heel veel Catalunya of Catalonië (en wat minder Spanje of España)
Catalunya en Barcelona zien en sterven, steeds weer een beetje meer
22-02-2012
VAL VAN BARCELONA (versie 1) [gedicht]
VAL VAN BARCELONA
traag loopt de eeuw af terwijl jagers
reeds dood morsdood zijn en slachtoffers
aftellen en ongeduldig hun einde
afwachten
zingen doen stemmen met vertrokken monden
die schor zijn. de krop in de keel hebben
anderen vergeefs proberen
dicht te knijpen. ze zijn 1714 niet
vergeten (ze halen hun vechtlust
uit de nederlaag). ze weten
met pijn in het hart dat ze 1714
nooit vergeten zullen.
de vrijheidsstrijder uit 39 vervoegt
en weet dat hij
nooit meer
geliefden omhelzen zal
koor:
er is geen verrader begraven
in het graf van de moreres.
zolang onze banieren niet verloren gaan,
zal het de urne van eer blijven
de roodgranieten wand is
meer dan achtergrond. een houten stok
in een kille hand geeft op keien
een pijnlijk ritme aan.
Wee zoveel! Wee zo weinig! Wee hen!
een viool begeleidt (werden
snaren ook hier
tijdens een algemene repetitie
voor andere doeleinden gebruikt)
geschiedenis herhaalt. geschiedenis
herhaalt zich denkt de vrijheidsstrijder
met voeten die sinds teruel bevroren gebleven zijn.
hij schreeuwt: Condors? Ik walg van condors! zijn stem
slaat over
het koor wordt opnieuw in beweging
gezet door een slepende stem:
er is geen verrader begraven
in het graf van de moreres.
zolang onze banieren niet verloren gaan,
zal het de urne van eer blijven
de vrijheidsstrijder ruikt winterse lucht
denkt aan vluchtende mensen
die niet treuzelen en toch
nooit zullen aankomen
een dunne aslaag heeft
ieders haar witgrijs gekleurd.
Nooit, menselijke mensen,
was er zoveel pijn in de borst, op de revers, in de portefeuille,
in het glas, in de slagerij, in de aritmetica!
Nooit zoveel pijnlijke genegenheid,
nooit viel zo dichtbij het verre aan,
nooit het vuiur nooit eerder
had men dode geliefden voor altijd
moeten achterlaten. nergens
klonken stemmen. er waren geen honden
meer om te janken
gevoelens werden bijgesteld. gevoelens
werden voor lang weggeborgen.
tranen stonken
naar doodszweet
de vrijheidsstrijder hoort weer
de aanhef van het trotse lied:
er is geen verrader begraven
in het graf van de moreres.
zolang onze banieren niet verloren gaan,
zal het de urne van eer blijven
hij kan niemand meer
omhelzen. hij herinnert zich
de blinde die verloren liep
de koude vingers op zijn hand
gebogen hoofden en geronnen bloed
kinderen zonder moeders
kadavers
een halfverbrande foto
geblakerde muren en dichtgespijkerde deuren
moeders zonder mannen
platgeschoten huizenblokken
gerochel gereutel
lege oogholtes
kadavers
geroosterde honden
hij herinnert zich een buitenlandse krant
in een ijzige wind: 'een zaak voor Spanjaarden!' En het is waar. het
is waar. Laten we kijken,
een balanstijd lang, op korte afstand,
ligt de vrije wereld
die treinen en wapens en hoop
tegenhielden aan de grens. daarheen trok
zijn moegestreden volk. naar frankrijk
naar de neutrale vijand
die van beloftes
voorgoed
de betekenissen veranderde
26 januari 1939. xarnegos overspoelden
barcelona. 1000 jaren na almanzor
kreeg moors crapuul carta blanca. de vrijgeleide
die ze al jaren hadden werd verlengd
uitgebreid: straffeloos plunderen
verkrachten. moorden
met messen
in zwangere buiken. geschiedenis
herhaalt zich
de vrijheidsstrijder heft aan:
er is geen verrader begraven
in het graf van de moreres.
zolang onze banieren niet verloren gaan,
zal het de urne van eer blijven
franco koestert
de hand van de heilige teresa
op zijn nachttafel.habla
el castellano
perro. net als een hond
kreeg de vrijheidsstrijder een nieuwe baas
een andere naam. rome heulde mee:
durruti en ascaso werden een allerlaatste keer
monddood gemaakt
de vrijheidsstrijder heeft
een leven zonder tranen geleefd. hij
denkt aan vallejo die reeds
voor het einde
uitgeput en opgebrand
gestorven was: Opdat jullie,
vrijwilligers van catalonië en Spanje
en van de wereld, zouden komen,
hij maakt
de pijnlijke verzen niet af
koor:
er is geen verrader begraven
in het graf van de moreres.
zolang onze banieren niet verloren gaan,
zal het de urne van eer blijven
(er is geen verrader begraven
in het graf van de moreres.
zolang onze banieren niet verloren gaan,
zal het de urne van eer blijven)
geschiedenis herhaalt zich
-o-o-o-
Strofes 3, 6, 10, 14, 17 en 18: vertaling van het Catalaanse Al fossar de les Moreres / no s'hi enterra cap traidor, / fins perdent nostres banderes, / sera l'urna de l'honor van de Catalaanse dichter Serafi Pitarra. De verzen staan afgedrukt op de lage, roodgranieten wand van het monument dichtbij de kerk van Santa María del Mar te Barcelona dat de vrijheidsstrijders uit 1714 herdenkt. Op 11 september van dat jaar gaf Catalonië zich over aan de troepen van haar Spaanse onderdrukkers. Strofes 4, 5, 8, 12 en 16: de gecursiveerde verzen komen uit gedichten van César Vallejo vertaald door Bart Vonck en opgenomen in de bloemlezing César Vallejo (Poëziecentrum, Gent, 1995).
Strofe 5: teruel: hoofdstad van provincie van Aragón. In de winter van 1937-1938 vonden de ergste gevechten van de Spaanse Burgeroorlog, uiteindelijk door de Franquisten gewonnen, er plaats.
Strofe 13:
-26 januari 1939. Franco's troepen veroveren Barcelona. Twee maanden later, op 1 april, eindigt de Spaanse Burgeroorlog met de val van Madrid;
-xarnegos, enkelvoud: xarnego (Catalaans). Oorspronkelijk: hij die niet in een Catalaans dal geboren is. Later: hij die nooit in een Catalaans dal gewoond heeft. Algemeen: hij die niet van Catalaanse oorsprong is, vreemdeling;
-almanzor. De troepen van Almansor, beter bekend als El-Mansoer, vizier van Córdoba en legeraanvoerder, plunderden Barcelona in op 6 juli985;
-carta blanca (Castiliaans): vrijgeleide.
Strofe 16:
-habla el castellano perro (Castiliaans): spreek Castiliaans, hond. Andere Castiliaanse beledigingen waren: "Perro Catalán, habla en cristiano" (Catalaanse hond, spreek een christelijke taal) of "No ladres. Habla la lengua del imperio" (Blaf niet. Spreek de taal van het rijk);
-Durruti en Ascaso waren vrijheidsstrijders. De inscripties op hun graven werden uitgewist.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
Extra-gegevens: -Een "xanego" is oorspronkelijk een Catalaan die in een ander Catalaans dorp en bij 'aanpssingen' in een andere Catalaanse vallei geboren is en bij uitbreiding niet in Catalunya geboren is. Xarnego is het min of meer het equivalent van het Grieks, barbaroς, barbaros, barbaar of vreemdeling; -Een "Catalaanse Brabander" is vaagweg te vergelijken met Bredero's "Spaanse Brabander"; -een soort van verklarende informatie in het begin van de bundel wil ik niet onthouden: Alle figuren zijn louter verdicht, met uitzondering van bijnaam genoemde personages. Gebeurtenissen zijn louter verzinsel, uitgezonderd toestanden ontleend aan de geschiedenis. Hij die zich meent te herkennen, moet dat aan zijn eigen verkeerde interpretatie en/of fantasie toeschrijven. Hij die gelijkenissen met de werkelijkheid meent waar te nemen, moet beseffen dat die uitsluitend op het toeval berusten. Ik belet de lezer echter niet zich teidentificeren met persoonlijke en/of zakelijke toevalligheden. (...) Het feit dat alles louter verdichting en verzinsel is -ik laat de enkele uitzonderingen buiten beschouwing-, betekent hoegenaamd niet dat niet elk woord waarheid is. Is het immers niet zo dat de dichter is het woord.
