Grootste vleermuis ter wereld groeit aan bomen in Sydney
Grootste vleermuis ter wereld groeit aan bomen in Sydney
In de Sydney Botanic Gardens hangen de grootste vleermuizen ter
wereld in trossen aan de bomen. Ze proberen overdag te slapen, terwijl
de kaketoes een hels gekrijs produceren.
Het gaat vooral om grijskoppige vleerhonden, de grootste vleermuizen ter
wereld. Ze kunnen tot een kilo zwaar wegen, worden 22 tot 27 cm lang en
hebben een spanwijdte van meer dan een meter. 's Nachts eten ze
stuifmeel, nectar en fruit, en ze zijn dan ook belangrijk voor het
voortbestaan van verschillende planten en bomen, onder andere
eucalyptusbomen. Ze brengen stuifmeel over, en via hun uitwerpselen
verspreiden ze zaadjes.
De inheemse grijskoppige vleerhonden
staan op de lijst van kwetsbare diersoorten. Tussen 1989 en 1999
verdween zowat 30 procent van de soort. Momenteel vind je de naar
schatting 450.000 exemplaren in het merendeel van de Australische
staten. In de Sydney Botanic Gardens zit sinds 2006 ook een klein aantal
zwarte vleerhonden, een meer tropische soort.
Spionagevliegtuigje klampt zich verticaal vast aan muur
Spionagevliegtuigje klampt zich verticaal vast aan muur
Foto: Stanford University.
In de toekomst zullen kleine spionagevliegtuigjes zo goed als
muisstil een stad kunnen invliegen en zich verticaal nestelen op de muur
van een of ander gebouw. Die spectaculaire technologie ontwikkelde de
Stanford University.
De Amerikaanse universiteit doopte de technologie het 'Perching Project'
- 'Neerstrijkproject'. In de video onderaan kan je zien hoe een en
ander in zijn werk gaat. Een modelvliegtuigje komt er tegen 35 km/uur
aangevlogen om zich vervolgens volledig automatisch aan een verticale
oppervlakte vast te klampen, dankzij kleine uitsteeksels of pootjes.
Vleermuisgewijs, zeg maar.
Onopvallend Volgens
de ontwikkelaars kan dit leiden tot "een vloot kleine, onbemande
vliegtuigjes die stilletjes in een stad vliegen en tussen de gebouwen
manoeuvreren". "Ze communiceren met elkaar over waar ze moeten landen,
niet op straat of op daken, maar op de zijkanten van gebouwen en onder
dakranden, waar ze redelijk onopvallend en veilig kunnen blijven hangen,
als een vleermuis of een insect."
Beeld en geluid Zolang
ze niet opgemerkt worden, kunnen de toestelletjes dagenlang blijven
hangen om beeld en geluid op te nemen en kunnen ze zichzelf zelfs
heropladen. Dankzij een kleine propeller kan het radiogeleide
vliegtuigje ook op de muur klauteren om de perfecte positie te vinden.
Als de spionageactiviteiten afgelopen zijn, maakt het toestel een kleine
sprong achterwaarts om vervolgens weer weg te vliegen. (jv)
De Universiteit van New Delhi heeft op de campus zeker 20 kilo
radioactief afval begraven. De universiteit heeft ook een
bestralingsapparaat dat radioactief kobalt-60 bevatte, gewoon op een
afvalhoop in New Delhi achtergelaten. Een 35-jarige arbeider zou zijn
gestorven en zeven anderen zouden in het ziekenhuis zijn beland, nadat
ze met het radioactief materiaal in aanraking waren genomen.
Ramesh
Chandra, professor scheikunde aan de universiteit, zegt in The Times of
India dat de faculteit natuurkunde het materiaal ongeveer twintig jaar
geleden begroef nadat zij het voor experimenten had gebruikt.
"In
plaats van het risicovolle materiaal over te dragen om het op de
geëigende manier te behandelen, begroeven zij het", zegt Chandra.
"Hoewel het al twintig geleden is, kunnen de begraven isotopen van
elementen als uranium nog steeds actief zijn." De universiteit
weigerde op de beschuldiging te reageren. (mvl)
In moeder- en kokosmelk zit de stof laurinezuur. Deze stof vormt de
basis voor een nieuwe wondercrème tegen acne, zo heeft de Sunday
Telegraph bericht op basis van wetenschappelijk onderzoek.
Trauma De onderzoekster beschrijft haar vondst als een middel om
miljoenen jongeren overal ter wereld te behoeden voor een typisch
tienertrauma. Terwijl de bestaande behandelingen ook vaak onaangename
neveneffecten hebben, zou deze nieuwe crème die vermijden.
