdediging niet konden gebruiken in de strijd.

Gevolgen voor de Belgische troepen in lijn :

-         Wanordelijk verplaatsing en aftocht der troepen zonder veel gebruik gemaakt te hebben van de eerste en beste stelling aan grens, Albertkanaal en Maas.

-         Verscheuring en verspreiding  der soldaten door de onvoorziene aftocht , contactbreuk van oversten en soldaten.

-         Afmatting der soldaten door overhaaste aftocht.

-         Desorganisatie der diensten zoals bevoorrading , bagage, gezondheidsdienst.

-         Terugtocht der Franse voorhoeden.

Gevolgen voor de troepen in het achterland :

-         Door de vliegers waren ze van het eerste ogenblik af met de Duitsers in contact.

-         Bevelen en tegenbevelen. Langs waar zal hij komen ? Hoe , waar, en welke troepen in stelling brengen ? Daardoor onzinnige verplaatsingen, afmatting der reservetroepen, onregelmatige bevoorrading, geen eten en geen rust.

-         Demoralisatie. Door het slechte voorbeeld der jonge klassen en de ellendige zwerftocht der vluchtende burgers.

 4. De Duitse moraal was beter dan de onze. De Duitsers hadden het zelfvertrouwen van een herenvolk, de doodsverachting en zelfverloochening. Zij hadden durf, namen initiatief, waren vol voortvarendheid.  De Belgen toonden geen zelfverloochening voor de heilige taak. Er was bij hen egoïsme en streven naar zelfbehoud bij officieren en soldaten. De soldaten waren tuchteloos , gevolg van onze democratie. De soldaat had geen volstrekt  vertrouwen en onderworpenheid tegenover zijn officieren,  en de onderofficier trok zich gemakkelijk terug in de massa der soldaten, in plaats van als tussengestelde  chef op te treden. De kleine soldij van

soldaten en onderofficieren , in vergelijking met de officieren, is hier gedeeltelijk de oorzaak van. Aan vee officieren ontbrak toewijding en initiatief, alsook de nodige hartelijkheid om het vertrouwen en de gehechtheid  der frontsoldaten te winnen. Vele officieren hebben bewezen lafaards te zijn in het gevaar. De kritiekgeest van de lagere officier tegenover de onbekwaamheid en veroudering van het hogere commando en de manifeste onbekwaamheid en veroudering van dat hogere commando hebben eveneens mede bijgedragen tot 

DE ONVERMIJDELIJKE KAPITULATIE van de Koning op dinsdag 28 mei om 4 uur.

Dinsdag 28 mei.

Om 3u 30 word ik gewekt door gerammel van voorthollende artillerie op de kasseien der baan Ruiselede- Wingene en door Mi vuur in de nabijheid der hoev Burgers, bevestigen mij dat niet verre af geschoten wordt en later heb ik vernomen dat de Duitsers werkelijk op 300 m van ons af waren in de huizen. Ik verwittig de mannen :

‘ Wie niet wil gevangen zijn moet onmiddellijk met mij mede. Na 3 minuten was iedereen klaar en op weg naar Wingene, naar Zwevezele, en met de stroom mede naar Brugge. Langs de wegen hadden de Duitse vliegers vreselijk ingeslagen .Overal  lagen uitrustingen  van Belgische soldaten . Wij zochten de staf van het 44 RI dat volgens  geruchten rond Brugge verzamelde.  Langs den weg staat de vroeger zo dolle artillerie  gedijd en stil. Hier en daar kringetjes soldaten die druk praten. Men sprak over de capitulatie , die zou afgekondigd zijn. In Oostkamp doe ik mijn soldaten rusten, zoek achter inlichtingen over mijn 44 RI.  Ik ontmoet alzo een kolonel der Infanterie die mij verzekert :  DE KONING HEEFT GEKAPITULEERD.  Wij schieten niet meer op de Duitsers  en zij niet meer op ons. Straks zullen ze hier zijn. Maak orde , vooral orde om ze te ontvangen.

Hij was nog trots deze kolonel. Ik verwittig mijn mannen over de capitulatie, stuur nogmaals Colson en Libotte op zoek naar 44 RI.  Vruchteloos.

Toen kwam de witte vlag, gevoerd op de eerste van een groep van drie Duitse autos.  Op het gezicht der Duitse officieren voelde ik de onverdoken minachting , de spotlach. Nu konden wij eten en rusten. Wij vinden een hoeve en omwille van de blijde boodschap die wij er brachten, ontvangen wij gratis een keurige gedroogde hesp. Patatten worden gejast en terwijl ik slaap , wordt alles opgegeten. Wij kwamen rond 15 uur aan de staf 44 RI aan. Ik vond er nog Macherot en korporaal De Bie.  De keuken was in een tuin geloodst en door de burgers geplunderd, onder toezicht der Duitsers. Op de staf 44 RI werden de wapens neergelegd. De kolonel zou komen in de namiddag. Ik deed De Bie daar blijven.  Ik kom terug  op den staf rond 18.30 uur. De kolonel is juist vertrokken met een auto van het Rood Kruis samen met enkele soldaten die daar stonden. Dan vertrekken wij met alle middelen, velo, auto, en te voet naar Wingene , hoeve Saros, waar we steeds welkom waren.  Wat te doen ?

