heel veel Catalunya of Catalonië (en wat minder Spanje of España)
Catalunya en Barcelona zien en sterven, steeds weer een beetje meer
03-04-2012
CRISTOFOR COLOM OF COLUMBUS TE BARCELONA [geschiedenis]
CRISTOFOR COLOM OF COLUMBUS TE BARCELONA
In Verval en ondergang van bijna iedereen heeft de Amerikaanse humorist en journalist Will Cuppy Historische grootheden in hun hemd gezet, zoals uit de ondertitel van zijn knap geschreven, bijwijlen hilarische boek blijkt. Over Columbus heeft hij geschreven: Christophorus Columbus werd op 12 oktober 1452 geboren aan de Via Ponticello 27 in Genua. Hij was de oudste zoon Domenico Colombo, een wolkammer, en zijn vrouw Suzanna Fontanarossa, die nog vier andere kinderen hadden: Bartolomeo, Giovanni, Giacomo en Bianchinetta. Bianchinetta trouwde met een kaashandelaar die Giacomo Bavarello heette, en verviel van kwaad tot erger. ( ) Om je de waarheid te zeggen weet niemand iets over de geboorte van Columbus, maar zo moet het ongeveer zijn gegaan. Columbus zelf heeft gezegd dat hij in Genua was geboren, maar historici vinden dat te simpel. Hij moet iets hebben achtergehouden. Columbus heeft een heleboel verzonnen feiten over zijn jeugd opgeschreven om de historici in verwarring te brengen. Cuppys boek is niet alleen belangrijk voor de tekst-op-zich. Ook de voetnoten die bijna nooit bronvermelding zijn, moeten gelezen worden. Bij Hij moet iets hebben achtergehouden heeft Cuppy in een toevoeging meegedeeld dat over Columbus eigenlijk niets of bijna niets geweten is: Ik vrees dat we niet eens weten wat zijn echte naam was. Sommigen zeggen dat hij Christóbal Colón heette.
Cuppy heeft het over Columbus gehad onder zijn Castiliaanse naam Colón. Aan het feit dat hij zijn voornaam als Christóbal in plaats van als Cristóbal geschreven heeft, probeer ik me niet te storen. Wie Nederlanders en Vlamingen Columbus noemen, is Colom in het Catalaans, Colón in het Castiliaans, Columbus in het Engels, Colombo in het Argentijns, Kolumbus in het Duits, Kolom in het Euskara, ten onrechte Baskisch genoemd, Colomb in het Frans, Colombo in het Portugees en het Italiaans, Vreemd. De familienaam van Colom, en ik houd het bij de Catalaanse naam van de zogenaamde ontdekker van de Indias, wordt op tal van manieren geschreven, afhankelijk van de taal. Erg vreemd. Mijn familienaam wordt in de meeste talen op dezelfde manier geschreven, net zoals die van de Catalaan Espriu, de Andaluciër García Lorca, de Nederlander Rodenko, de Duitser Brecht, de Fransman Sartre, de Engelsman Shakespeare, de Portugees Pessao, Wijzen de schrijfwijzen van Coloms naam op problemen? Welke problemen? Over Colom bestaan er 4 grote problemen die vragen kunnen genoemd worden. Wat weten we over zijn leven? Heeft hij wat Amerika genoemd wordt, ontdekt? Waar is hij begraven? Welke was zijn nationaliteit? Antwoorden? Op de eerste vraag: bitter weinig. Zelfs over geboortedatum en -plaats bestaat geen zekerheid. Op de tweede vraag: neen. Amerika is ontdekt door prehistorische mensen die vanuit Azië naar Amerika getrokken zijn. Op de derde vraag: op verschillende plaatsen. Of op geen enkele van de vermelde?! Op de vierde vraag: niet weten waar hij geboren is, impliceert niet weten welke nationaliteit hij had. Wel is hij als Castiliaan gestorven.
Eigenlijk kan gesteld worden dat Colom op 12 oktober 1492 geboren is. 12 oktober 1492 of de dag dat hij Amerika of las Indias of de Indiën zoals hij het tot zijn dood is blijven noemen, heeft herontdekt. Zonder die ontdekking die in Spanje jaarlijks als de dag van Hispanidad gevierd wordt, zou Colom slechts een van de vele zeevaarders geweest zijn. Veel van wat we over Colom weten, hebben we te danken aan Bartolomé de las Casas, een dominicaan, tijdsgenoot van Colom en mensenactivist-avant-la-lettre, en zijn Historia de las Indias. Daarin komen Colom en zijn 4 Amerikaanse reizen uitgebreid aan bod. Op 15 maart 1493 was Colom terug te Palos de la Frontera in Andalucía vanwaar hij op 3 augustus 1492 voor zijn eerste reis vertrokken is. Hij nam zich in zijn scheepsdagboek waarvan het origineel verdwenen is, voor om naar Barcelona waar de Reyes Católicos verbleven, te vertrekken om verslag uit te brengen. Hij kwam te Barcelona aan in het gezelschap van onder meer de 7 indianen die de zeereis hadden overleefd. Volgens de las Casas die vaag blijft, bereikte hij Barcelona rond half april. Waar hij door de koningen ontvangen werd, wordt niet vermeld. de las Casas heeft het opnieuw vaagweg over de zaal waar het koninklijke paar en Juan, hun zoon en opvolger, verbleven. Toch is het niet moeilijk om de zaal te lokaliseren. Ze bevond en bevindt zich in het Palau Reial Major of grote koninklijke paleis waar de graven van Barcelona en later de koningen van Aragón resideerden wanneer ze in de stad waren. De ontvangst vond plaats in de Saló Tinell. Deze officiële ontvangstruimte, van 1359 tot 1370 in opdracht van graaf-koning Pere el Ceremoniós gebouwd door Guillem Carbonell, valt op door de soberheid van de Catalaanse Gotiek. De ruimte van meer dan 17 meter breed wordt met