Extra-gegevens over het gedicht: de informatie onder het gedicht is in de bundel achteraan als "Aantekeningen" opgenomen.
21-02-2012
HEERSERS OVER CATALUNYA: KONINGEN VAN SPANJE VAN HET HUIS VAN BORBÓN, DEEL 1 (1700-1808) [stamboom]
HEERSERS OVER CATALUNYA: KONINGEN VAN SPANJE VAN HET HUIS VAN BORBÓN, DEEL 1 (1700-1808)
Het zag ernaar uit dat de dood van Carlos II, de laatste van de Habsburgse koningen van Spanje, net als die van Martí bijna 300 jaar vroeger, voor opvolgingsproblemen zou zorgen. Hoewel hij nog leefde, leek niets erop te wijzen dat Carlos nog vóór zijn dood een opvolger zou verwekken. Hij was één van dé voorbeelden van tot wat incest onder meer leiden kon: onvruchtbaarheid. Gedurende zijn vjfendertigjarige regeerperiode was hij er niet in geslaagd om ook maar één troonopvolger te verwekken. Die inteelt heeft ook zijn uiterlijk bepaald: zoals hij er werkelijk uitzag, is onder meer te zien op een schilderij in de Schepenzaal van het Brugse Vrije te Brugge.
Bij Carlos IIs dood zouden er geen opvolgingsproblemen mogen geweest zijn. Hij heeft immers zelf beslist wie hem zou opvolgen. Toch zou zijn dood aanleiding geven tot voor een regelrechte burgeroorlog.
Carlos moest zijn opvolger in vrouwelijke lijn gaan zoeken. Hij kwam terecht bij zijn tantes en hun kleinkinderen of achterkleinkind, zijn neven of achterneef. Onderstaande stamboom waarin de namen van de pretendenten onderstreept zijn, verduidelijkt met Felipe III, Carlos IIs grootvader, als uitgangspunt:
Felipe III -Ana x Louis XIII, koning van Frankrijk -Louis XIV, koning van Frankrijk x Maria Teresia (zie ook verder) -Louis de Bourbon -Philippe (Felipe V) (zie ook verder) -Felipe IV -Carlos II -Maria Teresia x Louis XIV, koning van Frankrijk -Louis de Bourbon -Philippe (Felipe V) -Maria Ana x Ferdinand III, keizer van Heilig Roomse Rijk -Leopold I, keizer van Heilig Roomse Rijk -Joseph I, keizer van Heilig Roomse Rijk -Karl (Carles III), aartshertog van Oostenrijk, als Karl VI keizer van het Heilig Roomse Rijk na de dood van Joseph I
Ana was getrouwd met Louis XIII, koning van Frankrijk, en Maria Ana met Ferdinand III, keizer van het Heilig Roomse Rijk. Niet onbelangrijk om te weten is dat Louis XIV, de zoon van Ana, getrouwd was met Maria Teresia, zuster van Carlos II.
Dit leverde uiteindelijk 2 troonpretendenten op: Joseph, kleinzoon van Maria Ana, en Philippe, in Spanje Felipe genoemd, achterkleinzoon van Ana. Toen Joseph na de dood van zijn vader Leopold I keizer van het Heilig Roomse Rijk werd, gingen zijn rechten over op zijn broer Karl, in Catalunya Carles en in Spanje Carlos genoemd.
Felipe en Carlos vertegenwoordigden de 2 belangrijkste adelijke geslachten uit Europa: Felipe was lid van de Bourbons en Carlos van de Oostenrijkse Habsburgers. Afgaande op afstamming was Carlos de gedoodverfde opvolger: hij was afstammeling in de derde graad van Felipe III die de vader van Felipe IV was, terwijl Felipe slechts afstammeling in de vierde graad was. Ook afgaande op bloedverwantschap was opnieuw Carlos de gedoodverfde opvolger: sinds Karel V koning van Spanje werd, was de band door huwelijken tussen de Habsburgse blokken Spanje en Oostenrijk waar Karel Vs broer Ferdinand op de troon gekomen was, sterker dan tussen Spanje en Frankrijk, sinds eeuwen dé vijand van Spanje. Tegen alle logica in koos Carlos II voor Frankrijk én Bourbon.
Nederland, Oostenrijk, Pruisen en Portugal gingen echter niet akkoord met de benoeming van Louis XIVs kleinzoon op de troon van Spanje. Ze kregen de steun van Catalunya en Barcelona. Na enkele jaren echter erkenden Spanjes tegenstanders met uitzondering van Catalunya in het Verdrag van Utrecht uit 1713 Felipe als koning van Spanje. Op dat moment had Carlos al afgehaakt: hij was zijn broer Joseph opgevolgd als keizer van het Heilig Roomse Rijk. Catalunya en vooral Barcelona bleven Spanje bevechten tot Barcelona zich op 11 september 1714 aan Frans-Spaanse troepen moest overgeven en Felipe V erkennen. 11 september zou uitgroeien tot de Diada, de offciële Catalaanse feestdag.
Ik geef hieronder de koningen van Spanje in het Castiliaans weer en volg de Castilliaanse nummering. Hun bijnamen laat in achterwege omdat ze niets om Catalunya gaven. Tussen haakjes staat hun regeerperiode. De band met de voorganger wordt vermeld.
De lijst:
-Felipe V (1700-1724), achterneef van Carlos II;
-Luis I (1724), zoon;
-Felipe V (1724-1746), voor de tweede keer, vader;
-Fernando VI (1746-1759), zoon;
-Carlos III (1759-1788), broer;
-Carlos IV (1788-1808), zoon.
Gedurende 108 jaren, vanaf 1700 tot en met 1808, regeerden 5 koningen van Spanje, onder wie één gedurende 2 periodes, Catalunya. Een koning regeerde gemiddeld 21 jaren; 2 regeerden langer. Luis I regeerde nauwelijks 1 jaar. Felipe V had het, verdeeld over 2 periodes, maar liefst 46 jaren voor het zeggen.
20-02-2012
ARA ÉS HORA D'ESTAR ALERTA! [geschiedenis]
ARA ÉS HORA DESTAR ALERTA!
pleidooi voor een vrij en democratisch Catalunya
Enkele jaren geleden kwam in Oostenrijk Haider en zijn extreemrechtse partij aan de macht. Michel, minister van Buitenlandse Zaken van wat België genoemd wordt, steigerde. Hij riep wie Belgen genoemd worden, op om niet langer in dat land met vakantie te gaan en het op die manier economisch te raken.
In juni 2003 nam Italië het voorzitterschap van de Europese Unie op zich. Berlusconi, premier en boegbeeld van extreemrechts in Italië, beschuldigde een Duits Europarlementslid ervan om "kapo"te zijn. Michel die ook de krant leest en tv kijkt, zweeg in alle talen.