Ik had geen orders ontvangen en kon zelfs niet voorzien dat er zouden gegeven worden. Men had ook niet laten voorzien dat er instructies zouden gegeven worden over de demobilisatie.

Al de officieren, commandanten, majors, zeiden mij niets te weten en bekenden :

‘  On n’a pas même su faire la démobilisation …!’

IK SPRAK DAN MET DE Duitsers in Wingene  aanwezig.

   ‘  Gehen  sie ruhig nach Hause . Melden  sie  sich  nur  an deine Ortskommandant  und sie werden dort bleiben durfen ‘   Dat zei me een Duitse sergeant, de hoogste Duitse gegradeerde , die ik daar in Wingene  kon spreken. Vanaf woensdag morgen beschouwde ik mijn rol als Belgische officier geëindigd . Ik gaf mijn mannen toelating, op eigen middelen naar huis te komen .

Woensdag 29 mei.

De volgende ochtend, toen ik ontwaakte waren er reeds verschillende op eigen initiatief vertrokken. Met Libotte, Michotte, Cruyskens, en Logist, trokken wij per camion door Tielt naar Deinze.  Halverwege Deinze werden wij in een kamp voor voetgangers geparkeerd. Doch Libotte en ik ontsnapten langs achter.  Dan gingen wij per camion en te voet tot Deinze waar we langs hovingen tot aan het kanaal  doorbraken. Het was onmogelijk , zelfs na uren wachten, een voet op de grote baan vooruit te geraken. Op Duitse rubberboten  passeerden wij het kanaal en de Leie verderop , langs een houten brug. Hier moest ik scheiden van Libotte. De officieren werden per autobus naar Gent gevoerd. Ik nam hem mede tot aan de bus, doch deze was bomvol, misschien nog plaats voor één man, maar niet voor twee. Ik gaf Libotte een welgemeende handdruk. Hij was voor mij een flinke kerel  geweest. Over zijn verleden werd veel kwaad verteld . Hij dronk  soms veel en vergat zijn dienst. Daardoor was hij van adjudant uit het actief leger eenvoudig korporaal geworden. Doch in mijn peloton heeft hij zich naar wens gedragen en zijn leven een begin van rehabilitatie gegeven.  Hij vroeg me toen een dienst ‘ Zohaast gij kunt, luitenant, schrijf naar huis bij mij en zeg of U over mij tevreden waart …’ Hij wou een troost bezorgen aan zijn ouders ….  Michel Libotte,  Drogerijhandelaar, 27, Maestrichterstraat , Tongeren  .  Dat beloofde ik hem van harte en wenste hem geluk in het leven.

Met een volgende autobus vol officieren kwam ik in Gent. Na lang wachten voor de kazerne , moesten wij gaan slapen in het  Casino van het park.  Ik was met drie officieren der Ardense

Jagers en een luitenant der artillerie. Dat waren de wapens die de oorlog hadden meegemaakt.

De Ardenners verstopten het niet :

‘Toen zij de witte vlag zagen , hebben soldaten en officieren de tranen in de ogen gekregen om de nutteloze offers die ze hadden gebracht. Wij waren bereid en ieder soldaat bij ons was tot de nodige offers bereid. Doch de overige infanterie mocht niet gehandeld hebben, zoals gebeurd is …’

 

Donderdag 30 mei.

’s Anderendaags zouden de passen gestempeld worden, en ik ging alleen in de stroom mede , om lang te wachten op hetzelfde kazerneplein.  In dichte drommen werden de soldaten opgeleid naar Lokeren.  Wij officieren bleven wachten , rekenend op een speciaal transport voor ons. Het bleek tenslotte dat wij ook te voet meemoesten in de walgelijke massa, in die drommen vernederde onteerde soldaten. Ik voelde mij als volk en als officier vernederd.

 Ik zag een camion die in den drom moeilijk vooruit kon en waar desnoods nog een man mede kon. Ik klauterde er op, en voort ging hij, eens dat hij ruimte kreeg, voort,  100 km per uur, en in de richting van Brussel … en naar Luik …  !

De witte vlag wapperde voorop en hoog.  De burgers juichten ons toe  !

Dendermond, Asse, Brussel, Leuven, Tienen…….  HALT  !

