De marktbezoekers hebben zich goed ingeduffeld op deze frisse dinsdagmorgen, die gelukkig regenloos verloopt.

Heel wat van hen slaan geen marktdag over, want hier op de markt tref je bekenden waarmee een praatje geslagen wordt. De Markt is daarom ook een plaats voor sociale ontmoetingen.

In de Providentia zitten een aantal dames, net achter mijn tafeltje en toevallig hoor ik ´een deel´van hun ´interessante gesprek´. Het gaat over brood en de langere versheid, als je het niet laat snijden bij de bakker. Zelf snijden daar gaat het over. Ik vraag aan hen of ze er nog steeds eerst een kruis over maken als ze het aansnijden en dat blijkt zo te zijn.

Ik kan mij mijn moeder Zaliger nog voor de geest halen, als zij voor onze bende kinderen brood sneed. Het brood werd door de bakker uit Borgharen tussen zijn twee armen binnengedragen, allemaal ongesneden lang brood. Als mijn moeder Zaliger het begon aan te snijden ging eerst, met het broodmes, het kruisteken eroverheen en verdween een deel van het brood tussen de bo….. en maar snijden. Als ze zich maar niet snijdt dacht je dan want het mes kwam wel heel erg kort bij de bo…. Later hadden wij een ‘modern apparaat’ waarmee je, al draaiend met de hand, de dikte van de snee zelf kon bepalen. Nu hebben ze elektrische broodmessen en vooral ,minder kinderen. Er ging geen snee verloren destijds, want het oud brood werd gebruikt om broodpap met warme melk van te maken.

Een kleuterklas van de Jan Rosierschool werd bij de kippenhandelaar voorzien van een lekker kippenpootje (ik dacht nochtans dat het kippepootje zou moeten zijn ), dat er zo te zien goed inging, .Juf Edith en Mireille hadden er even geen zorgen aan.

In de Galerij zaten vijf wielertoeristen uit de Voerstreek te genieten van koffie en warme chocomel. Vier kálle Duutsch zei Jef de grappigste van het vijftal de gepensioneerde mijnwerker van de Nederlandse mijn Emma.

De website van de gemeente Lanaken is op dit moment niet raadpleegbaar.

Intussen weer online. Toch even gaan kijken naar het programma voor de 11-11-2010 maar geen programma rond de herdenking aan het monument en de opening van het carnaval te vinden.

De verenigingen zijn zelf verantwoordelijk voor de plaatsing van hun activiteiten dus daarom is er niets te vinden via Uit in Lanaken.

Maar een ding is zeker!

de activiteiten zullen weldegelijk doorgaan!!

De Sint met zijn knechten hadden het dit jaar een beetje moeilijk. Waar normaal het gemeenteplein vol staat met ouders en kindjes, waren het er dit jaar een handvol, die de Goedheiligman met zijn gevolg stonden op te wachten.

De magere opkomst is te wijten aan de gebrekkige PR rond dit jaarlijks wederkerig kinderevenement. Twee palfreniers konden het feestelijk moment voor de aanwezige kindjes nog opluisteren en hen tot het zingen van enkele sinterklaasliedjes bewegen.

En tijdens de verwelkoming in het gemeentehuis stond het reservepaard van de Goedheiligman geduldig te wachten op zijn Heilige berijder. ´Amerigo´, de schimmel met stippen van de Sint dat bij ons in Belgie ook wel ´Goed-Weer-Vandaag ´ genoemd wordt, is nog steeds een beetje vermoeid van de lange tocht per boot en staat in zijn stal nog even bij te komen. Hij wordt daar vanzelfsprekend door de stalpieten verwend en klaargestoomd voor zijn zware taak over de daken. Maar de Sint heeft meerdere paarden in zijn stal staan en koos voor de Zwarte Furie. Na de geestverwennende ´Heildronk´in de Raadszaal van het Gemeentehuis, ging het richting Winkelgalerij, waar er snoepgoed aan de kinderen uitgereikt werd door de Sint. Daar stond al een kindje met tekening de Heilige man op te wachten.

Volgend jaar zal er voor wat betreft de P.R rond dit jaarlijks weerkerend kinderfeest  werk aan de winkel zijn.

De Sint-inhaling is een organisatie van de plaatselijke Middenstand, in samenwerking met het gemeentebestuur.

