Er gebeurde natuurlijk heel veel meer in ons leven dan het vertrek van Jaap.
Zo was een belangrijk gegeven: het dagelijks werk.
Ik had een baan, waarbij een zelfstudie, al dan niet met opleiding, hoorde.Wanneer je het diploma NIVRA had, dan was je 'spekkoper'. Dan was elke rang bereikbaar, tot hoofdaccountant toe.
NIVRA: daar zeg je even wat. Nederlands Instituut voor register accountants.
Maar daar hoorde een studie bij, die voor velen, zo niet de meesten een 'martelweg 'was.
Direct na mijn binnenkomen bij de Rijksaccountantsdienst gooide ik mij er flink tegenaan.
Ik had al Staatspractijkdiploma boekhouden, dat was voorwaarde om bij de ' R.A.D' binnen tre komen. Maar ik was bezig met Middelbaar Boekhouden, dat in de theorie nog weer een klein graadje zwaarder was.
Ik moet nu in de tijd even terug, want de gang van zaken in de geestelijke ontwikkeling liep niet altijd synchroon met de ontwikkelingen op maatschappelijk gebied.
In 1957, bij mijn binnenkomen bij de R.A.D. was het even héel druk. Ik moest vacantie nemen juist in de tijd, dat ik mij in een slotsprint voor moest bereiden op het examen. maar door die vacantre met - toen nog- vijf kinderen viel die slotinspanning weg. En ik haalde het niet, met een fractie van een punt verschil. De geestelijke drukte speelde toen nog geen rol, alleen het kindertal met de bijbehorende gezinsdruktre.
M.O. zou mij voor Nivra bij éen vak vrijstelling hebben iopgeleverd. Nu moest ik dat vak alsnog doen. Maar Nivra begon voorspoedig. Alle examens tot op de laatste twee: Inrichtingsleer en Controleleer gingen heel vlot. Die gehaalde diploma's gaven recht op de rang van adjunct accountant eerste klas.Ik had dikwijls het grapje gemaakt, dat populair was in onze kringen:
"Och; ik ben een eerste klas adjunct-accountant, wat zal ik dan streven naar 'adjunct accountant eerste klas' " .
Daar lachten wij onder elkaar net zo dreunend om als ik in mijn 'onderduiktijd' de boeren had horen schateren, wanneer éen van hen debiteerde:
" 'k Schaai uit met warken...ik gao tweediepen".
(en: twee spaden diep spitten was juist heel zwaar werk...Maar dat hadden jullie al begrepen).
In 1962 was de hogere rang binnen. maar tóen begon de strijd om het deeldiploma 'inrichtingsleer'. En iedere ingewijde weet, dat daar de meesten sneuvelen.
En zoals in een volgende weekeditie verteld zal worden, sneuvelde ik ook.
Nu zul je zeggen:
"Maar Ger, we hebben ditmaal zo weinig 'stichtelijks' gehoord".
Och, dat kan je zo wel eens hebben. Maar ik laart belangrijke punten uit mijn levensgeschiednis horen. En voor elke jongeman is het bereiken van een goede plaats in de maatschappij een belangrijk aspect van die geschiedenis.
Met Jaap waren we gebleven bij kerst 1962. Hij was al echt een hulp voor mij gewest bij evangelisatiebezoeken. En met kerst moedigden wij hem aan om ergens in een Volle Evangeliegemeente de kerstzang te gaan begeleiden. Want hij was zich aan het ontwikkelen tot een bekwaam organist en pianist en verenigde in zich de muzikaliteit , die bij mijn vader en bij mijn vrouw hoogtepunten had bereikt. Hij had het dus van twee kanten.
Maar die afspraak liep fout. Hij werd die avond niet gevraagd, om te dienen en kwam onverrichterzake thuis. Of dit hem nu ergens geschaad heeft, ik weet het niet , maar in 1963 merkte ik eigenlijk niets meer van geestelijke activiteiten bij hem.