Duitse controle op de markt doet ons stoppen, doet een Duitser opstijgen, en onder zijn geleide naar de kazerne varen.  Wij waren gevangen en gelijkgesteld met de krijgsgevangenen die in dit kamp opgesloten waren en nog ’s avonds zouden bijkomen. Wij waren er gedrieën van Walshoutem.  Laporte Lucien was in Brussel op onze wagen overgestapt, en in de kazerne vonden wij krijgsgevangene  Fernand  Noé.

Vrijdag 31 mei.

’s Anderdaags in de ochtend komt Laporte de kamer opgestormd  met een  Urlaub  in de hand tot vrijdagavond. Ik storm de trappen af, klop me in houding voor de Duitse onderluitenant , commandant van het Gefangenenlager, en vraag ook een Urlaub.  Het ging en na 5 minuten waren wij de straat op, naar huis ….!

Een melkboerke wordt langs de weg aangeklampt, en wat een geluk, hij ging juist tot Grimde, dan toch tot Neerheylissem en eindelijk naar Neerlanden. In Landen stapten we stralend af. In de kerk  kwam ik juist voor de prefatie en de consecratie .

Ik dankte God en herhaalde diep de belofte gedaan in de kuil onder de inval van eigen obussen. Ik kwam thuis. Blijdschap.  s‘ Namiddags ging ik me aanmelden op het gemeentehuis en vandaar met Lucien Laporte  naar het Kommandatur in Borgworm., waar ons Urlaub werd vervangen door een blijvende toelating om in onze woning te vertoeven.

Einde.    Geschreven op 10 juni 1940.    Theo Journée.

24-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

 
Zaterdag 25 mei .

Hier woonden goede mensen in deze patriarchale winning.  Zeven dochters  (en drie zonen) allen gedienstig als nonnetjes en gastvrij  als ware wij van den huize . Het was een rustige dag die wij er doorbrachten, alhoewel wij nu en dan opgeschrikt werden door een luchtbombardement  in den omtrek.

In de namiddag verzamelde ik mijn groepoversten en over ons die daar stonden , namens de 6L , sprak de priester zijn zegen uit.  Tegen de avond hoorden wij een Mi niet ver van ons af. Allen vluchtten in de schuur. Ik stuur Vanderweyden, Libotte en Driessens, in drie richtingen op verkenning uit.  De 8^ste Cie was een nieuw stuk aan ’t proberen.

Appel van 16 uur  ten hoeve Saros :

(1) Aanwezig : sergeant Colson, en soldaten Groffils, Claes, Bervoets, De Brandt, Crabs.

Afwezig : Dirix, Lefevren, Houttekeer,Geerooms, Goetschalx, Huybrechts, DeWitte, Wiels, Hendrix.

(2) Aanwezig: Korporaals Dijckmans en Libotte, alsook de soldaten Dewin, Notelaers, Van Liefferinghe,Van Haesendonck, Michotte, Mars.

Afwezig: Lahaye, Loyaerts, Raes, Mostien, Raedts, Melis.

(3) Aanwezig: Sergeant Driessens,  en de soldaten Cruyskens, Van Loon, Janssens, Boekmans,Van den Berghe, Paeps, Renaers, Standart, Van Loo, De Vleeschouwer, D’Or.

Afwezig : Mottie, Peeters, Hens.

(4) Aanwezig: Sergeant Vanderweyden, Korporaals Van Geel  en  Meulenijzer, en de soldaten

VanCauwenbergh, Logist, Colle,VanHoydonck, Walschaerts, Cleeren, Walravens, Marit, Severs, Leersnijder, Robijns, Deville

Afwezig : Niemand

Ook aanwezig:  De klaroen  Voets  bij de commandant  en  de ordonnans Ronsmans.

Het derde Peloton der 6/ 44  ( vier groepen)

onder bevel van  OLt  Journée bestond in totaal uit   61  militairen op oorlogspad.

Zondag 26 mei .

Op suggestie van een der dochter van  HOEVE  SAROS  ( eigenaar Fr Van Hulle-De Rammelaere  te Wingene) zou de H. Mis gelezen worden in hun keukenkamer. Alles werd voorbereid en een der  EH aalmoezeniers droeg de H..Mis op terwijl de vliegers ronkten boven het huis. Toch voelden wij ons veilig in Gods handen.

Na de H.Mis moesten wij vertrekken langs  TIELT  naar AARSELE op de weg Tielt- Deinze.

Het was een heldere morgen. De vliegers dreigden dikwijls boven onze hoofden. Waarom marscheren in den dag ?   ( 5 km te voet  +  18 km per velo )

Aan de grote baan Zwevezele- Kortrijk mochten de cyclisten van het bataljon opstijgen  en onder de leiding van luitenant Deryck der 8^ste Cie naar Aarsele vertrekken.  De voetgangers werden per camion vervoerd. Mijn peloton dat zo prachtig gehergroepeerd was, zou juist voor de slag uiteengescheurd worden omwille van volgende oorzaken :

1. het overhaast vertrek van luitenant Derycke zonder mij te verwittigen.