Natuurlijke
ingrediënten De proeven met het geneesmiddel zouden
daarnaast sneller uit te voeren zijn, omdat het product moet bestaan uit
natuurlijke of al goedgekeurde bestanddelen. Daardoor zou de
behandeling op kortere termijn al uitkomst kunnen bieden voor pukkelige
tieners. (belga/ep)
Schoonheidsoperaties zijn tegenwoordig heel populair, maar er loopt
weleens iets mis. Zo'n mislukte esthetische operatie kan juridisch
gelden als een fysieke aanval. Een Duitse rechtbank bestempelde een
55-jarige vrouw uit Aken als slachtoffer van geweld na enkele verkeerd
afgelopen operaties.
De vrouw liet in 2000 door haar arts twee
keer vet afzuigen. Het kwam tot ernstige complicaties. De gynaecoloog
bleek achteraf niet bevoegd. Na een lange rechtsstrijd besloot de
federale rechtbank voor sociale zaken in Kassel dat de vrouw recht heeft
op een schadevergoeding, mocht haar gezondheid ernstige schade hebben
opgelopen. (anp/kh)
FBI voert onderzoek naar kinderporno bij Wikipedia
FBI voert onderzoek naar kinderporno bij Wikipedia
Larry Sanger, één van de oprichters van Wikipedia, zegt dat het
moederbedrijf van de website zich ook bezighoudt met de verspreiding van
kinderporno. Hij stuurde daarover een brief naar de FBI die de zaak
onderzoekt.
Wikimedia Commons is het moederbedrijf van de Wiki-producten zoals
Wikipedia, Wiktionary, Wikinews en Wikiquote. Sanger verliet Wikipedia
in 2002, maar stuurde eerder deze maand een brief naar de FBI om zijn
vrees uit te leggen.
De twee bewuste categorieën zijn
'Pedophilia' en 'Lolicon'. De eerste bevat duidelijke tekeningen van
kinderen die seks hebben. De tweede staat vol met gelijkaardige
cartoons, eentje met een kind dat op het punt staat een oudere man oraal
te bevredigen. We weten niet of Wikimedia er sinds de klacht al eens
met de borstel is doorgegaan, maar hier vonden we in elk geval nog een paar
controversiële tekeningen terug.
FBI "Ik was
niet verrast om zoiets online te vinden, maar wel om het aan te treffen
op een website van de Wikimedia Foundation die een referentiesite kan
zijn", legt Sanger uit. Hij begon onderzoek te verrichten naar
misplaatste content toen hij na een discussie met leerkrachten merkte
dat de meeste niet wisten dat er op Wikimedia materiaal kon staan dat ze
niet aan hun studenten willen tonen.
Sanger besefte dat hij
volgens de wet even schuldig is als hij afbeeldingen van kinderporno
niet meldt bij de FBI. Dat heeft hij dus gedaan, maar voorlopig weten we
niet of er iets met de zaak zal gebeuren. Zijn advocaat gelooft dat de
afbeeldingen op zich al een probleem zijn, maar dat ze ook voor
contacten kunnen zorgen met websites die bezwarend materiaal aanbieden.
Tovenaar
van Oz Wikimedia reageerde niet op een vraag van FoxNews
over de kwestie. Voor Sanger hoeft Wikimedia helemaal niet te worden
aangepakt. "Er moet voor mij geen censuur komen", zegt hij. "Als ze
kinderporno op hun website willen vermelden, is het hun recht om dat te
doen. Maar dan moeten ouders dat wel weten."
Zijn advocaat vindt
de zaak iets ernstiger. "Wikipedia is zoals de 'Tovenaar van Oz'", zegt
hij. "Je weet nooit precies wie er achter dat groene gordijn staat. En
dat is nu net het riciso." (gb)
Meisjes van 12 prostitueren zich voor geld en drugs
Meisjes van 12 prostitueren zich voor geld en drugs
Meisjes van twaalf hebben hun lijf verkocht voor geld en drugs. De
leerlingen van een school in Denemarken zitten massaal aan de drugs en
hebben geld nodig. Hun werkterrein was de parking van een Shell-
tankstation in Tune.
