Mysterieuze muis met lange snuit is familie van olifant
Mysterieuze muis met lange snuit is familie van olifant
De Afrikaanse variant zou geen familie zijn van deze gewone spitsmuis.
Een bizar diertje met een lange snuit is ontdekt in Afrika. Volgens
wetenschappers zou het om een nieuwe soort springspitsmuis kunnen gaan,
waardoor er nu achttien bekende soorten in het geslacht zouden bestaan.
De muis werd met een verborgen camera gefilmd in Kenia. Het dier was al
eerder gespot door iemand van Zoological Society of London, maar zij kon
de soort niet identificeren. Daarom gingen wetenschappers met de
camera's op zoek naar het mysterieuze diertje. Tot nu toe is nog niet zo
veel geweten over de springspitsmuis, een dier dat enkel in de
Afrikaanse wildernis leeft. Met hun lange snuit proberen ze insecten te
vangen. De muizen zouden al honderd miljoen jaar geleden in Afrika
verschenen zijn.
Nog vreemder is dat de springspitsmuizen
helemaal geen familie zijn van de spitsmuis. Hoewel ze verschrikkelijk
klein zijn, zouden ze wel een voorouder delen met de olifant en de
zeekoe. Om te bevestigen dat het om een nieuwe soort springspitsmuizen
gaat, moeten de wetenschappers DNA van het dier vinden. De ontdekking is
belangrijk om de dieren te beschermen. Ze werden nooit eerder gezien
omdat de bossen in het noordoosten van Kenia moeilijk bereikbaar waren.
Nu worden de bossen echter ernstig bedreigd door ontwikkelingen langs de
kustlijn. (gb)
Padden kunnen aardbeving dagen op voorhand voorspellen
Padden kunnen aardbeving dagen op voorhand voorspellen
Dat dieren aardbevingen voelen aankomen is geen nieuw gegeven, maar een
Britse wetenschapper heeft per ongeluk wel nieuw bewijsmateriaal
daarvoor gevonden. Terwijl ze het broedgedrag aan het bestuderen was van
padden in Italië, op 74 kilometer van het epicentrum van de aardbeving
die vorig jaar plaatsvond in L'Aquila, ontdekte ze hoe de padden al vijf
dagen voor de schok veiliger oorden opzochten. Ze kwamen pas terug
nadat de belangrijkste naschokken achter de rug waren.
China
Rachel
Grant bestudeerde eigenlijk het effect van de maancyclus op het
paargedrag van padden. Ineens verdwenen de padden. Dat deden ze ook in
2008 toen in China een aardbeving plaatsvond in de provincie Szechuan.
Volgens Grant kunnen de padden de veranderingen in het eloktromagnetisch
veld voorafgaand aan een aardbeving associëren met het nakende gevaar.
Honden
Honden
kunnen dat blijkbaar ook. Want in 2003 publiceerde de Japanse
wetenschapper Kiyoshi Shimamura al een studie waaruit bleek dat honden
meer en gaan blaffen en bijten in de maanden voor een aardbeving. Hij
kon er zelfs een cijfer opkleven: plus 18 procent in heel Japan en zelfs
plus 60 procent in de getroffen regio. (mvl)
Airbus wil volledig doorzichtig passagiersvliegtuig bouwen
Airbus wil volledig doorzichtig passagiersvliegtuig bouwen
(Foto: Airbus)
Vliegtuigfabrikant Airbus maakte bekend dat het een
passagiersvliegtuig hoopt te bouwen met een volledig doorzichtige romp.
Dat meldt het Duitse weekblad Der Spiegel.
Met een eenvoudige druk op de knop zou de kapitein van het vliegtuig een
elektrisch signaal doorheen de hi-tech keramische romp van het toestel
kunnen zenden, waarmee het vliegtuig doorschijnend wordt.
"Vliegen zonder hulp"
Door
het buitengewone ontwerp zullen passagiers vanop duizenden meters
hoogte naar steden of landschappen kunnen kijken of - als de hoogtevrees
te hard toeslaat, wellicht - naar de lucht kunnen kijken. Bedoeling is
dat passagiers het gevoel krijgen dat ze zonder hulp door de lucht
vliegen. Hoe vergezocht en sci-fi het idee ook mag lijken, het is wel
degelijk een van de plannen die de ingenieurs van de Europese
luchtvaartreus momenteel onder de loep nemen.