Tijdens mijn vakantie in juli 2003 in Catalunya noemde Piqué, leider van de afdeling van de extreemrechtse Partido Popular (PP) van Aznar in Catalunya, elke andere Catalaanse partij dan de zijne nazistisch. Daardoor noemde hij het overgrote deel van de Catalanen nazisten of fascisten. Opnieuw liet Michel niets van zich horen.
Vreemd is dat Michel wel reageerde op de Oostenrijkse 'provocatie', maar de echte provocaties van Berlusconi en Piqué aan zich voorbij liet gaan.
Vreemd is het niet. Zoals zovele Franstaligen die Belg genoemd willen worden, identificeert hij extreemrechts en de er soms, maar ten onrechte mee samenhangende collaboratie met Vlaams en Vlaanderen: een bijzonder kleinzielige en onjuiste houding. Is het niet zo dat de meest 'notoire' collaborateur in dit land een Franstalige wiens naam ik niet wens neer te schrijven, was?! Daarom reageerde hij bijzonder scherp tegen de groei van extreemrechts in Oostenrijk. Men spreekt er immers Duits, net als het Nederlands een Germaanse taal.
Zo vreemd is het niet. De uitspraken en beledigingen van de extreemrechtse Berlusconi en Piqué werden in het Italiaans en Castiliaans gedaan. Dat dit net als het Frans, Michels moedertaal, Romaanse talen zijn, zal wel geen toeval zijn.
Het is helemaal niet zo vreemd dat Michel niet reageerde op Piqués uitlatingen. Sinds de eenzijdige provocatie en inval van de USA in Irak is Spanje een bevoordeeld bondgenoot van de 'verdediger van de werelddemocratie'. Zelfs onder dictator Franco kon Spanje op veel goodwill van de USA rekenen. Michel die door de nochtans toe te juichen oorspronkelijke genocidewet zowat persona non grata voor de USA werd, durfde het niet aan om opnieuw met dat land in de clinch te gaan. Zijn politieke carrière zou immers onherroepelijk (kunnen) afgelopen geweest zijn.
Vreemd is vooral dat Michel tegen extreemrechts fulmineert. Vreemd omdat zijn liberale partij intens samenwerkt het Front Des Francophones (FDF). Het extreemrechtse FDF haat Vlamingen en beledigt ze met alles wat in de verste verte naar collaboratie, nazisme en extreemrechts ruikt. Is Michel het gedachtegoed van bondgenoot FDF niet ongenegen? Gaat Michel bij het uitstippelen van de buitenlandse politiek van wat België genoemd wordt, met 2 maten en nog meer gewichten te werk?
Vast staat dat de algemene houding van politici tegen extreemrechts vaak onduidelijk, erger nog meestal dubbelzinnig en door laag-bij-de-grondse electorale bijbedoelingen ingegeven is.
Vast staat dat de berichtgeving van de Vlaamse journalisten over extreemrechts in Europa erg onvolledig is. Aan de problemen rond Haider en Berlusconi hebben ze meer dan genoeg aandacht besteed. Over de uitspraak van Piqué en de problemen met extreemrechts in Spanje echter zwegen ze meestal. Is Spanje te ver van de deur? Nee toch, Spanje is zo ver weg dat er zelfs vakantie-edities van Vlaamse kranten vol meestal nietszeggende (des)informatie gedrukt worden!
Soms, vaak staat de berichtgeving over Catalunya bol van de fouten. Op 9 augustus 2003 nog durfde Het Nieuwsblad het aan om Girona tot hoofdstad van Catalunya te bombarderen enCatalaans en Castiliaans door elkaar te haspelen.
Het ergste was wel dat de journalist van dienst verklaarde dat inwoners van Catalunya liever Catalanen dan Spanjaarden genoemd worden. Uiteraard wist die journalist niet waarover hij het had. Die Catalaan heeft niets graag. Die Catalaan is Catalaan -De geschiedenis is mijn getuige.- die louter toevallig, door het machtspel van monarchieën dus, bij wat later Spanje werd, terechtgekomen is. Ik zou het alleszins niet aandurven om een Vlaming Belg te noemen.
Het spreekt dat de politieke toestand in Spanje mij meer boeit dan die in andere landen: mijn liefde voor Catalunya is immers erg groot. Toch is het niet onbelangrijk om de situatie in Spanje op de voet te volgen: is het niet zo dat Franco in Spanje als eerste een fascistische oorlog tegen de democratie begonnen is?! Hitler en Mussolini hebben niet geaarzeld om te steunen en zelfs na te volgen. Dat Franco de steun van dé fascistische leiders van de twintigste eeuw gekregen heeft, zal wel geweten zijn. Vergeet niet, vergeet nooit dat Franco in opstand is gekomen tegen de democratisch gekozen regering van de Spaanse republiek! Dat 'mijn' Catalunya in die Guerra Civil dé dupe geweest en volledig ten onder gegaan is, zal door velen meer dan waarschijnlijk niet geweten zijn.
Er is veel meer gebeurd dan alleen maar het bombardement van het Baskische Gernica. Die stad is door de fout van Picasso ten onrechte symbool van de eerste moderne oorlog geworden. Ik wil zeker niet gezegd hebben dat Gernica overroepen is en geminimaliseerd moet worden. Al te vaak echter wordt vergeten dat door de systematische bombardementen in Barcelona een veelvoud aan de slachtoffers van Gernica gevallen is.
Catalunya dat sinds het ongewenste opgaan in Spanje vanaf 1516, geregeld, meestal problemen had met de overheerser en onderdrukker uit Madrid, werd door Franco altijd onheus behandeld. Onheus is een eufemisme. Fascistisch Spanje deed er immers alles aan om republikeins en democratisch Catalunya te knechten.
Franco liet niets onverlet om Catalunya voorgoed te breken. De Catalaanse instellingen werd afgeschaft. Catalaans werd gebanvloekt. Catalaanse republikeinen werden terechtgesteld. Anderen werden in concentratiekampen gestoken of verplicht om het megalomane project van de valle de los caídos waar slechts gevallen franquistische moordenaars een graf kregen -Hun slachtoffers werden doodgezwegen. Ik bedoel dit letterlijk.-, te bouwen en waar ze door koude, honger of mishandelingen omkwamen. Franco ging vaak zelfs pijnlijk-subtiel te werk. Een cavaboer uit de Penedés heeft me verteld dat hij geen handelsregister kreeg zolang hij zijn Catalaanse voornaam niet gecastilianiseerd, gechristianiseerd had.
Franco's veel te late dood bracht even soelaas. Even slechts. Tot de PP die niets minder dan de opvolger van de franquistische, fascistische Falange en Movimiento is, opstond. De leiders ervanzijn gewoon maar de opvolgers van Franco en zijn moordlustige generaals. Het duurde een tijd voordat ze van de macht konden proeven.
Het duurde een hele tijd voordat zij alleen de macht in handen hadden. Het was wachten op Aznar die ervoor zou (proberen te) zorgen dat de frustraties van jaren zonder macht in roes omgezet zouden worden. Machtsgeilheid was sinds jaren de drijvende kracht van de PP. Machtsgeilheid en wraak. Het is waar dat Aznar democratisch verkozen is. Is Hitler echter ook niet met de steun van de kiezer die hij daarna als een overbodig, zelfs een schadelijk iets beschouwde, aan de macht gekomen?! In 2003 geraakte alles in een stroomversnelling.
