2. Werkwijze: -knip het harnas van de gambes op de rug door. Verwijder het darmkanaal -bestrooi de gambes met zout. Besprenkel ze met olie. Laat zout en olie 15 minuten inwerken -doe weinig olie in de pan. Verwarm de pan tot de olie rookt -leg de gambes in de pan. Draai ze om. Gaar ze tot de kern niet meer glazig is. Besprenkel ze net vóór het einde van de baktijd met citroensap -dien onmiddellijk op
3. Allerlei De ideale gambes zijn die van Palamós uit het noordoosten van Catalunya. Ze komen voor in 3 groottes: klein, middelmatig en groot. De ideale periode om ze te eten is april, mei en begin juni
24-04-2012
UNA PESSETA DE BARCELONA [geschiedenis en muntwezen]
UNA PESSETA DE BARCELONA
Dit briefje van una pesseta of één peseta werd door het Ajuntament de Barcelona of het stadsbestuur van Barcelona uitgegeven sinds 13 mei 1937 tijdens de zogenaamde Guerra Civil. Het was een geldig betaalmiddel. De afmetingen: 10,00 centimeter bij 5,90 centimeter. Afgedrukt exemplaar dateert van 1 juni 1937 en draagt Serie A 993,042 als nummer. De afbeelding links toont het wapenschild van Barcelona met daaronder een Middeleeuws schip. Het gevierendeelde schild toont linksboven en rechtsonder het kruis van Sant Jordi of de heilige Joris die de patroonheilige van Barcelona en Catalunya is, en rechtsboven en linksonder een deel van de Senyera of Catalaanse vlag. Het schip verwijst naar de Middeleeuwen toen Catalunya met Barcelona als hoofdstad een Middellandse Zeemacht die het vooral in het westelijke deel van de Middellandse Zee voor het zeggen had, was. Zonder Catalunya zou Spanje nooit een peseta gehad hebben. Dit is dan weer een ander verhaal.
23-04-2012
IS PERSONA NON GRATA JUAN CARLOS ANTI-DEMOCRAAT EN FASCIST?! [actualiteit, politiek, monarchie en fascisme]
IS PERSONA NON GRATA JUAN CARLOS ANTI-DEMOCRAAT EN FASCIST?!
De gemeenteraad van stadje Berga in Catalunya heeft op 3 mei 2012 2 belangrijke beslissingen genomen: -Juan Carlos is persona non grata verklaard omdat hij in 1975 na de dood van Franco op niet-democratische wijze koning van wat Spanje genoemd wordt, geworden is; -aan Franco wordt de titel van 'adoptiezoon' van Berga die hij op 17 juli in 1962 gekregen heeft, ontnomen. De stemming gebeurde als volgt: -voor: Candidatura d'Unitat Popular, independistische, niet separatistische Catalaanse partij die ijvert voor de onafhankelijkheid van Catalunya. Heeft een volk of natie geen recht op zelfbeschikking?!; -onthouding: CiU, overwegend-katholieke rechtse partij, en PSC, Partit dels Socialistes de Catalunya, socialistische partij; -tegen: Partido Popular, extreem-rechtse katholieke partij die opvolger én dus erfgenaam is van de Alianza Popular die op haar beurt opvolger was van Falange en Movimiento, extreem-rechtse en fascistisch-francistische partijen.
Gaat het om terechte beslissingen? 2 keer ja. 2 keer volmondig ja zelfs.
Dat Juan Carlos in 1975 na de dood van Franco op niet-democratische wijze koning van wat Spanje genoemd wordt, geworden, staat vast. Juan Carlos is na de dood van Franco geen koning geworden in opvolging van Alfonso XIII, zijn grootvader, die in 1931 als koning afgetreden is en Spanje zonder enige verplichting verlaten heeft. Hij is koning geworden omdat hij door dictator, fascist en massamoordenaar Franco tot zijn opvolger aangeduid was. Kon Juan Carlos Franco wettelijk gezien opvolgen? Neen. Franco was immers het hoofd van een dictatuur dat door een staatsgreep van het leger met steun van kerk, adel en grootgrondbezitters en niet door een Guerra Civil of burgeroorlog de macht genomen heeft en de democratisch-gekozen regering opzij geschoven heeft, lees opgesloten of vermoord. Dat het Spanje van Franco vanaf 1939 door het overgrote deel van de landen met de USA, een andere werelddictator, erkend is, doet niets ter zake. Franco is immers zonder de steun van het Spaanse volk, lees verkiezingen, maar wel met de steun van Duitsland, Italië en Portugal, fascistische landen bij uitstek, aan de macht gekomen. Kan Juan Carlos beschouwd worden als de opvolger van Alfonso XIII? Neen. Alfonso is in 1931 vertrokken omdat links en gematigd rechts de gemeenteraadsverkiezingen gewonnen hebben. Door die vreemde keuze heeft Alfonso zichzelf buitenspel gezet. Alfonso voelde zich wie-weet-waarom op zijn lul getrapt: weet wel dat die lul het belangrijkste werkorgaan van koningen is omdat het dient om zich voor te planten en hun geslacht te bestendigen en zich in de veel te veel vrije tijd met vrouwelijke gezelschap bezig te houden. Alfonso had zijn koningschap laten afhangen van een overwinning van rechts, te weten, kerk, adel en andere rijken. Door na de nederlaag Spanje te verlaten en door geen oplossing voor zijn, lees het koninklijke, probleem te zoeken pleegde hij niets anders dan hoogverraad. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de democratisch-verkozen Frente Popular hoogverraad gebruikte om monarchie af te schaffen.
Aan Franco wordt de titel van adoptiezoon van Berga, die hij in 1962 gekregen heeft, ontnomen. Spanje heeft de gewoonte om personen die niet in de gemeente geboren zijn of gewoond hebben, op basis van verdiensten tegenover die gemeente, tot adoptiezoon te verheffen. Franco is lang niet alleen te Berga tot adoptiezoon uitgeroepen. Iets doen tegen Franco stond van 1936 tot en met 1975 en staat misschien zelfs nog na 1975 tot en met vandaag gelijk met een misdaad. Voor de 2 religies van het dictatoriale Spanje moest iedereen en alles wijken. Die religies: fascisme die bijna of misschien zelfs helemaal tot een Franco-cultus uitgegroeid was, en de katholieke, armopstekende kerk.
