Talen aan anderstaligen avsg,a.a.ac.zc.,kwaliteitsembleem
17-11-2009
224 Planning
224 Planning
In functie van uw jaarplan maak je ongeveer 25 scenarios (conversatieteksten) met enkele vaste personnages. Laat de inhoud rechtstreeks aansluiten bij de visuele omgeving. De tweede les gaat dan ook over de school of de klas. Gebruik in de scenarios in de eerste plaats de woorden van de basiswoordenlijst NE cl 1. Gebruik zo weinig mogelijk woorden die hier buiten vallen. De les wordt opgebouwd rond het scenario van de dag. Zij bestaat uit 2 delen : het scenario en het grammaticaal mechanisme. Zij wordt aangeboden in een éénvormige klank d.w.z. dat het opgenomen wordt op CD-R (of een oudere klankdrager). Zeker in het begin is dat zeer belangrijk, omdat 'live klank' door intonatie vervormd wordt en door de student verschillend gehoord wordt. Een vast éénvormig model is aangewezen.
Veel theorie! Maar de praktijk ? Hoe pakken we dat concreet aan met in ons achterhoofd de didactische principes van de avsg werkwijze ? Bij de eerste les wordt er uiteraard kennis gemaakt. Wij maken kennis. Hoe heet je ? Ik heet .(naam) Wat doe je ? Ik ben (beroep) Waar woon je ? Ik woon in (gemeente) Ben je getrouwd ? Ik ben (niet) getrouwd. Heb je kinderen ? Ik heb . kinderen Deze conversatie wordt ingeoefend en hernomen in het talenpracticum, met de geijkte oefenschemas.
Het Engels overheerst in Europa. Iets meer dan 35 % van de Europeanen spreekt enkel zijn moedertaal. Op de Europese talendag van 26 september werden de cijfers bekend gemaakt. Enkel in Bulgarije, de Baltische staten en Polen overheerst het Russisch. Bij ons leren88 % van de leerlingen in de laatste jaren van het secundair onderwijs twee vreemde talen. Vroeger begonnen wij daarmee reeds in het 3de leerjaar van de lagere school. Helaas met de verkeerde methode, gebaseerd op de didactiek van de Moedertaal. Met de Audiovisuele en structureel-globale methode en een bijscholing van de leerkrachten kon dit tweetaligen opleveren bij het begin van het secundair onderwijs. Het aantal bestede uren kon dat resultaat opleveren! Maar dan moet men eindelijk eens didactisch gaan leren denken op alle échelons.
Wij moeten doordacht omgaan met deze materie. Voor poëzie in de Moedertaal bijvoorbeeld, staat maar een laag procent van de mensen open. Voor een vreemde taal zal dat nog minder zijn. De vraag die we ons moeten stellen luidt : welke meerwaarde biedt literatuur voor ons talenonderwijs aan anderstaligen. Wat is het leereffect in ons didactisch proces ? Ik las een artikel over Fast Forward die door Vlaanderen toert met de voorstelling Als ik jou. Dit is in het kader van de volkshogescholen van vroeger en zij werken samen met de V.Z.W. De Rand. Op lesmaterieel voor poëzie staan ze niet te wachten in het volwassenenonderwijs. Men spreekt er ook over Standaardnederlands, maar dat werd nooit vastgelegd, tenminste voor de gesproken taal. Het gevoel bijbrengen dat ze meer Nederlands begrijpen dan ze denken, zal hun niet vooruit helpen. Dat is geen goede didactische doelstelling. Het enige positieve aspect lijkt mij de aandacht voor het visuele. Laat talenonderwijs aan anderstaligen over aan specialisten. Als men daar eens de volle inzet aan zou besteden gaan we er zeker op vooruit. In het AVC opteerden wij destijds voor 1 avond per schooljaar waarin we poëzie brachten in de aangeleerde talen + 1 (toen Russisch). Daaruit sproot de originele Jules Van Campenhoutprijs voor poëzie en de Maurits Naessensprijs voor plastische kunsten voort. Ondertussen werden die op een handige manier overgenomen door de Culturele sector, waar ze misschien thuis horen!