Vóór mijn vakantie had Aznar al beslist dat godsdienst weer in alle scholen van het lager onderwijs moet onderwezen worden. Welke godsdienst? Alleen al door die vraag te stellen doet men de vrijzinnigen die door Franco misschien wel het felst vervolgd zijn, oneer aan: ze hebben immers ook recht op hun overtuiging. Het spreekt voor zich dat ik het katholicisme bedoel. Ik kan me niet voorstellen dat islamitische en joodse kinderen en kinderen van humanisten en vrijzinnigen de katholieke godsdienst moeten leren. Ik kan me zelfs niet voorstellen dat iemand ooit een godsdienst, bron van niets anders dan problemen, zou moeten leren! Het spreekt voor zich omdat kerk en staat in het algemeen en kerk en fascistische staat in het bijzonder goed samenwerken, steeds goed samengewerkt hebben.
Weet dat de koningen en prinsen der Belgen voor de kerk trouwen en zo blijk geven van misprijzen voor het merendeel van hun niet kerkgaande 'onderdanen'. Weet dat de francofone kardinaal Mercier naar wie in mijn geboortestad Halle zelfs een plein genoemd is, vlamingofoob was.
Weet dat de Belgische kerk tijdens WO II mensen heeft aangezet om tegen de bolsjevisten te gaan vechten, terloops gezegd aan de zijde van de nazi's. In Spanje, ook al een monarchie, is het niet anders. Het graf'monument' van de valle de los caídos dat de gevallen franquistische moordenaars 'herdenkt', wordt door een reuzengroot katholiek kruis bekroond.
Aznar wil een "ley de cohesión", een eenheidswet, invoeren die zelfs op school zou moeten onderwezen worden. Deze wet moet benadrukken dat Spanje naar 'goed' Amerikaans voorbeeld één en ondeelbaar is. Stel je voor: Spanje één en ondeelbaar?! Wat doe je dan met Basken en Catalanen die voor onafhankelijkheid opkomen?
Het Baskisch probleem is al voor een deel opgelost. Dé Baskische partij is buiten de wet gesteld zodat er bijna geen Basken meer zetelen in de Cortes, het Spaanse parlement. Enkele honderdduizenden mensen hebben daardoor hun recht op spreken en medezeggenschap verloren. Zijn zij dan ook terroristen?! De ETA is 'uitgeschakeld' sinds de westerse wereld ze terroristisch noemt. Ik wil weten of vrijheidsstrijders terrroristen kunnen zijn. Waren de Amerikanen geen terroristen tijdens de Boston Tea Party en in strijd tegen het wettelijk gezag, het Britse koninkrijk? Waren wie Belgen genoemd worden, geen terroristen toen ze de Nederlanders verjoegen en de kans op een groot Nederlands(talig) rijk negeerden?
Aznar drijft de strijd tegen Catalunya op. Hij heeft Piqué zelfs voorgedragen als kandidaat-president van de Generalitat. Het kan toch niet dat een lid van een extreemrechte partij voorzitter van het hoogste orgaan van het republikeinse, op vrijheid gestelde Catalunya dat franquisme, fascisme steeds bevochten heeft, wordt?
Piqué zelf drukt het mes nog dieper in de wonde door de Catalanen nazi's, franquisten en fascisten dus, te noemen. Piqué, een 'rasecht' franquist, verwijt anderen dat ze onmensen zijn. Spanje dat ooit de wereld beheerst heeft, zet die nu op zijn kop. Ik weet nu al dat het hierbij niet blijven zal. Het verleden is mijn getuige. De volgende stappen zullen niet op zich laten wachten.
De autonomie terugschroeven of volledig ongedaan maken. Een economische boycot. Het Catalaans verbieden. De Catalaanse kunst van Gaudí, Miró, Tapiés en zovele anderen onder het mom van ontaarde kunst stukslaan en verbranden. De Catalaan tot wild verklaren. Een nieuwe (poging tot) genocide.
Ik moet aan een vers van de Catalaanse dichter Guanyabéns i Jané denken: Ara és hora d'estar alerta! Vandaag is het inderdaad tijd om waakzaam te zijn. Vandaag is het vast en zeker tijd om meer dan ooit waakzaam te zijn en vooral te blijven.
Maar ik vrees niet. Catalunya heeft al vaker op de rand van de afgrond met een vlijmscherpe degen in de rug gestaan. (Wij,) Catalanen(,) overwinnen op het einde altijd. Steeds weer. Opnieuw is het verleden mijn getuige.
Visca la llibertat! Visca Catalunya!!!
Naschrift: in de week van 25 augustus 2003 las ik op VRT-teletekst en in Spaanse kranten dat de regering Aznar de Stichting Franco die de herinnering aan de massamoordenaar in ere houdt, voor de zoveelste keer geld van de Spaanse overheid heeft gekregen.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
Extra-gegevens: "Ara és hora d'estar alerta" is het voorwoord tot bovenstaande dichtbundel.
Extra-gegevens over de tekst: -"Ara és hora d'estar alerta" is Catalaans voor: vandaag is het tijd om waakzaam te zijn; -"Front Des Francophones (FDF)". Het FDF werd op 11 mei 1964 opgericht als het FDBF of "Front démocratique des Bruxellois francophones". Daarna werd het het FDF of "Front Démocratique de francophones". Nu is het het FDF of "Fédéralistes Démocrates Francophones". In 2003 het ik bewust voor "Front Des Francophones (FDF)" en niet voor "Front Démocratique des francophones" gekozen. In front vind ik immers iets terug van blok. Ik maakte dan ook onrechtstreeks de vergelijking tussen VB en FDF, beide nationalistische partijen, de ene Vlaams-nationalistisch en de andere Belgicistisch-Frans en anti-Vlaams nationalistisch; -de "Stichting Franco" is de "Fundación Nacional Francisco Franco" (http://www.fnff.es).
19-02-2012
WAAROM WORDEN IN SPANJE MISDADEN TEGEN DE MENSHEID ONBESTRAFT GELATEN (DEEL 3)?
WAAROM WORDEN IN SPANJE MISDADEN TEGEN DE MENSHEID ONBESTRAFT GELATEN (DEEL 3)?
27 februari 2012: te Madrid wordt Baltazar Garzón Real door het Audiencia Nacional vrijgesproken van de beschuldiging om onderzoek te doen naar de misdaden van Franco en zijn fascistische bendeleden. De "Audiencia Nacional" waarvan de meeste leden benoemd zijn door de extreem-rechtse Partido Popular, heeft Garzón vroeger echter al buitenspel gezet. Op 23 februari 2012 werd Garzón schuldig bevonden aan machtsoverschrijding. Een corruptieschandaal van 2001 tot en met 2009 met betrokkenheid van kopstiukken van de Partido Popular, toen oppositiepartij, heeft Garzón de das omgedaan. Het schandaal wordt de zaak-Gürtel genoemd naar de vertaling in het Duits van de familienaam van Francisco Correa, een van de hoofdrolspelers. In deze zaak heeft onderzoeksrechter Garzón zonder toestemming telefoongesprekken laten afluisteren. Daarvoor werd hij veroordeeld tot een verbod om zijn beroep gedurende 11 jaar uit te oefenen. Een kleine fout in het kader van een megamisdrijf wordt door bondgenoten van de verdachten maximaal beboet. Of hoe 'democratie' in Spanje werkt. Dit belooft voor de toekomst. De Partido Popular zal er alles aan doen om van Spanje weer een centralistische staat te maken, de leuze van de Falange en Franco, "una, grande y libre" indachtig. Andere taalgeroepen dan de Castiliaanse, ten onrechte Spaans genoemd, en regio's met independistische gedachten zullen het voelen. De Europese Volkspartij, de grootste partij in het Europese parlement, zal de Partido Popular, erfgenaam van Franco, zullen de andere kant opkijken of zelfs openlijk steunen. Van die Europese Volkspartij maken onder meer de CD&V of Christen-Democartische en Vlaams, en de CdH of Centre Démocrate Humaniste, de 2 christelijke partijen van wat België genoemd wordt, deel uit. Moet ik hieruit afleiden dat ze het fascisme genegen zijn?!
