Limburgse bedrijven ontwikkelen nieuw middel tegen artrose
Limburgse bedrijven ontwikkelen nieuw middel tegen artrose
Drie bedrijven in Limburg slaan de handen in elkaar om een nieuw
voedingssupplement te ontwikkelen. Dit supplement moet artrose of
gewrichtsslijtage tegegaan.
Arti-Forte werd in eerste instantie door het Lummense Global
Medics ontwikkeld als een anti-artrosemiddel voor paarden. Omdat er
hiermee goede resultaten werden geboekt, werd er nu, in samenspraak met
chirurgen en specialisten, beslist om ook een variant te maken die
gebruikt kan worden door mensen.
Voor de ontwikkeling van dit nieuwe middel gaat Global Medics
samenwerken met het Hasseltse Aminolabs, dat al jaren
voedingssupplementen voor de internationale markt samenstelt. 2Pharma
uit Heusden-Zolder zal de verdeling en commercialisering van het product
op zich nemen.
Joints worden al ingezet voor pijnbestrijding, en nu blijkt dat ook
hallucinogene paddenstoelen terminale kankerpatiënten kunnen helpen
doordat ze hun angsten en depressieve gevoelens verminderen. Enig
probleem: de paddenstoelen zijn illegaal. Dit nieuws zou dan ook moeten
helpen om het imago van de paddenstoelen op te poetsen.
Hallucinogene paddenstoelen bevatten als actieve stof psilocine, een
psychedelische drug die het humeur verbetert, en angsten en depressies
onderdrukt, zo melden Amerikaanse wetenschappers na een verkennende
studie bij 12 patiënten tussen 36 en 58 jaar.
Daaruit bleek dat
de paddenstoelen de levenskwaliteit van terminale kankerpatiënten tot
een half jaar lang kunnen verbeteren en er voor zorgen dat de patiënten
hun laatste dagen in rust doorbrengen.
Medische omgeving
De
patiënten hadden allemaal vergevorderde kanker en leden aan angsten
door de diagnose. De 12 ondergingen twee sessies, waarin ze een lage
dosis van de drug (0,2 mg per kilo lichaamsgewicht) of een placebo
toegediend kregen. Het placebomedicijn niacine lokte wel een fysieke
maar geen psychologische reactie uit. De patiënten ondergingen de
experimenten in het ziekenhuis, en werden na inname zes uur lang
gevolgd.
Dubbelblind
Het experiment was
dubbelblind, wat betekent dat zowel dokters als patiënten niet weten wie
wat heeft gekregen. Toch raadden ze in 80 procent van de gevallen of ze
de drug of de placebo hadden toegediend gekregen.
Beter humeur
Alle
patiënten rapporteerden een beter humeur na twee weken. De effecten
bleven tot zes maanden merkbaar. De meeste patiënten hadden in die
periode ook minder pijnstillers nodig. Niemand maakte gewag van
neveneffecten.
Hoewel de studie experimenteel is, is ze ook
hoopgevend. Terminale patiënten reageren meestal niet goed op
psychologische therapie maar een simpele drug in een kleine dosis kan
toch hun angsten en depressies verminderen.
Slecht imago
Vandaag
de dag hebben paddenstoelen een slecht imago, dat voorkomt uit het
recreatieve gebruik in de jaren '60 en '70 en door zware ethische fouten
door onderzoekers als Timothy Leary, die opkwam voor die andere
psychedelische drug, LSD, "als therapeutische en spirituele
verrijking". Dit onderzoek is het eerste serieuze onderzoek in 40 jaar
dat kon gepubliceerd worden in een medisch vakblad.
Probleem
Verder
onderzoek moet uitwijzen of de resultaten significant kunnen worden.
Maar er zijn grote problemen verbonden aan dat onderzoek. Ten eerste
stellen oncologen hun patiënten niet graag bloot aan experimenten en ten
tweede is de drug illegaal.
De onderzoekers benadrukken dat ze
kankerpatiënten niet aanmoedigen om de drug te gaan kopen en op zichzelf
te gebruiken. "Alle drugs zijn gevaarlijk in niet-medische
omstandigheden en de dosis speelt een grote rol. Vergeet niet dat ze
paniekaanvallen in de hand kunnen werken", klinkt het nog. (edp)
Hagedis zit in overgang van eieren leggen naar bevallen
Hagedis zit in overgang van eieren leggen naar bevallen
Wetenschappers hebben een opmerkelijk staaltje evolutie ontdekt bij
een Australische hagedissensoort. Een soort skink zit namelijk middenin
de evolutie van eieren leggen naar echte bevallingen. Het gaat om de
saiphos equalis, een soort met een gele buik en drie tenen, meldt
National Geographic.
De slangachtige diertjes met kleine pootjes leggen eieren aan de kust
van deelstaat New South Wales, maar blijken - zoals zoogdieren - hun
nakomelingen levend ter wereld te brengen in de koudere berggebieden.
