Wil je meer lezen over het nestje bordercolliepups en hun ontwikkeling de eerste 8 weken kijk dan eens op www.hettysite.nl weblog 1 vanaf 1 juni 2007. Het was zo mooi om mee te maken dat ik er een kinderboekje over schreef. Dit dierenprentenboekje is te koop. Scotty vertelt over wat hij beleefde vanaf het moment dat hij geboren werd tot hij zich op z'n gemak voelde bij z'n nieuwe baas. Meer informatie over "Ik ben Scotty" en hoe je het unieke boekje kunt bestellen, is op de website www.hettysite.nl te lezen onder het kopje Kinderboekjes. Welkom!
De pups van Tessa en Scott waren een geweldige ervaring!
Een paar pagina's uit het kattenprentenboekje IK BEN MONIEK. www.hettysite.nl
of de belevenissen van een Achterhoekse in Drenthe
16-06-2009
Familieperikelen
Het huis van de familie van der Kolk waar in het linker gedeelte oom Anton en tante Hennie huisden met een tijdlang daarachter in de schuur tante Rimie en ome Hendrikus. En aan de rechterkant woonde na 1956 moeder van der Kolk met haar vier jongens. Vader Gerard is dan al overleden.
Dan komen de familieverhalen aan de beurt. Tante Rimie was een kleurrijk figuur, de goedheid zelve. Ze had alleen de pech dat ze de eerste jaren met man ome Drikus, die schoenmaker was, en ik neem aan ook haar eerste kind in de verbouwde schuur achter het ouderlijk huis van haar man woonde. Daarin woonden behalve schoonpapa ook zwager Anton en schoonzus Hennie. Iedere wasdag werden bij Rimie de wasteilen van tante Hennie uit de keuken gehaald en na de was kletsnat en druppend weer opgehangen. Tante Rimie had daar toch zon hekel aan. Voorzichtig er iets van zeggen had geen zin. Ik kan ze nergens anders kwiet. Ze hebt hier altied ehangen, was steevast het antwoord van tante Hennie. Rimie vertelde haar ergernis aan tante Marie, een andere schoonzus. Die was heel wat mans, een heerlijk mens. Ze regeerde haar gezin met 5 jongens met vaste hand. Ze adviseerde tante Rimie:As ik oe was Rimie en ze hangt oe die natte teilen weer in de keuken . dan donderen ik de hele boel dr af. De volgende wasdag hingen er weer van die druipende teilen in het keukentje van tante Rimie. Nu ging de anders zo meegaande Rimie door het lint. Ze zag de druppels naar beneden glijden en water op de grond, dacht niet meer na en volgde het advies van Marie letterlijk op en donderde de hele boel met veel kabaal naar buiten. Ik heb me laten vertellen dat het toen even erg heeft gespookt op het erf.
Zwager Ben is er één van moppen tappen en hij vertelt ze steeds of hij het zelf heeft meegemaakt. Dat was vroeger al zo. Ik heb ooit de beroemde möpkesbuul gehad. Daar schreef ik op zo'n avond met de jongens van der Kolk de steekwoorden op om zo een mopje te kunnen onthouden. Gerard en Paul Sietse doen tegenwoordig niet onder voor hun vader en ik meen ook dat Ben zei dat deze uit de koker van Paul Sietse komt.
Zo was er iemand die na lang zoeken nieuw werk gevonden had in een winkel. Het was alleen jammer dat hij zo stotterde. Hij moest dan ook eerst een maandje op proef. Toen Ben een keer in die zaak kwam kijken zag hij hem bezig met een klant. W w waor k k kan i ik o oe m m m mee h helpen, klonk het. Een pak maondverband veur mien vrouw, zei de klant. Een tijdje later hielp hij die man de deur uit met een heel groot pakket. Veur heuveule heb ie-j verkoch?, vroeg Ben. "O v v veur 1500 euro." Hoe kreeg ie dàt dan veur mekare, vroeg Ben O h h ee m mos m m aondverband h hemmen veur zien vrouwe en i ik z zegge: D dan w wodt t v vrie-jen o ok n niks d disse w wekke. D dan köj b better g gaon v vissen. T toen h heb ik em een h hele h hengelset v verköch met d dobbers en v viskoffer dr bie-j. Toen z zeg ik :En a as t reagent k krie-j in t g grös de hele k k konte nat. T toen h he-k em o ok een s stoel en een hele g grote v vissersp p p araplu v verkoch. En t toen z zeg ik: H heb ie-j w wel i iets v veur oew n natje en d dreugje en t toen k kwam dr n nog een k koelbox bie-j. Deze man werd aangenomen
D'r bunt net zoveule goeie bazen as rooie ganzen...
Hattem. Links de Achterstraat en rechts de Kerkstraat. Aan het eind van die Kerkstraat was de groentewinkel van Pik.
Ben is aan zn laatste werkzame jaar begonnen bij zijn baas, maar het laatste voorstel om er eerder uit te gaan stond hem niet echt aan. De ene dag vertel je dat je een nieuwe heup nodig hebt. De volgende dag komen ze met een voorstel om er per 1 augustus uit te kunnen, maar dit voorstel leek nergens op. Het stond hem niet echt aan. Hij moet teveel inleveren. En dat na 43 jaar trouwe dienst. Dr bunt net zo veule goeie bazen as rooie ganzen, zucht Ben.
