Zou het kunnen dat de mens steeds dommer wordt? Uit een studie blijkt
dat het menselijk brein al 20.000 jaar aan het krimpen is. Gedurende de
twee miljoen jaar daarvoor nam de grootte van het brein alleen maar
toe.
Het krimpende brein is een fenomeen waar niemand aan kan ontsnappen. Het
gebeurt over de hele wereld, bij beide geslachten en bij elk ras. In
20.000 jaar is ons brein met de grootte van een tennisbal gekrompen.
Volgens Dr. John Hawks, antropoloog van de universiteit van Wisconsin,
hoeven we ons echter geen zorgen te maken. Een kleiner brein betekent
niet noodzakelijk dat we aan intelligentie moeten inboeten.
Reden?
Over
de reden van het krimpende brein is men het niet eens. Sommige
wetenschappers geloven dat de mens vroeger een groot hoofd nodig had,
aangezien ze veel vaker in de kou vertoefden. Andere wetenschappers
denken dat ons voedsel vandaag veel gemakkelijker valt op te eten dan
vroeger en dat onze hoofden daardoor niet meer groeien. Nog een theorie
zegt dat enkel de sterksten overleefden, aangezien veel kinderen
stierven. En de sterksten hadden het grootste hoofd.
Voorouders
Volgens
Dr. David Geary, van de universiteit van Missouri, mogen we onze
voorouders niet zomaar intelligenter noemen. "In feite waren onze
voorouders intellectueel onze gelijke niet. Dankzij de opkomst van
landbouw en moderne steden konden de slimste mensen zich op wetenschap,
kunst en andere velden toespitsen. Hun voorouders hadden de
infrastructuur niet om dat te doen."
Raadsel
Dr.
Hawks gelooft wel dat de moderne mens slimmer is geworden, net doordat
het brein gekrompen is. Een groter brein vraagt meer energie en doet er
langer over om zich te ontwikkelen. Aan de universiteit van Tennessee
stelt een studie echter dat ons brein in de toekomst opnieuw zal
groeien. Wetenschappers staan met andere woorden zelf voor een raadsel.
Of we slim genoeg zijn om het op te lossen, zal nog moeten blijken...
(gb)
Muizenhart groeit terug wanneer er stuk wordt afgesneden
Muizenhart groeit terug wanneer er stuk wordt afgesneden
Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt dat pasgeboren muizen in
staat zijn een beschadigd hart te herstellen - een eigenschap die ze
delen met veel vissen en amfibieën. Het is echter de eerste keer dat dit
proces bij een zoogdier werd vastgesteld.
Bij de muizen werd een groot stuk van het hart een dag na de
geboorte verwijderd. Binnen de drie weken had het hart zich hersteld. Na
twee maanden functioneerde het orgaan nog steeds normaal. De
herstelcellen komen vanuit de hartspier zelf.
Wanneer dezelfde procedure werd uitgetest op muizen die een week oud waren, bleek het hart echter niet in staat te regenereren.
Menselijk hart
Volgens professor Eric Olson van de Universiteit van het Texas
Southwestern Medical Center zal toekomstig onderzoek bewijzen dat het
menselijk hart dezelfde kracht bezit. "Er is geen reden om te geloven
dat iets soortgelijks niet bestaat in het menselijk hart, hoewel dat
natuurlijk nog moet aangetoond worden."
Tests op mensenharten staan echter nog niet gepland. De onderzoekers
concentreren zich voorlopig op manieren om hartherstel opnieuw op te
wekken bij volwassen muizen. Het ultieme doel is dan hetzelfde te
bereiken met mensen. Zo zou iemands hart na een hartaanval zichzelf
kunnen repareren.
Virgin heeft akkoord voor commerciële ruimtevlucht met wetenschappers
Virgin heeft akkoord voor commerciële ruimtevlucht met wetenschappers
Virgin Galactic, het onderdeel van de Virgin-groep die commerciële
ruimtevluchten aanbiedt, heeft plannen voor een commerciële ruimtevlucht
met wetenschappers. Het bedrijf van Richard Branson zegt dat het een
contract heeft met het Southwest Research Institute (SwRI) om zeker twee
wetenschappers naar de ruimte te sturen. De vlucht zou 200.000 dollar
per persoon kosten.
Volgens Virgin Galactic heeft de
onderzoeksinstelling in kwestie al een betaling gedaan voor de twee
vluchten en heeft het een optie genomen op zes bijkomende vluchten.
Bedoeling is dat de vluchten worden uitgevoerd met de SpaceShip Two en
dat er naast de twee piloten zes betalende passagiers meereizen, zo
verduidelijkt Virgin Galactic.