Er
bestaan slechts twee gekende soorten hedendaagse reptielen die beide
soorten van voortplanting gebruiken, namelijk een andere skinksoort en
een Europese hagedis. Slechts een slang of hagedis op vijf werpt levende
nakomelingen, en uit onderzoek blijkt dat er een evolutie van eieren
leggen naar bevallingen is geweest bij bijna honderd takken van de
reptielenstamboom.
Uniek
Het gaat om een
unieke ontdekking, zegt onderzoeker James Stewart, een bioloog aan de
Amerikaanse East Tennessee State University, aan National Geographic.
"Door de verschillen te onderzoeken bij populaties die in verschillende
stadia van dit proces zitten, kan je een beeld krijgen van wat eruitziet
als de overgang van de ene manier naar de andere."
Zoogdieren
worden in de baarmoeder gevoed via de placenta, die ook afvalstoffen
afvoert. Embryo's van eierenleggende dieren halen voedingsstoffen uit de
eierdooier en calcium uit de poreuze schaal, die hen ook beschermt voor
de buitenwereld.
Calcium
Sommige vissen en
reptielen gebruiken echter een mengeling van de twee methoden. Moeders
vormen een ei dat ze in hun lichaam houden tot het laatste stadium van
ontwikkeling. De schaal wordt dan veel dunner, waardoor de dieren kunnen
ademen. De kleintjes komen vervolgens ter wereld, gehuld in een dun
membraan, al wat dan nog overblijft van de schaal. Volgens
wetenschappers vormt deze methode een mogelijk probleem, omdat het dier
veel minder calcium krijgt omwille van de dunne schaal.
Deze
ontdekking zette Stewart en zijn collega's ertoe aan die toevoer van
voeding te onderzoeken in de structuur en de chemie van de baarmoeder
van de Australische hagedis. "We zien nu dat de uterus calcium afscheidt
die de embryo opneemt. Het zijn eigenlijk de eerste stappen in de
evolutie van een placenta bij reptielen", zegt de onderzoeker.
Evolutionair voordeel
Beide
manieren van voortplanting hebben voor- en nadelen. Volgens Stewart kan
de overgang mogelijk gelinkt worden aan de manier waarop pasgeborenen
worden gevoed, of gaat het mogelijk om een manier om de jongen beter te
beschermen in ruigere klimaten.
Moeders in milde klimaten
kiezen er mogelijk voor hun eigen lichaam te sparen door eieren op de
grond te leggen voor de laatste week of zo van de ontwikkeling. Moeders
in zwaardere bergklimaten daarentegen vinden het misschien efficiënter
hun jongen te beschermen door ze langer in hun lichaam te houden.
Simpel
Stewart
voegt eraan toe dat het omschakeling van eieren leggen naar
bevallingen historisch gezien vaak voorkomt, daar de omschakeling
relatief gemakkelijk verloopt. "We neigen te denken dat het gaat om een
heel ingewikkelde overgang, maar het is in sommige gevallen misschien
toch veel simpeler dan we dachten." (sam)
Muizen op Schots eiland zijn twee keer groter dan normaal
Muizen op Schots eiland zijn twee keer groter dan normaal
Op het Schotse eiland Saint Kilda zijn de muizen twee keer zo groot
als elders ter wereld. Onderzoekers willen daarom nagaan hoe het komt
dat de veldmuizen enkel op dat eiland zijn geëvolueerd tot reuzenmuizen.
Het Schotse Saint Kilda werd in 1930 door de mens verlaten.
De muizen van Saint Kilda wegen meer dan 50 gram en zijn ongeveer twee
keer zo groot als hun soortgenoten op het vasteland. Gedurende drie jaar
zullen wetenschappers het gedrag van de dieren bestuderen.
"We
denken dat de muizen zich hebben aangepast omdat ze hier weinig hinder
hebben van roofdieren", zegt onderzoeker Tom Black. "Daardoor konden ze
groter en groter worden en het helpt om in de koude weersomstandigheden
te overleven."
Saint Kilda werd in 1930 verlaten door de
menselijke bewoners. Veldmuizen trokken daarop vanuit de heuvels naar de
onbewoonde huizen op het eiland. Terwijl de ene muis profiteerde van de
situatie, werd het de andere muis fataal. Huismuizen stierven gek
genoeg al na twee jaar uit. (gb)
Het Amerikaanse ruimtevaartbureau NASA gaat een ruimtesonde recht naar de zon sturen.
Het tuig, Solar Probe Plus gedoopt, heeft de grootte van een
kleine auto. De sonde zal ongeveer 6,4 miljoen kilometer boven het
oppervlak van de zon meermaals doorheen de atmosfeer van de ster
klieven.
Om de straling en de helse temperaturen bij de zon te kunnen
weerstaan (1.400 graden Celsius), is het toestel uitgerust met een
revolutionair koolstofvezel-composiet hitteschild.