De herfskleuren van groen naar geel tot bronsgroen zijn een inspiratiebron voor de natuurfotografie. Boom en plant zijn in aanloop naar hun winterrust. Door het terugzetten naar het winteruur is het vroeger donker.
In Neerharen bij Bunker BN11 kwam ik twee natuurfotografen tegen. Marcel Bex en Georges Houben, beiden uit Maasmechelen. Met statief en perperdure toestellen leggen zij al dat schoon digitaal vast. (kijk maar eens op de site van Marcel:  www.marcelbex.be.
Wandelaars en fietstoeristen genieten van hun tochten langsheen het fietsroutenetwerk in de herfst bij voorjaarstemperatuur
Het geschuttorentje op de Bunker heeft zijn orginele militaire kleur gekregen.  Volgend jaar zal er een feestelijke inhuldiging plaatsvinden.  In tegenstelling tot andere bunkers langs de kanalen, kon het geschut op deze bunker een groter schootsveld bestrijken. Het 'Fort' zoals het ook wel genoemd wordt heeft geen grote rol gespeeld tijdens de inval in 1940, omdat het geweld zich afspelde rond de bunkers en bruggen  vanaf Veldwezelt tot Vroenhoven incluis het fort van Ebenemael. Toch is het lovenswaardig dat een aantal personen in Neerharen , zich inzetten om dit militair erfgoed een bijzonder plaats te geven in de Grensmaas. Tussen de Maas en Zuidwillemsvaart werden, in september 1944, de nog aanwezige Duitsers verdreven, door een Task Force onder leiding van Luitenant Kolonel W. Stokes. Die er  voor koos om vanaf het houten bruggetje in het centrum van Smeermaas deze strook te zuiveren. Er zijn hierbij een aantal Amerikaanse soldaten om her leven gekomen.
Misschien zou het aan te bevelen zijn om deze gevallen bevrijders met een plaquette te eren.
.

Nu de grenswerkzaamheden in een ´stroom´versnelling komen, ziet men het landschap met de dag veranderen. vandaag werd aan de overzijde, ten noorden van het grensdorp Borgharen, begonnen met de kap van bomen, direct aan de maasboord, in voorbereiding van de afgraving. Het zal een gigantische waterplas worden.
Herfstbeelden, terwijl de temperaturen weer richting de 15 graden gaan geven een lentegevoel. Allerheiligen dit weekend, met de bomen nog in blad.
Uit mijn jeugdjaren kan ik mij nog goed herinneren dat het met Allerheiligen bibberen was en de witte bloemen, die geplaatst werden op de kerkhoven, de dag later bevroren waren.
Een groot deel van de jeugd, ging een centje verdienen, door aan de kerkhofbezoekers te vragen, of ze op de auto mochten letten. Zonder uitzondering gaven de chauffeurs daarvoor de toestemming en gaven, bij terugkomst aan hun schadevrije auto, een fooi. Anderen vroegen aan de kerkhofbezoekers of ze hun bloemen mochten dragen tot aan het graf, eveneens voor een fooi.
Een week later konden we sneeuwruimen op de stoepen bij de mensen, voor een paar centen,. Twee van ons met een schop en twee met een bezem. Op een plaats, bij een gierigaard, kregen wij zo weinig voor onze noeste arbeid, dat wij de sneeuw terug op de stoep hebben gegooid. We zijn toen wel enkele straten verder weer aan de slag gegaan.
Nu we toch bezig zijn over geldverdienen in mijn jeugdjaren het volgende:
Ook verdiende ik aan het inleveren van azijnflessen. Deze flessen had een grossier op de stoep gezet om opgehaald te worden door de vuilophalers omdat een klein stukje van de hals stuk was, toen werd er nog niet gerecycled. Daar zorgde ik wel voor, want de winkel waar ik ze binnengaf, waarvoor ik statiegeld ontving, leverde de flessen weer in bij de Grossier waar ik ze had ´gevonden´. Dus toch recycling.
Ook deed ik de flesjes bijeen die bij het schoolonderzoek dienst hadden gedaan voor urineonderzoek. Heel wat ouders hadden hiervoor Apothekersflesjes gebruikt. In een grote teil water gereinigd door mij, werden ze ingeleverd bij de Apotheek en het resulteerde vanzelfsprekend in statiegeld éerlijk verdiend'.
Al die dingen worden niet meer gedaan want nu heeft de jeugd 'recht'op zakgeld.
Maar we hadden het over herfst en the skyline, waarvan indrukwekkende foto's gemaakt zijn.