"Passagiers in een
dergelijk toestel ervaren de sensatie van luchtverkeer op een compleet
nieuwe manier", zegt Axel Krein, het hoofd van de research- en
technologieafdeling van Airbus. Andere ontwikkelingen die Krein en zijn
team willen waarmaken, zijn onder meer een romp die zichzelf kan
herstellen in geval van breuken of scheuren, en motoren die in de romp
zijn verwerkt, in plaats van in de vleugels.
"Meeste technologie bestaat al"
"Onze
ingenieurs moesten hun verbeelding vrij spel geven", zegt Krein. "Wat
uit die oefening voortkwam, zijn compleet realistische voorstellen voor
het vliegverkeer van pakweg 2050. Onze medewerkers zijn geen fantasten -
en de meeste technologie die nodig is om dergelijke projecten waar te
maken, bestaat vandaag al." (hlnsydney/tw)
De Franstalige zender RTL-TVI had het vorige week zondag in
zijn avondnieuws over het grote succes van elektrische sigaretten.
Verrassend, want de meeste zijn verboden in België omdat ze gevaarlijk
zijn voor de gezondheid.
Ann Eeckhout van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en
Gezondheidsproducten (FAGG) reageert bezorgd. De reportage heeft één
groot gebrek: er wordt nergens gewaarschuwd dat niet alle soorten
elektrische sigaretten ongevaarlijk zijn. Men moet de burgers erop
wijzen dat deze producten zonder controle op de markt komen.
Indien er nicotine in zou zitten, al is dat maar een klein beetje,
dan moeten de sigaretten aangegeven worden als een geneesmiddel, volgens
de Belgische wetgeving, zegt Eeckhout. Om als geneesmiddel te worden
beschouwd, moeten de sigaretten voldoen aan alle normering van de
medische voorschriften. Het is een zware procedure en betekent een zware
investering voor het sigarettenbedrijf. Vandaag is er geen enkele
soort elektronische sigaret geregistreerd als geneesmiddel.
Dosis
Bovendien zijn er al verschillende elektrische sigaretten in beslag
genomen waar wel nicotine in zat. Elektrische sigaretten met nicotine
zijn niet zonder risico. Aangezien deze sigaretten niet onder de tabaks
-en nicotinecontrole vallen, ontsnappen ze aan een belangrijke
veiligheidscontrole.
Het FAGG durft niet zeker te stellen dat elektrische sigaretten
minder schadelijk zijn dan andere soorten. Er is ook nog geen
wetenschappelijk onderzoek dat bewijst dat zulke sigaretten een
doeltreffend hulpmiddel zijn om te stoppen met roken.
De regering van Maleisië is van plan om genetisch gemanipuleerde muggen
in te zetten tegen de gevreesde knokkelkoorts. Critici wijzen op
onbeheersbare risico's.
Britse en Maleisische wetenschappers hebben een hi-tech proef
bedacht om de populatie Aedesmuggen, dragers van het knokkelkoortsvirus,
een grote klap toe te brengen. Ze willen in een afgelegen oerwoud
mannetjes uitzetten die zijn verrijken met een 'moordgen'.
Deze 'moordmuggen' moeten op zoek gaan naar de vrouwtjes en bij hen
larven verwekken. Deze larven zijn door het extra gen echter niet
levensvatbaar. Zo kan de knokkelkoorts worden bestreden.
Kritiek
De proef stuit op veel kritiek in Maleisië. Gurmit Singh, voorzitter van
het Centrum voor Milieu, Technologie en Ontwikkeling, waarschuwt: "Als
je de gemanipuleerde muggen eenmaal hebt vrijgelaten, kun je ze niet
meer in de hand houden. Daarmee creëer je misschien meer problemen dan
oplossingen."