bogen zonder enige steun overwelfd. Colom werd met de grootste honneurs ontvangen: hij mocht zelfs wat zeer uitzonderlijk was, op een stoel gaan zitten om zijn relaas te doen. Vooraleer af te reizen naar Andalucía waar hij op 25 september 1493 vanuit Cádiz voor zijn tweede reis zou vertrekken, was hij getuige van de doop van de 7 indianen. Vanaf hun aankomst te Barcelona waren hen christelijke beginselen onderwezen. Daarna werden ze op eigen verzoek in de kathedraal van de heilige Eulália en het heilig Kruis gedoopt. De doopvont bevindt zich nog steeds in de kerk. Het Gotische kunstwerk uit 1433, werk van Onofre Juliá uit Firenze, is gemaakt uit Carraramamer in de vorm van een champagnecoupe met een schroefvormige sokkel. Het is niet de enige keer dat indianen die met Colom meegekomen waren naar Spanje, gedoopt werden. Op 29 juli 1496, na de tweede reis, werden in het klooster van Guadalupe in Extremadura 2 indianen gedoopt. Hun doopnamen zijn zelfs bekend: Cristóbal en Pedro. Ook die doopvont bestaat nog: ze staat op het plein vóór de ingang van de kerk en wordt als fontein gebruikt. Ik vind het vreemd dat die indianen pas op Spaanse bodem gedoopt zijn. Het was immers de gewoonte van conquistadores van wie Colom de eerste was, priesters en monniken om heidenen dadelijk te (laten) dopen: elk zieltje was er immers eentje meer voor de kerk. Toch kunnen de dopen van Barcelona en Guadalupe niet in twijfel getrokken worden: en bestaan schriftelijke verslagen van. Kan het zijn dat ze tot heil en glorie van Colom en zijn koninklijke opdrachtgevers een tweede keer gedoopt werden?! Vaak wordt beweerd dat Colom geld voor zijn eerste reis heeft losgekregen door de truuk met het ei. Dit klopt niet. Wel is het zo dat de truuk gebeurd is: hij moet te Barcelona en wel na Coloms eerste reis geplaatst worden.
Of er nog links tussen Barcelona en Colom zijn? Jazeker, een standbeeld aan de zeezijde van de Rambla is een eerbetoon uit 1888 aan Colom. Meer zelfs, Colom is volgens een aantal Barcelonese, Catalaanse en zelfs andere historici een Barcelonees. Dit is echter een ander verhaal.
-o-o-o-
De citaten zijn ontleend aan: CUPPY, Will. Verval en ondergang van bijna iedereen. Historische grootheden in hun hemd gezet. Bert Bakker, Amsterdam. 2005.
02-04-2012
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (8) [taalgebruik en eten]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (8)
Ik
heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya
en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op
onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Op 16 april 2012 zond "Één" van de VRT "Dagelijkse kost" uit. Jeroen Meus -Of is het Jerom Meeuws?- maakte iets klaar met sjoridzoo. Inderdaad, zo sprak Meus chorizo uit. Chorizo, een Spaanse embutido of darm opgevuld met onder meer varkensvlees. Sjoridzoo in plaats van tsjoritho waarbij de -th- als de de th- van het Engelse thing uitgesproken moet worden. Sjroridzo in plaats van tsjoritho met de -th- als de th- van het Engelse thing: 3 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 7 letters.
Schande! Ik stel met de vraag waar die koks die zich zonder enige blijk van nederigheid chef-kok en zelfs met veel hoogheidswaanzin kunstenaar durven te (laten) noemen, mee bezig zijn. Onder ons, koken is een noodzakelijk iets, maar helemaal geen kunstvorm: zonder eten kan men immers niet leven. Koken en het resultaat opeten is niets anders dan in leven blijven. Koken is een ambacht. Kunst daarentegen is een overbodig iets dat het leven een meerwaarde geeft of kan geven. Hoe kan ik een kok die zelfs ingrediënten die hij gebruikt, niet bij naam kent, respecteren en zijn eten goed vinden?i Het ergste is dat Meus niet de enige kok die zijn grondstoffen niet kent, is. Zielig!
01-04-2012
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (7) [taalgebruik en sport]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (7)
Ik
heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya
en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op
onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Op 15 april 2012 zond VT4 de F1-prijs van China uit. Een van de commentatoren had het meer dan eens over Alonzoo. Vreemd, want die reed niet mee. Er was wel een zekere Fernando Alonso met 2 keer een korte -o- in koers; de naam wordt in het Castiliaans geschreven als Alonso. Alonzoo in plaats van Alonso met 2 keer een korte -o-: 2 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 6 letters.
Schande! Alonzoo of "Alonzus en zoo" of "Alonzoo en niet anders" of ... Ach, laat maar. Met gebrekkige talenkennis en geen wil om die aan te passen én te verbeteren valt niet te lachen. Toch ben ik niet verwonderd.Zelfs het Nederlands van die VT4-commentatoren is niet je dat: hun 'Nederlands' valt op door een overmatig gebruik, zeg maar misbruik, van Engelse, of zijn het Amerikaanse, woorden. O ja, Alonzoo eindigde op "P9". Chinees? Engels? Amerikaans? Esperanto? Streektaal van de commentator? P9? Zou P9 voor place nine staan?! Inderdaad, de negende plaats. Zielig!