Misschien had ik met hem moeten praten, maar er was in de loop van al de jaren van opvoesding een 'wederzijdse onbereikbaarheid' tussen ons gegroeid.
Toen liep het gauw bergaf. Hij zat- ondanks zijn jeugd- al in de examenklas van het Gynasium , wiskunde-richting en te voorzien was, dat hij op de universiteit zou kiezen voor wiskunde.
Maar in het voorjaar van 1963 liep her fout. Hij had het lichamelijk moeilijk met jeuk op zijn lichaam en stelde God een ultimatum::
"God....u kunt mij genezen. Maar als u het niet binnen een etmaal doet, is het uit tussen ons".
Dat was, wat hij er tegenover ons over kwijt wilde.
Nu heb ik nooit gehoord, dat God op dergelijke ulitimata reageert. En ook ditmaal kwam er geen soelaas voor dit lichamelijke ongemak. En ...zo was Jaap...kortaf zei hij tregen ons:
" Het is uit tussen God en mij...voor goed".
En zo bleef het. In mei deed hij eindexamen gymnasium, slaagde en ging wiskunde studeren aan de universiteit.
Thuis was hij niet meer te handhaven. In November zou hij zeventien worden. maar hij was zo dominant, dat de andere kinderen ertegen in opstand begonnen te komen. En in die steeds ingewikkelder situatie kwam zijn oma van moeders zijde met een reddend voorstel.
Zij was kort daarvoor weduwe geworden en stelde voor:
" ik woon in die universiteitsstad. Ik ben eenzaam als vrouw-alleen in dat grote huis. Als Jaap nu eens bij mij een kamer kreeg ?"
Datr was de oplossing. Op zekere julidag keken wij van ons tuinpad de in september beginnende student na. Hij fietste weg, keek niet om, zwaaide niet ten afscheid. Wij- de ouders- keken hem weemoedig na.
Het leek wel een beetje op 'de jongste zoon 'uit die overbekende gelijkenis. Wij hadden hem naar beste weten een stel gedragregels enz geleerd in de zetien jaar, dar wij hem bij ons mochten hebben, maar hij ging nu met dat kapitaal 'de wijde wereld in'...
te weten; een ruime zolderkamer bij zijn oma
....en wij moesten hem laten gaan.
Tot op de dag van vandaag is hij niet bij ons teruggekomen...
nu ja, wel zo nu en dan op bezoek uiteraard
...maar dat hoeft ook niet. Hij heeft zich ooit bekeerd. Wij bidden, dat het nog eens goed met hem komt in zijn verhouding tot God.
En nu kan iedereen zeggen:
- maar jullie hebben het ook suf met hem aangepakt. Had met die knul naar de dokter gegaan.
- had toch wat meer gepraat...
- had in dat cruciale etmaal alles op alles gezet met gebed en zo.
Maar we hebben dat niet gedaan. Ik kan mij alles nu niet meer helder voor de geest halen.
- te druk met nóg zes kinderen
- te druk met van alles.
Na 44 jaar ben je zoveel vergeten van de toedracht. Mijn enig gebed is op dit gebied:
"Vader....vergeef..."
Maar hoe dan ook; het eerste vogeltje was uitgevlogen.
Als ik dat nu zo opschrijf, denk je misschien: "O gunst....en toen was het natuurlijk verder allemaal: botertje tot de boom".
Nee hoor; het leven met de Heer, waarmee wij begonnen waren, was wél intens, maar allerminst allemaal even gladjes. Wij heben terdege moeten ervaren: "God heeft ons nooit een rustige reis beloofd, maar wel een behouden aankomst".
Maar goed: 1962 dus.
