Woordgebruik in discussie over euthanasie en ouderen
De laatste weken was er veel te doen omtrent een
verruiming
van de wet op de euthanasie. De discussie werd aangescherpt door een
passage
uit de kerstpreek van kardinaal Danneels. Woord en wederwoord in de
pers, op de
radio, op de televisie. Soms ontstaan er misverstanden door de
verschillende
interpretaties die we geven aan woorden. Sommige woorden liggen
gevoelig omdat
ze bijvoorbeeld kunnen verwijzen naar andere of naar verouderde
opvattingen. Voorbeeld: personen uit het
werkveld horen niet graag spreken over 'dementen', 'gehandicapten',
'bejaarden' enz. Deze woorden geven de indruk dat ze verwijzen naar
voorbijgestreefde
opvattingen over 'personen met dementie', 'personen met een handicap',
over 'ouderen'.
In de sector van de ouderenzorg hoort men niet graag spreken
over de bejaardenhuizen (vroeger: gestichten voor oude mannen/vrouwen. Zze
verkiezen te spreken over woon- en zorgcentra (WZC) en RVT. De afkorting WZC is
echter nog niet ingeburgerd. Wel kan je er makkelijk op zoeken met Google. Ik
kreeg een kleine honderd verwijzingen.
In de volksmond is de afkorting RVT (rust- en
verzorgingstehuis zie http://www.wvc.vlaanderen.be/rvt/ ) goed ingeburgerd. Zo is het ook beter is niet
te spreken van bedden als het gaat over ouderen in rusthuizen, wel over
woongelegenheden, omdat deze mensen geen patiënten zijn en ze in een rusthuis
een bewoner (resident) zijn, zoals iemand in een zorgflat.
Veel
gevoeliger is de discussie of de inhoud van het woord euthenasie. O.a.
over wanneer euthanasie kan en niet kan en wanneer
bepaalde handelingen in de categorie vallen van euthanasie. Daarenboven
liggen de interpretaties tussen een wetgeving (in België bijvoorbeeld)
en de persoonlijke opvattingen. Als men in een rusthuis, na voorafgaand
overleg, het versterven
toepast d.w.z. het stoppen in een eindfase - met het toedienen van
eten en
drinken, mag men dit niet gelijkstellen met laten verhongeren. En zo
kunnen we
verder gaan, bijvoorbeeld met sedatie. Sedatie in de laatste
levensfase is
geen langzame euthanasie. Middelen die het bewustzijn verlagen
(sedatie),
kunnen het lijden verlichten van mensen die stervende zijn. Artsen
kunnen
kiezen voor deze mogelijkheid na zorgvuldig overleg.
Belangrijker dan
deze discussies over juist woordgebruik is de gevoelswaarde en de achterliggende opvattingen.
Bijvoorbeeld: hoe zien wij de zorg voor de kwaliteit van het leven van
dementerende personen en van ouderen in de laatste levensfase.
|