|
Hoe een door mij voorgesteld (verwezen) Recept maken!
Kruiden-thee:Maten en gewichten
hier staan de al de basis recepten uitgelegd hoe je een Thee, Decoct Olie enz.... kunt klaar maken! Dus als ik spreek om van een bepaald kruid een thee, Decoct of een Infusie te maken dan kom je hier eens binnen piepen om te zien ( teinste als je het niet moest weten) hoe het klaar te maken,
Zoo hoef ik het niet altijd meer uit te leggen hoe je het moet doen en waarvoor het dient.
Voor een kop kruidenthee gebruikt men (en dit geldt voor alle hier beschreven kruiden);
- Gemiddeld 4 gram gedroogde bladeren of bloemen - in grove stukken
- Gemiddeld 8 gram gedroogde wortelen of schors - in grove stukken
- Gemiddeld 7-8 gram gedroogde zaden of vruchten - gekneusd (hoeveelheid is sterk afhankelijk van het soort zaden of vruchten)
voor aftreksels:
Maat Volume ml Gewicht water Gewicht olie
1 kop 150 150 130
1 eetlepel 15 15 13
1 dessertlepel 10 10 9
1 koffielepel 5 5 5
1 theelepel 2 2 1,8
1 gram waterige vloeistof = 20 druppels
l gram alcoholische vloeistof = ca 40 druppels
l gram olie = ca 40 druppels
l mespunt plantepoeder = l gram
l handvol gedroogde planten = 45-50 gram
l ml etherische olie = 20 druppels
De verschillende verwerkingsvormen van kruiden Over het algemeen neemt men verse kruiden. Men kan ook gedroogde kruiden gebruiken. Gebruik van gedroogde kruiden ongeveer de helft (in grammen) van wat u als verse kruiden zou gebruiken. Als u thee trekt is de thee van verse kruiden bijna altijd lichter van kleur dan die van gedroogde kruiden. Ook is er smaakverschil tussen een aftreksel van gedroogde kruiden en dat van verse kruiden. De recepten die u hier terugvindt zijn gebaseerd op het gebruik van gedroogde kruiden tenzij anders staat vermeld.
Algemeen.
Een infusie is een aftreksel van kruiden dat bereid wordt als thee. Het is wel de bekendste maar het is ook een vaak verkeerd uitgevoerde vorm van kruidenverwerking.
De infusie wordt gebruikt voor een aftreksel van alle zachte delen van een plant en van kruiden met etherische oliën. Ook bij sommige zaden maakt men gebruik van deze methode. De te gebruiken kruiddelen worden met zojuist gekookt water overgoten. De temperatuur is dan ongeveer 90 graden Celsius. In het normale geval laat men de infusie afgedekt 10 minuten trekken. Na het trekken schenkt men het gietsel door een zeef of een neteldoek in een kopje. De plantdelen worden nog eens krachtig uitgeknepen boven het aftreksel. Een infusie wordt iedere keer vers bereid.
Soms wordt een andere tijdsduur aanbevolen. Als er etherische oliën vrijkomen en men moet (wil) deze behouden dient men het infusie af te dekken tijdens het trekken. Afdekken kan overigens nooit kwaad. Waarom zou je het dus niet standaard doen?
Als je zaden met etherische olie gebruikt, kneus deze dan eerst in de vijzel op het tijdstip dat je ze direct daarna in de infusie kunt voegen. Dit geldt bijvoorbeeld voor karwei-, anijs- of venkelzaad.
Infusies: zijn geneesmiddelen die bestemd zijn om in een tamelijk korte tijd te worden ingenomen. Ze vervallen snel, ontwikkelen gemakkelijk schimmels en gistingen en verliezen hun werkzaamheid binnen 24 uur of soms nog eerder. U moet ze dus bij voorkeur bereiden kort voor u ze nodig heeft. Maak geen te grote hoeveelheid tegelijk klaar.
Theeaftreksels: worden koud gedronken wanneer zij een warmtewerend effect moeten bereiken en warm wanneer zij een zweet- en pijnstillend effect moeten bereiken. Dosering van theeaftreksels. Bij de bereiding gaan we altijd uit van standaardmaten.
Over thee.
Een kruidenthee, oftewel een theeaftreksel, is gewoonlijk een waterig aftreksel (door afkoken, warm of koud aftrekken) van gedroogde enkelvoudige of samengestelde kruiden.
Voor een geneeskrachtige kruidenthee gebruikt men geneeskrachtige kruiden. De thee wordt bij bepaalde klachten gebruikt en de samenstelling van deze thee is afhankelijk van de klacht.
Een kruidenthee is een gezond en lekker alternatief voor zwarte thee en koffie, die zowel overdag alsook na het eten gedronken kan worden. Kruidentheeën hebben allerlei smaken en het is de moeite waard om je favoriete eigen samenstelling te vinden. Hier hebben de kruiden dus duidelijk een andere functie.
Als je verse kruiden gebruikt, pluk deze dan vlak voordat je ze verwerkt en pluk ze altijd in een schone omgeving. Dus niet in wegbermen, van vervuilde grond of in de buurt van fabrieken en zo.
