Toeval bestaat niet.

In April, toen de wielerkaravaan  met de wielrenners weer eens neergestreken was in Lanaken, ben ik met mijn kleinzoon Gwaeron een kijkje gaan nemen op de parking van het Eurotel. Elk jaar, zie je ze daar een paar dagen met tussenpozen logeren. Als de Amstel Goldrace, Waalse Pijl, Luik Bastenaken Luik worden verreden staan de bussen op de parking en is het een voortdurend sleutelen en poetsen van het carbon op wielen. Fietsen die je met een vinger kunt optillen wegens het geringe gewicht.

Bij toeval waren een aantal ‘Amigos van Sastre’ aanwezig als verjaardagverassing. Ook Freddy Plehiers was bij de aanwezigen. Het is Freddy geweest die als drijvende kracht functioneerde in de sinds 2006 opgerichte fanclub. De Fanclub heeft het doel om kleine kankerpatiëntjes te ondersteunen. Sastre was het volgens Freddy direct eens met dit nobele doel en heeft zich verbonden om het ingezamelde geld van de fanclub te verdubbelen. Een bijzondere man die Sastre die kinderleed van in zijn eigen familie kent want zijn dochtertje lijd zelf aan een ziekte aan de heupen waardoor ze altijd een harnas moet dragen.

Het is dan ook een eer om met deze man op de foto te mogen samen met mijn kleinzoon Gwaeron.

Als ik dit schrijf is het zondag 1.48 uur en het ligt in de lijn der verwachtingen dat vanavond de eerder kleine  Carlos Sastre vanavond als een groot sportman de hoogste trede op het erepodium gaat bestijgen.

Jaak uit Rekem die woont in het rusthuis St Anna is de  toeverlaat van veel rusthuisbewoners.  We komen hem tegen op de Dinsdagmarkt in Lanaken als hij de 86 jarige Katja komt groeten.

Jaak die nog goed ter been is duwt de rolstoelgebonden mensen van hot naar her. Waar ze heen willen is geen probleem voor hem Op de feestjes in het rusthuis helpt Jaak de ander vrijwilligers zoveel als hij kan. Hij is ook ooit Prins Carnaval op rust geweest en dat is hem goed bevallen. Elke carnaval zet hij in het rusthuis de boel aan de gang. Zo brengt en haalt hij mensen van en naar de markt.

In de vakantieperiode zijn er ook jonge vrijwilligers actief in het rusthuis. Een van die vrijwilligers is Naderdy (als ik de naam goed onthouden heb anders mijn excuus), zij loopt school aan het Sparrendal waar zij de richting zorg heeft gekozen.

Katja die  van Oekraïnesche afkomst is, verheugd zich over de hulp die ze van de jonge begeleidster krijgt. “Als ik zelf geld had zou ik haar vergoeden voor haar diensten zegt Katja”. Katja is in België terechtgekomen door een huwelijk met Guillaume,  zegt ze. Ze werkte in de oorlog in een Munitiefabriek tijdens haar verplichte tewerkstelling in Duitsland en trof daar haar toekomstige echtgenoot. “Ik heb geen mamma en papa meer”, zegt ze “ en  heb alle familie achtergelaten toen ik naar België kwam, ik heb wel steeds blijven schrijven met de familie maar het doet toch pijn hen al die tijd te hebben moeten missen”.

Er zijn heel wat Poolse, Russiche en Oekraïensche vrouwen die tewerk gesteld waren in de fabrieken in Duitsland. Ook tewerk gestelde mannen en vrouwen uit België werkten in die fabrieken en de liefde kent geen grenzen. Veel van die mensen die in het liefdesbootje stapten hadden lange tijd taalproblemen, men had destijds nog geen verplichte inburgeringcursussen.

Op de markt kom je elke week ook de in het straatbeeld overbekende stadswachten tegen  Zij zijn preventief op de markt aanwezig en houden alles in het oog.

De dinsdagmarkt in Lanaken en een reis naar het Pelgrimoord  Santiago De Compostelle.

Twee totaal verschillende plaatsen en toch waren ze op de laatste dinsdagmarkt onderwerp van gesprek.