Is Juan Carlos fascist? Ik kan de vraag niet negatief beantwoorden. Alfonso XIII, grootvader van Juan Carlos, heeft Franco na de overwinning in 1939 gelukgewenst. Juan Carlos heeft zich nooit van die verklaring gedistancieerd. Juan Carlos is met de goedkeuring van zijn vader in dictatoriaal Spanje door Franco en dus het fascisme opgevoed. Franco kan beschouwd worden als stiefvader van Juan Carlos. Juan Carlos heeft genegenheid voor Franco gehad. Juan Carlos heeft gediend in het Spaanse leger. Juan Carlos heeft zich nooit van ook maar één van voorgaande elementen gedistancieerd. Juan Carlos heeft tijdens het francisme Franco meer dan eens vertegenwoordigd: tijdens binnenlandse activiteiten, op buitenlandse reizen, Juan Carlos heeft tijdens het francisme Franco meer dan eens als staatshoofd vervangen en was dan ook in se hoofd van een dictatoriale, fascistische stad. Juan Carlos heeft zich hiervan nooit gedistancieerd. Juan Carlos is in 1975 Franco opgevolgd door te zweren op de wetten van de Movimiento en de bijbel. Na Francos dood heeft hij meermaals zijn graf in de Valle de los Caídos bezocht, onder meer in aanwezigheid van Francos weduwe. Juan Carlos heeft zich hiervan nooit gedistancieerd. Juan Carlos heeft de opstand van het leger onder kolonel Tejero op 23 februari 1981 veroordeeld door erop te wijzen dat het leger zich niet met politiek moest bezig houden. Juan Carlos heeft echter nagelaten om die opstand van Tejero, gepleegd met (al dan niet verdoken) steun van het nog steeds rechtse en dus fascistische leger te veroordelen. Juan Carlos heeft dit laatste nooit betreurd. Kortom, Juan Carlos heeft het fascisme waarvan hij een van dé personen was, nooit verloochend. Juan Carlos kan niet anders dan fascist zijn.
Is Juan Carlos democraat? Ik kan de vraag niet positief beantwoorden. Wie voor monarchie, fascisme en meeheulende katholieke kerk is, kan geen democraat zijn. Wie voor monarchie, fascisme en meeheulende katholieke kerk is, kan nooit democraat zijn. Hopelijk krijgt de houding van Berga navolging, niet alleen in Catalunya, maar ook in wat Spanje genoemd wordt.
Hopelijk krijgt de houding van Berga navolging, niet alleen in wat Spanje genoemd wordt, maar ook in Europa. Hopelijk krijgt de houding van Berga navolging, ook en vooral in Europa. De Europese Unie die alles wat naar nazisme stinkt, veroordeelt en met wetten ongedaan probeert te maken, laat toe dat Spanje Franco blijft koesteren. Nee, dit zijn niet zomaar woorden. De Partido Popular die Spanje bestuurt, is immers erfgenaam van het fascistische francisme. Weg ermee. Weg met monarchie én Juan Carlos en weg met francisme én Partido Popular zijn de enige mogelijkheden om meer dan vijfenzeventig jaren na het begin van de zogenaamde Guerra Civil tot een democratisch Spanje te komen.
22-04-2012
RECONQUISTA IN JAARTALLEN [geschiedenis]
RECONQUISTA IN JAARTALLEN
Onderstaande lijst is een samenvatting in data van de Reconquista of zogenaamde herovering van Spanje. Die herovering is van noord naar zuid verlopen en gebeurde sneller in het binnenland dan langs de Middellandse Zeekust. De lijst is uiteraard onvolledig en vraagt dan ook om vervollediging. Ik heb het over Reconquista gehad. De term is onjuist gekozen. Van Reconquista zou er sprake kunnen geweest zijn indien de Visigoten die in 711 in de Slag van Guadalete door de Moren verslagen waren, hun gebied zouden hebben willen terugwinnen. Van de Visigoten was echter niet langer sprake. Het gebied dat Asturisch, Catalaans, Leonees, Navarrees, Castiliaans of Aragonees zou worden, is veroverd op de Moren die de wettelijke eigenaars waren. Dus verovering zonder her- of Conquista zonder re-. Beweren dat de zogenaamde Reconquista begonnen is in 722 met de overwinning van de Asturiër Pelayo in de Slag van Covadonga, klopt niet. In die slag heeft Pelayo er alleen maar voor gezorgd dat zijn minirijkje niet door de Moren bezet werd.
JUAN CARLOS, MONARCHISTISCH PROFITARIAAT EN INCONSEQUENTIE [actualiteit, politiek, monarchie en fascisme]
JUAN CARLOS, MONARCHISTISCH PROFITARIAAT EN INCONSEQUENTIE
April 2012 is niet de maand van Juan Carlos, bij de 'gratie' van god en het fascisme koning van wat Spanje genoemd wordt, geweest. Toch zal hij alle heisa overleven. Hij is immers niet voor niets een Borbón of Bourbon. Dat geslacht dat denkt dat het blauw bloed heeft, is al meer dan eens eigenaar van Spaanse kroon en troon en voorbeeld van wat gelegaliseerde uitbuiting genoemd wordt, geweest.
