Dit blog wordt regelmatig bijgewerkt - this blog will be updated regulary
Beste lezer, mocht u onverwachts grammatica foutjes tegenkomen in de reportages/verhalen op dit blog, bij deze mijn verontschuldiging, Wayn, Storyteller
Dear reader, if you encounter, unexpectedly grammar mistakes in the reports / stories on this blog, my apology, Wayn, Storyteller
NIEUW BOEK VAN WAYN PIETERS ''SURUCUCU' BESTELLEN ramblinwayn@home.nl
PLOT: Tonho gaat op zoek naar de moordenaar van zijn vader Lirio, omgebracht voor ruwe diamanten. Hij raakt verzeild in een wereld van intriges, moord en komt in bezit van een schatkaart. Het avontuur begint in Rio de Janeiro. Via de Mato Grosso en junglestad Manaus komt hij tenslotte terecht in Novo Mundo, Pará, waar 258 jaar geleden een goudschat begraven werd. Dit is ook het gebied van de Mundurucu-stam, met hun mysterieuze wereld en het woud van de Surucucu slangen, het metafysische van Amazonas. Het verhaal geeft een visie op de Braziliaanse samenleving en vraagt begrip voor het Indianen-vraagstuk.
BIOGRAFIE: Wayn Pieters (1948) werd geboren in Maastricht. Naast auteur is hij kunstschilder en singer-songwriter. Sinds 1990 bezoekt hij Brazilië, waar hij vele reizen ondernam en in 1995 een bezoek bracht aan de Xavante Indianen in de staat Mato Grosso. Zijn oom, pater Thomas, die 40 jaar in Brazilië werkte, omschreef hem ooit: ‘Op zijn reizen door Brazilië wordt hij geleid door een mystiek gevoel van broederlijke verbondenheid met ras, bloed en bodem.’
BOEK WAYN PIETERS: XINGU, DE INDIANEN, HUN MYTHEN mythologische verhalen der Xingu Indianen- midden-Brazilië vert. van uit Portugees/uitg. Free Musketeers - Het boek is verkrijgbaar bij boekhandel 'DE TRIBUNE' aan de Kapoenstraat te Maastricht
Roman over Brazilië: over het volk, Xavante Indianen, aanwezigheid van de Vikingen, Umbanda-cultus, erotiek, geschiedenis, politiek en intriges. plot: In het Xavante reservaat in de Mato Grosso worden stenenplaten met Viking schrift ontdekt door archeologen. Bij de opgravingen worden Indianen en houtkappers gedood. Er volgt de moord op een Amerikaanse Indianen beschermer. Couto, een naïve inspecteur van Japanse komaf moet de zaak onderzoeken. Het wordt een tijding van intriges en moorden, haat en liefde. Het leven van de Xavante-stam loopt centraal door het verhaal, net als de stelling dat Noormannen al in Brazilië waren vóór Cabral, terwijl de Macumba/Umbanda cultus belangrijk is in het geheel. De roman schreef ik, geinspireerd door mijn reizen, en indrukken. UItgegeven in eigen beheer; BRAWABOOKS 2005 281blz. in a-4 druk stuur een e-mail met adres en het boek wordt toegestuurd, euro 17,00,- inc. verzendkosten, u betaald met giro op bijgevoegd reken.nr opbrengst voor kleinschalig project Wayn
Op zoek naar de Ware Ziel van Brazilië - Het alternatief
12-06-2018
Klimaatcrisis SP kust
De kust van São Paulo
Jongen loopt over puin van vernietigde huizen op de oost kust, in Iguape, aan de zuidkust van São Paulo; gebied onderging effecten van mariene erosie geïntensiveerd door katers - Erosie treft stranden en hele huizen; werken proberen de frequente golven tegen te houden
vandalen (een groep pro-militairen idioten) bekladderde deze mooie trein Graffiti met leuze als 'militaire interventie' en 'God zal brasil redden van het communisme'...
de schildering werd gemaakt doorgraffitikunstenaars Mika @mikamikaelli - Siri (@siridomuro en Cabal (@luizcabal)
Ter gelegenheid van de 70e verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de 57e verjaardag van de wereldwijde beweging Amnesty International, namen Braziliaanse artiesten de videoclip 'Manifestation' op, waarin verschillende soorten mensenrechtenschendingen worden behandeld. Onder de deelnemers zijn Fernanda Montenegro en Chico Buarque.
Op zoek naar drugs en wapens in communiteiten in west Rio
RIO DE JANEIRO, BRAZIL –
Tijdens hevige regens gingen meer als 5.000 militairen en politie zes communiteiten (favelas) binnen in het gebied van Jacarepaguá in westelijk Riode Janeiro, op zoek naar drugs en wapens.
De militairen pakken sommigen drugdealers aan maar laten milities hun gang gaan. Het drugsprobleem is niet te overzien. Brazil verkeerd in crisis. Het is de grootse interventie van het leger in Rio tot heden. Het volk is de dupe.
The number of violent deaths in Brazil corresponds to thirty times that of Europe for the same period.