Er dient zich een nieuw medium aan dat ons bij het talenonderwijs aan anderstaligen stevig kan helpen : http://www.bookshop.europa.eu met publicaties in alle Eu-talen. Meer dan 10000 publicaties in 50 talen zijn beschikbaar.
Naast het seniorennet op http://www.seniorennet.be waar we tevens een hele service voor informatica vinden, is ook de module vertalen in 42 talen interessant.
In het veld van het onderwijs of de opleidingsinstituten daagt een speler op onder een andere naam : Opleidingsinstituut van de Federale Overheid. Deze school voor ambtenaren had destijds de A.A.AC.ZC. - mogelijkheden in huis in hun talenpracticum. Ik heb echter geen zicht , op wat ze ermee aanvingen. Hun programma bestrijkt nu alles wat ambtenaren van de federale overheid nodig hebben. Het is jammer dat men verder gaat in de ordening van de chaos. Gisteren was het de dag van de leerkracht, door Martine Tanghe aangekondigd met de juiste term. Op het scherm verscheen echter leraar!? Of de leerkrachten geholpen zijn met de verdere versnippering van het landschap is maar de vraag. De Huizen van het Nederlands werden ook opnieuw in de kijker geplaatst. De aanvragen voor Nederlands aan anderstaligen rijzen de pan uit. Voor de studenten is het probleem echter dat ze door de bomen het bos niet meer zien. Eenvoud siert. Omwegen zijn tijdverspilling. Zij zitten in de fase van de kwantitatieve ontplooiing. Het gaat echter om de kwaliteit! Alle aandacht zou in de eerste plaats naar het didactische profiel moeten gaan, waarin men wil werken. En dat men nu eens eindelijk werk maakt van het onderwerp : standaard gesproken Nederlands. Want wat we te horen krijgen is een even grote verwildering als de organisatie!
Het interactive inoefenen van verbale leerprocessen volgens de Audio Actieve - Actief Comperatieve en ZelfCorrectieve didactiek heb ik beschreven op twee websites. De eerste in het Nederlands op http://www.everyoneweb.com/cmftacl en in het Engels op http://www.YouFreeWeb.com/cmfalcl
Het systeem werd ontwikkeld door Divace dat later overgenomen werd door Teseducatief Sanako Turku www.sanako.com
www.relanpro.com waar technische en praktische info te vinden is.
Het seniorennet biedt een nieuwe gratis service : vertalen in 42 talen. Jet tijpt een tekst in het vakje en kiest de taal en de doeltaal. Klikken op vertalen en klaar is kees. Het enige ongemak bestaat erin dat je je tekst niet kunt copiëren met de icoontjes. Je kan het wel door de vertaalde tekst te selecteren en via ctrl+c en dan plakken gaat het wel. Je vindt deze service op http://www.seniorennet.be/vertalen
De kleintjes maken meer publiciteit dan de groten. Denk nooit dat die overbodig is! Vertrek altijd vanuit de verliezende positie, om de plaats aan de top in te nemen. In mijn bus stak weer een persoonlijke brief van het CVO Merchtem en van St.-Godelieve Kapelle op de Bos, dat uitpakt met Windows Expression, de opvolger van Frontpage. Van de andere inrichters :niets! De privé scholendaarentegen stuurden zoals elk jaar hun volledig programma. NHA pakt uit met Francesca Vanthielen, de waardige opvolgster van Evy Gruyaert. Berlitz stuurde niets. Ondertussen heb ik contact met Call International. Wij kijken uit naar hun programma.
