Twintig originele benaderingen van spaghetti bolognese.
Van bovenstaande drie boeken ben ik medeauteur !
Tips en hulp voor de keuken !
Ter Leringhe ende Vermaeck
14-01-2012
Paprika & Co
.
Er stond een flesje paprikapoeder in mijn kruidenkast te
verpieteren. Het poeder was niet meer vuurrood van kleur maar het was veranderd
tot hel oranje, dooraderd met bruine strepen. Bovendien was de inhoud van het
flesje geen poeder meer maar het was een vaste blok geworden die enkel nog met
bruut geweld uit het bokaaltje los te krijgen was.
De uiterste datum van houdbaarheid was reeds lang
overschreden, het poeder had reeds lang de leeftijd voor de tweede kleuterklas
bereikt..!
De vuilnisbak is de laatste rustplaats geworden.
Ik heb mij dan onmiddellijk een nieuw busje paprikapoeder
aangeschaft, mooi helrood van kleur en heb het ook onmiddellijk gebruikt.
Toen we vroeger lange ritten door Duitsland maakten, vooral
s nachts, werden er altijd verplicht enige koppen goulaschsuppe genuttigd in
de Duitse räststatte langs de ellendig lange autostrades.
Die soep wilde ik ook maken... en goulash natuurlijk.
Moeilijk is het niet om goulashsoep te maken, eigenlijk maak
je goulash maar dan met veel water zodat je soep bekomt. Het is een zeer
simplistische omschrijving maar toch klopt ze ongeveer en zeer belangrijk, er
wordt paprikapoeder in gebruikt. Dit keer zal het paprikapoeder de kans niet
meer krijgen om te beschimmelen!
Hongaarse goulash, zeggen we hier spontaan maar goulash is
niet altijd wat het is. Goulash heet overal ter wereld goulash, behalve in
Hongarije. Wat wij Hongaarse goulash noemen heet daar pörkölt. Ze kennen er
wel een gerecht dat gulyás heet, maar dat is een soep, een soep van rund of
schapenvlees met blokjes aardappel. Pörkölt is een stoofschotel die met
allerlei soorten vlees en ook gevogelte kan gemaakt worden en paprikás wordt gemaakt
van wit vlees met zure room en tokány van reepjes vlees met minder paprika en
met extra ingrediënten als gerookt spek en paddenstoelen.
Een authentieke goulash bevat geen verse paprikas, geen
tomaten noch puree van tomaten, wel een beetje witte wijn.
Laat ons gewoon goulash maken op de internationale, de ons
bekende manier...
Er mag dus zowel rundvlees, schapenvlees als varkensvlees
gebruikt worden, zelfs vlees van een kalf..Naargelang de gebruikte vleessoort zal de kooktijd anders zijn, dat is
logisch.
Normaal denken wij bij goulash toch altijd aan rundvlees.
Hier te koop in de slagerijen als blokjes stoofvlees. De kooktijd daarvan is
ook afhankelijk van de kwaliteit van het rund en uit welk stuk van het dier dat
de blokjes vlees gesneden zijn. Ook de kwaliteit van zijn eigen gebit doet er
wel toe.. De suddertijd schommelt tussen een uur en een half tot drie uur, als
het gebruikte vlees van een oude stier komt die reeds ettelijke keren
grootvader geworden is. Vlees van een jong vaarzeke is sneller gaar.
Zorg dus voor blokjes vlees van een jong rund, veel
gesnipperde ajuin, zoveel als er vlees is wordt wel eens beweerd,
paprikapoeder, witte of rode wijn, tomatenpuree of enkele verse tomaten, een
rode of groene verse paprika en indien gewenst een klein rood heet pepertje als
je het echt pikant wilt. Ook varkensvet (reuzel) als dat nog ergens te koop
aangeboden wordt enkummelzaadjes. Bij
gebrek aan dit laatste is poeder een goed alternatief.
Fruit het vlees aan in hete reuzel of in een andere vetstof,
het vlees hoeft niet echt bruin te worden. Een beetje een zonnebrandkleurtje is
genoeg. Schep het vlees uit de pan en fruit de uien (desgewenst ook enkele
teentjes knoflook) in dezelfde vetstof. Als deze glazig geworden zijn voeg dan
het paprikapoeder toe en meng goed, laat het poeder even meebakken, goed
roerend. Voeg het vlees opnieuw toe, meng nog eens en blus dan met de wijn.
Voeg water bij tot het vlees net onder staat.
Indien je een pikante goulash wil, stop er nu de scherpe
peper bij op zijn geheel, zo kan hij er later gemakkelijk uitgehaald worden.
Peper en zout en voeg een greepje komijnzaadje toe.
Een half uurtje voor je vermoedt dat het vlees zal gaar zijn
mogen de ontpitte tomaten of tomatenpuree er bij samen met de in reepjes
gesneden groentepaprika.
Proef nog eens. Normaal moet de saus niet gebonden worden.
Anders laat je de saus snel inkoken tot het vlees nog amper onder staat. In het
andere geval, bij te weinig, voeg je natuurlijk een beetje vocht bij... water?
Serveer met gekookte aardappelen of deegwaren. Een homp grof
boerenbrood past hier ook uitstekend bij.
Als je het niet kan laten, frieten...waarom ook niet?
Om nu een goulashsoep te maken ga je gewoon identiek op
dezelfde wijze te werk maar...
Het vlees moet in kleine stukjes gesneden worden. Ze moeten
minstens in een eetlepel passen.
Er wordt veel meer water toegevoegd zodat er soep ontstaan
en geen ragout. De kruiding mag dezelfde zijn. De op het einde toegevoegde
verse groene paprika evenals de tomaat worden ook in kleine stukjes gesneden.
Dikwijls worden ook aardappelblokjes in de soep meegekookt. Zelf stukjes
paddenstoel of andere groenten.
Wil je het een beetje origineel maken bereid dan een
bolletje deeg voor csipetke. Kneed een soort pastadeeg van voldoende bloem en
een ei tot een stevige deegbal ontstaat. Laat dit deeg een tijdlang rusten
onder een doek en kneed er kleine vingernagel grote platte stukjes van die je
op het einde mee laat koken in de soep.
De te gebruiken hoeveelheid paprikapoeder hangt af van de
kwaliteit van het poeder. In de supermarkt vindt je alleen busjes of flesjes
met daarop: paprika... daar moet je het dan maar mee stellen.
Er bestaat paprikapoeder in diverse graden van scherpte,
gaande van zeer zacht tot vrij pikant, maar nooit zo heet als bijvoorbeeld
cayennepeper. Een beter gesorteerde winkel die zich specialiseert in kruiden
zal wel kunnen helpen. Sommige marktkramers hebben eveneens een geweldig groot aanbod!
Paprikapoeder is vrijwel altijd uit Hongarije afkomstig en
wordt daarom ook wel Hongaars paprikapoeder genoemd. Paprikapoeder moet altijd
even mee gebakken worden in vetstof om de smaak te ontwikkelen, juist zoals bij
kerriepoeder. Als het paprikapoeder te heet wordt, bijvoorbeeld tijdens het
meebakken, dan verbranden de suikers in het poeder en wordt de smaak bitter.
Daarom altijd goed roeren terwijl het poeder gemengd wordt met het vlees.
De kleur en smaakstoffen van het poeder lossen op in warme
olie, zo verkrijg je een paprikaolie die kan gebruikt worden in gerechten waar
wel de smaak verlangd wordt maar niet het korrelige mondgevoel.
Dan nog een receptje uit de zeer oude doos...
Kip met paprikasaus. Dit kan zelfs gemaakt worden met
kipfilet, een product waar ik altijd iets tegen gehad heb omdat er noch reuk,
kleur of smaak aan zit en meestal kurkdroog is.
Maar als je het goed aanlegt valt het hier wel mee.
Er zijn twee mogelijkheden, één met kippenboutjes, drumsticks
bijvoorbeeld en één met de filets.
Eerst met de bouten!
Kleur de boutjes in vetstof. Leg ze even opzij en kleur in
dezelfde pan nu een gesnipperde ui, een teentje knoflook en een in stukken
gesneden rode paprika zonder de pitten. Voeg een lepeltje paprikapoeder toe en
laat ook even mee fruiten, al roerend. Peper en zout toevoegen.
Leg de bouten terug in de pan een overgiet met witte wijn.
Laat een half uurtje sudderen en haal de boutje weer uit de saus. Wrijf de saus
door een fijne zeef en druk de ui en de paprika er door ofwel giet je de saus
in een hoge beker en stop de mixer er in. Nadien kan de saus toch nog best
gezeefd worden. Werk af met een scheut room, zo verkrijg je een mooie roze saus.
Proef de saus, breng op smaak en leg de kippenboutjes er
opnieuw in.
Serveer met rijst.
Voor de kipfilet ga je anders te werk.
Kleur deze ook eerst in de pan. Kruid met peper en zout.
Bestrooi met paprikapoeder en laat het poeder ook even meebakken maar laat het
niet verbranden. Dus op een zeer zacht vuurtje.
Blus met een scheut witte wijn, laat gaar worden gedurende
hoogstens een tiental minuten onder deksel en voeg dan een royale scheut room
bij van 20% vetstof. Kruid met peper en zout. Haal de filets uit de pan. Laat
ze nog een vijftal minuutjes rusten onder een vel aluminiumfolie en laat de
saus inkoken tot de gewenste dikte. Dat is alles.
Snij de filets indien gewenst in schuine reepjes en overgiet
met de saus. Mochten er lelijke stukjes in de saus zitten, giet ze dan eerst
door een fijne zeef.
Bij beide gerechten past rijst heel goed rijst of grove pasta.
Ten slotte kan je zeer goed je eigen kipkruiden samen
stellen door een eetlepel paprikapoeder te mengen met een eetlepel kerriepoeder,
een eetlepel zout en een koffielepel komijnpoeder.
Wrijf je te braden kip hiermee in en laat een kwartiertje
intrekken vooraleer de kip te braden.
Misschien lag de hierboven genoemde tournedos wel op jullie
bord tijdens een van de voorbije feestdagen.
De tournedos Rossini is een beroemde klassieker uit de
negentiende eeuwse Franse keuken, die het tot vandaag uitgehouden heeft, ook nog op onze moderne
tafels.
Op dit ogenblik wordt wel gepredikt om geen excessen te
begaan, we moeten met zijn allen bezuinigen, maar eens kijken op de menukaart
mag wel denk ik!
(Dat zegde die pastoor ook terwijl hij door de hoerenbuurt
liep...)
Het recept is vrij eenvoudig. Bak een tournedos - een mals
stukje uit de filet van het rund - en leg deze op een dikke gebakken crouton.
Leg daar bovenop een gebakken plak ganzenlever (foie gras) en daar nog eens
bovenop enkele schijfjes truffel. Bedek met een maderasaus. Blus (deglaceer) de
pan met madera en giet eveneens rondom de tournedos.
Een goedkoop gerecht is helemaal iets anders maar lekker zal
het wel zijn. Eerlijk gezegd, ik heb het nog nooit zelf gegeten. (Bij gebrek
aan het brood voor de crouton)
Eerst eens kijken naar de naam: Rossini.
Het gaat hier om de grote Italiaanse componist Gioacchino
Rossini, de componist van vele beroemde muziekstukken. Tot zijn bekendste
werken behoren, La Cenerentola, Il barbiere di Siviglia( De barbier van
Sevilla), La gazza ladra (De stelende ekster), La scala di seta (De zijden
ladder), LItaliana in Algeri en Guillaume Tell (Wilhelm Tell).
Rossini verhuisde op zijn dertigste naar Parijs waar hij ook
gestorven is.
Rossini zelf was reeds op zijn veertigste schatrijk geworden
en kon gaan rentenieren. Ondanks dat hij zelf ook wel eens wat kluste in de
keuken, samen met Alexandre Dumas, ook een gereputeerd gastronoom en schrijver,
heeft hij dit recept niet zelf gecreëerd maar wel de samenstelling ervan doorgegeven
aan de grote chef Auguste Escoffier die er dan het beroemde gerecht van maakte.
Rossini was een gereputeerd veelvraat en heeft zichzelf
uiteindelijk in de vernieling geholpen, zichzelf letterlijk doodgevreten.
Voor het woord tournedos bestaan allerlei verklaringen. Nu klinkt
dit woord zeer gewoon maar het is pas ontstaan in de tweede helft van de
negentiende eeuw. Tournedos klonk toen nog zeer vreemd... Er wordt beweerd dat
juist deze tournedos waarvan Rossini het recept aan Escoffier gegeven had ook
voor het ontstaan van het woord tournedos gezorgd heeft.
De tafeldienst werd toen klassiek gedaan vanaf een
diensttafel. Rossini zou gevraagd hebben om zijn tournedos te serveren buiten
het zicht van de andere eters, dus achter de rug van de ober...
Mogelijk!
Een meer plausibele uitleg is de volgende :
In de hallen van Parijs werd "tournedos" het
gedeelte genoemd waar niet al te verse vis werd verkocht. Dit gedeelte lag dan
ook rug aan rug met de gewone gangen van de markt.
In de oude Parijse hallen (1900 ) werd dit gedeelte nog
altijd zo genoemd maar de kwaliteit van de vis was er toen wel op verbeterd.
In het jargon van die tijd sprak men ook over tournedos als
het ging over stukjes vlees die reeds enkele dagen op de plank achter de
verkopers gelegen hadden en daardoor niet zo'n frisse kleur meer hadden. (Zoals
de vis, koeling was toen nog bijna onbestaande..) De stukjes werden dan bijgesneden tot alle ongerechtigheden
er af waren en werden dan verkocht als filets mignons of noisettes de filet
de boeuf. Omstreeks 1860 is er een maître dhôtel die per toeval dit woord
tournedos op de menukaart schrijft. De klanten, het vakjargon niet kennende
wilden natuurlijk weten wat dit wel was... en de tournedos maakte snel furore...
De oude klassieke manier om een tournedos te serveren was
met een beurre maître d' hotel - een hofmeesterboter - met demi-glacesaus en
twee aardappelkroketten.
Later werden ze opgediend op artisjokkenbodems of croutons
en de garnituren werden steeds uitgebreider.
Er bestaan nog enkele verklaringen voor het woord tournedos maar
bovenstaande zal wel de juiste zijn... vermoed ik toch.
De rundfilet werd toen steeds verkocht met de kop en de
punt er af gesneden, het is uit deze overblijvende kleine puntjes van de
filet dat de tournedos, die dus destijds een relatief klein stukje vlees was, werd
gesneden. Misschien wilde Rossini er net een schijfje ganzenlever bovenop krijgen
om wat meer vlees te hebben?
Bij de bereiding hebben we dus al gezien dat de tournedos,
ook filet mignon genoemd, gewoon gebakken werd in de pan, waarschijnlijk samen
met de foie gras.
Het vlees wordt dan op een crouton gelegd. Deze crouton
wordt uiteraard uit een Frans brood gesneden... ! Er wordt nergens in de
receptuur vermeld hoe de crouton moet gemaakt worden maar vermoedelijk wordt
die ook gebakken in boter. Mocht hij gewoon geroosterd zijn dan zou de croutons
zich vol zuigen met de saus en mals worden.
Dezelfde crouton zorgt er ook voor dat de kleine tournedos
er plotseling veel groter zal uit zien!!
Dan rest er nog de maderasaus.
Tijdens die tweede helft van de negentiende eeuw werden er fusten
vol madera in de keuken verbruikt. Het was toen de drank bij uitstek om te
verwerken in allerhande sausen en andere bereidingen tot zelfs in
visbereidingen toe... Een drank die in de mode was.
Nu moet je er met een vergrootglas naar zoeken!
De bereiding van maderasaus is in keukentermen uitgedrukt
zeer eenvoudig. Neem een demi-glacesaus en voeg er madera aan toe. Laat even
inkoken.
Enkele jaren geleden heb ik er een artikeltje over
geschreven, hier.
Zelfs nu wordt de saus bijna nooit nog gemaakt volgens de
oude receptuur omdat de bereiding ervan veel te langdurig is en niet altijd een
schitterend resultaat oplevert.
Om toch een maderasaus te maken, zonder al te veel moeite en
ingewikkelde toestanden, zou je om te beginnen enkele gesnipperde sjalotten en blokjes
wortel goed kunnen aanfruiten samen met een teentje knoflook in een beetje
vetstof. Strooi er een handje bloem over uit en laat meebakken tot de bloem begint
te bruinen. De groenten bevochtigen met veel bruine fond, liefst zelf gemaakte,
anders wordt het een dure aangelegenheid. Doe er nog een lepeltje tomatenpuree
bij en een kruidenbosje. Er mag ook een
stevige scheut witte wijn bij. Laat toch minstens een uurtje koken, onder
deksel, om niet te veel verdamping te krijgen.
Indien je ergens juspoeder voor bruine saus vindt, doe er
dan ook een schepje bij, dat geeft een mooie donkere kleur en verhoogt de smaak
door het steeds aanwezige glutamaat in dergelijke producten.
Giet de saus door een zeef en laat ze inkoken tot sausdikte,
iets te dik, want seffens komt er nog madera bij. Proef of ze voldoende gekruid
is met peper en zout.
Hetgeen je nu gemaakt hebt mag demi-glacesaus genoemd worden,
het is niet volgens de regels maar de meeste restaurants zullen er niet veel
meer van bakken, geloof me vrij.
Voeg nu een royale scheut droge madera toe, en wees niet al
te krenterig. Laat weer een paar minuutjes koken. Zo verkrijg je een donkerbruine
geurige maderasaus.
Deze saus kan ook gebruikt worden bij de beroemde ossentong
met maderasaus, en bij een gebraden of gebraiseerde ham.
Nu moeten we nog truffel hebben. In de negentiende eeuw
waren ze daar absoluut niet zuinig mee. Een pond truffels voor één kalkoen was toen
een normaal rantsoen. Als je nu nog maar aan truffel denkt begint je
portemonnee reeds leeg te lopen...!
Maar wil je het goed doen, zorg dan voor een klein zwart
wintertruffeltje per persoon en snijd dit met een vlijmscherp schaafje in dunne
plakjes. Liefst een verse truffel maar bij gebrek daaraan zal een truffel uit conserven
het ook wel doen.
Verwarm de schijfjes truffel even in de saus, zo neemt de saus
ook het aroma aan.
De bereiding zelf is zo simpel als wat... Als je een
biefstuk kan bakken kan je dit ook.
Bak de crouton apart in een pannetje met geklaarde boter.
Als de filet mignon gebakken is naar wens laat je even de
plak verse foie gras enkele seconden aan weerskanten meebakken in de braadboter
van de tournedos...
Leg de tournedos op de crouton, daarop de foie gras en giet
nu een lepel saus over het vlees en zorg er voor dat de truffel op het vlees
ligt. Blus de braadpan met een scheutje madera en giet dit ook rondom het
vlees.
Serveer er zoals in de oude tijd twee kleine aardappelkroketten
bij.
De echte pont-neuf aardappelen, zes stuks per persoon
gestapeld tot een torentje, lijken mij een goed alternatief en beter aangepast
aan de Belgische smaak.
De rundfilet wordt in drie stukken verdeeld. Het dikste stuk
wordt normaal versneden tot de gekende chateaubriand, een dik stuk vlees voor
twee tot drie personen. Uit het middelste lange gedeelte snijdt men de klassieke
tournedos. Uit het puntje, de staart
worden, door deze een beetje plat te kloppen, de filets mignons gesneden. De
oude klassieke tournedos Rossini werden dus
uit de puntstukjes gehaald. Het middengedeelte van de filet, met spek omwikkeld
en op zijn geheel gebraden werd toen als paradepaardje geserveerd onder de
noemer; filet de boeuf.
Ik weet het, dit was geen gerecht voor januari, nu horen we gebakken
haring met ajuinsaus te eten of balletjes in tomatensaus met puree... maar er
van dromen mag wel eens!
Dagelijks kreunt mijn brievenbus hier onder de last van
kleurrijke folders met reclame voor pizzas, pitas, pitzas , kebabs, sushis
en ander junkfood dat na slechts één telefoontje netjes bij jou thuis bezorgd
zal worden.
Bij voldoende afname krijg je nog een gratis fles cola en
voor de big spenders kan er zelfs een fles wijn af... rood of wit naar keuze.
Onze thuisbezorgers
hebben geen wisselgeld bij zich... dat wordt extra vermeld voor zij die er
ook maar zouden aan denken om die brommende thuisbezorgende jongens hun zuurverdiende
drinkgeld afhandig te maken... Het geboefte weze gewaarschuwd...
Dinsdag komt de vuilniswagen die het oude papier ophaalt hier langs, dan ligt de stoep in
de straat opgefleurd met tientallen geel en roodgevlekte lege pizzadozen al dan
niet samengebonden met een touw zoals het volgens de geldende reglementeringen
zou moeten.
Bij mij staat er een lege wijndoos voor de deur met
verfomfaaide reclamefolders voor pizza
er in...
Ik heb zo eens de prijzen bekeken die op die foldertjes
vermeld staan... !
Een kleine pizza voor 7,95 en nog enkele andere steeds
groter wordende supermodellen kosten tot 10,95 en nog meer. Dit voor de
standaard pizza. Elke extra topping nog een euro meer...!!!
Twee grote pizzas voor slechts 24,95 .
Daar stel ik mij toch vragen bij hoor... ! 24,95 dat zijn
bijna duizend oude Belgische franken. Voor twee pizzas?
Ik bak ze zelf voor een paar euros... en ben dan op de koop
toe zeker van de kwaliteit.
Koken is in deze tijden veranderd tot: mama kan heel goed
lekkere pizza bestellen...!
En papa mag betalen.
Het nieuwe jaar staat voor de deur, maak eens goede
voornemens en bestel geen pizza meer.
Niet omdat ik iets heb tegen die Turkse pizzabakkers heb maar
zelf pizza bakken is een plezierig werkje en zelfs een pizza met alles er op en
er aan kost een fractie van wat je er voor moet betalen als zo een gemotoriseerde
pizzaboy de warme hap bij je thuis zou afleveren na meer dan een uur wachten en
die dan geeneens klein geld bij zich heeft.
In 1889 werd Raffaele Esposito, de beroemdste pizzaiolo
(pizzamaker) van Napels, uitgenodigd door de toenmalige koning van Italië
Umberto I en zijn vrouw Margaretha om zijn specialiteiten te maken ten paleize.
Speciaal voor deze gelegenheid bedacht Raffaele onder andere een pizza met
tomatensaus, mozzarella en basilicum: de kleuren die corresponderen met de vlag
van het in 1861 opgerichte koninkrijk Italië. Deze pizza viel bij de koningin
het meest in de smaak en het werd daarom door de maker pizza Margherita
gedoopt. Deze pizza zette de standaard voor alle pizzas aan 24,95 voor twee.
Zo leert Wikipedia ons.
Pizza is iets doodsimpels... een platgedrukt lapje
brooddeeg, daarop een laagje tomatensaus en verder kies je maar wat je zelf wil
en lekker vindt, of wat er nog rest in de schapraai.
Salami, artisjokkenharten, zeevruchten, tonijn, champignons,
mozzarella... en ansjovis voor mij...
Er wordt zelfs ananas op pizza gegooid of rucola, noem het
maar..!
Het deeg.
Dat is gewoon brooddeeg. De pizza is vermoedelijk ontstaan
door platte broden zoals die bijna overal in de Mediterrane landen gemaakt
worden, te beleggen of te bestrijken met allerlei varia, zoals, gestoofde uien,
oregano, pikante olie, enz...
Als bloem voor het deeg gebruikt men best broodbloem. Dit is
bloem met een hoog glutengehalte maar met gewone huis-tuin-en-keukenbloem lukt
het ook wel.
We zullen als standaard 1 kg bloem gebruiken maar dat is
voldoende om ettelijke vliegende schotels te maken!!
Water, ergens iets in de buurt van 600 gram lauw water voor
één kilo bloem. Veertig gram verse gist of het equivalent ervan aan gedroogde
korrelgist. Voor deze laatste moet men kijken op de verpakking want dat kan
anders zijn volgens het merk. Meestal is dit de helft, dus 20 gram.
Zout, 20 gram, dat is een goede afgestreken eetlepel en een
halve tot hele deciliter olijfolie. Dus een koffiekop, half vol tot helemaal
gevuld. Je mag het ook afwegen natuurlijk.
Het deeg kan best bewerkt worden met een kneedmachine, want het
is een corvee met de hand, paardenwerk. Vrij lang bewerken, tot een tiental
minuutjes.
Dus bloem en lauwwarm water in de kuip van de machine brengen,
de gist even oplossen in wat lauw water of de korrelgist er gewoon zo bij kiepen,
lees de verpakking, het water en de olie en laat de machine maar werken. Zout
als laatste, als het deeg reeds gevormd is.
De eindtemperatuur van het deeg moet ongeveer 28 °C
bedragen... Die moet je niet gaan meten maar het deeg moet lichtjes lauw
aanvoelen door de warmte van het gebruikte water.
Kneden met de hand komt veel ambachtelijker over en levert
dikke armspieren op...
Nu kan men dit deeg best enkele uren in een sterke plastic
zak in de koelkast stoppen, maar het moet niet. Dus het deeg in de voormiddag
maken om het s avonds te gebruiken. Het kan zelfs bevroren worden.
Voor gebruik het deeg een uur voordien uit de koelkast halen
of eerst laten ontdooien en het nu laten rijzen tot het verdubbeld is in
volume. Dit zal tot ongeveer één uur duren (voor diepgevroren deeg duurt het veel
langer...) en moet uiteraard gebeuren in een warme ruimte. Maximum 35 °C,
lichaamstemperatuur dus. .
