Pater Jaak Van Heeswijk, norbertijn van Postel, 50 jaar priester, pastoor van Sint-Martinus en van Sint-Job
Beste lezer,
Toen pater Jaak een aantal weken geleden op een vergadering vertelde dat hij op een sobere manier zijn gouden priesterjubileum zou vieren, werd er voorzichtig gesuggereerd of er tijdens of na de eucharistieviering, geen feestwoordje vanwege de parochie bijhoorde. Hij blokte dat voorstelletje resoluut af en zei: Het gaat niet om mij, maar om God en Christus.
Het tekent pater Jaak. Oog voor de kern, de essentie. Op zijn uitnodiging stond het ook: een invitatie om samen met hem God te danken. En bescheidenheid, nederigheid. Ik maak nu graag misbruik van die deugden om het erop te wagen: een artikel op het net na het feestgedruis, dat in alle rust gelezen kan worden en dat ook pater Jaak met de hem kenmerkende bescheidenheid wel zal willen doornemen.
Een geschreven woordje. Want het woord is belangrijk. In het begin was het Woord. In de eucharistieviering hoorden we het Woord van God. In deze tekst weerklinkt een wat wereldlijker geluid. Het was overigens een sfeerrijke én sobere jubileummis. Een goed gevulde kerk, de Gregorianen en Samen op Weg, onder leiding van Herman Verwaest met aan het orgel Felix Van Hees, op hun best, en honderden mensen die de kerkruimte vulden met hun samenzang. En pater Jaak, die in zijn homilie God en de mensen dankte voor al de kansen, voor al de engagementen die hij gedurende een halve eeuw als priester kreeg en op zich mocht nemen.
Geschreven woorden om een aantal kwaliteiten en verdiensten van pater Jaak in het licht te stellen. De positieve kenmerken. Bezit hij dan geen gebreken? Natuurlijk. Zoals iedereen. Maar alleszins, en nu moet ik op mijn woorden tellen, hij heeft m.i. veel MINDER minder goede kenmerken dan ik en mijn naasten, in mijzelf voortdurend ontdekken.
De goeie dus. Pater Jaak heeft zijn fundamentele priesterlijke taken altijd met grote verantwoordelijkheid en gedrevenheid en volharding op zich genomen: de eucharistie, de sacramenten. Wat een van die sacramenten betreft, gaat de kennismaking met pater Jaak voor heel wat Retiese parochianen terug tot de beginjaren van zijn priesterschap. Hij functioneerde namelijk een tijd als de zgn. vreemde biechtvader in de linkerzijbeuk van onze parochiekerk. Die 'vreemde' biechtvader' had om een of andere reden altijd het meeste werk. Sinds pater Jaak in 1991 pastoor van onze parochie werd, heeft hij met volharding, ondanks het afkalvende aantal pratikerenden, de talloze eucharistievieringen, doopvieringen, eerste communie- en vormselvieringen, uitvaartplechtigheden en huwelijksmissen mee voorbereid en is hij er in voorgegaan.
Volharding ook in zijn bekommernis om de kinderen en de jongeren. Dat was zo in de jaren dat hij les gaf en daarnaast ook actief was in het jeugdbewegingswerk. En dat is zo altijd geweest tijdens zijn pastoorschap. Parochie en kerkbestuur hebben altijd volop het jeugdwerk gesteund. Al tientallen jaren worden kerkgronden ter beschikking gesteld van de Chiromeisjes en jongens. En pater Jaaks rol in de oprichting van de scoutsafdeling in Retie is cruciaal geweest. Maar ook de begeleiding en morele steun van pater Jaak ten aanzien van het jeugdwerk, zijn vaak van zeer groot belang geweest. Sportieve volharding ook. Pater Jaak en zijn fiets zijn bijna onafscheidelijk. Vroeger dag na dag vanuit Postel naar o.a. Turnhout, en nu al meer dan 22 jaar, normaliter vier keer per dag het traject Postel-Retie. Je moet het toch maar (kunnen)doen! Nu ligt er een 'fietsostrade' tussen Retie en Postel. Maar wat heeft het hem gekost aan inspanning en lekke banden en valpartijen, in de periode dat er van behoorlijke fietspaden van en naar Postel helemaal geen sprake was.
Wat me ook opgevallen is: zijn religieuze belezenheid. Als pater Jaak eens wat vrije tijd heeft, is hij op de pastorie een of ander religieus boek aan het lezen. En recent werk. Paus Franciscus was nog maar enkele dagen paus of pater Jaak had zich een pas verschenen interviewboek met Franciscus toen hij nog kardinaal was, aangeschaft.
Maar Jaak heeft nog een ander talent: hij houdt van bouwwerken en van stevige handenarbeid. Zijn tuintje in Postel en zijn tuintje achter de pastorie in Retie: hij koestert ze als paradijsjes. Hij heeft de grote restauratie van de Sint-Martinuskerk in 1994, op de voet gevolgd. En dat geldt ook voor de pastorie en het parochiecentrum. Met veel kennis van zaken overigens.
Het zou zonde zijn, een echte zonde wellicht, bij deze gelegenheid met geen enkel woord te reppen over de toekomst van de parochies, van onze parochie. We hopen dat pater Jaak nog geruime tijd actief kan blijven. We kunnen ons verheugen in de vele medewerkers in onze Sint-Martinusparochie. Maar hier op deze aardbol heeft niemand van ons het eeuwig leven.
Vele sociologen, psychologen, filosofen en politici wijzen geregeld op de gevaren voor persoon en gemeenschap, van een te sterk individualisme en op de middelen om dat tegen te gaan: het versterken van het gemeenschapsleven in buurten en verenigingen. Het is evenwel opvallend dat zeer vaak de kerkgemeenschappen niet vernoemd worden, hoewel de Kerk nog altijd over een uitgebreid netwerk en over dichte accommodatie beschikt. Bovendien richt de Kerk zich tot alle leeftijds- en sociale groepen van de bevolking. Kortom, de Kerk, de parochie, biedt nog altijd enorme mogelijkheden op het socio-culturele vlak.
Maar een parochie is natuurlijk meer dan een socio-culturele club. Het moet een geloofsgemeenschap zijn, waarvan de leden proberen te beleven wat de essentie van hun christelijke geloof is en daar desnoods vrij en vrank voor uitkomen.
Wij allemaal, ieder op zijn of haar manier en met zijn of haar mogelijkheden, moeten verantwoordelijkheid nemen. Dan kunnen we bergen verzetten. Bergen beklimmen. Zonder doping.
Priester Jaak Van Heeswijk geeft al vijftig jaar het beste van zichzelf. Hij volhardt daarin, ook al moest hij, net als iedereen, constateren dat het religieuze leven en de godsdienstige praktijk, gaandeweg de voorbije decennia, meer en meer in de verdrukking kwamen.
Die moed, dat diepe geloof en vertrouwen, kunnen ook ons inspireren tot inzet in het parochieleven. Veel tekenen wijzen erop, dat heel wat mensen, ook jongeren, het steriele en uitzichtloze van een extreem individualisme inzien. Het warme en diepe gemeenschapsgevoel in een religieuze viering met mensen uit alle leeftijdsgroepen, sociale klassen, en ja ook in een landelijke gemeente, uit verschillende rassen, kan, daarvan ben ik vast overtuigd, het best tot uiting komen en bloeien, in een parochie.
Pater Jaak, van harte gefeliciteerd met uw jubileum en dank u wel voor uw inzet en al uw werk!
15-07-2013 om 15:02
geschreven door Gust A.
|