Lise Alves, Senior Contributing Reporter
RIO DE JANEIRO, BRAZIL – More than 62,000 were murdered in Brazil in 2016 equivalent to a rate of 30.3 persons per 100,000 inhabitants, according to the Atlas of Violence 2018, released by IPEA (Institute of Applied Economic Research and the Brazilian Forum on Public Security (FBSP) on Tuesday.
The number of violent deaths in Brazil corresponds to thirty times that of Europe for the same period.
According to the Atlas, all of the states that have the highest rates of violent deaths are located in the North and Northeastern regions of the country, led by Sergipe, Alagoas and Rio Grande do Norte.
The latter of the top three states, Rio Grande do Norte registered an increase of 256.9 percent in the rate of violent deaths in 2016 in comparison to the previous year.
The highest decrease in the rate was observed in São Paulo, where data shows a reduction of was a 56.7 percent in homicide deaths in 2016 in comparison to 2015.
Other states that registered a reduction in violent death rates include Espírito Santo (-37.2 percent), Rio de Janeiro (-23.4 percent), Mato Grosso do Sul (-15.8 percent), Pernambuco (-10.2 percent), and Paraná (-8.1 percent).
I dreamed the world was better last night. A world without war. For wisdom and forethought is better than all instruments of war and greed. A world without poverty, without pain and grief. A world without blues. It rained. I was alone in bed with the after-taste of whiskey. Although the Scots are competing with Irish, that they predicting whiskey differently. Whisky, instead of ‘Whiskey’. Nonetheless I prefer corn, o land of the tribes, land of the harvests, land of the forefathers, when pale faces had not yet taken possession of the plains. Millions of bison’s wandered over the endless meadows. Until skin became their death, their tongue became a delicacy in the big cities, their bones for glue, finally their feces for heating. Meat? Was rotting. It rained. I was alone in bed with the aftertaste of whiskey. Bourbon. And was it not God who selected Brazil as the land for his holidays. Land of birds, plants, animals of the Kingdom of God. O paradise, He said, but see what kind of people I send there. Deceived by loners. Now it become a football nation, samba and corruption. Land of Indians and slave children. favelas, slums where the bullets fly like signs of madness, mothers, children, under their beds. Police praise for revenge. In my dream horses ran in wild areas under the outbreak of white birds. Forests were greener than ever, a realization that Indians know to realize. That one person does not reject the other, where the mountain tops are like breasts of magical witches. Poverty is a phenomenon of another time. Then there were only laws of nature, and man had long since evolved from the sea. The fish crawled ashore and turned into something like us, slowly like a snail. Fins, legs, upright, walking, thinking, monkeys and manipulating. Billions of years ago. Realizing is a indefinite notion. So what is the present-day person who puts himself up as the highest bidder? Nothing. A material, nothing more. That poverty and wealth exist is the result of greed. He who does not get enough of what mother earth gives. We shall have to realize that the time is coming that we are fading into fragments. We are just here to survive and not visa versa. Destruction is already present and look at the disasters, the tidal waves, trembling earth. Hunger, war, destruction and Sudan is different from the Canary Islands. My God! Is this a warning or just a sign? Shall we all no longer have to think about the wider world? Will tomorrow be an option for yesterday's children. There is salvation! It was raining. I was alone in bed with the after-taste of whiskey. But then everybody has to stick his neck out. Smoke from the chimneys and gases from the cars, who exchanges? Smog from Sâo Paulo, Mexico City, or Tokyo. Who can make a difference? The leaders? Sleeping heads, egoists manipulated by creditors. We are at the compassion of the gods. We live in a consumer society. Some in any occasion. Eating, drinking and consuming. This can never go well. Everyone has to make a point that is closest to nature. Life. Love. Understanding. In heaven there is peace (In caleos quis), but who wants to go to heaven? Or to hell? Who wants to return? Reincarnation of the superhuman. I may want to be like a mustang again, running over the prairies. Life on nature is a favor, but not for everyone. The most dangerous idiot is the brother of arrogance, the man without principles. He who thinks that only he runs. Let the dead rest, the eagle said to the raven, and he gulped a living dove. He will go down to his own high-mindedness. A study is not difficult, the poverty created by man will constantly become equivalence in the sense of the word. The capitalist will have to admit that he is only a lonely guest in his own home. He who walks with his coffin beneath his arm. Justice will bless, although I may be too optimistic. But the notes on my singing will be hard. The scientist will have to think better, the philosopher will scratch himself behind the ear and the soul pricks must learn from the man who is sick or sensible? I am sometimes disillusioned by humanity, carelessness, the silliness of people who call themselves leaders. The dirtiest pigs always want the best straw. I dreamed that the world was better. It rained. I was alone in a bed with the enjoyment of whiskey. I imagined. I fell in love with a black woman. She rode on a white mare, she sang like an angel. Songs of 'saudade', a word that cannot be described as longing. Rio de Janeiro, Bahia ..... Love songs from the country with timbres as of Africa. It drizzled. I was alone in bed with the aftertaste of whiskey.