26-03-2012
GEDICHT VAN JOSÉ ÁNGEL VALENTE (1) [vertaalde poëzie]
GRAAL
Respiración oscura de la vulva.
En su latir latía el pez del légamo y yo latía en ti. Me respiraste en tu vacío lleno y yo latía y en ti latían la vulva, el verbo, el vértigo y el centro.
-o-o-o-
GRAAL
Onbekend ademhalen van de vulva.
In haar kloppen klopt de slijkvis en ík klop in jou. Jij ademde me in in jouw volle ruimte en ík klop in jou en in jou kloppen vulva, woord, duizeligheid en middelpunt.
TARIK EN/OF TARIK. OF IS HET TARIK EN TARIF? [geschiedenis en taal]
TARIK EN/OF TARIK. OF IS HET TARIK EN TARIF?
Van 711 tot 1492 heersten de Moren over het grootste deel of zeer grote delen of grote delen of delen of kleine delen of nog kleinere delen van het Iberische schiereiland of Spanje. Inderdaad, de Moren heersten of regeerden over wat zij Al-Ándalus dat veel groter dan het huidige Andalucía was, noemden. Nee, niet de Moren bezetten. We schrijven toch ook niet dat het Imperium Romanum of de Visigoten of Castilla of Spanje Iberië of wat Spanje genoemd wordt, bezet hebben of nog steeds bezetten. De Moren hebben wat Spanje zal genoemd worden, veel, zeer bijgebracht. Ik denk aan technische landbouwmiddelen, landbouwproducten, bouwkunst van voornamelijk het zuiden tot met mondjesmaat het noorden waarvan Zaragoza een van de mooiste Moorse paleizen bezit, taal en dan vooral 'Spaanse' woorden die beginnen met a- of al-, Grieks- en Latijns-klassieke literatuur en filosofie, plaatsnamen, ...
Gibraltar. De Moorse heerschappij over het Iberische schiereiland is begonnen met Tariq-ibn-Ziyad of Tarik, zoon van Ziyad, die in 711 in wat nu Gibraltar is, aan land kwam. Datzelfde jaar nog versloeg hij Rodrigo of Roderik, koning van de Visigoten, in de Slag van Guadalete. Gibraltar komt van Yabal Tariq. Dit betekent niets anders dan: rots van Tarik. Gibraltar maakt deel uit van het Verenigd Koninkrijk en vormt samen met Andorra en Portugal het niet-'Spaanse' deel van Iberië.
Tarifa. Tariq- ibn-Ziyad was niet de eerste Moor op het Iberische schiereiland. Dat was Tarif of Tariq-ibn-Malik of Tarif of Tarik, zoon van Malik. Hij landde rond 700 in wat nu Tarifa genoemd wordt, en kan beschouwd worden als de eerste Moor op Iberische bodem. Hij moet als een soort verkenner van de plaatselijke situatie en voorbereider van de landing van 711 beschouwd worden. Tarifa is afgeleid van Tariq-ibn-Malik. Oorspronkelijk heette de plaats Jazira Tarif: eiland van Tarif. De stad ligt aan de meest-zuidelijke punt van Iberië en op de waterscheidingslijn tussen de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee.
Ik blijf het vreemd vinden dat westerlingen zo weinig weten over Al-Ándalus. Ik blijf het vreemd vinden dat westerlingen zo weinig moeite of zelfs helemaal geen moeite doen om iets, iets maar over Al-Ándalus te weten te komen.
23-03-2012
GEDICHT VAN JOSEP CARNER [vertaalde poëzie]
TARDOR DE BRUGES
Arbres decanten llur fullam de coure sobre el tèrbol silenci del canal; barroca imatge, bombollam de pedra, enfilada en el pont us fa un senyal.
Mig sofega un sospir, cau una llàgrima, esplais dun cel que sha envellit també, com la imatge i el pont i laigua inútil i el mateix cor, maniac i presoner.
Un àngel mou lagulla del rellotge, recosament, i aplega, en sos minuts, parts de rosari mig camí de laire i planys de mil secretes solituds.
Que lluny lalè de sal de laigua grisa! Un gran enyor emboira els monuments. Bruges somia en sos vaixells fantasmes i ja no hi saben els vaixells vivents.
-o-o-o-
HERFST TE BRUGGE
Het koperen gebladerte van bomen hangt over de troebele stilte van de reien. Een barok beeld van bruisende steen op een brug geeft ons een teken.
Een half onderdrukte zucht. Een traan die valt. Het spel van de lucht die ook verouderd is, net als beeld en brug, nutteloos water en zinloos gemoed, volgzaam én gevangen.
Een engel doet de wijzer van het uurwerk droefgeestig bewegen en voegt om de minuut rozenkranskralen samen, halverwege de lucht en vol van duizend geheime eenzaamheden.
Ver is de ziltige adem van het brakke water! Groot heimwee vat elk monument in nevel. Brugge droomt haar spookschepen: ze heeft geen weet meer van levende boten.
[vertaler: Rik WOUTERS]
-o-o-o-o-o-
1. Josep Carner i Puig-Oriol werd op 9 februari 1884 te Barcelona in Catalunya geboren. Hij was dichter, toneelschrijver, journalist en vertaler. Hij was príncep dels poetes catalans of de eerste onder de Catalaanse dichters. ij het uitbreken van de Guerra Civil werkte hij als diplomaat te Brussel. Hij was een van de weinigen die de republiek trouw bleef. In 1970 mocht hij Spanje weer in en bezocht hij zwaar ziek Barcelona. Hij stierf op 4 juni 1970 te Ukkel in wat België genoemd wordt. 2. Meer informatie: http://www.enciclopedia.cat/fitxa_v2.jsp?NDCHEC=0015193&BATE=Josep%2520Carner%2520i%2520Puig-Oriol.