Alzheimer ontstaat door ontregelde stofwisseling zink en ijzer
Alzheimer ontstaat door ontregelde stofwisseling zink en ijzer
Alzheimerpatiënten kampen met eiwitafzettingen, of 'plaques', in hun
hersenen die voor een groot deel bestaan uit het eiwit APP (amyloïde
precusor proteïne). Dat eiwit krijgt vaak een hoofdrol toebedeeld in het
ontstaan van Alzheimer, maar die functie was onbekend. Dat bericht NRC
Handelsblad vandaag.
De werking is eindelijk opgehelderd: het gaat om een enzym dat
schadelijke ijzerionen omzet in een voor de hersenen onschadelijke vorm.
"Voor onderzoekers van de universiteit van Melbourne die hun vondst
over de werking van APP gisteren publiceerden (Cell, 17 september),
vielen na meer dan tien jaar onderzoek veel puzzelstukjes op hun
plaats", luidt het. Volgens de wetenschappers begint de ziekte met een
ontregelde stofwisseling van zink en ijzer.
Zinkionen blokkeren
de werking van APP. Daardoor worden schadelijke ijzerionen (Fe2+) niet
meer weggewerkt. Die hopen zich op binnen de hersencellen, wat de cellen
fataal wordt. Tegelijkertijd wordt het geblokkeerde APP afgebroken en
opgeslagen als vers plaque-eiwit. In die groeiende plaques hopen zich
vervolgens zinkionen op.
Door de verhoogde zinkconcentratie in
de buurt wordt nog meer APP stilgelegd. De cellen reageren daarop door
steeds nieuw APP aan te maken. Zo ontstaat een zichzelf versterkend
proces, waarmee de onderzoekers het sluipende verloop van de ziekte van
Alzheimer verklaren. (afp/adv)
Tweesterrenrestaurant Le Château du Mylord in Ellezelles nabij Ronse
gebruikt geen suiker meer in desserts. Patissier Christophe Thomaes
vervangt die voortaan door Sweetwell, een suikervanger van Belgisch
fabrikaat. Enkel voor de makarons lukt de omschakeling nog niet,
schrijft La Dernière Heure.
Minder calorieën
Sweetwell
bevat 61 procent minder calorieën dan suiker en wordt gemaakt door het
gelijknamig bedrijf uit Aartselaar. Het middel werd ontdekt door de
Gentse doctoraatsstudente Sofie De Baets, die het bij Sweetwell verder
ontwikkeld heeft, zegt CEO Catalina Daniëls. Het bevat ingrediënten uit
suikerbieten, cichorei en maïs, en is zeer vezelrijk. Voor de zoetheid
zit er ook een kleine dosis van de chemische zoetmaker sucralose in
Sweetwell.
Primeur
Le Château du Mylord is
het eerste restaurant dat het product gebruikt, maar het bedrijf levert
ook aan een producent van ontbijtgranen en een ander van jam. Volgend
jaar zou Sweetwell ook voor particulieren beschikbaar zijn. (belga/sam)
"Hiv-virus blijft veel langer schadelijk dan gedacht"
De voorvader van het hiv-virus - dat aids veroorzaakt- is veel ouder
dan aanvankelijk gedacht. Het Simian immunodeficiency virus (siv) en is
32.000 tot 75.000 jaar oud. Dat blijkt uit genetische analyses, die in
Science gepubliceerd werden. De ontdekking betekent dat hiv, dat pas in
de 20ste eeuw opdook, nog zeer lang actief zal blijven voor het
onschadelijk wordt, menen de onderzoekers.
Het onderzoek van het siv-virus, dat enkel bij de apen op het eiland
Bioko voor de kust van Kameroen voorkomt, weerlegt de gangbare idee dat
het virus slechts enkele honderden jaren oud was. Bioko scheurde zich
meer dan 10.000 jaar geleden van Afrika af. Heel wat apen zijn er drager
van het virus zonder ooit aids te krijgen.
"Hiv gedraagt zich vreemd"
De
studie toont aan dat het meerdere tienduizenden jaren heeft geduurd
voor het siv evolueerde tot een onschadelijk virus, stelt bioloog
Michael Worobey van de universiteit van Arizona. Viroloog Preston Marx
van de Tulane-universiteit van New Orleans meent dat het waarschijnlijk
zeer lang zal duren voor het hiv-virus dezelfde evolutie ondergaat. "Hiv
gedraagt zich vreemd, aangezien andere vormen van het virus veel minder
dodelijk zijn bij geïnfecteerde apen", meent hij.