Wanneer Ben en Niesje er zijn is het altijd iets van vroeger in de gesprekken. Moeder van der Kolk was vaak onderweg. Soms om koffie en thee te verkopen op haar vaste adressen, om kranten te bezorgen of naar de kerk waarvan ze kosteres was. Dat beroep werd niet erg gewaardeerd. Ze verdiende er weinig aan. "Ie-j mag blie-j wean da-j in Gods huis mag werken", kreeg ze eens te horen. Brek mien de bek niet lös, zegt Ben als dit ter sprake komt. Soms was er zelfs iemand die onder de mat van de kerk keek of er wel goed stof gezogen was. De jongens werden vaak ingeschakeld voor de kranten, om koffie naar de kerkenraadsvergaderingen te brengen of de psalmborden in orde te maken. Wim heeft s winters heel wat sneeuw geveegd voor het begin van een kerkdienst. Moeder had eens in een gesprekje met de vrouw van Gait Witkak gezegd:Ik bun zo druk, bidden doe ik vaak op de fietse. Weer wat nieuws: Hoezo Gait Witkak? Nou gewoon umdat e zon ieuwig bleek gezichte hef, weet Ben. Zo kom je in Hattem aan een bijnaam. Je hoeft er helemaal niks voor te doen. De mooie dochter van de ijsboer werd Lammie met de moccabenen. Om de Mulders uit elkaar te houden werd de ene de Zoere en de andere de Taoie genoemd. De groentezaak van Pik komt ook weer eens langs. Heel beeldend omschrijft Ben hoe de jonge katjes daar over de kisten met prei, sla en wortels raceten. s Avonds werd het paard dwars door de groentewinkel naar de zich in het achterhuis bevindende stal gebracht. Dat waren nog eens tijden. Op een keer onweerde het flink net toen Pik met zn groentekar met paard er voor bij zn winkel aankwam. Het ging zo te keer dat hij maar even naar binnen ging om te schuilen en zn paard en groentekar buiten liet staan. Er kwam op een gegeven moment zon harde klap dat een stuk van de pui van zon oud huis naar buiten omviel boven op de tomaten en sla van Pik. Hij kon verder met tomatenpuree, besluit Wim. Hangjongeren waren er toen ook al. Deze Pik ging zondags met zn kar met paard naar camping de Leemkule om fruit en snoep te verkopen en bond daarbij het paard aan een boom een eindje verderop. Zo kon hij nog een centje bijverdienen. Wat opgeschoten jongens kwamen op een idee:Hee Pik oew peerd löp lös! Pik er op af natuurlijk en intussen deden de jongens een graai naar de snoep. En weg was de winst van zon dag. Vertel me nu niet dat vroeger alles beter was.
De taken zijn bij ons verdeeld. Ik snoei de hele santenkraam in de tuin. Er liggen al hele bulten. In mei en juni wil de boel best groeien. En Wim gaat er wat later met de kruiwagen en greep achteraan. Het verschil tussen onkruid en planten kent hij nog steeds niet. Hij kent weer andere dingen. Over techniek hoef je hem niet veel meer te vertellen. En..... het koken gaat hem nog steeds goed af. Straks komen Ben en Niesje en bovendien ook Robin en Eva. We hebben net weer wat ingeslagen zodat hij aan de gang kan. Heerlijk vind ik dat! Als hij kookt ruikt het altijd veel lekkerder in de keuken of zou dat komen omdat ik er zelf in sta dat me dat bij mij nooit opvalt. Er moet anders nog heel wat geklust worden. De sloten moeten nog schoon al zeg ik telkens dat je dat beter in het najaar kunt doen. En de schuur moet opnieuw geschilderd worden. Vader van der Kolk was schilder èn een goeie. Jammer dat ik hem nooit heb leren kennen. De interesse op schilder gebied heeft een generatie overgeslagen. Gerhard heeft er meer zin en kan het ook goed. En na het werk is het goed rusten op onze schommelbank bij de schapenwei met een thermoskan koffie.