22-03-2012
GEOGRAFISCHE INDELING VAN SPANJE [politiek]
GEOGRAFISCHE INDELING VAN SPANJE
Sinds 1978 valt wat Spanje genoemd wordt, uiteen in 17 CCOO of Comunidades Autónomas. CCOO, letterlijk autonome gemeenschappen, kunnen beschouwd worden als regios en zijn vergelijkbaar met wat in wat België genoemd wordt, Vlaanderen of een samengaan van gemeenschap en gewest is. In 1995 kwamen er 2 Cuidades Autónomas of autonome steden bij.
COMUNIDADES AUTÓNOMAS: 1. Op het Iberische schiereiland: 1. 1. Grenzend aan andere landen, zeeën en andere CCOO: 1. 1. 1. Catalunya: -grenzend aan Andorra en Frankrijk, Middellandse Zee en Aragón en Valéncia; -hoofdstad: Barcelona; -provincies: Girona, Barcelona, Tarragona en Lleida; 1. 1. 2. Andalucía: -grenzend aan Verenigd Koninkrijk (Gibraltar), Middellandse zee en Atlantisch Oceaan en Castilla-La Mancha, Murcia en Extremadura; -hoofdstad: Sevilla; -provincies: Córdoba, Jaen, Granada, Almería, Málaga, Cadiz, Huelva en Sevilla; 1. 1. 3. Galicia: -grenzend aan Portugal, Atlantisch Oceaan en Asturias en Castilla-Léon; -hoofdstad: A Cruna; -provincies: A Cruna, Lugo, Orense en Pontevedra; 1. 1. 4. Euskadi (País Basco): -grenzend aan Atlantische Oceaan, Frankrijk en Navarra, Rioja, Castilla-Léon en Cantabria; -hoofdstad: Gasteiz; -provincies: Vizcaya, Guipúzcoa en Álava; 1. 2. Grenzend aan zeeën en andere CCOO: 1. 2. 1. Valéncia: -grenzend aan Middellandse Zee en Catalunya, Murcia, Castilla-La Mancha en Aragón; -hoofdstad: Valéncia; -provincies: Castelló, Valéncia en Alacant; 1. 2. 2. Murcia: -grenzend aan Middellandse Zee en Castilla-La Mancha, Valéncia en Andalucía; -hoofdstad: Murcia; 1. 2. 3. Asturias: -grenzend aan Atlantische Oceaan en Cantabria, Castilla-Léon en Galicia; -hoofdstad: Oviedo; 1. 2. 4. Cantabria: -grenzend aan Atlantische Oceaan en Euskadi (País Vasco), Castilla-Léon en Asturias; -hoofdstad: Santander; 1. 3. Grenzend aan andere landen en andere CCOO: 1. 3. 1. Navarra: -grenzend aan Frankrijk en Aragón, Rioja en Euskadi; -hoofdstad: Pamplona; 1. 3. 2. Aragón: -grenzend aan Frankrijk en Catalunya, Valéncia, Castilla-Léon, Rioja en Navarra; -hoofdstad: Zaragoza; -provincies: Huesca, Zaragoza en Teruel; 1. 3. 3. Extremadura: -grenzend aan Galicia, Castilla-Léon, Castilla-La Mancha en Andalucía; -hoofdstad: Mérida; -provincies: Cáceres en Badajoz; 1. 4. Grenzend aan andere CCOO: 1. 4. 1. Castilla-Léon: -grenzend aan Asturia, Euskadi (País Vasco), Navarra, Aragón, Castilla-La Mancha, Madrid, Extremadura en Galicia; -hoofdstad: Valladollid; -provincies: Léon, Palencia, Burgos, Soria, Segovia, Ávila, Salamanca, Zamora en Valladolid; 1. 4. 2. Rioja: -grenzend aan Euskadi (País Vasco), Navarra, Aragón en Castilla-Léon; -hoofdstad: Logroño; 1. 4. 3. Castilla-La Mancha: -grenzend aan Castilla-La Mancha, Aragón, Valéncia, Murcia, Andalucía, Extremadura en Madrid; -hoofdstad: Toledo; -provincies: Guadelajara, Cuenca, Albacete, Ciudad Real en Toledo; 1. 4. 4. Madrid: -grenzend aan Castilla-Léon, Castilla-La Mancha, Andalucía en Extremadura; -hoofdstad: Madrid; 2. Niet op het Iberische schiereiland en volledig door de zee omgeven: 2. 1. Illes Barears (Les Illes): -omgeven door Middellandse Zee; -hoofdstad: Palma de Mallorca; 2. 2. Islas Canarias: -omgeven door Atlantische Oceaan; -hoofdsteden: Santa Cruz de Tenerife en Las Palmas de Gran Canaria.
CIUDADES AUTÓNOMAS, gelegen in Afrika: 1. Ceuta, grenzend aan Middellandse Zee en Marokko; 2. Melilla, grenzend aan Middellandse Zee en Marokko.
21-03-2012
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (6) [taalgebruik en bouwkunst]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (6)
Ik heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Op 6 april 2012 zond VRT op "´Één" "Blokken" uit. Ben Krabbé -of is het Kleine Krabbeen?- beweerde dat Antonio Gaudi, een architect, huizen in Barcelona ontworpen heeft. Vergeefs gezocht naar een architect die Gaudi met de -g- van "er geheel naast" en met de klemtoon op de eerste lettergreep en in Barcelona werkzaam geweest is. Blijkbaar had Krabbé het over Gaudí met de -g- van het Franse garçon en klemtoon op de laatste lettergreep. Maar liefst 2 fouten op amper 2 lettergrepen en nauwelijks 5 letters. Schande! Het jurylid dat Crabbé al te vaak én terecht verbetert, reageerde niet. Begrijpe wie kan. Schande².
