BRUSSEL (KerkNet/CWN/AP/RadVat/LA.Times) - Om 12 uur werd in Rome de eerste encycliek 'Deus Caritas est' van paus Benedictus door kardinaal Renato Raffaele Martino, aartsbisschop William Joseph Levada en de Duitse aartsbisschop en Cor Unum-voorzitter Paul Josef Cordes voorgesteld. Volgens de meeste waarnemers plaatst de paus zich hier mee in de lijn van zijn voorganger paus Joannes Paulus II, al legt hij ook enkele duidelijke eigen accenten.
Radio Vaticaan zei vanmiddag in een eerste reactie dat deze encycliek duidelijk niet de beleidsverklaring is geworden voor dit pontificaat zoals velen verwacht hadden. "In de plaats daarvan biedt de paus ons een verrassende, bijna intieme meditatie over de liefde in al haar vormen". Volgens Radio Vaticaan draagt vooral het eerste deel van deze encycliek de stempel van de nieuwe paus."Hier worden Nietzsche en Descartes, Vergilius en Plato geciteerd". In het tweede deel wordt voornamelijk geciteerd uit oudere teksten. Radio Vaticaan wijst ook op een detail: Moeder Theresa wordt in de twee delen van de encycliek meermaals genoemd. Volgens Radio Vaticaan kan men de encycliek kort als volgt samenvatten: "De liefde is mogelijk en als beeld van God zijn we ertoe in staat". "Deze encycliek draagt als ondertitel aan alle christenen. Hij eindigt net als bij paus Joannes Paulus II met een gebed tot Maria".

Continuïteit

Veel Vaticanwatchers en kerkelijke verantwoordelijken benadrukken dat het thema van deze encycliek, 'God is Liefde', duidelijk in het verlengde ligt van het denken en het pleidooi van bij het begin van het pontificaat van deze paus. De encycliek maakt ook duidelijk dat de paus veel meer is dan de scherprechter die hij moest zijn, toen hij nog prefect was van de Congregatie van de Geloofsleer. "Deze paus is een theoloog en nu ook een universele herder", zei kardinaal Francis George, de aartsbisschop van Chicago, gisteren. "De encycliek handelt over een bijzonder pastoraal thema. Het toont een kant van hem die er altijd al geweest is, maar die hij in zijn vroegere werk misschien niet zo sterk kon uitdrukken". Volgens kardinaal Francis George ligt de grote verdienste van deze encycliek vooral in het feit dat hij de band legt tussen dingen die gescheiden lijken: "De paus legt ons uit dat de verschillende vormen van liefde - eros en agape, menselijk en goddelijk - niet onverzoe nbaar zijn, maar verenigd zijn in Gods liefde".

Onverwacht

Cor Unum-voorzitter Josef Cordes noemt het thema van deze encycliek "onverwacht en zelfs verbazend". Volgens hem zou men van de voormalige prefect van de Congregatie van de Geloofsleer verwachten dat hij een controversieel dogmatisch thema zou aansnijden: "Maar in de plaats daarvan koos paus Benedictus een thema dat, vanuit zijn visie, de belangrijkste pastorale noden van zijn volk aanbelangt". Aartsbisschop Paul Josef Cordes zei ook dat paus Joannes Paulus II al met het schrijven van een encycliek over de caritatieve inzet van de katholieke Kerk begonnen was: "Paus Benedictus XVI herneemt dat thema, maar vanuit een eigen invalshoek". Volgens kardinaal Kasper, de voorzitter van de Pauselijke Raad voor de Christelijke Eenheid, is deze encycliek ook 'oecumenisch'. Hij onderstreept dat de publicatie van de encycliek samenvalt met het einde van de Gebedsweek voor de Christelijke Eenheid."Dat is geen toeval. Ik denk dat de paus dit zo gewild heeft".

Verkenning

Ook in de Los Angeles Times wordt vooral benadrukt dat dit de eerste encycliek is van de paus: "Hij biedt een verkenning van de goddelijke liefde". De krant wijst erop dat de encycliek ook bij kerkelijke verantwoordelijken verbazing gewekt heeft "omdat hij alles behalve controversieel is". Andere media wijzen erop dat de paus in deze encycliek spreekt over de zorg voor weduwen, zieken en wezen, die evenzeer tot de zending van de Kerk behoren als de viering van de sacramenten of de verkondiging van het Evangelie. Toch benadrukt de paus dat het de taak van de politici, en niet van de Kerk, is om de samenleving vorm te geven. Kerkelijke medewerkers mogen hun werk ook nooit misbruiken om te bekeren of een bepaalde ideologie door te drukken.