De wetenschappers van SwRI zullen
tijdens de ruimtereis wetenschappelijke experimenten uitvoeren. Het is
wel nog niet duidelijk wanneer de vluchten zullen uitgevoerd worden.
Virgin Galactic is ook nog niet gestart met het programma met
testvluchten. (afp/adb)
Onderzoekers van het Nucleair Technologisch Centrum in Diepenbeek
hebben een nieuwe methode ontwikkeld waarmee bedrijven de natuurlijke
radioactiviteit van grondstoffen en materialen kunnen meten. Dat is
nodig om tegen 2015 te voldoen aan een nieuwe Europese norm.
Het Nucleair Technologisch Centrum (NuTeC) van de XIOS Hogeschool
Limburg heeft de afgelopen twee jaar intensief onderzoek verricht naar
natuurlijk radioactief materiaal. Die zit in kleine hoeveelheden in
materialen en grondstoffen als graniet, beton, kunstmest, zand of
kaliumverbindingen.
Omdat de industriële verwerking hiervan kan
leiden tot verhoogde concentraties, en mogelijk zelfs tot gevaarlijke
situaties voor de volksgezondheid, wil Europa tegen 2015 nieuwe normen
opleggen. Het onderzoek in Diepenbeek helpt onze bedrijven om de
metingen te doen en informeert de Belgische instanties over een correcte
en werkbare vertaling van de Europese regels naar Belgische wetgeving.
"Met
ons NuTeC-NORM-project hebben we de Vlaamse bedrijven hier de afgelopen
twee jaar intensief op voorbereid", zegt Wouter Schroeyers, onderzoeker
bij NuTeC.
Goedkoper en eenvoudiger
"Onze
nieuwe meetmethode, die veel eenvoudiger en dus goedkoper is dan de
geldende testmodules, stelt bedrijven in staat om op een efficiënte
manier de (radio)activiteit van materialen, voornamelijk grondstoffen,
in een bedrijfsomgeving op te meten en die materialen te controleren met
het oog op de nieuwe Europese richtlijn." De nieuwe testapparartuur kan
bijvoorbeeld eenvoudig pallets of containers meten.
NuTeC zal
nu ook een vervolgproject uitvoeren om meer specifieke materialen uit de
bouwsector te meten op natuurlijke radioactiviteit (B-NORM-project).
(belga/mvl)
Zeeschildpadden weten niet alleen op welke breedtegraad ze zwemmen,
maar ook op welke lengtegraad. Dat leiden ze af van het magnetische veld
rond de aarde. Dat ontdekten Amerikaanse wetenschappers, zo schrijven
zij in het wetenschappelijke tijdschrift Current Biology.
Zeeschildpadden zwemmen duizenden kilometers en verdwalen nooit. Zodra
jonge schildpadjes uit het ei kruipen en het water bereiken, weten ze al
waar ze heen moeten zwemmen. Tot nog toe was niet precies bekend hoe de
dieren dat voor elkaar kregen.
Wetenschappers wisten wel dat de
zogeheten onechte karetschildpadden al wisten op welke breedtegraad ze
zwommen. Het bepalen van de lengtegraad werd echter moeilijker geacht.
Bij een test met jonge zeeschildpadden bleek echter dat de dieren ook
dit voor elkaar kregen: als het magnetisch veld veranderde, pasten de
schildpadden ook hun route aan. (anp/kve)
Wetenschappers zijn erin geslaagd een hoge resolutiefoto van de maan te maken.
Eigenlijk gaat het om een samenvoeging van 1.300 aparte foto's,
die in december 2010 over een periode van twee weken genomen werden door
de Lunar Reconnaissance Orbiter. In totaal goed voor 24.000 x 24.000
pixels, waarbij één pixel gelijkstaat aan een werkelijke lengte van één
meter.
Waar andere hoge resolutiefoto's slechts delen van de maan tonen,
toont deze foto de volledige kant die we vanaf de aarde kunnen zien.
Kliffen, kraters, bergen en dalen en andere details zijn duidelijk
waarneembaar.
De Brontomerus is het nieuwste lid van de dinosaurusfamilie
De Brontomerus is het nieuwste lid van de dinosaurusfamilie
Amerikaanse en Britse wetenschappers hebben een nieuwe dinosaurus
ontdekt, de Brontomerus. Hij moet beschikt hebben over geweldige
dijspieren, dankzij dewelke hij rivalen stevig kon stampen.
De dinosaurus werd gereconstrueerd op basis van beenderen die in de
jaren negentig werden ontdekt in een steengroeve in de Amerikaanse staat
Utah. "De beenderen zijn jaren blijven liggen in een museum totdat wij
ons erover bogen", zegt Mike Taylor van de University College London,
een van de auteurs van de studie.