Grof gesneden, gedroogde kruiden kun je in een natuurwinkel of in een kruidenwinkel kopen. Gedroogde kruiden moeten niet te lang opgeslagen zijn. Zijn ze te oud, dan hebben ze geen werking meer. De kruiden moeten fris van kleur en geur zijn en ze moeten knisperen. Ze zijn los te koop of voorverpakt. Over het algemeen hebben gedroogde kruiden na een jaar hun werkzaamheid verloren. Vervang ze dan dus door een nieuwe voorraad.
Op voorverpakte kruidenthee staat altijd informatie over een vervaldatum en soms ook of de kruiden van biologische teelt afkomstig zijn. Theezakjes zijn altijd in de juiste portie verpakt. Door de sterke verkruimeling van de kruiden kunnen de inhoudsstoffen gemakkelijk vrijkomen. Dit is nadelig voor de oliekanaaltjes waarin de etherische waarin de olie ligt opgeslagen. Door het verkleinen van het plantmateriaal worden ze beschadigd en vervliegt de etherische olie snel. Daardoor is bij veel soorten de hoeveelheid aanwezige etherische olie tot een minimum gereduceerd. Koop altijd een goede kwaliteit builtjes kruidenthee. Producten van een mindere kwaliteit kunnen onwerkzame delen bevatten, bijvoorbeeld niet alleen de bloemen maar ook de niet werkzame bladeren of stengels (Bijvoorbeeld bij Kamille). Gebruik kruidenbuiltjes nooit tweemaal. Na een keer verhitten zijn de werkzame bestanddelen eruit.
Een geneeskrachtige kruidenthee wordt over het algemeen 's morgens op de nuchtere maag, 's middags ruim voor het eten of twee uur na het eten en 's avonds voor het slapengaan gedronken. Als je kruidenthee als kuurthee drinkt dan doe je dit zo'n drie tot vier weken. Er zijn verschillende manieren om kruidenthee te bereiden. Thee wordt bereid van vers geplukte kruiden of van gedroogde grove kruiden. Een en ander is afhankelijk van de gebruikte plantendelen.
Voor een infusie voor medicinaal gebruik neemt men in doorsnee 150 cc water + 2 theelepels (1 tl=2g) gedroogde kruiden of 4 theelepels verse kruiden.
Een decoct wordt vaak gebruikt bij de hardere of taaie delen van het kruid zoals wortel, bessen, takjes of bast, waarbij de werkzame bestanddelen op een veel krachtigere manier onttrokken worden dan met een aftreksel mogelijk is.
De kruiddelen worden met koud water in een roestvrijstalen pan aan de kook gebracht. Afhankelijk van het recept wordt dit kort aan de kook gebracht of men laat het brouwsel tot 20 of 30 minuten zacht doorkoken. Vervolgens laat men het afkooksel nog zo'n 5-10 minuten trekken en zeeft het daarna. Giet het afkooksel in een kan met een deksel en zet deze op een koele plaats. Voor het gebruik even opnieuw opwarmen. Niet meer dan een dagportie tegelijk bereiden.
Soms wordt een afkooksel heet gedronken, soms wordt het in lauwwarme vorm kopjes- of sloksgewijze meerdere malen per dag worden gedronken. Een afkooksel wordt ook wel gebruikt om te wassen, te gorgelen of voor kompressen.
Gecombineerde infusies en decocten; Als je een thee wilt zetten van een aantal verschillende kruiden is het vaak noodzakelijk om enkele daarvan in de vorm van een infusie te bereiden en enkele in de vorm van een decoct. Bereid dan eerst het decoct en als dit klaar is giet je het decoct over de resterende kruiden en laat dit geheel afgedekt nog 10 minuten trekken. Daarna zeven.
Enkele uitzonderingen; Cortex Cinnamomi - Kaneelbast; bevat etherische olie en wordt daarom bereid als infuus Radix Liquiritiae - Zoethout; bevat gemakkelijk splitsbare glycosiden en wordt daarom bereid als infuus.
Een koud maceraat gebruikt u als u slijmstoffen uit een kruid wilt trekken of als warmte bepaalde inhoudsstoffen van het kruid kunnen vernietigen of veranderen. Dit wordt bij de betreffende toepassing vermeld (Bijvoorbeeld Senna).
De te gebruiken delen van het kruid worden in de vereiste hoeveelheid laat men trekken in water dat op kamertemperatuur is. Dit mengsel laat men een bepaalde tijd staan, waarna het gezeefd wordt. Het aftreksel kan dan, afhankelijk van het recept, eventueel worden opgewarmd en kopjesgewijs worden gedronken of wordt koud sloksgewijze of per eetlepel een aantal malen per dag ingenomen.
Koude maceraten kunnen ook worden gebruikt om te wassen, te gorgelen of voor koude kompressen. Maceraten worden ook toegepast voor sommige zaden. (o.a. Lijnzaadzaad). Denk eraan: Slijmstoffen altijd macereren!