Het is lang geleden dat Anda bij mij voor de deur stond met de woorden: Heb je misschien nog een stukje behang over? Dick, mijn vroegere buurjongen, en Anda waren vlak achter ons komen wonen in een hoge torenflat. We hebben een mooie tijd gehad. We kregen twee dagen na elkaar een zoon. Bij hen Ernst en bij ons Mark. Samen met de kinderwagens naar het hertenkamp vlakbij was een uitje voor ons. We delen vanaf die tijd lief en leed. Zij kozen dat eerste jaar voor kamperen met een tent ergens in de buurt van Hardenberg. Het was met Ernst niet een groot succes. Ieder middag gingen ze met de auto een eindje rijden omdat Ernst anders niet in slaap kwam. Later gingen we achter elkaar aan en soms een nachtje gelijktijdig naar Badenhard in de Hunsrück, naar de verbouwde jachthut van de familie Laborenz. Maar we wilden ook wel eens samen met hen en alle jongens, Dick en Anda hadden er intussen ook Stefan bij, op vakantie. Dus gingen we naar de Harz, het Zwarte Woud, Auvergne, Ventemiglia en Peschiera aan het Gardameer. Wanneer je onze jongens vraagt wat hun leukste vakantie was blijft Ventemiglia met stip aan de top. Ik had het na Peschiera niet zo erg met die hitte en de jaren daarop gingen wij de bergen in en zij hadden Italie als favoriet. Maar steeds werden er huisjes gehuurd. Op dit moment hebben ze zelfs hun eigen onderkomen in Les Issambres met uitzicht op de Middellandse Zee. We hebben al een aantal keren bij hen gelogeerd. Mark en Jennifer gaan er zelfs in juli een paar weken naar toe. En toch .. die eerste tent hè. Hun huwelijksreis was met zon klein tentje heb ik me laten vertellen. Nu hebben ze toch weer een tent. Ze gaan nu vanuit hun vakantiestulpje telkens een paar dagen kamperen. Matjes gekocht en slaapzakken, een brandertje en pannetjes. De eerste berichten vanuit Toscane zijn positief.
Geïnteresseerd in hun vakantieonderkomen dat ook te huur is? Klik op de titel!
Op de Spreukenkalender kwam ik de volgende dialoog tegen, oorspronkelijk in het Liemers, maar nu dan vertaald in het Achterhoeks. Met een man die zoveel mogelijk voetbal wedstrijden op tv volgt en een paar zonen èn kleinzoon die voetbalminded zijn spreekt zoiets altijd aan.... toch?:
Langs de lijn
Ah, bu-j dr ok weer. Ik hebbe oe veleen wekke emist. Waor heb i-j ezetten?
Dat zak oe vertelln. Nao de wedstrijd van drie wekke elene, ha-k t efkes helemaole ehad.
Hoe ha-j dat dan? Ze heb nog wel ewonnn. Dat moch ok wel onderhand.
Heel stiekem hoopte ik vroeger toen ik zwanger was dat ik een dochter zou krijgen. Dat leek me nou zo leuk. Ik had al een naaimachine waarmee ik borduren kon en dan zou er op de jurkjes het één na het andere mooie borduurrandje verschijnen. Toen Gerhard werd geboren was ik dit al snel weer vergeten. Hij was gewoon het einde. Toen ik echter voor de tweede keer zwanger werd begon de hoop weer te voorschijn te komen. Ook deze baby schopte al voor de geboorte zo onbenullig hard dat ik helemaal niet verbaasd was dat nummer twee ook een jongen was: Rick. Maar ik werd weer zwanger . en ja . stel je toch voor dat .! Opnieuw wees alles er op dat voetballer nr drie ook een jongen zou zijn. En dat werd Mark! Toen Mark zon 2,5 à3 jaar was dacht ik aan een eventuele nr vier. Je weet het maar nooit? Maar Wim was resoluut: Drie is genoeg .. en nam zijn maatregelen. Ook goed: drie jongens een mooi stel. Ik kwam er al snel achter dat ik het beste winkelen kon zonder die jongens. Gerhard probeerde in een winkel op onderzoek uit te gaan. Wanneer ik bij C en A een rij jurkjes heen en weer zag fladderen dan wist ik waar hij was. Rick vond er niks aan en Mark ging als 3 jarige op eigen houtje eens de deur uit bij de Hema in Hengelo en pas toen de politie al uitgerukt was kwamen ze hem weer terugbrengen vanuit de stad. En ook nu . Wanneer er iets gekocht moet worden kun je voor Gerhard het beste de benodigde trui of broek gewoon meebrengen. Rick wil alleen naar Schomaker en Mark .?? Die koopt zn eigen kleren al is t ie ook blij met iets wat je voor hem meeneemt. Maar dan een schoondochter !!! Gisteren nam Jennifer me mee naar Meppen. We hebben heerlijk gewinkeld, koffie gedronken met iets lekkers, adviezen gekregen voor make up en niemand vroeg wanneer we eindelijk weer naar huis gingen. Erg leuk! En dat is nou wat ik niet ken en toch erg leuk vind. Jongens zijn geweldig, maar een dochter ?? Hadden we toch voor die nr vier moeten gaan?
Oud-Doetinchemer Henk Hagelstein woont al jaren in Denemarken. Hij en zijn vrouw Sonja hebben van alles meegemaakt met dieren. Henk doet er maandelijks verslag van op de Achterhoekse en Liemerse Spreukenkalender. Deze wil ik jullie niet onthouden.
We hebben altijd veel dieren gehad, vertelt Henk, maar het enige wat we nu nog hebben is een gecastreerde kater. Hij is van lieverlee huiskat geworden. Het beest is door en door verwend en heeft inmiddels de beste stoel in huis in beslag genomen. Een poosje geleden belde de buurman met de mededeling dat er een dode rode kat aan de kant van de weg lag. Ik greep een plastic zak, sprong op de fiets en dat naar de plek des onheils. Bij voorbaat al met tranen in de ogen. En jawel hoor, daar lag onze Rasmus . Ik nam hem mee naar huis en begon een gat te graven op onze huisdierenbegraafplaats. Sonja kwam er bij staan en zei:Ik wist niet dat ie een witte achterpoot had. Ik was echter zo zeker van mijn zaak. Opeens hoorde ik Miauw!. Op de berg zand stond Rasmus belangstellend in het gat te kijken. Er bleken meer rode katten in de buurt te zijn. Een buurman kwam s avonds met een fles wijn om me te bedanken voor de ter aarde bestelling van zijn kat. Samen hebben we geklonken op de wedergeboorte van onze Rasmus. Als de naam een voorteken is, had ik beter moeten weten. Rasmus betekent in het Deens namelijk kwajongen.