MET DE NA-SMAAK VAN WHISKEY ========Column door Wayn
Ik droomde vannacht de wereld werd beter. Een wereld zonder oorlog. Want wijsheid en voorzichtigheid is beter dan alle oorlogsinstrumenten en hebzucht. Een wereld zonder armoe, zonder pijn en verdriet. Een wereld zonder blues. Het regende. Ik was alleen in bed met de na-smaak van whiskey. Hoewel de Schotten wedijveren met Ieren dat men whiskey anders moet spellen. 'y', als uiteinde. Doch ik prefer maïsdrank, o land der stammen, land van de oogsten, land van de voorvaderen, toen de bleekgezichten nog geen bezit hadden genomen van de vlaktes. Miljoenen bisons dwaalden over de eindeloze weides. Totdat huid hun dood werd, hun tong als delicatesse in de grote steden, hun botten voor lijm, ten slotte hun stront voor stook. Vlees was er voor te rotten. Het regende. Ik was alleen in bed met de na-smaak van whiskey. Bourbon. Jack Daniels. En was het niet God die Brazilië verkoos als land voor zijn vakanties. Land van vogels, planten, dieren van het Godsrijk. O paradijs, zei Hij, maar zie eens wat voor mensen ik er heen stuur. Vertrapt door eenlingen. Nu verworden tot voetbalnatie en samba. Land van Indianen en slavenkinderen. favela's, krotten waar de kogels vliegen als tekens der waanzin, moeders, kinderen, onder hun bedden. Politie roemt om wraak. In mijn droom renden paarden in woeste gebieden onder de vlaag van wittevogels. Bossen waren groener dan ooit, een besef dat Indianen weten te verwezelijken. Dat de een mens de ander niet verloochend, waar de bergtoppen zijn als borsten van magische heksen. Armoede is een verschijnsel van een andere tijd. Toen waren alleen natuurwetten en de mens was allang geëvolueerd van uit de zee. De vis kroop aan land en verwerd tot iets zoals wij, langzaam als een slak. Vinnen, poten, rechtop, lopend, denkend, apen en manipuleren. Miljarden jaren geleden. Beseffen is een vaag begrip. Dus wat is de tegenwoordige mens die zich opwerpt als hoogste bieder? Niets. Een stofje, meer niet. Dat er armoede en rijkdom bestaat is het uitvloeisel van afgunst. Hij die niet genoeg krijgt van wat moeder geeft. Wij zullen ons moeten realiseren dat de tijd komt dat we vervagen tot splinters. wij zijn gewoon hier om te overleven en niet om overleeft te worden. Vernietiging is al om aanwezig en kijk naar de rampen, de vloedgolven, bevende aarde. Honger, oorlog, vernietiging en Dafurconflict in Soedan is iets anders dan de Canarische eilanden. My God! Is dit een waarschuwing of alleen maar een voorteken? Zullen wij met ons allen niet meer moeten nadenken over de verdere wereld? Zal morgen voor kinderen van gisteren een optie zijn. Er is redding!Het regende. Ik was alleen in bed met de na-smaak van whiskey. Maar dan moet iedereen zijn nek uitsteken. Rook der schoorstenen en gassen der wagens, wie ruilt? Smog van Sâo Paulo, of Tokio. Wie kan het een moer schelen? De leiders? Slaapkoppen, egoïsten die gemanipuleerd worden door geldschieters. We zijn overgeleverd aan de goden. We leven in een consumptie maatschappij. Sommigen in ieder geval. Vreten, zuipen en verbruiken. Dit kan nooit goed gaan. Ieder moet voor zich een punt maken wat voor hem het dichtst bij de natuur staat. Leven. Liefde. Begrip. In de hemel is rust (In caleos quis), maar wie wil naar de hemel? Of naar de hel? Wie wil terugkeren? Reincarnatie van het bovenmenselijke. Ik wil misschien weer zijn als een mustang, hollend over de prairies. Leven op aard is een gunst, doch niet voor ieder. De gevaarlijkste idioot is de broer van arrogantie, de mens zonder scrupules. Hij die denkt dat alleen hij loopt. Laat de doden rusten zei de arend tot de raaf, en hij verslond een levende duif. Hij zal ten onder gaan aan eigen hoogwaan. Een studie is niet moeilijk, de armoede gemaakt door de mens zal ooit verworden tot gelijkheid in de zin van het woord. De kapitalist zal eens moeten toegeven dat hij maar een eenzame gast is in zijn eigen huis. Hij die met zijn kist onder de arm loopt.
Gerechtigheid zal zegenvieren, alhoewel ik misschien te optimistisch ben. Maar de noten op mijn zang zullen hard zijn. De wetenschapper zal beter moeten denken, de filosoof zal zich achter het oor krabben en de zielenprikkers moeten leren van de mens die krank of zinnig is? Ik ben soms verbitterd door de mensheid, de laksheid, de onnozelheid van personen die zich leiders noemen. De vuilste varkens willen altijd het beste stro. Ik droomde dat de wereld beter was. Het regende. Ik was alleen in een bed met de na-smaak van whiskey. Ik droomde. Ik werd verliefd op een zwarte vrouw. Zij reed op een witte merrie, zij zong als een engel.
