Ik wil graag 3 korte verhalen weergeven van Eduardo Galeano uit zijn boek 'Dolende Woorden' oorsprokelijke titel 'Las Palavras Andantes' uit 1993.
De vertaling is van Dick Bloemraad en uitgegeven door Van Gennep bv, isbn 90-5515-025-8 / nugi / cip

Eduardo Galeano  (Montevideo 1940) reisde naar een klein dorpje in het noordoosten van Brazilië om daar houtgraveur José Francisco Borges (Bezerro, Pernambuco 1935) te ontmoeten en hem te vragen om met hem samen te werken. Hij wilde een boek maken en Borges zou de houtsneden leveren. De mannen gingen akkoord en zo ontstond een schitterend boek waarvan ik drie verhalen wil publiceren. 



Het verhaal van de wederopstanding van de papegaai

De papegaai viel in de dampende pan.
Hij vloog er na toe, werd duizelig en viel.
Hij viel uit nieuwsgierigheid en verdronk in de hete soep.
Het meisje, dat zijn vriendinnetje was, huilde.
De sinaasappel trok zijn schil uit en bood zich tot troost aan haar aan.
Het vuur dat onder de pan brandde kreeg spijt en ging uit.
Uit de muur maakte zich een steen los.
De boom, die zich over de muur boog, huiverde van verdriet en al zijn bladeren vielen op de grond.
Zoals iedere dag kwam de wind de lommerrijke boom kammen, maar trof hem kaal aan.
Toen de wind hoorde wat er was gebeurd, verloor hij een vlaag.
De vlaag maakte het raam open, trok doelloos door de wereld en ging naar de hemel.
Toen de hemel het slechte nieuws hoorde, werd hij bleek.
En toen de man de witte hemel zag, werd hij sprakeloos.
De pottenbakker van Ceara wilde het weten.
Eindelijk kreeg de man zijn spraak terug en vertelde dat de papegaai was verdronken en het meisje had gehuild.
en de sinaasappel zijn schil hat uitgetrokken
en het vuur was uitgegaan
ende muur een steen had verloren
en de boom zijn bladeren had verloren
en de wind een vlaag had verloren
en het raam was opengegaan
en de hemel zijn kleur had verloren
en de man zijn spraak had verloren.

Toen bracht de pottenbakker al het verdriet bijeen.
En met dat materiaal konden zijn handen de dode weer geboren laten worden.
De papegaai die aan het verdriet ontsproot had rode veren van het vuur en blauwe veren van de hemel
en groene veren van de bladeren van de boom
en een snavel zo hard als steen en zo goudgeel als de sinaasappel
en hij had menselijke woorden om te praten
en water van tranen om te drinken en zich te verfrissen
en hij had een open raam om te ontsnappen
en in de windvlaag vloog hij weg.

De vrouw en de slang  - houtsnede


De dans (forro) van de dieren   -  houtsnede

17-02-2010 om 21:36 geschreven door Storyteller

'Noticias Triste' (droevige berichten) schilderij van Antonio Parreiras

Na jarenlange discussie heeft de Braziliaanse regering de toestemming gegeven tot voor de bouw van de omstreden dam de Belo-Monte aan de Xingu rivier, een zij-arm van de Amazone. Er zijn wel vele voorwaarden verbonden aan de licentie volgens de Braziliaanse milieu dienst IBAMA. Die houden in dat de toekomstige exploitanten in totaal 1,5 miljard reais (576 euro) aan milieu en sociale projecten moeten uitgeven. Dit volgens de IBAMA voorzitter Pedro Bignelli, die verder zei 'dat alle voorwaarden bindend zijn'.

De uiteindelijke aanbesteding voor de bouw van de op twee na grootste waterkrachtcentrale, die al 40 jaar gepland staat, zal aanvang nemen in april. Er wordt een oppervlakte van 500 km2 onder water gezet. 20.000 mensen moeten hun huizen verlaten en tegenstanders spreken zelfs van 40.000.