Op 16 april 2012 titelde Het Nieuwsblad: Spanje in crisis, koning jaagt op olifanten. Het is inderdaad vreemd dat een koning op olifanten gaat jagen terwijl zijn land in de problemen verkeert. Vreemd is dat Het Nieuwsblad pas op 16 april 2012 leek te beseffen dat Spanje in een zware politieke crisis verkeert. Spanje verkeert al eeuwen in crisissen. Of is het één enkele eeuwenlange crisis? Ik denk aan de Habsburgers en Karel V die als conquistador-par-excellence verantwoordelijk is voor de Centraal- en Zuid-Amerikaanse genocide, Filips II die Spanje meer dan eens in faling liet gaan en Carlos II die door de fout van zijn hele Habsburgse geslacht én inteelt zijn land verkwanseld heeft aan en zoon van Louis XIV en dus aan de Bourbons. Ik denk aan de Borbóns of Borbós, in Frankrijk Bourbons genoemd, en het verlies van de overzeese bezittingen op het einde van de negentiende eeuw, het heulen met de dictaturen van Miguel Primo de Rivera en Franco die Hitler verafgoodde, en de neofascistische regeringen van de Partido Popular op het einde van de twintigste en in het begin van de eenentwintigste eeuw. De hele door mij erg beknopt samengevatte periode die in 1516 met Karel V die beruchter dan beroemd was, begonnen is, is er steeds weinig, zeg maar bijna geen aandacht besteed aan het lot van de gewone mens, dat meer dan betreurenswaardig was en dat eigenlijk nog steeds is. Eigenlijk was het Het Nieuwsblad te doen om -en ik citeer opnieuw uit de krant van 16 april 2012- koning Juan Carlos die op luxesafari ten val kwam en zn heup brak. Dat voor de Spanjaard geheime tripje heeft maar liefst 46.000 euro gekost. Dit klopt spijtig genoeg niet. Dit klopt spijtig genoeg helemaal niet. 46.000 euro is wat Juan Carlos reis en verblijf gekost hebben. In dat exorbitante bedrag zijn echter de kosten van lijfwachten en eventuele maîtresse(s) niet inbegrepen. Juan Carlos wist dat hij met die reis over de schreef zou gaan: De trip stond immers niet eens in de officiële agenda. Ik hoor monarchisten van wie er in wat België zoveel te veel zijn als er zijn en dus a- en zelfs antidemocraten verkondigen dat ook een koning recht heeft op privacy. Vergeet het: de enige taak van een koning die in moderne tijden bij de gratie van (een deel van) het volk op een troon zit zoals een kind op zijn kakstoel, is dat volk te vertegenwoordigen en te helpen. Dat Juan Carlos zijn heup gebroken heeft, komt er nog bij. Net als de ermee samenhangende extra-kosten overigens: kosten voor hospitaalverblijf en bewaking en wat hij wel ditjes en datjes zal noemen, maar voor de gewone mens een fortuin betekent. Van scrupules heeft Juan Carlos geen blijk gegeven: -foefelen met zijn agenda met als enige redenen zijn gebrek aan staatszin te verbergen en zijn desinteresse voor het lot van zijn onderdanen te verbergen; -lak hebben aan de doelstellingen van het WWF. Van de Spaanse afdeling van het World Wildlife Fund is hij erevoorzitter. Dode Afrikaanse dieren zullen het geweten hebben; -op 19 april 2012 titelde Het Nieuwsblad: Zeldzaam bij royals: Juan Carlos excuseert zich. De krant gaat verder en citeert Juan Carlos die zeker niet voor het eerst in zijn (koninklijke) leven liegt: Het spijt me zeer. Ik maakte een fout. Het zal niet meer gebeuren. Deze verontschuldiging die TVE-Europa uitgezonden heeft, duurde nog geen minuut. Daarna praatte Juan Carlos verder over andere dingen. Of hoe het hoofd van een land liegen slechts als een fait-divers beschouwt; -Het Nieuwsblad op 20 april 2012: Juan Carlos ging jagen met zijn maítresse, de Duitse prinses-door-huwelijk Corrina zu Sayn-Wittgenstein. Hiervoor heeft Juan Carlos die door kerk en fascisme op handen gedragen werd en wordt, zich niet verontschuldigd. Ach ja, kerk en staat hebben steeds samen geheuld om de gewone mens klein, bijna niet-bestaand zelfs te houden.
Juan Carlos, koning van wat Spanje genoemd wordt, is niets anders dan een a-, zelfs antidemocraat die het niet verdient om over anderen te heersen. Zijn hele leven bijna, van voor zijn koningschap reeds, heeft Juan Carlos blijkt gegeven van niets anders dan a-, zelfs antidemocratie.
Dit is echter een ander verhaal.
20-04-2012
RIJK VAN NAVARRA (800-1094) [geschiedenis en stamboom]
RIJK VAN NAVARRA (800-1094)
De naam van de heerser en eventueel de toenaam, de familieband met de voorganger en de regeerperiode worden vermeld.
-Iñigo Arista (800-851); -García Iñiguez, zoon (851-882); -Fortún Garcés el Monje, zoon (882-905); -Sancho Garcés I, geen band met vorige dynastie (905-925); -García Sánchez I, zoon (925-970); -Sancho Garcés II Abarca, zoon (970-994); -García Sanchez II el Temblón, zoon (994-1004); -Sancho Garcés III el Grande, zoon (1004-1035); -García III, zoon (1035-1054); -Sancho IV de Pañalén, zoon (1054-1076); Sancho V, zoon (1076-1094). Na Sancho V wordt het rijk van Navarra het rijk van Navarra en Aragón.
19-04-2012
NOBELPRIJS VOOR DE LITERATUUR [literatuur en geschiedenis]
NOBELPRIJS VOOR DE LITERATUUR
5 inwoners van Spanje wonnen de Nobelprijs voor de Literatuur. José Echegaray y Eizaguirre (1833-1916) won de prijs voor zijn drama in 1904. Jacinto Benavente y Martinez (1866-1954) won de prijs voor zijn drama in 1922. Juan Ramón Jimenez (1881-1958) won de prijs voor zijn poëzie in 1956. Vicente Aleixandre y Merlo (1898-1984) won de prijs voor zijn poëzie in 1977. Camilo José Cela (1916-2002) won de prijs voor zijn proza in 1989.
Spaanssprekende schrijvers die de prijs wonnen, waren de Chileense Gabriela Mistral in 1945, de Guatemalteek Miguel Ángel Asturias in 1967, de Colombiaan Gabriel García Márquez in 1982, de Mexicaan Octavio Paz in 1990 en de Peruaan Mario Vargas Llosa in 2010.