"Indien het
siv-virus relatief recent was, zoals we aannamen, konden we ervan
uitgaan dat het op een korte periode zijn kracht zou verliezen", aldus
Worobey. "Maar de resultaten van onze genetische analyses toont het
tegendeel aan, wat zou betekenen dat het hiv zeer lang zijn kracht zal
behouden". (afp/tw)
In Laos is één van de zeldzaamste dieren ter wereld gevonden: een
soala. Tegen dat het nieuws experts bereikte, was het dier echter al
gestorven in gevangenschap.
De soala is een fabelachtig dier. In werkelijkheid lijkt het dier fel op
een Afrikaanse antilope, maar in Azië is de soala heel zeldzaam
geworden. Experts hebben de dieren nog nooit in het wild kunnen
bestuderen en laatste melding dateert al van 1999. De soala is dan ook
een kritiek bedreigde diersoort.
De vondst was dus groot nieuws,
maar opnieuw konden wetenschappers het dier niet lang in leven zien.
Dorpelingen hadden het dier gevangen genomen. Toen de overheid in Laos
het nieuws hoorde, werd meteen een team ter plaatse gestuurd. Ze kregen
de opdracht de soala te bestuderen en vrij te laten.
Kort na
aankomst van het team overleed het fel verzwakte dier. De onderzoekers
hadden nog net de tijd om foto's te nemen. Toch was het een nuttige
ervaring voor de wetenschappers. Het bewijst dat er een gebied is waar
deze zeldzame dieren mogelijk nog leven. En met de informatie kunnen ze
misschien verzekeren dat dit niet de laatste soala was die men ooit kon
waarnemen.
"In het beste geval leven er nog een paar honderd.
Maar het kunnen er ook slechts een stuk of tien zijn. De situatie is
kritiek", zegt Dr. Pierre Comizzoli van IUCN in The Daily Mail. (gb)
Misvormde vrouwtjesslakken hebben penis op hun kop
Misvormde vrouwtjesslakken hebben penis op hun kop
Een schokkend percentage van de vrouwelijke zeeslakken aan de
Australische kust nabij Perth hebben een alarmerende nieuwe eigenschap.
Er groeit een penis uit hun kop. Oorzaak zou de impact van een chemische
stof zijn.
De zeeslakken lijden volgens onderzoekers aan 'imposeks', een fenomeen
waarbij vrouwtjes een mannelijk geslachtsorgaan ontwikkelen. Die
misvorming wordt veroorzaakt door de chemische stof TBT. Deze stof werd
tot de vroege jaren 90 op schepen gebruikt, maar heeft zich nadien in de
bodem gesetteld. Slakken voelen daardoor nog steeds de impact van de
stof.
Dat de penis uit de kop van de slakken groeit is op zich
niet zo vreemd. Bij mannetjes is het normaal dat hun geslachtsorgaan
zich daar ontwikkelt. Bij vrouwtjes is de aanwezigheid van penis
uiteraard wel onrustwekkend.
Steriel
"Als de
penis zich in hun schelp bevindt, worden eitjes geblokkeerd en zo worden
de vrouwtjes steriel", zegt Monique Gagnon van de Australische Curtin
Universiteit. "In de ergste gevallen kan de slak zich niet voortplanten
en zal ze uiteindelijk zelfs sterven. Haar eizak in de schelp kan
openbarsten en een infectie veroorzaken."
Beterschap
Het
zou echter een ramp voor het ecosysteem zijn als de slakkenpopulatie
door dit probleem in elkaar stort. Toch is er ook een beetje goed
nieuws. Volgens de laatste studies zou de aanwezigheid van TBT in de
Australische wateren afnemen. En waar een paar jaar geleden alle
vrouwtjes de penis ontwikkelden, gaat het nu nog om 68 procent van de
gevallen. Die neerwaartse trend zullen de mannelijke slakken zonder
twijfel eveneens graag zien gebeuren. (gb)
Wie elke dag één aspirientje slikt, heeft tot dertig procent minder
kans om darmkanker op te lopen dan mensen die dat niet doen. Dat blijkt
uit een onderzoek van de universiteit van het Schotse Edinburgh.
