Bomen zien en tekenen met André Van Laere

Tekenen naar de natuur waarborgt een lang samenzijn, op voorwaarde dat hij die het wil doen niet al te ongeduldig of al te virtuoos van wal steekt. Hij denke liefst niet te veel na over artistieke prestatie of bevrijdende zelfexpressie of religieuze verdieping of wat dan ook. Hij moet vooral kijken en daarna plaatsen. Wat dáár zo groot en in drie dimensies staat te prijken, moet hiér in het klein en in twee dimensies worden weergegeven. Dat is de spelregel.

xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Hoe zal ik beginnen? Misschien kan ik, heel omzichtig, met een reeks puntjes de omtreklijn op het rechthoekige blad aanduiden; opgelet, niet te dicht bij de randen, want gedurende het tekenen kan de bladertooi naar buiten zwellen, er moet dus ruimt overblijven. Die omtreklijk wordt vooral bepaald door de algemene ovaalvorm en door de uiterste takken daarlangs.

Dan is de stammenconstructie aan de beurt. Daarvan zijn, tussen het lover, slechts fragmenten te ontwaren. Eerst moet ik aandachtig de architectuur overschouwen, mij daarbij hoedend voor gezichtsbedrog. Wat ik niet zie, kan ik erbij redeneren of raden. Wat ik wél zie, zet ik volgens dezelfde verhoudingen met enkele schematische streepjes op de goede plaatsen.

Van de zo hooggeroemde scheppingsvreugde is vooralsnog niet bijster veel voelbaar. Wel ontstaat er een soort van hardnekkige spanning naar de voltooiing. Maar ook de verdere afwerking mag niet overijld geschieden. Wellicht is het nu beter met een aantal speelse lijntjes over de gehele oppervlakte de bladermassa’s tussen en over de zichtbare takstukken te omlijnen en aldus, rondzwervende over de diverse onderdelen, geleidelijk wat meer schaduw te leggen. Als de kruin, dank zij deze behandeling, tastbaarder volume begint te krijgen, kunnen ook stammen en takken wat duidelijker bijgewerkt en verdonkerd worden. Daarna schaatst de pen nog eens rond, vooral in het lommer van de bladerpartijen, dan weer over de takken, totdat wit en zwart op het papier ongeveer beantwoorden aan donker en licht van het model.

Stilaan begint de monumentale boom te leen en zijn geheimen mee te delen. Hij wordt steviger tussen het gras in de bodemgrond gevestigd. Hij is omgezet in mensentaal. Hij zet in het tekenboek en kan meegenomen worden. Wij hebben hem geannexeerd. Hij is geciviliseerd. Hij is bezworen.

André Van Laere