18-04-2012
EBRE 1 [gedicht]
EBRE 1
water vloeit vragend voorbij. geen worsteling. geen gevecht naast een verlaten vlakte die verbergt. geen woord hoger dan het andere dat niet Catalaans klinkt. geen wind. stilte slechts. sierlijkheid. statigheid. een draaikolk aan de buitenkant van een bocht. een kasteel dat gekarteld overleeft. de loodrechte leegte
van een vreemde sprong. zonder speelsheid. een herkenbare kreet die elke dag zal blijven kwellen. zelfdoding. een terras tussen tranen die traag toch nog voor altijd blijven zullen. verweesde stenen die steeds al gedreigd hebben om te verpletteren. herhaaldelijk vallen vóór het (her)opstaan. aan water dat
vruchtbaar blijft, een overbodige mirador. een tafel met twee stoelen. één voor mij (zwarte wijn uit een gebarsten karaf. of is
het rood? bloed rood? bloed? laveloos leven of doder nog aanwezig blijven. wijn. vi negre:
geen azijn die wonden nooit helen kunnen). de andere voor de voorbeeldige vechter die verdwenen nooit vergeten worden zal.
-o-o-o-o-o-
1. "Ebre" is Catalaans voor Ebro. 2. "Ebre 1" vindt zijn inspiratie bij de Slag van de Ebre die het begin van einde van de Guerra Civil inleidde. De Slag van de Ebre begon op 25 juli 1938 en eindigde op 15 november 1938. Meer informatie: http://usuaris.tinet.cat/cebe. 3. Uit een dichtbundel in voorbereiding. Bovenstaand gedicht zal in het (late) najaar 2012 verschijnen in "Stenen spreken meer dan woorden" met als ondertitel "gedichten over Corbera dEbre / zomer en herfst van 1938 / franquisme dat fascisme is", die deel zal uitmaken van de dubbeldichtbundel "Niemand zegt het alfabet op".
17-04-2012
AL-ANDALUS EN BEGRIPSVERWARRING [taal]
AL-ANDALUS EN BEGRIPSVERWARRING
Mozaraab of mozarabier, mudéjar en muwallad. Deze begrippen maken het de persoon die meer te weten wil komen over Moors of Arabisch Spanje of al-Andalus of het niet-christelijke Iberische schiereiland niet gemakkelijk. De begrippen zijn van Arabische origine.
Mozaraab komt van mustaribun of mustarib. Het betekent gearabizeerd. Het slaat op een christen die onder Moorse heerschappij leefde als dhimmi. Een dhimmi was iemand die bij wet beschermd was. Dhimmi sloeg op een niet-Moorse inwoner van al-Andalus die in ruil voor betaling van taks dhimma of bescherming genoot. Slechts een lid van de"Volkeren van het Boek" of de bijbel, dus joden en christenen, kon van die bescherming genieten. Een mozaraab was christelijk gebleven, maar had zich de Moorse cultuur eigen gemaakt. Mudéjar komt van mudajjan. Het betekent dat iemand zich onderworpen heeft. Het sloeg op een Moor die na de Reconquista van een deel van Al-Andalus in het door de christenen veroverde deel was blijven wonen. Een Mudéjar bleef de Islam belijden en behield de Moorse cultuurgewoontes. Muwallad komt van muwalladun. Het betekent dat iemand opgevoed is. Het sloeg op een tot de Islam bekeerde christen of nieuwe Moslim. De bekering was uit vrije wil gebeurd. Een muwallad was een volleerd lid van de Moorse gemeenschap in Al-Andalus.
Er bestaan naar analogie met mozaraab en mudéjar ook Mozarabische en Mudéjarkunst. Dat is echter een ander verhaal.
16-04-2012
RIJK VAN ASTURIAS (718-910) [geschiedenis en stamboom]
RIJK VAN ASTURIAS (718-910)
De naam van de heerser en eventueel de toenaam, de familieband met de voorganger en de regeerperiode worden vermeld. Wanneer het nodig is voor de verstaanbaarheid én wegens de complexiteit kunnen andere familiebanden vermeld worden.
-Pelayo (718-737); -Favila, zoon (737-739); -Alfonso I el Católico, schoonbroer, zoon van Pedro de Cantabria (739-757); -Fruela I, zoon, kleinzoon van Pelayo (757-768); -Aurelio I, neef, kleinzoon van Pedro de Cantabria (768-774); -Silo, aangetrouwde achterkleinzoon van Pelayo (774-783); -Mauregato, bastaardzoon van Alfonso I, bastaardkleinzoon van Pedro de Cantabria (783-789); -Bermudo I l Diácono, zoon van Aurelio, achterkleinzoon van Pedro de Cantabria (789-791); -Alfonso II el Casto, Zoon van Fruela I, achterachterkleinzoon van Pelayo (791-842), laatste afstammeling van Pelayo als heerser van het rijk van Asturias; -Ramiro I, zoon van Bermudo I (842-850); -Ordoño I, zoon (850-866); -Alfonso III el Magno, zoon (910). Na Alfonso III gaat Asturias op in het nieuwe rijk van Léon.
Volgens de traditie is in Asturias de Reconquista of de herovering van wat Spanje worden zou, op de Moren begonnen. In de Slag van Covadonga in 722 versloeg Pelayo een Moors legertje. Toch mag het feit niet overschat worden. Covadonga werd door Pelayo niet op de Moren heroverd, gewoon maar omdat het nooit Moors gebied geweest is. Het ging dan ook slechts om een schermutseling tussen 2 legertroepjes in grens- en dus oorlogsgebied. Vergelijk de Slag van Covadonga maar met de Slag der Gulden Sporen te Kortrijk in 1302. Vlaanderen kent daaraan ook veel, te veel, veel te veel belang toe. Die slag had immers niets met een Vlaams bewustzijn te maken, alleen al maar onder er slechts sprake was van het graafschap Vlaanderen dat deel uitmaakte van Frankrijk, en niet van een Vlaamse Gewest dat deel uitmaakt van wat België genoemd wordt. Tal van streken van wat nu het Vlaams Gewest genoemd wordt, vochten niet mee of vochten zelfs aan Franse zijde. De Slag van de Gulden Sporen was niets meer dan een oorlogje van een deel(tje) van het ondergeschikte Vlaanderen tegen het overheersende en wettelijke gezag van de Franse koning.