Voor het resultaat volstaat een kleine dosis van één pilletje van 75 milligram.
Artsen weten al langer dat aspirine de kans op een hartaanval of
beroerte doet afnemen, maar waarschuwen voor overdreven gebruik, wat kan
leiden tot interne bloedingen.
Eerdere studies maakten eerder ook al een verband tussen de wonderpil
en darmkanker, maar deze onderzoekers kwamen te weten dat slechts één
pilletje voldoende is voor het effect op te wekken.
Darmkanker is de derde meest voorkomende vorm van kanker.
Koreaanse wetenschappers hebben een techniek ontwikkeld die
geluidsgolven omzet in elektriciteit. Ze maakten van zinkoxide een
nanomateriaal dat ooit kan dienen om gsm's op te laden door te praten,
of stroom op te wekken uit het geluid van rijdende wagens op een
autostrade.
Luidsprekers
"Net zoals
luidsprekers elektrische signalen omzetten in geluid, is het omgekeerde
ook mogelijk," zeggen Young Jun Park en Sang-Woo Kim over hun onderzoek,
dat gepubliceerd werd in Advanced Materials. Geluidsgolven van 100
decibel genereerden een stroom van 50 millivolt. De technologie staat
dus nog zeker niet op punt, daar gsm's een veelvoud van die stroom nodig
hebben. De Koreaanse wetenschappers verwachten alleszins meer stroom op
te wekken.
Genoeg stroom
"De echte vraag is
of er genoeg omgevingsgeluid is om te dienen als krachtbron voor een
gsm", zegt Michael McAlpine, een wetenschapper die zich op Princeton
bezighoudt met gelijkaardig onderzoek. Een consument wil namelijk geen
rockconcert bijwonen of naast een voorbijrazende trein gaan staan om
zijn telefoon op te laden. (sam)
Maakt slimme software ons dommer? Volgens auteur Nicholas Carr
bestaat er geen twijfel over. De man zegt in een interview met de Britse
openbare omroep BBC dat we te veel hulp krijgen van technologische
snufjes. Dat zou een funeste invloed hebben op onze hersenen.
Door alle 'slimme' hulpmiddelen verliezen de mensen hun capaciteit om
informatie op te slaan, en kunnen we ons steeds minder goed
concentreren, vreest Carr, auteur van het boek 'The Shallows: What the
Internet is Doing to Our Brains'. Hij stelt dat hulpmiddelen als Google
of satellietnavigatie mee verantwoordelijk zijn voor deze evolutie.
"Enge visie"
"Ik
bewonder Google in vele opzichten, maar tegelijk vind ik dat het
bedrijf er een enge visie op nahoudt omtrent de manier waarop de mensen
hun brein moeten gebruiken", zegt hij op de BBC. "Centraal in de
Google-visie staat één zaak: zo efficiënt mogelijk precies dat beetje
informatie vinden waarnaar je op zoek bent."
Volgens Carr
verzaken we door alle technologische hulp vaak aan dingen die een beetje
inspanning van onze grijze massa vergen, zoals een heel boek lezen of
eens een wegbeschrijving uit het hoofd leren. "Nochtans is dat heel
nuttig", vindt hij. "Zie het als een soort work-out voor je hersenen."
(hlnsydney/tw)
Chimpansees weerstaan aids dankzij natuurlijke selectie
Chimpansees weerstaan aids dankzij natuurlijke selectie
Onderzoek naar het DNA van chimpansees heeft sterke aanwijzingen
opgeleverd dat deze dieren door natuurlijke selectie resistent zijn
geworden tegen siv, een virus dat nauw verwant is aan het hiv-virus dat
bij mensen aids veroorzaakt.
Een pandemie in een ver verleden (waarschijnlijk zo'n twee miljoen jaar
geleden) is daar vermoedelijk voor verantwoordelijk, aldus biologe
Natasja de Groot van het onderzoekscentrum BPRC. Zij promoveert op 22
september aan de Universiteit Utrecht.
