heel veel Catalunya of Catalonië (en wat minder Spanje of España)

Op 23 april 2012 was Paul Jambers te gast in "De klas van Frieda" op "Één" van de "VRT".
tv-kijkend Vlaanderen zou en moest het geweten hebben. tv-kijkend Vlaanderen heeft het geweten. Jambers kon het weer eens niet laten om te provoceren. Hij was er als hobbyist of specialist van de Guerra Civil. De eerste woorden van provocateur Jambers, die lachend uitgesproken werden, mochten er dan ook zijn: "Arriba España!"
"Arriba España!" was én is de leuze van fascistisch en franquistisch Spanje dat spijtig genoeg nog niet dood is. De dictatuur van Franco is verantwoordelijk voor miljoenen slachtoffers die het fascistische en dan ook verderfelijke gedachtengoed verwierpen. Nog steeds zijn er Spanjaarden slachtoffers van die 'burgeroorlog'. Jambers sprak "Arriba España!" uit als eerste woorden, een soort van goedenavond tot de Vlaamse of is het de Vlaamsche natie. Iemand goedenavond wensen is een gemeend iets. Dat zal ook wel bij Jambers het geval zijn. Stond hij dan ook achter zijn "Arriba España!" of bizarre wensen van goedenavond?! Heeft Jambers fascistische sympathieën?! Ach, Jambers en provoceren. Jambers heeft door provocatie carrière gemaakt.
Jambers is na de VRT, of was het nog de BRT, bij VTM gaan werken. De VRT had hem er beter gelaten en hem niet in een van haar programma's uitgenodigd.

Viva España libre!
Visca Catalunya lliure!

DE ZUILEN VAN HERAKLES OF DE STRAAT VAN GIBRALTAR

De "Zuilen van Herakles" worden door cultuur- en taalbarbaren onder wie niet weinige Vlamingen zijn, meestal, bijna altijd de "Zuilen van Hercules" genoemd. Wie wil weten wat Herakles die een Griek en geen Romein was, met het uiterste zuiden van het Iberische schiereiland en het uiterste noorden van Afrika te maken heeft, moet er elders naar op zoek gaan. Wie wil weten waarom Carlos I van 'Spanje' en Karl V van het Heilig Roomse Rijk die zuilen in 'hun' uitgebreide wapenschild gebruikt hebben, weet ook al waar te zoeken.

Die 'zuilen', bergen of beter nog heuvels, stonden lang symbool voor de grens tussen de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan en bevonden zich waar nu de Straat van Gibraltar is. Zoals ik onrechtstreeks heb laten blijken, bevond één in Europa en de andere in Afrika.
Op het Europese vasteland bevond zich de Jebel Tariq of berg of rots van Tarik, nu Gibraltar. Tarik was niemand anders dan Tariq-ibn-Ziyad of Tarik, zoon van Ziyad, die in 711 begon met de verovering van het Iberische schiereiland. Op het Afrikaanse vasteland bevond zich de Jebel Musa, of berg of rots van Musa. Musa was niemand anders dan Musa ibn Nusair of Musa, zoon van Nusair, voluit Abu Abd-ar Rahman Musa ibn Nusayr ibn Abd-ar Rahman Zayd al-Lajmi, in het Castiliaans simpelweg en ingekort Muza genoemd. Hij was de gouverneur van de Ommajjadische kaliefen uit Bagdad in Noord-Afrika en opdrachtgever van Tarik.
De "Zuilen van Herakles" stonden symbool voor de denkbeeldige brug tussen Europa en Afrika en de denkbeeldige poort tussen de Middellandse Zee, lees Europa, en de Atlantische Oceaan, lees Amerika en bij uitbreiding de rest van de wereld. De megalomane Karel V heeft ze in zijn wapenschild verwerkt. Zelfs Juan Carlos blijft ze als opvolger van Franco gebruiken.

Vreemd is dat westerlingen het niet over de Zuilen van Herakles hebben. Herakles, de Griek die de Romeinen ten onrechte Hercules noemen, maakt nochtans deel uit van het westerse culturele erfgoed. We hebben ervoor gekozen om het over de Staat van Gibraltar, naar het vercastiliaansen van de Arabische naam van de plaats, te hebben.
Zouden we het niet beter over de Morenstraat of de Straat van Tarik of de Straat van Musa te hebben. Zo zouden we alleszins blijk geven van historische accuratesse. Zo zouden we ook erkennen dat er in Europa ooit en gedurende bijna 800 jaren een Arabisch of Moors of Islamrijk dat zeer veel tot de Europese beschaving heeft bijgedragen, bestaan heeft.

