|
Alsof het gisteren was herinner ik me de tijd in de lagere school. In het eerste leerjaar kregen we elk een leesboekje te leen voor het gehele studiejaar. Aan het beduimelde uitzicht en de vele ezelsoren en scheuren te oordelen waren het boekjes die al enkele generaties leerlingen hadden overleefd.
Blijkbaar was er een paar jaar voordien een nieuwe spelling doorgevoerd, en dat zullen die boekjes ook wel geweten hebben! Ze stonden immers vol van doorhalingen in potlood. In zinnen als 'zoo kwam het dat den boom...' was de tweede o van 'zoo' en de n van 'den' zwartgemaakt met potlood. Dat moest vlijtig gedaan zijn door onze voorgangertjes, in opdracht en onder leiding van de meester.
Het was een beetje raar, maar meer zochten we daar ook niet achter: de letters die met potlood waren zwartgemaakt hoefden we gewoon niet te spellen. Zo simpel als wat dus.
Wat we niét wisten was welke impact die, en andere gelijkaardige handelswijzen, op ons verder doen en laten zou hebben. Een impact die ons levenslang zou bijblijven: zuinigheid! De waarde van een object beseffen. Iets pas weggooien als er écht helemaal niets meer mee te bereiken valt! Die boekjes waren vuil en beduimeld. Maar ze dienden om de letters te leren lezen, en die letters waren nog allemaal leesbaar. Dus moesten ze, ondanks de nieuwe spelling, in gebruik blijven.
Ja! Officieel waren we bezig met leren lezen. Maar, en misschien véél belangrijker, leerden we dat het de normaalste zaak van de wereld is dat je, als je iets hebt, het pas weggooit als er helemaal niets meer mee kan gedaan worden. Pas als hele bladzijden ontbraken of sommige woorden onleesbaar waren geworden, werden ze 'uit de rekken' gehaald.
En we gingen over van leerjaar naar leerjaar. En we bleven oude leesboekjes krijgen met doorstreepte letters. Af en toe zaten er al enkele nieuwe tussen en dat vond de gelukkige die er zo eentje toegewezen kreeg heerlijk! Maar of je beter leert in een nieuw of in een oud boek zou ik sterk durven betwijfelen.
Het heeft waarschijnlijk wel tot in het zesde leerjaar geduurd alvorens het laatste boekje met doorstreepte letters definitief uit de klassen verdween!
Deze kleine anekdote zegt heel veel over het tijdsbeeld en de subsidies waarmee de school het in die tijd moest doen! Alles moest totaal worden opgebruikt! Tot op de bodem! Is onze generatie daardoor dommer geworden? Wel integendeel! Ze heeft vooral leren roeien met de riemen die ze kreeg, en dat heeft zijn weerslag gegeven op ons hele leven. We zijn een generatie van plantrekkers geworden. Zonder dat de scholen het beseften leerden ze ons een mentaliteit die ons zelfs meer ten goede kwam dan de leerstof zelf.
Tegenwoordig gaat het er blijkbaar heel anders aan toe! De subsidies die scholen krijgen vliegen de pan uit en betekenen een zware last voor de staat. Ik kan het begrijpen! De computer onderandere deed zijn intrede, en leerlingen moéten daar nu eenmaal op voorbereid worden. Leesboekjes verbeteren als de spelling nog maar eens verandert zal er ook wel niet meer bij zijn. Elk leerjaar nieuwe boeken... wié ze ook maar betaalt: school of ouders naar gelang het geval.
Nieuwe tijden... Noodzaak. Jawel! Met sommige zaken toch. Andere zaken dan weer getuigen van pure verspilzucht. Maar op zich zou er, in een welvaartstaat tenminste, geen vuiltje aan de lucht hoeven te zijn. Maar die mentaliteit vestigt zich in ook de kopjes van de leerlingen. Onbewust. Ongevraagd. Maar het zit er. Gevolg: die leerlingen, eenmaal volwassen, vinden het de normaalste zaak van de wereld om dingen die 'uit' zijn, gewoon weg te gooien en te vervangen door dingen die 'in' zijn. En of die uit-dingen nog voldoen of niet speelt geen rol meer zodra iets nieuws 'in' is.
Zo wordt onze samenleving steeds kostelijker, wordt het onderhouden van een gezin steeds moeilijker, en haalt men gebruiksvoorwerpen enkel nog maar tijdelijk in huis tot er weer iets (schijnbaar) beters of mooiers op de markt komt.
