Na de Eerste Wereldoorlog werd door de bisdommen aan de parochies gevraagd een verslag over de oorlogsgebeurtenissen in te sturen.
Die oorlogsverslagen worden bewaard in het Rijksarchief. Ook van de parochie Sint-Martinus is er een uitgebreid met de hand geschreven verslag.
In een aantal artikels zal ik het verslag, in de spelling zoals het geschreven werd, online plaatsen.
-------------------------------------
1. Rethy ligt ongeveer halverwege op den steenweg van Turnhout naar Moll. Het dorp behoort aan het kanton Arendonck, aan het arrondissement Turnhout, provincie Antwerpen, dekenij Moll.
2. In 't begin van den oorlog heeft de Burgemeester (1) doen aanplakken, en de Pastoor (2) op den predikstoel afgekondigd, dat geen burgers, slechts soldaten of leden der burgerwacht, een kenteeken dragend, aan de vijandelijkheden mochten deelnemen, om den vijand geen aanspraak te geven op plundering en moordenarij. Ook alle geschut, geweren, karabiens, revolvers, zijn op bevel van den Burgemeester ingeleverd op het gemeentehuis. Ook heeft de geestelijke overheid de burgers gewezen op hunne plicht, de soldaten desnoods te herbergen, de gekwetsten te verzorgen, hun , zelfs den vijanden, alle diensten van christene naastenliefde te bewijzen. Eene klas der Zusters Penitentienen (3) was in ziekenzaal veranderd; daar hadden de burgers bedden en slaapgerief heengebracht.
In 't begin van Januari 1915, is op de pastorij (4) eene ziekenzaal voor Duitsche licht gekwetsten ingericht, en heeft omtrent 3 maanden gediend. Daarna voor inkwartiering der D. soldaten. Van einde December 1914 tot 16 November (5)1918 , heeft de Pastoor aanhoudend minstens twee soldaten in kwartier gehad, buiten die, soms 2 of 3 ander voor eenige dagen ; en 3 tot 5 paarden in een magazijn in stal veranderd, tot begin van den zomer 1918.
3. De soldaten zijn met geestdrift naar het leger vertrokken; doch de getrouwden, 31 in getal, met de droefheid in het hart. Acht (6) vrijwilligers zijn onder den oorlog binnen gegaan. Totaal soldaten van Rethy (7): 106 (8).
----------------------
1. Burgemeester Alois Van Gansewinkel. Burgemeester van 1895 tot 1920.
2. Pastoor Augustinus Raeymaekers. Pastoor van 1912 tot 1928.
3. Zusters Penitentienen: Zusters Franciscanessen hadden zich in 1816 in Retie gevestigd en stichtten er het klooster Sint-Annadal in de Laarstraat.
4. Pastorij: De oude pastorie op de Pas, gebouwd in 1696.
5. 16 november: De wapenstilstand was 11 november. Ofwel vergist de verslaggever zich van datum, ofwel gaat het na 11 november om geallieerde soldaten.
6. Acht: Geschrapt 'zeven'.
7. Rethy: Bij besluit van de ministerraad van 11 juni 1931 werd aan de openbare besturen opgelegd voortaan de moderne spelling van de Vlaamse gemeentenamen te gebruiken. Rethy werd dus Retie.
8. 106: Geschrapt: '103'.
04-11-2014 om 21:32
geschreven door Gust A.
|