Liederen van 'saudade', een niet te omschrijven woord als 'verlangen'. Rio de Janeiro, Bahia..... Liefdesliederen van het land met timbres van Afrika. Het regende. Ik was alleen in bed met de na-smaak van whiskey.
De militaire politie voor Veiligheid is op zijn hoede voor een vermeend territoriumuitbreidingsplan door het Rode Commando (CV) in de stad Niterói, vanaf de Morro do Estado naar het stadscentrum. Om een machtsdemonstratie te geven, vierden de criminelen de terugkeer naar de favela de avond ervoor, in een show waarin samba en pagode werden gemengd. De polite eenheid van hte 12e commando (Niterói) kon de gebeurtenis voorkomen, met een speciaal bezettingsplan.
Doch wat is 'voorkomen' in het context van de situatie in en rond Rio?
Om het beleid van de prijs van dieselolie te subsidiëren, waarvan de waarde voor de publieke schatkist ongeveer R $ 10 miljard zal zijn, te ondersteunen, heeft de regering Michel Temer (PMDB) een reeks bezuinigingen aangekondigd in de begroting van basisgebieden zoals gezondheidszorg en onderwijs.
Na 10 dagen staken van de vrachtwagenchauffeurs is het resultaat dat de belastingbetaler en sociale projecten gekild worden.
José Batistela, een vrachtwagenbestuurder van 70 jaar verloor vandaag het leven op de weg BR-364 in Vilhena, Rondônia. Volgens de wegenpolitie werd de man bijgestaan door de hulpdiensten maar weerstond niet aan de opgelopen verwondingen.
Zijn dood werd veroorzaakt door het gooien van een steen door de voorruit van de vrachtwagen, maar niemand weet precies wie verantwoordelijk is voor de wandaad. De lokale overheid zegt dat de federale wegen niet geblokkeerd worden, maar de bevolking van de stad van ongeveer 95.000 inwoners zou opgeroepen zijn om te protesteren en vrachtwagenbestuurders die er voorbij reden werden aangevallen door manifestanten die met stenen gooiden. De dader die de dodelijke steen gooide deed dit vanuit een personenwagen, aldus getuigen.
Wie is de winnaar van dit conflict? Brasil in crisis.
Brazilië nieuws. on line
Ondanks de aangekondigde mbron; aatregelen om in te gaan op de eisen van de vrachtwagensector, verloopt het vrijmaken van de wegblokkeringen in Brazilië erg moeizaam en traag. De verschillende punten van het akkoord werden zondagavond bekend gemaakt door president Michel Temer, rechtstreeks via de televisie.
De ‘Associação Brasileira dos Caminhoneiros’ (Abcam), vrijwel de grootste vakbond van de sector, bevestigde vandaag de ondertekening van het akkoord waarvan de respectievelijke punten vannacht al werden gepubliceerd in het Braziliaanse staatsblad DOU (Diária Oficial da União). Die publicatie was een van de eisen van de sector.
De regering gaf toe aan de immense druk en besloot om de vermindering van de dieselprijs met R$ 0,46/liter vast te leggen voor 60 dagen. Na deze periode zal de prijs slechts eenmaal per maand worden herzien, niet meer (bijna) dagelijks zoals tot nog toe het geval was. Er komt ook een ‘medida provisória’ (voorlopige maatregel) om de vrachtwagens vrij te stellen van betaling aan de tolstations indien ze er zonder lading passeren. Verder komt er een minimumtarief voor transport van ladingen, de garantie dat er geen belastingen zullen geheven worden op de loonlijsten van de transportbedrijven en dat 30% van de transporten van Conab (Companhia Nacional de Abastecimento, overheidsbedrijf dat instaat voor de opslag, distributie en veilingen van producten als rijst, koffie, bonen e.a.) uitbesteed wordt aan autonome vrachtvervoerders.
Het prijskaartje van deze “opoffering” (zoals Temer het uitdrukte) van de regering loopt op tot meer dan 10 miljard. Minister van financiën Eduardo Guardia, opvolger van Henrique Meireles die ontslag nam omdat hij zich kandidaat stelt voor de presidentsverkiezingen, deed zijn best om uit te leggen hoe dit alles gefinancierd zal worden, maar ondanks die uitleg blijft het voor iedereen duidelijk dat de belastingbetaler er voor zal opdraaien.
Minister van landbouw Blairo Maggi liet weten erg ongerust te zijn. Volgens hem zorgde de actie, die nu al 7 dagen aansleept, ervoor dat de Braziliaanse economie “verstikt wordt”. In een nota die hij uitgaf staat te lezen dat “Brazilië aan de vooravond staat van een bijzonder zwaar sociaal conflict”. Journalist Fernando Canzian (Folha de São Paulo) deed er nog een schepje bovenop: “De staking van de vrachtvervoerders bracht de chaos en wijst erop dat Brazilië gebroken is. Indien de Brazilianen hierdoor niet wakker geschud worden, dan komen er soortgelijke wanordes in de gezondheidszorg, de opvoeding en in de publieke veiligheid. Dat is enkel een kwestie van tijd. En er is geen uitweg, tenzij het land eindelijk werk maakt van de hervormingen van de sociale zekerheid en de pensioenen”.