Een infectie met siv of
hiv veroorzaakt bij de meeste chimpansees geen aids. Ook bij sommige
mensen duurt het veel langer dan gemiddeld voor een hiv-infectie hen
ziek maakt. In beide gevallen spelen genetische variaties, die het
afweersysteem in staat stellen het virus onder controle te houden,
waarschijnlijk een rol.
Dat die specifieke variaties bij
chimpansees relatief veel vaker voorkomen dan bij mensen, wijst volgens
De Groot sterk in de richting van natuurlijke selectie. (belga/gb)
In Noorwegen was het meest spectaculaire natuurfenomeen gisteren weer
in volle glorie te zien. Enorme explosies op de zon deden het
Noorderlicht verschijnen, ook bekend als aurora borealis.
Het Noorderlicht wordt veroorzaakt door enorme explosies in de zon
waarbij elektrisch geladen deeltjes bijna vijf miljoen kilometer in de
richting van de Aarde afleggen. In het noorden van Noorwegen zorgt dat
regelmatig voor een uniek spektakel.
Op het eiland Vesterålen heeft een inwoner het spektakel gisteren met de camera vastgelegd. (gb)
Schotse onderzoekers gaan onderzoeken of het voorschrijven van een
bepaalde soort muziek patiënten met veel pijn of een zware depressie ook
kan helpen. De onderzoekers, verbonden aan Caldeonian University in
Glasgow, hopen een computerprogramma te kunnen schrijven om
muziektherapie op maat van de individuele patiënt voor te kunnen
schrijven.
Dat gaat een pak verder dan de huidige bevindingen over muziektherapie
zoals 'snelle muziek verbetert je humeur' of 'trage muziek kalmeert'.
Uitgebreide analyse
Daarom
zullen de onderzoekers zowel de melodie, als het ritme en de teksten in
verschillende composities analyseren. "De emotie in muziek ontstaat
door een combinatie van factoren. Toon, structuur en technische aspecten
spelen een rol, net als teksten en subjectieve factoren, zoals de
locatie of je humeur toen je het nummer voor het eerst hoorde", legt
geluidstechnicus Don Knox uit. "Wij gaan nagaan welke factor welke rol
speelt, en hoe ze elkaar beïnvloeden."
Emotionele ordening
Het
team hoopt ook muziek te catalogeren op emotie. Een groep vrijwilligers
heeft digitale opnames als gelinkt aan emoties, de wetenschappers
hebben die muziek al uitgebreid geanalyseerd.
"Als het mogelijk
wordt om muziek te organiseren en doorzoeken op basis van emotionele
inhoud, dan kunnen we een computerprogramma schrijven dat de beste
muziek voor een bepaalde patiënt selecteert", klinkt het.
Fijnere opdeling
Sommige
onlinemuziekwinkels catalogeren muziek al als 'gelukkig' of
'verdrietig', maar de Schotten willen veel fijner gaan. "Wij willen meer
categorieën, minder ruime categoriën en vooral een stevige
wetenschappelijke basis. Daarmee zal veel meer mogelijk zijn", aldus
Knox. (edp)
Limburgse bedrijven ontwikkelen nieuw middel tegen artrose
Limburgse bedrijven ontwikkelen nieuw middel tegen artrose
Drie bedrijven in Limburg slaan de handen in elkaar om een nieuw
voedingssupplement te ontwikkelen. Dit supplement moet artrose of
gewrichtsslijtage tegegaan.
Arti-Forte werd in eerste instantie door het Lummense Global
Medics ontwikkeld als een anti-artrosemiddel voor paarden. Omdat er
hiermee goede resultaten werden geboekt, werd er nu, in samenspraak met
chirurgen en specialisten, beslist om ook een variant te maken die
gebruikt kan worden door mensen.
Voor de ontwikkeling van dit nieuwe middel gaat Global Medics
samenwerken met het Hasseltse Aminolabs, dat al jaren
voedingssupplementen voor de internationale markt samenstelt. 2Pharma
uit Heusden-Zolder zal de verdeling en commercialisering van het product
op zich nemen.
