We verblijven niet in Segovia zelf, maar in een familiehotelletje in de buurt,
in het onooglijk dorpje La Granja de San Ildefonso.
Dat laat ons toe om de dag van aankomst in de onmiddellijke omgeving
een bezoek te brengen aan de indrukwekkende Koninklijke glasfabriek:
de Real Fabrica de Vidrios y Cristales.
We kunnen hier live de demonstratie van het glasblazen volgen in de school.
Deze school, ontstaan in 1994, heeft intussen een internationale uitstraling.
Ook specialisten uit Nederland ( Frank van der Ham) en België (Joost Kaen)
zijn hier les komen volgen.
Zie ook www.fcnv.es.
We zien van heel dichtbij heel wat actie eer de glazen karaf opgeblazen is.
Hierbij zit een korte samenvatting, waarbij de blazer enkele malen opnieuw begint.
Men onderscheidt twee soorten glasblazen, met een brander en in de oven.
Glasblazen is niet te verwarren met gasblazen.
Die ene letter is een wereld van verschil
Glasblazen aan de brander gebeurt door ronde glazen buizen in de vlam
van een gasbrander te houden. Wanneer de temperatuur juist is gaat men
lucht in de buis blazen, terwijl men rustig en regelmatig de buis blijft draaien.
Een andere wijze om glazen voorwerpen te maken is die van massieve staven
in de vlam te houden en dan bij de juiste temperatuur aan elkaar te plakken.
Glasblazen vanuit de oven is de manier waarbij met een stalen pijp vloeibaar glas
van ongeveer 1130 graden uit een pot gehaald wordt, het zogenaamde keien.

Door de pijp telkens rond te draaien en te vormen met een natte houten vorm
(de klots) wordt het glas op de pijp gecentreerd.
Let op de verbetenheid en de concentratie van de glaswerker.

Door de pijp wordt lucht ingeblazen waardoor het object groeit. Door telkens meer
glas te keien wordt de massa vergroot en kan de bel verder worden uitgeblazen.


Met bijvoorbeeld een natte krant kan, al rollend op de glasblazersstoel,
de vorm van de vaas met de hand worden aangebracht. Met een zogenaamde
benenschaar wordt vervolgens een kerf vlak achter de pijp in de vorm gemaakt.

Op dit punt moet de vorm later van de pijp breken.
Als de vorm klaar is wordt door een assistent met een klein stukje heet glas
een stalen staf (pontil) tegen de bodem gekleefd.


De glasblazer koelt de kerf met wat water zodat plaatselijk kleine scheurtjes ontstaan.
Met een tik breekt de vorm ter plaats van de kerf en wordt nu slechts gedragen
door de pontil. Dit heet overnemen van het stuk.

Door inwarmen in een oven op 1200 graden wordt het materiaal weer zacht
en kan de opening worden afgewerkt.
Als het model klaar is wordt deze van de pontil afgetikt en gaat in de koeloven.
Hierin wordt doorgaans in 24 uur beginnend bij 510 graden het glas langzaam
gekoeld zodat het materiaal spanningsvrij is en niet meer spontaan
kapot kan springen. Het breukvlak van de pontil wordt later weggeslepen
en wordt het standvlak van het object.
Het verloopt niet altijd van een glazen dakje.
De glasblazer moet enkele keren opnieuw beginnen.
Als je het niet volledig begrijpt: trek het je niet aan, ik doe met je mee.


Op het einde gebeurt dan ook nog de grote catastrofe:
Op het ogenblik dat het volledig stuk geblazen is, breekt de steel af.
Twintig minuten werk voor niks.
Van deze roemloze afgang heeft Greta geen foto durven nemen.
Je weet nooit wat de blazer allemaal kan doen met zijn hete staf.
Anderzijds, de tentoonstelling van producten die wel met succes afgeleverd zijn
is fenomenaal. Enkele uren van bewondering hebben we hier zeker voor over.
Er zijn enkele frisse gebruiks- en kunstvoorwerpen bij die je zullen verrassen.
Maar dat is voor de volgende keer. Come and see next week.

|