Kalmthout ligt, samen met de historische zustergemeente Essen, in de eerste van de drie opvallende bulten die op de landkaart België in het uiterste noorden mede vorm geven. Bij nader toezien ontdekt men dat de gemeente zich situeert in het midden van een driehoek, gevormd door de drie steden Antwerpen, Bergen-Op-Zoom en Breda. Europees bekeken kan men stellen dat Kalmthout behoort tot het Benelux-middengebied. In het noordwesten van de Antwerpse Kempen leunt de gemeente op de flanken van de Kempense landrug, die het scheidingsvlak vormt tussen het Maas- en Scheldebekken. De oppervlakte van de gemeente neigt naar een 6000 ha. Ongeveer één derde van deze oppervlakte is daarbij ingenomen door het grootste natuurreservaat van Vlaanderen aan de poort van de Antwerpse metropool : De Kalmthoutse Heide. Op een kleine eeuw tijd is de gemeente uitgegroeid van een zuiver landelijke gemeente naar een meer residentiële woonplaats. O.m. de spoorlijn Antwerpen-Roosendaal heeft daar sterk toe bijgedragen. Vandaag wonen er in 5 ruimtelijk gescheiden woonkernen met elk een specifiek eigenzinnig karakter een 17000-tal inwoners.