Een telescoop zal 3D-beelden maken van de atmosfeer, inclusief
zonnewind en wolken. Andere systemen zullen stof, schokgolven,
radiogolven, elektrische velden en magnetische velden meten.
Twee vragen
Met het experiment willen de wetenschappers het antwoord op twee
vragen krijgen: waarom is de buitenste atmosfeer zoveel warmer dan het
zichtbare oppervlak en wat stuwt de zonnewind die de aarde en ons
zonnestelsel beïnvloedt?
"We gaan waar we nog nooit zijn geweest. Voor het eerst zullen we de zon kunnen aanraken, ruiken en proeven", klinkt het.
De lancering van de Solar Probe Plus staat tegen 2018 gepland.
"3D wordt zo vanzelfsprekend als kleurentelevisie"
"3D wordt zo vanzelfsprekend als kleurentelevisie"
Elektronicafabrikanten geloven sterk in 3D-tv, dat over een paar jaar
net zo vanzelfsprekend zal zijn als kleurentelevisie nu. Dat meent Matt
Murray van de televisie-afdeling van Philips.
3D kan een nieuwe impuls betekenen voor de televisiemakers, aangezien de
verkoop vorig jaar minder hard steeg dan het jaar ervoor. Bovendien
staan de prijzen flink onder druk. De grote vraag is nu of consumenten
extra in de buidel willen tasten voor 3D-tv, daar de toestellen in de
beginfase zo'n 2.000 euro kosten.
Keuze is er in ieder geval
genoeg voor de consument, en elke fabrikant legt eigen accenten. Sony en
LG waren er vroeg bij en brachten deze zomer al 3D-televisies op de
markt. Panasonic had dit jaar op de IFA-elektronicabeurs waarschijnlijk
het breedste aanbod, met 3D-plasmatelevisies en blu-rayspelers die de
techniek ondersteunen. Daarnaast biedt het consumenten zelf de
gelegenheid een driedimensionaal filmpje te schieten met de
3D-videocamera.
Geen speciale bril
De enige
fabrikant die een 3D-televisie aankondigde waarvoor je geen speciale
bril nodig hebt, is Toshiba. Hoe de technologie precies werkt, werd
echter niet bekendgemaakt. Philips experimenteerde eerder al met deze
technologie, maar hiermee was het probleem dat je het effect maar kon
waarnemen op één bepaald punt voor de tv.
Het in juni door
oud-Philips medewerkers opgerichte bedrijfje Dimenco ontwikkelt de
technologie verder, maar zal zich in eerste instantie richten op de
zakelijke markt, vertelt één van de oprichters. ''Het duurt nog een jaar
of drie à vijf eer het klaar is voor de consumentenmarkt.''
Bioscoopformaat
Philips
sprak deze week over de eerste 3D-televisie op bioscoopformaat, nl. de
schermverhouding 21:9. Het bedrijf wil consumenten thuis een
vergelijkbare beleving bieden als in de bioscoop. Volgens directeur
technische marketing Danny Tack zijn de kleuren en contracten scherper
dan ooit door het gebruik van speciale LED-technologie.
De
belangrijkste vraag in al het 3D-geweld is misschien wel of er ook
genoeg 3D-materiaal beschikbaar komt om te bekijken. Filmregisseur
Barney Cokeliss maakte een demonstratiefilmpje voor Philips in 3D. ''Het
kost heel veel tijd om te maken, omdat je met twee camera's werkt die
op elkaar afgestemd moeten worden.''
Techniek
Animatiefilms
zoals Avatar lenen zich beter voor 3D, omdat het effect door de
computer wordt gecreëerd. Toch kunnen ook films met echte acteurs
volgens Cokeliss rendabel zijn, omdat 3D door de extra
aantrekkingskracht ook leidt tot meer inkomsten. ''Het moet echter wel
een film zijn met visuele effecten. Het is de vraag of de techniek zich
leent voor een film met vooral dialogen.''
Het is ook mogelijk
dat filmmakers ervoor kiezen het 3D-effect achteraf toe te voegen, zoals
bij de film 'Alice in Wonderland' gebeurde. ''Hier werd het effect
achteraf gecreëerd door met de computer de beelden van de acteurs om een
driedimensionale kolom te leggen. Dit is sneller om te filmen, maar
geeft een minder mooi effect'', zegt Cokeliss. (anp/sam)
Wetenschappers hebben het migraine-gen gevonden, waardoor de hoop op
nieuwe geneesmiddelen om de verlammende hoofdpijn in de kiem te smoren,
groter wordt.