Verder dan dit gaat Rick r. niet. Wim wel! Vorig jaar waren we op camping De Boomgaard samen met Gerhard, Judith en Robin.
"Het is hier overal een nudistenstrand aan het worden, zegt Rick als hij vanmiddag bij ons op het terras aanschuift. Hij heeft altijd nogal moeite met omschakelen en heeft nog zn wintertrui en jas aan. Hij vindt het maar niks al die blote armen en korte broeken. Maar het is 25 graden. Dan begint het toch op zomer te lijken. "Van wie heb ik dat eigenlijk, vraagt hij ook nog even tussen neus en lippen. Zou je dat niet van jezelf kunnen hebben, bedenk ik. Dan schiet me te binnen dat Wim vroeger ook lang met een dikke jas aan naar zn werk fietste en wanneer iemand er een opmerking over maakte zei hij:Wat goed is tegen de kou is ook goed als het warm is. De eerste zomer dat hij met de VUT bij huis was zou je dat anders niet zeggen. Hij liep veel in enkel een korte broek en was zo bruin als wat. Ikzelf ben niet gek op warm weer. Vroeger al wanneer het echt heet was heb ik wel eens verkoeling gezocht in de waterbak van de koeien. Het zwembad was immers 5 km verderop en een douche kregen we pas in 1962, net toen ik de deur uit ging. Ik zal nooit onze eerste vakantie vergeten toen we hier aan het Schoolpad woonden. Ben en Niesje, onze vaste oppas, waren al gearriveerd en wij moesten alleen nog beslissen of we met de caravan naar de Franse Alpen zouden gaan of naar Normandie en Bretagne. De eerste stop werd Zuid Limburg, een mooie natuurcamping. Het was er zo heet, te heet om te fietsen of te wandelen en de hele dag draaiden we met de schaduw van dat ene boompje mee waaronder we wat verkoeling probeerden te zoeken. En dat terwijl we hier op ons erf minstens 40 bomen hebben staan. Het werd toen de westkust van Frankrijk vanwege de verkoelende zeewind waar we op hoopten. Wanneer we bij een camping kwamen zonder een plek bij een boom gingen we gewoon verder. Het werd een mooie vakantie, ook al vanwege alle plekken die aan de Invasie en D-Day herinnerden. Zonet aan tafel vroeg ik Rick waar hij nog wel eens naar toe zou willen. Normandie, kwam er ogenblikkelijk bij hem uit. Gaan we nu misschien samen doen in september. Hij mag vast googlen om uit te vinden wat hij wil gaan zien.
Ben, de jongste van de vier van der Kolken van Gerard en Siet is jarig. Ben met zn zeven kleindochters van 1 t/m 6 jaar viert het voor het eerst in beperkte kring. D.w.z. met Niesje, kinderen, aanhang, de 7 kleindochters en waarschijnlijk ook aangenomen zoon Mark, de vriend van Paul Sietse, met vrouw en óók 2 dochtertjes. En moeder van der Kolk is er vast ook. Ze zit er graag bij als er wat te vieren valt. Het is dus volle bak aan de Dorpsweg in Hattem. Wim heeft al gebeld om onze felicitaties over te brengen, maar binnenkort komen Ben en Niesje een dagje naar Emmen en vieren we zn verjaardag hier nog even dunnetjes over. Dat kan nog net allemaal voor hij zijn nieuwe heup aangemeten krijgt. Een paar jaar terug waren we bij hen om Niesjes verjaardag mee te vieren en was het meidenspul nog wat kleiner. Er waren twee tractortjes. Eén grotere en één iets kleiner. Isa en Paulijne , de oudste twee zaten er op. Isa keek verlekkerd naar Paulijne die op de grootste tractor zat. Opeens ging er wat mis, er ontstond paniek en Paulijne zette een keel op. Bloed ik heb bloed , riep ze. Kom maar gauw bij oma, zei Niesje ik doe er wel een pleistertje op. Ha .Terwijl Paulijne binnen haar pleister kreeg zat Isa meteen op de grootste tractor en trapte flink in het rond. Even later kwam Paulijne terug nam de situatie met één blik in ogenschouw. Ze zag Isa op haar favoriete tractor en zei:Kijk Isa . bloed jij moet ook een pleister. Jammer.... Isa trapte er niet in.