Asturias is het enige deel van wat Spanje worden zou, dat nooit onder Moorse heerschappij is geweest. Daarom draagt de kroonprins van Spanje de titel van Principe de Asturias of prins van Asturias.
15-04-2012
GEDICHT VAN FEDERICO GARCÍA LORCA (1) [vertaalde poëzie]
CANCÍON DE JINETE
Córdoba. Lejana y sola.
Jaca negra, luna grande, y aceitunas en mi alforja. Aunque sepa los caminos yo nunca llegaré a Córdoba.
Por el llano, por el viento, jaca negra, luna roja. La muerte me está mirando desde la torres de Córdoba.
!Ay qué camino tan largo! !Ay mi jaca valorosa! !Ay que la muerte me espera, antes de legar a Córdoba!
Córdoba. Lejana y sola.
-o-o-o-
LIEDJE VAN DE VOLBLOED
Córdoba, veraf en eenzaam.
Zwart paardje, grote maan en olijven in mijn zadeltas. Hoewel ik alle wegen ken, zal ík nooit in Córdoba aankomen.
Door de vlakte, door de wind: zwart paardje, grote maan. Dood staart me aan vanop de torens van Córdoba.
Oei, wat een lange weg! Oei, mijn dappere zwarte paardje! Oei, de dood zal me opwachten vooraleer ik in Córdoba aankom!
Córdoba, veraf en eenzaam.
[vertaler: Rik Wouters]
-o-o-o-o-o-
1. Federico García Lorca werd op 5 juni 1898 te Fuente Vaqueiros in Andalucía geboren en stierf op 19 augustus 1936 te Víznar, in Andalucía, vermoord door franquisten van wie hij één van de meest-bekende slachtoffers tijdens de zogenaamde Guerra Civil of Spaanse Burgeroorlog was; -hij was dichter en toneelschrijver. Hij is één van de belangrijkste personen uit de Spaanse literatuur in het algemeen en die van twintigste eeuw in het bijzonder. Hij was homo en kwam er openlijk voor uit. Hij had contacten met onder meer componist Manuel de Falla, filmregisseur Luis Buñuel en schilder Salvador Dalí. 2. Het vertalen van "!ay!" stelde me voor een probleem. Meestal wordt het vertaald of beter niet vertaald als "!ay!". Wat betekent "!ya!" eigenlijk? In haar 'wereldberoemde' "Diccionario de uso del español" vermeldt María Moliner onder meer: "Interjection de dolor o de susto o sobresalto" en "Lamento o quejedo". Ik zou het kunnen vertalen als het dialectische "ola", maar heb voor het Nederlandse "oei" gekozen.
Op 23 april 2012 was Paul Jambers te gast in "De klas van Frieda" op "Één" van de "VRT". tv-kijkend Vlaanderen zou en moest het geweten hebben. tv-kijkend Vlaanderen heeft het geweten. Jambers kon het weer eens niet laten om te provoceren. Hij was er als hobbyist of specialist van de Guerra Civil. De eerste woorden van provocateur Jambers, die lachend uitgesproken werden, mochten er dan ook zijn: "Arriba España!" "Arriba España!" was én is de leuze van fascistisch en franquistisch Spanje dat spijtig genoeg nog niet dood is. De dictatuur van Franco is verantwoordelijk voor miljoenen slachtoffers die het fascistische en dan ook verderfelijke gedachtengoed verwierpen. Nog steeds zijn er Spanjaarden slachtoffers van die 'burgeroorlog'. Jambers sprak "Arriba España!" uit als eerste woorden, een soort van goedenavond tot de Vlaamse of is het de Vlaamsche natie. Iemand goedenavond wensen is een gemeend iets. Dat zal ook wel bij Jambers het geval zijn. Stond hij dan ook achter zijn "Arriba España!" of bizarre wensen van goedenavond?! Heeft Jambers fascistische sympathieën?! Ach, Jambers en provoceren. Jambers heeft door provocatie carrière gemaakt. Jambers is na de VRT, of was het nog de BRT, bij VTM gaan werken. De VRT had hem er beter gelaten en hem niet in een van haar programma's uitgenodigd.
Viva España libre! Visca Catalunya lliure!
07-04-2012
DE ZUILEN VAN HERAKLES OF DE STRAAT VAN GIBRALTAR [geschiedenis]
DE ZUILEN VAN HERAKLES OF DE STRAAT VAN GIBRALTAR
De "Zuilen van Herakles" worden door cultuur- en taalbarbaren onder wie niet weinige Vlamingen zijn, meestal, bijna altijd de "Zuilen van Hercules" genoemd. Wie wil weten wat Herakles die een Griek en geen Romein was, met het uiterste zuiden van het Iberische schiereiland en het uiterste noorden van Afrika te maken heeft, moet er elders naar op zoek gaan. Wie wil weten waarom Carlos I van 'Spanje' en Karl V van het Heilig Roomse Rijk die zuilen in 'hun' uitgebreide wapenschild gebruikt hebben, weet ook al waar te zoeken.