De meisjes trokken tijdens de weekends in
groep naar het tankstation waar ze zich prostitueerden voor geld en
drugs: cannabis, xtc en heroïne. Een aantal leerlingen pleegden ook
misdaden om hun drugsgebruik te financieren, schrijft de Deense krant
Ekstra Bladet. (vsv)
Britse hypedrug 'meow meow' ook in België aan banden gelegd
Britse hypedrug 'meow meow' ook in België aan banden
gelegd
De federale ministerraad heeft mephedrone - straatnaam 'meow meow' -
toegevoegd aan de lijst van psychotrope stoffen. Hierdoor kan de
designerdrug niet langer zomaar worden aangemaakt in ons land.
De drug, waarrond in het Verenigd Koninkrijk een heuse mediaoorlog
gevoerd wordt, werd over het Kanaal al met verschillende overlijdens in
verband gebracht. In ons land kon het middel tot vandaag legaal
geproduceerd worden.
Wit poeder Mephedrone
is een wit poeder dat net als cocaïne wordt gesnoven. Het effect van de
designer drug zou vergelijkbaar zijn met dat van xtc. In Engeland werden
in totaal al meer dan twintig sterfgevallen aan de drug gelinkt, hoewel
andere bronnen het verband met 'meow meow' in twijfel trekken.
Enkele
weken terug kondigde minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx al
aan dat ze aan een ontwerp van KB werkte om de nieuwe drug in België te
verbieden. De tekst kreeg vandaag groen licht van de ontslagnemende
ministerraad, waardoor mephedrone niet langer vrijelijk kan worden
aangemaakt of verkocht.
Voor elke invoer, uitvoer, bezit,
vervaardiging, verkoop, aflevering of aanschaf van het product is
voortaan een vergunning van de minister van Volksgezondheid vereist, zo
luidt het in een persbericht. (belga/tw)
Fosfaat, het ingrediënt dat frisdrank zijn specifieke smaak geeft, kan
het verouderingsproces doen versnellen.
Muizen Professor
Shawkat Razzaque bekeek het effect van fosfaat op drie verschillende
soorten muizen. De eerste groep was genetisch gemanipuleerd, waardoor ze
van nature meer fosfaat hadden dan normaal. Ze leefden tussen de acht
en de vijftien weken en kampten met heel wat gezondheidsproblemen die
nauw samen gaan met vroegtijdige sterfte. De tweede groep had een
normaal niveau van fosfaat, zij leefden gedurende twintig weken. De
derde groep kreeg een dieet rijk aan een fosfaat. Ze stierven allemaal
ook op 15 weken. De onderzoekers suggereren daarom dat een dieet rijk
aan fosfaat toxische effecten heeft.
Ook bij mensen Fosfaat
is een mineraal dat ook gebruikt wordt in verwerkt vlees, cake en
brood. Dit bestanddeel doet huid en spieren weg schrompelen en kan ook
het hart en nieren beschadigen. De onderzoekers deden experimenten op
muizen, maar ze geloven dat de resultaten de potentiële gevolgen van een
hoge inname van het mineraal tonen. Onderzoeker Gerald Weissmann: "Het
onderzoek toont aan dat fosfaat het verouderingsproces beïnvloeden."
Andere
gevaren Dit is niet de eerste studie die de bezorgdheid
doet groeien over de veiligheid van gashoudende dranken. Ze zouden
zwakke botten, pancreaskanker, zwakke spieren en verlamming kunnen
veroorzaken, twee blikjes per week zouden al genoeg zijn om dat risico
te verhogen. De onderzoekers: "Mensen hebben een gezond dieet nodig en
ze moeten de fosfaten in hun eetpatroon in balans houden, dat kan
belangrijk zijn voor een gezond en lang leven." (ep)
Onder andere met behulp van de onbemande VS-Maansonde LRO heeft de
NASA de laserreflector van de Sovjet-Russische Maanjeep Loenochod-1
teruggevonden waarvan voor het laatst op 14 september 1971 is gehoord.
De reflector is van Franse makelij.
De Sovjet-Unie heeft succesvol twee Maanjeeps op het Maanoppervlak
kunnen zetten, de Loenochod-1 en 2. Onlangs is de Loenochod-2
teruggevonden en vorige maand ontwaarde de Amerikaanse Lunar
Reconaissance Orbiter (LOR) ook de Loenochod-1 die op 17 november 1970
op de natuurlijke satelliet van de Aarde is geland.
Op 22 april
stuurden Tom Murphy en collega's van de Universiteit van Californië in
San Diego laserpulsen naar de locatie van de Loenochod-1 en stelden vrij
snel vast dat de laserreflector een signaal terugkaatste dat vijf keer
helderder was dan dat van de reflector van de Loenochod-1.