Een van de grootste tegenstanders is de van Oostenrijkse afkomstige bisschop Erwin Kräutler, die sprak van een niet overziene ramp voor de omwonenden en het milieu. Hij noemde het gedrag van de regering van president Luiz Inancio Lula da Silva, 'dictatoriaal en arrogant'.

bewerkt door Wayn

07-02-2010 om 19:34 geschreven door Storyteller

Waar bevindt zich Marc van Roosmalen? Volgens een bericht, sinds november 2009 ergens in Amsterdam. Op de vlucht, paspoort ingetrokken, ver weg van zijn geliefd Amazonas. Bij mijn terugkeer uit Brazilië kwam ik weer op zijn spoor, daar ik een herhaaluitzending zag van het programma 'netwerk', van november 2009. Marc leefde zijn leven in zijn geliefd Amazone woud, als bioloog van belang voor de wetenschap en aapjes. Deze aapjes werden zijn schavot. Neen! Niet die aapjes, maar Marc zijn idealisme, zijn openheid omtrent de vergaande vernietiging van het woud, waarvoor in de plaats grootschalige soja-plantages worden aangelegd en waar Brazilië miljarden aan verdient. Nederland? ja, die doen alsof hun neus bloed, want zij hebben immers grote belangen hierbij. Helaas te groot voor Marc te helpen. Want het gevaar loert als een schobbejak, als een vuile moordenaar. De grootgrondbezitters, die samen met projectontwikkelaars zich door zijn uitspraken en gegevens onder de gordel getrapt voelen. In de Braziliaanse Amazonia regio kun je rustig functioneren, als je maar geen interesse heb in duistere aangelegenheden van anderen. Ze tegen de schenen schoppen, tegenspreken, kan je dood betekenen, overgesneden keel of een kogel. 

De Braziliaanse rechter vooroordeelde hem, na danig opgedrongen wijze voor ' het illegaal opvangen en verhandelen van apen uit het Amazone'. Ze eisten 14 jaar cel, dit was twee jaar geleden. Hij zat daar als een groot crimineel in een gevangenis van Manaus, daar waar de ratten dansen en moorden worden uitgevoerd met toestemming van corrupte funcionarissen. Hij kwam tijdig uit de cel, wist voorlopig vrij te komen en vluchtte uit Amazonas op het moment dat zijn Nederlands paspoort nog geldig was. Hij had tevens een Braziliaans paspoort en werd daarom niet meer beschouwd als Nederlander. Dit is nu ingetrokken en nu verder? De Nederlandese regering wist zelfs druk op hem uit te oefenen, door te oordelen dat hij in Brazilië zijn Nederlands paspoort moest inleveren. Er is een hogerberoep ingdiend en wacht nog op de beslissing. Ondertussen leeft hij ergens waar? Wat is de toekomst van Marc, zal hij ooit terugkeren naar Amazonas? Zal hij uitgeleverd worden aan Brazilië? Zal hij terug kunnen keren naar het oerwoud en zijn werk? Of zal de moordenaar hem weten te vinden. De dood-eskaders van het woud, want in Amazonas is geen recht. Hoe open kan een mens zijn, en net als mijzelf is het soms moeilijk je mond te houden als men de onverbiddelijke teloorgang ziet van de natuur. Waar ligt het lot. Ik weet dat Van Roosmalen een psychish moeilijk tijd doormaakt, een periode dat overpeinzing een vraag is. Marc moet de blues hebben, een eenheid die gerelateerd is aan muziek en gevoel, een triestheid. Het 'saudade' het onzegbaar verlangen naar Amazonas. Doch het belangrijke voor een mens is zijn standvastigheid. Ik wens Marc van Roosmalen sterkte. Tegen de betreffende politici, die altijd de belangen van kapitaal voorop stellen ten aanzien van menselijke gevoelens, zeg ik dat niemand gediend is met deze situatie, alleen degene die angst hebben voor uitspraken van mensen die zich in zetten voor de natuur. Wij mogen niet verkwanselen dat het amazonewoud, mens en dier verdwijnt en de soja-velden, die veelal dienen als veevoer, een drijfveer zijn voor politieke beslissingen.