Dit is geen weer om achter de computer te kruipen, dacht ik een uurtje geleden. Ik zag Diny al prutsen in de tuin en Wim in Zeeland al op zn fiets stappen om eens lekker uit te waaien want dat kun je daar. Ik klik toch eens even om te kijken en zie dat op het zelfde moment Zeelandnet in de lucht ging. Toeval of telepathie? Ik had er gisteren zin in. De tuin schreeuwt om onderhoud. Pa zei altijd:In mei mo-j proberen et onkruud de baas te blieven. Daor he-j et hele jaor dan gemak van. Ik had net een buxusschaar gekocht bij de Welkoop en ging meteen de buxussen te lijf . de een na de ander. Ik wilde eigenlijk al stoppen toen ik de heggetjes zag die om aandacht riepen. Tja . Toen ging het mis. Dat was bukwerk. Een uurtje later kon ik bijna niet meer op of neer. Dat werd vanmorgen de chiropracter. Ik biechtte op wat ik gedaan had en ook dat ik al een tijd geen oefeningen meer deed. De klachten waren toch over. Ik kreeg meteen, wel op een vriendelijke manier, een schoer deur de bene. Ik had die uitdrukking blijkbaar nooit gebruikt waar de jongens bij waren, want Mark zei gisteren nog toen ik dit riep in verband met onze ondeugende haantjes:Een schoer deur de bene wat is dàt nou weer? Nou weet hij het! Nu wordt het dus weer masseren met olijfolie, rekoefeningen voor de rug, zitten op een kussentje en vooral blijven zwemmen. Want wat u hebt is wel chronisch, was de laatste opmerking van dokter Nimo. Dat weten we dan weer.
Hoe is het met je lammeren, vroeg Judith gisteren. Mark en Rick hebben een paar dagen de honneurs waargenomen toen wij in Polen zaten. Nou met de lammeren is het goed. Ze eten gras, lammerenbrok en ze hebben eindelijk door dat brood ook lekker smaakt. Telkens als ze me zien gaan die kopjes omhoog en wanneer Bram het op een lopen zet naar mij toe rent het hele groepje mee. Hij is de aanvoerder zoals het een goede ram betaamt. Tessa heeft het goed gehad bij Mark en Jennifer en de ponys zijn bijzonder opgewekt en vrolijk. De katten doen overdag hun slaapje weer binnen. Maar die kippen van ons . Daar heb je nou helemaal niks aan. Je verwacht toch van 5 kippen wel een paar eitjes per dag. De beide broedse kippen die 3 weken voor niks op een kalkei hebben zitten broeden hebben precies één week met de haan en kip rondgescharreld. Nu zitten ze weer op dezelfde plek in het hok opnieuw op een kalkei. Misschien ligt er nu nog eentje bij. De andere twee kippen met kuikens scharrelen rond op het erf. De een heeft twee kuikens verloren. Eentje lag dood, beschadigd. Ik weet geen oorzaak en het ander kuiken is gewoon weg. De andere kip heeft haar zes kuikens nog, maar blijft veel meer onder de struiken. Zou er toch een roofvogel loeren? De beide broertjes haan beginnen wat ruzie te maken en belagen de kloeken met kuikens als die gevoerd worden. Ik heb ze al gedreigd met buurman Jans en Wim heeft al eens met het grote vijvernet een vangpoging gedaan. Mis. Ze moeten nog maar een paar maanden lekker vlees op de botten krijgen, in elk geval zijn ze nu gewaarschuwd!
Tijdens de korte rondtour door Berlijn komen we niet verder dan de Brandenburger Tor, het monument voor de omgekomenen in de oorlog, de Rijksdag en de Blauwe kerk. Toch is dit al heel wat en we maken een mooie wandeling tussen al die gedenkwaardige plekken.
We raken al gewend aan de late dinertijden. Vanavond wordt het ook half 10 voor we aan tafel zitten in het nog chiquere Crown Plaza Hotel in Berlijn. We duiken na die tijd vlug onder de dekens want morgen is het vroeg dag. Om kwart over 8 bij de bus met je hele handel en om half 9 is het weg wezen. Ik kan nog niet mèt Kennedy zeggen: Ich bin ein Berliner, maar dit is een stad die de moeite van een tweede bezoek meer dan waard is.
Inderdaad vertrekken we op tijd, we ruiken de stal. Het wordt nu een volle dag in de bus, maar mèt gezellige tussenstops. Voor vertrek wordt er nog steeds geroepen:Is Harry er ook? Ja Harry is er ook, zij het samen met Rolf nog steeds als laatste. Er is al veel bedankt de laatste dagen en Tjip neemt het op zich om bij de Opgang met zn Twee keuzes de besturen die dit georganiseerd hebben te bedanken met een verrassing om een volgende bestuursvergadering gezellig af te sluiten.