Dan het deeg inslaan, alle gas er terug uit kloppen.
Van het deeg bolletjes vormen en deze bolletje op bakplaten
of op gebloemde planken leggen en plat drukken met de gebalde vuist tot de
typische pizzavorm bekomen wordt.
Enkele minuten rijstijd is nu voldoende.
De oven.
Een echte goede pizzaoven staat afgesteld op 300° Celsius,
alstublieft !!!
Een normale huishoudoven bereikt deze temperatuur nooit!
Een pizzaoven heeft een stenen vloer. Deze kan men imiteren
door een platte steen goed voor te verwarmen (een uur !) en die als bakbodem te
gebruiken voor de pizza. ( Speksteen, marmer...)
Dus op die steen afbakken zonder een metalen plaat te
gebruiken.
Metalen ovenplaten trekken ten andere krom bij dergelijke
hoge temperaturen.
Als ik pizza bak stel ik de oven in op 225 ° C ( reële
temperatuur) en dan bakt een normale pizza in 8 tot 10 minuten mooi gaar.
Er wordt gezegd dat een pizza gaar is als de vulling kookt op
het deeg, mijn part mag het nog iets langer.
Een echte pizzaoven heeft een stenen vloer zoals een
bakkersoven die ook heeft. De pizza wordt er met een paal ingeschoven zo
recht op de vloer.
In een gewone oven leeg je de te bakken pizza op een
bakplaat of in een taartvorm zonder ribbels.
Het beleg, de vulling.
Ja, daar doet ieder mee wat hij of zij wil.
Eerst even in de koelkast kijken is altijd een goed idee.
Maar onveranderd welk beleg gebruikt wordt, de basis blijft toch
steeds een goede sterk ingekookte tomatencoulis.
Deze wordt best gemaakt met tomaten uit blik, dat zijn van
die langwerpige pruimvormige tomaten. Pomodori noemen ze die in Nederland. In
de zomer ook wel vers te koop. Maar let daar weer bij op want de tomaatjes in
ons land weten amper wat zon is en hebben daarom veel minder smaak. Als ze
ingevoerd zijn uit Italië of Spanje dan zal het wel goed zijn.
Wat olijfolie, gesnipperde ui of sjalot en enkele teentjes
geplette knoflook even opstoven en daar de gepelde tomaten bij. Laat dat maar
zachtjes sudderen, des te langer des te beter. Peper en zout uiteraard, en een
snuifje of plukje oregano of wat basilicum kan nooit geen kwaad. Een beetje
tomatenpuree er bij kan en mag ook. De saus moet vrij stevig worden door in te
koken.
Laat de saus bekoelen vooraleer ze op de deegcirkels aan te
brengen. Leg er niet te veel saus op want die zal later vlug van de pizza
drijven.
Bij gebrek aan inspiratie, wat kan er allemaal gebruikt
worden als belegsels: kijk even in de gratis reclamefoldertjes die overal
kwistig aan huis verspreid worden.
Als kaas, gebruik je bij voorkeur mozzarella, maar die loopt
zeer snel uit tijdens het bakken en er blijft niet veel van over.
Gewone goede geraspte emmentaler of iets dergelijks doet de
job ook wel.
De pizza bestuiven met wat gedroogde oregano geeft een
authentiek smaakje.
Voor mij één met ansjovis, zwarte olijven, mozzarella en de
olie uit het blikje over de pizza gieten aub !
Als jullie dit lezen zal het 24 december zijn en ik
veronderstel dat iedereen zijn keuze dan reeds gemaakt heeft en ook alle
aankopen al heeft binnengehaald.
Op 24 of 31 december aankopen doen dat staat voor mij gelijk
met zelfmoordpoging...
Ik ben een beetje mensenschuw, zie je, en tussen zo een
duwende en trekkende mensenmassa in de supermarkt voel ik mij echt niet lekker.
Als die massa dan op de koop nog met de aan hun oor vastgegroeide GSM tussen de
rekken het huisfront oproepen om te vragen of het nu light, normaal of vet moet
zijn... of de laatste bundel asperges voor mijn neus wegkapen... Pure horror is
dat.
Om maar aan te geven dat onderstaand menu nog altijd
bruikbaar zal zijn voor oudejaarsavond. Voor vele Vlaamse Bourgondiërs de
feestavond bij uitstek.
Ik zou zelfs zeggen; dit is het menu dat ik voor mijzelf zou
maken.
Ook dit jaar heb ik weer een eenzame uitgenodigd, maar ze
heeft nog geen duidelijk antwoord gegeven. Eenzamen zijn niet altijd groezelige
baardige mannen...!
Oesters van Marennes
Kreeftensalade
Varkenshaasje of
kalfsnootjeBlackwell
Kaasschotel
Irish coffee.
Als je, je een beetje haast valt er zelfs op 24 december nog
veel materiaal binnen te halen. De voorraad voor Nieuwjaar is reeds aangekomen,
zie je?
Oesters van Marennes
Oesters liggen nu zelfs in de meest gewone supermarkt te
koop. Twaalf Franse oestertjes van Marennes-Oléron heb ik reeds gekocht voor
ongeveer acht euro, als test... Je moet altijd eerst een test doen, om te
oordelen over de kwaliteit, zie je.
Er waren ook Schelde-oesters te koop voor minder dan vijf
euro voor twaalf stuks maar die mogen ze voor mijn part, je weet wel waar
steken. Nu hebben ze in Nederland op de koop toe uitgevonden om die oesters in
een soort vacuümverpakking aan te bieden.Dat wordt dus dezelfde ramp als wat er met de mosselen gebeurt... niet
meer te vreten!
Dus bij het aperitief, zes, vier of drie Franse oestertjes
met een glaasje droge witte wijn, cava of champagne en meer moet dat echt niet
zijn. Een paar brokjes geboterd brood er bij om de mond te neutraliseren. Een
halve citroen en de pepermolen.
Kreeftensalade
Dan de kreeftensalade; het woord zegt het een beetje zelf.
Je kan de kreeft reeds gekookt aankopen. Een kreeftje van
300 gram, babykreeft, noemt men die, is voldoende als voorgerecht voor één
persoon. Anders een kreeft van 450 of 500 gram voor twee personen.
Wil je de kreeft zelf koken, geen probleem. Kook ze in een
grote ketel met veel sterk gezouten water met daarin een greep chilipeper. Dat
is voldoende, al die groentetoestanden in de bouillon kosten alleen maar geld
en werk en brengen niets bij aan smaak. Laat de kreeft daarna afkoelen in het
kookvocht. Kooktijd voor een (Canadees) kreeftje van 500 gram is 7 tot 8
minuten, daarna laten afkoelen in het kookvocht.
Haal al het vlees uit de kreeft, zie
hier hoe het moet.Dat is het blog
van mijn goeie vriend Roland maar die zal zeker geen bezwaren maken...!
Of kijk hier. Dit
koken een uithalen kan reeds de dag voordien gedaan worden.
Zorg nu nog voor een mooi assortiment sla. Die kan je zo
kopen in de supermarkt en neem nu eens de duurste sla in plaats van de
goedkoopste. (Ik spreek hier voor mezelf...)
Een paar soorten groene kruiden, wat blokjes tomaat of
kerstomaatjes, kunnen de sla meer smaak en kleur geven. Kijk maar wat je zelf
lekker vindt en wat er voorradig is.
Leg de sla op borden, snij het kreeftenvlees in decoratieve
sneetjes en leg ze op de sla. Enkele kleine pootjes van de kreeft kunnen dienen
als versiering, daar is toch weinig of niets aan te eten.(Bewaar de schalen en de koppen in de
diepvriezer, daar kan later wel een sausje of een soepje van gemaakt worden...)
Bij de kreeft zou ik een kom handgemaakte mayonaise geven of
cocktailsaus. Allebei vreselijk ouderwets maar er is geen enkele moderne
vinaigrette met azijn van Jacamaca en olie van vierkante blauwgestreepte
olijven van Ushuaia, die de smaak en het mondgevoel van deze sausen ook maar
bij benadering kan overtroeven...!
Maak de mayonaise werkelijk met de hand... niet met een
mixer.
Neem een ei, leen het ingeval je ten noorden van België
woont,en doe de dooier in een kommetje
met een holle, ronde
bodem.Zorg er ook voor dat het ei
reeds geruime tijd voordien uit de koelkast gehaald werd.
Doe er een koffielepel sterke dijonmosterd bij, een
koffielepel azijn of citroensap en een snuif witte peper en zout. Neem een
klopper, een garde, die vlot in de kom loopt, meng alles grondig.
Neem olie met veel mono-onverzadigde vetzuren, zoals
sojaolie, maïsolie, colza of zonnebloemolie en roer de olie traag, in een
straaltje bij het mengsel in de kom. Meng al roerend de saus heel energiek
Bij één dooier kan ongeveer een kwart liter olie gevoegd worden.
Indien dit mocht mislukken kan je nog altijd een potje
mayonaise van D&L kopen maar dat is heel wat anders.
Voor een cocktailsaus voeg je bij de mayonaise een scheut
ketchup, een klein scheutje Engelse saus, een klein glaasje cognac of whisky en
een snuifje cayennepeper of Tabasco.
Desgewenst ook nog wat halfopgeklopte room.
Varkenshaasje of
kalfsnootjeBlackwell
Als hoofdgerecht dacht ik aan varkenshaasjes. Ook overal te
koop aan zeer schappelijke prijzen. Indien de portemonnee het toelaat kan
dezelfde bereiding gemaakt worden met kalfssteaks. Die dingetjes noemen we dan
kalfsmedaillons of kalfsnootjes... duur vlees mag een dure naam krijgen!
Foutief kalfsbiefstukjes genoemd... Een biefstuk komt van het rund!
De varkenshaasje snij je zelf in dikke plakjes van een ruim
een duim dik, het kalfsvlees kan je best door de slager laten snijden. Totaal
een 125 à 150 gram vlees per persoon is in dit menu ruimschoots voldoende, best
verdeeld in drie portietjes per persoon, dus stukjes van ongeveer 40 à 50 gram.
De benaming van het gerecht doet aan iets Engels denken maar
niets is minder waar. Dit is gewone Belgische kost. Picklessaus!!! Gemaakt met Belgian
pickles van Devos-Lemmens. Vroeger in de restaurants gebruikte men liever de
naam Crosse & Blackwell. Dat klonk destijds exotischer en dus chiquer. Nu
moet je zoeken met een vergrootglas om nog pickles van Crosse & Blackwell
te vinden.
Neem een eetlepel pickles per persoon en hak deze een beetje
fijner. Je mag de pickles ook zo gebruiken.
De bereiding is verder heel simpel. Het vlees moet gekruid
worden met peper en zout en gebakken worden zoals elk gewoon stukje vlees. Zorg
er wel voor dat het vlees niet te ver gebakken wordt op straffe van een stukje droog,
vezelig varkenshaasje op je bord te krijgen... Kalfsvlees verdraagt het goed
gebakken zijn een ietsje beter. Dus: rosé laten!
Bak het vlees in een gewone metalen pan, dus een pan zonder
anti kleeflaag.
Eens het vlees gebakken leg je dit even opzij, bij voorkeur
in een openstaande warme oven.
Blus de nu lege pan met een potje bruine fond en laat dit
snel al roerend inkoken tot de gewenste hoeveelheid. Voeg de pickles toe en rijkelijk
room van 20% vetstof en kook de saus verder in tot ze dikt. Kruiding zal
meestal niet nodig zijn. Pas deze eventueel aan, gewoon met peper en zout.
Serveer het vlees overgoten met deze saus en serveer er....
wat dacht je?
Hier passen uitsluitend frieten bij. Die kan je zelf reeds
uren voordien voorbakken maar stop ze niet in de koelkast. Gewoon op een frisse
plaats bewaren. In de kelder bijvoorbeeld als je die hebt op de zevende
verdieping.
Desnoods koop je een pak voorgebakken, maar niet bevroren frieten,
en mocht er een frituur in je buurt zijn haal daar de frieten maar spreek wel
eerst goed af met de frietboy...! (Of girl...)
Kaasschotel
Zeer gemakkelijk, daar hoef je als kok van dienst weinig of
niets aan te doen in de keuken. Zorg er alleen voor dat de kaas op voorhand
zeker een uur voordien uit de koeling gehaald wordt.
Het moet ook geen kaasplank worden met dertien soorten kaas
daarop en dan nog een versiering met druiven, noten, gedroogde vruchten en al
die andere poespas... Gewoon drie kazen is voldoende...!
Neem wel speciale kazen, ik noem zo maar wat. Een Engelse
stilton. Een gorgonzola. Een Achelse blauwe, mocht je die ergens (vermoedelijk
niet) te pakken krijgen.... dit als blauwe kazen met schimmels. Een Saint
Felicien, die smaakt zo heerlijk naar de koeienstal... een rauwmelkse brie. Een
Rocamadour, een cabecou, of een belegen geitenkaas... (Niet voor mij maar voor de
anderen.)
Dus kazen die je niet elke dag op je ochtendboterham smeert
of legt....
Enkele stukjes per persoon is voldoende.
Bij de schimmelkazen kan je een zoete witte wijn opdienen
zoals een sauternes of bij gebrek aan financiën, een Monbazillac. Bij de andere
kazen past beter een witte wijn. Een gewone Sauvignon bijvoorbeeld...
Mocht je bij het vlees misschien een donker bier gedronken
hebben, waar niets fout mee is, dan kan je dit ook verder drinken bij de
kaas... !
Niet dat je de rode wijn moet vergeten maar een rode wijn is
niet altijd de juiste begeleider bij dergelijke kazen.
Irish coffee
De Irish coffee is ook al een zeer oude bekende maar is een
prachtige afsluiter van een feestmaaltijd, zeker als je nadien naar je bedje
kan gaan of als BOB rijdt...
Zorg voor hittebestendige glazen. Een kleine kop sterke
koffie, twee koffielepels bruine suiker, een kommetje volle, halfopgeklopte
lobbige room, en een maatje Ierse whiskey;
let op de schrijfwijze! Jameson is hier
een bekend merk...
Doe de bruine suiker in het glas samen met de whiskey. Giet
er een klein kopje hete sterke koffie over uit. Roer goed om alles op te
lossen. Soms wordt de whiskey met de suiker ook geflambeerd, maar die tijd is
voorbij. Flamberen is out!
Giet nu over de bolle kant van een lepel een dikke laag
halfopgeklopte slagroom over de koffie uit.
Drink de koffie onder de room onderuit, je krijgt dan zo een
roomsnor, ook de dames... en je valt daarna gelukzalig in de armen van
Morpheus...
Voor ik verder nog meer dronkenmanspraat vertel...
Op het ogenblik dat dit stukje verschijnt is het 16 of 17
december, echt hoogtijd om beginnen te denken aan het menu dat je met Kerstmis
op tafel wil zetten.
In onderstaande berichten staan er reeds drie verschillende
menus opgegeven.
-Een niet al te duur menu. (1)
-Een menu waarbij je zelf aan tafel kan blijven
bij je gasten. Ongeveer toch...! (2)
-Een menu van : mag het wat meer zijn? Zowel qua
centen als qua werk. (3)
Nu dacht ik er aan om een retro-menu op te stellen. Een menu
uit omas tijd.
Niet iedereen is amateur van rauwe vis op koude borden,
overgoten met groene naar olijvensmakende olie.
Of espuma van broccoli, gezond kan dat wel zijn, maar
uiteindelijk is dat blaasuit, zoals we dat hier noemen.
Dan dat snippertje vette lever met twee stukjes gebakken
appel er bij met een paar druppels zoete saus, op een groot bord waar je, je
vingers aan verbrand...? En zonder kroketten, dat is toch geen feestelijk eten?
Of wel misschien?
Diverse hapjes
Kippenroomsoep
Kippenpasteitje
Varkenskroontje met
pastinaak, spruitjes en gebraden aardappeltjes
De heuveltjes van
Erika...
Alleen al voor het dessert zou je dit menu maken.
Voor de hapjes zoek je in de supermarkt naar een pakje
kleine toastjes. Ik denk echt dat je er zal moeten naar zoeken. Eventueel maak
je ze zelf door sneden wit brood te roosteren en deze daarna in vierkantjes te
snijden.
Besmeer ze eerst met boter, anders doorweken ze door het
beleg.
Koop nu bij de slager diverse smeersels zoals americain,
fijne leverpastei, vleessalade, krabsla, kip met curry, tonijnsalade, kijk maar
wat in de toonbank ligt... Elke slager heeft een eigen aanbod.
Beleg de toastjes hiermee, niet te lang voor de gasten
arriveren. Een uurtje houden ze het wel uit in een frisse kelder of een andere
koele plaats...
Versier met stukjes augurk, kappertjes, zure uitjes of
takjes peterselie... bieslook mag ook maar dat is al redelijk modern!
Op de tafel zet je nu ook nog blokjes half belegen Belgische
kaas en blokjes salami, zoute pindas en chips.... Als drankjes, schuimwijn,
port, sherry, Martini...
Echt, meer retro ken ik niet!
Kippenroomsoep maak je door een oude soepkip zeer zachtjes
te kokenmet de klassieke soepgroenten
en kruiden.Afhankelijk van de leeftijd
van de kip, grootmoeder of overgrootmoeder, moet ze tussen een uur en half en
twee uur koken. Niet echt koken maar zachtjes trekken. (Liefst achter op een
Leuvense stoof.)
Eens de kip gaar is haal je ze uit de bouillon en laat ze
afkoelen. Zeef de bouillon en laat deze ook afkoelen. De volgende dag haal je
het vet er af, want een soepkip kan behoorlijk vet zijn.
Maak een roux met 30 gram boter en evenveel bloem, dat is
voldoende voor één liter soep en dat is voldoende voor drie grote eters. Dus
drie liter bouillon en een roux van honderd gram boter en evenveel bloem is
voldoende voor een tiental personen. ( Hou nonkel Charel dan wel in toom...)
Stoof een klein beetje apart fijn gesneden soepgroenten in
wat boter en giet er een schepje bouillon over. Laat een tiental minuutjes
koken en voeg bij de soep, evenals het in stukjes gesneden witte borstvlees van
de soepkip.
Voor het volgende gerecht, wereldberoemd in Vlaanderen en
omstreken, hebben we weer kip nodig. Menukundig is dat fout...!
Maar het is wel gemakkelijk, en noem mij eens iemand die
geen koninginnenhapje, vol-au-vent of kippenpasteitje lust. Anders is het toch geen
feest, of wel soms?
Laat in dezelfde bouillon waarin de soepkip traag staat te
trekken, één braadkip per tien personen mee gaar worden. Dat duurt ongeveer
driekwartier voor een kip van 1,2 kilogram.
Als deze gaar is, haal je ze uit de bouillon en laat ze een
beetje afkoelen. Haal alle vlees er af en doe de beenderen en andere afval
terug in de bouillon, om nog extra veel smaak te bekomen. Zo verkrijg je ook
een zeer sterke bouillon.
Snij het gekookte vlees in kleine stukjes. Eén kip is
voldoende voor een tiental personen. Stoof ook nog ongeveer 250 gram zeer verse
witte champignons in een bodempje vloeistof bestaande uit een plasje water, het
sap van een halve citroen en een klompje boter, peper en zout. De champignons
snij je natuurlijk eerst in mooie kleine stukjes.
Indien gewenst en de familie dat graag eet, kan je ook nog
kleine mini gehaktballetjes bereiden. Niet groter dan een knikker. Gebruik bij
voorkeur kalfsgehakt.Honderd gram
kalfsgehakt voor tien personen is voldoende.
Maak ook weer een roux maar dit keer van 50 gram bloem en evenveel
boter en dit is voor een liter kippenbouillon. Laat deze saus een tijdje goed doorkoken,
voeg het champignonkooknat toe en breng op smaak, gewoon met peper en zout. Zeker
met een paar drupjes extra citroensap.
Meng nu, saus, kippenvlees, gehaktballetjes en champignons.
Roer er niet te veel meer in, anders krijg je een soort vieze puree. Werk het
geheel af met een royale scheut verse room.
Desgewenst kan je deze afgewerkte massa warm houden in een
andere pot met kokend water. Juist, in een bain-marie!
De videes koop je bij de bakker, eerst bestellen
natuurlijk, en die laat je toch wel gedurende een tiental minuten opwarmen in
een oven van ongeveer 150 graden... zo erg nauw steekt dat niet!
Hier, niet zoals in de taverne, allerlei rommel zoals rauwkost
daarbij geven, of frieten of puree... Het bladerdeeggebakje, goed gevuld met
kippenragout, het dekseltje erop, en vooruit met de geit. Wil je het feestelijk
maken op grootmoeders wijze, dan kan je een vlaggetje op het videeke prikkenDat vlaggetje steek je nadien in je haar...
als je dat nog hebt.
Dan komt het onvermijdelijke gebraad!
Geen feestmenu zonder een stuk gebraad. Van het rund of van
het varken, soms van alle twee tegelijk...
Nu gaan we toch een kleine toegeving doen aan de moderne
tijd en geen varkensgebraad bereiden maar een varkenskroontje!
Eigenlijk is dat ook een varkensgebraad maar het klinkt
beter en het ziet er beter uit. Dit stukje vlees wordt momenteel trouwens door
de slagers gepromoot.
Bestel dit stuk vlees tijdig bij je slager, want als je echt
een stukje vlees wil zoals hierboven op de afbeelding te zien is zal de slager
dat speciaal moeten bestellen en voorbereiden.
Een stuk met drie ribbetjes weegt ongeveer 800 gram.
Wij hebben dat hier thuisklaar gemaakt en zonder al te veel problemen hebben we dat met vier
personen verorberd. Er was wel geen voorgerecht voorzien. Dus koop best wat te
veel, de rest kan de volgende dagen wel koud gegeten worden met een likje straffe
mosterd of augurkjes en zure ajuintjes... misschien om te ontnuchteren?
Ik heb het stuk vlees, die achthonderd gram dus, gebraden in
een pot, en niet in de oven. Ik weet dat veel mensen problemen hebben met hun oven
tijdens feestmaaltijden. De oven is nooit vrij omdat het vlees er in zit. Hierdoor
is dit dan opgelost. Dan kunnen we terwijl andere dingen doen met die oven.
Om vlees te braden in een pot ga je op exact dezelfde wijze
te werk als voor een stuk vlees dat je zou braden in de oven. Eerst kleuren in
een pot in hete boter, kruiden met peper en zout. Voeg er een in stukken
gesneden ui en wortel aan toe. Een takje tijm en een blaadje laurier,
desgewenst een teentje knoflook. Eens het vlees gekleurd, leg je een deksel op
de pot en schuif de pot achteraan op de Leuvense stoof...
Anders zet je het elektrisch gasvuur op de allerlaagste
stand.
Voeg af en toe een eetlepel vocht toe, om aanbranden te
vermijden. Gewoon water is goed,anders
wat bouillon of witte wijn.
De braadtijd is zeer kritisch. Koks voelen de graad van gaarheid
door op het vlees te drukken maar als je die ervaring niet hebt zou ik zeggen,
hoogstens een vijftigtal minuten braden voor een varkenskroon. Het gewicht
heeft hier weinig belang, het is de dikte van het stuk dat de braadtijd
bepaalt.
Gebruik je toch de oven, de ideale temperatuur is 150°C.
Draai het vlees af en toe om en overgiet regelmatig met de
braadjus.
Na de braadtijd laat je het vlees nog een tiental minuutjes
in de pot rusten onder deksel maar zonder vuur.
Het braden in een pot levert een prima donkere lekkere bruine jus op. Zeef de jus eerst en
werk deze af met enkele klontjes koude boter. Deze jus serveer je daarna in een
aparte warme sauskom.
Ik gaf hier kleine tarteletjes bij gevuld met gekookte
spruitjes, overgoten met kaassaus. De taartjes heb ik gebakken van gekocht
brokkeldeeg en hieruit cirkels gestoken en deze in een muffinvorm gedrukt en
gebakken. Er pasten drie à vier spruitjes in elk taartje. Deze taartjes laat je
nadien in de oven opwarmen en kleuren.
De pastinaken heb ik in het model, fijne friet gesneden en
deze eerst in de oven gestopt op een bakplaat tot ze bruin kleurden. Daarna
overgoten met een beetje kippenbouillon. De pastinaken zuigen dit vocht onmiddellijk
op.
Daarna kleine pakketjes gevormd door een vijftal
pastinaakfrietje in een reepje dungesneden gerookt spek te rollen zoals ook wel
gedaan wordt met groene boontjes.
Deze pakketjes kunnen nadien perfect in de oven opgewarmd
worden.
Dan nog voor iedereen een viertal kleine gebraden krielpatatjes
bereid...
Vooraleer het vlees op te dienen kan je het vetlaagjes van
het vlees snijden in de keuken. Beter laat je het er aan, en wie het niet wil
eten laat het gewoon op zijn bord liggen. Het is dit vet dat het vlees zijn
smaak en sappigheid geeft.
Voor de heuveltjes van Erika
heb ik geen recept... Ik vond laatst in een kookboek van de boerinnenbond van
1954 het recept voor rijstheuveltjes. Datt recept kwam er op neer dat je
witte rijstpap in een tas, een kopje dus, laat opstijven, die dan op een
schotel omkeert en rondom chocoladesaus zou gieten.
Mijn verstoorde geest dacht daarbij onmiddellijk aan de
heuveltjes van ... kies maar.
Ik zou bij de rijst nog wat slagroom voegen en wat gesmolten
gelatine... en roer er ook maar enkele eierdooiers door.