2. door de drukte en de versperring langs de wegen van voetvolk en auto’s

3. door de overdreven snelheid van luitenant Derycke vooraan

4. door het bombardement van Tielt waar vele huizen brandden en de straten vol glasscherven lagen. Daardoor is de cyclisten groep der 6 /44 , nochtans prachtig geëncadreerd  met vooraan ikzelf, Colson en Vanderweyden, middenin sergeant Driessens en sergeant Avonts, achteaan  sergeanten Cleymans, Poortmans, en Meynen, hopeloos verscheurd geraakt , en met deze gedunde rangen zijn wij daar aangekomen waar van de 6^de Cie gevraagd werd in eerste linie te strijden. Jammerlijk was ook mijn optreden tegenover sergeant Driessens, die in Tielt niet verder mede wilde daar de grote hoop in de straten van Tielt was verloren gegaan en hij met mij alleen toch niets kon verrichten.  Ik dreigde hem door de benen te schieten. Ten slotte ging hij mede op een krachtige vloek van mij.  Na als een schepershond verschillende keren terug naar Tielt op klopjacht te zijn geweest , bracht ik ten slotte op de stellingen ongeveer de helft van de cyclisten  mede. Sergeanten  Cleymans, Poortmans, Meynen, Avonts, waren onvindbaar op de aankomstlijn. Tijdens deze verplaatsing per fiets was er een vliegende controle langs de colonne door een tandem, met  adjudant Bons en sergeant Heuvelmans.

Wij hadden langs de weg Tielt - Deinze  hopen munitie en  auto’s in panne voorbijgereden.

Wij vonden drie geweren mod 30 die we als trofeeën meenamen.

Een 100m voor Born 6/0 op dezelfde weg stond onze commandant met het voetvolk. Hij wees ons de te volgen richting aan en kwam ons zelf daarna vervoegen. Hij gaf vlug en vaag de plaats van ons peloton aan. Ik begon dadelijk de verkenning met mijn groepsoversten en deed mijn stellingen achter een rij hagen ingraven, ging dan op zoek naar grote schoppen  en naar de PC van de commandant.  Binst mijn vertrek kwam de commandant zelf ter plaatse, was kwaad over mijn afwezigheid en over mijn opstelling die te ver van de commandant zijn lijn achteruit week. Hij duidde precies mijn nieuwe plaats aan , midden in een weide  100 m vooruit  in natte grond zonder dekking tegen land en lucht, wat ik juist had willen vermijden. Toch  herbegonnen ze dapper. Ondertussen werd er spek gebakken, koffie gemalen en brood gesmeerd in een nabije hoeve, en ieder ging op zijn beurt eens ruim eten en dan slapen. Ons eigen keuken was lucht. De wachtrol was in voege : 1/3 van wacht en 2/3 op rust in de hoeve .

Appel van 18 uur:

Voor de vier groepen =  5  +  6  +  8   +  9  =  29  mannen,

zijnde 3 sergeanten, 3 korporaals,  22 soldaten en 1 verpleger.

Ik had nogmaals geen enkel FM, geen enkel VB. De  eerste   bevoorraders FM hadden wel een geweer gevonden .  Om 23u 30  Bevel van Commandant  :

(dit briefje geschreven in potlood is in 2008 nog steeds goed leesbaar ingeplakt in het oude schrijfboekje van wijlen luitenant Theo Journée )

                                                   Aan  Luitenant Journée, 

Ons Kie , volgens orders v/d Major heeft een kleiner front. We zijn in 1^ste lijn, en de vijand wordt verwacht tegen deze nacht ofwel morgen heel vroeg.

Weerstand tot het uiterste. Ge kent uw plicht.

26/8/40 . Handtekening  DEBRUYNE.

24-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

Maandag  20 mei.

Om 4.00 uur  ’s morgens zet luitenant  Pirotton adjunct II / 44 alles op stelten  door langs de straten te roepen : “ Tout le monde dehors  !  …. Sur la position ! …. .

Ik kwam  juist op tijd om een totale vlucht van het 3^de peloton te voorkomen. Iedereen dacht dat vijandelijke tanks op korte afstand doorgebroken waren . Sommigen hadden de luitenant Pirotton slecht begrepen en dachten dat hij had bevolen achteruit te trekken op Merelbeke.

Geïsoleerd van de rest van de Cie deed het hazenverstand zich dadelijk  gelden.