Bij het verlaten van de markt kwam ik een ouder echtpaar tegen, onderweg naar hun auto. Ze hadden een plaatsje kunnen bemachtigen tegenover de ingang van de Schoolstraat dus hoefden ze niet ver te lopen. Aan de hand van de man in een doorzichtige plasticzak, zag ik twee doosjes aardbeien liggen en nog enkele ingepakte dingetjes. Ik groet de mensen en vraag of ze gevonden hadden wat ze wilden.” We komen eigenlijk voor de gezelligheid”, zegt de mannelijke helft van het echtpaar,  hier kan je nog op je gemak rondwandelen, wat niet altijd mogelijk is op de overdrukke markt in Maastricht”. “ik heb een lekkere haring gegeten op de markt en een paar meegenomen voor thuis, we wonen in Maastricht”

Omdat duidelijk te merken was dat Maastricht niet hun geboortestad was vroeg ik hen waar ze wel vandaan kwamen. En laat dat nu toevallig de gemeente Barneveld zijn waar ik vier jaar heb gewoond in een Maisonnette aan de Oldenbarnevelderweg, tijdens mijn legerdienst. Het gesprek ging dan ook verder over Barneveld en hoe dat vroeger was en nu is. “Je  zult je daar niet meer terug kennen, zo veel is daar gebouwd”, zei de man.

In Barneveld is het overgrote deel van de bevolking protestant en gereformeerd. De katholieken zijn daar ver in de minderheid maar de kerk zat daar wel vol.

In Barneveld is de markt op donderdag en daar is de refoïsering onderwerp van de dag.

Er zijn in Barneveld zoveel kerkgenootschappen dat je bij de opsomming daarvan het ‘noorden’ verliest. Toen ik er woonde (1969-1973), kon je de koppen tellen op zondag, de stilte was enorm. Geen ziel op straat ze zaten in de kerken waar ze de donderpreken van de dominee aanhoorden en de zondag gevierd werd onder totale rust.

Op dit moment is in Barneveld een zoveelste keer de geloofsbeleving actueel met de refoïsering, moeilijk woord voor een beweging die streeft naar een nieuwe reformatiesering binnen de protestantse/gereformeerde kerk. Het lijkt of elke groep een eigen kerk heeft en dat zijn er wat. Terwijl in vele plaatsen de leegloop zorgbarende gevolgen gaat aannemen worden in Barneveld twee nieuwe kerken  gebouwd. Waarom kunnen de gereformeerden en protestanten en de nieuwe reformanten en de ‘zwarte Kousenkerk’ en de Baptisten en de enz. enz., niet samen onder een kerkgenootschap leven?

Het is allemaal begonnen in de roerige tijden rond de beeldenstorm, nu 440 jaar geleden, die het begin inluidde van de 80 jarige oorlog met de ‘hagenpreken en de geloofstwisten’ en het is klaarblijkelijk nog niet aan zijn einde toe. Reformatie en Contra reformatie tot op de dag van vandaag.

Terug naar de man met de aardbeien:

JanWillemarts, zo heet de man met de twee doosjes aardbeien en de haringen, heeft op de revers van zijn jas een speldje dat mij opviel. Het is een schelp met daarin een kruis. Mooi speldje zei ik. Nu volgde de uitleg van Jan, hoe hij aan dat speldje was geraakt is en wat het voorstelde. Hij had het speldje gekocht tijdens een pelgrimtocht (met de bus) naar Santiago de Compostella (Jan is dus katholiek). Het speldje koste 2 ½ euro en het geld dient om de pelgrims te helpen aan eten en onderdak tijdens hun voettocht naar het pelgrimoord. De schelp is een Jakobsschelp (Santiago betekent St. Jakobus) “Als je wil, mag je het speldje hebben”, zegt Jan. En dat heb ik natuurlijk niet afgeslagen, het  prijkt nu op de riem van mijn fototoestel, tussen de ‘pins’ van de vele carnavalverenigingen die Groot Lanaken ‘rijk’ is. Per slot van rekening is ‘vastelaovend’ ook een Christelijk gebeuren in de ‘vastenperiode’ voor Katholieken.

Bedankt Jan, die geboren is in Barneveld en nu woont in Maastricht,  en die naar Santiago de Compostella op bedevaart ging waar hij het speldje kocht, om het uiteindelijk aan mij te schenken tijdens de dinsdagmarkt in Lanaken.