Vloeibare
kern De vijf op de maan geplaatste laserreflectors worden
gebruikt om de baanbeweging van het hemellichaam tot op de millimeter
nauwkeurig te kunnen volgen. Hoe meer reflectors op de maan beschikbaar
zijn, des te nauwkeuriger is de baan vast te stellen. De metingen dienen
onder meer om meer te weten te komen over de eventuele vloeibare kern
van de maan en mogelijke afwijkingen van Einsteins zwaartekrachtswet.
(belga/gb)
Leerlingen dol op lessen over WOII, maar Holocaust ligt gevoelig
Leerlingen dol op lessen over WOII, maar Holocaust ligt
gevoelig
Een op de vijf geschiedenisleraars in de vier grote Nederlandse steden
heeft weleens meegemaakt dat hij of zij de Holocaust nauwelijks ter
sprake kon brengen omdat vooral islamitische leerlingen er moeite mee
hebben. Dat schrijft Elsevier naar aanleiding van een eigen enquête in
500 scholen bij leraars geschiedenis.
Er is ook goed nieuws
volgens Elsevier: "het gesomber over een oorlog die wordt vergeten en
jongeren die niets meer weten over de Tweede Wereldoorlog blijkt onzin.
Scholieren in het voortgezet onderwijs vinden de Tweede Wereldoorlog
juist superinteressant."
Acht op de tien docenten zeggen dat van
alle tijdvakken de leerlingen die van de wereldoorlogen het
interessantst vinden. Op verre afstand volgen de tweede helft van de
twintigste eeuw en de Grieken en Romeinen. (mvl)
Het kleinste paard ter wereld woog bij zijn geboorte vrijdag 2,7 kilo en
mat 35,5 centimeter. Pintopony Einstein is volgens zijn Amerikaanse
fokkers daarmee het kleinste paard ter wereld, meldden Amerikaanse
media.
Einstein is een zeer klein uitgevallen paard en er is
geen sprake van dwerggroei. ''Dit jochie is zoals alle paarden, hij is
bijna een en al been'', aldus een van de eigenaren van het dier.
Vooralsnog geldt Thumbelina volgens het Guinness Book of World records
als kleinste paard op aarde met haar hoogte van 43,3 centimeter. Bij
haar geboorte in 2000 woog ze ongeveer 3,6 kilo. Bij Thumbelina is wel
sprake van dwerggroei. (anp/dea)
VVD-top distancieert zich van Hitlerfilmpje sympathisanten
VVD-top distancieert zich van Hitlerfilmpje
sympathisanten
In Nederland is grote opschudding ontstaan over een gemonteerd
filmpje waarin Hitler zijn licht werpt op de komende Nederlandse
verkiezingen. Sympathisanten van de liberale VVD hebben een fragment uit
de film 'Der Untergang' voorzien van ondertitels. Onder meer de
ontslagnemende CDA-premier Jan Peter Balkenende wordt zwaar aangepakt.
De VVD-top distantieert zich van het smakeloze filmpje dat onder dit
artikel staat.
Er circuleren al heel wat aangepaste versies van de laatste uren van
Hitler met telkens specifieke onderschriften. Zo wierp Hitler al zijn
licht op de nieuwe iPad, de gecrashte Playstation en zelfs op de
transfersoap rond Jelle Van Damme. Allemaal heel ludiek, maar gevoeliger
ligt het natuurlijk als het over politiek gaat. Uitspraken als
"Balkenende heeft het land verraden" en "Pvda heeft te veel uitgegeven"
en "De rotverkiezingen daar zitten we niet op te wachten" in de mond van
nazileiders leggen, is voor heel wat Nederlanders een brug te ver.
Verwijderd Het
partijbestuur van de VVD laat weten niets met het filmpje te maken te
willen hebben. "Dit is niet de manier van campagnevoeren zoals wij die
voor ogen hebben'', zegt een woordvoerder. Er is contact geweest met de
beheerder van de site van de VVD-sympathisanten en het filmpje is daar
verwijderd. Het is nog wel op andere plekken op internet terug te
vinden.
Dodenherdenking Op Twitter wordt het
filmpje als smakeloos bestempeld. Met name met het oog op
dodenherdenking en bevrijdingsdag. Twitteraars vragen zich af wat Mark
Rutte van de actie vindt. (anp/kh)
De tabaksindustrie in Australië staat op haar achterste poten: de
regering van het land wil sigarettenpakjes zonder logo en andere
verleidende teksten en afbeeldingen. Enkel de merknaam wordt vermeld,
samen met een uitdrukkelijke gezondheidswaarschuwing. De regel zou vanaf
2012 ingaan.