De standaard der Letteren besteedde bijna een hele bijlage van de krant aan het Elektronisch boek. Dat is niet direct de prioriteit van de avsg-didactiek, maar het is de moeite om er even bij stil te staan. De plaats hiervan in het didactische proces valt onder individueel herhalen en inoefenen van taal. Meestal zal het voor de moedertaal gebruikt worden, want slechts een beperkt percentage studenten waagt zich aan literatuur in een andere taal. Boek.be ziet de toekomst van het boek positief in. Heel de problematiek die errond hangt wordt in de krantenbijlage uitgediept. De belangrijkste e-readers worden voorgesteld. Op het internet vinden wij zelfs gratis mogelijkheden en andere tegen betaling. Daar vinden we ten andere voldoende, zelfs interactieve mogelijkheden. Het Seniorennet met zijn gratis blogs nam hier het voortouw. Leerkrachten zouden deze bijlage eens moeten doornemen in de bijscholing. De eerste stap is weten en hopelijk volgt de integratie in het leerproces.
In de media hoor je om de haverklap deze term vallen, nu het schooljaar herbegint. Anderstalige kleine kinderen moeten zo snel en zo veel mogelijk Nederlands spreken. Daarom is het nodig ze reeds in de voorschoolse kinderdagverblijven te brengen. Daar komen ze op een natuurlijke manier met het Nederlands in aanraking en lopen hun achterstand snel in. Want op die leeftijd zijn ze daar zeer ontvankelijk voor. Een jaar kleuterklas verplichten is onvoldoende! De taalbagage die ze opbouwen vinden we in NE cl 1 de 800 basiswoorden van gesproken Nederlands die geïntegreerd (didactische doelstelling) moeten worden via scenarios. Het niveau dat ze moeten bereiken om naar het eerste leerjaar te gaan komt overeen met 1 jaar Nederlands aan anderstaligen in het volwassenenonderwijs. Als dat toch moet verworven worden via onderwijs beperken wij ons best tot het essentiële : spreken en luisteren. De rest kan later bijgeschaafd worden. Want zonder volledige integratie, die best volgens de avsg-principes of AVC - didactisch profiel gebeurt, stranden we in oeverloze achterstand.
Wij krijgen opnieuw de info door van de CVOs en andere vormen van volwassenenonderwijs. Hierbij valt op hoe slecht de informatie wel is qua duidelijkheid, lay-out en marketing. Zo kreeg ik te horen dat de ogen van de miss op een affiche toch opvallend zijn. Wat zegt dit over het aanbod ? NHA, een privé-organisatie pakt dit jaar uit met Francesca VanThielen i.p.v. Evy Gruyaert. De foto op de voorpagina laat haar tenminste zien al studerend met P.C. en cursusmap. Of ze op haar P.C. klank en beeld krijgt kunnen wij uiteraard niet zien. Het aanbod is overweldigend. Voor talen maken zij het onderscheid tussen Nederlands voor Anderstaligen/Buitenlanders(waarom dit eraan toe gevoegd wordt begrijp ik niet!?) Als het onderscheid met de andere taalcursussen op didactische gronden stoelt, is dat een veeg teken. De slogan liegt er niet om : Spreek in 3 maanden een taal! Beginners of gevorderd! Voor gevorderden klopt dit niet, want die spreken de taal toch al. Voor de beginners (als het 0 niveau bedoeld wordt) kan dat met de audiovisuele principes en inoefening volgens de A.A.AC.ZC.-principes. Alles gebeurt volgens de E.L.S.-methode die ik wel eens zou willen evalueren! Inoefenen kan met cassettes en walkman. De vraag hierbij luidt : is dat audio-passief of meer ?
BPS Boredom Promess Scale van norman Sandberg Aandacht is de bepalende factor van een gevoel van zinloosheid, depressie en verveling Cheyne - aandacht - flow : golving, vloeiïng - verveling
211 Artec Artec, computer aided training, bracht het systeem CATS/4 IS uit. Hoe dat verder evolueerde weet ik momenteel niet. Toen waren er twee toepassingen : VACS-22, een digitale virtuele studentenrecorder die audio-communicatie, videocommunicatie, datacommunicatie en P.C.s in een volledig systeem integreerde. Het combineerde de mogelijkheden van een analoog talenpracticum met digitale componenten. AVIDAnet System 3 was een didactisch multimediaal netwerk. Het beantwoordde aan het talenpracticum van de toekomst (1.8.9 A.A.AC.ZC), maar gaf nog niet de meerwaarde van die toepassingen. Ik kijk ernaar uit om een update te maken van de didactische evaluatie van dit veelbelovend systeem, om te zien of het in de goede richting evolueerde. Te vaak evolueerden de talenpractica naar ingewikkelde systemen, met gadgets, toeters en bellen, waarin het didactische inzicht zoek was.