Een internationaal onderzoeksteam, geleid door deskundigen uit
Cambridge, vergeleek het DNA van duizenden migrainepatiënten met die van
andere mensen. Uit de studie blijkt dat een genetische fout de
ziektekansen verhogen. Glutamaat, een chemische stof die boodschappen
overbrengt in de hersenen, zou zich zo opslaan tussen de hersencellen en
de migraine uitlokken. Geneesmiddelen die de ophoping van glutamaat
stoppen, kunnen een halt toeroepen aan migraine, zo meldt het rapport,
verschenen in het tijdschrift Nature Genetics. Nooit eerder werd de
oorzaak bij de meest voorkomende vorm van deze aandoening gevonden. De
onderzoekers hopen dat de bevindingen nieuwe en betere behandelingen
tegen migraine brengen.
Wereldwijd
Volgens
het World Health Organisation (WHO) duikt migraine in de top 20 op als
meest verstorende levensconditie . Migraine treft 1 op de 8 mensen, de
kwaal kost de economie massa's geld. Het ziekteverzuim, veroorzaakt door
migraine, is groter dan door eender welke andere ziekte. De intense
hoofdpijn, die gepaard gaat met misselijkheid en visuele stoornissen,
kan tot drie dagen duren. Eén op zeven patiënten stelt zelfs dat de
kwaal een serieuze impact heeft op de carrière.
Doordat de
huidige middelen niet doeltreffend of geschikt lijken voor alle
patiënten, zou de meest recente doorbraak het voor miljoenen mensen
draaglijker kunnen maken. (lvl)
Dokter Janssen laatste werk is klaar: wonderpil tegen aids
Dokter Janssen laatste werk is klaar: wonderpil tegen aids
Het laatste medicijn van Paul Janssen, de stichter van Janssen
Pharmaceutica, is zeven jaar na zijn dood klaar. Het is een zeer
krachtig aidspilletje. Janssen noemde het zijn wereldkampioen. Dat
berichten de Coreliokranten.
Het zusterbedrijf van Janssen Pharmaceutica, Tibotec, heeft het nieuw
aidsgeneesmiddel klaar. Het moet nog wel een naam krijgen. Het is nu
bekend als TMC278.
Het was de droom van Janssen om een medicijn
te ontwikkelen voor zogenaamde naïeve patiënten, zegt Paul Stoffels, die
bij het Amerikaanse farmaconcern Johnson & Johnson, moederbedrijf
van zowel Janssen Pharmaceutica als Tibotec, verantwoordelijk is voor
het geneesmiddelenonderzoek.
"Dat zijn patiënten die nog nooit
een aidsremmer hebben geslikt. En om de behandeling van deze patiënten
zo makkelijk en efficiënt mogelijk te maken, moest het gaan om een
middel dat slechts één keer per dag genomen moest worden, dat heel
makkelijk ingeslikt kon worden en dat bovendien zonder nevenwerkingen
meteen het aidsvirus op een krachtige manier kon aanvallen."
Grote stap
Stoffels
zegt dat met TMC278 een zeer grote stap wordt gezet om de levensduur
van de zogenaamde naïeve patiënten zodanig te verlengen dat die in de
buurt komt van de gemiddelde levensduur. Stoffels vindt het cruciaal dat
het ook voorgeschreven kan worden aan zwangere vrouwen.
De
verwachting is dat TMC278 na het verkrijgen van een verkoopvergunning
van de Europese gezondheidsautoriteit Emea in de herfst van volgend jaar
verkrijgbaar zal zijn in Europa. Met TMC278 kan ook de aidsbestrijding
in de ontwikkelingslanden en vooral Afrika een hele stap vooruit zetten.
(belga/mvl)
Mensen die met chronische pijn kampen als gevolg van schade aan het
zenuwsysteem kunnen gebaat zijn bij het roken van marihuana rookten. Dat
blijkt uit een recente studie.
Bescheiden daling
De
onderzoekers lieten 21 proefpersonen gedurende vijf dagen drie keer per
dag echte joints van zachte, gemiddelde of sterke marihuana, maar ook
een placebo roken. Daaruit blijkt dat de sterkste variant helpt de pijn
te bestrijden. Daarnaast hadden de patiënten minder depressieve
symptomen, angsten en sliepen ze beter. De daling van pijn was wel
bescheiden. Bij de gemiddelde sterkte voelden de deelnemers zich beter,
maar was er geen duidelijk verschil zichtbaar.
Bijwerkingen
Wel
bleek ook dat de hoogste dosis voor het meeste neveneffecten zorgde,
waaronder hoofdpijn, droge ogen en een brandend gevoel waar de patiënten
pijn hadden. De onderzoekers zeggen wel dat er meer onderzoek moet
gebeuren naar het onderwerp. "Maar de resultaten suggereren dat het
overwegen waard is om marihuana als medicatie voor te schrijven aan
pijnpatiënten." (ep)
Het Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag is van plan om op grote schaal
kinderen te hypnotiseren. Hierdoor zullen mogelijk angsten, stress en
onverklaarbare pijnen verdwijnen.