Deze heuveltjes dan op een bordje uitstorten, rondom
abrikozencoulis gieten en versieren met een framboos op de top!
Zet de plaat of CD van Bart Van den Bossche daarna maar
volle petrol...
Dan de Polonaise van Christoff en om echt retro te blijven,
La Bamba....
Dit is het derde menu, zoals de titel het reeds zegt.
Dit keer misschien toch een meer bewerkelijk menu.
Carpaccio van St Jakobsvruchten
Een Russische rode
bietensoep
Runderrib met
bearnaisesaus
Vanillebavarois en exotische
vruchten
Voor dit menu moet je zeker op tijd de bestelling doorgeven
aan de slager en aan de vishandelaar.
Voor de Sint Jakobsschelpen neem je best de verse exemplaren
in de schelp. De nootjes uit de diepvries zijn niet geschikt voor deze
bereiding.
Er worden ook wel losse (verse?) nootjes van Sint
Jakobsschelpen verkocht maar die vertrouw ik niet. Dat zijn nootjes die bewaard
werden in een vloeistof die een scherpe pikante smaak kan nalaten op je tong...
en dat is alles behalve aangenaam.
Ook het vlees moet tijdig besproken worden. We willen hier
een dikke entrecote, mooi saignant gebakken serveren met een kom bearnaise er
bij en frietjes...
Klinkt ouderwets maar je zou eens moeten weten hoeveel
mensen hiervoor desgewenst hun bloot gat zouden tonen... Je bent nu reeds verwittigd...
Het enige probleem is de bakwijze. Als er haters bij zijn
van rood vlees kom je in de problemen natuurlijk. Vis eerst uit of al je gasten
wel rood gebakken of gebraden vlees op prijs stellen.
De soep van rode biet levert geen enkele moeilijkheid op en
het dessert evenmin.
We beginnen met de soep. Haal bij de (dezelfde) slager een
dik stuk soepvlees of een runderschenkel plus nog een extra doorgezaagde mergpijp.
Blancheer dit vlees en been eerst in kokend water gedurende een tweetal minuten
en gooi dit eerste vocht weg, het zal er trouwens vrij vies uit zien.
Zet het vlees opnieuw op met een prei, een stuk selder, een
dikke wortel en een ui bestoken met een kruidnagel. Voeg nog tijm, laurier en
peterseliestengels toe.
Laat dit vlees in de bouillon trekken gedurende een uur of
drie op het allerkleinste vuurtje dat je kan instellen. Haal dan het vlees uit
de bouillon maar laat de bouillon zelf nog een uurtje trekken met het been.
Laat alles afkoelen.
De volgende dag haal je het vet van de bouillon, als dit vet
koud is gaat het zeer gemakkelijk.
Snij uit het soepvlees en mooie reep vlees zonder vet of andere
minder mooie onderdelen en snijd dit vlees in fijne reepjes die passen in een eetlepel,
een julienne dus.Van de rest kan je
bouillisalade maken voor later gebruik.
Snij nu ook een rode biet in een mooie julienne en kook deze
gaar gedurende een uurtje in de gezeefde bouillon. Nu verkrijg je een dieprode
soep. Snij ook wat fijne juliennereepjes van andere groente zoals prei, selder
en wortel... en laat deze ook nog een kwartiertje meekoken, gewoon een beetje
ter versiering. Het moet geen groentesoep worden maar een rode bietensoep.
Voeg nu de vleesreepjes toe en breng de soep op smaak met
peper en zout, als dit niet reeds voordien gedaan was.
Serveer in kommetjes met een klodder halfopgeklopte zure
room drijvend op de soep.
Voor de soep komen eerst de Sint jakobsschelpen...! Hier
aanzien we de carpaccio als het hapje bij het aperitief. Als drank is ook hier
weer een droge witte wijn of schuimende wijn op zijn plaats. Vergeet niet dat
er ook prima Belgische schuimwijnen bestaan...!
Zorg ook nog voor een extra versnapering zoals wat rauwe
groenten als extra knabbeltje. De carpaccio zelf is geen echt substantieel
gerecht...!
Hoeveel schelpen of nootjes van de Sint Jakobsschelp je per
persoon wilt voorzien moet je zelf beslissen. Twee is echt het minimum. Drie is
reeds beter.
Hou de schelpen zolang mogelijk koud in de koelkast, of
buiten, want tijdens de winter is het buiten soms kouder dan in de koelkast...
zorg er wel voor dat poezen en andere dieren uit de omgeving weg blijven.
Op het ogenblik dat je de schelpen in de warme keuken haalt zullen
ze zich na een paar minuten voorzichtig openen. Dat is het moment om het lemmer
van een lang scherp mes tussen de bovenste en de diepe schelp te schuiven en zo
de bovenste schelp los te snijden. De witte noot kan er nu gemakkelijk
uitgehaald worden met behulp van een lepel of gewoon met de hand. De rode
koraal kan later nog voor wat anders gebruikt worden maar nu niet! Al de zwarte
vliezen en ander slierten mag je gewoon weggooien. (Of aan de poezen buiten
geven...)
Leg de verse nootjes in een kom met water en ijsblokjes.
Laat ze daar voor een tiental minuten in liggen. De nootjes stijven op door
deze behandeling.
Haal de nodige kleine bordjes uit de koelkast. Ja, ijskoude
borden. Leg een nootje in je linkerhand en snijd met een vlijmscherp mesje het
nootje in drie of vier schijfjes! Dit gaat gemakkelijker dan je denkt.
Leg de schijfjes open op het bord en besprenkel deze nu met
een scheut fijne olijfolie. Draai er met de pepermolen over en gebruik witte
peper!!!
Druppel er nu wat citroensap over uit en bestrooi met een
klein snuifje grof zout. Sel de Guerande of iets dergelijks... fleur de sel,
Maldon salt...
Dat is eigenlijk voldoende...
Desgewenst kan een andere pepersoort gebruikt worden zoals
bijvoorbeeld roze peper, maar die bolletjes moet je dan wel eerst fijnstampen
in een vijzel.
Overdadige kruiding zal de smaak van de verse en (vrij dure)
sint Jakobsschelpen verknoeien!!!
Serveer met zeer fijne sneetjes stokbrood.
Goed! De soep was reeds behandeld en hopelijk ook opgegeten.
Bij de soep kan je eventueel een klein hartig gebakje
serveren dat je maakt door een rondje dun uitgerold bladerdeeg te vullen met
een vulsel van fijne kippenragout. Zoals een mini appelflap maar dan met kip...
Pirosjki noemt men zoiets in het Russisch voor zover ik juist ingelicht ben.
Deze hapjes geef je dan bij de soep in plaats van brood.
Voor het vlees; voor de entrecote heb je dus op voorhand met
de slager beraadslaagd welk vlees het zal worden. Hiermee bedoel ik, niet zo
maar een gewone dagelijkse entrecote, maar een dikke lap gesneden uit een
betere kwaliteit rund dan gewoonlijk...Dat moet je zelf met je slager bedisselen wat het zal worden.
Reken maar op een tweehonderd gram vlees per persoon want er
is wel wat afval aan het vlees door de vetlaag die er op ligt en laat dit vet
er alsjeblief ook op liggen... datvet
geeft de lekkere smaak... Cholesterol, dat is een probleem voor morgen!
Trouwens er komt nog meer van dat...!
Het vlees moet je bakken of grillen en nadien een tiental
minuten laten rusten in een uitgedoofde oven, zodat het vlees gelijkmatig gaar
wordt.
Iemand die dit soort gerecht wil maken zal ook wel weten hoe
je rood vlees moet bakken of braden veronderstel ik want daar is echt geen zinnige
uitleg bij te geven.
Waarschijnlijk zal het ook wel duidelijk zijn dat dit
gerecht niet voor veel personen kan gemaakt worden zonder dat je de beschikking
hebt over een industriële keuken... Zes tot acht personen zal zowat het maximum
zijn. Voor acht personen moet je zeker reeds over twee heel dikke entrecotes
beschikken. Twee keer achthonderd gram...
Het stuk vlees mag ook op zijn geheel blijven. Dan maak je
er een ideale rosbief van! Die snij je nadien in dikke plakken. Zo krijg je ook
de mogelijkheid om iemand die toch iets meer gebakken vlees wenst de buitenste randjes
te geven die altijd verder doorbakken zijn dan de binnenste sneden.
Het vlees opdienen op hete borden! - De oven is vrij!- Ofwel
de borden langdurig verwarmen in de gootsteen in heet water...
In het kort komt het hier op neer dat je voor, zeg maar,
acht personen toch een viertal eidooiers samen met een achttal eetlepels sterke
dragonazijn of gastrique ... opklopt tot een stevig schuim. Doe dit in een
klein pannetje met dikke bodem op een klein vuurtje met een soepele
sausklopper.
Roer er dan van het vuur weg ongeveer 300 gram geklaarde
boter door, maar gewoon gesmolten boter is ook goed, zoals je mayonaise maakt. Werk
de saus af met fijn gehakte dragonblaadjes en kervel. Indien je deze saus nog nooit
gemaakt hebt is enige oefening voordien wel aangeraden!!!
Heel klassiek wordt hier een salade van waterkers bij
geserveerd. Waterkers die verpakt is per busseltje. Die miezerige sprietjes die
verkocht worden in een bloempotje daar heb je niet veel aan en zijn duur! De
sla aanmaken met wat citroensap en olie, peper en zout.
Geef er dikke zelf gebakken frieten bij!
De bavarois kan gemakkelijk gemaakt worden door een klein
beetje hulp te kopen in de winkel. Er bestaat zoiets als een Engelse saus of room
in brikverpakking meestal van een Frans merk. Dat wordt de gemakkelijke basis.
Die busjes bevatten 250 gram gele saus met vanillearoma.
Voor één busje heb dan 6 gram gelatine nodig. Het gewicht van de
gelatineblaadjes staat te lezen op de verpakking!!!
Week deze gelatine in koud water.
Klop 250 gram room van 40 % vetstof op tot slagroom. De
slagroom mag nog half vloeibaar blijven. Bewaar in de koelkast.
Breng enkele eetlepels melk aan de kook en smelt de geweekte
gelatine in deze melk.
Roer nu de gesmolten gelatine met een klopper door de
vanillesaus en wacht even tot de massa begint te pakken. Roer er nu de
slagroom door.
Giet de nog dik vloeibare bavarois in kleine, lichtjes met
olie ingestreken, plastic potjes en zet in de koelkast, afgedekt met folie tot je
ze nodig hebt.
Om op te dienen keer je een potje om op een klein bord. Omdat
de potjesgeolied waren komt de bavarois
er vanzelf uit los. Schep een lepel frambozencoulis decoratief op het bord en
versier verder met allerhande rode en exotische vruchten tot een decoratief
geheel.
Er zijn vele vruchten verkrijgbaar deze periode. Carambola
is zeer decoratief, kleine mini Victoria ananasjes, physalis, rode bessen,een halve passievrucht... Kies zelf maar.
0
1
2
3
4
5
- Gemiddelde waardering: 4/5 - (12 Stemmen) Categorie:Zo maar recepten Tags:Carpaccio van St Jakobsvruchten, Russische rode bietensoep, Entrecote en bearnaise, Vanillebavarois met exotische vruchten.
03-12-2011
Menu nummer 2
.
Het volgende menu, het tweede, is speciaal opgesteld om zo
weinig mogelijk werk te hebben terwijl je als gastvrouw- of heer mee aan tafel
zit.
Het is ook een menu zonder al te veel pretenties, gewoon
iets lekkers voor een feestmaaltijd onder vrienden. Geen stijf gedoe.
Hier gaan we weer!
Een kleine keuze aan
zeevruchten (aperitief)
Zeebaarsfilet met
kruidenkorst
Kalfsblanquette
Flensjes met
chocoladesaus en roomijs.
Het aperitief kan bestaan uit witte wijn of schuimwijn.
Champagne past hier niet echt omdat er verondersteld wordt dat het er nogal
amicaal en gemoedelijk zal aan toe gaan.
Ook geen zoete drankjes, dat past absoluut niet bij de zeevruchten.
Bier is wel geschikt, een frisse Duvel, alhoewel...? Als ik twee Duvels drink
kan je mij nadien van onder de tafel bijeen vegen. Een frisse Rodenbach? Er is
zoveel keuze...
Je hoeft er zelf weinig aan te doen. Koop een lading kleine
wulken, alikruiken en zeer verse ongepelde grijze garnalen. De wulken zullen
doorgaans vooraf reeds gekookt zijn door de vishandelaar. De kleine alikruikjes
(kreukels) worden zowel gekookt als rauw aangeboden. Indien ze nog rauw zijn
kook ze dan in een bouillonnetje met veel zout en een rood pepertje. Ook een
blaadje laurier en een takje selder. Hetzelfde voor de wulken, de alikruiken
moeten hoogstens een drietal minuutjes koken, wulken tien minuten. Laten
afkoelen in het kookvocht. Ze zelf koken is altijd veel lekkerder!
Aan de grijze garnalen hoef je verder niets te doen.
Er zijn ook smakelijke roze ongepelde garnalen op de markt, ook
kleine langoustines en die passen hier ook.
Zet de verschillende zeevruchtjes in schalen op de tafel en
voorzie enkele kommen met lauw water met een schijfje citroen er in om de
vingers te spoelen. Een vingerbol!
Indien je van het type bent, hoe vettiger, hoe prettiger,
voorzie dan ook nog enkele schaaltjes met verse zelf gemaakte mayonaise.
Zorg ook voor een apart servet maar geen papieren servetjes want
die verkruimelen direct..!
Zorg er eventueel voor dat je gasten nadien hun handen
kunnen wassen of voorzie een vochtig warm handdoekje.Die kan je op voorhand klaar leggen en nadien
opwarmen in de microgolfoven, zo doen ze dat ook in het vliegtuig...
Het voorgerecht.
Zeebaarzen zijn te koop voor relatief weinig geld. Ze worden
aangeboden variërend vanaf kleine visjes voor één persoon tot heel grote vissen
van vier kilo en meer per stuk. De kleintjes zijn de goedkope. Kies vissen van
ongeveer 400 gram per stuk en laat ze ontschubben en fileren door de
vishandelaar. Het vel moet aan de filet blijven! Gebruik hiervan één filet per
persoon. Controleer thuis nog eens of alle kleine graatjes uit de filets
verwijderd zijn, anders trek je ze er zelf uit met een epileerpincet of met een
klein tangetje...
De samenstelling van de kruidenkorst bepaal je gedeeltelijk zelf.
Gebruik diverse groene kruiden zoals peterselie, bieslook, dragon, salie, en
eventueel nog wat anders naargelang het aanbod op de markt.
Hak de kruiden, maar maak er geen moes van en meng deze met
ongeveer evenveel amandelpoeder of paneermeel, een eetlepel zachte mosterd, een
beetje citroensap en een grote klont malse boter. Peper en zout.
Kneed hiervan een pasta.
Bereid ook nog een begeleidend garnituur voor bij de vis.
Bijvoorbeeld een kleine ratatouille.
Als je hiervoor één rode paprika, één grote ui, één kleine courgette
en vier tomaten neemt heb je ongeveer voldoende voor een voetbalploeg, reserves
inbegrepen.
Pel de tomaten,verwijder de pitten en snij ze in kleine blokjes.
Schil de paprika met een dunschiller en snij in blokjes,
snij eveneens de courgette in kleine blokjes en versnipper de ui.
Stoof de ui aan in rijkelijk veel olijfolie en voeg dan al
de andere groenten toe. Giet er eveneens met gulle hand witte wijn over uit,
peper en zout en voeg er de tomaten aan toe en een kruidenbosje. Laat een
kwartiertje koken en proef. Je moet een dikke sausachtige substantie bekomen.
Desnoods voeg je wat wijn toe.
Mocht je bijvoorbeeld zelf een beetje puree met knolselder of
een ander pureetje, of zalfje van... , lekker vinden, dan kan en mag dat in plaats van de ratatouille komen...
Kruid de visfilets met peper en zout en wentel ze indien je
dit wenst in bloem. Kleur ze in olie of boter in een anti-kleefpan en schik de
filet op een platte braadslede... of twee. De filets hoeven niet gaar te zijn. Kneed
een klein worstje van de kruidenpasta en leg een rolletje of strookje van de
pasta op de vis...
Of de visfilet nu met het vel naar boven of naar onder op de
ovenschaal ligt, dat beslis je zelf maar. Desgewenst kan je elke filet in twee
stukken snijden, dat oogt een beetje mooier bij de presentatie. Je legt de
stukjes dan kruisgewijs op mekaar.
Voor het opdienen schuif je de vis in een hete oven, lang
hoeft dat niet te duren om het visje helemaal gaar te maken, verwarm ondertussen
de ratatouille en leg je visfilet op een bord, op of naast de ratatouille. Een
plukje kleurige scheutjes kan hier een zeer decoratief aspect aan geven. Rode
bietscheutjes of paarse shiso. Je moet zelf maar zien wat voor moois er
verkrijgbaar is. Desnoods enkele blaadjes rucola, dat vindt je nu overal.
Kalfsblanquette
Kalfsblanquette is een oeroud gerecht dat een beetje in de
vergetelheid geraakt is maar dat oh zo lekker is en daarom zelfs geschikt is
als feestgerecht. Een echt voordeel is het feit dat dit gerecht op voorhand kan
klaargemaakt worden en slechts hoeft opgewarmd te worden net voor het opdienen.
Normaal serveert men er gewone gekookte aardappelen bij of deegwaren of rijst.
Vermits het feest is, zou ik voor kroketjes opteren. Alhoewel wat is er fout
met een kom kleine gekookte krielaardappeltjes overgoten met gesmolten boter en
bestrooid met gehakte peterselie of gesneden bieslook. Veel werk is daar ook
niet aan.
Om op te dienen is het heel eenvoudig: zet de kommen op de
tafel en iedereen bedient zichzelf. Wie zijn bord niet leeg eet mag de afwas
doen...!
Benodigdheden :
Kalfsvlees
voor ragout, van de borst, nek, of schouder... vraag het aan de slager!
een wortel
en een ui, enkele takken selder.
een kruidenbosje
blanke roux
room
citroensap,
zeer verse
champignons
desgewenst
kalfsgehakt.
peper en
zout.
Bereiding:
Het kalfsvlees blancheren indien gewenst. Dus opzetten in
koud water, aan de kook brengen, één minuutje koken en nadien dit kookvocht
weggooien.
Opnieuw opzetten met water, als het kookt, afschuimen, het
kruidenbosje en de groenten toevoegen, zout en peper. Laat zeer zachtjes gaar
worden. Gemiddeld duurt dit een uur en een half. Proef na een uur een stukje
vlees om zeker te zijn. Indien er veel vet op het vlees zit laat je het
afkoelen tot de volgende dag en dan kan het vet gemakkelijk verwijderd worden.
Dit betekent ook dat je aan de bereiding reeds de dag voordien moet beginnen.
De volgende dag stoof je de champignons die in mooie
stukjes gesneden zijn in een beetje boter en citroensap. Deksel op de pan.
Zodra de champignons onder vocht staan zijn ze goed.
Maak het gehakt aan zoals gewoonlijk met een beetje ei,
wat paneermeel of beter nog met wit broodkruim en rol er kleine balletjes van.
Kook deze gaar in gezouten water. Dit kookwater kan je nadien weggooien. Indien je geen gehaktballetjes wil, laat ze dan
gewoon weg...!
Bereid een roux met boter en bloem en voeg zowel de
bouillon van het vlees als het sap van de champignons toe. Roer stevig met een
sausklopper en zorg dat er geen klontertjes in de saus komen. De saus mag niet
papperig dik worden. Proef of er voldoende peper en zout gebruikt is en voeg citroensap
toe tot de saus fris lichtjes zuur smaakt. Voeg nu het vlees, de champignons en
de gehaktballetjes toe.
Deze bereiding kan je gemakkelijk terug opwarmen of warm
houden in een bain-marie. Twee potten in mekaar waarvan de onderste heet water
bevat.
Net voor het serveren roer je nog een flinke scheut room
door de bereiding. Bestrooien met peterselie.
De hoeveelheid
vlees die je nodig hebt zal ongeveer 150 tot 200 gram per persoon zijn, het
gewicht van de gehaktballetjes inbegrepen. Bijvoorbeeld honderd gram kalfsvlees
en vijftig gram gehakt. Vijftig gram champignons per persoon is een goede hoeveelheid.
Dat alles is ruimschoots voldoende vermits er reeds een voorgerecht was..!
Trouwens de resterende blanquette zal de volgende dag nog
beter smaken.
Flensjes met chocoladesaus en roomijs.
De flensjes kunnen vooraf gebakken worden. Twee kleine flensjes
per persoon is voldoende.
Met één liter melk, vijfhonderd gram bloem, vijf of zes
eieren, honderd gram gesmolten boter, vanillesuiker en een snuif zout maak je
ongeveer dertig flensjes, afhankelijk van de grootte. Dus voldoende voor
vijftien personen. Zo heb je enig idee hoeveel flensjes je moet bereiden.
De chocoladesaus maak je door bijvoorbeeld 250 gram room aan
de kook te brengen en daar van het vuur weg 250 gram chocoladecallets door te
roeren. Niet meer laten koken. Eventueel gebruik je gewone grof gehakte donkere
chocolade.
Het roomijs koop je in de supermarkt of bestel je bij een
pasteibakker of ijssalon.
De flensjes kunnen heel gemakkelijk opgewarmd worden in een
microgolfoven. De saus op het vuur of ook in bain-marie.... De rest wijst
zichzelf uit.
Twee flensjes, een lepel warme chocoladesaus en een bolletje
ijs... Snel opdienen!
Je kan er een beetje geraspte kokos of poedersuiker over
strooien als decoratie.
Dat was dan de tweede boterham... mocht je vragen hebben,
stel ze maar..
0
1
2
3
4
5
- Gemiddelde waardering: 4/5 - (12 Stemmen) Categorie:Zo maar recepten Tags:Zeevruchten, zeebaars met kruidenkorst, kalfsblanquette, flensjes met chocoladesaus
26-11-2011
Menu nummer 1
.
Vanaf nu, en dat gedurende een paar weken zal ik een
menuutje voorstellen dat bruikbaar is voor kerstavond of in België ook voor
oudejaarsavond.
(Hoe je oliebollen
moet bakken dat weet ik niet.)
Ik zal ook proberen om het niet te moeilijk en het ook niet
al te duur te maken. Maar voor een feestje mag het toch ietsje meer zijn, dacht
ik?
Eerste voorstel dus:
Een crème brulée van
foie gras, te geven bij het aperitief.
Een kleine terrine van
zalm en langoustines
Een coq au vin of
een haantje in rode wijn voor de flaminganten.
Frisse verse
vruchtensalade en een sorbet.
Als aperitief zou ik het eenvoudig houden. Serveer een lekkere
frisse cava, methode traditionelle, prosecco of als je portemonnee het toelaat
een champagne. Er bestaan lekkere cavas voor zes tot zeven euro per
fles...Dat is zeker niet onoverkomelijk
voor de meesten onder ons... (Hoop ik)
Persoonlijk ben ik absoluut tegen gans die rompslomp aan
diverse hapjes en zoete drankjes waardoor je maag reeds gevuld is voor je aan
tafel gaat. Eén klein hapje en misschien een klein extra knabbeltje moet voldoende
zijn!
Voor de crème brulée is onderstaand recept voldoende voor
ongeveer zes tot acht personen. Dit hangt af van de grootte van de potjes die
je straks zal gebruiken.
Je hebt nodig:
100 g verse foie gras. Geen reeds voorbereide paté
van foie gras gebruiken!
100 gram
melk
100 g room
50 gram port
1 ei plus 1
eierdooier
1
koffielepel bruine suiker
diverse
groene gehakte kruiden
peper, zout
en nootmuskaat.
Bereiding :
Meng room,
melk, ei en dooier. Kruid met peper en zout en een snuifje nootmuskaat.
Snij de
lever in stukjes en bak deze zeer snel in een hete pan zonder toegevoegde
vetstof. Laat
afkoelen.
Mix alles te
samen met een keukenrobot of bekermixer of zelfs gewoon met een staafmixer.
Giet door
een zeef om eventuele zenuwen of vezels te verwijderen. Voeg de port toe.
Giet in
vuurvaste vormpjes en bak gaar in de oven in een bain marie bij 120 à 130 °C.
Eventueel
afdekken met aluminiumfolie om niet te veel kleur te laten krijgen op het
oppervlak
van de crèmes. Voelen met een mesje of ze gaar zijn.
Laat de
potjes afkoelen in de koelkast.
Bestrooi met
een weinig bruine suiker, brandt ze met een gasbrander.
Bestrooi met
gehakte groene kruiden. Bieslook bijvoorbeeld.
Dus dit hapjes kan perfect klaargemaakt worden voor de
gasten arriveren. Alleen het afbranden met een gasbrander moet nog gebeuren
maar dat duurt slechts enkele ogenblikken.
Serveren met een klein lepeltje en eventueel met kleine sneetjes
stokbrood.
Voor de terrine van
zalm en langoustines heb je een volledige zalmfilet nodig. Reken op een 150
gram per persoon. Dat is teveel maar dat teveel stop je nadien in de
diepvriezer voor latere doeleinden.
Ook enkele sneetjes gerookte zalm zijn nodig.
Minstens één grote verse of diepgevroren langoustine per
persoon. Beter nog zijn twee kleintjes.
Gebruik alleen het mooie ruggedeelte van de zalm.