Korporaal Cruyskens moest zijn ploeg gaan wekken . De deur stond open en dus waren zij weg. De luitenant permitteerde zich juist een paar uur rust. Men zag hem niet, dus was hij weg. De meeste sliepen nog. Zij die wakker waren , dachten  ‘ de anderen zijn reeds weg, laat ons ze rap volgen …’ 

Allen naar Merelbeke !  Langs daar bleek de enige vlugge aftocht mogelijk !

Sergeant Vander Weyden was dol. Met zijn  groep trok hij op Merelbeke af. Het was zijn tweede crisis. Daar tegen kon geen bevel meer baten . Pas als hij van mij de belofte had gehoord een velo voor hem en zijn mannen te zullen krijgen, bedaarde hij en begon zelf de velos van de voorbijrijdende burgers  desnoods met geweld  los te maken. Alzo kwam hij per fiets met zijn mannen van Merelbeke terug.  Ondertussen had ik de rest van het peloton in het bos doen verzamelen. Zo nabij voelden wij de vijandelijke gemotoriseerde.

Eindelijk een bevel van de commandant. Verzameling voor nieuwe opstelling als anti tankcentrum in het bos bij het kasteel. Daar vonden wij onze commandant terug.  Waarschijnlijk had hij zijn PC aangeduid op de verzameling der peloton oversten van voorgaande dag  waarop ik in slaap gevallen was.

 a) Antitankcentrum  op de wegenknoop.  B) Antitankcentrum in het bos

De commandant gaf dadelijk onze nieuwe opstelling op. We lagen veilig in reserve  tussen de bomen. Door de paniek van ’s morgens waren Melis en Notelaers afwezig, in de huizen achtergelaten. Dan  volgde de Pinard  stelling. Deze was zo genoemd omdat ik van de portier van het kasteel zeven flessen pinardwijn loskreeg voor mijn mannen en mij   ( 2 X 3  + 1 ).

Na een paar uur, rond de middag  kwam een nieuwe opstelling . De 2^de groep vooraan langs de weg, de 3^de en 4^de groep achteraan bij de artillerie. De 4^de groep die eerst voor de stukken geplaatst was, trok zichzelf tot achter de stukken terug. Onze artillerie schoot taai de ganse namiddag. ’s Nachts zou de repliek komen in een hevig Duits bombardement  van een half uur (of was het langer … ?) waar de klaroen Jacobs  van het  1ste peloton zijn leven verloor en een ander soldaat in de rug gekwetst werd. Onder dit bombardement was het 2^de peloton gevlucht.

Dinsdag  21 mei. 08

In de ochtend om 3 uur besloot ik mijn peloton op een lijn voor de artillerie in te graven om niet langer  de paaseieren welke voor de artillerie bestemd waren te ontvangen . Wij waren begonnen  betonnen platen bij te slepen toen  het bevel vanwege de commandant ons bereikt. We moesten de stelling van het gevluchte 2^de peloton bezetten.  Dat was een pijnlijke taak. Het 2^de peloton had de hele voorgaande dag geluierd en zonder kuilen  hadden ze zich in het bombardement niet ter plaatse kunnen handhaven. Hun kuilen moesten wij nu graven. Al mijn gezag kon er nauwelijks de mannen toe bewegen , vooral die van de 3^de groep die heel die karwei voor zich  hadden. De 4^de groep had zich vooraan links reeds ingenesteld in bestaande kuilen. De 3^de groep moet zijn front verlengen naar rechts waar zo goed als niets gereed gegraven was. Gelukkig mochten we onze oude stellingen weer innemen tegen 7 uur toen het 2^de peloton weer langzaam te voorschijn sijpelde.Omstreeks 8 uur kregen we nog een dessert van het nachtelijk bombardement. De stellingen van het 2^de peloton  zouden aldus zo goed als ledig blijven  de ganse dag. Tegen de avond besloot de commandant  daarom opnieuw het 2^de peloton  door het 3^de peloton te laten bezetten.  Ik duid de 4^de groep aan om met de rest van het 2^de peloton  een front te vormen.

De 2^de en 3^de groepen van het 3^de peloton bleven op hun oude plaats .

Ik koos mijn PC in een schuilplaats langs de weg. Onderluitenant Grandry  beval zijn overgebleven en mijn vierde groep. De desertie was sterk vermeerderd. Ik beschikte over geen enkel FM, 2 VB  granaatbussen. De VB van  de 4^de groep  had zijn bus in een zak gelaten. De 4 FM schutters waren met het wapen gevlucht.

 
Woensdag 22 mei. 08

Appel 10 u.  3de peloton 6/44

Op karwei  : Claes

Afwezig: Lahaye,Loyaerts,Mostien,Raes, Raeds,  Maes, Melis,Dor, Van Berghen, Van Loon.

Aanwezig: alle overigen.

