Ik herleid nu eenmaal graag ingewikkelde dingen tot het elementaire, en zo was ik aan het denken over de economie in het algemeen. Hoe ontstaat ze? Wie verdient een pluim, en wie verdient grof geld? Wie is verantwoordelijk voor onze welvaartstaat en wie is verantwoordelijk voor de nakende ondergang ervan? En vooral: welke idioten maakten het allemaal zo ingewikkeld?

Wel, als we de gehele economische poespas herleiden tot de elementaire waarden, kunnen we tot volgende scenario’s komen:

Scenario 1: een intelligent land.

- Een arm land met pientere inwoners die van aanpakken weten en alles zouden doen om hun brood te kunnen verdienen. Het liefste zouden ze zich krom werken, als er maar verdiend wordt. Maar ja, om je krom te kunnen werken moet er ook werk zijn, en vooral werk dat je aankunt. Niet iedereen is even gespierd en niet iedereen is even slim! Ze zouden het liefst ‘voor iemand’ werken, omdat het gros van de bevolking geen aanleg tot ondernemen heeft en vooral angstig is om risico’s nemen.

- Eén van hen heeft wél de juiste eigenschappen, en weet een of andere onderneming uit de grond te stampen. Weven… boekdrukken… landbouw, techniek… noem maar op. En plots is er voor een aantal mensen tewerkstelling! Ze hoeven weinig kennis te hebben, weinig of geen initiatieven te nemen, en vooral geen hoge financiële risico’s te lopen. Dank zij wie? Dank zij die ondernemer natuurlijk!

- Het voorbeeld wordt gevolgd en steeds meer ondernemingen zien het daglicht. De tewerkstelling breidt uit. Ondernemers die de zaken groot zien kunnen niet zonder werklui. Maar werklui kunnen zéker niet zonder ondernemers, en dat wordt maar al te vaak vergeten!

- Weer slimmere mensen vinden dingen uit zoals de stoommachine, het spoorwegnet, de auto, de telefoon, en nog een heleboel andere zaken, waarvan het fabricageproces steeds meer tewerkstelling biedt.

- Het werkvolk, aanvankelijk weinig betaald, eist hogere lonen en krijgt die ook wel, al zij het mondjesmaat en na vele jaren onderbetaald te zijn. Het systeem past zichzelf min of meer aan, want wat helpt produceren als niemand geld genoeg heeft om te kopen? Het land wordt uiteindelijk rijk en welvarend.

Scenario 2: een religieus land.

- In een ander werelddeel gaat het er eventjes anders aan toe. Er leven rassen die maar niet lijken te willen evolueren. Die geen aanleg tot ondernemen hebben, laat staan dat ze iets nieuws zouden uitvinden. Een ras ook dat sterk gelooft in een oorlogszuchtige en sterk verouderde religie die elke vorm van persoonlijk denken onderdrukt.

- Dat er op die manier geen verdere evolutie komt ligt voor de hand. Als je denken, je leerprocessen en je geloven zich beperkt tot sprookjes kàn er nu eenmaal geen evolutie komen! En sprookjes op zich worden helaas nooit werkelijkheid! Je kunt heerlijk dromen over vliegende tapijten, maar wie is in staat ze te maken als niemand verder nadenkt en op zoek gaat naar mogelijkheden om net als de vogels te gaan vliegen?

- Het volk in kwestie presteert dan ook helemaal niets en is gedoemd levenslang in armoede te leven.

- Maar dan plots komt de reddende engel, waar ze zo lang voor gebeden hebben, en verwijst hen naar een wereld die veel verder is geëvolueerd en waar ze het persoonlijk ook verder zouden kunnen schoppen.

Ondertussen zijn in dat andere, welvarende land, de mensen lui geworden door steeds minder te moeten werken en steeds meer te verdienen! Bovendien, wie niet wil werken wordt toch in de watten gelegd door de overheid als ze kunnen komen zwaaien met een ‘boterbriefje’ waarop een arts hen werkonbekwaam heeft verklaard.

Maar als steeds minder mensen nog willen werken, en de overheid te laks is om door middel van strenge controle misbruiken tegen te gaan, volgt het onvermijdelijke:

De mix van scenario 1 en 2:

En nu kun je twee kanten uit: de nieuwelingen in de intelligentere wereld zouden, als hun hersenen werken zoals de onze, moeten inzien dat onze wereld beter is. En dat zién ze ook wel in want ze gebruiken gretig alle technische snufjes die WIJ hebben uitgevonden. Als ze verstandig zijn integreren ze zich, nemen onze gewoontes over, en streven samen met ons naar een betere wereld.

Maar waarom zouden ze dat doen? Ze worden daar helemaal niet toe aangemoedigd door onze leiders. Blijven vastgekleefd aan de religie die hen dom houdt. Zijn supercontent met wéér een technologische vooruitgang, door ons uitgevonden, maar steken geen poot uit om ook eens zoiets positiefs ook maar te proberen te verwezenlijken! Hun denkwereld speelt zich vooral af in hogere, en irreële sferen! Zo leerden ze het op school, en zo moet het blijven!

Met andere woorden, scenario 2 komt onder het mom van gastarbeiders profiteren van alles wat scenario 1 heeft verwezenlijkt. De autochtone bevolking kijkt toe maar doet niks. Denkt dat hun leiders verstandige mensen zijn die weten wat ze doen en dat aan de welvaart geen einde kan komen. Bovendien, hoe meer vreemden binnenkomen, hoe makkelijker het wordt voor de eigen bevolking om ‘werkloos’ te zijn en toch betaald te worden! Vooral dat laatste maakt dat het gros van de bevolking maar zwijgt. Het is toch zo zalig leven in een sociale hangmat!

Zelfs als die vreemden het land vol bouwen met hun eigen religieuze tempels en, aangemoedigd door onze lakse leiders, weigeren zich aan onze manier van leven aan te passen, blijft de bevolking zwijgen. Ook als ze zien dat die vreemden langzaam maar zeker baas worden in het land! Ze moéten wel zwijgen, want hun eigen leiders hebben ondertussen al wetten ingesteld die verbieden een kwaad woord over de vreemdelingen te verkondigen!

Volgend scenario?

Over een volgend scenario wil ik het niet hebben want dat kan moeilijk anders dan een doemscenario worden. Daar moet elk voor zich maar iets bij bedenken. Oorzaak en gevolg, weetjewel? Zelfs een hond zou het doorhebben als hij enig zicht had op de politiek!

Dat de doorsnee man in de straat het niét doorheeft kan maar één oorzaak hebben: er moet inderdaad een of ander hallucinerend gas onze dampkring zijn binnengeraakt! En blijkbaar een soort gas dat de hersenen van ouderen niét aantast. Maar ja, ouderen hebben niks meer te zeggen in onze maatschappij hé? En dus wordt steeds meer water gegoten bij de wijn. Tot de wijn al even smakeloos zal worden als het water. Zélfs een Duvel zal dan naar een verwaterde engel smaken!

Willy.