Koolhydraten
in een gezond dieet
Koolhydraten hebben een slechte reputatie, vooral op het vlak van
gewichtstoename. Enkele nuanceringen zijn hier op hun plaats. In feite heeft je
lichaam koolhydraten nodig om goed te kunnen functioneren. Maar sommige zijn
goed voor je gezondheid en andere minder.
Koolhydraten zijn een vorm van
macro-nutriënten die in vele voedingsstoffen voor komen.
De meeste vind je terug in
plantaardig voedsel, zoals in granen. De voedingsindustrie voegt ze toe aan hun
bereide gerechten vooral onder de vorm van suiker(s) en zetmeel (starch)
De basis van alle koolhydraten is een suikermolecule. Verschillende ketens van suikermoleculen
vormen de vele koolhydraten. Bronnen van koolhydraten zijn : fruit, groenten, melk , noten, granen , zaden, de vlinderbloemigen
(bonen, erwten, linzen,
.)
Er zijn drie types van koolhydraten
·
Suiker(s) is de
eenvoudigste vorm van koolhydraten. Het komt voor in verschillende
voedingsstoffen zoals fruit, groenten, melk. Als men het over suiker heeft
bedoelt men meestal ofwel fruitsuiker
(fructose), tafelsuiker (sucrose) en
melksuiker (lactose).
·
Zetmeel is een
verbinding van verschillende suiker-eenheden. Het komt vooral voor in granen,
groenten en gekookte bonen en erwten.
·
Vezels zijn ook
verbindingen van enkelvoudige suikers. Rijk aan vezels zijn groenten, fruit,
volle granen, gekookte droge bonen en erwten.
Koolhydraten en gezondheid Koolhydraten zijn onmisbaar voor een gezond leven om
verschillende redenen
·
Zij voorzien
je van de levensnoodzakelijke dagelijkse energie : suikers en zetmeel
worden afgebroken tijdens de vertering tot enkelvoudige suiker (glucose) en
opgenomen in je bloedstroom (als bloedsuiker). Vervolgens wordt de glucose of
bloedsuiker vervoerd naar je lichaamscellen met de hulp van insuline. Een deel
van deze glucose voorziet je van de
brandstof om alle dagelijkse activiteiten van joggen of wandelen tot je
ademhaling te verzorgen
De extra glucose wordt opgeslagen in je lever,
spieren en andere lichaamscellen voor later gebruik
maar het teveel aan suiker
wordt omgezet en opgeslagen als lichaamsvet .
·
Het
beschermt je tegen bepaalde ziektes : een
aantal onderzoeken geven aan dat ongeraffineerde
granen en vezels in volwaardige voeding helpt om het risico op
cardiovasculaire aandoeningen te verminderen. Vezels zouden ook beschermen
tegen obesitas en diabetes type 2. De vezels vooral in ongeraffineerde granen
en in groenten dragen bij tot een gezonde spijsvertering.
·
De goede koolhydraten helpen je je
gewicht onder controle te houden : een
dieet met veel groenten , fruit en ongeraffineerde granen kan je gewicht beheersen. Op deze manier heb je
sneller een voller gevoel en neem je minder calorieën binnen.
Welke koolhydraten kies je best
Niet alle koolhydraten zijn gelijk. Het is belangrijk
om de juiste te kiezen:
·
Eet veel
vezelrijke groenten en fruit. Kies voor de verse vormen en
zonder toegevoegde suiker. Eet
zoveel mogelijk de gehele groenten (of fruit) en kies best niet voor
de sappen. Zij bevatten veel minder vezels en te veel suiker (fructose en/of
toegevoegde suikers).
·
Kies voor
volle granen . Zij zijn een beter alternatief dan de geraffineerde
granen (de witte ). Door het raffinageproces gaan vele waardevolle vitamines
( zoals de B-vitamines), vezels en mineralen ( selenium, potassium, magnesium)
verloren.
·
Voorzie
regelmatig bonen en andere vlinderbloemigen Bonen,
linzen, erwten zijn een uitstekende keuze. Zij bevatten naast koolhydraten
volwaardige eiwitten. Daardoor zijn zij een goede vleesvervanger. Vlees heeft
meer verzadigde vetten en cholesterol. Ze bevatten een schat aan mineralen
zoals folaat, potassium (kalium), magnesium, ijzer en ook de goede vetten en
vezels.
·
Gebruik
bij melk altijd de magere (of halfvette) soorten. Zij
leveren naast volwaardige eiwitten en koolhydraten de calcium voor een sterk
skelet . Vermijd de gesuikerde varianten.
·
Beperk
het gebruik van toegevoegde suiker(s). Suiker
is als voeding( o.a. geen vitaminen,mineralen) overbodig en bij regelmatig
gebruik schadelijk voor je gezondheid , denk maar aan tandbederf,
gewichtstoename en ondervoeding
Zie ook mijn blogpagina's :
'De goede kantjes van suikers' van 13/11/2008
'De (goede) kantjes van suikers, deel 2' van 24/11/2008
|