CANELONS AMB BACALLÀ I DENDROBRANQUIAT (canelloni met stokvis en langoestines)

1. Ingrediënten en hulpmiddelen:
-vis: 300 gram geweekte bacallà
-schelpdieren: 12 rauwe langoestines
-groenten:
     -2 gepelde rode pepers in 4 rechthoeken gesneden
     -2 gepelde rode pepers in erg fijne blokjes gesneden
-2 eetlepels fijngehakte platte peterselie
-12 vellen kant- en klaar lasagnedeeg van 10 op 10 centimeter
-kruiden:
     -peper
     -tijm
     -nootmuskaat
     -zout
     -2 eetlepels fijngehakte platte peterselie
-allerlei:
     -100 gram droge en oude geraspte manchegokaas
     -olijfolie extra-virgen
     -60 gram bloem
     -50 gram boter
     -2 deciliter volle melk
     -visfumet

2. Werkwijze:
-pocheer de bacallà in visfumet
-pocheer de langoestines gedurende 1 minuut in dezelfde visfumet
-houd visfumet bij
-blancheer de 4 rechthoeken peper gedurende 2 minuten
-blancheer de fijngesneden pepers gedurende 1 minuut
-plet de bacallà fijn
-ontdoe 8 langoestines van de kop en pel ze. Ontdoe ze van het darmkanaal. Snijd ze in stukjes van een halve centimeter
-meng de stukjes langoestine en 1 eetlepel peterselie onder de bacallà. Breng de bacallà met peper en zout op smaak. Voeg eventueel visfumet toe tot een smeuïg geheel bekomen wordt
-wrijf 4 ronde ovenschaaltjes met olijfolie in
-leg er een deegvel in elk ovenschaaltje
-leg het mengsel van bacallà, stukjes langoestine en peterselie op de deegvellen
-leg een deegvel op het mengsel
-beleg 1/3 van een ander deegvel met het mengsel en rol op
-leg het opgerolde deegvel dwars op het zichtbare deegvel in de ovenschaaltjes
-laat boter in een kom smelten. Roer er bloem door tot een roux bekomen wordt. Voeg onder voortdurend roeren melk en visfumet toe. Laat gedurende 10 minuten op een zacht vuur koken. Breng de saus met nootmuskaat, peper, zout en peterselie op smaak
-overgiet het gerecht in de schaaltjes met de saus en bestrooi met kaas
-plaats gedurende 25 minuten in een voorverwarmde oven van 200°
-ontdoe de 4 overgebleven langoestines van de kop en pel ze. Ontdoe ze van het darmkanaal. Zorg ervoor dat de scharen aan de koppen blijven en houd ze bij
-snijd de rechthoeken peper in fijne reepjes zodat waaiers ontstaan
-leg de langoestines vóór het opdienen dwars en in het midden over de opgerolde deegvellen. Langs de ene kant ervan komen de langoestines met de scharen op de randen van de schaaltjes. Langs de andere kant komen de waaiervormige stukken peper.

3. Alternatieven:
-langoestines kunnen vervangen worden door gambas voor zover het zoutwatergamba's zijn
-kaas kan door broodkruim vervangen worden

1. José Ángel VALENTE is op 25 april 1929 te Ourense in Galicia geboren en is op 18 juli 2000 te Genève in Zwitserland gestorven. Hij was dichter, essayist en vertaler.
2. Meer informatie: http://www.festivaldepoesiademedellin.org/pub.php/es/Revista/ultimas_ediciones/67/velez.html.

ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (9)

Ik heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya of Spanje erg aandachtig te zijn.Daarbij stoot ik geregeld op onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.

Tijdens de uitzending van de "Waalse Pijl" op "één" van de "VRT" op 18 april 2012 waren de 2 commentatoren van dienst weer eens op hun best. Rodrieges zoals ze de naam uitspreken, zou de wedstrijd gewonnen hebben. Het spreekt voor zich dat ze het hadden over de Catalaan Rodriguez, Joaquim Rodríguez, uit te spreken als Rodrigeth, met rollende begin-r, de -g- van het Franse garçon en de -th van het Engelse thing. Rodriegez: 5 fouten -ook de klemtoon werd immers verkeerd gelegd- in nauwelijks 3 lettergrepen en amper 9 letters. Meer dan schande.
Het bleef daarbij niet. Valerio Piva, sportbestuurder van Rodriguez, kwam aan het woord. Ik geef geen commentaar op zijn schabouwelijke 'Nederlands'. Vreemd was dat Piva het had over Rodriegwes, met gewone begin-r en -gw-. Blijkbaar weet hij niet dat er in zijn ploeg een renner die Rodriguez heet, rijdt. Schande².
"Het Nieuwsblad" had het op 18 april 2012 in de opgenomen deelnemerslijst overigens over Joaquin Rodriguez in plaats van Joaquim Rodríguez.
Veel te vaak ben ik beschaamd om me nog Vlaming te noemen.