Boter ook weer individuele vuurvaste vormpjes goed in. Dit
gaat zelfs goed in gewone koffiekopjes, wel van redelijk formaat.
Snij uit de dikke zalmfilet vrij lange stroken waarmee je de
binnenste zijkant van het vormpje bedekt. Leg hiertegen een strookje gerookte
zalm. Van een gedeelte van de afsnijdsels van de verse zalm maak je nu een
vulsel door dit in een keukenmachine fijn te maken. Laat de zalmsnippers eerst
half bevriezen en mix ze dan. Voeg een stevige snuif zout en peper toe terwijl
de machine draait. De vismassa wordt nu stevig, door het zout, en voeg nu
ongeveer de helft van het visgewicht aan room toe.Dus voor 200 gram zalmvlees, honderd gram
room. Dan de machine niet te lang meer
laten draaien want anders kan heel de zaak schiften.
Indien je centen genoeg hebt kan je nu een schijfje truffel
op de bodem van het vormpje leggen. Een takje platte peterselie is ook heel
decoratief maar geeft minder smaak.
Haal de staartjes uit de langoustines, pel ze, haal het
zwarte darmpje er uit en leg de staart of staartjes in het midden van het
vormpje op de bodem. Nu is de volledige bodem bedekt met zalm aan de zijkanten. In
het midden één of twee langoustine staartjes.
Vul de vormpjes verder op met de gemaakte zalmpastei en druk
goed aan met natgemaakte vingers. Zo kleeft het niet aan je handen.
Dit werk kan ook weer enkele uren voordien gedaan worden.
Laat de resten, de kopjes, scharen en pellen van de
staartjes, van de langoustines met een versnipperde ui, tijm en laurier en
peper een tiental minuutjes koken in een halve fles droge witte wijn. Leg de
mooiste kopjes van de langoustines dan opzij maar borstel ze eerst in met gewone
olie zodat ze glanzen.
Zeef het resterende kookvocht, en kook het in tot er nog
maar enkele eetlepels overblijven.
Proef; het moet goed afsmaken.Zet opzij.
Om nu het gerecht op tafel te brengen zet je de vormpjes met
vis in een diepe braadslede in een niet te hete oven, en giet kokend water
tussen de vormpjes en leg een vel folie er over tegen het uitdrogen.Normaal zal de vis gaar zijn na een tien tot
vijftiental minuutjes. Dit hangt van vele factoren af. Als de vismassa stevig
aanvoelt is alles in orde.
De saus maak je door de sterk ingekookte jus van de
langoustines op te werken met veel klontjes verse ijskoude boter. Vindt je dit
van het goede te veel gebruik dan eerst een beetje strooimaïzena en werk er
daarna toch redelijk wat klontjes koude boter door... voor de smaak. t Is
feest en dan steekt dat zo nauw niet.
Keer de vormpjes eerst om op een klein schoteltje want er
kan vocht uit komen.Dit vocht kan
verwerkt worden in de saus. Keer de vormpjes nu om en leg een kleine
zalmterrine in het midden van een bord, leg er een in de oven opgewarmd
langoustinekopje beschermend over heen en giet de saus rondom.
Versier eventueel met een stukje groente met contrasterende
kleur. Bijvoorbeeld een klein toefje groene broccoli of een mooie gebakken hele
cantharel.
Voor de coq au vin
heeft men een haan nodig, een stevige haan, die al enige tijd op het erf heeft
rond gelopen en als eens een kippetje gepakt heeft.
Gebruik anders een stevige poularde, dat is een kip van
meer dan 1,800 kg. Of een kapoen als die ergens te verkrijgen is...Of zo een dure kip met een label.
Laat de poelier de kip in mooie stukken verdelen, want ik
zie dat in de supermarkt nog niet gebeuren...Dus dan is er maar één oplossing, het zelf doen.
Snijd de twee bouten los en verdeel die in twee stukken
juist tussen het gewricht.
Hak het borststuk in een drietal mooie stukken en zorg er
voor dat de kip niet verhakkeld wordt.
Sommige recepten schrijven voor om de stukken kip nu te
marineren in rode wijn. Niet doen!
De saus krijgt daardoor allemaal witte tikjes afkomstig van
de eiwitten die in de rode wijn opgelost zijn.
De bereiding is eenvoudig. De stukken kip kruiden met peper
en zout en door bloem wentelen. De meeste bloem er ook weer af schudden.
Deze stukken kip bakken in boter tot ze mooi bruin zijn.
Laat de pan nog even op het vuur staan maar doe de stukken
kip over in een mooie pot die later op tafel kan gezet worden. (Eentje van Le
Creuset of een mooie koperen pan?)
Overgiet met de rode wijn, wees niet gierig, voeg een
stevige scheut cognac toe en een kruidenbosje. Dat is een busseltje met wat
tijm, laurier en enkele peterseliestengels met een touwtje samengebonden.
Flamberen is niet nodig tenzij om je huisgenoten te
imponeren en let op voor de dampkap of de gordijnen... Opgebrande cognac voegt
niet veel extra waarde toe!
Nog wat peper en zout en laat de kip nu maar stoven. Zo lang
mogelijk, normaal is vijfenveertig minuutjes voldoende.
Als rode wijn kan best één of andere volle rode wijn
gebruikt worden, niet te goedkoop want dat levert ook een goedkope saus op maar
een fortuin hoeft hij ook niet te kosten.
Sommigen doen er ook bruine fond bij. Klassiek is dit niet.
Maar wel goedkoper. Dan moet je wel bruine fond hebben maar die is te koop in
bokaaltjes. Enkele gehakte teentjes knoflook mogen er ook bij...maar het hoeft
niet.
Een echte haan zal wel eventjes moet sudderen vooraleer hij
gaar is maar een supermarktkip heeft zoals reeds gezegd slechts een drie
kwartiertjes nodig.
Maak ondertussen de garnituren klaar.
Gezouten spek, champignons en zilveruitjes.
Dit garnituur is ook een klassieker, het wordt ook wel een
garniture grand mère genoemd.
Niet grand merde zoals een Hollandse chef het ooit eens
zegde...
Het spek in blokjes of lardons snijden. Dit zijn reepjes
zonder zwoerd of kraakbeen.
Bak de spekjes in de pan die nog steeds binnen handbereik
staat.
Bak daarna de champignons. Snijd ze eerst in mooie hapklare
brokjes.
De zilveruitjes moeten gepeld worden. Stop ze daarom enkele
minuten in een kommetje met heet water. De pel wordt daardoor soepel en kan nu
gemakkelijk verwijderd worden. Zorg er ook voor om het worteltje er niet
volledig af te snijden, de uitjes vallen anders in ringen uit mekaar. Geef de
uitjes ook een kleurtje.
Het spek mag er bij vanaf het begin bij de bereiding. Voeg
de zilveruitjes en champignons pas op het einde van de bereiding toe, laat ze hoogstens
een kwartiertje meestoven. Anders komen er rubberachtige champignonballetjes te
voorschijn en kapot gestoofde uitjes.
Normaal zou de saus voldoende moeten gebonden zijn door de
bloem die aan de kip hangt maar als ze niet voldoende dik is kan ze bijgebonden
worden met één of ander. Liefst geen roux want daardoor ontstaat een troebele matte,
saus.
Neem wat aangelengd aardappelmeel of beter nog, haal de
stukken kip en garnituur uit de pot en laat de saus inkoken op een hoog vuur.
Proef ook even of de kruiding in orde is. Peper en zout is
voldoende, er moet echt niets anders bij.
Dit gerecht serveer je best met echte Vlaamse kroketjes.
Klassiek zou het beter zijn met aardappeltjes die in de oven gaar gebraden werden.
Pommes château zoals ze genoemd werden maar dat is echt, den ouden tijd.
Voor de vruchtensalade neem je de vruchten die je zelf
lekker vindt en die bij de groenteboer in de aanbieding staan. Bedruip de
gesneden vruchten met citroensap om het verkleuren tegen te gaan. Ook zo een
fruitsalade kan enkele uren, dus voor de aankomst van de gasten klaar gezet
worden.
Versier met iets roods, een aardbei misschien, met een
schijfje van een carambola en een paar blaadjes munt. Er zijn weldra
verscheidene exotische vruchten ter beschikking.
Leg een bolletje sorbet boven op het fruit. Een
citroensorbet, limoen, passievrucht...
0
1
2
3
4
5
- Gemiddelde waardering: 4/5 - (12 Stemmen) Categorie:Zo maar recepten Tags:Crème brulée van foie gras, terrine van zalm en langoustines, coq au vin, verse fruitsalade met sorbet
19-11-2011
Lekker smikkelen
.
Ons neefje, niet dat we maar één neefje hebben, maar bedoelde
neef wordt altijd aangeduid als het neefje, heeft een slimme manier ontdekt
om goedkoop en lekker te eten.
Over dat lekker eten zal ik het seffens nog eens hebben.
Het neemt daarvoor de telefoon en belt naar zijn tante,
zijnde mijn vrouw, en vraagt welke datum er vrij is om eens op bezoek te komen.
Liefst s middags en bij voorkeur een dag in de week...
De reservatie wordt hier dan in de grote agenda, die naast
de telefoon ligt, genoteerd.
Hij komt altijd netjes op tijd (soms toch) en brengt een mooie
bos bloemen mee voor zijn tante en een fles wijn voor de kok van dienst...
Zo zitten we dan te smikkelen van s middags tot het, zoals
nu tijdens de wintermaanden, reeds begint te donkeren.
Weldra breekt de kerstperiode weer aan... ik weet het, Sint
niklaas moet nog komen, maar er goed op tijd aan beginnen is de boodschap. In
ieder geval beter dan op 23 december nog snel een menuutje samenstellen uit het
televisie programmaboekje... en vlug naar de Aldi rennen in de hoop om daar nog
wat te vinden...!!
Je kan ook op 17 december naar één kijken. Jeroen Meus is nu
reeds druk in de weer met een kerstspecial van Dagelijkse kost. Kijk op
zaterdag 17 december 2011 naar een extra lange aflevering waarin hij enkele
culinaire kersttradities onder de loep zal nemen.
Je kan eveneens de volgende weken hier deze rubriek blijven
volgen. Van af nu zal ik elke week tot na Nieuwjaar, een menuutje bespreken dat
thuis moet realiseerbaar zijn.
Om te beginnen met het menu dat wij enkele dagen geleden
naar binnen gewerkt hebben, samen met het neefje.
Volgens mij was het een eenvoudig menu. Aperitief, een koud
voorgerecht, een hoofdschotel, dessert en koffie.
Maar ieder stelt zijn normen een ietsje anders.
Het is niet zo dat, omdat ik kalfszwezeriken lekker vind,
iemand anders dat ook op prijs stelt.
Kroketten komen hier thuis nooit op tafel. Voor vele
personen kan een feestmaaltijd zonder kroketjes niet...
De eerste regels waar je moet op letten bij het samenstellen
van een feestmenu zijn de volgende:
Hoeveel personen komen er?
Kan mijn keuken deze hoeveelheid baas?
Heb ik ruimte genoeg in de keuken om dit alles teverwerken?
Heb ik voldoende apparatuur, oven(s), potten, pannen ?
Kan ik al die gerechten wel maken? Ken ik voldoende de
receptuur?
Zijn er voldoende borden, glazen en dergelijke in voorraad?
Dan:
Maak een boodschappenlijst en zorg dat alle grondstoffen de
dag voordien in voorraad zijn!.
Begin op tijd aan de bereiding.
Zorg voor een eenvoudig maar lekker menu dat door iedereen
gelust wordt.
Lusten je gasten zaken zoals : oesters , foie gras,
carpaccio, rauwe vis..?
Begin niet aan experimenten als er gasten zijn!
Allergieën, vegetariërs, getuigen van Jehova, indignados?
Ik kan dat alles hier niet uitmaken, dat moet ieder voor
zich beslissen.
Terug ter zake!
Het neefje kwam op tijd, had een zeer mooie ruiker witte
bloemen bij voor mijn vrouw, waarin witte tulpen en een fles cava voor mij!
Toevallig geven wij ook altijd cava als aperitief. Hoogst
uitzonderlijk, het hangt er van af voor wie, komt er ook wel champagne op
tafel.
Als aperitiefhapje had ik daarbij een scampi gemaakt met een
reepje gerookt spek rond en een zuurzoete saus. Een drietal kleine scampi per
persoon, ontdooid, gepeld, van het darmkanaaltje ontdaan en omwikkeld met een
half reepje flinterdun gesneden gerookt spek. Een houten prikker daardoor en
dat zet je dan klaar in de koelkast. Kruiding is niet nodig. Het spek geeft de
smaak.
Om op te dienen heb ik een kwakje zuurzoete saus uit een
fles genomen. Het was dan ook nog geen
kerstfeest. De was saus gekocht in de supermarkt, te vinden bij de
Aziatische spullen.
De scampis heb ik gebakken in een lekje olie maar laat
vooral de scampis niet te lang bakken anders worden ze taai. Het prikkertje
dat in de scampi zit maakt het ook gemakkelijk om ze te om te draaien in de
pan.
Meer moet dat niet zijn. Soms heb je reeds geen honger meer
na het nuttigen van veel te veel hapjes bij het aperitief!
Terwijl mijn vrouw zich dan ontfermde over de witte wijn,
een witte Bourgogne, heb ik drie borden met gerookte vis klaar gezet.
Dat is dus doodsimpel... je moet alleen zorgen dat alles in
huis voorradig is. Ook is dit geen echt origineel voorgerecht, vijftig jaar
geleden was het nog hip... maar het paste nu toevallig in het decor. Mijn
decor!... Er zijn trouwens nog steeds veel mensen die dit een perfect voorgerecht
vinden...!
Een greepje sla op een groot bord. Ik had veldsla genomen
maar die is een ietsje te zoet vond ik achteraf. Rucola is te sterk van smaak
maar een witloofslaatje of een beetje fijn gesneden ijsbergsla, zouden het goed
doen. Niet te vergeten, de sla eerst een klein beetje op smaak brengen met een
lichte vinaigrette met wat mosterd. Indien je dit hebt, vinaigrette met
mierikswortel past ook heel goed.
Dan een sneetje gerookte zalm, een sneetje gerookte heilbot
en een reepje gerookte paling...
(Telkenmale ik in
Nederland kom koop ik daar een pakje gerookte paling... maar hier ook te
krijgen in de betere supermarkt.)
Een totaal gewicht van ongeveer 100 gram vis per persoon is
een mooie portie.
Nog een drietal kleine kerstomaatjes er bij, een hoopje
gehakte peterselie en een greepje fijn gesnipperde ui of beter nog, sjalot.
Mocht je nu toevallig nog ander groen in huis hebben dat
hier bij past dan mag dat natuurlijk ook op het bord. Tuinkers, groene asperges,
bieslook ...?
Zo, en dan zit je zelf mee aan tafel, de voorbereiding
bestond er uit om de sla te wassen en een klein beetje vinaigrette te maken. Open
de plastic verpakking van de gerookte vissen, reeds goed op voorhand. Zo ademt
de vis en zullen de sneetjes gemakkelijk van mekaar los komen.
Een koud voorgerecht heeft als voordeel dat er geen koken
aan te pas komt en de keuken zo minder belast wordt!!!
Als hoofdgerecht had ik een stukje hertengebraad gekocht.
Gewoon uit de diepvries... Het is zelfs vrij goedkoop vlees, ingevoerd uit
Polen. Die Polen mogen ook eens wat terug geven in de plaats van wat ze hier
reeds allemaal weg gesleept hebben. (Mijn auto onder andere...) Zevenhonderd en
vijftig gram woog het stukje vlees... voor drie mensen dus te veel, maar er
komt ook nog een morgen.
Het vlees lag reeds van de dag voordien in de koelkast te
ontdooien in zijn oorspronkelijke verpakking.
Ook in Nederland had ik een zak met kleine peertjes, Gieser
Wildeman gekocht, voor een prikje... (In Nederland.) Dergelijke kleine
schattige peertjes zijnhier ook te
vinden hoor, na wat zoekwerk. Ze blijven zeer lang goed als ze koel bewaard
worden. Deze peertjes worden hier ook Jefkes genoemd maar ik begin er nu aan te
twijfelen of Jefkes en Gieser Wildeman, wel hetzelfde is. ( Jefkes, zouden
oorspronkelijk uit Ninove komen... indien iemand daar iets over weet...?)
De peertjes heb ik de dag voordien reeds geschild,
gehalveerd, het klokhuis verwijderd en gaar gestoofd in een lichte rode wijn
met een beetje suiker en een stokje kaneel. Als ze dan overnacht kunnen rusten
in het stoofvocht worden ze mooi donker paars-rood...
Hetzelfde is gebeurd met een zakje verse Amerikaanse
veenbessen. De bessen best eens wassen, de eventuele slechte er uit zoeken en
opzetten onder deksel met een bodempje water een schepje suiker.
Dat stond dus allemaal klaar, reeds van de vorige dag.
Als aardappeltje had ik voor ieder twee rösti gemaakt. Grote
aardappelen, bintjes, grof geraspt, lichtjes gekruid met peper en zout en dan
het meeste vocht er uit geknepen. Hiervan platte koekjes gevormd en zeer traag
gebakken in een beetje olie in een antikleefpan.
Ook dit kan op voorhand gedaan worden, toch enkele uren. Op
het ogenblik dat je de aardappelen nadien nodig hebt stop je ze een paar
minuutjes in een hete oven.
Het vlees is op voorhand te bereiden. Ik heb het zelfs klaar
gemaakt boven op het vuur, niet in de oven. Het vlees kruiden met peper en
zout, een kleine ui en een stukje wortel, schillen en in stukjes snijden. In een
zo klein mogelijk pannetje of potje of wat dan ook, liefst eentje in koper of
gietijzer (Le Creuset), laten kleuren, met een klontje boter aan alle zijden.
De ui en wortel bijvoegen evenals een blaadje laurier, een takje tijm en een
teentje knoflook. Deksel er op en regelmatig
een eetlepeltje water toevoegen. Hoelang het vlees moet braden dat kan ik hier
per schriftelijke cursus niet uitleggen... dat is alleen de ervaring die je dat
kan leren... het vlees moet na het braden nog lichtjes soepel aanvoelen als je
er op drukt... en dat zegt dus ook weinig of niets!
Het braden in een pot op het vuur, onder deksel, heeft als
voordeel dat je een zeer mooie donkere jus bekomt met veel smaak.
Zevenhonderd en vijftiggram vlees van het hert heeft zoiets nodig van een twintig minuutjes
braadtijd... ongeveer , bijna... omtrent..!
Je kan de braadjus nu afwerken met een scheut water en een
slok rode wijn. Wil je de saus wat zoeter voeg er dan een eetlepel
aalbessengelei bij en breng op smaak met peper en zout indien nodig. Laat een
tiental minuutjes koken en giet door een zeefje.
Op het ogenblik dat je het vlees wil opdienen kan het voor
een tiental minuutjes in een goed warme oven, samen met de aardappelen
opgewarmd worden. Laat het vlees daarna weer een paar minuutjes bekoelen en
snij het dan in mooie plakken. De peertjes en veenbessen warm je op, op het
vuur... en dan is er wel wat werk aan de winkel... maar ja!?
Wij dronken er een Duitse rode wijn bij, het was een
experiment dat zeer goed meeviel. Een zachte volle rode wijn. Ruppertsberger,
Dornfelder Rotwein. ( Trocken)
Als nagerecht had ik een notentaart gemaakt. Hier
is het
recept te lezen. Zie bij Pecan pie.
Zo een stuk notentaart is zware kost. Nadien kan je geen pap
meer zeggen, maar dat is ook voor niets meer nodig.
Daarbij was er nog een potje koffie met wat Belgische
pralines en het werd sneller avond dan verwacht...
Een paar weken geleden schreef ik hier over Evelyn, de
Afrikaanse huishoudhulp die mij vissoep, op Ghaneese wijze, heeft leren
maken...
Ze vond niet in de kruidenkast wat ze nodig achtte, maar ze zou de kruiden later meebrengen van de
Afrikaanse winkel. Maki, was hetgeen dat er ontbrak om de soep echt goed af te
werken naar haar zin...!
Het probleem is nu opgelost. De volgende maandag kwam ze
fier tonen wat ik nodig had om een echte Afrikaanse vissoep te maken... Twee
blokjes Maggi had ze bij in haar handtas, één blokje met kip en één blokje
met rundsmaak.
Ik heb de blokjes met dank aanvaard en zal ze de volgende
keer zeker en vast gebruiken!
Bij Vrijdag,
visdag, dat is het stukje dat nog een ietsje lager te vinden is dan dat
over de vissoep, had ik toch kuit in een harder gevonden!? Nog even herhalen;
een harder is een vis... ! Van die kuit wordt een dure delicatesse gemaakt,
bottarga, of hoe het ding ook moge heten!
Toen heb ik de kuit achteloos in de koelkast achter gelaten
in een kommetje, bestrooid met een greepje grof zeezout. Elke keer ik in de
koelkast iets kwam halen, en dat gebeurde nogal, de witte wijn staat daar
lekker koel, heb ik de vingergrote kuitjes plichtsbewust omgedraaid om ze langs
alle kanten te laten doordringen met zout.
Volgens de traditie wordt de kuit daarna gedroogd in houten
bakjes of rekjes of plankjes of weet ik veel, ik heb nog nooit gezien hoe het
gedaan wordt.
Nu vond ik toevallig in een schuif, een lade van een
keukenkast twee
plankjes , zoals die bijvoorbeeld gebruikt worden om een boterham op te
serveren in een café of taverne of thuis.
De twee stukjes gezouten kuit heb ik daartussen geplaatst en
de twee plankjes op mekaar geklemd met twee elastiekjes.
Daarna de plankjes buiten gelegd waar het toen toch
behoorlijk fris was. Regelmatig heb ik de twee stukjes kuit dan een slag
gedraaid en het geheel elke keer lichtjes samen geklemd door middel van de
elastieken.
Vandaag, na ongeveer een maand, voelden de stukjes kuit naar
mijn idee voldoende hard en gedroogd aan om gegeten te worden.
De twee stukjes kuit zagen er nu veel donkerder uit dan bij
het begin van het experiment. Een beetje zoals de drolletjes, die de poedel van
de buurvrouw van drie huizen verder, hier soms achter laat op de stoep!
Ik heb er dan zeer voorzichtig een dun schijfje afgesneden (niet
van die poedeldrollen) en geproefd... dan nog eentje, en nog eentje... Het was
om te testen of ik in leven zou blijven. Tot hiertoe is er nog geen
levensbedreigend symptoom te melden. Mocht er nu volgende week, plotsklaps geen
nieuw stukje meer verschijnen, dan kan ik jullie alleen maar aanraden om zelf
het experiment niet uit te voeren.
Ik heb mijn vrouw ook een stukje laten proeven...!Die vond het spul veel te zout, maar die vindt
alles veel te zout... dus die zal de slag wel overleven. Ik zal haar vragen,
indien nodig, om hier een overlijdensbericht te plaatsen...! (Het zal, laten plaatsen, worden vrees ik!)
Alle gekheid op een stokje, deze gedroogde en gezouten
viskuit zal wel niet smaken zoals de echte bottarga. Maar slecht is toch iets
heel anders hoor!
Alleen al de kleur klopt niet, de echte bottarga heeft een
oranje kleur en heeft een korrelig uitzicht na het snijden. Mijn, t is te
zeggen, de viskuit die ik hier heb is donkerbruin van kleur.
Ik had dan ook geen keuze, het was die kuit of geen... er
was geen andere in voorraad!
Nu achteraf bekeken denk ik dat de kuit niet voldoende
ontwikkeld, te jong, was waardoor hij niet oranjekleurig maar donkerrood bruinig
geworden is.
Ook zou het kunnen dat de bottarga die in het zuiden
gemaakt wordt behandeld is met salpeter of nitrietzout... zo blijft de kleur
veel frisser.
Dan nog een goede raad: kom liefst de eerste week niet op
bezoek, want anders krijg je gegarandeerd fijne sneetjes huisgemaakte gedroogde
viskuit bij je glaasje witte wijn. Je mag dan ook nog uitleggen of je het
lekker vindt of niet!
Iets heel anders.
Een paar weken geleden hoorden we op de radio dat de Zeeuwse
mosselen niet meer geweest zijn wat ze zouden moeten zijn. Soms vraag je jezelf
af, waar houden die radiomensen zich toch mee bezig? Maar het kan ook wel eens
nuttige informatie opleveren... een beetje onthutsende resultaten in dit geval.
Mosselen bevatten een bepaalde hoeveelheid gekookt mosselvlees
per kilogram ongekookte mosselen.
Dit mosselgewicht wordt elke jaar aangekondigd met veel
toeters en bellen. Iets wat gewoon niet mogelijk is want hoe kan men in
godsnaam op voorhand weten hoeveel vleesgewicht er in een bepaalde portie
mosselen zal zitten? Het gaat dus om een gemiddelde. Een goed jaar of een
slecht jaar!
Toch beloven de mosselkwekers soms tot dertig procent
vleespercentage, wat ze nooit halen, vijfentwintig procent is al een heel mooi
cijfer. Dit betekent dat een kilo mosselen nadat ze gekookt zijn 250 gram
mosselvlees moeten opleveren. Nu hebben die radiomensen dat eens nagewogen. Dit
in de maand oktober, want de test is al enkele weken oud. Oktober zou de ideale
maand moeten zijn om mooie volle mosselen op de markt te vinden. Ze hebben
mosselen gebruikt zowel uit de supermarkt als merkmosselen, zeg maar Prins en
Dingemanse
De mosselhandel heeft al lang geleden een systeem ingevoerd
waaraan de consument kan aflezen of hij een grote of een kleine mossel koopt.