Eigenlijk geen enkel probleem! We leven in een welvaartstaat en daar kan iedereen maar wel bij varen. Tot... er een crisis de kop gaat opsteken. Een crisis die eigenlijk al lang van tevoren had kunnen worden voorspeld! Want de manier waarop geleefd werd, leidde immers regelrecht naar een crisis! Een voorspelbare crisis! Banken die lustig leenden... leners die niet meer konden afbetalen... de staat die dan maar tussenkwam met collectieve schuldenbemiddeling... Het moést ooit spaaklopen!
Maar dan sta je daar met een generatie die in verspillende luxe is grootgebracht! Een generatie die nooit aan zuinigheid heeft gedacht! Dat woord niet eens kent! Een generatie die het allemaal toegestopt kreeg van de ouders en er helemaal geen idee van had hoe onmogelijk diep die ouders zich daarvoor in de schulden hadden gewerkt. Hoé in 's hemelsnaam moet je die generatie nog ompolen? Een stap vooruit is immers gemakkelijk gezet! Maar een stap achteruit? Dat komt héél pijnlijk over voor wie nooit minder goede tijden heeft gekend!
Moet je 71 jaar geworden zijn om dit allemaal te beseffen? Neen! Ik besefte het al lang. Zéker van toen mijn kinderen gingen schoollopen en ik ze probeerde op te voeden op dezelfde manier als de vorige generatie. Ik liep met de kop tegen de muur! Zag hoe àndere ouders hun kinderen verwenden, en die van mij het me verweten. Zinnen als "Dàt zijn tenminste goede ouders" werden ons regelmatig naar het hoofd geslingerd. Natúúrlijk vonden mijn kinderen dergelijke ouders 'goed'! Die gaven hun kinderen tenminste al hun willetjes en waren, in hún ogen, dus goede ouders!
En toen begon ik na te denken over de welvaartstaat en probeerde die door te trekken naar de toekomst. En ik begreep, toén al, dat zowel de welvaartstaat als de democratie en de daarmee gepaard gaande politiek, een slang is die zichzelf opeet vanaf de staart. Hij deed er lang over... maar de kop lijkt nu wel bereikt te zijn!
En inderdaad, we zijn vijftig jaar verder, en ik heb stellig de indruk dat we stilaan tot de kop van de slang gekomen zijn. Wat dan? Geen slang meer? Overstappen op iets wat meer op een leeuw lijkt? Een leeuw die van zich af kan bijten maar niet zichzelf opeet? Wat hebben we daarvoor nodig? Politici? Alstublieft niet! Daar hebben we ondertussen al genoeg voorbeelden van gezien! Enkel boemannen met ballen aan het lijf kunnen de samenleving nog redden!
Want de huidige crisis? Die heeft maar één oorzaak: de grenzeloze verspilzucht van de jongere generaties!
Die verspilzucht leidde naar 'makkelijke' leningen bij banken.
Leidde tot verleidelijke beleggingen vóór de banken, met de gekende gevolgen.
Leidde tot niet te verantwoorden verspilbestuur door de politici.
En de sneeuwbal is een lawine geworden. Wie zal hem nog tegenhouden? De politieke kleuterpollekens die het sneeuwballetje maakten? Vergeet het!
Is er dan geen hoop meer? Jawel! Maar ik zal pas in hoop geloven als ik nog mag meemaken dat het gehele politieke verspilsysteem wordt buitengegooid en vervangen door mensen die beseffen waar ze mee bezig zijn! Mensen die durven te zeggen waar het op staat. Mensen die tot op de cent precies durven te zeggen waar ons belastingsgeld naartoe vloeit. Mensen die paal en perk durven stellen aan alle staatsuitgaven waar de modale belastingbetaler totaal niets aan heeft. Alleen maar mag betalen! Betalen en blijven betalen voor lege dozen: gepensioneerde spanjaarden en Italianen, die hun pensioen in het moederland spenderen.
Betalen voor lanterfantende profiteurs van eigen origine.
Betalen voor geïmporteerde vreemden die hier massa's jongen komen baren maar verder niet de minste bijdrage tot onze economie leveren.
Betalen voor het in de watten leggen van asieltoeristen!
Mensen toch! Het lijstje van nutteloze uitgaven is nog lang niet compleet, maar wie het nu nog niet begrepen heeft zal het nooit begrijpen! Wie het wél begrijpt... die zou niet wekenlang moeten gaan zoeken om het gat in de begroting te vullen! De miljarden zouden hem zó in de schoot worden geworpen!
Want trouwens... wat betekent een begroting in evenwicht? Doodgewoon dat de monstrueuze schuldenberg niet vergroot, MAAR OOK NIET VERKLEINT!!! En we dus met zijn allen ook maar naarstig de hoge interesten op die schuldenberg mogen betalen! Alsof alle andere nutteloze belastingen nog niet genoeg zijn!
Willy.
|
