Via de Terceiro Ponte, of de Derde brug, kom ik in Vila Velha, de stad waar ik al eerder over sprak en met 300.000 inwoners Vitoria overtreft. Het klooster ligt op 154 meter en de moeite waard om naar boven te klauteren over het geplaveide straatje. Het is een soort penitentie naar de kapel van het hospitum. Niet dat ík een boete moet afleggen, maar de zonde is nooit ver weg, maar de meest devote maken de klim op hun knieën naar het beeld van de Onze lieve vrouw van de rots. Als ik boven arriveer zijn de toeristen al samengeklontert, zij die met auto's naar boven gingen, of busjes van de instantie. Neen, ik wil lopen om de gelijke vermoeidheid te voelen die de paters moeten hebben gehad, lang geleden toen ze het klooster stichtte.
  Dit was in 1570 boven op deze geweldige rots, waar de stichter van de orde Ignatius van Loyala trots zou zijn geweest op zijn  broeders. Ja, zij die wisten hoe de zielen van de stammen te winnen in naam van Jezus, en ik vroeg mij voortdurend af of Jezus dit wel zo bedoeld had? Want was het niet een regelrechte bezetting? Waren de paters niet hier om de indianen in te lijven in het korps van geredde zielen? Laat ik zeggen een, in die tijd, brainwashing-partij-programma. Of... stuurde de orde aan op een zekere 'brainstorm' tegen over de broeders? Dit hen, nietsvermoedend, enigzins gek moest maken. Waren ze niet het slachtoffer van een machtsorde die hun zielen manipuleerde in naam van God? En zonder God geen duivel?
   Of was het een regelrechte overtuiging die inspiratie gaf aande bruinrokken. Wie zal het ooit weten, want ieder en allen zielen zijn nu eenmaal huichelachtig, vol van hypocritie en zullen zich ten immer boven alle tegenstand verheffen. Doch de Indianen verloren een deel van ziel en uit moralistisch oogpunt bekeken was de bekering der Indainen een grote vergissing in de werelpolitiek, ik meen te zeggen die van het geloof.
Ik loop door het oude gebouw en ruik het oude jacaranda-hout van de kapelbanken waar de heilige madona wordt omgeven door vele kaarsen en mensen op hun knieén, die liggen te fluisteren. Ik bezoek een ruimte waar geofferd wordt 'ex'voto's', er hangen van alle soorten  foto's, namaak-ledenmaten en spullen van de meest buigende pelgrims. Er zijn smeekbedes voor gunsten van de Vrouwe van de Rots, zij die hoop geeft aan velen. Het blijft een mysterie, een item dat men niet mag onderschatten.
  Ik loop naar buiten en heb een schitterend uitzicht op de omgeving en vertes van de streek. Ik loop weer de gang in, en kom een jogger tegen, een mulat, die enkel malen van onder naar boven loopt en omgekeerd. Een vreemde gewaarwording nu ik met mijn hoofd in de 16de eeuw zit. Nondesju! Maar zo is de wereld en in de glimmende gang wordt ik geïntrigeerd door de wandschilderijen. Het zijn panelen van 3 meter bij 2, een ervan geeft de aanval van de Hollanders weer. Wat me opvalt zijn de gelaatsuitdrukkingen, ja ze hebben overeenkomsten: bleke koppen met blossige wangen en dunne blauwe lippen. Het is een schitterend doek van Benidito Galixo uit 1923, dat ik reeds beschreef, de aanval van het Hollandse piratenkorps op het godshuis. Dat had ook te maken met de suikerriet-oorlog in de 17de eeuw en dit was het meest zuidelijks punt dat de Hollanders in 1649 aanvielen. Ze belegerden het klooster, maar werden door de monniken afgehouden, mede daar de 154 meter hoge heuvel zo goed als onneembaar bleek. De Hollanders werden verdreven naar dat een bevrijdingsleger vanuit Rio de Janeiro de Jezuïeten te hulp schoot.
Er bevinden zich nog meerdere panelen aan de wanden met dezelfde afmeting en in een hoek ontdek ik een buste van de stichter der orde. O God... Hoe graag wilde ik hier een moment alleen zijn in dit gebouw, alleen met de tijd, en leven als een kloosterling, voor een tijdje, en de leer der christenheid een andere draai geven zodat het volk daarmaals de blanke gezien zou hebben als een vriend. Maar dan zou de macht mij ter varantwoording hebben groepen, want een heiden was een heiden en die kon géén vriendschap.
Onder aan de ingang van de poort drink ik me een koude fles bier en bekijk op een kleine t.v het laatste nieuws en denk: wat is de wereld toch een puinhoop, de historie een oud boek, ja een naar wormen ruikend boek... geschreven door een bevende hand met een zekere arrogantie.
Ik besluit een duik te nemem in de zee, daar bij de 'praia da Costa', daar waar de golven woest zijn en ik kon vergeten dat de geschiedenis nooit teruggedraaid kan worden.
wordt vervolgd