Doordat er minder vraag is naar grind  in de bouwsector, komt de grindwinning tijdens het afgraven langs de Maas in de problemen.
Het Consortium is daardoor in overleg met de Ministeries van Verkeer en Waterstaat en dat van Landbouw , Natuur en Voedselkwaliteit.
De werken aan de Grensmaas gaan verder door in afwachting van oplossingen voor het Grindprobleem.

Intussen zijn de werken aan Belgische kant, in de Hochterbampd vol op aan de gang. Super grote afgravingsmachines, Bulkwagens en een Buldozer verlagen de winterdijk. Hiervoor moest een groot aantal bomen worden geveld. De werken die nu uitgevoerd worden hebben moeten wachten in verband met het broedseizoen van de vogels in het Natuurgebied. Het deel dat reeds eerder uitgevoerd werd, wordt weer ingenomen door de natuur, waarbij zelfs zeldzame planten de kop opsteken. Door deze werken in de Hochterbampd en de aaneenkoppeling met de reeds gedane werken te Herbricht, wordt het natuurgebied van 40 naar 80 ha gebracht.
De verstoorde Reiger en Aalscholverkolonie kan nu weer beginnen met het innemen van het Natuurgebied.

En toevallig passeerde de schipper van de Lena met zijn vrachtschip op de Zuidwillemsvaart  de brug bij Smeermaas , volgeladen met tonnen grind richting Nederland.

Moet er nog grind zijn??

De Maas komt bij Smeermaas binnen op het grondgebied van Groot Lanaken. Het is ongetwijfeld het mooiste stukje Maas op ons grongebied. In de herfst verzamelen een groot aantal watervogels om  weer te vertrekken in zuidelijke richting, anderen blijven ter plaatse en overwinteren bij ons. De meest voorkomende momenteel is de Canadese Gans.

Op de Hochterbampd is een reiger- en eveneens een Aalscholverkolonie tijdelijk verstoord door de werken aan het Grensmaasproject. Op dit moment zijn daar werken in uitvoering bij de grote vijver -die pas uitgevoerd konden worden na het broedseizoen van de vogels-,  die naar verluidt tot aan het meetstation van de scheepvaart zullen uitgevoerd worden en waar later de Gallowayrunderen een vrije loop zullen krijgen tot aan de Belgisch-Nederlandse grens bij Smeermaas.

Op een dag als vandaag, met wisselend regenvlagen en opklaringen, kan je pas echt genieten van de schoonheid van het landschap.
En op zo´n dag kleurt de lucht fantastisch bij zondsondergang. oto´s van ondergaande zon zijn genomen vanaf de bloemenweide in het Industrieterrein in Smeermaas.
Een deel van dit uitzicht zal veranderen door de werken aan de overzijde van Smeermaas, die uitgevoerd gaan worden begin volgend jaar

Een hele lange periode was het café van het Cultureel Centrum Lanaken zonder uitbater. Vergaderen was dan ook steeds zonder de drankjes, die een vergadering of andere bijeenkomst zo gezellig maakten. Ook na elke bijeenkomst even gezellig na babbelen, onder het genot van een drankje, in het café was er niet meer bij.
Dit behoort nu tot het verleden want sinds enige tijd is het Cultureel Café weer voorzien van een uitbaatster en dat tot tevredenheid van iedere bezoeker.
In het CCL werden de prijzen uitgereikt aan de winnaars (het waren overigens allemaal winnaars) van de bebloemingsactie 2010. Ook leden van de gezinsraad, die de actie voor de 7e maal organiseerde in samenwerking met de gemeente, zaten achteraf gezellig bijeen in het Cultureel Café. En de dames van de Yoga lusten ook wel een drankje, na hun les van ontspanning en aangepaste ademhaling om spanning  gemakkelijker te ontladen in vloeiende bewegingen.

´n Geweldig weekend dat mag gezegd zijn. Het zonnetje was van de partij op de eerste Guppyshow en eveneens tijdens de eerste editie van Watervogels in Lanaken. In de kinderboerderij waren heel wat jonge ouders met hun kinderen aan het genieten en in het restaurant op de Kinderboerderij waren de 60ers aan het tafelen tijdens hun reünie.

