Boommeditatie
Voorafgaande opmerkingen
xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
- De dichter Ovidius, vertelt hoe de goden Jupiter en Mercurius eens incognito in Klein-Azië rondwandelden. Om de mensen op hun houding tegenover vreemdelingen te toetsen, klopten ze bij hen aan en vroegen om gastvrijheid. Overal werden ze afgewezen, behalve bij het arme, bejaarde boerenechtpaar Filemon en Baucis, die hen met open armen ontvingen en naar hun beste vermogen onthaalden. Als beloning mochten de oudjes een wens uitspreken. Ze vroegen o nog lang samen te mogen leven en daarna samen te sterven. Zo gebeurde ook. Op een avond, terwijl ze in de tuin wandelden, veranderden ze langzaam in een boom, Filemon in een eik en Baucis in een linde. Beide bomen, met in elkaar verstrengelde takken, als twee met elkaar innig verenigde mensen, kon men er later nog zien staan.
Iets dergelijks gebeurde ook met een onsterfelijk wezen, de nimf Dafne. Apollo verlangde vurig naar haar, maar zij ontvluchtte hem. De god achtervolgde haar, maar op het moment dat hij haar wilde omarmen, riep zij Moeder Aarde aan, en terwijl zij verdween, schoot er op die plaats een laurier op. De verandering van Dafne in een boom is vaak uitgebeeld: haar voeten worden wortels, haar gewaad wordt een schors, haar opgeheven armen worden takken, en haar haar gaat over in gebladerte. Deze afbeeldingen geven eigenlijk niet zozeer het voorval weer, ze beelden de gelijkenis uit tussen mens en boom. Op deze gelijkenissen berust de verderop volgende meditatie.
- We gaan even op deze gelijkenis in, en kijken hoe een kind een boom tekent. Het trekt een horizontale lijn van links naar rechts: de grond. Daarop plaatst het een flinke verticale lijn: de stam. Aan het boveneinde zet het een aantal rechte streepjes, die zich in de bovenruimte naar links en rechts verdelen. Wat onder de horizontale lijn zit, heeft het kind niet uitgebeeld. Vraag je om ook de wortels te tekenen, dan zal het vanuit de voet van de stam enige lijntjes trekken in de benedenruimte, het kromme spiegelbeeld van wat er boven te zien is. Vraag niet wat voor een boom dat is. Het is geen afbeelding van een boom, maar een symbool ervan. En op een voortreffelijke wijze heeft het kind het wezenlijke van de boom en van de mens tot uitdrukking gebracht: van boven groeit de boom naar de hemel, van onderen groet hij de grond in. (H. Hilger)
- Wie de volgende meditatie wil gebruiken, doet er goed aan de tekst langzaam en met tussenpozen opeen geluidsband in te spreken. Alleen als je de tekst hoort , kan hij echt werken. Het geheel kan moeilijk veel korten zijn dan twintig minuten, ook als men een of ander gedeelte weglaat. In die twintig minuten is niet noodzakelijk de aanloop begrepen: eerst een poosje geconcentreerd in de meditatiehouding zitten, zich door het rustgevende ritme van de adem dieper tot rust laten brengen, en met gesloten ogen onbeweeglijk in die rust verblijven. (Onze meditatie maakt weinig aanspraak op originaliteit. Jürg Zink en Klemens Tilmann hebben al eerder zon meditatie uitgewerkt. Ook een bladzijde van Toon Hermans kan men in het onderstaande herkennen.)
Morgen volgt de meditatie!
|