Rond 14 u. vertelden de vluchtelingen uit Melsen van de brutale plunderingen door Waalse soldaten bij Vlaamse burgers , aldaar gepleegd, zwijnen geslacht, half gebruikt, half laten liggen, winkels geplunderd. Op zelfden dag rond 18 uur werd in Merelbeke een wijnhandel geplunderd. Vaten wijn stukgeslagen, en de inhoud over de grond gestort. Vooral de artillerie heeft daarin uitgemunt. Ik kon 4 flessen voor mijn mannen loskrijgen uit hun handen.

Soldaat Van Loon kwam rond 16u terug. Hij was schutter FM en met het wapen naar Merelbeke gevlucht.  Nu lag hij te boffen in ons midden over het lekker leventje dat hij genoten had in Merelbeke, terwijl wij geen eten en geen rust hadden. Dat kostte hem een strenge sigaar.

24-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

Zondag 12  mei.  Sinxen.

Ik had nog juist de tijd om me te wassen en een karig ontbijt te doen inpakken of reeds moesten wij verzamelen voor de wacht. Met het 3^de peloton hadden we Post 2 Schelde te bezetten en we trokken die richting uit. 

Doch daar komt  Bastin  de loper van het Bataljon II/44 ons tegenhouden.

“ Halt !  Parachutisten zijn gevallen  ! “

Na een kwartier weifelen op het Bataljon , waarbij het weer een loos alerte bleek te zijn , konden we terug naar onze post optrekken.

Wacht op  Post 2 , Heusdense  Steenweg, Schelde , bij  MELLE 

Drievoudige taak :  1) lage vliegers

                              2) parachutisten

                              3) mobiele reserve tegen alle verassingen

Wij zagen de Franse colonnes naar Gent optrekken. Wij voelden ons sterk achter hen.

DCA stond opgesteld  nabij onze post.  Hij schoot raak.

Van 20u tot 21 u deed ik baancontrole op de Brusselse steenweg, van burgers en soldaten op de vlucht. Lastige karwei. Die wacht werd zeer ernstig opgevat. Wellicht meer dan nodig, want de moraal van de 2^de reserve was toen zeer goed.  Vooral om 4 u ’s morgens was iedereen paraat . Wij hadden zelfs 4 eventuele stellingen met tafels voorbereid, en een velo stond langs ieder FM en bij de schildwacht.

Tot 10 uur duurde dit.  Daarna rust in Gentbrugge.

Maandag 13 mei .

Rust vanaf 10 u.

Herverdeling der patronen.

Vervollediging  van de uitrusting.

Bier, radio  en wat theorie over vliegers.

Dinsdag  14 mei.

Rust tot 20 u.    Theorie : wachtervaring.

Piket vanaf 20 u . Verzameling om 21 u . Na lang wachten trekken we op ter bewaking der spoorlijn  Gentbrugge  tegen  parachutisten .

Slapeloze nacht zonder parachutisten.

Woensdag 15 mei.

Piket tot 20 u. Veelvuldige wacht en patrouilles.  Theorie over parachutisten. Wacht op Post 2 Schelde vanaf 20u .

Wij zagen de stille aftocht der Fransen, zonder te begrijpen.

Onze soldaten trokken in wanorde achteruit en verhaalden gruwelen over de Slag aan het Albert kanaal, over de lafheid van officieren  en de toetrek der Duitsers. Ook verhaalden zij van schone uitzonderingen, zoals van een officier die de aftocht van zijn peloton had gedekt met de FM en tenslotte als bij wonder nog zijn mannen had kunnen vervoegen.

De burgerlijke vluchtelingen versperden hoe langer hoe meer het verkeer. De Franse DCA was vertrokken.

Donderdag  16 mei.

’s Morgens kwam de keuken pas om 9 u30, met één camionette voor het ganse peleton.

Kalme wacht.  Incident met de baas van  Chalet Congolais die twee kruiken essence ging halen.  Waarschijnlijk een verdachte. Hij werd aan de gendarmerie gesignaleerd. Om 17 u bevel door commandant Scharres te verzamelen en naar Gentbrugge weer te keren ( 4km).

Nauwelijks een uur aangekomen of we moesten verzamelen voor het vertrek naar De Pinte .

Het 3^de peloton verzamelde traag en ik trachtte door geforceerde mars de rest der Cie te hervoegen. Dat lukte. Nachtmars naar DE PINTE  (14 km). Aankomst om 2 u op die vrijdagochtend. Kantonnement in een verlaten villa.

24-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

De 16 Di was sinds zondag 5 Mei 1940 een opleidingscursus voor onderofficieren en officieren begonnen in EEKE langs de Schelde . Onze Kie de 6/44 bleef gekantonneerd in MELSEN onder Gent. Generaal Wibier was onze hoogste officier.  Ikzelf met sergeanten Avonts en Verest  waren voor de Cie als leerlingen naar Eeke gestuurd en ik had er mij met ganser harte op toegelegd om uit het vele kaf ook wat koren te ziften en te bewaren.Vrijdag morgen 6 uur werd ik wakker. Ongewone drukte, daar scheelt wat  ! De straat op !