De Rijksdag
Samen met Greetje
Bij de Brandenburger Tor. Het kostte wel 2 maar Wim moest ook even vereeuwigd worden
De Brandenburger Tor
Ook hier wordt herdacht
De Gedächtniskirche. Alleen de toren staat nog . De rest was verwoest en er is een moderne kerk naast gebouwd
Het valt me op dat wel driekwart van de mensen hun streektaal spreken en dat is dan afhankelijk van de streek. Noordwest Groningen klinkt echt anders dan Drents. We kunnen hier met ons Veluws en Achterhoeks ook gewoon terecht. Ha! We maken kennis met Klaas uut Wehe Den Hoorn en vinden in hem een dierenliefhebber. We wisselen wat wetenswaardigheden uit over ieders vee. Hij heeft paarden in allerlei soorten: Shetlandertjes, Welsh ponys, een Groninger en een Belg. De laatste moet omstreeks 21 juli een veulen krijgen. Wij hebben behalve onze ondeugende Shetlanders, katten, kippen en bordercollies nog 6 fleslammeren, die net van de melk af zijn. Klaas vertelt over de schapenboeren daar dat een lam van de melk afgaat als ze 20 kg wegen. Ze controleren dat door eerst zonder en daarna met lam op de weegschaal te gaan staan. Zouden onze kleine blauwe Texelaartjes dat al wel wegen? Misschien moet ik de beide kleinsten toch nog een weekje blijven verwennen met één fles per dag. Meint uit Baflo is meer een man van de bloemen. Met Geert en Elly deel ik de liefde voor het schilderen. Er is zelfs een Achterhoeker bij: Gert Luimes. Ik zat bij zijn nichtje op school. Wat wordt de wereld dan klein. Albert en Annie kennen we al van de Eemslander Shanty's. Ooit haalde Albert Wim over om ook bij Valerius te komen zingen. Met onze vroegere buren uit de tijd aan de Kuifmees , Harry en Edje, halen we de banden weer aan. Met Tjip en Greetje klikt het eveneens. Zo kan ik nog wel even doorgaan, want wat heb ik veel leuke mensen ontmoet deze vijf dagen.
Zondag wordt de grote dag. De mannen gaan optreden in de grote kathedraal die we twee dagen eerder al bekeken hebben met Camiel. Je voelt de spanning weer stijgen, want hiervoor zijn we toch gekomen. Om 9 uur wordt er ingezongen in de repetitieruimte van het jongenskoor. Ik heb dat nog nooit zo fel en gedegen gezien. De tengere jonge Daniel die overal met een kwinkslag door het leven lijkt te gaan, heeft hier de mannen flink in de hand. Allerlei klankoefeningen worden gerepeteerd. Het is een prachtig gezicht. En dan .vooruit met de geit .. ze zijn er helemaal klaar voor! Ik zit achterin de kerk bij een groepje mensen uit Waalwijk die we gisteren ontmoet hebben bij de picknick, als het koor een inleidend lied zingt. Meteen voel ik de rillingen al over mn rug gaan en als het slotakkoord klinkt stromen er vanzelf tranen uit mn ogen. Zo mooi klonk het. En ik was niet de enige. Er wordt meteen al geapplaudisseerd. De dienst in het Latijn en Pools doet me wel wat al versta ik er niets van. De liederen worden stuk voor stuk prachtig en vol overgave gezongen. Jan de Roos speelt mooi en geeft aan het eind nog een geweldige toegift. De mannen zelf hebben er zelf ook van genoten om in deze mooie kathedraal te mogen zingen. De eigen organist van de Kathedraal kent daar het klappen van de zweep wanneer en hoe er gespeeld moet worden, ging telkens even weg en was toch precies op tijd terug voor een volgend stukje orgelspel. Herman is zelf r.k. en weet veel van de achtergronden te vertellen. Hij wijst een soort rood kruis aan voorin de kerk dat aangeeft dat deze kathedraal door een kardinaal is ingewijd. Dan is het tijd voor de foto voorin de kerk en ook voor de kathedraal zelf. Het wordt een plaatje.
De Polen in het oranje lieten hun prachtige liederen horen.
Om half 5 staat de auto van de jongelui weer voor en ze brengen ons naar een soort Sportcentrum. Er is een picknick georganiseerd speciaal voor een groep Nederlanders uit Waalwijk waar de kerk in Podznan kontacten mee onderhoudt èn onze groep. Wij hebben ons zoveel mogelijk uitgedost in de rood/witte kleuren van Polen en de Polen dragen juist oranje. Het praten met de Polen op het terrein blijft moeizaam, de zuurkool, de broodjes met worst en ja alweer het Poolse gebak als toetje gaan er goed in. Daarna zorgt het volleyballen en later het zingen bij het kampvuur voor er een complete verbroedering.Dat viel ze wel even tegen .... de jongens van Podznan. Ze dachten met z'n vieren onze wat oudere sporters wel aan te kunnen. Er moest nog een sportief meisje aan te pas komen. En ik weet nu nog niet wie er gewonnen heeft.
Het volleyballen en later het zingen bij het kampvuur zorgt voor een complete verbroedering. Om de beurt wordt er gezongen. Onze vaderlandse liederen en voetbalkrakers komen langs en de Polen zingen hun liederen. Ik kan er niks aan doen, maar hun stemmen klinken op dat moment meer geschoold dan de onze. Op het toppunt van het feest van verbroedering stoppen we en gaan de bus in. Camiel en vriend gaan ons opnieuw voor naar het hotel. Die avond praten we nog lang na inderdaad in de bar.
Tjip zorgt voor een goede afloop
Dirigent Daniel en de leider van het Kathedraal Jongenskoor van Podznan bekijken samen de ingredienten van de likeur. "Nee...ik ga niet meedoen... ik ben niet sportief... ik heb meer met muziek", meldde Daniel al van te voren.