Joints worden al ingezet voor pijnbestrijding, en nu blijkt dat ook
hallucinogene paddenstoelen terminale kankerpatiënten kunnen helpen
doordat ze hun angsten en depressieve gevoelens verminderen. Enig
probleem: de paddenstoelen zijn illegaal. Dit nieuws zou dan ook moeten
helpen om het imago van de paddenstoelen op te poetsen.
Hallucinogene paddenstoelen bevatten als actieve stof psilocine, een
psychedelische drug die het humeur verbetert, en angsten en depressies
onderdrukt, zo melden Amerikaanse wetenschappers na een verkennende
studie bij 12 patiënten tussen 36 en 58 jaar.
Daaruit bleek dat
de paddenstoelen de levenskwaliteit van terminale kankerpatiënten tot
een half jaar lang kunnen verbeteren en er voor zorgen dat de patiënten
hun laatste dagen in rust doorbrengen.
Medische omgeving
De
patiënten hadden allemaal vergevorderde kanker en leden aan angsten
door de diagnose. De 12 ondergingen twee sessies, waarin ze een lage
dosis van de drug (0,2 mg per kilo lichaamsgewicht) of een placebo
toegediend kregen. Het placebomedicijn niacine lokte wel een fysieke
maar geen psychologische reactie uit. De patiënten ondergingen de
experimenten in het ziekenhuis, en werden na inname zes uur lang
gevolgd.
Dubbelblind
Het experiment was
dubbelblind, wat betekent dat zowel dokters als patiënten niet weten wie
wat heeft gekregen. Toch raadden ze in 80 procent van de gevallen of ze
de drug of de placebo hadden toegediend gekregen.
Beter humeur
Alle
patiënten rapporteerden een beter humeur na twee weken. De effecten
bleven tot zes maanden merkbaar. De meeste patiënten hadden in die
periode ook minder pijnstillers nodig. Niemand maakte gewag van
neveneffecten.
Hoewel de studie experimenteel is, is ze ook
hoopgevend. Terminale patiënten reageren meestal niet goed op
psychologische therapie maar een simpele drug in een kleine dosis kan
toch hun angsten en depressies verminderen.
Slecht imago
Vandaag
de dag hebben paddenstoelen een slecht imago, dat voorkomt uit het
recreatieve gebruik in de jaren '60 en '70 en door zware ethische fouten
door onderzoekers als Timothy Leary, die opkwam voor die andere
psychedelische drug, LSD, "als therapeutische en spirituele
verrijking". Dit onderzoek is het eerste serieuze onderzoek in 40 jaar
dat kon gepubliceerd worden in een medisch vakblad.
Probleem
Verder
onderzoek moet uitwijzen of de resultaten significant kunnen worden.
Maar er zijn grote problemen verbonden aan dat onderzoek. Ten eerste
stellen oncologen hun patiënten niet graag bloot aan experimenten en ten
tweede is de drug illegaal.
De onderzoekers benadrukken dat ze
kankerpatiënten niet aanmoedigen om de drug te gaan kopen en op zichzelf
te gebruiken. "Alle drugs zijn gevaarlijk in niet-medische
omstandigheden en de dosis speelt een grote rol. Vergeet niet dat ze
paniekaanvallen in de hand kunnen werken", klinkt het nog. (edp)
Hagedis zit in overgang van eieren leggen naar bevallen
Hagedis zit in overgang van eieren leggen naar bevallen
Wetenschappers hebben een opmerkelijk staaltje evolutie ontdekt bij
een Australische hagedissensoort. Een soort skink zit namelijk middenin
de evolutie van eieren leggen naar echte bevallingen. Het gaat om de
saiphos equalis, een soort met een gele buik en drie tenen, meldt
National Geographic.
De slangachtige diertjes met kleine pootjes leggen eieren aan de kust
van deelstaat New South Wales, maar blijken - zoals zoogdieren - hun
nakomelingen levend ter wereld te brengen in de koudere berggebieden.