Die 'zuilen', bergen of beter nog heuvels, stonden lang symbool voor de grens tussen de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan en bevonden zich waar nu de Straat van Gibraltar is. Zoals ik onrechtstreeks heb laten blijken, bevond één in Europa en de andere in Afrika. Op het Europese vasteland bevond zich de Jebel Tariq of berg of rots van Tarik, nu Gibraltar. Tarik was niemand anders dan Tariq-ibn-Ziyad of Tarik, zoon van Ziyad, die in 711 begon met de verovering van het Iberische schiereiland. Op het Afrikaanse vasteland bevond zich de Jebel Musa, of berg of rots van Musa. Musa was niemand anders dan Musa ibn Nusair of Musa, zoon van Nusair, voluit Abu Abd-ar Rahman Musa ibn Nusayr ibn Abd-ar Rahman Zayd al-Lajmi, in het Castiliaans simpelweg en ingekort Muza genoemd. Hij was de gouverneur van de Ommajjadische kaliefen uit Bagdad in Noord-Afrika en opdrachtgever van Tarik. De "Zuilen van Herakles" stonden symbool voor de denkbeeldige brug tussen Europa en Afrika en de denkbeeldige poort tussen de Middellandse Zee, lees Europa, en de Atlantische Oceaan, lees Amerika en bij uitbreiding de rest van de wereld. De megalomane Karel V heeft ze in zijn wapenschild verwerkt. Zelfs Juan Carlos blijft ze als opvolger van Franco gebruiken.
Vreemd is dat westerlingen het niet over de Zuilen van Herakles hebben. Herakles, de Griek die de Romeinen ten onrechte Hercules noemen, maakt nochtans deel uit van het westerse culturele erfgoed. We hebben ervoor gekozen om het over de Staat van Gibraltar, naar het vercastiliaansen van de Arabische naam van de plaats, te hebben. Zouden we het niet beter over de Morenstraat of de Straat van Tarik of de Straat van Musa te hebben. Zo zouden we alleszins blijk geven van historische accuratesse. Zo zouden we ook erkennen dat er in Europa ooit en gedurende bijna 800 jaren een Arabisch of Moors of Islamrijk dat zeer veel tot de Europese beschaving heeft bijgedragen, bestaan heeft.
06-04-2012
CANELONS AMB BACALLÀ I DENDROBRANQUIAT [gastronomie]
CANELONS AMB BACALLÀ I DENDROBRANQUIAT (canelloni met stokvis en langoestines)
1. Ingrediënten en hulpmiddelen: -vis: 300 gram geweekte bacallà -schelpdieren: 12 rauwe langoestines -groenten: -2 gepelde rode pepers in 4 rechthoeken gesneden -2 gepelde rode pepers in erg fijne blokjes gesneden -2 eetlepels fijngehakte platte peterselie -12 vellen kant- en klaar lasagnedeeg van 10 op 10 centimeter -kruiden: -peper -tijm -nootmuskaat -zout -2 eetlepels fijngehakte platte peterselie -allerlei: -100 gram droge en oude geraspte manchegokaas -olijfolie extra-virgen -60 gram bloem -50 gram boter -2 deciliter volle melk -visfumet
2. Werkwijze: -pocheer de bacallà in visfumet -pocheer de langoestines gedurende 1 minuut in dezelfde visfumet -houd visfumet bij -blancheer de 4 rechthoeken peper gedurende 2 minuten -blancheer de fijngesneden pepers gedurende 1 minuut -plet de bacallà fijn -ontdoe 8 langoestines van de kop en pel ze. Ontdoe ze van het darmkanaal. Snijd ze in stukjes van een halve centimeter -meng de stukjes langoestine en 1 eetlepel peterselie onder de bacallà. Breng de bacallà met peper en zout op smaak. Voeg eventueel visfumet toe tot een smeuïg geheel bekomen wordt -wrijf 4 ronde ovenschaaltjes met olijfolie in -leg er een deegvel in elk ovenschaaltje -leg het mengsel van bacallà, stukjes langoestine en peterselie op de deegvellen -leg een deegvel op het mengsel -beleg 1/3 van een ander deegvel met het mengsel en rol op -leg het opgerolde deegvel dwars op het zichtbare deegvel in de ovenschaaltjes -laat boter in een kom smelten. Roer er bloem door tot een roux bekomen wordt. Voeg onder voortdurend roeren melk en visfumet toe. Laat gedurende 10 minuten op een zacht vuur koken. Breng de saus met nootmuskaat, peper, zout en peterselie op smaak -overgiet het gerecht in de schaaltjes met de saus en bestrooi met kaas -plaats gedurende 25 minuten in een voorverwarmde oven van 200° -ontdoe de 4 overgebleven langoestines van de kop en pel ze. Ontdoe ze van het darmkanaal. Zorg ervoor dat de scharen aan de koppen blijven en houd ze bij -snijd de rechthoeken peper in fijne reepjes zodat waaiers ontstaan -leg de langoestines vóór het opdienen dwars en in het midden over de opgerolde deegvellen. Langs de ene kant ervan komen de langoestines met de scharen op de randen van de schaaltjes. Langs de andere kant komen de waaiervormige stukken peper.
3. Alternatieven: -langoestines kunnen vervangen worden door gambas voor zover het zoutwatergamba's zijn -kaas kan door broodkruim vervangen worden
05-04-2012
GEDICHT VAN JOSÉ ÁNGEL VALENTE (2) [vertaalde poëzie]
ÍCARO
Sobre le horizontal del laberinto trazaste el eje de la altura y la profundidad. Caer fue sólo la ascensión a lo hondo.
-o-o-o-
IKAROS
Boven het horizontale van het labyrint tekende je de as van hoogte en diepte. Vallen was slechts stijgen in de kuil.
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (9) [taalgebruik en sport]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (9)
Ik heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya of Spanje erg aandachtig te zijn.Daarbij stoot ik geregeld op onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Tijdens de uitzending van de "Waalse Pijl" op "één" van de "VRT" op 18 april 2012 waren de 2 commentatoren van dienst weer eens op hun best. Rodrieges zoals ze de naam uitspreken, zou de wedstrijd gewonnen hebben. Het spreekt voor zich dat ze het hadden over de Catalaan Rodriguez, Joaquim Rodríguez, uit te spreken als Rodrigeth, met rollende begin-r, de -g- van het Franse garçon en de -th van het Engelse thing. Rodriegez: 5 fouten -ook de klemtoon werd immers verkeerd gelegd- in nauwelijks 3 lettergrepen en amper 9 letters. Meer dan schande. Het bleef daarbij niet. Valerio Piva, sportbestuurder van Rodriguez, kwam aan het woord. Ik geef geen commentaar op zijn schabouwelijke 'Nederlands'. Vreemd was dat Piva het had over Rodriegwes, met gewone begin-r en -gw-. Blijkbaar weet hij niet dat er in zijn ploeg een renner die Rodriguez heet, rijdt. Schande². "Het Nieuwsblad" had het op 18 april 2012 in de opgenomen deelnemerslijst overigens over Joaquin Rodriguez in plaats van Joaquim Rodríguez. Veel te vaak ben ik beschaamd om me nog Vlaming te noemen.