Tijdens een gesprek met een oud-student kwam een belangrijk aspect van het werk in het talenpracticum ter sprake. Men werkt met opnamen of rechtstreeks (eigen stem). De opnamen genieten de voorkeur tenzij het om een leerkracht native speaker gaat. Er zijn weinig opnamen die goed gemaakt zijn. Bovendien moeten die in het A.A.AC.ZC.-systeem gemultipliceerd worden, waarbij bij elke nieuwe opname kwaliteitsverlies optreedt. In de analoge systemen moeten de oefeningen opgenomen worden in erbarmelijke omstandigheden. De studio condities zijn niet aanwezig. Tijdens de opname werden heel wat bijgeluiden meegenomen. De zorgvuldigheid van de leerkracht was hier ook essentieel. Aandacht hiervoor en bijscholing ontbraken in de meeste scholen. Het resultaat loog er niet om, en veroorzaakte bij de studenten na enige tijd wrevel over de erbarmelijke kwaliteit van wat ze te horen kregen. Omkadering met techniciens en Multi-media vrijgestelden was niet voorzien. Met de opkomst van de numerieke ICT toepassingen wijzigde de techniek volkomen. Dat resulteert in een voordeel voor het multipliceren. Dat wordt geprogrammeerd en de stimulus wordt niet steeds opnieuw opgenomen. Men werkt met 1 enkel model. Of het beter is weet ik niet. Ik stel vast dat de A.A.AC.ZC.-toepassingen in de vergeethoek geraken. Met de multimedia treedt spielerei op de voorgrond. Goede leerkrachten en studenten ervaren vaak de inefficiëntie van die oefeningen. Onderzoek naar de leerresultaten wordt niet meer gedaan. Gebruik van het talenpracticum wordt dan ook vaak opgegeven.
Andere talen aanleren doe je volgens de avsg-principes, die geconcretiseerd en geactualiseerd werden in het didactisch profiel van het AVC. Inoefenen doe je via de A.A.AC.ZC.-principes in het talenpracticum. Het derde luik onderhouden van de andere taal - kan nu ook via de mogelijkheden die het internet biedt. Vroeger zochten we een pennenvriend(in) uit een ander taalgebied. Maar dat bleef bij schriftelijk taalgebruik. Nu hebben wij bijvoorbeeld Skype. En er zijn zeker nog tal van gratis varianten. Je opent Skype en via je webcam kan je gratis telefoneren, waarbij je de andere kant ziet. Dus : prima conversaties. Je moet enkel een Skypevriend(in) zoeken, die native speaker is en de andere taal zeer goed spreekt. Dit is een individuele manier om een andere taal die je op het 0-niveau leerde te onderhouden. Schriftelijke taal en theorie kan gemakkelijk via MS-Word met bijhorende spel en grammaticaprogrammas.
Op 1.9.1990 evalueerde ik het toen nieuwe systeem voor talenpracticum van Sony. Sony bracht toen 7 systemen uit, waarvan het toen nieuwste niet voldeed aan de eisen van het A.A.AC.ZC.-systeem. Voor andere toepassingen was het alleszins innoverend. Wij vinden de principes nog steeds op hun audio-apparatuur. De huidige stand van zaken is mij onbekend, omdat ik de laatste ontwikkelingen niet meer op de voet volgde. Aangezien de talenpractica en zeker de interactieve verbale leerprocessen in het A.A.AC.ZC- talenpracticum in onbruik geraakten, kom ik hier zeker op terug als ik de huidige stand van zaken onder ogen krijg. Het belangrijkste blijven : het leereffect en de mogelijkheden die de student hanteert om een vreemde taal aan te leren. Al wat hij of zij individueel zonder hulp van de leerkracht kan doen, gebeurt best niet in de klas. Een mini-systeem voor individueel gebruik, inclusief de A.A.AC.ZC. mogelijkheden blijft de tevolgen didactische weg!