De kleinste mossel heeft het predicaat extra
gekregen, de iets grotere mossel heet dan super,
daarop volgt de imperiaal en
uiteindelijk heb je nog de jumbos.
Er bestaat zelfs nog een grotere, de goudmerk
maar die zie je bijna nooit.
De prijs is ook naargelang, des te groter de mossel, des te
duurder. Jumbos zijn daarom ook altijd de duurste mosselen, omdat ze groot
zijn... en veel vlees bevatten, zou je denken?
Bij controle bleken de jumbos het minste vlees te
bevatten!!!
Honderd en tachtig gram per kilo. De supers (kleine)
daarentegen haalden tot 220 gram gewicht aan mosselvlees!!!
Toevallig kocht ik per vergissing een pak jumbo mosselen in
de supermarkt. Kennen jullie dat? Klanten die in de rekken rommelen en dan
alles door mekaar gooien? Zo bracht ik onverwacht een pak jumbomosselen naar
huis. Iets wat ik anders nooit zou kopen.
Toen heb ik zelf de test uitgevoerd en inderdaad uit een pak
van twee kilogram jumbomosselen kwam er juist gewogen, 360 gram mosselvlees.
180 gram per kilo!
Dus bij jumbomosselen betaal je veel voor de schelpen.
Wat er wel veel in de mosselen zat was vocht. Ik had niets
toegevoegd, gewoon wat ui en selder en er kwam meer dan een halve liter
kookvocht vrij uit die mosselen...
Ik heb hier vroeger al veel positiefs geschreven over de
Franse bouchot mosseltjes... Daarbij moet je zoeken naar een beetje vocht... en
bij dezelfde bouchots heb ik ooit tot 350 gram mosselvlees gewogen. Het enige
probleem is dat deze smakelijke lekkere mosseltjes hier niet zo gemakkelijk te
vinden zijn. Dit omdat de Belg is er nog steeds van overtuigd is dat een grote
mossel ook een lekkere mossel is... De schelp is zwaar, dat wel...
Maar kom, we laten het ons niet aan het hart komen en we
maken er mosselsoep van, een dure soep weliswaar, maar wat wil je? Veel boter
en een dikke boerin?
Nadat je het grootste deel van je 180 gram mosselen
opgegeten hebt laat je er liefst nog enkele liggen. Die zullen later dienen als
garnituur in de soep.
Of koop wat meer mosselen.
Nadat de mosselen gekookt zijn zeef je het kookvocht, laat
dit bezinken en giet het dan nogmaals voorzichtig over in een andere kom. Op de
bodem van de eerste kom zal vermoedelijk wat zand overblijven. Dat gooi je
uiteraard weg.
Nu kan je twee wegen op. Ofwel maak je en blanke soep, ofwel
een rode mosselsoep met een mediterraan karakter.
De blanke versie is de gemakkelijkste.
Voeg bij het mosselkookvocht, veronderstel dat dit een halve
liter is, een kwart liter water en een kwart liter gewone eenvoudige witte
wijn.
Maak een roux met een eetlepel boter en een opgehoopte
eetlepel bloem. Giet het mosselvocht er bij en zorg voor een glad soepje.
Indien er brokjes inzitten, stop dan de mixer er even in. Normaal moet de smaak
nu goed zijn, zelfs zonder bij te kruiden. Desnoods voeg je dus wat peper en
zout toe en een snufje kerriepoeder mag ook wel.
Om de soep af te werken kan je vooraf enkele snippers groene
selder of rode paprika koken in een bodempje water en dit bij het soepje
voegen, zonder het kookvocht van de groente.
Voeg nu ook nog een overschotje van de gekookte mosselen
toe, en zeer belangrijk, een deciliter room. Deze room maakt de soep smeuïg en
smakelijk. Anders voelt ze eerder ruw aan in de mond.
De rode soep gaat als volgt:
Zorg voor een grote handvol fijn gesneden groenten zoals,
prei, selder, wortel, ui, of wat je hiervan in huis hebt. Zorg liefst ook voor
een stukje venkel, eveneens in mooie stukjes gesneden, en enkele
knoflookteentjes.
Stoof deze groenten samen met de knoflook aan in olijfolie
en als ze glazig geworden zijn doe je er het mosselvocht bij. Dus hier ook het
mosselvocht, plus water, plus de witte wijn.
Voeg er nog een lepel tomatenpuree bij en een klein greepje
saffraandraadjes. Wat je juist tussen twee vingertjes kan nemen is voldoende.
Laat een twintigtal minuutjes koken.
Een heel klein snufje pikant, zoals cayennepeper, mag ook. Indien
je wil mag de soep zeer lichtjes gebonden worden met bijvoorbeeld wat
sausbinder. Zonder binding is het even goed!
Voeg nog enkele overgehouden gekookte mosselen toe als
garnituur. Serveer met croutons die gebakken werden in olie en ingewreven zijn met
een knoflookteentje. De croutons snijd je uit een dun stokbrood, gewoon een
sneetje baguette.
Een flesje Provençaalse witte wijn past hier uitstekend bij.
Voor zij die het nog niet zouden weten, een consommé is een
heldere soep. Een klare bouillon!
Veel amateurs durven niet aan de bereiding beginnen omdat ze
vrezen dat de consommé toch zal mislukken. Mislukken betekent hier, niet helder
worden.... Misschien hebben ze zelfs gelijk want vroeger tijdens de examens
werd er regelmatig (verplicht) consommé gemaakt... en wat dacht je? Gemiddeld
mislukten er vier leerlingen op zes in het opzet..! De reden hiervoor is
eenvoudig; tijdens het klaringsproces moet je over je consommé waken zoals een
kersverse moeder dat doet bij haar pasgeboren baby...!
Heel het proces om een consommé te maken en te klaren staat hierin het lang en in het breed beschreven. Vooral in het lang!
Maar in het kort: een sterke krachtige fond, een bouillon,
wordt helder gemaakt op een zeer speciale manier. Namelijk door kippeneiwit en eiwitten uit vlees, gecontroleerd te laten stollen in een hete
vloeistof, de troebele bouillon in dit geval. Tijdens het stollingsproces neemt
het traag vast wordende eiwit, alle onzuiverheden op, waardoor een heldere
vloeistof overblijft.
Praktisch komt het hier op neer dat vlees en beenderen samen
met diverse groenten en kruiden gekookt worden gedurende lange tijd om zo een
sterke bouillon, een fond, een afkooksel dus, te bekomen.
Dergelijke bouillon is altijd een beetje troebel en die moet
helder gemaakt worden!
Na afkoeling en het grondig ontvetten van deze fond wordt er
een hoeveelheid kippeneiwit en gemalen rundvlees, plus nog een lading fijn
gesneden groente, toegevoegd en dit brengt men dan voorzichtig aan de kook.
Hier zit nu het kritieke punt....! Als de massa te hevig gaat koken loopt het
fout!!! Eens de massa aan de kook komt moet het vuur onmiddellijk zeer laag
gezet worden anders treden er hevige turbulenties op in de kookketel... met opnieuw troebel worden van de fond als
gevolg.
Eens de massa aan de kook, laat men het geheel zeer zachtjes verder trekken, niet hevig
koken, amper borrelen, gedurende een uur tot zelfs twee uur.... Daarna wordt de
fond door een zuivere doek gefilterd en voila, de consommé is klaar, zowel in
de betekenis van gereed voor consumptie als in de andere betekenis zijnde,
helder!
Eens je de juiste techniek begrijpt om een fond te klaren
wordthet werkelijk een zeer eenvoudig
klusje om een consommé te bereiden. Hoe leer je de techniek? Door het te doen
natuurlijk en liefst verschillende keren!
Dimitri Verhulst zegde enkele dagen geleden op televisie:
het internet is een vuilbak! Hij zou als schrijver beter moeten weten. Het
moet zijn, vuilnisbak!
Maar hij heeft wel gelijk, als je rommel wil vinden, zeker
tussen de recepturen, zoek dan maar op het internet. Toch komen er soms tussen
al dat kopieer en plakwerk wel interessante artikeltjes te voorschijn.
Zo vond ik onlangs in deze vuilnisbak een nieuwe techniek om
consommé te klaren. Het principe zou ontdekt zijn via de moleculaire keuken.
( Iemand nog iets gehoord over de moleculaire keuken de laatste tijd..?)
De site waarop het procedé beschreven vindt je hier.
De tekst is Engels... dus een beetje vertalen kan geen
kwaad.
The classical
clarification technique involves floating a protein raft on the stock but many
things can go wrong in the process and requires great culinary skills to
prepare a perfectly clear consommé using this technique.
Dus, de klassieke bereidingswijze gebruikt een eiwitnetwerk
om te klaren maar dit vergt grote culinaire handigheid en verschillende zaken
kunnen fout gaan...! Dat is dus de mening van de Engelstalige schrijver.
Ook zou de smaak, het mondgevoel, van een consommé die op de
moleculaire manier geklaard wordt minder vol zijn. Als je verder leest wordt
wel duidelijk waarom.
Het klaringsprocedé is inderdaad zeer eenvoudig... Tijdens het
lezen dacht ik al, dat ga ik ook eens proberen. Toevallig had ik een potje
runderfond in de koelkast staan en een handvol gekookte tortellini. t Zouden
tortellini al brodo kunnen worden...
Maar, toen kwam de kat op de koord... of de aap uit de mouw?
De fond moet voor dit procedé voldoende gelatine bevatten of
anders werkt deze techniek niet. Mijn fond was van het waterige soort...! Indien
er onvoldoende gelatine in de fond aanwezig is moet je gelatine toevoegen tot
zo een dertig gram per liter fond.
Een pakje gelatine van 20 gram kost ongeveer 1,25 euro. Dus
voor één liter fond maakt dat reeds 1,90 per liter. Daar haal je dan voldoende
consommé uit voor drie personen.
Volgens de klassieke gangbare normen heb je honderd gram
gemalen rundvlees nodig en een eiwit of twee. Dat is heel wat goedkoper want de
eiwitten zijn meestal overschotten en honderd gram mager rundvlees (
schenkel) kost hoogstens één euro! De klassieke klarif met vlees brengt ook
nog extra smaak in je consommé...
De fond wordt daarna bevroren en na de bevriezing wordt de
bevroren blok fond, ofde in blokjes gesneden bevroren fond, in een met een filterdoek
beklede zeef gelegd om uit te lekken tijdens het ontdooien. Het vocht dat er
uit lekt is kristalhelder.... en bevat alle smaakstoffen...!
Zeer juist! Behalve de gelatine, want die is niet ontdooid,
die blijft als een filterend netwerk over in de zeef.
Deze theorie klopt helemaal. Dikwijls heb ik dat al gezien
dat een pot fond die uit de diepvriezer kwam na het ontdooien in een plas
heldere vloeistof dreef. De smaak van die heldere vloeistof was, of is,
helemaal zoals het zou moeten zijn.
Maar, en nu komen we terug op dat mondgevoel, dat is
verdwenen.... Dat mondgevoel ligt nog in de zeef... de gelatine, want het is
die gelatine die juist dat speciale gevoel veroorzaakt, een lichtjes plakkerig
gevoel in de mond. Het kleeft aan je gehemelte en vult daarbij je smaakpapillen!
Dan komt er nog bij dat dit ontdooien zeer lang kan duren,
tot twee dagen als het over een beetje een grote hoeveelheid gaat.
Het ontdooien moet in een koelkast gebeuren. Ten eerste om
geen bacteriegroei toe te laten en vooral omdat de gestolde gelatine stevig
moet blijven. In een huishoudelijke koelkast neemt dit zeer veel plaats in
beslag.
Dus het idee voor mijn tortellini al brodo werd afgevoerd!
Dan schreef nog iemand als opmerking dat hetzelfde procedé
vier keer sneller gaat als je in plaats van gelatine agar zou gebruiken. Agar
is een plantaardig bindmiddel, gelijkend op gelatine, veel gebruikt in de
Aziatische keuken.
Goed, maar in een goede fond zit toch altijd wel een beetje
gelatine... wat gebeurt daar dan mee?
Agar is nog duurder dan gelatine, ik ken de prijs niet juist
maar om een liter fond hiermee te binden komt het zeker op drie euro als je
gezuiverde poeder-agar gebruikt.
Met de ruwe strengen agar wordt het wel wat goedkoper maar
waar vindt je die?
In Nederland in de toko, hier in België zou ik het niet
weten.
Misschien is dit een interessant idee om een consommé te
klaren, om eens getest te worden door hobbykoks of door experimenteerders met
veel tijd.
Mijn potje fond uit de koelkast is later veranderd in een
gewone dagsoep gemaakt met wat restjes van groente die er nog inzaten... Het was
nog lekker ook.
Een goede consommé zou toch beter geweest zijn.
Ik gebruik hier opzettelijk de termen fond en bouillon door
mekaar. Op vele, vooral Nederlandse sites,laat men doorschemeren dat een fond een sterk ingekookte bouillon zou
zijn... ?! (Schouderophalend)
Een bouillon is een afkooksel... Een fond is een bouillon
met een specifieke naam... Dat is alles. Blanke fond is dus een bouillon van
beenderen en/of vlees die geen specifieke kleur heeft.Blank. De term fond is slechts vrij recent
ontstaan. Einde negentiende, begin twintigste eeuw, toen men begon te
specificeren dat men in plaats van gewoon uit een universele ketel bouillon,
ook bouillons kon maken met specifieke eigenschappen zoals een bruine bouillon
of een visbouillon die dan later fumet genoemd werd wegens de sterke geur...!
Indien geïnteresseerd in de bereiding van consommé, lees dan
absoluut nogmaals het stukje over consommé hier.
Het wildseizoen is volop aan de gang...Mooie fazanten met een hagelwitte reep spek
op hun borst gebonden liggen nu bij de poelier in de etalage te schitteren
naast de donkere, bloederige hazenruggen en de reebiefstukjes...
Toch is niet iedereen zo wild van wild!
Zie je waar ik naar toe wil?
We gaan iets maken dat nogal wild lijkt, maar eigenlijk een
heel beschaafd gerechtje is met een tamme vogel maar die er nogal fazantachtig,
dus wild uit ziet...
Vanmiddag zag ik in de betere supermarkt een schaaltje
liggen met daarin vier parelhoenborstjes. Voor zover een parelhoen borsten
heeft, in de zin dat ik aan borsten denk, waren het nogal minuscule dingen... Zelfs
geen AA, denk ik... mijn kennis hierover laat misschien wel iets te wensen over.
De prijs was naargelang, slechts weinig euros.
Parelhoenders zijn
hoenderachtige vogels met veel ondersoorten. Ze worden in Nederland ook
poelepetaten genoemd, van poule-pintade, in het Frans heet een parelhoen een
pintade.
Het pintada, komt
dan weer uit het Portugees; geschilderd, wegens de witte stippen op hun
verenkleed. Ze smaken licht
wildachtig en kunnen in tijden van armoede de fazant vervangen.
Dan eens kijken wat er hiermee kan klaargemaakt worden?
Na wat gerommel in mijn fotobestanden vond ik een pracht van
een foto gemaakt tijdens een examen in de school van minstens vijf jaar geleden
met als onderwerp: parelhoenborst met paprikacoulis.
Vroeger zaten fotos opgeborgen in een oude gekreukte
schoendoos van een merk dat reeds lang niet meer bestaat. Nu vindt je fotos in
een bestand waar je niets meer in terug vindt!
Op deze foto zie je drie stukjes parelhoenfilet, gevuld met
iets... maar wat? Ik weet ook niet meer wat, maar dat is geen probleem, we
vinden wel iets. De rozerode saus is de paprikacoulis.
Als je een parelhoenborstje bekijkt, zie je dat daar een vel
op vast zit. Laat dat er aan! Zelfs al lust je het niet, dat vel geeft smaak en
houdt straks het vlees sappig tijdens het braden.
Aan de andere kant van de filet vindt je een kleine filet,
zo een pinkje dik, die er zeer gemakkelijk kan afgehaald worden, zuiver wit
mals vlees maar zonder smaak.
Haal die filetjes er af maar bewaar ze wel.
Nu gaan we eerst de vulling maken, zoals op de foto te zien
is. Welke vulling dat juist is weet ik dus niet meer maar geen probleem, we
maken er wel iets van.
Er zijn nu volop wilde paddenstoelen te vinden; bakjes met een
paar verschillende soorten voor een schappelijke prijs. Dikwijls zijn dit
shiitakes ( gekweekte), oesterzwammen (gekweekte), een paar gekweekte bruine champignons
en twee cantharellen die de houdbaarheidsdatum al even voorbij zijn en nog drie
smaakloze trechtercantharellen... Dat wordt dan aangeboden als
boschampignons.... en wij geloven dat allemaal...!
Koop toch maar zo een bakje.
Zorg ook voor enige sjalotten en een bosje peterselie. Als
je geen paneermeel in huis hebt breng dat ook mee.
Verder zijn er nog nodig, twee of drie rode paprikas, een
klein doosje room, een potje gevogeltebouillon. Het laatste kan je natuurlijk
ook eerst zelf gemaakt hebben of anders los je een half kippenbouillonblokje op
in een beetje heet water.
Als je toevallig een bevriende slager kent, of misschien bij
de poelier, kan je misschien een varkensdarmnetje bekomen, of een stukje ervan
is reeds meer dan voldoende.
Dit varkensdarmnet klinkt nogal vies en klinkt verder ook
niet erg uitnodigend maar iedereen kent het toch. Het ligt nooit in de toonbank
van de slager maar je ziet het wel op de patés liggen. Een netwerkje van vet...
Indien je de slager diep in zijn ogen kijkt krijg je misschien wel een
stukje... ( van zijn darmnet...) Zelfs als het uit de diepvriezer komt is het
ook goed. Thuis laat je het dan ontdooien in een kommetje met lauwwarm water.
Als je dit darmnet dan open spreid op een tafel of een snijplank zie je dat zo
een klein bolletje darmnet een heel grote lap vormt. Die lap zullen we dan
verdelen in evenveel stukken als er parelhoenfilets zijn. Laat ons zeggen:
vier! De stukken moeten ruim afgemeten worden. (Darmnet is een sterk, vliesdun membraan, met vet dooraderd, dat de
darmen van zoogdieren en dus ook van mensen omhult om zo de ingewanden samen te
houden.)
Mocht je geen darmnet vinden, (gelukkig maar denken er nu velen...) dan bestaat er nog steeds een transparante
bakfolie. Zelfs gewone transparante folie kan de klus klaren op voorwaarde dat
het stevige folie is...
De parelhoenfilets liggen er nog steeds, de poes is er
gelukkig nog niet mee weg. De kleine filets liggen er ook nog en we hebben een
bakje wilde champignons klaar staan.
Snipper een tweetal sjalotten zeer fijn, hak ze desnoods.
Als je geen zand wil eten, was dan een handvol van de pseudo wilde
paddenstoelen en hak ze ook zeer fijn! Doe dit laatste zeer snel want de
paddenstoelen verkleuren rap.
Hak ook een handvol peterselie.
Hak ook de kleine filets van het parelhoen fijn. Dit lijkt
moeilijk maar dat is het niet. Dat vlees is zeer zacht.
Kortom, hak alles!
Stoof de sjalotjes in een klontje boter tot ze glazig zijn.
Voeg de gehakte paddenstoelen er aan toe. Peper en zout, en giet er een
scheutje witte wijn bij. Laat koken tot alle vocht verdampt is. Voeg er nu nog
een greepje paneermeel aan toe, een greepje gehakte peterselie en het gehakte
vlees van de parelhoenfilets. Desgewenst ook een klein scheutje room. Je bekomt
zo een smeuïge pasta. Zorg dat de smaak in orde is. Gewoon, peper en zout, is
voldoende. Wil je er ook nog enige blaadjes verse tijm tussendraaien, ok ..!
Snij nu de parelhoenfilets zodanig in dat er een zakje
ontstaat... Je mag zelfs de filet bijna volledig insnijden... Leg nu een
grote lepel van de vulling in de filet en plooi terug dicht.
Heb je een darmnetje, leg de filet dan in dit netje en rol
op... Je zal zien, dit gaat zeer vlot en je kan zo een perfect rolletje vormen
met behulp van dit netje... Het netje blijft er aan vast plakken, dat verdwijnt
straks na het braden volledig... het vet smelt weg en je gasten en jijzelf zien
er helemaal niets meer van.
Heb je braadfolie, idem, maar het oprollen zal iets
moeilijker zijn en de braadfolie moet later verwijderd worden. Tenzij je dat toevallig
lekker zou vinden...
Heb je alleen maar gewone doorzichtige folie doe dan ook
hetzelfde...
Nu zijn er twee mogelijkheden: als je gewone folie gebruikt
hebt, moet je deze nu goed aanspannen, aandraaien, en er voor zorgen dat ook de
zijkanten goed gesloten zijn... Dat rolletje kan je nu in een pot met bijna
kokend water gaar pocheren. Dus gaar maken onder het kookpunt.
Dit pocheren zal zoiets van een tiental minuutjes in beslag
nemen.
Als de rolletjes nu uit het water komen laat je ze enkele
minuten afkoelen en dan kunnen de gerolde filets van hun jasje ontdaan worden
en verder mooi bruin gebraden worden in een braadpan. Gebruik boter om te
braden voor de goede smaak... want op deze manier, het pocheren, haal je zeker
niet het maximum aan smaak uit het vlees. Het braden of bakken zal extra smaak
toevoegen. ( Reactie van Maillard!)
Indien je rolletjes verpakt zijn in darmnet of in bakfolie
kan je ze direct in de oven braden of eerst een kleurtje geven in een braadpan
en daarna verder braden in de oven.Ook
een tiental minuten braadtijd zal wel voldoende zijn...
Uiteindelijk hebben we telkenmale op drie verschillende
manieren, gevulde rolletjes van parelhoenborst bekomen, afhankelijk van welk
materiaal je in huis hebt, of gevonden hebt!
De saus moet nog gemaakt worden maar die kan je perfect op
voorhand maken, zelfs de dag voordien.
Was de rode paprikas en verwijder het steeltje en de
zaadlijsten. Snij het vruchtvlees in grove stukken.
Snipper enkele sjalotten fijn en stoof ze aan in olie. Voeg
de parikas toe en de kippenbouillon. Hoeveel bouillon dat steekt zo nauw niet.
Zorg dat de parikas onder vocht staan, laat ze anders uitkoken. Mix de saus in
een blender of met de staafmixer en breng op smaak met peper en zout.Giet de bekomen massa door een fijne zeef om
de moeilijk verteerbaar schil te verwijderen. Deze saus moet nog verder afgewerkt
worden met een rijkelijke scheut room tot je een mooie rozerode saus bekomt. Is
de saus te dun, kook ze dan verder in tot de gewenste dikte.
Zo, we zijn er bijna.
Het vlees, de parelhoenborstjes, worden in nette plakken
gesneden. Drie of vier stukjes per bord is goed, ofwel hou je een restje over
om een repasse te geven. Dat wil zeggen om nog eens een tweede keer te
bedienen.
De saus schep je zeker niet over het vlees, dat moet
zichtbaar blijven.
De foto is al enige jaren oud. Nu zou men de stukjes vlees
op één rechte lijn leggen op een rechthoekig bord, met wat ruimte tussen elk
stukje vlees, maar dat laat ik aan je eigen fantasie over. Enkele sprietjes van
enig groen (cress) kan hier dan een zeer mooi effect geven.
Als groente moet je niet ver zoeken, hier past ongeveer
alles bij... Zowel wintergroenten als fijn lentegroen.
Als aardappeltjes?
Wat is er mis met een lekker zelfgemaakt aardappelkroketje...?
Zou het kunnen dat er dit jaar een overvloedige appeloogst
is?
De Haspengouwse fruittelers beweren van niet, het heeft weer
eens te laat gevroren in het voorjaar, daarna heeft het te veel geregend, dan
veel te heet geweest en nadien kwam die beruchte storm die ook Pukkelpop in de
vernieling hielp, daarom zal de prijs weer eens moeten stijgen...
De supermarktuitbaters beamen dit vanzelfsprekend volmondig...
Maar hoe komt het dan dat iedereen zijn overtollige appels
naar hier, bij mij, brengt... ?
Ja, het was me wat dit
jaar, we kunnen het niet bij houden, zoveel appels... weten ze dan te
vertellen. Jullie kunnen daar zeker wat mee doen! Ze bedoelen dan of ik daar
wat kan mee aanvangen, want iedereen weet best dat mijn eega met alles wat ook maar
iets met koken te maken heeft, wel wil eten, maar bijdragen tot de verwerking
ervan beperkt zich tot het toekijken hoe ik het doe en daarna de tafel te dekken.
Op dit ogenblik zitten reeds acht grote Tupperware-bakjes
met appelmoes in de diepvriezer en mijn moeder zegt dat ze nu genoeg
appelspijs heeft voor de rest van haar dagen...
Appelgelei heb ik ook al gemaakt...dat de gelei te slap
uitgevallen is, hoeven jullie niet per se te weten.
Haringslaatjes met rode biet en appel komen hier nu dagelijks
op de tafel.
Kippenboutjes in kerriesaus met blokjes appel in de saus...
Mocht ik in Nederland wonen dan zou er ook nog huzarensalade
op tafel komen... met appeltjes natuurlijk...
Kip of worst met appelmoes...over mijn lijk, dat eet ik
niet... Vlees en het dessert samen op één bord. Ik durf er niet aan denken,
laat staan te eten.