-o-o-o-
Op 27 februari 2012 van 8.00 tot 8.30 opnieuw, net als op 2 februari 2012 en 6 februari 2012, geprobeerd om http://www.mcu.es/archivos/MC/CDMH/index.htm van het "Centro Documental de la Memoria Histórica" te raadplegen. Ik geraak nog steeds niet binnen. Ik kreeg nogmaals "Error"-melding met daaronder opnieuw volgende tekst: "Ha ocurrido un error al intentar ejecutar la aplicación, inténtelo de nuevo dentro de unos minutos". Blijkbaar kunnen "unos minutos" of enkele minuten erg lang duren! Is het toeval dat dat "Centro Documental de la Memoria Histórica" afhangt van het "Gobierno de España", "Ministro de Educación Cultura y Deporte", "Secretaría de Estado de Cultura"?! Ik denk het niet. Andere gegevensbanken van "Gobierno de España", "Ministro de Educación Cultura y Deporte" kan ik zonder enig probleem raadplegen. Is het toeval dat de Partido Popular opnieuw aan de macht is?! Dit moet ik meer dan zomaar blijven volgen.
GUERRA CIVIL EN EEN GEDICHT (1) VAN VENTURA GASSOL [vertaald gedicht]
EL PRESIDENT NO ÉS MORT
No digueu que ell és mort.
No mort lalosa, ni el gra de blat
ni el roserar florit;
digueu tan sols que el President reposa
en els braços materns, amorosit.
No digueu que ell és mort.
La mort és cosa dels homes sense arrels
en linfinit;
digueu tan sols que té la bosca closa
i la cançó e lherba sobre el pit.
No digue que ell és mort.
La mort seria perdres en el no res;
i aquell que un dia acaroná la Patría amb el peu nu i es féu pols amb la terra que laferra,
no podem dir que és mort, ell sha fet terra,
i aquesta terra ets tu, i ets tu, i ets tu.
Ventura GASSOL I ROVIRA
-o-o-o-
DE PRESIDENT IS NIET DOOD
Zeg niet dat hij dood is.
De leeuwerik, het graan
en de bloeiende rozelaar zijn niet dood.
Zeg alleen maar dat de President
in moederlijke armen rust, getemperd.
Zeg niet dat hij dood is.
De dood is iets voor mensen zonder geloof
in het oneindige.
Zeg alleen maar dat hij zijn mond gesloten houdt
en luistert naar het lied van kruiden op zich.
Zeg niet dat hij dood is.
De dood zou slechts op niets uitdraaien.
Ooit zal hij het Vaderland overzien.
Zijn polsslag zal zich in de grond vastbijten.
Men mag niet zeggen dat hij dood is.
Hij is grond geworden en die grond
ben jij en ben jij en ben jij.
[vertaler: Rik WOUTERS]
-o-o-o-o-o-
Extra-gegevens over de dichter: A. Ventura, voluit Bonaventura, Gassol i Rovira werd te La Selva del Camp geboren op 6 oktober 1893 en stierf te Tarragona op 19 september 1980. Hij was dichter en politicus; B. Literatuur. Publicaties van: 1. Poëzie: -Àmfora (1917); -La Nau (1920); -Les tombes flamejants (1923); -Mirra (1931); -Poemes 1917-1931 (1934); -Miratges (1950); -Balada del bressol (1977); 2. Toneel: -La cançó del vell Cabrés (1921); -La Dolorosa (1928); -L'home i la bèstia (1934, in smenwerking met Josep Carner i Ribalta); -La mort de l'ós (1935); 3. Proza: -L'Oncle Neus. L'ombra del diable. L'escorçó del destí (zonder jaartal); -El preu de la sang (1923); -El mur de roses (1924); -Mossèn Gabriel (1924); -En Joan de les Campanes (1926);
4. Essay: El nacionalisme en el teatre (1923); B. Politiek. Hij was van 1931 tot en met 1936 meer dan eens minister in autonome Catalaanse regeringen, meestal met cultuur onder zijn bevoegdheid. Dat naar hem met meer dan gewone aandacht geluisterd werd, blijkt uit het feit dat hij van 1 tot en met 13 maart 1936 Companys zelfs verving als president van de Generalitat. In tegenstelling tot Vlaanderen heeft Catalunya haar dichters steeds naar waarde geschat; C. Meer informatie: http://www.enciclopedia.cat/fitxa_v2.jsp?NDCHEC=0029352&BATE=Bonaventura%2520Gassol%2520i%2520Rovira.
HET BOMBARDEREN VAN BARCELONA TIJDENS DE GUERRA CIVIL [geschiedenis]
HET BOMBARDEREN VAN BARCELONA TIJDENS DE GUERRA CIVIL
Op 17 juni 1936 begon in het zuiden van Spanje wat de Guerra Civil zal genoemd worden. Tijdens die oorlog heeft men voor het eerst in de geschiedenis steden gebombardeerd met als eerste doel het demoraliseren van de burgerbevolking en pas als tweede het doden van mensen. Tijdens die oorlog heeft men voor het eerst in de geschiedenis steden doorlopend gebombardeerd. De opstandelingen van fascist én franquist Franco hebben daarbij steun gekregen van het Italië van Mussolini en het Nazi-Duitsland van Hitler en zijn Condorlegioen.
Wanneer men het heeft over bombardementen tijdens de Spaanse Burgeroorlog denkt men onwillekeurig aan het bombardement van Gernika, in het Castiliaans en het Nederlands Guernica genoemd, in Euskal Herria of Euskadi of Baskenland. Op 26 april 1937 is Gernika waar zich voornamelijk burgers uit de stad en republikeinse vluchtelingen bevonden, gebombardeerd. Over het aantal doden lopen de schattingen uiteen: van 120 tot meer dan 2.000. Het bombardement is vooral bekend geraakt door het schilderij van Pablo Picasso dat in 1956 tijdelijk in het Stedelijk Museum van Amsterdam tentoongesteld werd. "Guernica" is pas in 1981 in Spanje terecht gekomen waar het zich in het Museo de la Reina Sofia te Madrid bevindt. Picasso had immers beslist dat het pas naar zijn geboorteland mocht nadat de democratie er hersteld zou zijn.
Over de generale repetitie voor Gernika is veel minder geweten. Die werd op 31 maart en 2 en 4 april 1937 te Durango, eveneens in Euskadi en niet ver van Gernika, gehouden. Er vielen nochtans 336 doden, voornamelijk burgers. Op 2 april werd er zelfs gebombardeerd terwijl een internationale commissie van Britten en Fransen het bombardement van 31 maart onderzocht.
Dat toen Durango en Gernika gebombardeerd werden, te Barcelona reeds burgers bij bombardementen omgekomen zijn, is amper geweten. De eerste slachtoffers vielen op 13 februari 1937.
Over het aantal doden die tijdens de burgeroorlog en later tijdens het franquisme gevallen zijn, bestaat geen eensgezindheid. Gelukkig vindt men hier en daar objectieve cijfers. In Barcelona zijn tijdens bombardementen 6.052 doden, voor het grootste deel burgers, gevallen.
De Guerra Civil werd door Hitler gebruikt als voorbereiding voor W.O.II. Technieken werden uitgeprobeerd, aangepast en geperfectioneerd. Hoewel Barcelona vooral door Italianen werd gebombardeerd, heeft het de Nazis tal van gegevens over het op grote schaal bombarderen van dichtbevolkte stedelijke wijken opgeleverd. Ze hebben ze bij het bombarderen van Londen en andere Britse steden toegepast. Van 13 februari 1937 tot en met 5 februari 1939 zijn er maar liefst 6.052 doden gevallen. 6.052 slachtoffers op 707 dagen of meer dan 8 per dag.