Imperial Tobacco Australia heeft al aangekondigd
naar de rechter te stappen omdat het bedrijf een winstdaling vreest door
de maatregel. Tabaksreclame is al verboden in Australië en er geldt
tevens een rookverbod in publieke ruimtes. (belga/vsv)
Je wilt ziek worden, beten en allergieën vermijden, en dus maak je
grondig proper met bijtende middelen. Toch? Niet dus. Té proper zijn
maakt je net ziek, aldus de Canadese dokter Guy Delespesse.
"Onze extreme properheid heeft ervoor gezorgd dat er nu zoveel mensen
aan allergieën als hooikoorts, eczema en astma lijden. Hoe sterieler de
omgeving van het kind, hoe groter de kans dat ze allergieën en
auto-immuunziektes als diabetes en multiple sclerosis zullen
ontwikkelen. Het is een teken dat ons immuniteitssysteem zich tegen ons
keert."
Cijfers De cijfers liegen er niet om.
In 1980 leed tien procent van de Westerse bevolking aan een allergie,
nu is dat al dertig procent. Een op tien kinderen heeft astma, en
tegelijk is de sterftekans met 28 procent verhoogd tussen 1980 en 1994.
"Tegelijkertijd
is duidelijk geworden dat het aantal mensen met een allergie niet is
toegenomen in regio's die niet hygiënischer en sterieler zijn geworden",
zegt Delespesse.
Schadelijke bacterieën De
oplossing is natuurlijk niet om de was niet meer te doen, de vloer nooit
meer te schrobben of de afwas te laten voor wat hij is. Schoonmaken
verwijdert namelijk ook veel schadelijke bacteriën uit de omgeving, maar
het neemt de goede met zich mee. Doordat ons lichaam weinig met
bacteriën in contact komt, leert het zich niet verdedigen
Probiotica
als oplossing Volgens Delespesse is het antwoord probiotica
om de darmflora te verrijken en te versterken."Zwangere vrouwen zouden
probiotica tot zich moeten nemen om de allergiëen in hun kinderen te
verminderen", aldus de Canadees. "Het is geen wondermiddel, maar het
draagt wel bij tot een algemene, betere gezondheid."
Claims
de grond in geboord Mooie stelling, maar de Europese
voedselautoriteit is het daar niet mee eens. Behalve dat probiotica
inderdaad een goede invloed hebben op de darmbacterieën, kon tot nog toe
niet bewezen worden dat ze de weerstand ook werkelijk versterken, laat
staan dat ze beschermen tegen allergieën en auto-immuunziekten.
Bovendien worden allergieën door een heleboel factoren veroorzaakt,
zoals genen, luchtvervuiling, voedingsadditieven en (passief) roken.
(edp)
Het aantal patiënten met anuskanker stijgt. Al blijft het een relatief
zeldzame kanker, het aantal gevallen is de voorbije 20 jaar verdubbeld.
Dat meldden artsen in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.
Sekspartners Anale
kanker is een zeldzame aandoening. In 1989 werd de kanker slechts bij
71 patiënten vastgesteld, vandaag stijgt dat aantal fors. Hoe dat komt,
blijft voorlopig een raadsel. Bepaalde factoren verhogen wel de kans op
kanker. Roken, anale seks, meerdere sekspartners, geslachtsziektes en
afweerstoornissen worden als redenen genoemd. Volgens de artsen is de
kanker niet het gevolg van chronische irritatie rond aambeien en kloven,
al werd dat lange tijd gedacht.
Schaamte Symptomen
zijn pijn en bloedverlies. Vaak wordt te lang gewacht om naar de arts
te stappen uit schaamte. (lvl)
Vrouwen moeten hun baby zien voor ze abortus plegen
Vrouwen moeten hun baby zien voor ze abortus plegen
In de Amerikaanse staat Oklahoma werden strenge abortuswetten van
kracht, die vrouwen verplichten om een gedetailleerde echo te laten
maken, en dokters toelaten om testresultaten met eventuele gebreken van
de foetus achter te houden.
Door de nieuwe wetten moeten vrouwen eerst naar een gedetailleerde
beschrijving van de ongeboren foetus luisteren en moeten ze de beelden
van de echografie bekijken vooraleer ze beslissen om hun zwangerschap al
dan niet te onderbreken. Dit geldt ook voor vrouwen die het slachtoffer
werden van verkrachting of incest.