Kinderen zullen alleen onder hypnose worden gebracht, als de
ouders dat goedvinden, zegt kinderarts Madelon Ruige. Ook de kinderen
zelf moeten hier voor open staan, want dan heeft hypnotherapie de meeste
kans op slagen.
In 2007 werd hypnotherapie al toegepast bij kinderen die
onverklaarbare buikpijn hadden. In 85 procent van de gevallen verdween
de pijn na een jaar. Bij kindjes die alleen medicatie kregen toegediend,
raakte slechts 25 procent van zijn klachten verlost.
In totaal zullen zo'n 30-tal artsen van het Juliana Kinderziekenhuis een cursus volgen.
"We staan op het punt te bewijzen dat het universum geen schepper nodig heeft"
"We staan op het punt te bewijzen dat het universum geen schepper nodig heeft"
Natuurkundige wetten laten toe dat een heelal zichzelf uit het niets creëert beweert Stephen Hawking in nieuw boek
"Omwille van de wet van de zwaartekracht heeft het universum zichzelf
weten te scheppen, uit het niets. De spontane schepping is de reden
waarom al het andere bestaat, waarom het universum bestaat, waarom wij
bestaan". Volgens Stephen Hawking staan we op het punt om de M-theorie
of de "Theorie van alles" te ontdekken.
Het universum had om te ontstaan geen God nodig, zo zegt de Britse
astrofysicus Stephen Hawking in een nieuw te verschijnen boek waarvan de
krant The Times donderdag uittreksels heeft gepubliceerd.
"Heeft
het universum een schepper nodig? Neen", antwoordt de beroemdste Britse
wetenschapper. "De hand van God was niet nodig voor de creatie van het
heelal, want dit heeft zichzelf gevormd, volledig logisch volgens de
wetten van de fysica", aldus Hawking.
"Universum wist zichzelf te scheppen uit het niets"
"Omwille
van de wet van de zwaartekracht heeft het universum zichzelf weten te
scheppen, uit het niets. Die spontane schepping is de reden waarom al
het andere bestaat, waarom het universum bestaat, waarom wij bestaan".
"Het
is dus niet nodig God in te roepen om het universum te activeren",
besluit Hawking, die daarmee breekt met zijn eerdere visie. Die luidde
dat het beschouwen van God als de Schepper van de kosmos niet vloekte
met de wetenschap.
De theorie van alles is een (nog niet
bestaande) theorie die de verschillende fundamentele theorieën in de
natuurkunde met elkaar verenigt. Zo'n theorie zou alle elementaire
deeltjes en de fundamentele natuurkrachten in één model samenbrengen.
Dit model zou dan hebben gegolden in de allereerste minieme fractie van
een seconde na de oerknal. Einstein trachtte in zijn laatste levensjaren
al een unificatie van alle natuurwetten te bereiken.
Het op 9
september te verschijnen nieuwe boek "The Grand Design" haalt de theorie
van Isaac Newton onderuit die zegt dat het universum zonder de hand
Gods niet had kunnen ontstaan. (afp/mvl)
Het eten van mensenvlees was heel gewoon voor vroege Europese
holbewoners. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van 800.000 jaar oude
beenderen in Spanje.
Op beenderen van de grot Gran Dolina zijn snijsporen en andere
markeringen te zien die gemaakt zijn met vroege stenen werktuigen.
Tussen de beenderen van onder andere bizons, herten en wilde schapen
liggen ook de geslachte overblijfselen van minstens 11 mensenkinderen en
alolescenten.
Er zijn tekenen dat de beenderen werden
verbrijzeld om bij het voedzame merg te kunnen komen, en er zijn ook
aanwijzingen dat de mensen werden onthoofd en dat hun hersens werden
geconsumeerd, zegt onderzoeker José Maria Bermúdez de Castro van het
Nationale Onderzoekscentrum voor Menselijke Evolutie in Burgos.
"Waarschijnlijk sneden ze in de schedel om de hersenen eruit te halen.
Die zijn een goede voedselbron."
Normale praktijk
Wetenschappers
geloven dat de vroege mens soortgenoten kannibaliseerde, zowel voor het
verkrijgen van voedsel als voor het elimineren van rivaliserende
stammen. De gevonden beenderen verschillen tot 100.000 jaar in ouderdom,
wat suggereert dat het kannibalisme niet enkel voorkwam in tijden van
voedselschaarste.
Daarnaast lagen de beenderen gewoon tussen die
van andere dieren, wat de onderzoekers doet besluiten dat het eten van
mensen geen deel uitmaakte van een speciaal religieus ritueel. Bovendien
was er volgens Bermúdez de Castro normaal gezien genoeg eten te vinden
rond de grotten, zodat de mensen zich niet moesten wenden tot
kannibalisme als laatste uitweg. De studie denkt dat vooral kinderen
werden opgegeten, omdat die zich minder goed kunnen verdedigen. (sam)
Softenon-slachtoffers eisen 65 miljoen euro van Belgische staat
Dertien slachtoffers van het geneesmiddel Softenon dagen de Belgische
staat voor de burgerlijke rechtbank in Brussel. Ze eisen elk een
schadevergoeding van 5 miljoen euro, zo meldt La Dernière Heure.