Wim maakt toch even kontakt in een soort pools/duits.
De zaterdag staat in het teken van ontspanning. Het autootje van de jongens van het koor rijdt steeds voorop en brengt ons met de nieuwe bus die Romke vanuit Berlijn heeft opgehaald, naar het centrum. Het stadhuis en de markt zijn prachtig. De jongelui met een vriendin die beter engels spreekt laten ons een stukje oud Podznan zien. Het huis van de burgemeester mag er zijn. Ze vertaalt het eerst met president, waarop Daniel voorstelt om daar even op de koffie te gaan. Een andere prachtige kerk wordt bewonderd. Een Italiaanse architect heeft zich hierop uitgeleefd en dat is te zien. Er hebben net kinderen hun eerste H. Communie gedaan en daaraan is veel aandacht besteed. De bezichtiging van het museum van oude muziekinstrumenten volgt. Het meeste blijft de norse bewaking bij me hangen. Als klap op de vuurpijl gooit de garderobejuf boos alle jassen maar tegelijk op de desk. Nooit eerder zulke chagrijnen gezien. Je voelt je meteen achter het ijzeren gordijn.
Dan wachten we op het moment dat het 12 uur slaat op de toren van het stadhuis. En daar komen de bokkende geitenbokken te voorschijn. Bovendien komt er een soort aflossing van de wacht in vol ornaat. Zo krijgen we wat van de Poolse cultuur mee. Hé daar heb je Bossie, roept Wim even later. Op de markt staat een koets op zn klanten te wachten. Bij onze dierentuin is het Bos met zn koets en regelmatig spreken we hem even bij buurman Jans, die hem steeds Bossie noemt. Wim maakt zelfs een praatje met een oude Poolse man die een klein beetje duits spreekt. Na de lunch zijn we even vrij en kunnen we het supermoderne winkelcentrum in. Onze mening over Polen wordt deze dagen drastisch bijgesteld. Rolf weet te vertellen dat het gemiddelde salaris in Polen 900 is, maar de prijzen zijn dan ook lager.
Die middag gaat het gebeuren! We gaan met de bus naar Srem voor een eerste optreden van ons speciale Valerius-Leenster koor in pak met blauwe strik en pochet. Verbeeld ik me nu dat ze wat gespannen worden. Ach een beetje gezonde spanning is alleen maar goed. Tot onze verrassing komen we nu bij een prachtige lichtgele moderne kerk. Terwijl de mannen inzingen voor hun optreden na de kerkdienst is de voorbereiding door een paar misdienaartjes voor de mis voor de H. Maria al aan de gang. Camil die overal onze gids is wordt door meneer pastoor naar Daniel gestuurd om te vragen of ze als je blieft ook ìn de mis al wat liederen willen zingen. De pastoor is blijkbaar onder de indruk. En zo gebeurt het. Na onze inwendige verzorging met koffie en Pools gebak gaan we halverwege de mis de kerk in en genieten mee van de dienst èn ons koor dat prachtig zingt. We worden toegesproken en van de Poolse zinnen krijgen we niet veel meer mee dan Emmen en zoiets als Danieli Rouwkemaski. Er volgt gelukkig ook een woordje in het engels. De voorzitter van Mannenkoor Leens, Albert Ploeger, zal namens het koor ook een woordje spreken, maar verstapt zich op een trede, duikt voorover, maar wordt net op tijd door Daniel in de kraag gevat en gered van meer ellende. Lucky boy!
Ik kan je verzekeren dat in de bus terug de mannen wat meer praatjes hadden dan op de heenweg. Dan zeggen ze dat vrouwen zoveel praten. De acoustiek in de kerk werd steeds geroemd. De mooiste kreet vond ik: "A-j een scheet laot- 't stinkt wel- klinkt 'et nòg goed". Drie keer raden wie dit opmerkte. Albert was helemaal op dreef en er volgde de ene opmerking na de andere. "Ach", zei Johan..... "Albert? Den lult een dooie hond nog uut 't water". " 't Is net 'n metwos waor et vet uut löp", zei een ander.Ja.... die mannen kunnen er ook wat van. Bij het uitstappen was het:"Vanavond vergadering aan de bar?"
Even buiten op de trap. Wim tweede van rechts achteraan. Rechts vooraan.... ja die jonge knul... de dirigent Daniel Rouwkema.
Tja.... daar sta je dan met z'n allen. Gelukkig hoeft er geen politie aan te pas te komen en kunnen we verder. De bus wordt de volgende dag opgelapt, teruggereden naar Berlijn en daar omgeruild voor een nieuwe bus. Intussen helpt een andere Nederlandse bus ons uit de brand door ons de volgende dag, tussen vervoer van eigen gasten, ook op tijd naar de Lech Brouwerij te vervoeren en later naar de Kathedraal. Dat bier moet natuurlijk geproefd en wordt unaniem goedgekeurd.