O ja, Gaudís voornaam is het Catalaanse Antoni en niet het Castiliaanse Antonio. Zelfs het Castiliaanse, ten onrechte Spaanse genoemd, Wikipedia heeft het over Antoni.
-breng met zout, de paprikapoeders, laurierblad en kruidnagels op smaak
-dek de pan af
-laat 15 minuten sudderen op een klein vuur
-voeg tonijn en slakken toe
-dek de pan opnieuw af
-laat 15 minuten sudderen op een zacht vuur
-maak look en amandelen klaar: -stamp look en amandelen in een mortier fijn -meng saffraan, peterselie en een eetlepel van het kookvocht onder het mengsel tot een dikke pasta bekomen wordt
-roer 3 minuten vóór het einde van de tweede suddertijd klaargemaakte look en amandelen door het gerecht
-opdienen: in de pan
19-03-2012
RIJKEN OP HET IBERISCHE SCHIEREILAND, MET UITZONDERING VAN PORTUGAL, TIJDENS DE RECONQUISTA [geschiedenis]
RIJKEN OP HET IBERISCHE SCHIEREILAND, MET UITZONDERING VAN PORTUGAL, TIJDENS DE RECONQUISTA
1. Al-Andaluz: 711-1492; bestond opeenvolgend uit emiraat afhankelijk van Damascus (711-756), onafhankelijk emiraat (756-912), kalifaat (912-1031), taifa-rijken, Almoravidische heerschappij (1106-1145), taifa-rijken, Almohadische heerschappij (1130-1245) en Nazridische rijk of rijk van Granada (1242-1492);
2. Asturias: 718-910;
3. Navarra, eerste keer: 800-1134;
4. Catalunya: 874-1164;
5. Léon, eerste keer: 910-1037; Asturias gaat op in Léon;
6. Castilla, eerste keer: 929-1037;
7. Aragón, eerste keer: 1035-1094;
8. Castilla-Léon, eerste keer: 1037-1065;
9. Léon, tweede keer: 1065-1072;
10. Castilla, tweede keer: 1065-1072;
11. Castilla-Léon, tweede keer: 1072-1157;
12. Aragón-Navarra: 1094-1134;
13. Navarra, tweede keer: 1134-?;
14. Aragón, tweede keer: 1134-1164;
15. Léon, derde keer: 1157-1230;
16. Castilla, derde keer: 1157-1230;
17. Catalunya-Aragón: 1164-1238;
18. Castilla-Léon, derde keer: 1238-?;
19. Catalunya-Aragón-Valéncia: 1238-? ;
20. Mallorca i Rosselló: 1276-1349; in 1276 los van Catalunya-Aragón-Valéncia en er in 1349 opnieuw bij.
Na de overgave van Mohammed XIII van Granada, laatste heerser van Al-Andaluz, beter bekend als Boabdil, waren er op het Iberische schiereiland, met uitzondering van Portugal, 3 rijken:
-Catalunya-Aragón-Valéncia;
-Castilla-Léon;
-Navarra.
Enkele keren wordt het tweede jaartal van een periode vervangen door een"?" Dit wijst erop dat niet duidelijk is sinds wanneer de verschillende 'Spaanse' rijken op het Iberische schiereiland één gemaakt zijn. Mogelijke jaartallen: -1479 wanneer Ferran II el Católic of Fernando het voor het zeggen krijgt in Catalunya-Aragón-Valéncia terwijl Isabel la Católica reeds koningin van Castilla was. Na de dood van Isabel in 1504 echter volgde niet Ferran maar Juana la Loca haar moeder op als koningin van Castilla; -1516 bij de dood van Ferran el Católic. Carlos V die bij de gratie van zijn moeder Juana la Loca medekoning werd, moest de eed afleggen in Castilla en elk van de 3 staten van Catalunya-Aragón-Valéncia; -1555 bij de dood van Juana la Loca. Carlos V die haar opvolgde, heeft de eed moeten afleggen in Castilla en elk van de 3 staten van Catalunya-Aragón-Valéncia;
-na 1868 en na de heerschappij van Isabel II .Tijdens haar regeerperiode verschenen nog in de zestiger jaren van de negentiende eeuw muntstukken met als opschrift "Reyna de las Españas" of Spanjes en dus niet één enkel Spanje.
18-03-2012
QUEIPO DE LLANO, FRANCO EN CAFÉ OF KOFFIE, VEEL KOFFIE [geschiedenis]
QUEIPO DE LLANO, FRANCO EN CAFÉ OF KOFFIE, VEEL KOFFIE
Francisco Franco, fascist en opstandeling van 1936 tot 1939 en fascist, dictator en massamoordenaar van 1939 tot 1975, had een bizarre manier om mensen die zijn ondemocratische ideeën niet deelden, de dood in te jagen. Hij zei dat men hen café of koffie moest geven. Geregeld, voor zijn 'dierbare' vijanden, had hij het zelfs over mucho café of veel koffie. Hij heeft deze vreemde, mensonwaardige houding tot zijn dood in 1975 volgehouden.