Meest atletische
De
wetenschappers kwamen tot de conclusie dat de dinosaurus behoort tot de
familie van de sauropoden, plantenetende viervoeters die tot de
grootste dieren behoren die de wereld ooit bevolkten. De Brontomerus zou
de meest atletische geweest zijn van de sauropoden, waartoe ook onder
meer de Brachiosaurus en de Diplodocus behoren.
Stevige musculatuur
Volgens
de onderzoekers kon de dinosaurus dankzij zijn stevige musculatuur
stampen uitdelen aan rivalen bij gevechten om een vrouwtje of om zich te
verdedigen tegen roofdieren. (belga/odbs)
De overtuiging dat hard roepen in de bergen een lawine kan
veroorzaken, klopt niet. Dat hebben wetenschappers die sneeuw en lawines
bestuderen in het Zwitserse Davos, vastgesteld.
Al in de jaren dertig werd er geschreven over lawines die veroorzaakt
werden door roepende mensen. En ook bijvoorbeeld het stripalbum 'Kuifje
in Tibet' droeg bij tot de beeldvorming. Die verhalen zijn echter niet
correct, zo ontdekten de wetenschappers.
Ze onderzochten de
mogelijke invloed van verschillende geluidsbronnen op een onstabiele
sneeuwlaag. Daaruit blijkt dat de druk die wordt gecreëerd door de
trillingen van de menselijke stem lang niet hoog genoeg is om een lawine
te veroorzaken. Ook het geluid van een landende helikopter is
onvoldoende. De druk van de rotor of van het toestel wanneer het de
sneeuw raakt, zou de sneeuw dan weer wel in beweging kunnen brengen.
Jets door geluidsmuur
Lawines
zouden ook veroorzaakt kunnen worden door jets die boven de bergen de
geluidsmuur doorbreken. Dat geeft tot 900 meter lager voldoende druk. In
Zwitserland is er bij groot lawinegevaar overigens al een verbod op
supersonische vluchten boven de Alpen.
Uit eerder onderzoek was
al gebleken dat wandelaars en skiërs op hellingen door hun gewicht
voldoende druk ontwikkelen om een onstabiele sneeuwlaag in beweging te
brengen. (belga/odbs)
Melkweg telt 50 miljard planeten waarvan 500 miljoen "levensvatbare"
Melkweg telt 50 miljard planeten waarvan 500 miljoen "levensvatbare"
De Melkweg alleen al zou 50 miljard planeten tellen. Op minstens 500
miljoen daarvan is het niet te warm of te koud om leven - zoals wij dat
kennen - te herbergen.
Deze cijfers zijn het resultaat van een extrapolatie.
Wetenschappers van de Nasa hebben ruimtebeelden geanalyseerd die met de
Kepler-telescoop in het eerste jaar van zijn activiteit werden genomen.
Ze hebben voor de geobserveerde sterren de kans geraamd dat ze omgeven
zijn door planeten en dit resultaat toegepast op de hele Melkweg.
Minstens de helft van de sterren is omgeven door planeten. Een op de
200 planeten bevindt zich in een zone waarbinnen het ontstaan van leven
theoretisch mogelijk is. Volgens de Nasa vond Kepler bij een eerdere
analyse van meer 156.000 sterren 1.235 kandidaat-planeten, waarvan er 68
qua grootte op de aarde lijken.
Intussen stijgt ook de raming van het aantal sterren in de Melkweg.
Het zouden er niet minstens 100 miljard zijn maar eerder 300 miljard.
In 1992 werd de eerste planeet buiten ons Zonnestelsel - een
zogenaamde exoplaneet - ontdekt in een baan rond pulsar PSR B1257+12. in
1995 werd de eerste planeet in een baan om een ster gevonden. Voor deze
ontdekkingen waren wetenschappers het er grondig over oneens of er
überhaupt planeten buiten ons Zonnestelsel zouden bestaan. Nu zijn
concreet al meer dan 400 exoplaneten in meer dan 340 systemen
geobserveerd.
Beeldgeleide toediening van tumormedicatie stapje dichterbij
Fluorescerend roze is de vloeistof in het maatglas dat
Philips-onderzoeker Sander Langereis omhoog houdt. Minuscule
vetbolletjes drijven erin rond, met daarin verpakt het kankermedicijn
doxorubicine. Slimme vetbolletjes zijn het. Bij kamertemperatuur of bij
lichaamstemperatuur laten ze niks van hun inhoud los. Maar als je ze tot
42° Celsius opwarmt, gaan ze open en geven ze al hun medicijn af.
Het maakt van de roze vloeistof een Trojaans paard, dat het
hart vormt van een stoutmoedig plan van Philips Healthcare in Eindhoven.