De dertien mensen vinden dat de beloftes die de minister van
Volksgezondheid in de lente deed, onvoldoende zijn. Bovendien vrezen ze
dat de volgende regering die beloftes niet zal nakomen.
De
dagvaarding stelt de verantwoordelijkheid van de staat aan de kaak om
tussen 1957 en 1962 thalidomide (in België bekend als Softenon) op de
markt toe te laten, zonder enige voorziening om de gebruiker te
beschermen tegen een dergelijke vergiftiging.
Begin dit jaar
liet de minister van Volksgezondheid weten dat er een stichting zou
komen die hulp moet bieden aan slachtoffers van Softenon, namelijk
mensen die afwijkingen hebben omdat hun moeder tijdens de zwangerschap
geneesmiddelen nam waarin thalidomide zit. Door de politieke crisis kwam
die stichting er tot nu toe niet. (belga/adv)
Mysterie 'voetafdruk' op Mars blijft: wetenschappers geen snars wijzer na nieuwe foto's
Mysterie 'voetafdruk' op Mars blijft: wetenschappers geen snars wijzer na nieuwe foto's
Nieuwe beelden van een oude krater op Mars lijken een enorme
'voetafdruk' te tonen. De foto's met hoge resolutie maken wetenschappers
echter niet veel wijzer over het eeuwenoude mysterie van de Orcus
Patera, zoals de krater officieel heet. Integendeel. Mars-experten
worden door de beelden van ESA nog meer in verwarring gebracht.
Hoe ontstond deze krater die zo'n 385 kilometer lang is? Hij situeert
zich tussen twee vulkanen, maar de wetenschap is het erover eens dat hij
zelf niet door een vulkaan gevormd werd - ook al wordt de benaming
'patera' gewoonlijk aan vulkanische kraters gegeven.
600 meter diep, 1.800 meter hoog
De
meest voor de hand liggende verklaring is dat de krater werd
veroorzaakt door een inslag. Die zou dan wel moeten plaatsgevonden
hebben onder een hoek van minder dan vijf graden, gezien de omvang van
de krater. En mogelijk was er een terugslag van de oppervlakte. Het
diepste punt van de krater bevindt zich 600 meter onder het
oppervlakteniveau en de hoogste kammen aan de zijkant tornen 1.800 meter
boven de omgeving uit.
Een andere theorie stelt dat de Orcus
Patera oorspronkelijk ontstond als een enorme cirkelvormige krater en
daarna een elliptische vorm aannam door compressionele krachten die op
de oppervlakte van de planeet inwerkten.
Nog een andere theorie
heeft het over twee kraters die door erosie gebundeld werden tot één.
Maar de kammen aan beide zijkanten lijken dat te ontkennen.
Dalen
De
recente beelden tonen wel aan dat er enorme dalen rond de krater lopen
van oost naar west. Sommige zijn tot 2,5 kilometer breed. In de krater
zelf zijn er kleinere valleien. Die zouden veroorzaakt kunnen zijn door
compressionele krachten die in tegengestelde richting werken als die de
krater - mogelijks - uitstretchten.
De depressies en breeklijnen
worden op de hele planeet teruggevonden zodat ze niets bijleren over het
ontstaan van de unieke Orcus Patera. Het enige wat men kan leren is dat
de 'voetafdruk op Mars' een mysterie blijft voor wetenschappers, maar
wel een dat nu ook in hoge resolutie kan bestudeerd worden, dankzij ESA.
(jv)
Klimaatscepticus geeft toe: "Global warming is grootste bedreiging voor planeet"
Voormalig scepticus Lomborg wil massaal fondsen vrijmaken voor onder meer investeringen in groene energie.
Een econoom die geboekstaafd stond als een van de grootste sceptici
omtrent klimaatverandering, heeft zijn mening drastisch herzien. De man
erkent dat de opwarming van de aarde de grootste bedreiging voor onze
planeet is, en wil een fonds van 100 miljard dollar (een kleine 79
miljard euro) voor de strijd tegen global warming, meldt The Guardian.
De Deen Bjorn Lomborg beschuldigde wetenschappers, actievoerders en
media er lange tijd van dat ze de omvang van klimaatverandering
overdreven. Men kon financiële middelen nuttiger aanwenden in de strijd
tegen dringende problemen zoals aids of malaria, vond hij. "Er wordt
veel geld gespendeerd aan de strijd tegen global warming, maar zeer
weinig verwezenlijkt", klonk het.