Daar komt  Luitenant Laime der 7^de Kie in tamelijk goede orde aangestapt
. ‘ Il y a alerte , l’Allemagne a attaqué la Belgique à  2 h30 ! ‘ 
Ik rij verder en ontmoet  luitenant  Neyns  en  achter hem de horde der 6de Kie ,  afgemat en uiteengetrokken langs de afgelegde  weg.   …..  De commandant   ….   Aie  … !

Sergeant Segers had alle patronen, ook der verlofgangers, medegegeven , de ransels van Schutter en 1^ste bevoorrader  FM  doen mede dragen, en de soldaten in overhaaste mars  zonder ontbijt en zonder uitdeling van brood doen vertrekken. In die voorwaarden kwamen de soldaten der 6^de Cie 44 Ri  op hun stelling NAZARETH niet om te strijden maar om te rusten.

Met een minimum ontbijt nog in de keel, vervoegde ik mijn  peloton . Luitenant Neyns was commandant der Cie. Ik maakte kennis met mijn nieuwe sergeanten  Colson en Driessen, en reeds klonk het verrassend bevel   ‘Verzameling…’ van loopgracht tot loopgracht.

“ Terug naar Melsen ! “ . Luitenant Neyns was onvindbaar. Ik deed verzamelen en hem opwachten. Ondertussen  beredderde ik het transport van mijn bagage uit Eeke naar Melsen.

De commandant was er nog steeds niet en met luitenant Neyns trokken wij naar huis.

Aangekomen in Melsen (8km) werd ik , met mijn peloton door de herrezen commandant aangeduid als piket van het kantonnement. Na contact  met de commandant Housiaux der 5^de Cie  die de commandant van het kantonnement was, kreeg ik de noordelijke sector van Melsen te verdedigen.. Met mijn derde peloton deden we de verkenning van die sector.

Toespraak.  ‘ Wij zullen, kameraden, broeders zijn  …! “

Rust. Teruggave van de overtollige munitie en ransels.

Om 15u  vertrek naar de stelling MUNTE . De eerste gevechten  tussen Duitse en Belgische vliegers doen ons aan de werkelijkheid van de oorlog geloven. De oversten van de pelotons  doen met de commandant de verkenning, doch nauwelijks hebben wij een paar schuilplaatsen bezichtigd of de eerste chef sergeant Seghers  komt het bevel vanwege de kolonel overbrengen : Verzameling !  Terug naar Melsen ( 6km).  Daar sliepen wij een laatste nacht bij Mr Louis Devos,  in een merceriewinkel.

Rondom GENT was een prachtige gordel betonnen schuilplaatsen. Wij betrokken Munte en omgeving. Die schuilplaatsen waren huisjes in de trant van de streek.

Zaterdag 11 mei

Voor ons vertrek naar GENTBRUGGE hadden wij op de verzameling een heftige discussie met Mr Hebbelinck over stro dat als schadevergoeding moest afgestaan worden aan Mr Den Haese uit dezelfde straat , voor geleend stro.  Zo zijn de burgers  !

Mijn soldaten droegen zelf het stro dat de man met zijn kruiwagen niet mocht afhalen.

Terwijl de sirenen telkens opnieuw loeiden , kruisten Duitse vliegers en soms een Engelse het luchtruim.  Wij stapten langs de Franse troepen die naar het Oosten trokken , terwijl wij vol verwachting waren van hun hulp. Zo kwamen wij aan in de  Gestichtstraat Gentbrugge. Het kantonnement was weer te klein voor de Cie en dadelijk vonden wij door bemiddeling van de onderpastoor meer ruimte en autonomie in het patronaat der boyscouts. Wij hadden er aanstonds bier en weldra zelfs een radio. Daar was gelegenheid voor dagelijkse theorie over vliegers, parachutisten, en wacht.  De moraal kon herleven.

Na aankomst waren wij van piket. Ikzelf moest op het bureel slapen tot zondag 7 uur.

Loos alerte om  20 u .

Onderluitenant Grandry nam het bevel van het 2^de peloton.

Om vijf minuten van het bureel af te zijn kreeg ik van de commandant een lange sigaar.

Eveneens voor de wanordelijke vulling der matrassen in het 1^ste en het 2^de peloton, terwijl luitenant Neyns daar bij stond. Vinnige repliek van mij.  Belofte van de commandant mij alleen nog geschreven orders te geven waaraan ik mij niet meer zou kunnen onttrekken.

De commandant had dus wantrouwen.