CRISTOFOR COLOM OF COLUMBUS TE BARCELONA

In Verval en ondergang van bijna iedereen heeft de Amerikaanse humorist en journalist Will Cuppy Historische grootheden in hun hemd gezet, zoals uit de ondertitel van zijn knap geschreven, bijwijlen hilarische boek blijkt.
Over Columbus heeft hij geschreven: Christophorus Columbus werd op 12 oktober 1452 geboren aan de Via Ponticello 27 in Genua. Hij was de oudste zoon Domenico Colombo, een wolkammer, en zijn vrouw Suzanna Fontanarossa, die nog vier andere kinderen hadden: Bartolomeo, Giovanni, Giacomo en Bianchinetta. Bianchinetta trouwde met een kaashandelaar die Giacomo Bavarello heette, en verviel van kwaad tot erger. () Om je de waarheid te zeggen weet niemand iets over de geboorte van Columbus, maar zo moet het ongeveer zijn gegaan. Columbus zelf heeft gezegd dat hij in Genua was geboren, maar historici vinden dat te simpel. Hij moet iets hebben achtergehouden. Columbus heeft een heleboel verzonnen feiten over zijn jeugd opgeschreven om de historici in verwarring te brengen.
Cuppys boek is niet alleen belangrijk voor de tekst-op-zich. Ook de voetnoten die bijna nooit bronvermelding zijn, moeten gelezen worden. Bij Hij moet iets hebben achtergehouden heeft Cuppy in een toevoeging meegedeeld dat over Columbus eigenlijk niets of bijna niets geweten is: Ik vrees dat we niet eens weten wat zijn echte naam was. Sommigen zeggen dat hij Christóbal Colón heette.

Cuppy heeft het over Columbus gehad onder zijn Castiliaanse naam Colón. Aan het feit dat hij zijn voornaam als Christóbal in plaats van als Cristóbal geschreven heeft, probeer ik me niet te storen.
Wie Nederlanders en Vlamingen Columbus noemen, is Colom in het Catalaans, Colón in het Castiliaans, Columbus in het Engels, Colombo in het Argentijns, Kolumbus in het Duits, Kolom in het Euskara, ten onrechte Baskisch genoemd, Colomb in het Frans, Colombo in het Portugees en het Italiaans, Vreemd. De familienaam van Colom, en ik houd het bij de Catalaanse naam van de zogenaamde ontdekker van de Indias, wordt op tal van manieren geschreven, afhankelijk van de taal. Erg vreemd. Mijn familienaam wordt in de meeste talen op dezelfde manier geschreven, net zoals die van de Catalaan Espriu, de Andaluciër García Lorca, de Nederlander Rodenko, de Duitser Brecht, de Fransman Sartre, de Engelsman Shakespeare, de Portugees Pessao,
Wijzen de schrijfwijzen van Coloms naam op problemen? Welke problemen? Over Colom bestaan er 4 grote problemen die vragen kunnen genoemd worden. Wat weten we over zijn leven? Heeft hij wat Amerika genoemd wordt, ontdekt? Waar is hij begraven? Welke was zijn nationaliteit?
Antwoorden? Op de eerste vraag: bitter weinig. Zelfs over geboortedatum en -plaats bestaat geen zekerheid. Op de tweede vraag: neen. Amerika is ontdekt door prehistorische mensen die vanuit Azië naar Amerika getrokken zijn. Op de derde vraag: op verschillende plaatsen. Of op geen enkele van de vermelde?! Op de vierde vraag: niet weten waar hij geboren is, impliceert niet weten welke nationaliteit hij had. Wel is hij als Castiliaan gestorven.

