Aquarel van de 'Baia de todos Santos' 1665 ... maker onbekend





Nu de huidige baai van Salvador was van groot strategisch belang en Salvador werd de zetel van het eerste koninklijk gourvernement van Brazilië. In 1549 werd op bevel van de Portugese koning Joâo de derde, Tomé de Sousa benoemd tot eerste gouverneur van Brazil. Die persoon kreeg de missie een algemeen bewind te stichten in Brazilié en hij vertrok met een vloot van 3000 mensen, waaronder hoge wetsdienaars, soldaten, verbannen personen, burger en militaire officieren. Onder hen waren veel bekeerde Joden en 6 Jezuïeten onder aanvoering van Manoël de Nobrega. Op 29 maart 1549 bereikt de vloot de allerheiligenbaai. De Invasie was deskundig voorbereid en werd met overspoed uitgevoerd.
   De koning had al een brief geschreven naar de raadselachtige Diego Alvares (Caramuru), voor zijn medewerking en soelaas: "... omdat ik op de hoogte ben van u grote praktische ervaring wat betreft de gebieden, de mensen en hun gebruiken..."
 Caramuru, werd nu ineens strateeg, besloot de keuze voor de nieuwe stad te laten vallen op een hoog gelegen zone, boven een maagdelijke zeehaven. De nieuwe plek werd rap aangevallen en de Indianen verdreven. Doch Caramuru wist de inboorlingen over te halen om mee te bouwen aan de nieuwe stad en vestigingwerken. De regering had al met inzicht koopwaar meegegeven zoals messen, schoffels, zeisen, bijlen en natuurlijk vishaken, dit om de Indiaanse werkkrachten te financïeren.
     

Alles ging voorspoedig en er werden Europese gewassen en fruitbomen gekweekt en paarden en koeien gefokt. Op verzoek van de Jezuïeten stuurde men een groot aantal weesmeisjes van aristocratische komaf naar Brazilië.  Het waren dochters van mannen die gesneuveld waren op de vele Portugese expedities en ontdekkingsreizen over de hele wereld. Later volgden meer van de 'ladingen' tijdens het bewind van Duarte da Costa in 1553 en dat van Mem de Sá in 15 57. De weesmeisjes moesten natuurlijk de verlangens van de eerder aangekomen mannen bevredigen en zo het Portugese ideaal te doen verbreiden.
 

In 1558 kwamen de eerste slaven vanuit Afrika en samen met de Indianen, Portugezen,  groepen avonturiers uit Italië, Duitsland en Frankrijk, en gevluchtte joden uit Europa. Salvador werd al snel een plek waar overleven een noodzaak was en penibele aangelegenheden doorsnee werden en hoeren geliefd. De nieuwe hoofdstad van Portugees Brazilië werd opgericht, formeel, op 1 november 1549.
In 1551 werd Pedro Sardinha de eerste bisschop van Brazil, het was een eigenwijze oude man. Toen hij in 1556, na een ruzie met de gouverneur, met enkele kolonisten wegvoer om zich te gaan betreuren bij de koning leed hij schipbreuk in het ondiepe water tussen Bahia en Pernambuco. Het gevolg was dat de overlevende die aan land klauterden door de Caeté Indianen gevangen werden genomen, en later gekannibaliseerd, zo ook de oude bisschop. De Jezuïet De Nobrega noemde het bloedbad een goddelijke straf voor de zedenloosheid die de kolonisten ten toon spreidde in Bahia: "Er kwamen geestelijken en leken om, gehuwden en ongehuwden, vrouwen en kinderen." In die periode was het bewind in handen van Duarte da Costa en later in 1558 werd Mem de Sá gouverneur, deze man ging in de stukken der geschiedenis door als een stug iemand, doch welgemeend (tussen haakjes) persoon.                   
             Onder zijn 14 jarig bewind werd vooruitgang geboekt op koloniaal gebied, de inheemse stammen werden verslagen door deze 'welgemeend' persoon. Verder werd en kerkelijke en koningklijke macht uit geroepen over de kolonisten. Tegen 1587 had De Sá de Tupinambá al onderdanig gemaakt en de Caeté uitgeroeid! En... kwam Bahia tot ontplooiing. Hoe mooi kan men geschiedenis schrijven.
   In 1580 viel Portugal onder dominatie van Spanje, dit geregeerd werd door Philips de tweede en de Portugese kolonies kwamen in bezit van Spanje. In 1591 slaat de inquisitie toe (tribunaal in zake rechtsgelovigheid en ketterij) in Brazilië.

                                        Op brutale en ongekende wijze worden alle ketters in de kolonie, joden en sodomieten uitgemoord, die konden wegkomen vluchten naar de Antillen of de zuidelijke delen van de Verenigde Staten.
         De Hollanders hadden in 1621 de "West-Indische-Compagnie" opgericht, een koloniale onderneming met privekapitaal en met militaire en financiële steun van de regering. Wat waren de Hollanders van plan? Ja, de verovering van de koloniën natuurlijk en het meest behoefde gebied was wel Brazilië.                 In 1624 zien de Hollanders een goede reden om de Spanjaarden dwars te zitten en sturen een vloot naar Salvador. Op 10 mei 1624 nemen de Vlamingen, zoals ze ook wel werden genoemd, Salvador in. De vloot bestaat uit 24 schepen, 500 kanonnen en 3500 manschappen. De leider was Piet Hein, een soort piraat in dienst van de WIC.

                   De Spanjaarden kunnen dat niet over hun kant laten gaan en organiseren de grootste actie die ooit naar zuidAmirika werd gezonden. De horde in 12.000 man sterk! De vloot bestaat uit 70 schepen. De Portugese kolonisten wisten eerdere aanvallen van de Hollanders af te slaan en ondersteunden nu de grote Europese strijdmacht om de Hollandse zeeduivels te verslaan en Salvador te herwinnen. Dit lukte in 1625, maar 5 jaar later keerde de Hollanders terug om nu Recife en Olinda te veroveren. Doch dit is een ander hoofdstuk, waar ik later denkelijk op terug zal komen.
                                Tijdends de 18de eeuw groeide Salvador en kende voorspoed en ook de verdeling tussen onder en bovenstad werd een feit. De regering besloot in de 'cidade alta', bovenstad, functie te nemen en daar werden ook de kloosters, kerken en domicilies gebouwd, In 1763 verloor Salvador de eer hoofdstad van Brazil te zijn, dit zijn oorzaak had toen in Minas Gerais goud werd ontdekt en er meer toezicht moest komen dichter bij de goudbron, en Rio de Jnaeiro de hoofdstad werd van Brazilië.

wordt vervolgd...