24-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

14/10/1936  -  met werkelijke dienst bij het 11^e Linieregiment

15/12/1936  -  KORPORAAL benoemd

10/06/1937 -   gelijkgesteld RESERVE  SERGEANT

01/10/1937 -   met verlof zonder soldij

01/12/1937 -   met onbepaald verlof

01/12/1937 -   RESERVE SERGEANT benoemd

01//12/1937 -  gelijkgesteld RESERVE ADJUDANT bij de Infanterie

28/09/1938  -  weder opgeroepen onder de wapens

03/10/1938  - met onbepaald verlof

26/08/1939  -  weder opgeroepen onder de wapens RESERVE ONDERLUITENANT

20/11/1938  - benoemd bij KB Nr 2810 van 20/11/1939  -

                    - Brevet de Sous-Lieutenant de réserve  désigné pour le  44^e Linie Regiment

29/05/1940 -  gevangene van de Duitsers

31/05/1940 -  heeft terug zijn vrijheid hernomen

01/06/1940 -  met verlof zonder soldij

1942 - getuige in onderzoek  schadevergoeding aan burgers te Gent

09/02/1945  - weder opgeroepen in actieve dienst en aangeduid voor het 5^e Bataljon Fuseliers

06/04/1945  - met verlof zonder soldij

04/06/1946 - vrijgesproken van schuldige houding tijdens de bezetting

11/06/1949 - weder opgeroepen onder de wapens

26/06/1949 -  met verlof zonder soldij

01/04/1950 - weder opgeroepen onder de wapens

02/04/1950 - met verlof zonder soldij

Tijdens het jaar 1950 nog   9 X  weder onder de wapens voor 2 dagen

20/05/1952 -  weder opgeroepen onder de wapens

19/06/1952 -  met verlof zonder soldij

22/10/1952 -  RESERVE  LUITENANT  van de Infanterie bij KB Nr 1247 van 27/09/1952 benoemd tot de graad op datum van 26/09/1949 -  DC. 631.32     Nr APO/1C/9493

08/04/1953 -  nommé  CHEVALIER DE L’ORDRE DE LA COURONNE pour les services rendus à l’armée -  par AR du 15/11/1953 – n°2329 -  Ministre de la Défense Nationale

26/06/1953 -  weder opgeroepen onder de wapens

29/06/1953 -  met verlof zonder soldij

24/07/1953 -  weder opgeroepen onder de wapens

27/07/1953 -  met verlof zonder soldij

04/09/1953 -  weder opgeroepen onder de wapens

07/09/1953 -  met verlof zonder soldij

30/09/1953 -  weder opgeroepen onder de wapens

25/10/1953 -  met verlof zonder soldij -  70^e Wachtbataljon -

23/12/1953 -  Besluit van Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins Regent -     Nr 1859 van 16/2/1946- Herinneringsmedaille van de Oorlog 1940- 1945- Eervolle onderscheiding  Provincie Limburg - Twee gekruisde bronzen sabels van 6mm lengten

22/05/1954 -  weder opgeroepen onder de wapens

24/05/1954 -  met verlof zonder soldij

15/10/1954 -  weder opgeroepen onder de wapens

18/10/1954 -  met verlof zonder soldij

19/11/1954 -  weder opgeroepen onder de wapens

22/11/1954 -  met verlof zonder soldij

22/06/1955 -  weder opgeroepen onder de wapens

01/07/1955 -  met verlof zonder soldij

07/10/1955 -  weder opgeroepen onder de wapens

10/10/1955 -  met verlof zonder soldij

22/10/1955 -  weder opgeroepen onder de wapens

24/10/1955 -  met verlof zonder soldij

16/11/1955 – RESERVE  KAPITEIN van de Infanterie benoemd

met anciënniteitsrang voor de bevordering op 26/06/1955

bij KB Nr  4230 van 16/11/1955. – DC.631.22   -  Nr.10263

10/12/1955 -  weder opgeroepen onder de wapens

12/12/1955 -  met verlof zonder soldij

In 1956 nog  3 X  weder opgeroepen voor telkens 4 dagen

In 1957 nog  2 X  weder opgeroepen voor telkens 3 dagen

22/02/1958  -  weder opgeroepen onder de wapens

24/02/1958  -  met verlof zonder soldij

08/07/1960  - RESERVE KAPITEIN-COMMANDANT  op  26/06/1960

bij  KB  7801 bis  van 26/06/1960

01/12/1969 -  KB van 19/12/1967 -  MEDAILLE van de Militair -

 Strijder van den oorlog  1940 – 1945

18/08/1970  - bij KB van 16/06/13590  bericht dat hij wegens leeftijdsgrens ophoudt deel uit te maken van het reservekader – Dank voor de diensten bewezen aan het land en aan het Leger – De ERETITEL van de laatste graad mag worden gevoerd.

MINISTERIE VAN LANDSVERDEDIGING .

21-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

19-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum

18-05-2008 om 00:00 geschreven door Papoum