In sommige gevallen kunnen
vrouwen die abortus willen plegen zelfs verplicht worden om een vaginale
echografie te laten uitvoeren, in plaats van via de buik. Dit omdat bij
de eerste methode "het embryo of de foetus duidelijker zichtbaar is".
Rechtszaken
vermijden Een tweede wet beschermt artsen tegen rechtszaken
vanwege ouders die voor een abortus hadden gekozen indien ze op
voorhand op de hoogte waren van genetische of andere gebreken bij hun
baby.
Anti-abortusgroeperingen juichen de nieuwe wetten toe. "Een
echografie geeft een aanstaande moeder een venster op haar
moederschoot", zegt Mary Spaulding Balch van National Right to Life.
"Dit kan vrouwen alleen maar helpen om geen beslissingen te nemen die ze
de rest van hun leven zullen betreuren. Dankzij dergelijke accurate
informatie kan elke vrouw de juiste keuze maken."
"Inbreuk
op privacy" Tegenstanders maken evenwel brandhout van de
abortuswetten. Zij vrezen dat een te strenge regelgeving abortussen
opnieuw in de clandestiniteit zal duwen, met alle gevaren voor de
gezondheid van dien. Het US Centre for Reproductive Rights stelt dat de
echografiewet een inbreuk is op de privacy van de patiënt en wil hem
voor de rechtbank aanvechten. Vorig jaar slaagde men er nog in om een
gelijkaardige wet in extremis via gerechtelijke wet ongeldig te
verklaren. (tw)
40% oppervlakte Europa besmet, 270.000 mensen met kanker;
paddestoelen, loslopend wild, bessen en vis zwaar besmet
Gisteren was het exact 24 jaar geleden dat in het Oekraïense
Tsjernobyl een nucleaire ramp plaatsvond die het leven van miljoenen
mensen zou ontwrichten. Ondanks verwoede pogingen van de nucleaire lobby
om de ware dimensie van de kernramp toe te dekken, is het een kwarteeuw
na de allergrootste milieucatastrofe meer dan duidelijk dat de erfenis
van Tsjernobyl nooit geschiedenis zal zijn.
In het begin hield de Sovjet-Unie deze
gebeurtenis angstvallig stil, zodat het buitenland pas iets in de gaten
kreeg nadat de wind de eerste wolken met radioactieve deeltjes naar
Europa bracht
De leegte heerst in Tsjernobyl: lange,
slecht onderhouden wegen zonder verkeer, uitgestrekte, weelderige en
chaotisch begroeide velden zonder vee of machines, zonder mensen
270.000 mensen zullen kanker krijgen
als gevolg van de ramp en 93.000 van hen zullen daaraan overlijden
De langdurige verwoestende impact op mens en milieu is ongeëvenaard,
niet alleen in de onmiddellijke omgeving maar in heel Europa en de
schadelijke effecten blijven voortduren. Over de gevolgen van de
kernramp in Tsjernobyl is veel onderzoek gedaan en zijn veel rapporten
geschreven maar er bestaan nog altijd veel onzekerheden.
Het
verzwegen ongeval Het ongeval gebeurde in de nacht van
vrijdag 25 op zaterdag 26 april 1986. Oorzaak was een
veiligheidsexperiment of risicotest met eenheid 4 van de kerncentrale.
De reactor sloeg op hol en er volgden explosies, waardoor grote
hoeveelheden radioactieve stoffen uit het reactorvat in de atmosfeer
terechtkwamen. De eerste dagen hield de Sovjet-Unie deze gebeurtenis
stil, zodat het buitenland pas iets in de gaten kreeg nadat de wind de
eerste wolken met radioactieve deeltjes uit de Oekraïne had meegevoerd
naar Oost-Europa en Scandinavië.
Na het aanvankelijke stilzwijgen
werd op de avond van 28 april op de Russische staatstelevisie een kort
perscommuniqué van de ministerraad van de Sovjet-Unie voorgelezen: "Er
heeft zich een ernstig ongeval voorgedaan in de kerncentrale van
Tsjernobyl. Een van de reactoren is beschadigd. Er worden maatregelen
genomen om de gevolgen van het incident te beperken. De gewonden worden
geholpen." Rond twee mei 1986 bereikte de radioactieven wolk ook België,
Nederland en vele andere Europese landen. De wereld zou nooit meer
hetzelfde zijn.