De eerste die het over café had, moet generaal Gonzalo Queipo de Llano geweest zijn. Voorafgaand aan de dood van dichter Federico García Lorca op 18 augustus 1936 waren er contacten tussen kolonel José Valdés Guzmán, gouverneur van het door de fascisten bezette Granada, en Queipo de Llano die Sevilla bezet hield, over het lot van dichter met wereldfaam García Lorca. Quiepo de Llano adviseerde Valdés Guzmán om García Lorca "café, mucho café" of vrij vertaald kogels, veel kogels te geven.
"Café" heeft niets met de in Spanje populaire drank te maken. Café was niets anders dan de afkorting van "C.A.F.E" dat staat voor "Camaradas: Arriba Falange Española". Het betekent niets anders dan: vrienden, leve de Spaanse Falange. Falange? Falange is het equivalent van de Hitleriaans-Duitse Nazi-partij. Zeggen dat de Falange- of Franco- of Nazi-groet in Spanje nog geregeld gebracht wordt. Zeggen dat de Falange- of Franco- of Nazi-groet in Spanje nog steeds ongestraft mag gebracht worden. Het fascisme is in Spanje spijtig genoeg nog steeds niet dood. Integeneel zelfs. Er kan zelfs sprake zijn van een af te keuren 'revival'.
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (5) [taalgebruik en sport]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (5)
Ik heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Op 4 april 2012 zond 2BE de voetbalwedstrijd van FC Barcelona, beter gekend als Barça, tegen de spelertjes van AC Milan uit. Over het resultaat wil ik het niet hebben: door het klasseverschil stond een overwinning van Barça immers van te voren vast. Volgens de journalist met dienst ging de wedstrijd door in kamp nau. Gaan opzoeken in mijn documentatie over Barcelona. Er bestaat geen kamp nau. Wel een "Camp Nou" of kamp now. "now" betekent nieuw. Wat als nau uitgesproken wordt, wordt in het Catalaans als "nau" geschreven en is niets anders dan een boot of schip (nave in het Castiliaans): vergeefs naar een links tussen Barça en schip gezocht. Bij Barça zou Fabreegas met de -g- van geweldig meegespeeld hebben. Het spreekt voor zich dat de journalist Fábregas met klemtoom op de eerste lettergreep, korte, niet-doffe -e- en de -g- van het Franse garçon bedoelde. Uitspreken van Fábregas: Fabreegas met de -g- van geweldig meegespeeld hebben. Het spreekt voor zich dat de journalist Fábregas in plaats van Fábrgas met korte, niet-doffe -e- en de -g- van het Franse garçon: maar liefst 3 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 8 letters. Schande! Bij Barça zou ook Ksavi meegespeeld hebben. Het spreekt voor zich dat de journalist Xavi bedoelde. Uitspreken van Xavi: Sjabi met korte -a- en -i-. Ksavi in plaats van Sjabi: maar liefst 2 fouten op amper 2 lettergrepen en nauwelijks 4 letters. Kan het slechter?! Meer dan schande! Waarom zijn journalisten, en vooral dan sportjournalisten, toch zo onzorgvuldig?!
16-03-2012
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 5) [proza]
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 5) een ontmoeting met de president die niet dood is
-5-
x betastte de kogelgaten in een van de muren van de Santa Maria del Pi en weende met gesloten ogen. Plots merkte hij de perkamenten man die niet zorgeloos van een briesje genoot, op. Discreet, als was hij bang om herkend te worden, wenkte de man met de trieste en droefgeestige blik. Hij bestelde een fles cava die hij sinds het einde van de goede jaren niet meer gedronken had. Zelfs niet toen zijn volk de dood van de dictator gevierd had. Toen al had hij geweten dat het de knechting van Catalunya slechts even zou afremmen. Een ober met wie hij Catalaans sprak, ontkurkte. De man herleefde. x verontschuldigde zich omdat hij de taal van de moordenaars sprak. De man wuifde weg: wie de senyera met respect behandelt, kan geen vijand zijn. Hoe wist hij het van de senyera? De ober deelde mee dat het huis de fles aanbood. Schichtig keek de man rond zich. Was hij bang om opnieuw te moeten sterven? Hij herstelde zich, toastte luidop Visca Catalunya en begon de geschiedenis van zijn land dat als streek afgedaan wordt, te vertellen. x die de overlevingsdrang van Catalunya kende en bewonderde, luisterde aandachtig. Hij durfdehet zelfs aan om de man te onderbreken en zijn visie op oude, nooit te vergeten feiten te geven. De man klopte x enkele keren op de knie. Hij vertrouwde hem toe dat hij als xarnego op weg was om een catalanista te worden. x kon niet anders dan vereerd te zijn. Toen hij het over de Guerra Civil had, kreeg hij het moeilijk. Namen van vrienden die met bajonetsteken afgemaakt of gefusilleerd of gewoon maar zonder spoor na te laten verdwenen waren, kon hij nauwelijks uitspreken. Toch liet hij geen traan. Bij zijn vertrek zei hij terloops bijna dat vrouwen het huis mijden omdat er ooit een bordeel van de veroveraars waar Barcelonese vrouwen, zelfs meisjes slechts speeltjes waren, was. Hij wees er nog op dat ze waakzaam moesten blijven omdat de vijand nog steeds onder hen was. x begreep dat ze elkaar nooit zouden weerzien en hief zijn glas. Hij wist dat de dichter gelijk had toen hij beweerd had dat de president niet dood is. Plots besefte hij dat dit de meest absurde van alle ontmoetingen was.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