Camiel is onze gids. Hij is de leider van het Kathedraal jongenskoor en laat ons de kathedraal zien waar onze mannen zondagmorgen tijdens de mis zullen optreden. Een andere knul verzorgt een kopje koffie voor ons en het is aandoenlijk om te zien hoe alle kopjes bij elkaar gescharreld worden en weer omgespoeld om ons allemaal van koffie te voorzien. De Kathedraal doet oud aan maar is pas de vorige eeuw gebouwd na te zijn verwoest tijdens de 2e WO. Hij is prachtig herbouwd in barokke stijl. De preekstoel is één en al gouden krul. Er is zoveel te zien en we kunnen het niet laten om veel foto's te maken. Raar eigenlijk, want een kerk is toch bedoeld voor bezinning? Maar ja... we komen hier maar eens en we willen nog veel meer zien in korte tijd.
Gedenkstätte bij de voormalige grens met Oost Duitsland
Het is net een film die aan je voorbijgaat, maar dan in het echt. Met 41 mannenkoorleden van Valerius en Leens èn een 20 tal partners maken we de Concertreis naar Podznan. In december was het Kathedraal jongenskoor uit Podznan bij ons te gast. Nu brengen we op uitnodiging een tegenbezoek. We zitten amper in de bus of er wordt al geroepen: "Is Harry er ook"? Ja die is er. Het blijkt dat ze vorig jaar Harry uit Leens bijna kwijt geraakt zijn. Na een stop bij de voormalige grens met Oost Duitsland komen we die middag in Polen . Een weids uitzicht, mooie natuur en zomaar reeën overal te zien. Een onverwacht oponthoud loopt goed af. Een paar dames met wel erg korte rokjes zorgen voor een auto die op de rem gaat staan. De vrachtauto daarachter doet dat eveneens en Romke, onze chauffeur . kon nog net achter die vrachtauto vandaan schieten, maar er zitten wel er drie gaten in de hoek van de voorruit en de buitenspiegel ligt eraf. De chauffeur uit de Oekraine wil om onbekende reden zn naam niet zeggen maar gelukkig.... wij kunnen wel door. Om half 11 s avonds zitten we aan ons diner in een chique Novotel in Podznan. Het vergt wat praten voor ieder zn drankjes afgerekend heeft want met euros kun je hier niet betalen, alleen met zlotys of visa. Sommigen moesten beneden in het casino nog euros om gaan ruilen. Erg vriendelijk zijn de Polen hier niet, een beetje kortaf, want hun engels is niet geweldig en het pools is voor ons onbegonnen werk. Maar we zijn er! Piet, één van de ouderen, heeft zn koffertje weer terug. Iedereen hielp al zoeken. Stond -ie toch al op zn kamer. De meeste gezichten had ik al wel eens gezien, maar kennen . Daarvoor ga je toch ook mee!
De laatste dag! Morgen is het zover. Om 8 uur vertrekt de bus met een mannenkoor, gevormd dooreen gedeelte van hetMannenkoor Leens en Valerius uit Emmen naar Podznan èn de vrouwen mogen mee! Zo kom je nog eens ergens.
Maar er moet nog gepakt worden. Mark begon tussen de middag nog even: Een onderbroek, een tandenborsel en je creditcard is genoeg. Maar ik weet nog wel dat hij met Jennifer en Eva naar Winterberg ging langlaufen en dat hij dat zelfs vergeten was. Nou ja de creditcard had hij wel.
Nee wij gaan goed verzorgd op pad, zelfs voor een paar dagen. De koffer die bij Rick op zolder staat geparkeerd, staat open en ik bezie de stapel die we mee willen nemen. Er moet vooral veel rood en wit bij, want de Polen in Podznan dossen zich op de vrije sport/picknickdag in oranje en verwachten ons, ook de supporters, in rood/wit.
Hier wordt de boel verzorgd door Mark en Rick, eerlijk verdeeld. Bovendien houdt ook buurvrouw Anja een oogje in het zeil. En buurman Jans is er ook nog! Verre vrienden zijn geweldig, maar zonder een goede buur kun je hier niet.
We hebben net het nieuwe bed van Rick bewonderd. Prachtig! Je moet de groeten van Alex hebben, zei hij. Het bleek een jongen uit een vroegere klas te zijn die ooit bij ons geweest was op een klassenavond. Je weet wel puzzeltocht, kampvuur en stokbrood bakken en vooral veel muziek. Leuk dat hij zich bij de naam van der Kolk zn vroegere juf herinnerdewel 13 jaar geleden- en Rick er naar vroeg. Die Alex werkt nu dus voor Bosma Bedden.
En Wim en ik hebben net het oude bed plus matras bij de stort afgeleverd. Rick is er op tegen om zijn spullen naar de kringloop te brengen, want daar geven ze je alleen een koffiebonnetje. Dan liever naar de stort. Nou ja hij mag het zeggen.
En nu ga ik pakken Als alles meezit zijn we maandagweer op honk.
Hoe is het met je lammeren, vroeg Judith gisteren. Mark en Rick hebben een paar dagen de honneurs waargenomen toen wij in Polen zaten. Nou
met de lammeren is het goed. Ze eten gras, lammerenbrok en ze hebben eindelijk door dat brood ook lekker smaakt. Telkens als ze me zien gaan die kopjes omhoog en wanneer Bram het op een lopen zet naar mij toe rent het hele groepje mee. Hij is de aanvoerder zoals het een goede ram betaamt. 
De Brandenburger Tor.