Eigenlijk kan gesteld worden dat Colom op 12 oktober 1492 geboren is. 12 oktober 1492 of de dag dat hij Amerika of las Indias of de Indiën zoals hij het tot zijn dood is blijven noemen, heeft herontdekt. Zonder die ontdekking die in Spanje jaarlijks als de dag van Hispanidad gevierd wordt, zou Colom slechts een van de vele zeevaarders geweest zijn.
Veel van wat we over Colom weten, hebben we te danken aan Bartolomé de las Casas, een dominicaan, tijdsgenoot van Colom en mensenactivist-avant-la-lettre, en zijn Historia de las Indias. Daarin komen Colom en zijn 4 Amerikaanse reizen uitgebreid aan bod. Op 15 maart 1493 was Colom terug te Palos de la Frontera in Andalucía vanwaar hij op 3 augustus 1492 voor zijn eerste reis vertrokken is.
Hij nam zich in zijn scheepsdagboek waarvan het origineel verdwenen is, voor om naar Barcelona waar de Reyes Católicos verbleven, te vertrekken om verslag uit te brengen. Hij kwam te Barcelona aan in het gezelschap van onder meer de 7 indianen die de zeereis hadden overleefd. Volgens de las Casas die vaag blijft, bereikte hij Barcelona rond half april. Waar hij door de koningen ontvangen werd, wordt niet vermeld. de las Casas heeft het opnieuw vaagweg over de zaal waar het koninklijke paar en Juan, hun zoon en opvolger, verbleven. Toch is het niet moeilijk om de zaal te lokaliseren. Ze bevond en bevindt zich in het Palau Reial Major of grote koninklijke paleis waar de graven van Barcelona en later de koningen van Aragón resideerden wanneer ze in de stad waren. De ontvangst vond plaats in de Saló Tinell. Deze officiële ontvangstruimte, van 1359 tot 1370 in opdracht van graaf-koning Pere el Ceremoniós gebouwd door Guillem Carbonell, valt op door de soberheid van de Catalaanse Gotiek. De ruimte van meer dan 17 meter breed wordt met bogen zonder enige steun overwelfd. Colom werd met de grootste honneurs ontvangen: hij mocht zelfs wat zeer uitzonderlijk was, op een stoel gaan zitten om zijn relaas te doen.
Vooraleer af te reizen naar Andalucía waar hij op 25 september 1493 vanuit Cádiz voor zijn tweede reis zou vertrekken, was hij getuige van de doop van de 7 indianen. Vanaf hun aankomst te Barcelona waren hen christelijke beginselen onderwezen. Daarna werden ze op eigen verzoek in de kathedraal van de heilige Eulália en het heilig Kruis gedoopt. De doopvont bevindt zich nog steeds in de kerk. Het Gotische kunstwerk uit 1433, werk van Onofre Juliá uit Firenze, is gemaakt uit Carraramamer in de vorm van een champagnecoupe met een schroefvormige sokkel.
Het is niet de enige keer dat indianen die met Colom meegekomen waren naar Spanje, gedoopt werden. Op 29 juli 1496, na de tweede reis, werden in het klooster van Guadalupe in Extremadura 2 indianen gedoopt. Hun doopnamen zijn zelfs bekend: Cristóbal en Pedro. Ook die doopvont bestaat nog: ze staat op het plein vóór de ingang van de kerk en wordt als fontein gebruikt.
Ik vind het vreemd dat die indianen pas op Spaanse bodem gedoopt zijn. Het was immers de gewoonte van conquistadores van wie Colom de eerste was, priesters en monniken om heidenen dadelijk te (laten) dopen: elk zieltje was er immers eentje meer voor de kerk. Toch kunnen de dopen van Barcelona en Guadalupe niet in twijfel getrokken worden: en bestaan schriftelijke verslagen van. Kan het zijn dat ze tot heil en glorie van Colom en zijn koninklijke opdrachtgevers een tweede keer gedoopt werden?!
Vaak wordt beweerd dat Colom geld voor zijn eerste reis heeft losgekregen door de truuk met het ei. Dit klopt niet. Wel is het zo dat de truuk gebeurd is: hij moet te Barcelona en wel na Coloms eerste reis geplaatst worden.

Of er nog links tussen Barcelona en Colom zijn? Jazeker, een standbeeld aan de zeezijde van de Rambla is een eerbetoon uit 1888 aan Colom. Meer zelfs, Colom is volgens een aantal Barcelonese, Catalaanse en zelfs andere historici een Barcelonees. Dit is echter een ander verhaal.

-o-o-o-

De citaten zijn ontleend aan: CUPPY, Will. Verval en ondergang van bijna iedereen. Historische grootheden in hun hemd gezet. Bert Bakker, Amsterdam. 2005.

ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (8)

Ik heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.

Op 16 april 2012 zond "Één" van de VRT "Dagelijkse kost" uit.
Jeroen Meus -Of is het Jerom Meeuws?- maakte iets klaar met sjoridzoo. Inderdaad, zo sprak Meus chorizo uit. Chorizo, een Spaanse embutido of darm opgevuld met onder meer varkensvlees. Sjoridzoo in plaats van tsjoritho waarbij de -th- als de de th- van het Engelse thing uitgesproken moet worden.
Sjroridzo in plaats van tsjoritho met de -th- als de th- van het Engelse thing: 3 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 7 letters. Schande!
Ik stel met de vraag waar die koks die zich zonder enige blijk van nederigheid chef-kok en zelfs met veel hoogheidswaanzin kunstenaar durven te (laten) noemen, mee bezig zijn. Onder ons, koken is een noodzakelijk iets, maar helemaal geen kunstvorm: zonder eten kan men immers niet leven. Koken en het resultaat opeten is niets anders dan in leven blijven. Koken is een ambacht. Kunst daarentegen is een overbodig iets dat het leven een meerwaarde geeft of kan geven.
Hoe kan ik een kok die zelfs ingrediënten die hij gebruikt, niet bij naam kent, respecteren en zijn eten goed vinden?i Het ergste is dat Meus niet de enige kok die zijn grondstoffen niet kent, is. Zielig!