15-03-2012
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 4) [proza]
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 4) een ontmoeting met de president die niet dood is
-4-
x negeerde het plastieken bekertje van de bedelaar. Het bandje dat muziek uit zijn jeugd zonder accent herspeelde, gunde hij een gulle greep munten. De muur achter de muzikanten die niet als decor diende, vroeg zijn aandacht. Hij dacht dat zich dichtbij het huis van de oude en gesloten gevel moest bevinden. Hij wist dat zich dichtbij de poort vol afgebladderde verf die toegang tot het onbewoonde huis bood, moest bevinden. Hij vond een toegang die door onmogelijke gaafheid vage gelijkenissen vertoonde. Over vroegere bewoners die voor altijd vertrokken moesten zijn, liet ze zich niet uit. Waarom veranderde het huis steeds van uiterlijk? De patio liet zich niet benoemen. Van vele stromingen had hij het beste aanvaard en behouden. Slechts wat door mensenhanden geschapen was, werd bewaard. Vrouwen leken de plek te mijden. Het kon niet anders dan dat Zeus hier met list en vermomming Europa verkracht had. Hij wist dat geheimen voorgoed door stenen gevat waren, en verliet ontgoocheld. Een man met perkamenten huid die met hoge muren van vergeten verledens vergroeid leek, sprak hem aan. Onbegrijpend volgde x naar een café. Het verhaal dat de man die zich van vele tijden ook de pijnlijke stiltes herinnerde, hem vertelde, ging over vrouwen die mannen en overbodige oorlogen ondergaan hadden. De man vertelde dat ze van het einde nooit het begin vermoed hadden. Hij begreep niets van de wartaal die een inhoud die niet geplaatst kon worden, had. De man voegde er zonder enige aanleiding aan toe dat de president niet dood is, maar weigerde te verduidelijken en vertrok. x verliet het café en dook de stad van vreemde wonderen in. In het uitstalraam van een boekenwinkel zag hij het hoofd van de perkamenten man op een kaft. Lluís Companys i Jover stond erboven geschreven.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
14-03-2012
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (4) [taalgebuik en sport]
ONNAUWKEURIGHEDEN OF ONJUISTHEDEN OVER CATALUNYA EN SPANJE (4)
Ik heb de gewoonte om bij het horen of lezen van informatie over Catalunya en Spanje erg aandachtig te zijn. Daarbij stoot ik geregeld op onnauwkeurigheden en zelfs onjuistheden.
Tijdens de uitzending van "Ronde van Vlaanderen voor wielertoeristen" op 31 maart 2012 op "één" van de VRT was Karel van Nieuwkerke -of is het Charles Audkercke- of hoe heet die VRT-wielerjournalist ook weer, aan de beurt. Hij had het over de Spaanse renner Barredo en zei bareedoo waar het barredo met rollende -r-, korte en stemhebbende -e- en korte -o- moet zijn. Uitspreken van Barredo: Bareedoo in plaats van Barredo met rollende -r-, korte en stemhebbende -e- en korte -o- of maar liefst 3 fouten op amper 3 lettergrepen en nauwelijks 6 letters. Schande! Waarom getroosten VRT-wielerjournalisten zich niet de moeite om Spaanse namen juist uit te spreken? Waarom nemen VRT-wielerjournalisten de moeite niet om het Spaanse collega's of andere mensen die Castiliaans spreken om uitleg te vragen? Een denigrerende houding tegen veel of alles wat met Spanje en Catalunya te maken heeft?! Of denken die VRT-wielerjournalisten gewoon maar, inderdaad 'gewoon maar', dat ze onfeilbaar zijn?!
13-03-2012
HEERSERS OVER CATALUNYA: PRIMERA REPÚBLICA (1873-1874), KONINGEN VAN SPANJE VAN HET HUIS VAN BORBÓN, DEEL 3 (1874-1931) EN SEGUNDA REPÚBLICA (1931-1939) [stamboom en 'aanverwante']
HEERSERS OVER CATALUNYA: PRIMERA REPÚBLICA (1873-1874), KONINGEN VAN SPANJE VAN HET HUIS VAN BORBÓN, DEEL 3 (1874-1931) EN SEGUNDA REPÚBLICA (1931-1939)
Primera República (1873-1874):
-Estanislao Figueras y Moragas (1873);
-Francesc Pi y Margall (1873);
-Nicolás Salmerón Alonso (1873);
-Emilio Castelar y Ripoll (1873-1874).
Koningen en pseudo-koningin van Spanje van het huis van Borbón, deel 3 (1874-1931):
-Alfonso XII (1874-1885), zoon van Isabel II die van 1833 tot en met 1868 regeerde;
-Maria Cristina II (1885-1886), weduwe, regentes, officieel geen koningin;
-Alfonso XIII (1886-1931), zoon.
Segunda República (1936-1939):
-Niceto Alcalá Zamora (1931-1936);
-Manuel Azaña Diaz (1936-1939).
