Prof. Jean-Pierre Wils is hoogleraar theologische ethiek aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Hij is al jaren aan een onderzoek bezig over de relatie tussen religie en geweld.

Religie heeft altijd een zachtmoedige en een gewelddadige kant, zegt hij. Er is een duidelijk verband tussen religie en geweld. Zuivere religie bestaat niet. Religie is zelf het werk van mensen.

Bijbel en koran staan vol geweldsteksten daarin is het christendom geen haar beter dan de islam, denk maar aan de kruistochten, de inquisitie en talrijke godsdienstoorlogen. Tegenwoordig, en dat is eigenlijk heel recent, heeft de kerk een zachte uitstraling. Die richt zich nu vooral op zingeving, daardoor wordt religieus geweld aan banden gelegd. Religies hebben vaak een positieve invloed op de samenleving, maar geweld ligt volgens Wils op de loer omdat zij de absolute waarheid in pacht menen te hebben en die ook gestalte willen geven.

Religies houden ook niet van mensen die hun eigen keuzes maken en vormen daardoor een bedreiging voor de moderne samenleving. Ze hebben mensen nodig die zich conformeren en het liefst orthodox zijn in hun geloof. Het is bedreigend hoe religies radicaliseren. In de VS zijn bijvoorbeeld artsen vermoord omdat ze in een abortuskliniek werkten. Dat we ons zo ongemakkelijk voelen bij het moslimfundamentalisme komt volgens de hoogleraar niet enkel door de dreiging van terreur, maar vooral door de toenemende druk van de religieuze kritiek op de moderniteit en onze individuele vrijheid.

Het is goed om ons voor ogen te houden dat religie twee kanten heeft, een zachtmoedige, maar ook een gewelddadige kant. Gelovigen moeten wel beseffen dat ze niet de wil van God kunnen vertolken, omdat ze altijd óver God spreken én het nooit God zélf is die via hun monden spreekt. Religies hebben hier grote moeite mee. Ze menen te spreken met een goddelijke autoriteit.

Prof Wils hoopt dat zij niet te veel politieke macht krijgen, want hij kent geen voorbeelden van samenlevingen waar dat tot iets goeds heeft geleid.

(Uit een artikel van Twan van Lierop in De Twentsche Courant Tubantia, 28 juli ‘06)