Het bedrijf wil kankermedicijnen voortaan gericht naar een tumor
brengen, om ze alleen daar en nergens anders af te geven. Het principe
is eenvoudig, legt Langereis uit: vetbolletjes met medicijnen worden in
het bloed geïnjecteerd, waarna ze de geneesmiddelen door het lichaam
transporteren. Daarbij passeren ze ook de tumor. En nu komt het: als die
op dat moment een paar graden wordt opgewarmd met een gerichte
ultrasone straal, gaan de temperatuurgevoelige vetbolletjes open en
geven ze hun geneesmiddelen precies daar af, midden in de tumor, en
nergens anders.
Al ruim tien jaar doen wetenschappers overal ter wereld
onderzoek naar dergelijke geleide toediening van tumormedicatie.
Bedoeling is de chemotherapie alleen daar toe te dienen waar ze nodig
is, zodat gezonde weefsels en organen niet aan haar bijwerkingen ten
prooi vallen, zoals het geval is wanneer kankermedicijnen via een infuus
worden toegediend, wat nu de gangbare praktijk is. Niet alleen
tumorcellen, maar ook andere snel delende cellen in het lichaam worden
dan gedood, met als resultaat misselijkheid en haarverlies.
Bijwerkingen
Hoewel chemotherapie effectiever is bij hogere doses, wordt de
maximumdosis die een arts kan voorschrijven, beperkt door die
bijwerkingen in de rest van het lichaam. Maar als de aanpak van Philips
realiteit wordt, kunnen de bijwerkingen omlaag, om in de tumor eenzelfde
effect te ressorteren, zegt Holger Grüll. De hoogleraar biomedische
ingenieurswetenschappen van de Technische Universiteit Eindhoven is
tevens verantwoordelijk voor het onderzoek naar moleculaire beeldvorming
en therapie bij Philips Research. 'Bij ratten met kanker werd tien tot
twintig keer meer medicijn afgeleverd in de tumor dan met een gewoon
chemo-infuus het geval is.'
De ratten werden voor het experiment in een commercieel
Philips-beeldvormingsapparaat met ultrasone warmtebron geplaatst, dat nu
al in ziekenhuizen wordt gebruikt voor de hittebehandeling van
vleesbomen (goedaardige gezwellen van de baarmoeder). 'In dat geval
wordt het weefsel een minuut lang verhit tot zeventig graden', zegt
Grüll.
'Bij de ratten verhitten we een halfuur, maar wordt het
weefsel niet warmer dan 42 graden.' Terwijl het in vet verpakte medicijn
door de aderen van de rat reist, lokaliseert het beeldvormingsapparaat
waar de tumor zit. Het meet ook de temperatuur van de tumor en verhit
hem tot exact 42 graden, om ter plaatse afgifte van het medicijn uit te
lokken. Om de hoeveelheid afgegeven geneesmiddel te kunnen meten,
bevatten de vetbolletjes ook een contrastmiddel, dat eveneens bij
verhitting vrijkomt. De afgifte van het contrastmiddel wordt met
beeldvorming gevolgd, zodat live is te zien hoeveel medicijn in de tumor
terechtkomt en hoeveel eventueel naar buiten sijpelt.
De resultaten van het onderzoek staan in het blad Journal of Controlled Release. Het was een haalbaarheidsonderzoek, zegt Grüll, waarmee een proof of concept
is geleverd: de aanpak werkt. Of de behandeling patiënten op termijn
inderdaad minder last zal opleveren, zoals de bedoeling is, is nog niet
bewezen. 'Dat moeten ziekenhuisproeven uitwijzen', zegt Grüll. 'Het zal
ook afhangen van de arts: kiest hij voor een tien tot twintig keer
hogere dosis in de tumor? Dan blijft de belasting voor de patiënt
gelijk, want resterende vetbolletjes worden toch in de lever afgebroken,
zodat er alsnog medicijn in de bloedcirculatie terechtkomt. Maar als de
arts tevreden is met een twee tot drie keer hogere dosis, dan kun je
met deze techniek de bijwerkingen wellicht wél fel beperken.'
Grüll verwacht dat het nog wel een jaar of vijf onderzoek
vergt voor de nieuwe technologie voor patiënten beschikbaar komt. Maar
als het zover is, zal zij vrijwel meteen kunnen worden ingevoerd;
beeldvormingsapparaten staan sowieso in elk ziekenhuis, en de hele
behandeling, zorgvuldige positionering van de patiënt incluis, duurt een
uur, vergelijkbaar met de duur van een klassiek chemo-infuus.
Hoewel ledverlichting bijzonder energiezuinig is, is ze niet altijd
even milieuvriendelijk. Uit nieuw onderzoek blijkt dat sommige producten
giftige stoffen bevatten zoals lood en arsenicum.