Bloedworst met appeltjes is nog aanvaardbaar, vooral de
bloedworst.
Al de buren zijn nu al voorzien van appels, iedereen die
hier toevallig op bezoek komt gaat buiten met een zak appels...Aan Evelyn,
die van de Afrikaanse vissoep, heb ik wel eerst moeten uitleggen dat er
misschien wormen in de appels zouden kunnenzitten en dat die maden, de bruine en rotte vlekken op de appelen duiden
op bio kwaliteit...en dat zijn leuke
dingen voor de mensen, wist Paul van Vliet reeds jaren geleden...!
Alle soorten appels kwamen hier zo maar binnen, cadeau,
gratis ... Gelukkig allemaal oude rassen, de meeste geschikt om te verwerken
tot moes maar er waren ook vastkokende appeltjes bij, die zelfs na minuten
koken nog steeds heel bleven. Zie ook het stukje over de griesmeelpudding
met appeltjes.
Een paar dagen terug was het dan zover. De laatste appels
zouden verwerkt worden tot iets, tot wat, dat wist ik toen nog niet...
Dus, de appeltjes geschild, alle rotte stukken er uit
gesneden, de wormen weggejaagd en er dan mooie partjes van gemaakt. De pot in,
gewassen en het overtollige water er weer af gegoten, een paar scheppen suiker
er bij, deksel op de pan en dan aan de kook brengen... Indien je het te doen
hebt met echte moesappels heb je onmiddellijk appelmoes. Blijven de stukjes
heel dan koken ze soms enkele minuten later toch tot moes. Als je niets van
appelrassen kent moet je een beetje gokken... zoals ik.
Ik heb de indruk voor zover ik iets ken van appelsoorten,
dat de meeste van mijn (gekregen) appels van het soort renet was.Grauwe appels met enkele rode streepjes op de
flanken.
Sommige volledig grauw en andere dan weer klein, hard en
sterk rood gestreept.
De laatste appels die ik verwerkte bleven heel en kookten
niet tot moes.
Mijn vrouw wilde geen appels, ook geen moes of gestoofde appels
meer eten, zij beweert dat al die appels niet goed zijn voor haar lijn en zo
nog wat flauwe excuses en dat al die appels onder andere haar achteruitgang
belemmerden. Wat breng je daar tegen in?(Prolax ?)
Tijdens een rondgang in de supermarkt viel mijn oog op een
pakje reeds uitgerolde deeg voor taarten... brokkeldeeg! Broederlijk naast het
bladerdeeg.
Ik weet wel, dergelijke voorgeprepareerde deeg is van zeer
lage en zelfs slechte kwaliteit, het kost dan ook niet erg veel... Ik zou een
appeltaart maken!
De buurvrouw verwacht nog een cadeautje voor bewezen
diensten... een stukje appeltaart zou de verwachting invullen!
Ik herinnerde me nog een taart uit mijn jeugd die in een
hotel aan de kust verkocht werd als grote topper. Een taart gemaakt van een
gesuikerd vetdeeg, gevuld met appeltjes en rozijntjes.
De taart bewaart zeker drie dagen zonder kwaliteitsverlies,
ze verbetert zelfs...
Maar ik kende het recept niet meer...
Geen nood ik zou wel iets maken dat er op geleek...!
Het deeg had ik nu al, alhoewel het geen suikerdeeg was.
Het pakje met deeg heeft dan nog een paar dagen in de
koelkast in de weg gelegen... tot...?!
De appeltjes stonden klaar, de rozijnen waren te vinden in
de kast, de suiker er naast, vanillesuiker en het doosje kaneel allemaal in
voorraad... Wat kon er nog fout gaan?Niets!
Bij het uitpakken van de rol brokkeldeeg want je moet dat
soort deeg een kwartiertje op voorhand uitpakken omdat het anders te stroef is
en durft te breken, vond ik een recept aan de binnenzijde van het kartonnetjes
dat het deeg omhulde.
De titel :
Appelflantaart
Ik hebde tekst
gescand en die staat hieronder nu te lezen. Het deeg is van het merk Marc Payot
( Colruyt) maar met elk ander merk zal dit ook wel lukken.
Van
geschilde appelen tot ovenklare taart duurt maar een kwartiertje, en een uurtje
later kan u uw zelfgemaakte appeltaart al uit de oven halen.
INGREDIENTEN
(8 à 10 personen)
- 1 plak
uitgerold kruimeldeeg (versafdeling, Marc Payot)
- 1 kg
appelen
- 3 eieren
- 2,5 dl
melk
- 4 eetl.
suiker
- 3 eetl.
bloem
- 2 eetl.
paneermeel
BEREIDING(15 min. + 1 u in de oven)
1.Leg het uitgerolde kruimeldeeg met het
bakpapier in een taartvorm (± 28 cm doorsnede),
druk het goed aan en prik het deeg enkele keren in met een vork.
Bestrooi het
deeg met het paneermeel.
2.Schil de appelen en snij ze in
schijfjes. Leg ze in de taartbodem.
3.Maak een papje met de bloem en enkele
lepels melk. Klop de eieren los en meng ze goed door het bloempapje.
4.Voeg beetje bij beetje de suiker en de
rest van de melk toe en meng goed.
5.Giet deze mengeling over de appelen.
6.Zet de taart in de voorverwarmde oven
op 225°C. Verlaag de temperatuur na 15 min. tot 200 °C en laat nog 45 min.
bakken.
Als de
appelen te bruin worden, dekt u ze af met aluminiumfolie.
AFWERKING
Laat de
taart afkoelen en bestrooi ze net voor het opdienen met poedersuiker.
KOOKTIP
U kan met
deze taart naar hartelust variëren: gebruik
bruine suiker in de plaats van witte, voeg een handvol rozijntjes toe, voeg een
koffielepel kaneel bij de suiker, verrijk het melkmengsel met een glaasje rum,
calvados of amaretto, enz.
Nuhad ik nog één,
eigenlijk twee problemen, mijn grootste taartvorm heeftmaar 25 centimeter doormeter en mijn
(gekregen) appels waren reeds gekookt.
Allemaal niets van aangetrokken... maar omdat mijn vorm wat
kleiner is heb ik maar twee eieren gebruikt en wat minder bloem. Inplaats van melk heb ik een doosje room van
20% vet genomen. Anders moest ik een gans karton melk openmaken, de room was reeds
open...!
Ik heb ook nog een zakje vanillesuiker en een snufje kaneel
bij het eimengsel gevoegd.
Voor de rest verliep alles zoals voorgeschreven. Mijntaart was vlugger gaar dan voorzien.
Na een goed half uur denk ik, ik controleer zulke dingen
nooit op de klok!
Elke taart of quiche of iets dergelijks waar eieren in
verwerkt zitten zwellen op tijdens het bakken. Als het middelpunt van de taart
een bergje gevormd heeft is de taart ook gaar. Dat kan mogelijk nog eens
gecontroleerd worden met een naald een mes of satépen of breinaald...
Dat bergje zakt bij het afkoelen snel terug in mekaar.
De taart was vermoedelijk ook sneller gaar omdat de
appeltjes reeds gaar waren bij het begin van de bereiding. In het recept zijn
ze nog rauw.
Wat weer eens bewijst dat recepten klakkeloos opvolgen
gewoon onzin is. Je moet daar je verstand bijhouden. Als je dat nu toevallig
niet hebt, dat is dan pech...!
De taart zag er goed uit en smaakte ook lekker. Ook na
verblijf van een dag in de koelkast. De korst wordt dan een beetje weker maar
voor mensen met een vals gebit is dit juist een zegen.
Dan heb ik ook nog berekend hoeveel volumeverschil er nu is
tussen een taartvorm van 25 centimeter doormeter en één van 28 centimeter
middellijn en allebei drie centimeter hoog.
Het verschil bedraagt ongeveer 375 cc. Uitgedrukt in gram is
dit dus 375 gram... wat behoorlijk veel is.
(Je bekomt dit
resultaat door de vierkantswortel van de stelling van Pythagoras te
vermenigvuldigen met de cosinus van pi... (π). Bereken dan de grootste gemene
deler van de tweevormen en deel dat
door twee... )
De huidige wordt al een dagje ouder en heeft nu en dan moeilijkheden om de haar toegewezen taken nog
naar behoren te vervullen...
De nieuwe is jong, ze komt uit Ghana en is daarom hoogstwaarschijnlijk
zwart, haar kapsel ziet er niet Afrikaans uit maar haar zwarte haar glimt
verdacht synthetisch... en ze strijkt al mijn hemden en nog wat andere prutsen voor
enige dienstencheques...
De twee vrouwen, de zwarte en de blanke, zijn ondertussen
beste maatjes geworden... en ik, ik moet
opletten voor wat ik zeg of doe... anders trek ik weeral eens aan het kortste
eind.
Verandering van spijs doet eten wordt wel eens beweerd...
niet dat ik nu in promiscuïteit ga leven maar een van mijn eerste vragen aan
Evelyn, want zo heet ze, was natuurlijk: kan jij ook koken?
Oh, yes... want bovendien spreekt ze Engels... Alle begin is
moeilijk, ook een tweede vrouw in huis halen... Nu ja, we verstaan mekaar goed intussen,
soms met een tekeningetje erbij of met wat rare handgebaren zoals je op
televisie weleens ziet doen voor de gehoorgestoorden...
Haar specialiteit in de keuken?
Fish soup!
Als begin klinkt dat goed, me also love fishsoup... wist ik haar duidelijk te maken.
Welke vis gebruikt ze daarvoor?
We love red fish and tilapia for this soup in my country....
Tilapia ken ik, dat ligt zelfs in de versafdeling van de
Colruyt te koop maar, red fish?
Misschien zalm ?
Yes, yes, salmon, very good...!
I prefer whole fish... voegde ze er ook nog aan toe.
Ja maar verdekke, een hele tilapia, tot daar aan toe maar
een, zij het een kleine zalm, om een potje soep te maken, dat zou toch van het
goede een beetje te veel zijn.
Ze bedoelde met veel handgebaar dat de vis niet tot filets moet
verwerkt zijn... er mochten ook nog graten in zitten, ook de kop.
Dat werd een probleem want op maandag is er nergens
behoorlijke verse vis te vinden. Evelyn komt alleen op maandag om mijn hemden
te strijken, weten jullie nog?
Filets van vis zou uiteindelijk ook goed zijn.
Zalmfilet had ik nu al in de diepvriezer, en herinneren
jullie nog het onderstaande stukje waar ik een harder gekocht had... toen reeds
met de bedoeling om er soep van maken. Die harder was terwijl reeds in filets
veranderd en lag kil als ijs te wachten op betere tijden in de vrieskast.
Het boodschappenlijstje werd dan: twee soorten vis, in
filets en uit de diepvriezer, omdat het maandag was. Tomaten, uien, onions zei
ze, wortelen en knoflook.
Wat nog, what else?
Red pepper! Oh yes, red pepper...!
Ik had het kunnen weten... Afrikaanse keuken zonder red pepper, pili-pili, chili pepper... dat bestaat toch niet, onmogelijk!
Vorige maandag was het dan zover... Evelyn zou een
demonstratie geven; vissoep op zn Ghanees. Het kind moet een naam hebben.
Ikzelf had s middags alles al reeds netjes voorbereid.
Een dikke wortel geschraapt, een ui gepeld, vier of vijf
teentjes knoflook gepeld en de vissen in de microgolf ontdooid. En vooral niet
te vergeten, in de Colruyt een pakje gekocht met daarin zeven pikante Spaanse pepers,
gekweekt in Belgium...! Twee gele, twee groene en drie rode... Spijtig was er
geen zwarte bij...
Evelyn wilde ook nog tomaten uit blik en verse tomaten...
Ik had net een pannetje met water op het vuur gezet en toen
het kookte er de twee verse tomaten ingelegd met de bedoeling om ze te pellen...
Toen kwam de nieuwe chef de keuken in en vond dat ik goed bezig was.
Vooraleer ik ook maar wat kon doen of zeggen, in een
oogwenk, lag de wortel, de ui, de knoflook en twee van de rode pepertjes
pardoes in hetzelfde pannetje bij de tomaten, alles op zijn geheel, ongesneden,
op zijn geheel.
Toen oordeelde ze dat het pannetje te klein was...
Ik wees dan waar de grotere potten en pannen opgeborgen
stonden.
Of ik een blender had?
Ikke, blender? Gebruiken ze nu in Afrika ook al blenders,
waar gaan we naar toe zeg... ?
Wel, ik heb een staafmixer van Bamix, een die ik ooit nog van
mijn broer gekregen heb en die ondertussen misschien al veertig jaar oud is, de
Bamix toch, ... mijn broer is nog ouder..
Of een mortier, een vijzel? Is dat niet goed want dat heb ik
ook... die staat als onnuttig ornament ergens in een hoekje te staan, stof te
vangen. Zoiets gebruiken ze toch in Afrika om maniok of fufu te stampen...?
No, no, now we use
blender...Er is dus toch vooruitgang
in Afrika te bemerken!
Verder valt er over de bereiding van de soep niet al te veel
te vermelden.
Ik heb de wortel en de ui nog snel uit het water gevist en
de groenten in kleinere stukken gesneden. Zij heeft nog een extra ui met de Bamix in een
beker met water tot moes herschapen en zo bij de soep gegoten...De stukken vis mochten nu ook in de vloeistof,
die nu toch inderdaad een beetje op soep begon te gelijken. Ik wilde de vissen
nog in kleinere stukjes snijden maar dat was niet nodig volgens de zwarte chef.
Toen de vis gaar was, en dat is bijna onmiddelijk, mocht diezelfde
vis weer uit de soep en dan de mixer er in... het resultaat was een soort rode
tomatensoep. Zijzelf was niet erg tevreden over het resultaat, er zaten te veel
rode velletjes in de soep... van de tomaten...Lees drie alineas hoger... de communicatie met allochtonen verloopt
niet altijd zoals het zou moeten. De bliktomaten werden ook niet gebruikt. Wel
zocht ze naar een soort kleine tomaatjes in blik... ik weet nog steeds niet wat
ze wou.
Dan smaakte het soepje kennelijk ook nog niet naar haar zin
en ze zocht in de kruidenkast naar bruikbare specerijen. Nu heb ik niet al te
veel specerijen of kruiden in huis, ik vind dat alles maar moet smaken naar wat
het zou moeten smaken zonder al die toevoegingen...
Zij kende de naam niet van de specerij die ze
wilde...maki, zocht ze.. voor mij een even groot vraagteken als voor jullie
lezers warschijnlijk. Volgende keer zal ze het bewuste kruid in de African
shopkopen... Goed voor een volgende
pot soep vrees ik.
Misschien wat peper en zout?
Onze gewone witte of zwarte peper kende ze amper en zout
heeft ze er bij gedaan, een snuifje van tussen haar twee kleine zwarte
vingertjes...
Ook ik heb eens geproefd, en zoals te verwachten heb ik een
halve minuut naar adem staan snakken...
Eindelijk, maar eigenlijk was het in een recordtempo, was de
soep klaar voor consumptie... een rode soep met daarin vier grote brokken vis.
We eat this with rice,
voegde ze er ook nog aan toe...
Of ze wilde mee-eten?
No, no... ze wilde
naar huis. Ze wist wat ze had klaar gemaakt...!
Ik heb nadien de stoere macho gespeeld en mijn portie soep helemaal
zonder verpinken naar binnen gewerkt... het zweet brak me wel langs alle kanten
uit, maar als je twee vrouwen hebt te onderhouden moet je ze ook imponeren,
anders speel je ze even snel weer kwijt...
De overblijvende, de blanke vrouw, heeft ook haar best
gedaan om niet uit de toon te vallen maar ik mocht toch de rest van haar kom soep
hebben.
Over die rode pepers... iedereen weet wel dat je daar
voorzichtig moet mee omspringen maar iedereen heeft ook een andere resistentie
tegen die pikante dingen. De Afrikanen en Aziaten eten die pepertjes als
snoepjes terwijl wij reeds beginnen te zweten, alleen nog maar bij de aanblik
ervan!
Mochten jullie ooit proberen om dit soepje na te maken,
gebruik dan gelijk welke vis, je proeft toch niet dewelke je eet.
Gebruik slechts een klein stukje rode peper... of haal de
zaadjes eerst uit de vrucht.
Indien jullie het nog niet wisten, het zijn de zaadjes en
vooral de zaadlijsten van de rode pepers die de scherpte, de pikantheid geven!
Dus haal die zaadjes er eerst uit en het zal al heel wat beter meevallen met de
pikantheid.
Nadien, als je gedaan hebt met dit ontzadingswerkje, ga
dan niet naar het toilet vooraleer je, je, handen zeer grondig geschrobd hebt
met olie en gewone zeep, geen detergent... maar indien je mij niet gelooft
...!?
De volgende dag heb ik de rest van de soep opgewarmd en de
pikantheid was al voor een groot deel verdwenen...Iets wat ik niet wist... misschien is dit
niet altijd zo maar het zou ook wel eens kunnen dat door het doortrekken van
alle smaken de scherpte van de pepers ook deels verdwijnt...
Volgende keer zal ze chicken soup maken. Ze kent een
winkel waar ze kip verkopen voor twee en een halve euro per kilo.... het zal dus
cheap chickensoup worden...
Zo was het vroeger toch toen de pastoors het nog allemaal voor
het zeggen hadden en de klein mannen moesten zwijgen.
Vis eten op vrijdag werd toen aanzien als een onthouding.
Dit wil zeggen, je moest je wat ontzeggen, zoals vis eten in plaats van vlees. Vis
werd op vrijdag verplicht gegeten om zich te onthouden van onmatigheid!
Tijdens de vastenperiode mocht er zelfs op woensdag geen
vlees gegeten worden...
Vlees was lekker en rijkelijk, vis was arme-mensen-kost.
De tijden zijn ondertussen wel een beetje veranderd...
Vorige vrijdag ben ik drieënveertig euro kwijtgespeeld bij de vishandel...
Daarvoor kreeg ik wel één en ander in de boodschappentas...
Twee mooie krabben. Een prachtige moot van een zwaardvis...
Nog wat grote roze garnalen, vier pietermannen en een harder... Een harder, ja
ja...
Elke vis levert wel een receptje en wat randanimatie op.
Ik heb hier in vorige stukjes reeds enkele artikels
geschreven over krabben. In kookboeken over vis zal je vinden dat krabben
dienen gekookt te worden in een court-bouillon. Ik heb dat hier al een paar
keer weerlegd. Het heeft geen zin om een court-bouillon te maken voor
schaaldieren, de smaken van de groenten dringen niet door het harde pantser van
de krabben. Neem gewoon een grote pot of ketel waar de beesten in passen, doe
er lauw water in, enkele laurierbladeren, wat tijm indien voorhanden, een
pikant rood pepertje en een greep gemalen zwarte peper en vooral zeer veel
zout. Het kookvocht moet vreselijk zout smaken, de ziltheid van zeewater. Als je
het wil wegen, gebruik dan 30 gram zout per liter water. Liefst zeezout.
Voor teergevoelige zielen, sla de volgende alinea maar over...!
Normaal worden schaaldieren opgezet in een kokende vloeistof,
dat is de regel. Als je dat met je mooie levende krabben doet, stoten ze al hun
poten af. Alle tien... want een krab heeft tien poten. De twee voorste zijn wel
vergroeid tot vervaarlijke scharen.
Daarom zet je de krabben op in het lauwe of koude water, dan
blijven alle pootjes intact. Ook verliest de krab alle natuurlijk lichaamsvocht
langs de openingen die ontstaan als de poten afgestoten worden. Een andere truc
bestaat er in om de krab een uurtje in de diepvriezer te stoppen. Welke
behandeling de krab zelf verkiest, ik zou het niet weten.
Kook ze gedurende een kwartiertje en laat ze afkoelen in het
kookvocht. Tot ze afgekoeld zijn. Een beetje lauw is eigenlijk de ideale
temperatuur om ze op te dienen.
Dan moeten ze nog voorbereid worden om gegeten te
worden.Ik ga dat nu geen tweede keer
herhalen, dat staat hier in het lang en het
breed uitgelegd.
Een grote krab met een stukje vers krakend brood, wat sla en
zelf gemaakte mayonaise daarbij, dat is heerlijk eten. Het is een prutswerk,
helemaal akkoord maar ik vind krab lekkerder dankreeft.
In de grote schelp bevind zich een lichtbruine smurrie,
heerlijk van smaak maar het uitzicht is vreselijk... het doet zo wat aan kerstekinderenkak
denken...
Wel, die kinderkaka staat nu hier nog in de koelkast te
wachten op verderee verwerking. Het was van het goede te veel...we kregen het niet meer op.
Nu ga ik proberen om er iets van te maken. Wat dat weet ik
nog niet. Iets in het genre van een kroket of een soufflé, maar ik haat
soufflés...en alle twee de gerechten zijn
zo ouderwets...
Indien jullie er niets meer van horen betekent dit misschien
dat de poes van de buurvrouw (?) er een lekker maaltijdje aan overgehouden
heeft.
Dan over de moot zwaardvis...!
Prachtige vis was dat. Hij lag te pronken in de vitrine met reeds
een groot deel van zijn lijf weggesneden.Hetmooiste stuk, een twintigtal
centimeter achter zijn prachtige maar er zeer gevaarlijk uitziende kop met een
zwaard van wel zestig centimeter lang, was nog intact!
Een moot van ongeveer drie centimeter dikte woog iets meer
dan een halve kilo. Veel te veel eten voor twee mensen maar sommigen stoppen
dit gewoon in hun holle tand...zeggen ze.
Zwaardvis kende ik reeds van uit Spanje... Pez espada,
espadon in het Frans... In Spanje werd pez espada ook gerookt verkocht in
dunne sneetjes net zoals zalm en heilbot.
De vis doet zowel aan tonijn als aan haai denken. Het vlees
is wit als het vlees van een haai. Het vel is ruw zoals van een haai, zacht van
de kop naar de staart maar ruw aanvoelend van de staart naar de kop. Het
uitzicht is dat van een tonijn maar wel met een aparte, speciale kop! Toch is
de zwaardvis, noch haai, noch tonijn...het is een heel aparte soort.
Ik heb de moot vis heel gewoontjes gebakken in olijfolie.
Eerst gekruid natuurlijk en door bloem gehaald. De baktijd moet wel redelijk
lang zijn, het visvlees wordt niet zo snel gaar. Maar het lukte heel goed in
een gewone antikleefpan op een zacht vuurtje.
Als afwerking strooi ik er dan een vleugje knoflookpoeder
over en blus de pan met een scheut witte wijn. Met vers gehakte knoflook gaat
het uiteraard ook maar dat laatste is veel meer werk...!
Ook weer wat sla en tomaatjes erbij en gebakken patatjes.
Als goeie Belg eet je daar liever frieten bij maar ik had geen goesting om
frieten te bakken.
Van de zwaardvis was er ook weer een stukje over, van de
krab was wat over en van een vriendin van mijn vrouw hebben we genoeg eieren gekregen
om een er een levercrisis aan over te houden.
Dus, de restjes van de krab, vooral die uit de kleine
pootjes, dat is een heel prutswerk om die leeg te halen, het stukje koude
zwaardvis, een hard gekookt ei, de zelf gemaakte mayonaise en drie fijngehakte
augurken... vormden na een goede menging een pracht van een krabsalade op... Zonder surimi, zonder kleur- of smaakstoffen.
Die kunje dan zeer rijkelijk over je
boke uitsmeren... en er geen koffie bij drinken maar er een flesje witte wijn
bij kraken.
Dan weet je ook ineens wat het woord kwaliteit betekent!
Want er wordt wat rommel en brol verkocht onder de noemer; krabsalade..!
Dan waren er nog de pietermannen. Meer over de pieterman staat
hier te lezen.
Dit keer was het om de visjes in de diepvriezer te
stoppen... Ik heb maandag een project op het oog waarbij ik vis nodig heb om
een Afrikaanse vissoep te bereiden, met assistentie van ?
( Maar dat zal voor volgende keer zijn, als ik het overleefd
heb. De pikante pepers zijn nu al gekocht...)
De rugvin van de pieterman is giftig... je moet daar
voorzichtig mee omspringen... Ik weet dat allemaal...!
Wat is er gebeurd?
Ik heb mij natuurlijk geprikt aan zo een rugvin en zelfs nog
geen klein beetje...!
Als jullie nu denken, hij zit nu te typen met een dikke hand
of zelfs met een opgezwollen voorarm, niets daarvan!
Het heeft even pijn gedaan, maar elke prik van een visgraat
is pijnlijk en ontsteekt zeer gemakkelijk. Toch was dit anders, er ontstond een
kleine rode vlek die pijnlijk was maar op een andere manier. De volgende dag
voelde ik het nog maar werkelijk pijn doen, neen!
Conclusie, pietermannen die nog zeer vers zijn of nog
levend, zullen wel zeer pijnlijke prikken kunnen geven, maar als de vis reeds
vier dagen dood is zoals bijna alle vissen in de handel, dan is het risico blijkbaar
niet zo groot meer!
Dan was er nog de harder... Ja, een harder is een vis... Frans,
mulet hier niet zo erg bekend maar spotgoedkoop omdat het arme beestje een
slechte reputatie heeft...t Is
nochtans een mooie vis.
Maar harder heeft de slechte gewoonte om de havens binnen te
zwemmen en daar natuurlijk ook vervuild voedsel te eten waarbij hij graag in de
modder scharrelt. Dat levert zijn slechte faam op...het visvlees ziet er ook niet zo
appetijtelijk uit, het is vrij donker van kleur. Misschien ook goed voor de
soep van maandag aanstaande.