De grote leegte In de stad
waar ooit 15.000 mensen woonden, heerst nu de totale leegte volgens een
getuigenis van de Nederlandse journalist Geert Groot Koerkamp: lange,
slecht onderhouden wegen zonder verkeer, uitgestrekte, weelderige en
chaotisch begroeide velden zonder vee of machines, zonder mensen. Door
dicht struikgewas overwoekerde dorpen domineren de omgeving. En met de
stad Pripjat waar ooit het personeel van de centrale was gehuisvest, is
het al niet veel beter gesteld: een leeg decor van verweerde
flatgebouwen, afgewisseld met lege speelplaatsen, scholen en een
ziekenhuis. Ook de talloze tekenen van een overhaast vertrek zijn nog
duidelijk zichtbaar: een stuk speelgoed, een tas, talloze boeken,
meubels, een gasmasker.
Driehonderd 'illegalen' Verspreid
over deze lege zone in de omgeving van Pripjat wonen naar schatting
driehonderd mensen die in de afgelopen jaren zijn teruggekeerd naar hun
huizen. Illegaal, want officieel is het verboden zich in de zone te
vestigen. Maar deze driehonderd zijn met naam en toenaam bekend bij de
administratie van het gebied, ze worden gedoogd en kunnen rekenen op
enige steun van de overheid, inclusief de vrachtauto met levensmiddelen
uit Tsjernobyl die tweemaal in de week langskomt met het meest
noodzakelijke.
Sarcofaag In de buurt van de
kerncentrale is er wel nog volop activiteit omdat men tracht de
bouwvallige 'sarcofaag' te herstellen, het omhulsel van beton en staal
dat in 1986 in allerijl is gebouwd om de verdere uitstoot van
radioactief materiaal tegen te gaan. Versteviging van de sarcofaag is
noodzakelijk om instorten te voorkomen. Pas daarna kan worden begonnen
met de bouw van een nieuw omhulsel, dat honderd jaar moet standhouden.
In die honderd jaar moet dan geleidelijk al het radioactieve materiaal
worden verwijderd. Zo luiden althans de plannen. Tegelijkertijd werkt
men ook aan een opslagplaats voor radioactief afval van elders, niet ver
van de centrale.
Controverse over gevolgen Geschat
wordt dat alleen al in Oekraïne, Wit-Rusland en de Russische Federatie
rond de 9 miljoen mensen direct werden getroffen door de vrijgekomen
langlevende radioactiviteit die meer dan 200 keer groter was dan de
hoeveelheid van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. De Verenigde
Naties beramen het uiteindelijke aantal slachtoffers van de ramp op
vierduizend, maar Greenpeace beschuldigt de VN van opzettelijke
misleiding. Rusland en het Internationaal Atoomenergie Agentschap van de
VN (IAEA) zouden de gevolgen ervan proberen te verdoezelen volgens de
milieu-organisatie. "Het ontkennen van de werkelijke gevolgen is niet
alleen beledigend voor de duizenden slachtoffers, maar leidt ook tot
gevaarlijke aanbevelingen en de huisvesting van mensen in vervuilde
gebieden", aldus Greenpeace.
Volgens de milieu-organisatie geven
cijfers uit Wit-Rusland aan dat uiteindelijk 270.000 mensen kanker
zullen krijgen als gevolg van de ramp en dat 93.000 van hen daaraan
zullen overlijden. Straling veroorzaakt niet enkel kanker maar heeft
eveneens een schadelijke impact op het immuunsysteem, leidt tot
versnelde veroudering, hart- en vaatziekten en bloedaandoeningen,
psychische stoornissen, chromosoomafwijkingen en een toename van het
aantal misvormde foetussen en kinderen. En dat is nog niet alles, wat
met de dieren en de landbouwgrond?
Loslopend wild Meer
dan de helft van de stralingsdosis kwam buiten de drie zwaarst
getroffen landen in Europa terecht. De bevolking van Wit-Rusland,
Rusland en Oekraïne kreeg 36 procent van de radioactieve neerslag te
verwerken, de overige landen van Europa 53 procent. De resterende 11
procent trof de rest van de wereldbevolking. Maar liefst 3.900.000 km²
van Europa - of 40% van de oppervlakte - werd besmet met radioactieve
deeltjes . De gevolgen daarvan blijven, een kwarteeuw na de ramp, nog
duidelijk zichtbaar. In grote delen van Europa zijn tot op vandaag nog
steeds beperkende maatregelen van kracht. Zo gelden in Groot-Brittannië
beperkende maatregelen voor 374 boerderijen met in het totaal 200.000
schapen. Hetzelfde geldt voor vee in delen van Zweden en Finland en voor
rendieren in Lapland.