In een nieuw boek, dat dit
najaar wordt gepubliceerd, verandert de Deense econoom het geweer van
schouder. In een opvallende koerswijziging roept Lomborg op tot een
fonds van 100 miljard dollar om het probleem aan te pakken. Volgens The
Guardian ziet hij klimaatverandering als 'ongetwijfeld een van de
grootste bedreigingen voor de hedendaagse wereld'.
Schone energie en innovatie
Lomborg
en een aantal andere economen vragen om meer geld vrij te maken voor
het onderzoek naar hernieuwbare energie. Daarbij noemen ze onder meer
windkracht, waterkracht, nucleaire en zonne-energie. Ook dringen ze aan
op grotere inspanningen voor innovatieve klimaatprojecten, zoals het
idee van 'cloud whitening', waarbij witte wolken zonnewarmte
terugkaatsen.
De voormalige klimaatscepticus ontkent zelf dat
zijn nieuwe voorstellen een radicale breuk met zijn vroegere standpunten
betekenen. "Mijn punt is altijd al geweest dat dit niet het einde van
de wereld is", zegt hij. "Maar we moeten in kaart brengen wat iedereen
zegt, en we moeten geld uitgeven. Als we wereldwijd honderden miljoenen
vrijmaken voor dit probleem, moeten we precies weten hoe we het meeste
waar voor ons geld krijgen."
De wetenschapper voegt eraan toe dat
hij zich niet wil beperken tot de bekendste 'oplossingen' voor
klimaatopwarming, zoals het terugdringen van CO2-uitstoot. "Er zijn ook
andere methodes denkbaar, zoals investeren in technologie,
klimaatinspanningen en het planten van meer bomen", zegt hij. (tw)
De dinosaurussen stierven 65 miljoen jaar geleden niet uit als gevolg
van een meteorietinslag, suggereert een nieuw onderzoek. Het ging om
minstens twee inslagen, concluderen wetenschappers onder leiding van
professor David Jolley van de universiteit van Aberdeen in het
tijdschrift Geology.
Wetenschappers vrezen een nieuwe enorme inslag op Aarde.
Sporen van varens zijn een goede indicatie voor rampen uit het verleden.
Wetenschappers namen lang aan dat de ruimtesteen die de enorme
Chicxulubkrater in de Golf van Mexico heeft veroorzaakt, de dino's om
zeep heeft geholpen. Nieuwe gegevens wijzen echter op een tweede knal
die leidde tot de Boltyshkrater in Oekraïne, meldt de BBC. Dat maakt het
ook waarschijnlijker dat de Aarde werd getroffen door een waar
meteorietenbombardement.
Varens
De
Boltyshkrater werd ontdekt in 2002, maar tot nu was het niet duidelijk
hoeveel tijd er was tussen de knal in Oekraïine en die in Mexico.
Bodemonderzoek suggereert nu dat beide knallen vrij kort op elkaar
volgden - en 'kort' in de geologie is een paar duizend jaar.
Wetenschappers analyseerden sporen en pollen van fossiele planten in de
modder die de krater opvulde, en ontdekten dat varens vrij snel het
verwoeste landschap hebben gekoloniseerd.
Varens hebben de
opmerkelijke eigenschap snel te herstellen na een catastrofe, waardoor
lagen vol sporen van de planten - een 'varenspiek' - een goede indicatie
zijn van rampen uit het verleden. De onderzoekers vonden ongeveer een
meter boven de eerste laag echter een nieuwe 'varenspiek', wat duidt op
een andere, latere impact. "We interpreteren deze tweede laag als het
gevolg van de Chicxulubinslag," zegt Simon Kelley, co-auteur van de
studie en professor aan de Open University. "Het is goed mogelijk dat we
in de toekomst nog bewijs vinden van meer inslagen", zegt hij.
Meerdere inslagen
De
onderzoekers denken nu dat de dinosaurussen uitstierven als gevolg van
een meteorietenregen die, gespreid over duizenden jaren, neerkwam op
onze planeet. Wat dat bombardement dan heeft veroorzaakt, is heel
onduidelijk. Een mogelijkheid is de botsing van objecten in de ruimte,
zegt professor Monica Grady, een meteorietenexperte van de Open
University die niet betrokken was bij het onderzoek.
De NASA
heeft onlangs nog het 'Spaceguard'-programma gelanceerd om dergelijke
'Near Earth Objects' te kunnen deteteren als een waarschuwing voor een
mogelijke botsing. (sam)
Nieuwe kameleonsoort 'Tarzan' ontdekt in Madagascar
Nieuwe kameleonsoort 'Tarzan' ontdekt in Madagascar
Duitse wetenschappers hebben in het regenwoud van Madagaskar een nieuwe
kameleonsoort ontdekt. De onbekende kameleon wordt Tarzan gedoopt, naar
de beroemde jungleheld.
Het zeskoppige team uit Duitsland
en Madagaskar was erg verrast door de ontdekking. "De platte snuit van
de Tarzan-kameleon is uniek onder kameleons, zodat we direct wisten dat
we met iets heel bijzonders te maken hadden", liet Frank Glaw van het
Zoölogische staatsmuseum in München weten.