De regering is ervan overtuigd dat een aantal transport- en distributiebedrijven zelf de hand hebben in de acties van de voorbije dagen, een lockout dus, verboden bij wet. Er werden 37 onderzoeken opgestart in 25 deelstaten. Volgens de wegenpolitie (Polícia Rodoviária Federal) werden er al 400 boetes uitgeschreven, samen oplopend tot een bedrag van meer dan R$ 2 miljoen. Het volstaat om de toegevingen van de regering te analyseren om te beseffen dat het vooral de patroons zijn die de (financiële) vruchten plukken van de staking. Maar er zijn ook nog andere belangen in het spel, politieke belangen.
In de jongste dagen gonste het in de sociale media en vooral binnenin allerlei Whatsapp groepjes van de oproepen om de actie voort te zetten. Naast steun aan de vrachtwagenbestuurders menen velen dat er nu een kans is om de situatie van het land van richting te doen veranderen. Zowat iedereen heeft zijn eigen mening maar velen wijzen in de richting van de strijdkrachten die volgens hen een bondgenoot moeten zijn, en dat een militaire tussenkomst dé oplossing is voor de problemen van Brazilië. Er worden video clipjes gedeeld waarin de soldaten op een applaus onthaald worden, anderen waarin de militaire politie zijn steun betuigt aan de stakers. Slogans met daarin de naam ‘Bolsonaro’ duiken hierbij niet zelden op. Hetzelfde enthousiasme is niet te zien in de files aan de benzinepompen, of in de supermarkten met lege rekken.
De extreemrechtse presidentskandidaat houdt zich opvallend stil maar het is duidelijk dat hij de wanorde van vandaag stilzwijgend goedkeurt, om later weer de orde te kunnen verkopen aan de kiezers, in oktober.
Blijkbaar is in deze harde tijd niemand iemand’s vriend in Brazilië, toch niet in de eerder beschreven kringen. Op de vraag “Wie is de winnaar van dit conflict?” is er maar één antwoord mogelijk:”Er zijn geen winnaars, enkel verliezers, met name het Braziliaanse volk”.
Municipality was in second place in the ranking of the cities that registered the most shootings in the State in April
The month of April was marked by violence in São Gonçalo. The township had 22 people killed by gunfire. The figures were unveiled on the Cruzado Fogo armed violence data platform, which this week released figures for the exchange of shots throughout the state of Rio de Janeiro last April. São Gonçalo occupied the second position in the ranking, with 71 shootings, the equivalent of 2.4 per day. The municipality of Rio de Janeiro registered 440, occupying the leadership in the ranking. Niterói already had 40, with four dead, being in fifth place.
The Eldorado dos Carajás massacre was the mass killing of nineteen landless farmers who were invading a private ranch. They were shot by military police on April 17, 1996, in the southern region of the Pará state, Brazil. These people were part of a demonstration calling for the federal appropriation of a private ranch where the MST had mounted a camp called "Macaxeira" with almost 3000 families.
On the orders of the state secretary of public security, Paulo Sette Câmara, the police were ordered to clear the highway "at any cost''
Het bloedbad Eldorado dos Carajás was de massamoord op negentien landloze boeren die een particuliere ranch binnenvielen. Ze werden neergeschoten door de militaire politie op 17 april 1996, in de zuidelijke regio van de staat Pará, Brazilië. Deze mensen maakten deel uit van een demonstratie waarin werd opgeroepen tot de federale toeëigening van een privéboerderij waar de MST een kamp had opgezet genaamd "Macaxeira" met bijna 3000 gezinnen.
Op bevel van de staatssecretaris van openbare veiligheid, Paulo Sette Câmara, kreeg de politie de opdracht om "koste wat kost" de snelweg te zuiveren.
Munduruku-indianen demonstreren voor het Ministerie van Justitie voor de afbakening van hun inheemse land Sawre Muybu in de deelstaat Pará en tegen waterkracht centrales.
Kolonel Fernandes, de burgervader van Mossoró, blijft alleen achter in het stadje samen met gewapende mannen, terwijl de overige bewoners al daags tevoren Mossoró verlaten hebben; de meesten namen de oude trein naar de kustplaats Arreia Branca. Lampiâo weet wat hij wil en schrijft een brief naar de burgemeester, hij wil geld, liefst 600 contos de reis, een boel geld in die tijd. Fernandes geeft hem als antwoord dat er geen papieren geld aanwezig is, alleen maar zilverstukken. Dit maakt van lampiâo een duivel en valt aan. Zijn bende bestaat uit 52 man; onder hen namen die men vreest in het noordoosten zoals: Sabino, Moreno, Massilon en Jararaca. De bandieten zijn verdomd goed bewapend met o.a fuzis, type Mauser 1908. Ook aan munitie is geen gebrek, en ook zijn ze goed geinformeerd betreffende de situatie in de stad en bezitten enkele reserve paarden. Wat Lampiâo niet weet is dat die dag, de 13de juni geeërd wordt aan Santa Lucia, de patroonheilige van Mossoró en de Heilige van de ogen. Lampiâo had ooit gezworen nooit een stad aan te vallen waar Santa Lucia beschermster van was, daar hij zelf het licht miste in het rechteroog, dat hij verloor bij een gevecht met de politie, toen hij zijn gezicht in een cactus stootte. Buiten dat werd Mossoró óók nog eens beschermd door de heilige Antonius, dus een zware klus voor de bandieten, die bijgelovigheid vaak verwaarloosden. Met andere woorden'superstitie' kan soms helpen. Soms, daar waanvoorstellingen soms bewaarheid worden. Het wordt geen verassingsaanval want men wist van het bezoek van de canganceiros. De mannen hebben zich goed gebaricadeerd in de Sâo Vincente kerk, als de bende van Lampiâo de aanval begint.