"Leds worden naar voren geschoven als de nieuwe generatie
verlichting", zegt Oladele Ogunseitan van het departement
Volksgezondheid en Preventie aan de universiteit van Californië. "Maar
naarmate we beter producten zoeken die de natuurlijke rijkdom minder
uitputten of minder bijdragen aan de klimaatverandering, moeten we
waakzaam blijven voor de gevaren op het vlak van giftige stoffen."
Het onderzoeksteam plette en vermaalde een aantal van de lichtjes die
in kerstverlichting, verkeerssignalisatie en remlichten van auto's
gebruikt worden, en maten de hoeveelheid giftige stoffen die daarbij
vrijkomt. De resultaten verschillen erg naargelang van de onderzochte
ledvariant, maar sommige types blijken acht maal de in Californië
toegelaten hoeveelheid lood te bevatten. Intensieve leds bleken meestal
meer giftige stoffen te bevatten. Witte leds bevatten het minste lood,
maar scoorden wel hoger wat betreft nikkel. Sommige ledlichtjes bleken
veel koper te bevatten, wat niet meteen giftig is maar wel een
ecologische bedreiging kan vormen voor vissen en waterwegen.
Brandweerlui
Volgens Ogunseitan zijn de hoeveelheden die bij een gebroken led
vrijkomen niet groot genoeg om meteen tot kanker te kunnen leiden, maar
zijn ze wel significant voor personen die er vaak aan blootgesteld
worden. Consumenten lopen dus niet meteen gevaar, maar vooral personen
die regelmatig met de stoffen in aanraking kunnen komen, zoals arbeiders
aan de productielijnen van de leds. Ook politiediensten en brandweerlui
komen vaker in aanraking met gebroken verlichting.
Wie thuis met gebroken ledverlichting te maken krijgt, beschermt
zichzelf best bij het opruimen, zegt Ogunseitan. Hij raadt aan een
maskertje en handschoenen te dragen, en een aparte borstel te gebruiken.
De wetenschappers raden ook de overheid aan om de verlichting niet bij
het gewoon afval te deponeren, maar apart te verwerken. Er moeten ook
strengere wetten komen die producenten verplichten om de hoeveelheid
giftige stoffen in hun producten te verminderen, zegt Ogunseitan.
Het aidsvirus heeft zich in de loop der jaren steeds beter aan zijn
gastheren aangepast. Dat blijkt uit een doctoraatsonderzoek aan het
Instituut voor Tropische Geneeskunde in Antwerpen. Onderzoeker Youssef
Gali testte met een modelsysteem ook de veiligheid van beschermende
vaginale gels.
Gali vergeleek voor zijn doctoraatsonderzoek virusstalen van een groep
hiv-geïnfecteerden uit halfweg de jaren tachtig met stalen van dezelfde
personen eind jaren negentig. Daaruit bleek dat het virus in anderhalf
decennium beter geschikt was geworden om menselijke cellen te besmetten
en erin te overleven. Het virus evolueerde met andere woorden, zoals ook
andere virussen resistent kunnen worden tegen bijvoorbeeld antibiotica.
Vaginale gels
Daarnaast
voerde Gali onderzoek naar de veiligheid die vaginale gels kunnen
bieden tegen het aidsvirus. Hij creëerde modellen van een vagina en
baarmoederhals op basis van levend weefsel dat gedoneerd werd door
vrouwen bij wie de baarmoeder moest worden verwijderd. Met die modellen
kon Gali beter inzicht krijgen op de manier waarop de besmetting in de
vagina exact gebeurt. Hij kon er ook mee aantonen welke ingrediënten in
vaginale gels schadelijk zijn voor vaginaal weefsel en welke
kandidaat-actieve stoffen de beste kans maken om te verhinderen dat het
virus via de vagina binnendringt.
Onderzoek
Tests
met vaginale gels die besmetting moeten verhinderen, zijn al een tijd
gaande, maar hebben tot nog toe nog geen volledig werkzame gel
opgeleverd. Onderzoekers van het Instituut voor Tropische Geneeskunde
denken wel dat dat binnen enkele jaren mogelijk moet zijn. (belga/lvl)
Ontcijferd: waarom Van Goghs gele verf bruin wordt
Ontcijferd: waarom Van Goghs gele verf bruin wordt
Het is al jarenlang een groot mysterie waarom de kleuren geel op de
schilderijen van de Nederlandse schilder Vincent Van Gogh verkleurt naar
bruin. Een team van Universiteit Antwerpen heeft ontcijferd hoe dat
komt.
