Het is warm wanneer ik met Osias en Galmon, de Godspredikers, door Vila Flor loopt. De palmbomen worden beroert door een lichte oceaanbries. We bezoeken een oude open hut waar men vroeger giftig maniok bewerkte; het werd uitgeperst met een ingenieus primitief houten apparaat, daarna gemalen en later verwerkt tot farinha of koeken. Het was het al oude werk van de Indianen, dat werd overgenomen door hun halfnazaten. We lopen door de zon op weg naar het huisje van Galmon en zijn familie: 'Een geschenk van van de kerkgemeenschap en de Heer!' zegt hij, en ik heb mijn gedachten; de gemeenschap is aanvaardbaar, maar of de Heer hier in het spel is, blijft een vraag. Je moet erin geloven. Gezegend zijn sommige mensenkinderen. Sommigen! Ja, sommigen, maar gezegend is zeker het frisse water dat ik krijg aangeboden, zaliger dan de duurste Franse wijn.
    Het huisje is eenvoudig, zijn vrouw gelukkig en zijn kinderen zien er gezond uit. Nada Problema, zou ik zeggen. In de middag bezoek ik Cais do Porto samen met Osias. Het is een vissersbuurt, een plek waar de arme bevolking leeft van de visvangst. Aan de 'havenstraat', een overdreven naam voor een lemen weg, spreken we met dona Rosa. Ze legt uit waarom er armoede is, en een kind komt aangschouwd met een emmer vol met mosseltjes. De vrouw zegt dat deze zuiver gemaakt 3 reais opbrengt. (2.50 gulden ong.) Ze verteld verder dat de mannen vanmorgen al vroeg in de morgen vertrokken zijn met hun bootjes om te vissen in beter water. Soms gaan ze de zee op en blijven dan 3 dagen weg. Bij terugkeer blijkt de buit soms weinig of niets. Hierdoor lijden de mensen vaak honger, het voedsel is eenzijdig: rijst, maniok en wat vis, kreeft of mosselen. Het riviertje dat hier voorbij stroomt is zwaar vervuild, ook door het afvalwater dat erin uitkomt, maar de krabben en vissen zijn er nog te vangen in het dikke bruine water, terwijl de kinderen als waterratten de hele dag spartelen in het lauwe water. De kleine van vier duikt als een otter onder en komt glimlachend weer boven. De kinderen blijken geen school te volgen; hun toekomst zal visser zijn of vissersvrouw, maar toch... lijkt het mij geen vrijgevigheid als ze lessen zouden volgen. De gemeenschap is aangewezen op zelfbehoud, het is overleven. Ze wonen in schamel hutjes langs het water, opgetrokken uit hout, anderen met leem tussen een houten raamwerk.
    

                                        Osias heeft hier een taak om de mensen te betrekken in de gemeenschap. Als er geld is wordt er voor hen een maaltijd georganiseerd, maar er moet meer gebeuren, vooral op het gebied van educatie. Ook het planten van blad,- stengelgroentes of knolgewassen, zodat ze meer variatie in hun voeding krijgen. Ook moet er een beter systeem komen om de visvangst te stimuleren, betere bootjes, en betere organisatie voor de verkoop.
     Zwijgzaam volg ik Osias die met zijn video alles vastlegt. Kinderen lopen naast mij want een gringo komt hier niet dagelijks. Een klein meisje heeft een stuk verband op haar rug, een ontsteking, maar er is geen geld voor de dokter, er is geen dokter. Een andere vrouw zegt me dat er geregeld problemen zijn met huidziektes, hetgeen ook te maken heeft met het vervuilde water. Hygiëne is hier ver te zoeken en het is een strijd voor de mensen om gezond te blijven, te overleven. Niet ver van hier waar de grote stranden liggen, waar de toeristische horde in opmars is, waar geldwolven niet veel oog hebben voor wat zich afspeelt niet ver van het luxe, in deze armebuurten.
     Een grote opgave voor mensen als Osias om in dit gedeelte van Canguaretama waar armoede domineert redding te brengen. De wind waait door de geweldige hoge kokosbomen en jonge mannen werpen visnetten in het water, hopend op wat wat krabben en visjes nier ver van huis. Als we teruglopen naar de oude ford van Osias zie ik de kinderen nog steeds duiken in het water als verdwaalde kleine gebronste dolfijnen. Hoe ver staat de geciliviseerde, tussen haakjes, mens af van de werkelijkheid. Zie ik de kinderen niet lachen en zich onbewust zijnde van de armoede? Ze zijn opgegroeid hier langs de rivier en hun leven is deze kleine omgeving vooralsnog, waar de bezoeker, die deze beelden niet kent, niet kan opnemen dat geluk bij minderbedeelden soms groter is als men denkt.
    Het loopt tegn de middag als de bonen staan te pruttellen en de farofa wordt bereidt in het huisje van Osias. Er wordt gebeden voor het eten, iets wat mij verweg bijstaat, meegenomen uit mijn eigen jeugdopgroei toen de katholieke macht het nog voor het zeggen had. Hier sluit ik uit respect voor mijn evangelische tafelgenoten mijn ogen half en zie door spleten de goed gevulde tafel die de Heer voor zijn prediker en familie heeft verwezelijkt. En ik denk weer aan het vissersdorp, waar ik toch weet dat Osias zijn best doet om op speciale dagen de mensen iets extras te geven.

Amen.
De volgende dag vertrek ik naar Natal.

wordt vervolgd

Straat in Canguaretama


Storyteller in de maniokhut te Vila Flor



Op visite bij een evangelisten-familie, rechts Osias de Halleluja-man


Vissersdorp 'Cais do Porto'



Zwemmen in het vervuilde riviertje bij 'Cais do Porto' het vissersdorp
 fotos archief Storyteller