Parabeltje van een plattelandsdiaken

Hebben wij ze wel alle vijf?

Soms laat ik jonge ouders verschieten bij het doopsel van hun kindje. Ik vraag hen: “Jullie kind heeft ze toch alle vijf?” Niet dat ik twijfel aan de verstandelijke vermogens van hun kind, maar door ze op het verkeerde been te zetten, scherp ik hun aandacht voor het prachtig ritueel dat wij “effata” noemen: de zalving van de vijf zintuigen. Als één van de vijf ontbreekt zijn wij gehandicapt. “Effata” zeggen wij met Jezus: “Ga open! Wie wil weten waartoe wij gedoopt worden, raden wij aan eens te mediteren over de zalving of zegening van de vijf zintuigen. God wil dat wij zij “open” gaan, “ont- plooide” mensen worden.

Vorige zondag werd Marcus 7, 31 – 37 voorgelezen. Uit dit evangelie komt het woord van Jezus: “Effata!”, “Ga open!” Ik werd zondag getroffen door het begin van het evangelie: “En zij brengen een dove bij Hem, die ook moeilijk kon spreken.(…) En Hij nam hem terzijde, weg van de menigte apart.” Er zijn veel mensen die moeilijk kunnen spreken. Soms worden mensen onbekwaam gemaakt om zich te uiten. Aan vele jongeren die van hun ouders het spreken geleerd hebben, wordt later door dezelfde ouders het zwijgen opgelegd. En zo worden ze stom. En achteraf ook nog doof, uit wraak,. Ze worden stomdoof, in plaats van doofstom. Wie nooit mag spreken, wreekt zich door niet meer te luisteren. Wie stom gemaakt wordt, wreekt zich door doof te worden. Dat gebeurt ook tussen volwassenen, in het gezin, op het werk, in de maatschappij, in groepen.

Kan dat zwijgen genezen worden? Je beleeft het op school. Het schooljaar is net begonnen. Een kind wordt door de groep naar achter geduwd, uitgestoten, beschuldigd. Het kijkt angstig of vol haat, en het zwijgt. Ondervraag het. Het blijft zwijgen. Maar de meester neemt het apart. Hij legt het kind de hand op de schouder en zegt: kom, vertel eens. En dan komt alles naar boven, soms onder tranen, veel meer dan wat er die dag gebeurd is, veel dingen van vroeger komen uit zijn hartje.

Bij volwassenen gebeurt dat ook. Je moet elkaar eens apart nemen: dan pas worden de echte woorden gesproken. Jezus doet dat ook. Viel u dat op bij de lezing? (Je kan het nalezen in de speciale aflevering met de lezingen van vier zondagen!) Hij neemt de doofstomme apart. Er staat eigenlijk niet dat hij stom was, maar dat hij moeilijk kon spreken. Velen kunnen moeilijk spreken, omdat niemand luistert. Omdat er geen vertrouwen is. Ik las ergens: als men luistert met een hart, dan wordt er gesproken. Is het jullie nog niet opgevallen dat als men een hart tekent, het bestaat uit twee gespitste luisterende oren!

Ieder mens is als een eiland. Je moet er enkele keren rondvaren om te weten waar de beste landingsplaats is, waar het eiland zich opent. Bij de mens moet je soms lang zoeken vóór hij zijn landingsplaats blootgeeft, voor hij zichzelf blootgeeft en zich uitspreekt.

Diaken Maurice Temmerman