"De Tarzan-kameleon moet met zijn prominente naam steun verwerven
voor de bescherming van dit laatste kleine oerwoudeiland, omdat
Madagaskar direct door de enorm voortschrijdende houtkap wordt
bedreigd", zei ook Philip-Sebastian Gehring, auteur van de
soortbeschrijving en lid van het Zoölogische Instituut in Braunschweig.
Hij lijkt wat op The Stig maar rijdt met een heel andere bolide: een
ruimteschip! Gas geven zou ook wat moeilijk zijn voor Robonaut 2 - R2
voor de vrienden - want benen kreeg hij niet van zijn scheppers,
ingenieurs van NASA werken. R2 zal in november de eerste robot zijn die
de ruimte wordt ingeschoten. En hij blijkt een praatvaar te zijn.
Robonaut 2 zal mee het International Space Station (ISS) bevolken en
taken uitvoeren die voor gewone astronauten "te gevaarlijk of te saai"
zijn. R2 heeft armen, handen en vingers maar dus geen benen. Die heeft
hij nog te goed en er wordt aan gewerkt. Maar R2 blijkt vooral ook een
eigen karaktertje te hebben.
De voorbije maand hield hij fans op
Facebook en Twitter up-to-date over zijn aanstaande ruimtetrip. De man
die R2's berichten de wereld instuurt is Joe Bibby van NASA. Die
communicatieve taak neemt tot enkele uren per dag in beslag. R2 heeft
dan ook heel wat fans.
"We krijgen alle soorten vragen", zegt
Bibby aan news.com.au. Van 'Ben jij familie van HAL 9000' tot meer
technische kwesties als 'Op welk besturingssysteem werk jij?'" Bibby
laat nog weten dat een heel team ingenieurs drie jaar lang werkte aan de
creatie van R2. (jv)
Japanse onderzoekers hebben een 3D-televisie uitgevonden die je toelaat
zwevende beelden aan te raken. De tv werkt met een camera die de
bewegingen van de vingers registreert, en de beelden daaraan kan
aanpassen. Gebruikers kunnen zo voorwerpen uitrekken of erin knijpen,
zegt Norio Nakamura van het National Institute of Advanced Industrial
Science and Technology.
Toepassingen
De
uitvinders zien alvast mogelijke toepassingen bij simulaties van
chirurgische ingrepen of videospelletjes, waarbij gamers dan het gevoel
krijgen wapens of sportmateriaal vast te houden. "Deze technologie kan
ook dienen voor een virtueel museum waarbij bezoekers, onder wie mensen
met visuele handicaps, hun handen kunnen leggen op kostbare objecten
waar je normaal niet mag aankomen," zegt Nakamura. (sam)
Zwarte rijst, vereerd in het oude China, maar over het hoofd gezien
in het Westen, zou wel eens als 'superfood' tegen kanker en hart- en
vaatziekten kunnen dienen. Dat beweren Amerikaanse wetenschappers.
Het graan bevat weinig suiker, maar zit boordevol gezonde vezels en
plantenstoffen die de huidige welvaartsziekten beter kunnen bestrijden.
Wetenschappers van de Louisiana State University analyseerden monsters
van zemelen uit zwarte rijst, verbouwd in zuidelijke Amerikaanse Staten.
Ze vonden hoge waarden van in water oplosbare antioxidanten,
anthocyaan. Deze voorzien de donkere kleuren van veel groenten en fruit,
ondermeer in bosbessen en rode paprika. Ook de zwarte rijst krijgt er
zijn donker kleurtje door.
Antioxidanten
Donkere,
plantaardige antioxidanten beschermen de slagaders en weten de DNA
schade te beperken waardoor kanker minder kans krijgt. Wetenschapper Dr
Zhimin Xu : 'Eén lepel zwarte rijst zemelen bevat meer
gezondheidsbevorderende anthocyaan-antioxidanten dan een lepel van
bosbessen. Ook bevatten ze minder suiker, meer vezels en vitamine E
anti-oxidanten. Als bessen als gezondheidsbevorderend worden aanzien,
waarom dan geen zwarte rijst?"
Voedingsmiddelen
Eeuwen
geleden werd zwarte rijst bestempeld als 'Forbidden Rice "in het oude
China, alleen edelen mochten ze opeten. Vandaag wordt het levensmiddel
vooral gebruikt in Azië voor voedseldecoratie, noedels, sushi en
desserts. Volgens Dr. Xy zou de rijst ook verwerkt kunnen worden in
ontbijtgranen, drankjes, cake, koekjes en andere voedingsmiddelen.
Volgens de wetenschapper is de donkerste variant nog gezonder dan de
bruine rijst, die ook al hoger aangeschreven staat. (lvl)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.