In Duitsland bereiken de cesium-137
niveaus in everzwijnen momenteel waarden van 40.000 becquerel per kg
(de eenheid waarmee de radioactieve vervuiling wordt weergegeven). En
dat terwijl de limiet amper 600 becquerel per kg bedraagt. In sommige
regio's in Duitsland, Oostenrijk, Italië, Zweden, Finland, Litouwen en
Polen bevat het vrij lopend wild, bospaddestoelen, bessen en vis uit
meren niveaus van meerdere duizenden bequerel cesium-137 per kg!
De
toekomst De economische gevolgen van het ongeluk blijven
een enorme last voor de meest getroffen landen; Oekraïne en Wit-Rusland
spenderen rond de 6 procent van hun Bruto Nationaal Product per jaar om
te proberen om te gaan met de gevolgen van het ongeluk. Toch weerhouden
de catastrofale gevolgen van de ramp uit 1986 de Oekraïnse regering er
echter niet van om plannen te smeden voor de bouw van maar liefst 22
nieuwe kerncentrales tegen 2030.
Tsjernobyl was een duidelijke
waarschuwing aan de mensheid. Een ramp die zijn gelijke niet kent en
waarvan we de immense gevolgen misschien nooit helemaal zullen kennen.
Men kan maar hopen dat voor één keer de geschiedenis zich niet
herhaalt. De tol was nu al hoog genoeg. (kve)
Het is algemeen bekend, en nog maar eens bewezen: lachen blijft het
beste medicijn. Een goede lachbui heeft dezelfde effecten op het lichaam
als een goede workout: het verbetert je humeur, het vermindert
stresshormonen, het boost het immuunsysteem, het verlaagt de bloeddruk
en de cholesterol. Daar bovenop stimuleert het de eetlust. Dat meldt de
Amerikaans lachexpert Lee Berk.
Berk liet een groep vrijwilligers twee video's bekijken: een
ontspannende en een humoristische. Tussen beide kijksessies zat een week
tijd. Tegelijk werd in hun bloed het niveau van de hongerhormonen
leptine en ghreline gemeten.
Na het kijken van de ontspannende
video werd geen significant verschil in niveau vastgesteld. Dat was bij
de humoristische video wel het geval: het veranderde de bloeddruk, het
niveau leptine daalde en het niveua ghreline steeg. Een gelijkaardige
verandering zoals na een sportsessie, die gepaard gaat met een
toegenomen hongergevoel.
De wetenschapper ziet in de toekomst
een belangrijk toepassing voor de 'lachbuien': het helpen van ondervoede
personen. Personen die weigeren te eten, zouden via een alternatieve
lachtherapie terug hun eetlust (en misschien ook levenslust) kunnen
terugvinden.
"Vooral bij wie geen fysieke activiteiten aankan om
de eetlust te normaliseren of aan te wakkeren, kan dit een oplossing
bieden", aldus Berk. Hij denk aan chronische pijnpatiënten of weduwes en
weduwnaren.
"Het is fascinerend dat positieve emoties, die
ontstaan door muziek spelen, zingen of zelfs lachen, zoveel positieve
biologische effecten hebben. Lachen is dus echt het beste medicijn."
(edp)
Slapen tijdens een moeilijke taak helpt je deze op te lossen. Een nieuwe
studie suggereert dat dutten of studeren net voor het slapengaan een
goede strategie is voor betere schoolresultaten.
Dutje De
onderzoekers vroegen de 99 deelnemers om voor een computerscherm te
zitten en een driedimensionaal doolhof van buiten te leren zodat ze drie
tot vijf uur later hun weg nog uit het hoofd terug konden vinden.
Daaruit blijkt dat degenen die een dutje mochten doen en dromen over de
taak beter presteerden dan degenen die dat niet deden. Verschillende
deelnemers hadden een droom over het doolhof.
Goed teken
"We denken dat de dromen een goed teken zijn dat het brein
blijft werken aan het raadsel op verschillende niveaus", aldus
onderzoeker Robert Stickgold. "De dromen reflecteren de pogingen van de
hersenen om associaties te maken met oude herinneringen om deze in de
toekomst meer bruikbaar maken." Het is niet dat dromen tot een beter
geheugen leidt, het is wel een teken dat het brein hard werkt.
Betere
resultaten Stickgold zegt dat dutten en dromen veel
voordelen hebben bij het verbeteren van je geheugen en het studeren. Hij
speculeert dat het beter is hard te studeren net voor het slapengaan
dan in de namiddag en dat het kan ook helpen een dutje te doen na een
periode van intens studeren. (ep)