N.b. Van sommige kruiden, zoals de valeriaanwortel, is het beter in plaats van een infuus een koud maceraat te maken, waardoor Valeriaan beter werkzaam is. De plantendelen worden met koud water overgoten, blijven vervolgens zo'n 8 tot 10 uur trekken en daarna gezeefd. Voor gebruik wordt het aftreksel tot ca. 35º verwarmd. Bij deze bereidingsmethode kun je de benodigde hoeveelheid voor een dag tegelijk maken en ze daarna in porties verdelen.
Een basisextract
De te gebruiken hoeveelheden hiervoor zijn een flinke mannenhandvol gedroogde kruiden op 2 kopjes water. Doe de kruiden in een roestvrijstalen pan in de benodigde hoeveelheid water en dek deze af. Verwarm langzaam tot het kookpunt bijna is bereikt en handhaaf deze temperatuur circa 3 minuten, zonder dat het extract kookt. Neem de pan van het vuur en laat het extract minstens 3 uur trekken met het deksel op een klein kiertje. Het beste kunt u dit de hele nacht laten trekken in een ruimte op kamertemperatuur. Giet vervolgens het extract ongezeefd in een donkere glazen fles of pot die u met een katoenen doekje afsluit. Dit extract kunt u maximaal 3 dagen bewaren. Wanneer het extract kleine belletjes maakt duidt dit op gisting. Bij warm weer mag het extract niet te warm worden bewaard.
Een koud extract De aangewezen vloeistof voor een koud extract is melk, dat een hoog absorptievermogen heeft. Doe een volle theelepel fijn gesneden kruiden in een kopje melk en laat dit 4 uren of langer afgedekt met een katoenen doekje staan. Daarna stampt u de kruiden in de melk voorzichtig fijn, perst ze uit in de melk en zeeft het geheel voordat u het drinkt.
Een zon verwarmd extract
Van fijngesneden aromatische kruiden zoals Basilicum, Salie, Kervel, Rozemarijn, Tijm enz. kunt u een theelepel in een ondiep schaaltje water doen en 2 dagen door de zon laten verwarmen.
Het maken van een cataplasma: Een cataplasma is een omslag of een kompres met ruwe kruiden in de vorm van een brij. Men behandeld hier bijvoorbeeld pijnlijke gewrichten mee of wondjes of ze worden op het hoofd of de buik gebruikt voor diverse doeleinden.
Dit is eigenlijk een vorm van macereren. Aan een plantaardige olie worden een of meer kruiden toegevoegd en vervolgens laten we dit mengsel een aantal weken in de zon trekken. De fles kan op de vensterbank in de zon staan en wordt 2 à 3 maal per dag geschud. Zo verkrijgt men dan een kruidenolie, basisolie of draagolie, of hoe u deze ook wilt noemen. Soms wordt ook in plaats van kruiden, etherische olie toegevoegd.
Aromatische kruiden ( Rozen, Rozemarijn, Tijm, Citroenmelisse, Salie, Lavendel enz.) dient u in een porseleinen vijzel fijn te stampen voordat u ze gebruikt in een olie. Doe 2 eetlepels fijngestampte kruiden in een flesje van 250 ml dat driekwart gevuld is met een fijne amandel-, mais- of zonnebloemolie. Doe er een eetlepel zuivere natuurazijn bij voor het verkrijgen van een beter extract. Sluit de fles af en zet hem 3 weken in de zon. Elke dag meermaals schudden. Eventueel om de 5 dagen het aftreksel zeven en de oude kruiden vervangen door 2 eetlepels nieuwe fijngestampte kruiden. Wanneer u de olie op de huid uitsmeert moet deze een goed waarneembare geur van de kruiden hebben.
De basisolie die u gebruikt moet koud geperst zijn. Er zijn verschillende soorten goed bruikbare oliën verkrijgbaar. De meest gebruikte zijn: Zonnebloemolie, sesamolie, amandelolie, maiskiemolie, jojoba-olie, lijnzaadolie of saffloerolie. Olijfolie kan ook maar is persoonlijk mijn laatste keuze. Sommige van deze plantaardige oliën worden zonder toevoeging van andere kruiden gebruikt.
Kruidenolie wordt in principe alleen uitwendig gebruikt.
bv.Sint Jansolie maakt u als volgt:
Een fles vult u voor 1/3 deel met geplette Sint-Jansbloemen. Vul de fles af met bijvoorbeeld zonnebloem- of koudgeperste olijfolie. Sluit de fles en schud de inhoud. Zet de fles 3 weken op de vensterbank in de zon onder dagelijks meermalen schudden. Filter de inhoud en herhaal het voorgaande proces om de 5 dagen. Als de olie, na zo'n 3 weken, lichtend rood wordt is hij goed en kan hij gebruikt worden. Pak om te proberen eerst eens een 250 ml flesje. Donker bewaren.
Basisolie kunt u gebruiken om specifieke olie van te maken voor bepaalde doeleinden zoals gezichtsolie, massageolie, in crèmes, zeep, shampoos enz. De basisolie kan worden aangevuld met etherische olie of als basis worden gebruikt voor weer andere kruidenolie die u gaat maken.
|