Zoals reeds geschreven was het niet in de eerste plaats de bedoeling om burgers te doden. Het belangrijkste doel was om de bevolking van Catalunya en republikeins en dus democratisch Spanje in het algemeen en Barcelona in het bijzonder te demoraliseren. Enkel cijfers kunnen verduidelijken. Er werd gedurende meer dan 220 dagen gebombardeerd, bijna 1 dag op 3. De bombardementen concentreerden zich vooral op de oude stad waar dicht op elkaar de meeste mensen woonden. Dagenlang werd er met slechts relatief korte onderbrekingen gebombardeerd zoals bijvoorbeeld van 18 tot en met 25 januari 1938 of was er bomalarm. In januari 1939 werd er op 19 van 26 dagen gebombardeerd, bijna 3 dagen op 4. Op 23 januari 1939 was er maar liefst 14 keer luchtalarm wat niet betekende dat er ook gebombardeerd werd, de eerste keer om 2.06 en de laatste om 23.32. Er werd de bevolking overduidelijk geen rust gegund.
De mensen zochten al snel beschutting in schuilkelders. Grote reeds bestaande ondergrondse ruimtes werden gebruikt terwijl er ook nieuwe gegraven werden. Dé schuilplaats was de metro. De Engelsen die de Guerra Civil en de bombardementen van Barcelona vanop een afstand gevolgd hebben en geweigerd hebben om de Spaanse republiek te helpen, hebben er veel uit geleerd: tijdens W.O.II hebben ze de Londense metro als enorme schuilkelder gebruikt.
Het bombardement van 30 januari 1938 is de Barcelonezen bijzonder bijgebleven. Het was één van de bloedigste dagen voor de stad. De Italianen bombardeerden onafgebroken van 9.01 tot 11.11 en van 11.22 tot 12.25. Er vielen 210 doden. Geheel Barcelona was doelwit: de haven, de visserswijk van Barceloneta, de Casc Antic of de oude stad en de Eixample.
Op het Plaça de Sant Felip Neri in de omgeving van de kathedraal en geplakt tegen het Palau del Bisbat of bisschoppelijk paleis kwamen 42 mensen onder wie met zekerheid 29 kinderen om in een ondergrondse schuilplaats die onder de kracht van de bommen ingestort is. De kerk van Sant Felip Neri werd grotendeels verwoest. Later werd ze heropgebouwd door de franquisten die het moorddadige katholicisme hoog in het vaandel voerden. De sporen van het bombardement die nog steeds en duidelijk te zien zijn aan de gevel van de kerk, werden vreemd genoeg niet weggewerkt.
Er werd op 31 januari 2007 een gedenkplaat onthuld: En memória de les victimes del bombardeig de Sant Felip Neri. Aquí varen morir 42 persones -la majoria infants- per lacció de laviació franquista.
De namen van de slachtoffers zijn niet vermeld. Ik som ze, voor zover ze bekend zijn, op. Er stierven met zekerheid 29 kinderen, dus mensen niet ouder dan 18 jaar: Indaleci Alcaraz Martínez, Castor Anta Losada, Eduard Augusto Quevedo, Manuel Castejon Martínez, Blas Coloma Salvadó, Jaume Domingo Andreu, Félix Escaledo Blasco, Manuel González Leon, Josep Gutiérrez Calpe, Manuel Gutiérrez Calpe, Antoni López Sánchez, Claudi Monnier Meléndez, Gabriel Nirola Domingo, Joaquim Ramírez Pons, Joan-Antoni Ramírez Pons, Ferran Reyes Mendoza, Manuel Rúbio Gonzaléz, Ferran Sánchez Hortolá,Francesc Selles Blasco, Salvador Selles Blasco en 9 nens of kinderen, zonder vermelding van naam of leeftijd. Er stierven met zekerheid 7 volwassenen: Maria-Glória Admella Duarte, Mercé Font Finet, Carme Noguera Tuset, Santiago Sagué Sebastian, een man en 2 vrouwen. Er stierven 5 personen van wie wel de naam, maar niet de leeftijd gekend is: Joan Alvaro, Joan Comas, Florenci Domingo, Antoni Maristany en Josep Rojas. Er stierf één persoon van wie naam, leeftijd en geslacht niet bekend zijn omdat er slechts delen van zijn lichaam gevonden zijn.
In tegenstelling tot de Duitse oorlogsmisdadigers die na W.O.II tijdens het proces van Nürnberg voor hun daden veroordeeld zijn, is nooit ook maar één franquist voor zijn wandaden tijdens de Guerra Civil veroordeeld.
WAAR DE EINDER NA EEN KORTSTONDIG LEVEN VERF (...) [gedicht]
Waar de einder na een kortstondig leven verf en moment geworden is, begint taal voorgoed pas te leven. Dat papier maagdelijk en sneeuw is en de dichter toebehoort, weet de schilder
die slechts bewust en kil verkracht op een doek van woordloosheid: de loop der dingen schendt hij tot het kunstwerk zich moe gewonnen geven moet. De dichter die bewust het volle wit dient
en in vlaktes van stilte één punt nalaat, is anders: te vriend is taal. De schilder echter haat woorden die hem nooit vertrouwen zullen. Sinds spraak in beelden veranderd is, is tijd voorgoed gestokt.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk; -bovenstaand titelloos gedicht kan beschouwd worden als een arts poëtica.
15-02-2012
JESUCRIST [gedicht]
JESUCRIST nawoord
Ook hij werd geboren om te sterven. Dagen, maanden en seizoenen gingen voorbij. Jaren werden geleefd, ondergaan. Lente is slechts een vage herinnering; zonder terugweg blijkt de laatste winter: dat leven slechts splinters
achterlaat, had hij altijd al geweten. Toevlucht is de vrouw geweest ooit, nooit een weg terug. Van zijn taal heeft niemand sporen gevonden. Ademen dat moeilijker wordt, heeft gedwongen tot gaan. Ik werd geboren (maar om te begeren).
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk;
-groenten: 2 gehalveerde rijpe en sappige tomaten;
-kruiden: grof zeezout;
-allerlei:
-4 sneden boerenbrood van enkele dagen oud en van 1 centimeter dik;
-4 gepelde tenen look;
-extra virgen-olijfolie.
2. Werkwijze:
-de sneden boerenbrood lichtjes grillen op een rooster boven een houtvuur; -een kant inwrijven: -eerst met een lookteentje; -dan met een halve ingesneden tomaat zodat vruchtvlees en sap goed vrijkomen; -afwerken: -eerst overgieten met olijfolie; -dan bestrooien met grof zeezout.
3. Alternatieven:
-pa amb tomáquet kan verrijkt opgediend worden. Het smaakt heerlijk met formatge (kaas), pernill (gedroogde ham), embutits (allerhande soorten worsten), anxoves (ansjovis) of escalivada (gestoofde groenten);
-het wordt ook gegeven bij truitas (tortillas met aardappelen of andere ingrediënten) en gegrild vlees.
4. Allerlei: 4. 1. Qua bereiding:
-het grillen van de sneden boerenbrood op een rooster boven een houtvuur geniet de voorkeur omdat de houtsmaak een meerwaarde geeft. Grillen op een plancha of in een grillpan kan ook; -sommigen wrijven beide kanten met een lookteentje in; -Catalaanse tomaten geniet de voorkeur. In Catalaanse groentenwinkels verkoopt men verschillende soorten tomaten. Het beste is om naar tomaten voor pa amb tomáquet, die in de open lucht geteeld zijn en zeer zacht en zeer veel vruchtvlees bevatten, te vragen; -de extra virgen-olijfolie van Catalaanse arbequina-olijven geniet de voorkeur; 4. 2. Andere informatie:
-over het gerecht zijn tal van artikelen waarin onder meer vermeld staat van hoe hoog de olijfolie moet gegoten worden om goed in de geroosterde snede boerenbrood te kunnen dringen, geschreven;
-in restaurants wordt pa amb tomáquet automatisch, maar niet klaargemaakt aangeboden. Alle ingrediënten staan op tafel zodat de gast zijn snede brood zelf kan bereiden. Wie dan de ingrediënten afzonderlijk opeet, valt onherroepelijk door de mand.