Inwoners van Meise werden vorig schooljaar door het Huis van het Nederlands doorgestuurd naar het migrantenonderwijs in Vilvoorde, omdat het beginnersniveau niet overdag zou gegeven worden in het plaatselijke CVO. Ik vernam dat dit niveau wel degelijk overdag ingericht wordt. Bezoek aan de website maakte mij niet wijzer. De website kan kwalitatief verbeterd worden door de recente rubrieken te linken aan de effectieve lijst (zie nieuw lessenrooster). De rubrieken zouden ook beter alfabetisch gerangschikt worden. Deze kwaliteitsverbetering vergemakkelijkt het zoeken. Correcte en volledige onderschriften bij de fotos zijn ook aangewezen! De gekende problemen met het beginniveau vragen meer aandacht. Zeker nu ze niet meer opgevangen worden door de avsg methode, is meer aandacht vanwege de leerkrachten aangewezen. De studenten vinden vaak geen echt 0-niveau in niet gespecialiseerde scholen en het niveau wordt kunstmatig opgetild door de faux-débutants of hardleerse herbeginners, die zich opdringen in de klas. De opgevers verdienen meer aandacht. Een goede indicator voor de kwaliteit van het onderwijs is het procent opgevers : hoe lager, hoe beter de kwaliteit!
De gekende woordenboekengigant bracht onlangs een interessante reeks boekjes uit onder de titel Jouw 1000 belangrijkste woorden voor vakantie en reizen. Zij bestaan in het Duits, Engels, Frans, Duits, Spaans en Italiaans. Je kunt je afvragen waarom ze die niet maken in de 23 talen Europese van de Europese Unie ? Een tweede vraag die ik mij stel is, in welke mate deze lijst overeenkomt met EU T cl , de basiswoordenschat met de meest frequente woorden van gesproken talen. Om die vergelijking mogelijk te maken zou een versie op CD-rom handig zijn. Bovendien ontbreekt een geluidsversie, die zeer handig zou zijn om te gebruiken in het A.A.AC.ZC.-systeem. Bij elk woord van de alfabetische lijst van de 1000 woorden staat altijd een zinnetje dat in dagdagelijkse conversaties gebruikt wordt, met de vertaling in het Nederlands ernaast. Een flexibele overstap van de ene naar de andere taal zou een meerwaarde zijn, zoals deze bestaat in EU T cl. Naast de taalgidsen met basiswoorden is er ook een boekje beschikbaar rond Liefde & verlangen, Vakantie & reizen en Eten & drinken.
Ing. Ley, de uitvinder van de vertragingslus, zat niet stil na de ontwikkeling van het talenpracticum in de jaren 60. Door veelvuldige contacten in de scholen volgde hij van nabij de technische en didactische problemen die opdoken in de concrete situatie. Hij zocht een oplossing voor het tijdrovend voorbereidend werk bij het multipliceren.
Door het toevoegen van een derde spoel, waarop de magnetische leeskop meedraaide, hoefde men de spreektijd per seconde niet meer in te stellen. De rotatie van de leeskop regelde dit automatisch. Dat was uiteraard de analoge technologie. In het huidige systeem lost dit probleem zich vanzelf op. Men kan de stimulus onbeperkt herhalen.
Eens te meer zorgde Ing. Ley voor een eenvoudige en goedkope oplossing. De ontwikkeling van de talenpractica nam na het stilvallen met het niet meer produceren van bandrecorders en de vervanging ervan door cassetterecorders, een snelle vlucht. Daardoor werd geen enkele firma bereid gevonden het systeem te ontwikkelen, niettegenstaande er 10 internationale patenten op erkend werden.
Toen deden wij reeds een oproep, om de didactische mogelijkheden van de interactieve mogelijkheden van het A.A.AC.ZC-systeem niet kwijt te spelen.