Kinderen spelen in het zand en op de speeltuigen en maken daarbij geen onderscheid in afkomst of entiteit. Ook heel wat senioren laten zich in de kinderboerderij verwennen door het herfstzonnetje en zitten op de rustbanken. Op verschillende plaatsen in de kinderboerderij zaten jarige kinderen aan een feestdis samen met hun vriendjes.
En als dat  allemaal achter de rug is dan nog even gaan eten bij volleybal Smeermaas.
Als toemaatje werden wij verblijd  met de geboorte van een drieling op deze memorabele dag.
voor elke tien een boreling.

Biodiversiteit 2010.

Het is herfst en heel wat bloemen, planten en dieren stellen zich in op de winter. Het is oktober en de temperaturen doen het gelukkig nog heel goed. De meeste bomen zitten nog in het groen en bloemen komen nu in volle bloei. Langs de Maas staat het rapunzelklokje nog volop in bloem. Dit klokje staat in Nederland op de rode lijst en is wettelijk beschermt.

Het kleine driekleurig viooltje staat eveneens nog in bloei op de plaats waar eens de kerk van Smeermaas stond en waarvan enkel de mooi gerestaureerde Pastorij nog doet denken aan de kerkelijke geschiedenis van het dorp. Blinde bijen zijn  geen bijen maar zweefvliegen en kunnen derhalve niet steken bij gebrek aan zo ‘n  verdedigingsmiddel, ze zijn eveneens niet blind. Maar de look-a-like beschermt de zweefvlieg voor predatoren die beducht zijn voor de steek van een bij.

Nog een paar klinkers en dan is de gehele parking aan de School, Zaal, Voetbal en Jeugdlokalen verhard met klinkers.

Het is wellicht een van de, zo niet de mooiste parking in Groot Lanaken. Een fietspad gescheiden van het voetpad en versierd met  bloemenperken en enkele zitbanken. Het plein zal voldoende verlicht worden.

Of er een feestelijke ingebruikname -met lintje knippen- komt, is nog ongewis.
Tim de klinkerlegger en het andere werkvolk begon net te wennen in Smeermaas en nu moeten ze, na de laatste loodjes, vertrekken. Het was voor hen niet altijd gemakkelijk om te werken aan de parking, terwijl er vier keer per dag auto´s aan en af reden om de kinderen te brengen en te halen. Maar het was ook niet prettig om tussen de werkende mannen en machines door een parkeerplaats te vinden.
Na volgende week zal dat tot het verleden behoren en snel vergeten zijn.

Maastricht is tot nu toe de enige Nederlandse stad, waar zowel de eierenleggende muurhagedis als de levendbarende hagedis voorkomt.

In januari 2008, voordat de spoorwerken aan de spoorlijn Maastricht-Lanaken-Hasselt konden beginnen, begon men met het aanleggen van muurtjes, bestaande uit keien met voldoende openingen, om daarin muurhagedissen te laten verblijven, zich op te warmen en te laten overwinteren.
Daarna werden zoveel mogelijk hagedissen en hazelwormen gevangen en geplaatst achter een amfibiescherm, dat langs het spoor zo opgesteld stond dat het de amfibieën verhinderden om weer terug naar hun vertrouwde habitat terug te kruipen, waardoor ze gevaar liepen gedood te worden door de werkzaamheden aan het vernieuwen van spoorlijn 20, Maastricht-Lanaken-Hasselt. .
In totaal werden er 107 muurhagedissen, 4 levendbarende hagedissen en 99 hazelwormen overgezet naar hun tijdelijk habitat. Duidelijk is hier de minderheid van de levendbarende hagedissen die eveneens een uitbreiding naar Lanaken zouden kunnen maken. (nog geen latijnse naam voorzien).

De schermen zijn intussen verwijderd en de hagedissen en hazelwormen kunnen weer hun gang gaan.

Het is niet ondenkbaar dat deze amfibieën de landsgrens, langs het spoor. gaan overschrijden en zich daar zullen vestigen als ‘Nederbelgicus-Podarcis Muralis’.

Of er daarvoor ook van die keienwallen gebouwd moeten worden, in de directe omgeving van de spoorlijn om zich  te huisvesten is dan ook geen onbeduidende vraag maar een vorm van een natuurvriendelijke uitvoering, die niet zonder schuilplaatsen kan.

Ik had het genoegen om een aantal Muurhagedissen digitaal vast te leggen op het terrein van Jef Roberts in het Industrieterrein in Bosscherveld op 1 oktober onder een stralende zon waarin de Podarcis- Muralis zich zo goed voelt.

Voor een klein filmpje over de hagedissen ter plaatse

http://www.youtube.com/user/nolly49