Dat gele verf soms bruin wordt onder invloed van zonlicht, was in de 19e
eeuw bekend, maar niet alle schilderijen hebben er evenveel last van en
de mate van verkleuring varieert sterk. Wetenschappers vermoedden dat
de verkleuring verband hield met het gebruik van chroom in de gele verf
uit de tijd van Van Gogh.
Proef
Uit twee
schilderijen van Van Gogh, "Veld met bloemen bij Arles" (1888) en "Oever
van de Seine" (1887) werd een microscopisch klein stukje verf
onderzocht. Daarnaast verouderden de onderzoekers verf uit oude
verftubes met een UV-lamp.
"Bij een van deze proefstukjes was het
raak. Het was afkomstig uit een historische verftube van schilder Rik
Wouters. Dit stukje veranderde in drie weken van felgeel naar
chocoladebruin", aldus onderzoeksleider Koen Janssens.
Chroom
De
monsters werden onder meer onderzocht met röntgenstraling van de grote
deeltjesversneller ESRF in Grenoble. Daarbij kwam een verandering in het
element chroom in de verkleurde verf naar voren.
Verder
onderzoek is nodig om de dynamiek van de verkleuring in kaart te brengen
en na te gaan hoe dit proces gestopt of vertraagd kan worden.
(belga/edp)
De nieuwe campagne van Kom Op Tegen Kanker (KOTK) staat in het teken
van leukemie. De campagne loopt van vandaag tot de liveshow op 26
februari. Het is al de twaalfde campagne die de VRT en Kom Op tegen
Kanker samen organiseren.
Leukemie is verzamelnaam voor verschillende soorten bloedkanker, waarbij
de witte bloedcellen abnormaal reageren en zich ongebreideld
vermenigvuldigen. Behandeling is moeilijk, omdat de kanker zich via het
bloed in heel het lichaam heeft verspreid. Sommige chemotherapiën slaan
bij sommige patiënten aan, maar stamceltransplantatie is vaak de laatste
kans op overleven voor leukemiepatiënten.
De moeilijke zoektocht naar een donor
"De
zoektocht naar een geschikte donor is daarbij van levensbelang. Het
probleem is dat slechts één op vier leukemiepatiënten een donor in zijn
naaste familie vindt", legt Frank Deboosere, voorzitter van KOTK, uit.
"Om
zo veel mogelijk mensen een kans op overleven te geven, zamelen we geld
in om meer stamcellen te verzamelen. Dat kan door meer en betere
navelstrengbloedstalen te verzamelen en de bestaande
navelstrengbloedbanken in Vlaanderen uit te breiden."
Navelstrengbloedbanken
Die
navelstrengbloedbanken hebben overigens niet voldoende middelen voor
een betere inzameling van navelstrengbloed en dus om meer patiënten een
betere kans op een stamceltransplantatie te geven, zeggen experts.
Daarom doet Kom op tegen Kanker tijdens de tv-show een beroep op de
vrijgevigheid van de bevolking. De opbrengst van de show gaat naar de
bloedbanken.
Vanaf morgen kan je in tal van winkels en
warenhuizen spaartonnen vinden van KOTK. Daarin kunnen de mensen geld
steken voor de leukemiepatiënten. De vorige campagne van KOTK
(2008-2009), bracht net geen 13,7 miljoen euro op. (belga/edp)
Nieuwe doemdag: asteroïde Apophis zou in 2036 inslaan
Nieuwe doemdag: asteroïde Apophis zou in 2036 inslaan
Armageddon heeft een nieuwe datum en ditmaal is het niet 2012. Dat
beweren Russiche wetenschappers die de exacte datum hebben berekend
waarop de asteroïde Apophis zal clashen met onze aardbol. Zij die
geboren zijn op 13 april, kunnen alvast een groots feest plannen in het
jaar 2036.
"Apophis zal op 13 april 2029 tot op 37 à 38.000 kilometer van de aarde
genaderd zijn", dixit de Russische professor Leonid Sokolov van de
staatsuniversiteit van Sint-Petersburg. Zeven jaar later zou een botsing
volgen. Een woestijn zo groot als Frankrijk kan het gevolg zijn. Dit
alles in voorwaardelijke wijs, want meer dan waarschijnlijk zal Apophis
de komende jaren uit elkaar vallen in kleinere stukken die kunen botsen
met de Aarde. Het Russische ruimtevaartbureau Roskosmos wil alvast geen
risico's nemen. Het wil de asteroïde, die een diameter heeft van
ongeveer 350 meter, van koers doen wijzigen.