Na al dat geëxperimenteer in 1960 en 1961, zo triest geëindigd in een pijnlijke eenzaamheid, was er nu nieuw perpectief. We waren terechtgekomen in een veel ruimere kring, Al spoedig vonden wij een nieuw contact: een gemeente in oprichting, zoals er toen zo veel waren. En....in die gemeente was ik in een mum van tijd oudste. Ik begon zang diensten te leiden in de nieuwe gemeente en soms spraken wij ook op avonden in andere gemeenten. Al die groepen waren nog zo erg in oprichting allemaal. Het gdbeurde, dat Betty en ik vrij veraf spraken en dat aan het eind de collecte werd geteld. En toen werd tegen ons gezegd. "Wij hebben hier eigenlijk maar éen uitgavenpost: de huur van deze zaal. Kijk, de collecte was f 26,--, (let wel : geen euro). Daar gaat f.15,-- zaalhuur af. Nou, dat is dan voor jullie; (mijn vrouw was er ook bij): f.11,--".
Nee...rijk werd je er niet van: en de gemeente, waar ik oudste was, bleek een streekgemeente te zijn met zeer verspreid wonende belangstellenden. Ik weet nog, dat ik in éen jaar 18000 kilometer reed. voor mijn werk, misschien 8000. Maar voor mijn werk in de gemeente en verder privé de overige 10.000. (In 1961 had ik mij een auto aan kunnen schaffen).
Hoe reageerden de kinderen nu op al dat nieuwe. Daarbij is van belang de oudste: Jaap. Hij was 13 , toen wij onze eerste verkenningen maakten, in 1959, maar intussen was hij alweer 16 en midden in de puberteit. Die verliep bij hem niet rimpelloos; nu ja: bij welke puber wél?! Hij sliep op zolder, een ruimte, die alleen toegankelijk was via een luik. En éen keer, toen ik de trap naar die zolder opstormde in verband met een tussen ons (ouders) en hem gerezen conflict, stond hij mij daar met een hamer op te wachten.
Ik zag af van mijn voornemen om hem eens duchtig de waarheid te zeggen en belde, beneden gekomen, naar een medegelovige elders om de zaak mee door te spreken. Hij zei: "Dat komt goed uit. We zijn hier net samen voor een bijbelstudie met onze groep"; En hij noemde een paar namen van 'cracks' destijds: Izaäk Rooze, Johannes van de Brink met hun vrouwen. En ook 'de Hijinks' waren erbij. "De binnen komenden hebben nog maar net hun jassen uit, maar wij gaan gelijk voor de situatie op de knieën".
Terwijl zij baden, kwamen wij, als ouders, beneden tot rust en boven legde Jaap de hamer weg....
En alles werd in der minne geschikt.
Maar een paar weken later stond Jaap opeens aan de ontbijttafel op. Hij begon: "Ik wil iets zeggen". Wij luisterden; bevreemd om het onverwachte. Hij vervolgde: "Ik ben bekeerd. Ik heb mijn leven aan Jezus gegeven".
En nu het vreemde. Wij waren en zijn toch altijd een vrij uitbundig gezin. Maar op dat ogenblik bleven wij allemaal als 'houten klazen' zitten. Niemand reageerde. Natuurlijk had ik moeten opspringen en hem met enkele woorden welkom moeten heten in de geloofskring. En mijn vrouw had hem eigenlijk wel eens kunnen omhelzen.
Maar de moeizaam verlopen puberteit tot dusver en het weinige praten, dat wij ooit met hem hadden gedaan.... hij was ook erg ontoegankelijk ....maakten dat wij onze houding bij dit volkomen onverwachte niet wisten te bepalen.
Toen ging hij ook maar weer zitten en leek het er op dat er niets was gebeurd.
Raar verhaal...maar ja; zo kan het lopen. In ieder geval; een paar weken later gingen Jaap en ik samen op evangelisatiebezoek. Iets, waarvan ik zelfs nooit gedroomd had, dat het ooit zou gebeuren.
En met kerst was er in de nieuwe kring zo'n blij feest georganiseerd. Vergeleken met het kleine groepje, waar we onze 'Volle Evanglietoer' waren begonnen, was het hier allemaal veel blijer en vertrouwder.
Ja; het was een goed jaar : 1962.
En nu zullen jullie wel weer zeggen: "Dan gebeurde er in 1963 zeker weer iets naars".
Ja...inderdaad; maar dat komt volgende week wel. Voor nu blijft dat een 'cliffhanger'.