Er
bestaan slechts twee gekende soorten hedendaagse reptielen die beide
soorten van voortplanting gebruiken, namelijk een andere skinksoort en
een Europese hagedis. Slechts een slang of hagedis op vijf werpt levende
nakomelingen, en uit onderzoek blijkt dat er een evolutie van eieren
leggen naar bevallingen is geweest bij bijna honderd takken van de
reptielenstamboom.
Uniek
Het gaat om een
unieke ontdekking, zegt onderzoeker James Stewart, een bioloog aan de
Amerikaanse East Tennessee State University, aan National Geographic.
"Door de verschillen te onderzoeken bij populaties die in verschillende
stadia van dit proces zitten, kan je een beeld krijgen van wat eruitziet
als de overgang van de ene manier naar de andere."
Zoogdieren
worden in de baarmoeder gevoed via de placenta, die ook afvalstoffen
afvoert. Embryo's van eierenleggende dieren halen voedingsstoffen uit de
eierdooier en calcium uit de poreuze schaal, die hen ook beschermt voor
de buitenwereld.
Calcium
Sommige vissen en
reptielen gebruiken echter een mengeling van de twee methoden. Moeders
vormen een ei dat ze in hun lichaam houden tot het laatste stadium van
ontwikkeling. De schaal wordt dan veel dunner, waardoor de dieren kunnen
ademen. De kleintjes komen vervolgens ter wereld, gehuld in een dun
membraan, al wat dan nog overblijft van de schaal. Volgens
wetenschappers vormt deze methode een mogelijk probleem, omdat het dier
veel minder calcium krijgt omwille van de dunne schaal.
Deze
ontdekking zette Stewart en zijn collega's ertoe aan die toevoer van
voeding te onderzoeken in de structuur en de chemie van de baarmoeder
van de Australische hagedis. "We zien nu dat de uterus calcium afscheidt
die de embryo opneemt. Het zijn eigenlijk de eerste stappen in de
evolutie van een placenta bij reptielen", zegt de onderzoeker.
Evolutionair voordeel
Beide
manieren van voortplanting hebben voor- en nadelen. Volgens Stewart kan
de overgang mogelijk gelinkt worden aan de manier waarop pasgeborenen
worden gevoed, of gaat het mogelijk om een manier om de jongen beter te
beschermen in ruigere klimaten.
Moeders in milde klimaten
kiezen er mogelijk voor hun eigen lichaam te sparen door eieren op de
grond te leggen voor de laatste week of zo van de ontwikkeling. Moeders
in zwaardere bergklimaten daarentegen vinden het misschien efficiënter
hun jongen te beschermen door ze langer in hun lichaam te houden.
Simpel
Stewart
voegt eraan toe dat het omschakeling van eieren leggen naar
bevallingen historisch gezien vaak voorkomt, daar de omschakeling
relatief gemakkelijk verloopt. "We neigen te denken dat het gaat om een
heel ingewikkelde overgang, maar het is in sommige gevallen misschien
toch veel simpeler dan we dachten." (sam)
Muizen op Schots eiland zijn twee keer groter dan normaal
Muizen op Schots eiland zijn twee keer groter dan normaal
Op het Schotse eiland Saint Kilda zijn de muizen twee keer zo groot
als elders ter wereld. Onderzoekers willen daarom nagaan hoe het komt
dat de veldmuizen enkel op dat eiland zijn geëvolueerd tot reuzenmuizen.
Het Schotse Saint Kilda werd in 1930 door de mens verlaten.
De muizen van Saint Kilda wegen meer dan 50 gram en zijn ongeveer twee
keer zo groot als hun soortgenoten op het vasteland. Gedurende drie jaar
zullen wetenschappers het gedrag van de dieren bestuderen.
"We
denken dat de muizen zich hebben aangepast omdat ze hier weinig hinder
hebben van roofdieren", zegt onderzoeker Tom Black. "Daardoor konden ze
groter en groter worden en het helpt om in de koude weersomstandigheden
te overleven."
Saint Kilda werd in 1930 verlaten door de
menselijke bewoners. Veldmuizen trokken daarop vanuit de heuvels naar de
onbewoonde huizen op het eiland. Terwijl de ene muis profiteerde van de
situatie, werd het de andere muis fataal. Huismuizen stierven gek
genoeg al na twee jaar uit. (gb)