Hiroshima
Dat
willen ze doen door een speciaal schip tegen de grote brok te laten
botsen. Apophis vernietigen met een kernkop zou uitgesloten zijn. Zo'n
honderd jaar geleden verwerkte Siberië een komeetinslag. Die had een
kracht van meer dan duizend atoombommen op Hiroshima. Apophis zou drie
keer groter zijn dan de komeet van toen. In 2009 kwam Aphopis al eens in
het nieuws, toen wetenschappers voorspelden dat er twee procent kans op
een botsing was.
Eén op 250.000
Ook de NASA
houdt de asteroïde nauwlettend in de gaten. "Technisch gesproken hebben
de Russen gelijk. Er is inderdaad een kans dat Apophis in 2036 zal
inslaan op de Aarde", zegt Donald Yeomans, hoofd van NASA's 'Near-Earth
Object Program Office". "Maar die kans is amper één op 250.000 groot."
Apophis is dan 'slechts' iets breder dan twee voetbalvelden, bekijk in
de video hieronder wat een grotere asteroïde kan teweegbrengen.
(hlnsydney/odbs)
Kanker zal dit jaar 1,3 miljoen levens kosten in Europa
Kanker zal dit jaar 1,3 miljoen levens kosten in Europa
Hoewel kanker relatief minder dodelijk wordt, zullen er dit jaar in
Europa toch bijna 1,3 miljoen mensen aan kanker sterven. Dat voorspelt
een team van Italiaanse en Zwitserse onderzoekers in het tijdschrift
"Annals of Oncology".
De wetenschappers stelden een mathematisch model op op basis van
gegevens uit de periode 1970-2007. Volgens dat model zal kanker dit jaar
1.281.466 mensenlevens eisen in Europa, tegenover 1.256.001 in 2007.
Omdat de bevolking toeneemt, daalt eigenlijk de dodelijkheidsgraad van
kanker: van 153,8 overlijdens per 100.000 inwoners naar 142,8 bij de
mannen, en van 90,7 naar 85,3 bij de vrouwen. Dat komt overeen met een
daling van respectievelijk 7 en 6 procent sinds 2007.
De daling
is voornamelijk te danken aan de vermindering van het aantal vrouwen dat
sterft door borstkanker en het aantal mannen dat overlijdt door long-
of darmkanker. De onderzoekers merken wel op dat het aantal overlijdens
door longkanker bij vrouwen voortdurend toeneemt. (belga/odbs)
Er zitten bijzonder veel vinken, kepen en sijzen (foto) in onze
tuinen. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van zowat 1.500 tuinen die
deelnamen aan de tuinvogeltelling van Natuurpunt en haar Waalse
zusterorganisatie Natagora. Volgens Natuurpunt gaat het om een trend die
de organisatie deze winter al vaststelde bij haar maandelijkse
tellingen.
"De vinken voeden zich met onkruidzaden, die door de strenge lange
winter en sneeuw niet voorhanden zijn, waardoor ze massaal in de tuinen
opduiken", klinkt het. Ook enkele zeer zeldzame bosvogels werden dit
weekend al in een aantal tuinen gezien, zoals de middelste bonte specht.
Zuiden
Een
andere vaststelling is het duidelijk ontbreken dit jaar van een aantal
soorten vogels die zuidelijk overwinteren. Het gaat dan onder meer om de
tjiftjaf, zwartkop, zwarte roodstaart en witte kwikstaart. Volgens
Natuurpunt zijn zij ofwel sneller en in grotere getale zuidwaarts
getrokken, of zijn de vogels die probeerden hier te overwinteren
gestorven door de slechte weersomstandigheden. Bij tellingen vorige week
in Nederland werd eveneens geen enkele tjiftjaf waargenomen.
Tuinen
Vorig
jaar kreeg Natuurpunt erg veel respons voor de telling uit de Antwerpse
gemeente Brasschaat. Dit jaar blijken er voorlopig zeer veel cijfers
uit het West-Vlaamse Roeselare te komen. Telgegevens binnensturen kan
nog via de website van Natuurpunt of per brief. Natuurpunt roept de
tellers wel op om dit wel zo spoedig mogelijk te doen. De organisatie
vraagt ook om de vogels te blijven voederen, opdat trekvogels die nog
veel kilometers voor de boeg hebben, een goede vetvoorraad zouden kunnen
aanleggen. (belga/sam)
Archeoloog vindt Saoedische graafplaatsen via Google Earth
Archeoloog vindt Saoedische graafplaatsen via Google Earth
Archeoloog David Kennedy van de universiteit van West-Australië heeft
via Google Earth maar liefst 1.977 potentieel interessante plekken
gevonden om onderzoek te verrichten in Saoedi-Arabië.
Het is normaal erg moeilijk om in dat land toestemming te krijgen om
luchtfoto's te maken, maar dat is dankzij Google Earth niet meer nodig,
meldt New Scientist.