13-02-2012
BEDELAAR [gedicht]
BEDELAAR la Rambla de la Llibertat
Aan tafel gezeten heb ik leven afgedragen voorbij zien gaan. Verleden en geheimen waarin het ooit ingewijd was, waren in zakken geborgen. Kranten die onwaarheden van gisteren tot geschiedenis samenvatten, verzamelde hij. Oud nieuws
van vandaag negeerde hij: aan wat nú staat, heeft zijn leven niet langer een boodschap. Of tijd en tekst die ik misbruik, samengaan, vraag ik me gemaakt gespeeld af. Weet je, ik zit aan een tafel en proef van woorden de vruchtbaarheden.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: -"la Rambla de la Llibertat", de ondertitel die Rambla van de Vrede betekent, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht; -"la Rambla de la Llibertat" loopt ongeveer parallel met de Onyar, een van de 3 rivieren die door Girona stroomt, en ligt in het commerciële deel van de stad.
12-02-2012
MARTELAARS [gedicht]
MARTELAARS la Plaça del Vi
Waar de straat van onwetende en ongehoorzame burgers openbarst en zich verruimt, zitten heren die deftig willen zijn en ervan dromen om politici te worden. Van discrete wijnen nippen ze. Onverholen bijna begluren ze volksere vrouwen
die overvolle zakken vol burgeroorlog met wapens en doden meesleuren. Rijk aan martelaars die ik achter me gelaten heb, is deze streek. Om de hoek wordt door straatlantaarns licht dat zich tot tijd verengd heeft, omzichtig op stenen gelegd.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: -"la Plaça del Vi", de ondertitel, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht; -"la Plaça del Vi" is het plein waar ooit de wijnverkoop plaats vond.
11-02-2012
PRENTKAART (2) [gedicht]
PRENTKAART [2] la Pujada de Sant Doménec
Stadsgezicht plooit zich dicht terwijl ik mijn rechteroog uit- ruk: geen splinter wens ik in een vergulde doos te bewaren. Het licht breekt. De tijd verschilfert en verstilt. Een glas valt op gladde keien die trillen in de hitte en echo's weerkaatsen
van een ander bestaan: weg vloeit wijn. Een gewelf dat leven beschermen wil, is nooit spraakzaam geweest: toch hebben haar stenen nooit aanstoot gegeven. Ze herhaalden slechts dezelfde geschiedenissen die stotterend verbeelden wilden.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: -"la Pujada de Sant Doménec", de ondertitel, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht; -"la Pujada de Sant Doménec" is een bergop-lopende straat in het Romeins-Middeleeuwse en Middeleeuwse deel van de stad.
10-02-2012
HIVERN [gedicht]
HIVERN
En de mens. Het is winter. Er zijn er al vele geweest. Vele zullen nog komen. Verstoord en moe grendelt hij de deur om de zachtheid van de sneeuw buiten te sluiten. Wind houdt hem nodeloos wakker. Vreemd zijn ogen. Hij
staart naar spiegels van vergeten episodes waarin schaduwen aan banden zijn gelegd. Kinderspel is aftellen nooit geweest. Laat me voor altijd tijd overbodig maken, denkt hij dof, en immer overnachten. Hij begint te sterven.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk;
HEERSERS OVER CATALUNYA: KONINGEN VAN SPANJE VAN HET HUIS VAN HABSBURGO (1519-1700) [stamboom]
HEERSERS OVER CATALUNYA: KONINGEN VAN SPANJE VAN HET HUIS VAN HABSBURGO (1519-1700)
In 1504 volgde Juana de Aragón of la Loca haar moeder Isabel la Católica die in tegenstelling tot haar moeder én haar dochter geen sporen van zwakzinnigheid, laat staan waanzinnigheid vertoonde, op als koningin van Castilla en aanverwante gebieden. In werkelijkheid werd Castilië door haar wispelturigheid en besluiteloosheid, te wijten aan inteelt, zo typisch voor de adel, bestuurd door haar vader Fernando el Católico van (Groot-)Catalunya en kardinaal Cisneros.
In 1516 volgde Joana dAragó of la Boja die niemand minder dan de half-Castiliaanse Juana de Aragón was, haar vader Fernando of Ferran op: ze werd onder meer gravin van Barcelona. In werkelijkheid werden Catalunya en aanverwante gebieden door haar wispelturigheid en besluiteloosheid, te wijten aan inteelt, zo typisch voor de adel, bestuurd door haar zoon Carlos I, Carlos V of Carlos Quinto, bij ons bekend als Karel V.
Samengevat kan gesteld worden dat Juana de iure of van rechtswege gravin van Barcelona en koningin van (Groot-)Catalunya én van Castilla was. De facto of feitelijk behoorde de macht toe aan haar zoon Carlos I of Carles I die echter nooit Catalaans gesproken heeft. Ik hoed me om te denken aan koningen van wat België genoemd wordt, die Nederlands niet konden of wilden spreken of eerder met tegenzin spraken en nog steeds spreken. Ze beschouwden en beschouwen mijn taal als tweede- of zelfs derdehands, dus minder belangrijk dan het Frans van de adel en andere dikkenekken en misschien zelfs het Duits van hun protestantse oervader Leopold I.
Kortom, Juana had niets te zeggen en werd eerst door haar vader en later door haar zoon opgesloten gehouden in het kasteel van Tordesillas. Ze werd opgesloten omdat ze waanzinnig of gek was. Klopt dit? Juana voldoet niet aan de laat-Middeleeuwse voorwaarden om gek genoemd te worden. Ze was niet dul met wie een gestoorde die een bedreiging voor zijn omgeving vormde, en niet arm van geest met wie een mentaal gehandicapte bedoeld werden. Zou de Cortes van Castilla haar in 1505 overigens tot koningin uitgeroepen hebben indien er iets aan de hand was?!
Toch werd ze waanzinnig verklaard. Feit is dat er iets aan de hand was. Feit is dat Filips de Schone die slechts prins-gemaal van Castilla zou worden en het regeren aan zijn vrouw zou moeten overlaten, net vóór de eedaflegging van 1505 een verslag over de zwakke geestestoestand van Juana, opgesteld door haar majordomus Martin de Moxico, heeft laten verspreiden. Was er sprake van een oprecht opgesteld document? Is dat verslag er op vraag van de machtsgeile Filips zelf gekomen? Was het Filips bedoeling om zijn echtgenote buitenspel te zetten en zelf koning te worden?
Fernando en Isabel van het geslacht van de Trastámaras, usurpatoren op de Castiliaanse troon, die om wie weet welke redenen de Reyes Católicos of Katholieke Koningen genoemd werden, en de Habsburger Maximiliaan van Oostenrijk deden er alles aan om hun macht en rijken te vergroten. Eén van die middelen was het huwelijk. De banden tussen de 2 families werden door de dubbelhuwelijken van 1597 en 1496 versterkt. Juan, Karel Vs Spaanse oom, huwde met Margaretha van Oostenrijk, Karels Habsburgse tante, terwijl Juana, Karels moeder en Juans broer, trouwde met Filips, Karels vader en Margarethas broer.