De aanval begint om 16.30uur in de middag. Na twee uur is het gevecht voorbij, dit door het hevige verzet van de mannen van Mossoró. De outlaws trekken zich terug met achterlating van één gewonde en één dode, Colchete, die vanuit de toren van de Vincente kerk werd neergemaaid. Lampiâo zou later verklaren nooit meer een stad in Rio Grande do Norte aan te vallen daar: ... de kerktoren en zelfs de heilige van de kerk op ons vuurden... De zwarte outlaw Jararaca is een van de gewonden, wordt gevangen genomen en naar een cel gebracht (het huidige museum waar ik het gesprek aan ga met Filomon). Daar verblijft de donkere outlaw een dag. Er wordt met lof gesproken over deze vangst want Jararaca ging door als de gevaarlijkste en bruutste cangaceiro, zelfs furieuzer als Lampiâo. Jararaca wordt in zijn cel door een dokter onderzocht en geïnterviewd door de krant. Hij weet zijn fatum maar al te goed, maar toont geen angst of berouw, alleen zijn karma is daar om te sterven als een man. Later brengen ze hem van zijn cel naar het kerkhof, waar al een graf gedolven was. Als hij voor de kuil staat wordt hij neergestoken met een mes en in het gat geworpen, waarna hij, al stervende nog enkele kogels krijgt. Volgens ingewijden verdiende hij niet anders. Doch Jararaca wordt een mythe, een soort half-heilige voor de arme bevolking, een martelaar en elk jaar komen er duizenden zijn graf bezoeken dit dan overstelpt wordt met bloemen.
Lampiâo weet met de rest van de groep te ontsnappen en vlucht richting Ceará, ondertussen plunderend, verkrachtend en dodend, de ultieme wraak. Zijn overvallen gaan door. In 1929 ontmoet hij Maria Gomez de Oliveira, oftewel Maria Bonita, zijn grote liefde, die zich aansluit bij de bende. Ze krijgen één kind in 1930. Zij, Expedita groeit op bij kennissen, en met droefheid laat Maria haar achter. Haar meenemen door de sertâo zou een hel zijn voor haar en een ongemak, zei Lampiâo. Voor Maria Bonita had Lampiâo een soort respect, en vaak werd door haar toedoen het leven gespaard van mensen, die anders hun hoofd werd afgehakt door Lampiâo zelf of een kogel door het hoofd geschoten. Doch liefde en het cangaceiro-leven vindt een eind in 1938 bij de grot van de plaats Angicos in de staat Sergipe. Daar worden ze, door verraad, verrast door de militairen van de Alagoas politie onder leiding van Joâo Bezerra, een nietpluis figuur. Sinds lang maakte men jacht op de bende van Lampiâo, en ook de toenmalige president Vargas gaf duidelijk te verstaan dat deze man moest worden opgeruimd. Basta! Daar bij die grot sneuvelt Lampiâo samen met Maria Bonita en zijn bendeleden, Luis Pedro, Mergulhâo, Eléctrico, Quinta-feira, caixa de Fosfóro, Adilia, Cajarana, Diferente en 23 andere outlaws die als, volgens berichten, vrijwillig meereden. Angicos 1938 uit 'Como dei Cabode Lampiâo' van Joâo Bezerra 1983, één van de velen verhalen van het laatste gevecht, ik citeer: "Om en dwaalspoor te leggen doen de bandieten dierengeluiden na en dragen zij omgekeerde zolen met de hak aan de voorkant. Maar een kenner weet beter en een goede spoorzoeker herkent de richting waarin mensen door deze stervende vegetatie zijn getrokken; aan wat hij ziet, een gebroken takje, een verschoven steen, en aan wat hij ruikt. De bandieten zijn gek op parfum. Ze gooien het met liters over zich heen en deze zwakheid verrradt hen. Sporen en geuren volgend komen de verkenners bij de shuilplaats van de aanvoerder Lampiâo, en na hen de rest van de soldaten. Zij kruipen zo dicht bij dat ze Lampiao en zijn vrouw horen ruziën. Mooie Maria scheld hem uit, terwijl ze op een steen voor de ingang van de grot gezeten de ene sigaar na de andere rookt en hij vanuit de grot droefgeestig antwoord. De soldaten zetten de mitraillieurs op en wachten op de order om te vuren." De waarheid van dit verhaal moet gezien worden uit het oogpunt van Bezarra, die zich als een held gevoeld moet hebben na de dood van Lampiâo.