Kennedy heeft 1.240 vierkante kilometer van
het land onder de loep genomen. Hij markeerde de interessante plekken en
schakelde vervolgens een vriend in het Arabische land in om foto's
daarvan te maken.
In 2008 vonden onderzoekers van de
universiteit van Melbourne op dezelfde manier al 462 archeologisch
interessante plekken in Afghanistan. (sam)
Witte bloedlichaampjes als nieuwe diagnosetechniek voor darmkanker
Witte bloedlichaampjes als nieuwe diagnosetechniek voor darmkanker
De Stichting Fournier-Majoie voor Innovatie (FFMI) heeft de Italiaanse wetenschapper Max Mazzone van VIB-K.U.Leuven een beurs
toegekend voor onderzoek naar een nieuwe manier om darmkanker
vroegtijdig op te sporen. De techniek moet ook toelaten het verloop van
de ziekte beter te volgen bij patiënten.
Mazzone zal gebruik maken van zogeheten biomerkers -
veranderingen in het genetisch materiaal van specifieke witte
bloedlichaampjes, monocyten genaamd. Het onderzoek zal in nauwe
samenwerking gebeuren met Hans Prenen specialist darmtumoren van het UZ
Gasthuisberg. Het gaat om een totaal van 350.000 euro gedurende 3 jaar.
Witte bloedlichaampjes spelen een belangrijke rol bij de groei van
tumoren, de uitzaaiing van kankercellen en de vorming van bloedvaten in
en rond tumoren. Daarnaast oefenen ze een cruciale functie uit bij de
bestrijding van kankercellen. Zij vormen de kern van het
verdedigingsmechanisme dat het lichaam inzet tegen kankercellen.
Bloedafname
Mazzone en Prenen zullen proberen om de veranderingen van het
genetisch materiaal van de witte bloedlichaampjes (monocyten) te linken
aan de aanwezigheid en het verloop van darmkanker. Voordeel van deze
aanpak is dat witte bloedlichaampjes gemakkelijk te onderzoeken zijn.
Een gewone bloedafname is al voldoende.
"Vaccin Mexicaanse griep verhoogt kans op narcolepsie"
"Vaccin Mexicaanse griep verhoogt kans op narcolepsie"(slaapziekte)
Inenting met het vaccin tegen Mexicaanse griep verhoogt bij kinderen
en adolescenten mogelijk de kans op narcolepsie, ook wel slaapziekte
genoemd. Dat blijkt uit een Finse studie. In België zijn voorlopig geen
gevallen bekend, zegt viroloog Marc Van Ranst.
Narcolepsie is een neurologische ziekte waardoor de patiënt zelfs bij
voldoende nachtrust overdag geregeld in slaap valt. In Finland kregen in
2009 en 2010 zowat 60 kinderen tussen 4 en 19 de ziekte. Dat is drie
keer zoveel als de voorgaande jaren. Negentig procent van de patiënten
werd ziek tussen de twee en tien weken na de inenting tegen Mexicaanse
griep. De kans om narcolepsie te krijgen, ligt volgens het Finse
Nationaal Gezondheidsinstituut, die het onderzoek uitvoerde, na inenting
bij kinderen negen keer hoger dan normaal.
Enkel Scandinavië
"Het
verband tussen het vaccin Pandemrix en de ziekte bij kinderen is niet
buiten de Scandinavische landen gevonden", zegt de Nederlandse viroloog
Ab Osterhaus, die contact had met zijn Finse collega's, in De Telegraaf.
Ook IJsland en Zweden startten een onderzoek nadat een verhoging van
het aantal gevallen werd vastgesteld. "De meest voor de hand liggende
uitleg is dat de ziekte het gevolg is van het vaccin en de combinatie
van een aantal andere factoren", aldus het Finse gezondheidsinstituut.
België
In
België is voorlopig geen verband gevonden tussen de ziekte en het
vaccin. Er werden in ons land dan ook slechts een beperkt aantal,
20.000, kinderen ingeënt. "In Finland is nagenoeg de hele bevolking
ingeënt. Dat is bij ons niet het geval, enkel de risicogroepen kregen
het vaccin", zegt Van Ranst. Volgens de viroloog wordt het verband
tussen het vaccin en narcolepsie in België onderzocht en loopt er
momenteel ook een Europese studie. De Finse onderzoekers bendrukken dat
het onderzoek nog niet volledig is afgerond. Definitieve resultaten
worden verwacht in augustus.
Wereldwijd zijn bij campagnes meer
dan 90 miljoen mensen ingeënt tegen de H1N1-griep, van wie ongeveer 2,5
miljoen Finnen sinds de herfst van 2009. (belga/ep)
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.