Maar deze harder bevatte kuit... en dat is andere koek. Toch
bij manier van spreken, de kuit van de harder is goud waard! De gezouten en
gedroogde kuit wordt, bottarga di muggine genoemd. Let wel op want in de
handel wordt ook gedoogde kuit van andere vissen, als zijnde bottarga verkocht,
onder andere van tonijn.
Bottarga, in het Frans: la poutargue of boutargue,is een visspecialiteit van Sardinië, maar
komt ook voor in andere gebieden langs de Middellandse Zee, zoals Sicilië.
Bottarga ontstaat door het pekelen van viseieren. De eitjes, de kuit, van de
harder wordt nog in de zak waarin de eitjesin de vis zitten, gezouten en tussen houten planken geperst om
vervolgens op een koele, luchtige plaats te drogen.
Bottarga wordt meestal verkocht in één stuk. Ook wordt het
vaak in dunne plakjes gesneden en met olijfolie gegeten op geroosterd brood.
Daarnaast wordt bottarga ook verkocht in potjes waarin het al geraspt is. Het
spul is peperduur, zeg maar zoiets van een honderd euro en meer, per
kilogram...
Een goede bottarga is donkerrood van kleur en in het midden
lichter, tegen het oranje aan. In de handel is deze viskuit dikwijls bedekt met
een waslaagje om de kuit te beschermen tegen uitdroging of beschimmeling.
De kuit van mijn harder ligt nu in een kommetje te wachten
in de koelkast met een greepje zeezout er over uitgestrooid...
Hopelijk verkrijg ik nu na een paar weken twee stukjes
bottarga maar waarschijnlijk zal de poes van de buurvrouw er zich ook weer te
goed kunnen aan doen... als ze dat zoute spul lust!
Piet Huysentruyt heeft het bekend. Hij lust geen spruiten. Hij
eet ze wel als hij ze zelf klaargemaakt heeft... Hij maakt er dan iets gewokt
van heb ik begrepen. Het ging te snel om de uitleg te onthouden want het was
tijdens een uitzending van de De laatste show dat hij deze bekentenis
deed...Rode paprikas lust hij ook al
niet...
Peter Goossens lust dan weer geen rode kool...Dat is algemeen geweten..!
Zo zie je maar, zelfs de grootste chefs hebben allemaal wel
een afkeer van een of andere groente of andere etenswaren.
Mijn niet graag eten lijstje is veel langer hoor... Maar
ik maak een onderscheid tussen, liever doodvallen dan dit opeten, of niet
lusten, maar het wel eten als het per toeval voor mijn neus gezet wordt. (Altijd beleefd blijven heeft ons moeder
ons geleerd...en met twee woorden spreken, ja, ja...)
Alles wat maar enigszins op melk gelijkt dat geen ander
smaakje gekregen heeft, met geitenmelk en
geitenkaas op kop, naar de verdoemenis ermee! ...Ook yoghurt, bhwee..!
Desserten met melk, geen probleem. Stinkkaas; des te harder
hij stinkt des te liever ik het heb...
Rode kolen vind ik ook maar vies spul, dat ruikt zo wee....
naar arme-mensen-kost, naar kostschooleten. De worst of het stoofvlees daarbij,
dat is heel wat anders.
Als je navraag zou doen onder de bevolking, om het officieel
te houden, wat eten jullie niet graag, dan denk dat in het lijstje van de
groenten witloof, rode kool, rapen, spinazie en spruiten, bovenaan zouden
staan. Met de spruitjes met stip aan de top.
Vooral kinderen lusten geen groenten... Dikwijls een kwestie
van het goede voorbeeld te krijgen naar het schijnt maar ik geloof dat niet...
Ik lustte vroeger ook geen witloof, spruitjes of rode kool... Melk at ik dan
weer wel, zij het met tegenzin... het opgroeien en het verstandiger worden
brengt daar veel verandering in...
Om kort te gaan, ik wil het hier eens over spruitjes hebben!
Een paar dagen geleden heb ik ze weer eens gekocht. Ik wilde
schrijven, voor het eerst dit jaar, maar dat klopt niet, tijdens het voorjaar
zijn er ook spruiten verkrijgbaar.
Spruitjes zijn een typische wintergroente. De beste
spruitjes zou men verkrijgen nadat de de vorst er over heen gegaan is. Ik zie Koning Albert II al van
Sint-Katelijne-Waver naar Roeselare lopen over al die spruiten...
De smaak van de spruitjes wordt vooral bepaald door het ras van
de plant en daar hebben wij als consument geen zicht op..! De spruiten in de
diepvries stoppen help niet want het is alleen als de spruitjes nog aan de struik,
de spruitkool, staan dat een gedeelte van het zetmeel in de plant omgezet wordt
tot suikers die de spruitjes dan een zoetere smaak geven.
Voor diegenen die het niet zouden weten, spruitjes groeien
als kleine, mini kooltjes, aan de stengel van een grote kool... Eén kool levert
zo zeer veel kleine kooltjes op per plant. Hoeveel stuks per plant, ik heb ze
nooit geteld...
De spruitjes werden voor het eerst geteeld in 1821 rond
Brussel-Bruxelles. (BHV)
Daarom heten spruitjes in het Frans nog steeds choux de
Bruxelles en de Angelsaksen hebben het over Brussels sprouts. Of dit na de
vorming van een nieuwe regering nog zo zal blijven is op dit ogenblik
onvoorspelbaar. Wie weet worden het dan Vlaamse spruiten...of des choux
Wallons? Federal sprouts?
In de klassieke keuken worden spruitjes steeds gebruikt in
bereidingen die dan, à la Brabançonne
genoemd worden. Op zijn Brabants. Ook op zijn Vlaams, à la Flamande.
Een prachtig garnituurtje dat destijds gemaakt werd waren de
taartjes gevuld met spruitjes en kaassaus. Nu zal je er geen eerste prijs meer
mee behalen bij de beste hobbykok maar het blijft nog steeds mooie en lekkere burgerkeuken.
Vorm kleine taartjes uit brokkeldeeg en bak ze met een blinde vulling. Vul deze
nu met een portie gekookte spruitjes en giet daarover een lepel stevige
mornaysaus. Mornaysaus is de klassiek naam voor een kaassaus... Strooi er nog
wat kaas overheen en laat kleuren in de oven zodat alles mooi verwarmd wordt en
een bruin kleurtje krijgt.
Serveer dit bij een mooi zondags gebraden, stuksje van t
zwin zin poepe of een rosé gebraden rosbief
en geef er de natuurlijk braadjus bij enpommes château. Frieten waren
destijds niet zo in.
Mijn spruitjes die ik onlangs gekocht heb staan nu gekookt in
de koelkast te wachten op verdere verwerking.
Telkenmale die kast nu opengaat komt er een geur van
arme-mensen-eten uit... een weeë spruitjeslucht! Jan De Wilde vond reeds jaren
geleden het scheldwoord spruitjesluchtverspreider uit... ik niet! Nu moet ik
er wel elke keer aan denken!
Om spruitjes te koken haal je er eerst de buitenste soms
kleine of vergeelde blaadjes af. Snijd het voetje een beetje bij en maak een
ondiepe insnijding op dit voetje. Zo worden de spruitjes regelmatiger gaar. Kook
ze tot ze gaar zijn. Dit voel je best met de punt van een scherp mesje... dat
is niet uit te drukken in minuten. Erg lang duurt het niet. Giet het kookvocht
er af.
Nu kunnen de spruitjes enkele dagen in de koelkast bewaard
worden tot je ze verder wil bereiden tenzij je in Engeland zou wonen, daar
dient men de spruiten zo gekookt op met een klontje boter. Dat heet dan spruitjes
op zijn Engels.
Voor mij zijn de lekkerste spruitjes, spruitjes die gebakken
worden in spekvet met de spekjes er nog bij. Liefst gerookte spekblokjes. Zelfs
met dat gerookte spekspul dat ze nu verkopen in die bakjes voor enkele
eurocenten per bakje... Laten bakken tot er werkelijk een bruin korstje op de
spruitjes komt. Daarna kruiden met een vleugje nootmuskaat. Een beetje
controversieel recept maar dit is wat ik lekker vind..!
Ook eendenvet in plaats van spekvet, want waar haal je vandaag
nog spekvet, is goed bruikbaar. Nu daagt er natuurlijk dezelfde vraag op, waar
haal je eendenvet?
Voor dit laatste, ik heb het al een paar keer geschreven
hier, haal ik telkenmale het dikke vel van een eendenborst en laat dat vel, in
reepjes gesneden, zachtjes uitbakken op een klein vuurtje in een klein
braadpannetje. Niet laten oververhitten want dan kleurt het vet bruin en dat
mag niet. Het vet daarna afgieten in een kommetje. De kaantjes die overblijven
laat je wel goed bruin kleuren en laat daar een koffielepeltje sojasaus over heen
druppelen, schudt alles goed mekaar... en ik garandeer je, na een paar minuten
blijft er niets meer van over, hoe goed je ook probeert om je te beheersen.
Dus ook die eendenkaantjes kunnen gemengd worden met
gekookte spruitjes in plaats van met spekjes... als er nog overblijven!
Spruitjes kunnen gebruikt, worden om soep van te maken.
Waarom niet?
Een dikkeui, spruitjes, een
stukje wit van prei, een klein worteltje, schoonmaken, snijden en aanstoven in
wat eenden- of varkensvet, bij gebrek hieraan in een beetje boter, kortom in
vetstof en voeg er kippenbouillon bij en een in stukken gesneden aardappel.
Laat een twintigtal minuten koken en plof de mixer er in... Nog een klontje
boter of room om af te werken en voila:spruitjessoep, meer moet dat niet zijn. Uiteraard is dit recept ook te
gebruiken met een restje gekookte spruiten. Nadat de spruiten je reeds de strot
uitkwamen...!
Spruitenstoemp of spruitenstamppot.
Kook de spruiten en de aardappelen afzonderlijk. Van elk
ongeveer evenveel. Laat de spruiten nogal goed gaar koken en druk dan met een
pureestamper zowel de aardappelen als de spruiten tot moes. Spruitjes zijn gaar
als je er met een vork gemakkelijk kan door prikken. Voor de moderne smaak zijn
ze dan reeds te gaar...! Voeg er hete melk bij of gewoon wat spruitjeskookvocht
tot een soepele puree bekomen wordt. Kruidt met peper en zout en nootmuskaat.
Nog een klassieker zijn de spruitjes à la Limousine...
Jullie zien nu de spruitjes in een sjieke koets of open auto voorbij komen... ?
Limousin of Limousine als het een vrouwelijk woord betreft,
duidt dikwijls op de aanwezigheid van kastanjes. De Limousin in Frankrijk is de
streek van de immens grote kastanjewouden, zie je? Ook de luxe langgerekte
auto, de limousine, komt oorspronkelijk van daar toen koetsen, lang geleden nog
het gewone vervoermiddel waren.
De herders uit de Limousin hulden zich in zware kapmantels
om zich te beschermen tegen weer en wind... Ook de koetsiers volgden deze
gewoonte omdat zij afgesloten van de passagiersruimte vooraan op de bok aan weer
en wind blootgesteld waren. Zo ging de naam limousine stilaan over naar een
koets met de bestuurder vooraan, afgesloten van de passagiers... De auto volgde
later.
Reinig een deel spruitjes en kook ze apart gaar. Maak een kruisvormige
inkerving in de bruine lederachtige schil van een handvol kastanjes en dompel
ze een minuutje in kokend water. De schil is er nu gemakkelijk af te halen.
Verwijder ook het donkere grijzige bittere velletje. Lukt dit niet direct, stop
de kastanjes nog eens in het hete water. Kook de kastanjes nu verder gaar in
licht gezouten water. Vijf minuutjes is meestal wel voldoende lang.
Verwarm of bak nu een
hoeveelheid kastanjes samen met de gekookte spruitjes in boter of vet... Blus
uiteindelijk met een scheutje van het kastanjekookvocht.
Zware kost, dat wel, maar lekker. Als je nog een beetje
geduld hebt kunnen deze spruitjes goed dienen bij de kerstkalkoen...!
Het is weer zover, het is herfst. Op 22 of 23 september zegt
Frank. Nooit op de eenentwintigste september, dat is foute romantiek!
De bladeren beginnen reeds te vallen, zo snel als mijn
grijzende haren, en in Kasterlee zijn ze begonnen aan de kweek van de zwaarste
pompoen ooit. Zeshonderd kilo zou hij moeten wegen om het record te breken. Overal
duiken de pompoenen weer op in de deurportalen.
Er zal weer veel soep moeten gemaakt worden
De herfst roept bij mij ook telkens weer beelden op uit mijn
kindertijd... In het eerste of tweede leerjaar kregen we als taak om een appel
of een peer te boetseren uit klei.... maar er was geen klei in voorraad.
Waarschijnlijk weer iets dat zo voorzien was op het programma, maar de klei
was er niet...
Ik wist waar op enkele tientallen centimeter diepte, leem,
dat is een soort klei, te vinden was en zo werd ik de jaarlijkse hofleverancier
van leem die geboetseerd kon worden tot appels en peren die later gans het jaar
de vensterbank van het klaslokaal mochten opfleuren...
(Nadien werd ik ook nog
leverancier van illegaal gekapte kerstbomen.)
Als de appels of peren gefatsoeneerd waren mochten we nog een
opstel schrijven over de herfst.... of een tekening maken, altijd maar over
appels of peren. Ik schreef dan maar iets over de kermis, dat was veel
interessanter.... De herfst was ook kermistijd... toen toch bij ons in het dorp.
Een paar dagen geleden bracht een lieve dame die blijkbaar twijfelt
aan mijn financiële draagkracht,een
mandvol met appelen, mispels, kastanjes en een massa okkernoten om daarmee hopelijk
heelhuids de komende wintermaanden door te komen...( Merci, Erna!)
Indien iemand zin heeft om te helpen bij het noten kraken en
pellen, altijd welkom. De drankjes staan koel! Hamers heb ik genoeg en ook pleistertjes
om de gekneusde vingertoppen te verzorgen...
Op de koop toe heb ik bij een ongelukkig
achteruitrijmanoeuvre, een dikke pompoen aangereden,... maar ik had voorrang, ik kwam van rechts!
Na wat over en weer gepraat met de kweker van de pompoen,
het was niet nodig om de hulpdiensten te verwittigen, mocht ik de aangereden
pompoen meenemen, zo maar... Het slachtoffer paste perfect in een plastic tas
van de supermarkt. We zijn dan samen, het slachtoffer en ik, huiswaarts
gereden, richting pompoensoep...!
Nu zit ik hier met een grote, plat gereden pompoen, die toch
nog voor een deel bruikbaar is, en een reuzenmand vol okkernoten en appels.
Van de noten zal ik enkele pecan pies proberen te maken en
de pompoen zal in eerste instantie wel in soep veranderen maar misschien ook
wel in een pumpkin pie... ( Spreek uit als paai)
De mispels liggen buiten te rotten, want met mispels, behalve
die zo maar op te eten, is er niet veel creatiefs mee aan te vangen.
Met de appelen heb ik ook nog iets in petto.
Als eerste de pecan pie. Pecan pie is een echt Amerikaanse
taart waarvoor pecannoten nodig zijn. Pecannoten zijn hier wel verkrijgbaar
maar redelijk duur. Als substitute, als vervanger, kunnen okkernoten gebruikt
worden. Okkernoten, ook walnoten genoemd,zijn sterk verwant aan de Amerikaanse pecannoten.
In de Engelse keuken is een pie een gebak bestaande uit
een laag vruchten, die afgedekt wordt met een deegkorst en daarna gebakken wordt
in de oven. In de meer algemene zin is een pie gewoon een taart!
Voor zowel de pecan pie als de pumpkin pie kan je het
eenvoudigst een gekochte taartbodem gebruiken.Neem daarvoor een rolletje brokkeldeeg uit de handel...
Nu vermoed ik dat die rolletjes deeg voor taartbodems in
Nederland niet verkocht worden.
Gebruik dan 300 gram bloem, een snuifje zout en een eetlepel
(vanille)suiker, meng hierin met de vingertoppen, 200 gram in blokjes gesneden,
zeer koude boter en één klein ei en 50 gram koud water. In een keukenmachine
gaat dit razend snel. Met de hand is het een beetje prutswerk. Bewerk het deeg
zo weinig mogelijk. Duw het tot een bol en laat het een half uurtje bekoelen in
de koele kast en rol het dan uit tot een cirkel van ongeveer 25 centimeter
diameter.
Pecan Pie
Benodigdheden :
3 eieren
150 g suiker
225 g bruine
kandijsiroop. De enige die nog te vinden is de kandijsiroop van Candico.
150 g gesmolten boter
of margarine
200 g pecannoten of
hier gebruiken we okkernoten
een voorgebakken
taartbodem, of maak die zelf...
Bereiding :
Klop de eieren samen met de suiker, een snufje zout, de
siroop en de suiker.
Maal de noten fijn in een keukenmachine of stamp ze in een
vijzel.
Voeg de gemalen pecannoten toe aan het eerste mengsel en vul
de taartbodem met deze donkere massa.
Bak in een oven van 180° C gedurende 50 minuten of tot de
inhoud doorbakken is. Test dit met de punt van een mes of met een satépen.. De
vulling zwelt op tijdens het bakken maar zakt nadien terug in mekaar. Dat is
normaal!
Laat afkoelen. Deze taart is zeer zoet maar weet dat de
Amerikanen waar deze taart zeer populair is, verschrikkelijke zoetebekken
zijn....Het aantal calorieën per honderd gram dat deze taart bevat is absoluut niet
voor publicatie vatbaar.
De volgende taart is een beetje minder calorierijk en wordt
traditioneel gebakken voor Thanksgivings day. Vermits wij dat hier niet
kennen kunnen we de pompoentaart eten wanneer we willen... Halloween is ook een
geschikte datum!
Het principe is gelijk aan bovenstaande pecan taart,
alhoewel het resultaat en de smaak helemaal anders zullen zijn.
Pompoentaart of
pumpkin pie
Nodig:
450 g pompoenvlees in blokjes gesneden
3 kleine eieren
75 g bruine suiker
1 koffielepel gemalen kaneel
1 mespunt nootmuskaat
1 mespunt gemalen gember
250 gram slagroom en nog een beetje om te opgeklopt te
serveren bij de taart
Bereiding
Gebruik een gekochte brokkeldeegbodem en een taartvorm van
ongeveer 24 centimeter doormeter.
Stoom de blokjes pompoen of maak ze gaar in de microgolfoven
en laat uitdruipen in een zeef. Duw door de zeef tot puree.
Klop de eieren los
Breng de room, de suiker en de specerijen samen aan de
kook.
Laat wat bekoelen en meng met de eieren.
Meng met de pompoenpuree
Vul de met deeg beklede taartvorm met deze puree en bak
gedurende 40 tot 45 minuten in een oven van ongeveer 180°C.
Laat de taart afkoelen op een rooster en serveer lichtjes
lauw met een kommetje lichtjes geklopte en gesuikerde slagroom.
Ook hier weer zijn het de eieren die voor de binding zorgen.
De hoeveelheid suiker is klein maar die mag vergroot worden en in plaats van de
specerijen mag ook een zakje vanillesuiker gebruikt worden.Ieder zijn smaak!
Zo! Voor de noten en de pompoen is er al een oplossing
gevonden.
Nu nog iets met appelen.
De appelen die ik gekregen heb zijn eetappels. Dus die koken
niet tot moes. Volgend receptje zou niet lukken met moesappels... !
Ouderwetse
griesmeelpudding met appelen
Neem een achttal kleine appels. De appelen schillen en in
fijne partjes snijden. Deze partjes even opkoken in een bodempje water, suiker
naar believen en het sap van een halve citroen.
Een hoge, met antikleeflaag voorziene vorm, toch nog
insmeren met boter. Verdeel de partjes appel decoratief over de bodem van de
vorm.
Bereid nu een gewone griesmeelpap. Een liter melk met suiker
en een pakje vanillesuiker aan de kook brengen en als dit kookt voeg je al
roerend honderd gram griesmeel toe en laat dit een vijftal minuten zachtjes pruttelen.
Ook weer goed roeren, tenzij je graag aangebrande pannen afwast.
Giet deze pap voorzichtig uit over de appelstukjes.
Stop de vorm voor een drie kwartier in een oven van 180°C of
tot het oppervlak bruin kleurt en laat dit in de vorm afkoelen in de koelkast. Duw
nadien de randen met de vingers los en zet de vorm nu op een klein vuurtje tot
de metalen vorm warm aanvoelt. Keer de pudding nu om.
Als alles goed gaat heb je nu een pudding met een mooie
bruine korst en met een laag appeltjes er boven op.
Zeer rustiek dessert en very old fashioned...
Indien er lezers zijn die nog één en ander in overvloed
hebben en dat willen kwijt raken... mijn adres is op eenvoudige vraag
verkrijgbaar!
Soms vraagt men mij wel eens, hoeveel jaar ik al in de
keuken sta? Staan is dan een eufemisme voor werken!
Ik ga dan wat staan prutsen aan mijn vingers, want ik ben
ooit gedeserteerd en de wijde wereld ingetrokken om met bussen te gaan rijden,
om zalmen te gaan vangen, elektronica te gaan verprutsen en veel niet werkende
software te schrijven.... maar daar gaat het hier niet over!
Uiteindelijk kom ik dan tot een zeer respectabel cijfer
hoor... het staan in de keuken dus..!
Allez, zeggen ze dan, dan kunt ge toch alles zekers na zo
een tijd.... !
Ze weten niet hoe zeer ze dwalen...! Dat heb ik nog maar
enkele dagen geleden tot mijn grote schande ondervonden.
Op de Franse vismarkten zag ik regelmatig dikke stroken,
mooi zuiver wit vlees liggen van zeekat. Het stond er overigens altijd
bijgeschreven: blanc de seiche...Indien
het er niet zou bijgestaan hebben zou ik ook niet geweten hebben. Zeekat in het
Nederlands!
Voor diegenen die niet weten wat een zeekat is: een zeekat
wordt ook sepia genoemd en is niets anders dan een soort inktvis. Eén van de
drie soorten die hier regelmatig op de markten aangeboden worden. De naam sepia
heeft te maken met het feit dat de inkt van deze inktvis vroeger gebruikt werd
als inkt om te schrijven. De inkt verkleurt later bij het verouderen tot donker
rossig en deze kleur wordt daarom ook sepia genoemd. De kleur van een oude vergane
foto of van een oud vergaan geschrift.
Blanc de seiche betekent letterlijk, wit van zeekat!
Zeekat op zijn geheel kende ik wel en had ik al een paar
keer klaar gemaakt... met een vrij middelmatig resultaat maar steeds vatbaar
voor: een volgende keer beter. Zulke dikke witte stroken zouden van zeer grote
dikke zeekatten moeten komen bedacht ik zo... Deze redenering klopte, volgens
de vishandelaars toch. Gigantische beesten moeten het geweest zijn om uit hun
mantel zulke dikke stroken te kunnen snijden.
De zeekat is een zeer merkwaardig dier, veel meer gedrongen
dan de pijlinktvis,
de tentakeltjes zijn veel korter dan die van de pijlinktvis en hij bezit een
soort ballerinarokje, een tutu, waarmee hij kan zwemmen. In de rug bevindt zich
een dikke kalkschaal. Deze schaal wordt aan de kanariepietjes gegeven, waarschijnlijk
om de pietjes aan een portie kalk te helpen en om hun bek aan te scherpen.
Het vlees van de zeekat is een ietsje taaier maar
volumineuzer dan dat van de pijlinktvis ofte calamar.
De zeekat bevat ook de meeste inkt van deze twee de soorten.
Deze inkt wordt wel eens gebruikt als onderdeelvan de bereiding. Vooral in de Italiaanse en Spaanse keuken wordt de
zeekat veel gebruikt. Hier bij ons is de zeekat ook af en toe te vinden. Het
reinigen ervan is geen sinecure, trouwens dit geldt voor geen enkele inktvis.
Na het reinigen van een mooie verse zeekat hangen je handen vol inkt tot aan je
ellebogen... en met een beetje geluk krijg je er nog zwarte sproeten cadeau
bij...
Daarom zijn die vooraf reeds gesneden en gereinigde repen
zeekat een prachtige oplossing. Geen poetswerk... geen zwarte armen en geen rouwnagels...
Ook niet onbelangrijk, vooral voor de Nederlandse markt:
deze repen zijn spotgoedkoop..!
Hoeveel ze juist kosten weet ik niet maar het draait rond
zoiets als drie euro en enkele centen per kilogram.... zeg het maar als ik fout
ben!
Gans de bovenstaande uitleg dient om te vertellen dat ik
vorige dinsdag of woensdag ook hier in Antwerpen dergelijke repen, blanc de
seiche gevonden heb.Hoeveel ik er voor
betaald heb weet ik niet want het bonnetje met de afrekening ben ik kwijt
geraakt... de verkoopster was jong en niet onaantrekkelijk, begrijp je! Waardoor
het woord viswijf ineens een heel andere dimensie kreeg...
Vroeger had ik, zoals hierboven reeds vermeld, al een paar
keer de volledige zeekat klaar gemaakt.... en ook had ik twee of drie keer
geprobeerd om van die dikke witte repen ook iets eetbaars te maken... Je hoort
mij al komen.... het resultaat was niet echt goed eetbaar te noemen, of toch
maar amper.