12-03-2012
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 3) [proza]
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 3) een ontmoeting met de president die niet dood is
-3-
x ging het huis met de gesloten gevel waarop een gele vlag met vier verticale rode strepen en een blauwe driehoek en witte ster geschilderd was, binnen. De trap waarop de maan uitkeek, leidde hem. Een deur op een kier. Ongevraagd ging hij binnen. Hij voelde zich indringer. Naakt en met gekruiste benen zat een vrouw op een leuningloze stoel. Schaamharen verborgen. Ogen stelden gerust. Een enorme senyera tegen de muur, waarop hij respectvol de linkerhand legde. Gracieus en hem fixerend ontkurkte ze cava. Ze nipte vóór ze het glas aanbood. Hij wilde aanraken. Bezwerende ogen weerhielden. Kinderlijk vertelde de vrouw over talen, geheimen van maskers en vele wonden, mannen, moordenaars die sinds de oorlog ongestraft rondliepen, monden die nemen wilden, gave lichamen, eenzaamheden, vrouwen die de bezetter genot verschaft hadden, mannen die te jong genomen hadden, toevallige ontmoetingen. Ze vulde het glas bij en kuste hem teder en vol vreemde vriendschap op de wang. Hij zag tranen terwijl ze zich kalm en trots aankleedde. Even raakte ze zijn geslacht aan. Dan verdween ze. Hij wist dat hij niet volgen mocht. Hij ledigde het glas en zette het omgekeerd op tafel neer. Glas en glazen tafelblad barstten. Hij liet een spoor van bloeddruppels na. In het stenen landschap vond hij een kroeg en zichzelf. Hij hoefde geen drank en woorden. Het duurde lang eer zijn hand met bloeden stopte en het ochtend werd. Eenzaam wandelde hij de dag in.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
11-03-2012
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 2) [proza]
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 2)
een ontmoeting met de president die niet dood is
-2-
x vond de weg naar de gesloten gevel terug. Op de rand van het dak probeerde een maansikkel die aan de steun tijdens de lange burgeroorlog leek te herinneren, wankel evenwicht te bewaren. Een bovenverdieping overdekte een gotische trap die geen onrust van mogelijke wandaden weerspiegelde. Een wijdopen deur. Lokale wijn parelde. Twee glazen waarvan een niet aangeraakt was. Een vrouw in een lang zwart gescheurd kleed wachtte hem op. Ze reikte een glas aan en gaf zich bloot. Zij weigerde te drinken. Beschouwde ze zijn komst niet als een overwinning? Haar koele hand beroerde zijn hand. Ze leek dezelfde taal te spreken. Ze boog zich over hem en liet haar borsten die gezoogd, hadden vluchtig en nauwelijks aanraken. Gegroefde vingertoppen tekenden arabesken op zijn trillende huid. Ze openbaarde een lichaam dat wonden van vele geheimen, onderdanigheden en ondanks nederlagen gewonnen oorlogen toonde. Haar mond wilde nemen. Verontschuldigend duwde hij haar terug. Het leek haar niet te deren. Ze sprak belezen woorden waarvan hij de betekenissen nog niet kende en die hij nooit gehoord had. Hij bekeek haar gezicht. Ze had niet kortstondig en berekend geleefd: ze had gekozen en was tijdelijk mee ten onder gegaan. Hij wilde vragen. Ze legde een vinger op de lippen. Ze weigerde haar pijnlijke en juiste verleden te verklaren. Hij berustte. Naakt en zonder omkijken schreed ze de kamer uit als wilde ze bewijzen dat folteren de menselijke sierlijkheid niet doden kan. Vergeefs liep hij haar na. Ze liet geen herinnering achter. Hij daalde de trap af en ging de eerste kroeg binnen. Eenzaam, rijk aan drank en vol van woorden was de nacht.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
10-03-2012
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL1) [proza]
BARCELONESE VROUWEN NA DE GUERRA CIVIL (DEEL 1)
een ontmoeting met de president die niet dood is
-1-
x zag hoe een vrouw zich discreet uit een avondlijke zwart-wit film losmaakte. Haar hand wenkte. Het leek of ze zijn komst jarenlang afgewacht had. Ze sprak een andere taal dan die van de aanstichters van dé oorlog. Hij kon haar ogen niet zien. Hij wist niet of ze afwezig, triest of vertederend keken. Hij wilde niet weten. Ze nam hem bij de hand en leidde hem naar een troosteloze, gesloten en oude gevel. Een poort met afgebladderde verf verraadde namen van vroegere bewoners. Hij nam de moeite niet om te ontcijferen: de meesten moesten al jaren in oorlogen en verzet omgekomen of in ballingschap zijn. Een binnenplaats. Een overdekte renaissancetrap. Hij keek op een gele affiche die opriep om de republiek te (blijven) steunen. Ze opende een deur die niet op slot leek te kunnen. Gulzig dronk hij een glas champagne die te lang ontkurkt op hem gewacht had. Ze had het beddenlaken al opengeplooid. Hij wist niet waarom de vrouw hem met bijna eindeloos geduld uitgekozen had. Hij wilde niet weten waarom ze hem uitgekozen had. Ze toonde een lichaam dat gaaf en onmogelijk was: toch kon het niet anders dan dat ze onnoemelijk veel vernederingen ondergaan had. Het geheim van haar ogenloos gezicht dat masker geworden was, bleef ze bewaren. Hij wist dat daad niet op prijs gesteld zou worden. Hij draaide zich om en liep de donkere kamer uit. In een stenen landschap verloor hij de weg en zichzelf. Eenzaam, rijk aan drank en van weinig woorden was de nacht.
-o-o-o-o-o-
Verschijningsdatum: herfst 1999.
Uitgiftegegevens: WOUTERS, Rik. Xarnego. Klaagliederen van een Catalaanse Brabander. Casita de la soledad-stichting, Ruisbroek en Upsilon, Halle. 1999.
Ik ben Rik Wouters.
Ik ben een man en woon in Halle (Vlaanderen (dat spijtig genoeg een deel is van wat België genoemd wordt)) en mijn beroep is niet van belang.
Ik ben geboren op 02/04/1956 en ben nu dus 68 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: literatuur, geschiedenis en kunst.
Gegevens die op mijn adreskaartje staan: "Ik ben geen dichter om te dichten of voor te dragen, maar om te (over)leven", "anarchist", "artiest, dichter, prozaschrijver en literair criticus", "beeldend kunstenaar" en
"catalanist en flamingant".