Voor de allerlaatste keer trekken we de stapschoenen aan, om even de Zaansche
Schans te doorgronden. De naam klinkt stokoud, en alles hier is het ook.
Deze vreemde naam is ontleend aan de schans die de plaatselijke gouverneur,
in dienst van Willem van Oranje, in 1574 liet bouwen om zo de Spaanse troepen
tegen te houden.
De Zaanse Schans behoort tot de stad Zaandam, en ligt aan de Zaan,
pal tegenover Zaandijk en naast de Julianabrug. Het is een bekende openlucht
attractie met jaarlijks ongeveer 900.000 bezoekers. Het loont zeer de moeite om
daar eens een dag door te brengen, als je in de buurt van Amsterdam komt.
In de buurt liggen nog een aantal landelijke dorpen, met soms wel grappige namen:
Assendelft, Koog aan de Zaan, Krommenie, West-Knollendam, Westzaan,
Wormerveer en Zaandijk (hoofdplaats).
De Schans is een vrij groot complex, waar je vrij kan in rondwandelen.
Een maquette aan de ingang geeft een overzicht.
De eurootjes die men vergaart uit toegangstickets voor parking, sommige musea
en molens, worden opnieuw geïnvesteerd in het onderhoud van alle houten
constructies die je op deze plaats kan bekijken en beleven.
We hebben niet de ganse dag, en maken dus een keuze.
Vermits we in Nederland zijn, lijkt het ons aangewezen om de plaatselijke
klompenmakerij eens van dichtbij te bekijken.
Wooden Shoes for Dummies wordt het.
De kaasmakerij, tingieterij, distilleermuseum, kuiperij enzovoort is
voor de volgende keer.
Nederlanders maken al eeuwen klompen.
Waarom deze houten schoenen ontstaan zijn weet ik niet, maar hier zie je enkele
voorbeelden van de antieke exemplaren, in hout natuurlijk, maar meestal met
een lederen band om de voet goed vast te houden.
In de loop der tijden ontstonden er zelfs heel kunstzinnige exemplaren, met hier een
paar voorbeelden. Deze hier hebben wat Oosterse invloeden, en in het midden
is er eentje met een vogelkop.
Dit waren natuurlijk klompen voor speciale gelegenheden.
Dit paartje hier is bedoeld voor export naar Japan.
Men is momenteel hardstikke bezig om klompen te ontwerpen, waarmee je
op tsunamigolven kunt blijven boven drijven.
De zogenaamde TSK’s, ofte de Tsunami Surf Kickers.
Dit zijn de porklompen, met een lange scherpe punt vooraan, waarmee je iemand
efficiënt kan aanporren. Ook bekend onder de afkorting AAK, de Agressieve
Aanporrings Klomp.
Tot de sportieve klompen behoren de RSW, de Roller Skate Woodies.
De gestroomlijnde sprint klomp, de zogezegde GSK, helpt houterige atleten
nieuwe persoonlijke records te vestigen.
Krijg je stippen over je lijf, draag dan gedurende vier dagen dag en nacht
de MMK, de Medische Mazel Klomp, en deze houten
jongen slorpt als het ware al je stippen op.
Voor elk wat wils. De BWO, de Bonte Wandelstok
Omkeerklomp, houdt je recht tijdens je meest vermoeiende uitstappen.
De BWO zelf staat niet recht, en is de enige die ondersteboven gebruikt wordt.
Zelfs een model op statief is voorhanden, niet te harden! Beter gekend als de KMK,
de Kitscherige Molen Klomp. Deze kan je op je kast plaatsen, al dan niet binnenin
voorzien van een vetplant, een Lievevrouwenbeeldje of ook te gebruiken als
containertje voor potloden, pennen en andere kantoorartikelen.
Je kunt hem desgewenst ook aan je voet zetten zoals een klassieke klomp,
maar als je ernstige valpartijen wil voorkomen, combineer hem dan met een BWO.
Deze man toont tot in het kleinste detail hoe (vroeger) klompen werden vervaardigd.
Elke dag gebruikt hij zijn reeks machines voor aanmaak van de houten schoenen.
En het resultaat is, dat er honderden tegen de muur hangen, en allemaal te koop.
De klassieke klomp heeft zelfs de perfecte vorm om te functioneren als ligbad!
Of als reddingsboot, na het stijgen van de oceanen door de klimaatveranderingen.
We hebben geluk vandaag! Het Klompenvrouwtje kruist ons pad.
Normaal mag je dan drie wensen doen,
maar vandaag heeft ze een dagje vrij.
Er staan zoveel verschillende molens in
deze omgeving, dat het onmogelijk wordt om ze
allemaal te tonen.
Je kunt ze beter rustig bekijken, als je wil, op deze websites:
www.zaanseschans.nl/
www.leukeuitjes.nl/zaanseschans.html
www.cheesefarms.com/nl/catharina/de-zaanse-schans/
De laatste website is die van kaasmakerij Willig, die ook hier een vaste stek heeft,
en waaraan we eerder een bezoek brachten.
Er staat hier wel een grappig Zaansch minimolentje. Het staat niet op de
achtergrond, zoals je misschien zou denken.
Ik sta er pal naast, en ben bijna even groot.
De Zaansche Schans is ook een aantal typische huisjes rijk, die er allemaal
ongeveer uitzien zoals deze. Aan de overkant van de rivier ligt Zaandijk,
met ook weer gelijkaardige schattige houten huisjes.
Hier heb je een zicht op enkele van de molens, in een oneindige rij langs de rivier.
Dit is nogal een speciale, vind ik. Het is “De Gekroonde Poelenburg”,
een houtzaag-paltrokmolen. Niet meer voor dummies natuurlijk.
Hij heeft de voor een paltrokmolen typerende open achterkant,
zeggen de specialisten.
Om andere molens en de omgeving eens rustig te kunnen bekijken,
klik even op de link van dit herfstig Youtube filmpje:
www.youtube.com/watch?v=uhEYOLDov80
En hiermee eindigt onze uitstap naar Noorwegen.
Nu komt even wat tijd vrij om wat potten en pannen boven te halen.
Is dát lang geleden!
Tot binnenkort dan.
|