Het jaar 1961 , dat zwaar was, doordat oude en nieuwe vrienden ons verlieten, was enigszins, (heel enigszins) te vergelijken met de beproeving van de Heer Jezus in de woestijn, die ook weer een verzoeking was. Maar verzoeking door satan is tevens een beproeving van Godswege, hoe wij ons onder wisselende omstandigheden houden.
Eind 1961 was het na dat barre jaar zo ver: de bevalling was zeer aanstaande. Betty was niet in al te beste conditie. Haar 38 - jarige lichaam was eigenlijk minder geconditioneerd om deze krachtproef te ondergaan. En toen kwam er van onverwachte kant een betere conditionering aan. Wij besloten rond Oudjaar een televisie te huren, voornamelijk om Toon Hermans eens te beluisteren en te bezien tijdens zijn Oudjaarsavondsconference. En die avond was zo'n avond van de gulle lach. Heel de donkerte van het afgelopen jaar leek te worden weggelachen bij de onschuldige humor, waarvan we genoten. Helemaal volgelachen, vrij van allerlei nare herinneringen, ging Betty naar bed. En in die nacht van de 31 ste op de eerste, nog nét vóor nieuwjaar, werd onze zevende, Mariëtta, geboren. En dat volkomen ontspannen lichaam was een winnaar bij de ongemeen zware bevalling. Later hebben wij dit allemaal aan Toon gemeld. Hij stuurde een foto van hem met zijn zoon Gaby, toen nog een kleuter, en schreef op die foto: "Groet de baby van mij". Zo zie je; de Heer God kan iedereen, ook een entertainer, gebruiken, om goede dingen te bereiken.
En van toen af ging alles weer beter. Er was overvloedig melk voor de gezonde zuigeling. En het was een heel mooi kindje, deze laatste parel aan onze echtelijke kroon. Niet dat de andere kinderen níet mooi zouden zijn. Ze groeiden allemaal heel mooi op, althans lichamelijk. Van het 'zielse' en het 'geestelijke' blijf ik nu even af. Dat komt wel ter sprake in een volgende flits.
Maar deze moeilijke periode werd op een feestelijke manier afgesloten. Met pinksteren was Betty al lang weer in staat om achter op mijn brommer te gaan zitten en de reis te maken naar het zelfde conferentie-oord, waar we onze eerste kennismaking met het Volle Evangelie hadden gemaakt.
Maar nú: er was een wisseling van de wacht geweest. Allerlei mensen van vroeger, te wier aanzien nog wat 'hard feelings', althans verdrietige gedachten bestonden, waren er niet meer. Er was een nieuwe , vrolijke, grote schaar mensen, waarbij we ons heerlijk thuisvoelden. De zon scheen. Het was een heerlijke lentedag. Dronken va plezierige en goede en opbouwende gedachten bromden wij weer huiswaarts. Alle nare schaduwen weken. Het was in de verte net een beetje zoals bij de Heer Jezus. Toen híj zijn strijd had gestreden, kwamen er engelen om hem te dienen. En nu wij , zonder onze blijdschap uiteindelijk te hebben verloren, stand hadden gehouden, voelden wij ons door engelen gediend.
En eens te meer wisten wij: Het leven is wel zwaarder geworden, maar we leven in ieder geval intenser en hebben meer vrucht dan vóor de opwekking.
En we namen ons voor: "In 1961 gingen wij wel eens voort van klacht tot klacht, al hielden wij uiteindelijk vol. Maar van nu aan gaan wij voort van kracht tot kracht", (Psalm 84 v 8).
Of dat altijd lukte; tussen toen en nu liggen 44 jaar. En in zo lange tijd kan er heel wat gebeuren.
Maar onze levens hebben fel gebrand. Niet aan twee zijden, zodat ze gauw op raakten. Nee, toch wel alleen van boven, door God gevoed.
Aan u allen gunnen wij zulke levens, die geléefd worden...waarin je niet wórdt geleefd door 'die andere', die 'duistere'.