03-04-2012
CRISTOFOR COLOM OF COLUMBUS TE BARCELONA [geschiedenis]
CRISTOFOR COLOM OF COLUMBUS TE BARCELONA
In Verval en ondergang van bijna iedereen heeft de Amerikaanse humorist en journalist Will Cuppy Historische grootheden in hun hemd gezet, zoals uit de ondertitel van zijn knap geschreven, bijwijlen hilarische boek blijkt. Over Columbus heeft hij geschreven: Christophorus Columbus werd op 12 oktober 1452 geboren aan de Via Ponticello 27 in Genua. Hij was de oudste zoon Domenico Colombo, een wolkammer, en zijn vrouw Suzanna Fontanarossa, die nog vier andere kinderen hadden: Bartolomeo, Giovanni, Giacomo en Bianchinetta. Bianchinetta trouwde met een kaashandelaar die Giacomo Bavarello heette, en verviel van kwaad tot erger. ( ) Om je de waarheid te zeggen weet niemand iets over de geboorte van Columbus, maar zo moet het ongeveer zijn gegaan. Columbus zelf heeft gezegd dat hij in Genua was geboren, maar historici vinden dat te simpel. Hij moet iets hebben achtergehouden. Columbus heeft een heleboel verzonnen feiten over zijn jeugd opgeschreven om de historici in verwarring te brengen. Cuppys boek is niet alleen belangrijk voor de tekst-op-zich. Ook de voetnoten die bijna nooit bronvermelding zijn, moeten gelezen worden. Bij Hij moet iets hebben achtergehouden heeft Cuppy in een toevoeging meegedeeld dat over Columbus eigenlijk niets of bijna niets geweten is: Ik vrees dat we niet eens weten wat zijn echte naam was. Sommigen zeggen dat hij Christóbal Colón heette.
Cuppy heeft het over Columbus gehad onder zijn Castiliaanse naam Colón. Aan het feit dat hij zijn voornaam als Christóbal in plaats van als Cristóbal geschreven heeft, probeer ik me niet te storen. Wie Nederlanders en Vlamingen Columbus noemen, is Colom in het Catalaans, Colón in het Castiliaans, Columbus in het Engels, Colombo in het Argentijns, Kolumbus in het Duits, Kolom in het Euskara, ten onrechte Baskisch genoemd, Colomb in het Frans, Colombo in het Portugees en het Italiaans, Vreemd. De familienaam van Colom, en ik houd het bij de Catalaanse naam van de zogenaamde ontdekker van de Indias, wordt op tal van manieren geschreven, afhankelijk van de taal. Erg vreemd. Mijn familienaam wordt in de meeste talen op dezelfde manier geschreven, net zoals die van de Catalaan Espriu, de Andaluciër García Lorca, de Nederlander Rodenko, de Duitser Brecht, de Fransman Sartre, de Engelsman Shakespeare, de Portugees Pessao, Wijzen de schrijfwijzen van Coloms naam op problemen? Welke problemen? Over Colom bestaan er 4 grote problemen die vragen kunnen genoemd worden. Wat weten we over zijn leven? Heeft hij wat Amerika genoemd wordt, ontdekt? Waar is hij begraven? Welke was zijn nationaliteit? Antwoorden? Op de eerste vraag: bitter weinig. Zelfs over geboortedatum en -plaats bestaat geen zekerheid. Op de tweede vraag: neen. Amerika is ontdekt door prehistorische mensen die vanuit Azië naar Amerika getrokken zijn. Op de derde vraag: op verschillende plaatsen. Of op geen enkele van de vermelde?! Op de vierde vraag: niet weten waar hij geboren is, impliceert niet weten welke nationaliteit hij had. Wel is hij als Castiliaan gestorven.
Eigenlijk kan gesteld worden dat Colom op 12 oktober 1492 geboren is. 12 oktober 1492 of de dag dat hij Amerika of las Indias of de Indiën zoals hij het tot zijn dood is blijven noemen, heeft herontdekt. Zonder die ontdekking die in Spanje jaarlijks als de dag van Hispanidad gevierd wordt, zou Colom slechts een van de vele zeevaarders geweest zijn. Veel van wat we over Colom weten, hebben we te danken aan Bartolomé de las Casas, een dominicaan, tijdsgenoot van Colom en mensenactivist-avant-la-lettre, en zijn Historia de las Indias. Daarin komen Colom en zijn 4 Amerikaanse reizen uitgebreid aan bod. Op 15 maart 1493 was Colom terug te Palos de la Frontera in Andalucía vanwaar hij op 3 augustus 1492 voor zijn eerste reis vertrokken is. Hij nam zich in zijn scheepsdagboek waarvan het origineel verdwenen is, voor om naar Barcelona waar de Reyes Católicos verbleven, te vertrekken om verslag uit te brengen. Hij kwam te Barcelona aan in het gezelschap van onder meer de 7 indianen die de zeereis hadden overleefd. Volgens de las Casas die vaag blijft, bereikte hij Barcelona rond half april. Waar hij door de koningen ontvangen werd, wordt niet vermeld. de las Casas heeft het opnieuw vaagweg over de zaal waar het koninklijke paar en Juan, hun zoon en opvolger, verbleven. Toch is het niet moeilijk om de zaal te lokaliseren. Ze bevond en bevindt zich in het Palau Reial Major of grote koninklijke paleis waar de graven van Barcelona en later de koningen van Aragón resideerden wanneer ze in de stad waren. De ontvangst vond plaats in de Saló Tinell. Deze officiële ontvangstruimte, van 1359 tot 1370 in opdracht van graaf-koning Pere el Ceremoniós gebouwd door Guillem Carbonell, valt op door de soberheid van de Catalaanse Gotiek. De ruimte van meer dan 17 meter breed wordt met bogen zonder enige steun overwelfd. Colom werd met de grootste honneurs ontvangen: hij mocht zelfs wat zeer uitzonderlijk was, op een stoel gaan zitten om zijn relaas te doen. Vooraleer af te reizen naar Andalucía waar hij op 25 september 1493 vanuit Cádiz voor zijn tweede reis zou vertrekken, was hij getuige van de doop van de 7 