Die Filips zou het de geschiedschrijvers niet gemakkelijk maken. Ik wil het niet hebben over zijn toenaam die naar zijn uiterlijk zou verwijzen: in de Nederlanden was hij Filips de Schone en in Spanje Felipe el Hermoso. Waneer ik zijn Habsburgse kin bekijk, stel ik me echter vragen bij zijn schoonheid. Maar ja, het plebs, en ik gebruik geen woord dat de gewone burger gebruikt om zichzelf aan te duiden, heeft de adel al te vaak en ik weet niet om welke reden, of zijn het redenen, opgewaardeerd en beter of mooier dan ze waren, voorgesteld. Het zijn vooral de volgnummers die het onder meer bij Filips moeilijk maken. In de Nederlanden was hij onder meer Filips IV van Vlaanderen. Op het Iberische schiereiland was het Felipe I van Castilla en Felip 0 van Catalunya of Felipe 0, voor zover dat laatste zou kunnen.
Dit betekent dat zijn kleinzoon en Karels zoon in Castilla regeerde als Felipe II en in Catalunya als Felipe I, niet Felip I. De reden is simpel. Felipe, Karel Vs vader, heeft in Catalunya nooit op de troon gezeten, gewoon maar omdat zijn schoonvader Fernando die hem in 1506 misschien wel heeft laten vergiftigen, hem overleefd heeft.
Ik geef hieronder de koningen van Spanje in het Castiliaans weer omdat ze in se niets met Catalunya te maken hebben, en volg de Castiliaanse nummering. Hun bijnamen laat ik achterwege: de Habsburgers gaven immers weinig of niets om Catalunya. Tussen haakjes staat hun regeerperiode. De band met de voorganger wordt vermeld.
De lijst:
-Carlos I (1519-1556), zoon van Juana la Loca;
-Felipe II (1556-1598), zoon;
-Felipe III (1598-1621), zoon;
-Felipe IV (1621-1665), zoon;
-Carlos II (1665-1700), zoon.
Gedurende 184 jaren, vanaf 1516 tot en met 1700, regeerden 5 koningen van Spanje over Catalunya. Een koning regeerde gemiddeld 36 jaren; 3 regeerden langer. Felipe III regeerde slechts 23 jaren. Felipe IV had het maar liefst 44 jaren voor het zeggen.
08-02-2012
TOESCHOUWER [gedicht]
TOESCHOUWER el Passeig de la Muralla
Binnenwaarts gekeerd is deze stad die de geborgenheden van omringende heuvels heeft gezocht en naar zichzelf tuurt. Om het uitdeinen van haast te beletten heeft ze zich omringd met wallen. Stenen verraden nauwelijks en illustreren de rust
en tijdloosheid van saffranen zonnen. Verlaten en idyllisch is de tuin aan mijn voeten. Misschien heeft de zonnewijzer zich voorgoed verloren gegeven. Klokken lijken luiden voor altijd verleerd te hebben. Los maak ik me uit het portaal van tijd.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: -"el Passeig de la Muralla", de ondertitel, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht; -"el Passeig de la Muralla" is niets anders de ronde van de Romeins-Middeleeuwse en Middeleeuwse stadsmuren, erop of aan de voet ervan.
07-02-2012
ERGENS [gedicht]
ERGENS els Quatre Cantons
Ik ben op doorreis. Van het bestaan dat ik achtergelaten heb, zijn vervreemding en leegte gebleven. Van jaren die voor mij liggen, durf ik geen uitweg te voorspellen. Rond het kruispunt waar ik getwijfeld heb, werd de wereld door landschappen
van gesloten huizen anders gekleurd. Van nergens ver weg ben ik gekomen. Van de tijd heb ik vanmorgen voor het eerst het wegschrijven van wat ik nodig dacht te hebben, gezien. Ik dacht op doorreis naar ergens te zijn. Of ik hier blijven zal?
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: -"els Quatre Cantons", de ondertitel, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht; -"els Quatre Cantons" is een kruispunt, meer specifiek een plaats waar 4 wegen samenkomen.
06-02-2012
TARDOR [gedicht]
TARDOR
En de mens. Rond zijn huis probeert hij rust vergeefs gouden kleuren te geven. Het besef dat lage zon hem slechts op een dwaalspoor brengen kan, verzacht momenteel niet meer. Lachen door de wijn van geoogste bloemen
doet hij niet langer. Zijn dagelijks bestaan blijkt anders dan ooit geworden. Tegen vele stiltes van straten wil zijn zwijgende stem niet meer strijden. Minder maakt hij gebruik van woord en tijd. Hij wil geen telwoord zijn. Hij leeft nog.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk;
Geregeld slaat naast straten het tikken van de rivier op hol. Wijzers tollen in kolken. Wat drijven blijft, is verloren. Tijd verdwijnt met water, orakelt een volwassen kind. Gelukkig heb ik leren zwemmen. Ik kan de overkant bereiken waar ik
mijn horloge op de oever liggen laat: is dit de stad van komen en blijven? Ik waag het niet er zekerheden op te bouwen. Ik durf slechts gedichten te construeren die ik haar (nog) niet opdraag. Dit lijkt de stad waarin ik leef, die niet van mij is.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: "riu Onyar", de ondertitel, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht.
04-02-2012
EL CREADOR [gedicht]
EL CREADOR
Vals is de tijd die zich altijd maar herhaalt, her- schrijft. Anders is de dichter die het gemakkelijk vindt om van rust en stilstand te houden. Ík ben dichter, maar wil niet langer gedichten schrijven wanneer de klok de wijzers tikkend en gaande
houdt. Eindelijk is het nodig om het manuscript van mijn verboden evangelie te verduurzamen. Woord ben ik immers en openbaring. Waarom is het dan moeilijk om míjn poëzie die mijn bestaan rechtvaardigt, zonder schroom te bewonderen?
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk;
Dit is de stad van het vertragen van de geschiedenis. Ik daal trappen af zonder geleefdheden te herbeleven. Dood schop ik een krantenprop vol oud nieuws: van mijn geboorte raakt het nabestaan me niet. Vader is nooit meer. Wat iemand
aan een moeder heeft, is raadsel. Eb en vloed, haar en zijn: water dat ademen geluidloos meevoert, wordt niet gehoord. Zelfs karpers die momenten met kringen omlijnen, worden genegeerd: de loop der tijden bepaalt slechts andere levens.
o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: vroege herfst 2000.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Gebruik maken van woorden en ongedateerde brieven. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek. 2006.
Extra-gegevens: -alle gedichten uit de bundel, geschreven van september tot en met november 1998, hebben op een of andere wijze, Girona, hoofdstad van de provincie Girona, in het noordoosten van Catalunya als onderwerp; -Girona waarvan de omgeving reeds in de prehistorie bewoond werd, is in de eerste eeuw vóór het begin van westerse tijdrekening gesticht door de Romeinen na wie de Visigoten en de Moren er zich vestigden. Girona was tijdens de Middeleeuwen een van de belangrijkste steden van het Groot-Catalaanse rijk.
Extra-gegevens over het gedicht: "riu Onyar", de ondertitel, verwijst naar de plaats die aanleiding was tot het schrijven van het gedicht.
Ik ben Rik Wouters.
Ik ben een man en woon in Halle (Vlaanderen (dat spijtig genoeg een deel is van wat België genoemd wordt)) en mijn beroep is niet van belang.
Ik ben geboren op 02/04/1956 en ben nu dus 68 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: literatuur, geschiedenis en kunst.
Gegevens die op mijn adreskaartje staan: "Ik ben geen dichter om te dichten of voor te dragen, maar om te (over)leven", "anarchist", "artiest, dichter, prozaschrijver en literair criticus", "beeldend kunstenaar" en
"catalanist en flamingant".