Na gedood te zijn door tientallen kogels met Maria die bovenop hem ligt en zijn hand vast klemt, worden hun hoofden afgehakt en vertoond aan het volk. Dertig jaren later zijn de hoofden, op sterk water, nog te zien in het Nina Rodrigues museum te Salvador. De tengere bandiet, met zijn ijzeren bril en de typische nordestino kap, ook wel 'napoleonshoed' genoemd (een dwars gezette hoed met aan de voorzijde een band beslagen met zilverstukken ging de geschiedenis in als een gerechtigheidsstrijder, een soort Braziliaanse Robin Hood, beschermer der armen, waar men liederen over schreef; zoals de Amerikaanse zanger Tex Ritter, die er zelfs een ballade aan wijdde, want in de states zagen ze hem wel als een Jesse James).
Doch ook was Lampiâo een dictator geworden, geleid werd door compromissen met sommige corroneis, grootgrond beztitters van de sertâo. Hij bouwde een reputatie van een meedogeloze killer, die geen enkel probleem had zelfs de armste boer af te troggelen. Er zijn verhalen die zeggen dat hij diegene die hem beledigde zwaar strafte. Zo was er ooit een oude vrouw die hem vervloekte zonder te weten wie hij was. Ze werd naakt de doornestruiken in gejaagd, waar ze moest dansen dat de dood er op volgde. Diegene die hem trouw waren werden beschermd, anderen vervolgd tot in de dood. Anderzijds was hij een charmeur tegen over vrouwen, een bende lid die een vrouw iets aandeed werd meteen gedood. Hij gaf de armen geld om het leed te verlichten, hij was verworden tot een soort god/duivel figuur, ook gemaakt door het verleden en de ongerechtigheid dat zich steeds meer verspreidde in het arme noordoosten, de expolotatie door grootgrond beztitters (hetgeen vandaag de dag niet veranderd is) de uitbuiting, de sociale afgrond en de opstand. Het was méér dan een sociaal geval, het was de onberekenbare macht van de rijken, die mensen als Lampiâo maakten, zij die er moesten zijn, er nog steeds zijn.
Virgulino Ferreira da Silva ging ver, te ver misschien en dwaalde af van zijn doel gerechtigheid, of was het gewoon de wraak om zijn vermoorde vader en broer Antonio (die met hem streed en werd gedood)? Want was hij niet ooit een gewone jongen die werkte op zijn vaders boerderij? Of was het zijn destinatie, zijn lot, dat ieder van ons in zich draagt sinds zijn geboorte? Voor de historie dwaalt zijn geest nog immer rond boven de drooge sertâo en danst hij al schietend rond de cactussen, want zoals in vele liederen en 'literaruur van de Cordel' rijmen werd hij nooit toegelaten tot de hel, want daar was hij zelfs te bruut voor, en men zegt dan ook dat zelfs Lucifer hem terugstuurde naar de woestenij van Noordoost Bazilië, waar zijn geest nog steeds parten speelt.
Maria Bonita
Met Maria (rechts) en andere strijdster
Virgulino
De hoofden van gesneuvelde canganceiros, onder, midden tussen de napoleonshoeden, Lampiâo, er boven Maria Bonita
penschets van Lampiâo
Canganceiros
bijlage: Een nog jonge Jararaca Bende van Lampiâo Cover van Cordel (Nooroostverhalenblad) Lampiâo maakt rotzooi in de hel
Ik ga op zoek naar de geschiedenis van Lampiâo. Er is veel over geschreven en mijn verhaal zal helaas te kort zijn om deze outlaw te omschrijven. Doch probeer ik een goede impressie te geven. Allereerst het 'Museu Histórico Lauro de Escosia'. Dit is gehuisvest in een oud pand, d.w.z een laat 19de eeuws, dat nog dienst deed als petoet. Boven is er een ruimte ingericht voor de geschiedenis van de canganceiro, en Lampiâo in het bijzonder. Waarom? Wel, deze struikrover, nou is dit een te minne benaming, overviel met zijn bende de stad Mossoró in Rio Grande do Norte, op de voor de stad zeker, belangrijke dag, 13 juni 1927. In het kleine museum ontmoet ik Filomon Rodriques, een zestiger en lid van de sociëteit die zich bezig houdt met de studie over het fenomeen Cangaco. De man is vriendelijk en open en verteld honderd uit over het item. Eerst de betekenis van het woord Canganceiro: in de dictionair van de Braziliaans Portugese letterkunde staat vermeld: Cangaco, s,m = de wapenen van de Cangaceiros; bende van Cangaceiros, leven of handeling van Cangaceiros. Cangaceiro = Bandiet van de Braziliaanse Sertâo. Duidelijk moet gesteld worden dat de hier bedoelde bandiet exclusief betrekking heeft op het noordoosten, een fenomeen typisch voor deze streek waaronder geografisch de volgende staten vallen: Ceará, Rio Grande Do Norte, Paraíba, Pernambuco, Alagoas en in zekere zin Sergipe en Bahia. Wie was lampiâo? Men zegt dat hij zijn bijnaam te danken heeft aan de legende dat hij zodanig en veelvoudig zijn pistool gebruikte, dat de loop roodgloeiend werd gelijk een lampion. Hij werd geboren in 1897 als Virgulino Ferreiro Da Silva, in het binnenland van Pernambuco. Zijn leven was eenvoudig en was bedreven in kleermakerij. (men zegt dat hij later samen met Maria Bonita hun canganco out-fit ontwierp) Zijn vader, die een klein farm bewoonde, werd vermoord door pistoleiros ingehuurd door rijke grondeigenaren waarmee hij problemen had. Dit was de aanleiding voor wraak voor de toen 17 jarige Virgilino en zich aansloot bij een bende 'cangaceiros'.