indianen. Vanaf hun aankomst te Barcelona waren hen christelijke beginselen onderwezen. Daarna werden ze op eigen verzoek in de kathedraal van de heilige Eulália en het heilig Kruis gedoopt. De doopvont bevindt zich nog steeds in de kerk. Het Gotische kunstwerk uit 1433, werk van Onofre Juliá uit Firenze, is gemaakt uit Carraramamer in de vorm van een champagnecoupe met een schroefvormige sokkel. Het is niet de enige keer dat indianen die met Colom meegekomen waren naar Spanje, gedoopt werden. Op 29 juli 1496, na de tweede reis, werden in het klooster van Guadalupe in Extremadura 2 indianen gedoopt. Hun doopnamen zijn zelfs bekend: Cristóbal en Pedro. Ook die doopvont bestaat nog: ze staat op het plein vóór de ingang van de kerk en wordt als fontein gebruikt. Ik vind het vreemd dat die indianen pas op Spaanse bodem gedoopt zijn. Het was immers de gewoonte van conquistadores van wie Colom de eerste was, priesters en monniken om heidenen dadelijk te (laten) dopen: elk zieltje was er immers eentje meer voor de kerk. Toch kunnen de dopen van Barcelona en Guadalupe niet in twijfel getrokken worden: en bestaan schriftelijke verslagen van. Kan het zijn dat ze tot heil en glorie van Colom en zijn koninklijke opdrachtgevers een tweede keer gedoopt werden?! Vaak wordt beweerd dat Colom geld voor zijn eerste reis heeft losgekregen door de truuk met het ei. Dit klopt niet. Wel is het zo dat de truuk gebeurd is: hij moet te Barcelona en wel na Coloms eerste reis geplaatst worden.
Of er nog links tussen Barcelona en Colom zijn? Jazeker, een standbeeld aan de zeezijde van de Rambla is een eerbetoon uit 1888 aan Colom. Meer zelfs, Colom is volgens een aantal Barcelonese, Catalaanse en zelfs andere historici een Barcelonees. Dit is echter een ander verhaal.
-o-o-o-
De citaten zijn ontleend aan: CUPPY, Will. Verval en ondergang van bijna iedereen. Historische grootheden in hun hemd gezet. Bert Bakker, Amsterdam. 2005.
02-04-2012
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (8) [taalgebruik en eten]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (8)
Ik
heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya
en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op
onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Op 16 april 2012 zond "Één" van de VRT "Dagelijkse kost" uit. Jeroen Meus -Of is het Jerom Meeuws?- maakte iets klaar met sjoridzoo. Inderdaad, zo sprak Meus chorizo uit. Chorizo, een Spaanse embutido of darm opgevuld met onder meer varkensvlees. Sjoridzoo in plaats van tsjoritho waarbij de -th- als de de th- van het Engelse thing uitgesproken moet worden. Sjroridzo in plaats van tsjoritho met de -th- als de th- van het Engelse thing: 3 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 7 letters.
Schande! Ik stel met de vraag waar die koks die zich zonder enige blijk van nederigheid chef-kok en zelfs met veel hoogheidswaanzin kunstenaar durven te (laten) noemen, mee bezig zijn. Onder ons, koken is een noodzakelijk iets, maar helemaal geen kunstvorm: zonder eten kan men immers niet leven. Koken en het resultaat opeten is niets anders dan in leven blijven. Koken is een ambacht. Kunst daarentegen is een overbodig iets dat het leven een meerwaarde geeft of kan geven. Hoe kan ik een kok die zelfs ingrediënten die hij gebruikt, niet bij naam kent, respecteren en zijn eten goed vinden?i Het ergste is dat Meus niet de enige kok die zijn grondstoffen niet kent, is. Zielig!
01-04-2012
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (7) [taalgebruik en sport]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (7)
Ik
heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya
en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op
onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Op 15 april 2012 zond VT4 de F1-prijs van China uit. Een van de commentatoren had het meer dan eens over Alonzoo. Vreemd, want die reed niet mee. Er was wel een zekere Fernando Alonso met 2 keer een korte -o- in koers; de naam wordt in het Castiliaans geschreven als Alonso. Alonzoo in plaats van Alonso met 2 keer een korte -o-: 2 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 6 letters.
Schande! Alonzoo of "Alonzus en zoo" of "Alonzoo en niet anders" of ... Ach, laat maar. Met gebrekkige talenkennis en geen wil om die aan te passen én te verbeteren valt niet te lachen. Toch ben ik niet verwonderd.Zelfs het Nederlands van die VT4-commentatoren is niet je dat: hun 'Nederlands' valt op door een overmatig gebruik, zeg maar misbruik, van Engelse, of zijn het Amerikaanse, woorden. O ja, Alonzoo eindigde op "P9". Chinees? Engels? Amerikaans? Esperanto? Streektaal van de commentator? P9? Zou P9 voor place nine staan?! Inderdaad, de negende plaats. Zielig!
Ik ben Rik Wouters.
Ik ben een man en woon in Halle (Vlaanderen (dat spijtig genoeg een deel is van wat België genoemd wordt)) en mijn beroep is niet van belang.
Ik ben geboren op 02/04/1956 en ben nu dus 68 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: literatuur, geschiedenis en kunst.
Gegevens die op mijn adreskaartje staan: "Ik ben geen dichter om te dichten of voor te dragen, maar om te (over)leven", "anarchist", "artiest, dichter, prozaschrijver en literair criticus", "beeldend kunstenaar" en
"catalanist en flamingant".