Volgens mijn eigen theorie, die niet in de boeken bevestigd
wordt, moet inktvis, de calamar toch, zo snel mogelijk klaar gemaakt worden.
Enkele seconden moeten voldoende zijn anders verandert het witte inktvissenvlees
in iets dat gelijkt op de basismaterie die gebruikt wordt om autobanden te
fabriceren.
Zo heb ik een paar keer geprobeerd om brochettes te maken
met het zeekatvlees. Ultra, zeer kort gegrild... Het resultaat was wel eetbaar
maar de eerste prijs, op een wedstrijd voor beste inktviskok, daar zou de
ereprijs zeker niet naar mijn bereiding gegaan zijn.
Zulke proefhapjes probeerde
ik dan bij het aperitief te geven maar zorgde er wel voor dat er ook nog wat
anderste knabbelen viel.
In de viswinkel hier in Antwerpen, met die knappe jonge
aantrekkelijke verkoopster; weet je nog... was mijn eerste opmerking dan ook:
ik wil het nog eens proberen als zoveelste experiment maar die zeekat is
dikwijls zo vreselijk taai... !
Als goede verkoopster pareerde ze; ja maar die van mij niet
hoor, die zijn botermals! Alsof ze de inktvis zelf ter wereld gezet had... ( Ik
mag er niet aan denken...)
Een beetje ajuin erbij, een paar tomaatjes en wat knoflook,
een drie kwartiertjes stoven en ze worden zo mals als zoete spekken... zo
oreerde ze!
Hebben jullie ooit al gehoord van de Aha erlebnis?
Een mooi woord is dat: Aha-erlebnis. Het gevoel is nog veel
mooier: de plotselinge realisatie dat je de essentie van iets helemaal hebt
doorgrond. Alsof je het laatste stukje van een complexe puzzel hebt opgelost!
Na, weet ik hoeveel jaren, vertelt dat mooie kind mij in een
paar woorden hoe ik een malse inktvis, een zeepoesje, moet bereiden! Stoven !!!Waar had ik dat woord nog gehoord?
Noem mij nu onnozel, ok, dan hebben jullie nog gelijk ook....
Maar dezelfde dag nog zijn de repen zeekat in mijn mooiste,
zondagse koperen sauteuse (braadpan) beland, in hete olijfolie, waarna gans
het fornuis onmiddellijk onder de oliespetters lag!
Een grof gesneden ui er bijgevoegd en enkele tenen, ook weer
grof gehakte knoflook en later twee ontvelde, ontpitte en fijn gesneden
tomaten. Een scheut witte wijn, peper en zout, een laurierblad en een snufje
piment d Espelette. Een andere pikante rode peper zou ook goed geweest zijn
maar dit potje staat reeds enige jaren in de keukenkast te wachten tot het tijd
is om zijn eerste communie te ontvangen...!
Exact, juist geteld drie kwartier later, heb ik met een
keukenvork in de inktvis geprikt... en zo zacht als boter waren de reepjes. De
saus bleek blijkbaar zelfs in volume verdubbeld te zijn waarschijnlijk door het
vocht dat uit het inktvisvlees tijdens de bereiding gekomen was. Misschien kan
dit een volgende keer voorkomen worden door de inktvisrepen eerst even te
blancheren.
De saus inkoken tot de gewenste dikte en op smaak brengen
duurt niet lang. Dan nog een handvol penne gekookt want pasta smaakt ideaal
bij inktvis.
Zo, nu weet ik na ongeveer vijftien jaar hoe je zeekat bij
voorkeur klaar maakt.
Alles kennen, vergeet het maar!De keuken is een permanente leerschool, als
je het ene weet daagt er een andere uitdaging op en zo blijf je bezig...
levenslang !
De volgende dag kwamen twee vriendinnen van mijn vrouw op
bezoek en met een goed karakter zoals ik heb... heb ik een paar stukjes zeekat
overgehouden voor hen, om ook eens te proeven. De penne die ik er bij gegeven
heb was gewoon een rest van die wij de vorige dag niet opgekregen hadden!
Zij vonden het lekker. De minst blonde van de twee vond zelfs
dat de zeekat naar sint jakobsschelpen smaakte...! Het duiveltje in mij zat al
te bedenken: ... je neemt repen gestoofde zeekat, steekt er rondjes uit met een
uitsteekvorm en de rest kan je al raden...
De volgende keer zal ik eens proberen om de zeepoes te
bereiden in een currysaus, of kerriesaus in de Nederlandse versie, dan kunnen
we er rijst bij eten want ik ontdekte daarnet nog een doos met daarin zes
kookbuiltjes basmatirijst.
Soms vrees ik dat ik zo stilaan op mijn tandvlees zit..
Wat zal ik nu weer eens schrijven? Wat, wie, waar..? Soms
trek ik dan naar een winkel met Turkse of Marokkaanse exploitanten, daar vindt
je altijd wel iets speciaals om iets over te schrijven...maar als je van gans
de week niet buiten komt?
Jullie hebben het begrepen, het leven van een blogger kan
soms heel hard zijn!
Een andere oplossing bestaat er uit dat ik ga snuisteren in
mijn database met recepten...Mooi
woord voor een enorm groot document bestaande uit een paar honderd recepten,
maar waar een kat haar jongen niet in terug vindt.Ooit heb ik daar eens een index aan
toegevoegd en met wat geluk vind ik zo soms wel wat.
Wel, ik vond een recept voor een omgekeerde taart en van
mijn vroegere collega een merkwaardig recept voor tongrolletjes met prei...
Eerst de taart!
Het seizoen van de pruimen, aardbeien en perziken is nog
volop aan de gang. Mocht je dit stukje toevallig lezen in december: ananas, appelen
en gedroogde en nadien geweekte pruimen of abrikozen zijn ook heel goed geschikt.
Er zijn nog wel enkele andere vruchten die geschikt zijn, peren bijvoorbeeld
als ze voldoende rijp zijn...
Een omgekeerde taart is een taart die gebakken wordt, ondersteboven.
De meest gekende taart van dit soort op dit ogenblik is de tarte tatin!. Een
omgekeerde appeltaart.
Deze zeer beroemde taart, die al sinds jaren op de kaart
staat van Maxim's en la Tour d'Argent in Parijs, is uitgevonden in een
herberg op de Franse boerenbuiten en is voorzichtig op klompen naar Parijs
gekomen. Men noemt de taart ook "Tarte à l'envers". Omgekeerde taart
dus...
De gezusters Tatin leidden een familiehotelletje te
Lamothe-Beuvron, een rustig dorpje in de buurt van Orléans, de" tarte à
l'envers" is hun enige nalatenschap.
In een zware koperen vorm wordt een dikke laag suiker
gestrooid, er worden dikke vlokken boter op gelegd en alles bedekt met kwartjes
geschilde appel. Een dun laagje bladerdeeg of brokkeldeeg wordt gebruikt om de taart
te sluiten. De taart werd daarna gebakken in gloeiende houtskool met bovenwarmte.
Zo ging dat destijds. Gloeiende houtskool werd boven op het deksel van de
taartvorm gelegd. Na 20 à 25 minuten draait men de taart om op een schotel. De
suiker moet dan licht gekarameliseerd zijn.
Het verhaal doet de ronde dat het idee zou gerijpt zijn toen
zuster Tatin, die de bediening deed, een gewone taart had laten vallen...en
nadien....
Het hotelletje van de familie Tatin bestaat nog steeds. Het
ligt op de RN 20 van Orleans, richting Vierzon. Het heet nu "Hotel Tatin",
de oorspronkelijke naam was "Hotel de la Gare". Het ligt nog steeds
recht tegenover het niet meer gebruikte station van Lamothe-Beuvron.
Een gemakkelijke versie van de taart bestaat er in om in een
bakvorm een karamel van boter en suiker te gieten, maar let op, dat is gloeiend
heet. Deze karamel maak je door, afhankelijk van de grootte van de taartvorm,
suiker met boter samen al roerend te verhitten tot karamel. Dit gaat vrij snel.
Leg op de laag karamel kwartjes appel. De taartvorm moet werkelijk proppens vol
zitten met appel en dat geheel wordt dan afgedekt met een laagje brokkeldeeg of
kruimeldeeg... De randen van het deegin
de taartvorm steken. Dit deeg kan je zo kopen maar ook zelf maken natuurlijk. Een
twintigtal minuten bakken in een vrij warme oven, even laten rusten en dan snel
omkeren op een schotel. Even laten rusten en dan de bakvorm voorzichtig
oplichten. Jonagold is een goede appel voor deze taart.
Een likje halfopgeklopte room er bij serveren of een
bolletje kwaliteitsroomijs in een apart gekoeld schaaltje...
Een tweede en gemakkelijker versie is de omgekeerde taart
met vruchten en viervierdenbeslag.
Hiervoor worden diverse vruchten van pitten en dergelijke
ontdaan, en in een taartvorm gelegd en met een vier-vierden beslag bedekt.
Viervierden gebak gelijkt wat op een cake beslag en is doodgemakkelijk om te
maken.
Veronderstel dat we pruimen nemen als vrucht. Daarvan is het
nu volop het seizoen.
Zoek dan je mooiste, gewone bakvorm voor taarten, zo eentje
met ribbeltjes aan de zijkant of in porselein of een met tefalbekleding het
blijft al gelijk...
Zoek of koop goede pruimen met vast vruchtvlees. Kwetsen
zijn goed of van die donkerblauwe pruimen die hier ook wel eens mastpruimen (
damastpruimen ... van Damascus..) ... genoemd worden, allemaal zeer geschikt!
Smeer de bakvorm goed in met boter, ook aan de zijkanten. Strooi
een greepje bloem in de taartvorm en bedek de bodem en wanden met bloem. Schud
het overtollige weer uit de vorm...Snijd
de pruimen in twee en haal de pitten er uit. Leg de pruimen nu met de gesneden
kant naar beneden in de taartvorm. Prop de vorm zo vol mogelijk. Heb je pruimen
te veel... maak dan een tweede taart of eet de pruimen zo op... Volgens
welingelichte bron zijn pruimen goed voor de vooruitgang van de
achteruitgang..?!
Maak nu het beslag voor het viervierden gebak.
Neem van alles evenveel. Bloem, boter, suiker, eieren...
Bijvoorbeeld van elk250 gram. Gebruik kleine eieren en reken dat een ei zonder de schaal 50
gram weegt. In dit voorbeeld dus vijf eieren. Begin dan met de boter en de
suiker tot een zachte room te roeren. Klop dan, liefst met een machine,
alhoewel met een handklopper gaat het evenwel, de eieren één voor één door dit
botermengsel. Er ontstaat nu een soort gekabbelde room... Voeg hierbij nu
zonder al te veel te roeren de bloem en roer tot een homogeen mengsel ontstaat...
Gebruik zelfrijzende bloem of neem gewone bloem met het
nodige bakpoeder. Normaal is dit één pakje bakpoeder voor vijfhonderd gram
bloem.
Wil je een extra lekker smaakje aan je taart geven, voeg dan
een pakje vanillesuiker bij het beslag of een snuif kaneelpoeder.
Smeer dit dikke beslag nu uit over de pruimen of de andere
vruchten, in de taartvorm.
Bak af in een oven van ongeveer 180°C gedurende ongeveer 20
minuten. Je kan zien dat de taart gaar is als ze in een midden een torentje
vormt. Anders prik je er in met een lange naald of satéstokje en controleer of
er geen ongebakken deeg meer aan de naald of stokje blijft hangen.
Als de taart blijkt gaar te zijn haal je ze uit de oven en
laat ze een vijftal minuten rusten.Leg
een groot bord of een metalen of porseleinen schotel op de taart en keer het
geheel zeer snel om. Haal nu voorzichtig de taartvorm van de taart. Dit gaat niet
altijd zeer vlot. Dat is normaal omdat de vruchten neiging hebben om aan de
vorm te kleven. Dit kan deels voorkomen worden door vooraf een laagje karamel
op de bodem van de taartvorm te gieten nadat de vorm ingesmeerd was met boter.
Maak deze karamel met suiker en water en kook alles tot de suiker lichtbruin
kleurt... zonder te roeren... Giet deze gloeiend hete karamel op de bodem van
de taartvorm. Daar bovenop komen dan de vruchten. De karamel zal er voor zorgen
dat de taart gemakkelijker loskomt uit de taartvorm.
Dan iets heel anders.
De tongreepjes, de tongfilets gepresenteerd als
palmboompjes.. .
Het is een beetje een onnozel idee.. maar waarom niet?
Je hebt er jonge dunne prei voor nodig, prei van een vinger
dik. Alleen het wit.
Tongfilets heb je nodig, natuurlijk... Maar met filets van
andere vissen zal het ook wel lukken!
Pladijs of scharfilets, elke vis is goed als je er maar
lange dunne reepjes kan van snijden. Van zalm of melktong bijvoorbeeld...
De afval van de tongen heb je ook nodig. Bij gebrek er aan,
afval van andere vissen, zoals van tarbot of heilbot... maar dat is allemaal
niet meer zo simpel om dat vast te krijgen bij de vishandelaars... Bij gebrek
aan wat beters dan maar visfumet uit een bokaaltje...of van blokjes gebruiken.
Een visfumet maak je zelf door de goed gewassen visafval
even aan te stoven in wat boter samen met een grof gesneden tak selderij en een
gesneden ui. Pers er wat citroensap over uit en een grote geut witte wijn. Vul
aan met water en breng zachtjes aan de kook. Voeg ook nog een takje tijm,
enkele peterseliesteeltjes en een blaadje laurier toe. Laat een twintigtal
minuutjes zachtjes koken. Giet door een zeef en voila, daar heb je een prima
zelf gemaakte visfumet.
Snijd de prei in stukken van ongeveer acht centimeter
lengte... zeven centimeter is ook goed.Snijd de bovenkant, waar het groen was, diep in, zo ontstaat een soort
borsteltje.
Kook de prei gedurende ongeveer twee minuutjes in water om
de prei wat zachter te maken.
Wikkel nu een tongfilet of andere visfilet rond het wit van de
prei, daar waar die niet ingesneden is. Zorg er voor dat de velkant naar binnen
wijst. Zo verkrijg je goed vaste rolletjes. Nu heb je een rolletje vis met een
soort borsteltje er op. De ingesneden preireepjes vallen uiteen als de blaadjes
van ... met een beetje fantasie zie je dan een palmboompje dat uit een visrolletje
steekt.
Zet de palmboompjes in een juist passende geboterde schotel.
Giet er warme visfumet bij en weer een royale scheut witte
wijn. Kruid met peper en zout, dek af met aluminiumfolie en zet gedurende een
vijftiental minuutjes in een niet te hete oven. Als de vis gaar is, en dat gaat
snel, giet je het pocheervocht in een kookpannetje. Breng aan de kook, kruid
bij indien nodig en bind de saus met een beetje blanke roux of met strooimaïzena.
Zorg er voor dat de saus niet te dik wordt...! Geen papsaus!
Om af te werken kan je er een klompje boter doorroeren,
boter en geen surrogaat! Een liaison, de term is ondertussen wel gekend denk ik
door al die kookprogrammas op TV, of niet?Tot vervelens toe; het is een mengseltjes van room en eierdooier. Voeg
dit al roerend bij de hete saus en breng zeker niet meer aan de kook!
Alleen een scheut dikke, vette room is eigenlijk al meer dan
voldoende en ook de gemakkelijkste manier om een lekkere witte vissaus te
bekomen.
Serveer hier rotsjes, gemaakt van hertoginnenaardappelen
bij. Dat zijn doorgestoken gekookte aardappelen, gekruid met peper en zout en
nootmuskaat, tot mooie torentjes gespoten en daarna in de oven gebakken tot
zonnebrandkleur...!
Zet één of twee visrolletjes met palmboom op een warm bord,
zet er een torentje aardappel naast en giet de saus rondom dit alles... Zo ziet
het geheel er uit als eilandjes in de Stille Zuidzee.
En dan maar dromen van de vervlogen natte vakantie...!
Vorige dinsdag wilde ik mij enige cantharellen aanschaffen
bij de Turkse groenteman. t Vrouwke, die op dit ogenblik niet erg gezond is,
eet dat graag. Samen met een konijnenboutje als t kan... Voor degenen die haar kennen volgt hier haar
laatste ziekterapport: de volgende trip naar de Egyptische woestijn is gereserveerd
voor half november... Dus nog twee maanden slapen... Bij haar thuiskomst zal sinterklaas
vermoedelijk reeds gepasseerd zijn en een pluchen piramide of ezeltje meegebracht
hebben.
Eerst even naar mijn goeie vriend Ludo gebeld om te zeggen
dat ik na het boodschappen doen zou langskomen...
en dan mocht ik ook wel wat cantharellen voor hem meebrengen...
De grote blauwe poort van de groentewinkel was dicht: een
blad papier plakte op er op: Gesloten wegens Suikerfeest! Geschreven in een mooi regelmatig handschrift,
dat van de dochter?.
Daar gingen mijn cantharellen...
Deze morgen een nieuwe poging gedaan, nu was de winkel wel
normaal open.
Het waren misschien nog dezelfde cantharellen van vorige
dinsdag, ze zagen er al een beetje verfromfraaid uit maar de prijs was zeer
goed, tien euro en enkele centen per kilo. Dat is een koopje. Er waren ook
bakjes met Koreaanse, gekweekte Sjimeji paddenstoelen. Ik heb een bakje
bruine Sjimeji meegenomen. Er bestaat ook een witte versie van deze
paddenstoel. Omdat ze op beukenhout groeien worden ze hier ook beukenzwammen
genoemd. Het zijn paddenstoeltjes met een flauwe smaak maar worden meestal
gebruikt als decoratief element. Bij een visfilet staat dat mooi!
Dan lag er nog een onbekend kaasje in de koeltoog. Een soort gevlochten
kaas, nog nooit gezien. Aan een van de winkelhulpjes dan gevraagd waarvoor die
kaas kon gebruikt worden?
Hij bekeek mij alsof hij het in Ankara hoorde donderen... Om op te eten...!
Hoe dat ik daar zelf niet opgekomen was???
Ik heb de kaas toch maar gekocht en thuis opgezocht op het
internet wat ik mij nu juist aangeschaft had.
Terzijde; zelfs zonder opzoekwerk, alle Turkse kazen zijn
vrij smaakloos en taai! Daar heb je Google niet voor nodig.
Het product is goed gekend in Turkije (Örgü peyniri), de
fabrikant is Gazi, een reusachtige Turkse zuivelfabrikant met verdeelpunten in Duitsland.
Op de verpakking is zelfs te zien dat mijn kaasje in Frankrijk veterinair
gekeurd is. Hier
een foto. Goed om te gebruiken in ovenbereidingen. Allemaal geleerd via
Google.
Ook weer een paar dagen terug had ik een stuk kaas, een brie
de Meaux, gekocht die er lekker uit zag. Mooi mals, geel op het snijvlak,
volledig rijp, een pracht stukje kaas. In de auto begon ik het al te ruiken...
Zweetvoetenkaas van het ergste soort.
Nu ligt de brie in de koelkast, verpakt in een Tupperware
doosje, en telkenmale de deur van die kast open gaat komt er een walm uit van een
kudde koeien die net rotte rapen gegeten hebben. Ik moet het heel goed plannen
om de koelkast te openen, minstens een half uurtje vooraleer er iemand zou
kunnen aanbellen. Zelfs Fébreze met lavendelgeur helpt geen zier.
We zijn er nog niet. Van bovengenoemde goeie vriend Ludo
heb ik een zak stoofappels gekregen, appels voor appelmoes. Waar vindt je dat
nog? De appels waren bedoeld als beloning voor de meegebrachte cantharellen...
maar het was Suikerfeest, geen cantharellen!
Om te beginnen met de appels.
Dit waren nog eens echte moesappels, een soort die je hier
in de gewone handel bijna niet meer vindt. Jammer genoeg ken ik de soort niet.
Mocht iemand het weten, laat maar weten, zie foto onderaan. Ze voelen een
beetje kleverig en wasachtig aan en zijn een beetje wormstekig, maar dat is
omdat het afgevallen appels zijn
Hoe je zelf appelmoes maakt? Dat is kinderspel, enkele
minuutjes en het is gebeurd.
De appels schillen en het klokhuis verwijderen. Elke appel
in acht stukken snijden is goed. Deze brokjes even wassen want er kan
allerhande bruin poeder (van de wormen) en pitten van de appels aanhangen.
Opzetten met een heel klein bodempje water en suiker.
Hoeveel suiker? Laat ons zeggen een honderd gram per kilo appelblokjes... Ik
kieper er gewoon wat suiker bij. Als de compote niet zoet genoeg is kan je er
nog altijd suiker aan toevoegen. Onder deksel aan de kook brengen en af en toe
roeren! Nog een paar keer roeren en na enkele minuten veranderen de appels in
appelmoes. Wat ik teveel had zit nu in kleinere porties in plastieken zakjes in
de diepvries.
Nu nog een gebraden kip, bloedworst of gehaktballetjes
vinden om bij de * appelspijs te eten.
De cantharellen heb ik thuis van alle bruine plekjes en stukjes
blad ontdaan. Je hoeft ze niet te snijden als ze te groot zijn. Ze zijn
gemakkelijk in stukken te scheuren. Van de hoed naar de voet. Ondanks alle
goede raadgevingen in de boekskes zoals Flair en Libelle heb ik de
cantharellen gewassen. Afborstelen help in feite geen zier...! Bosgrond is goed
om bloemen in te planten maar niet om te eten...!
Dan snel gebakken in een antikleefpan in een lekje olie op
groot vuur. Als alle vocht daarna verdampt is uit de paddenstoelen kunnen ze
wel enkele dagen bewaard worden in de koelkast.
Ik zal ze dus bij een gestoofd konijnenbilletje doen. Samen
met een beetje spekblokjes en een greepje zilveruitjes.
Konijnenboutjes in twee of drie stukken hakken en kleuren in
boter. Een gesnipperd uitjetoevoegen,
een teentje gehakte knoflook, een blaadje laurier en een takje tijm. Een flesje
bier: een rodenbach, een trappist of je geliefkoosd bruin bier hierover
uitgieten. Zorg ervoor dat de boutjes mooi onder staan. Aan de kook brengen en
nog wat peper en zout erbij doen. Afhankelijk van de ouderdom van de konijntje
duurt het ongeveer een uur tot één uur en nog eens een half uur vooraleer het
gaar is. Dus je hebt veel tijd om het volgende klaar te zetten.
Een handvol gezouten spekblokjes, die je eerst aanbakt
in een klein braadpannetje.
Een handvol zilveruitjes, gekocht uit de diepvries. Deze ook zo
maar recht uit de diepvries wat kleur laten krijgen in de pan waar voordien het
spek in zat.
Nu de cantharellen nog eens een extra bakbeurt geven in
dezelfde pan.
Als het konijn, na een uur zeg maar, bijna gaaris voeg je de drie garnituren erbij. Laat nog
een kwartiertje mee sudderen.
Proef nu of de smaak in orde is. De saus kan gewoon gebonden
worden met wat bruine of witte sausbinder.
Als er nog wat cantharellen over zijn kan je die serveren
net zoals een gewone toast met
champignons. Een sjalotje snipperen en daar bij een greepje gerookte
spekblokjes laten kleuren in boter. Serveren op een dikke toast die ook
gebakken werd in boter.
Die vreselijke stinkkaas heb ik dan voor een deel verwerkt
in een kaassoep. De koelkast stinkt nog steeds. Als iemand de kaas wil, hij of
zij mag hem gratis komen halen.
Om zo een kaassoep te maken is ook de simpelheid zelve..
Zorg voor een pannetje met kippenbouillon. Neem maar
bouillonblokjes, waar zou een mens in deze moderne tijden nog zelf gemaakte
bouillon halen? Maar mocht je die toch hebben... geen probleem.
Breng de bouillon aan de kook, gebruik als binding wat je
maar wil, roux, maïzena, instantbinder, als je maar een lichtjes gebonden bouillonetje
bekomt. Doe daar nu een groot stuk van je beste stinkkaas bij, grofweg in
stukken gesneden. Was je handen daarna grondig met groene Dreft en wacht enkele
minuten. Roer goed met een sausklopper en de kaas lost dan op. Wil je de
laatste witte tikjes van de korst- weg, stop dan de staafmixer er in. Giet er
een scheutje slappe room bij en bestrooi met wat gehakt groen... voor de
vitamientjes en voor het oog. Bieslook of ander groen is ook goed.
Na twee dagen kaassoep eten ben je dan de brie kwijt.
Wat er met de Turkse geweven kaas zal gebeuren dat weet ik
nog niet. Die blijft tot december goed voor gebruik. Mocht er iets moois uit de
bus komen, ik laat het wel weten.
Mocht er nu iemand op zoek zijn naar recepten voor koekjes
en snoepjes voor het Suikerfeest... die zijn hier niet te vinden.
Of toch: haal de pit uit een dadel en vul de holte op met
een klein worstje groene marsepein.
Opdien in een klein papieren bakje!
Een extraatje :
*De rekenles
Jantje kwam naar huis gelopen
moeder, riep hij, "doe eens open
Ik was in rekenen altijd slap,
maar nu komt er beterschap.
'k Heb vandaag de beste koppen
in het rekenen kunnen kloppen.
Onze meester vroeg vandaag
een zware rekenvraag.
Luister, hoe kunt ge 3 appels verdelen
onder 5 kinderen?
Hij keek heel 't gezelschap rond
Er was niemand die het vond.
Steeds was 't antwoord slecht en pover
Er was tekort of er schoot over. Toen
was 't eindelijk aan mij