In 1922 heeft hij zich opgewerkt tot leider van een bende en zijn strijd tegen politie, grootgrondbezitters en overheid neemt aanvang. Ook iedereen die hem iets in de weg probeert te leggen of zich verzet tegen zijn ideeën wordt uit de weg geruimd. Zijn grootste vijanden zijn de rijken, die op hun beurt weer 'jagunços' inhuren om hun te beshermen tegen de aanvallen van de outlaws. Doch wie dan ook de moed nam de cangaceiros uit te dagen werd vervolgd en gemarteld of naakt tusen de catussen geworpen of als hij niet dat geluk had, de keel overgesneden of gedood met enkele kogels. Het is ook de tijd dat Luiz Carlos Prestes, revolutionair en communistisch politicus, de regio wil besturen, (dit is een verhaal op zich wat ik misschien later op in ga) waarbij de regering via tussenkomst van Padre Civero steun vraagt aan Lampiâo. Ook padre Cicero is een afzonderlijk verhaal, een soort heilig verklaarde conservatieve blauwogige priester uit Juazeiro de Norte. Virgulino maakte gretig gebruik van het aanbod, want zijn bende krijg wapens en munitie in overvloed. Er volgen velen overvallen. Er is een boek apart over te schrijven, maar dit zou een te grote tijd vorderen. In 1927 valt hij Mossoró aan.
Terug naar Filomon Rodrigues en ik vraag hem of ' Lampiâo' daadwerkelijk een held was zoals de overlevering zegt, stelen van de rijken vóór de armen, of een gewone bandiet die wraak nam om zijn vader? Filomon: 'Wel... hij sloot zich aan bij een bende in 1917 om de moord te wreken op zijn vader... dat is hij tijdstip dat de rebel 'Lampiâo' geboren wordt. Hij is hier in onze streken samen met padre Cicero de belangrijkste figuur uit de historie. Het ging niet alleen om die overvallen senhor... neen... het had te maken met de toestand in het noordoosten... de ongerechtigheid, het socioale klimaat, er is veel over te vertellen...' We lopen naar binnen uit de brandende zon en in zijn klein bureau zoekt hij in een lade en laat me een krantje zien. Met trots verteld hij dat er ook een artikel van hem in staat: 'Hier in vindt u veel informatie en achtergrond over de cangaceiro, lees het maar eens door...' Zijn artikel is wetenswaardig genoeg om een beter beeld te krijgen en is getiteld 'Caso Sociológico', een maatschappelijke stand van zaken. Hij verteld in zijn verhaal dat er veel is geschreven over Lampiâo, de chef van de groep, die zich liever 'Capitâo' was gaan noemen. Hij werd de leider in een een tijd die gemarkeerd werd door sociale ongerechtigheid, armoede en honger. Een tijd dat ook politiefunctionarissen en 'coronéis' (grootgrondbezitters), zich verborgen onder de dekmantel van de cangaco om hun eigen bestwil, want ieder beefde voor de bende van Lampiâo. Voor sommigen was hij een bandiet, een koelbloedige killer, die mensen die hem niet aanstonden onthoofdde of een kogel door zijn hoofd schoot. Voor anderen was hij een held, die de armen hielp, het blijft een sociaal vraagstuk, doch mét de nadruk op het barre ongerechtige leven in de sertâo als uitgangspunt. De 13de juni 1927 is echter de datum die men in Mossoró nooit meer vergeet als de bende aanvalt.
wordt vervolgd...
Lampiâo
bijlage: krant uit Mossoró over de Cangaco, die ik kreeg van Filomon Rodriguez met in het midden een foto van de burgemeester kolonel Fernandes, die de verdediging leidde tegen de aanval van de outlaws... De Sâo Vincente kerk, waar de verdedigers van Mossoró zaten, en waar men rechtsboven/midden nog de kogelgaten ziet van de strijd, er werd me verteld dat deze zorgvuldig worden bijgehouden...
Bij de inhoud zijn alleen de laatste 200 items weergegeven, mocht u zoeken naar onderwerp doe dit via 'zoeken in blog' op de linkerbalk. Het 14-delig verslag van mijn bezoek aan de Xavante stam kunt u opzoeken IN DE LINKER zoek BALK
Berichten die niet getoond worden zijn bereikbaar via het archiefvia de pijltjes onder aan het blog
Tapajós vrij van waterkrachtcentrales