Wayn 

05-02-2010 om 00:00 geschreven door Storyteller

In 1984 reisde  reporter Washington Novaes, van de Sâo Paulo Tv Cultura,  naar Mato Grosso en maakte aldaar de documentaire XINGU- A TERRA MÁGICA, over de Indianen en hun cultuur. Buiten de video resulteerde dit in het boek Xingu- Uma flecha no coraçâo (Xingu- een pijl in het hart). In de tekst zegt Novaes dat zijn toenadering tot de stammen van de Xingu begon in 1980, toen hij ter plaatste was om een programma te maken voor de REDE Globo tv. Het idee was om te laten zien hoe het leven was in het park Xingu, waar zich onder de Indianen geen hart en vaatziektes voordeden. "Er was geen overgewicht, alcoholisme, lichamelijk inactiviteit, en gebruikte geen zout met natriumchloride, dus de indianen waren gezond,'' zegt Novaes. Na de jaren 1980 bleef Novaes het park bezoeken en noteerde de veranderingen: "Momenteel, de heeft de Xingu te maken met problemen van buitenaf, maar ook van binnen," bevestigd hij. Volgens Novaes heeft de Xingu te maken met de opmars van de landbouw. "Het park is een eiland omgeven door weidenland en de soja-cultuur, hetgeen velen problemen veroorzaken, buiten het feit van de periodieke invasies van houtkappers en goudzoekers."
                  Novaes verklaart dat de rivieren die de Xingu vormen buiten het park ontstaan, en lood en bestrijdingsmiddelen in het millieu brengen, en sedimentatie, hetgeen een verhoogde temperatuur teweeg brengt en schade tot de belangrijkste voedingsbron, de vis. "Tevens worden er waterkracht centrales gebouwd in de belanrijkste rivieren in het Xingu gebied. Volgens specialisten, kunnen de vissen niet meer de rivier opkomen en in sommige waterkracht centrales, zoals die van de Kuluene rivier, zal het reservoir een gebied doen overstromen, dit belangrijks voor de lokale cultuur, " verklaart Novaes.
                        In de Xingu werden wegen geopend om het gemakkelijker te maken voor het verkeer tussen de dorpen en steden in de buurt van het park. "Deze situatie heeft het contact met de blanke cultuur intensiefer gemaakt. Dat heeft verschillende consequenties, op de eerste plaats de jongeren, die deze cultuur bezien, ze willen de blanken hun kleding hebben, DVD'S, opname apparatuur, en de Forro (muziekstijl uit het noordoosten) dansen. Daarom maken ze handwerk, zoals armbanden, halskettingen en hangmatten, om ten slotte te verkopen en geld te verkrijgen om dit alles te consumeren, " zegt Novaes. Maar het probleem is, volgens de journalist, dat de jonge Xingunezen geen interesse hebben om de agri-cultuur te verdedigen en verder verliezen ze de interesse voor hun tradities. "In bijn alle dorpen is er geen enkel die 'Pajé' (sjamaan) wil zijn, omdat het een lange weg is vol van opofferingen," zegt hij. De Pajé is de intermediar van de menselijke wereld met de wereld der geesten. "Als er dit niet meer is, zullen de culturen verdwijnen. Alles in hun leven heeft deze relatie. Ieder boom heeft een geest en alle dansen en liederen zijn in dit universum. De cultuur wordt vanuit deze hoek bedreigd, net als de sociale en politieke organisatie, " bevestigd Novaes. Volgens de journalist, ziet de blanke maarschappij de Indianen door hetgeen zij niet hebben en zij niet de waarde van die cultuur kan herkennen. "Op een legale manier  hebben ze geen afgevaardiging van macht. Diegene die meer weet en meer ervaring heeft, wordt het meest gerespecteerd. Ieder is vrij en ze hebben hun grenzen, in de vrijheid van de ander. Dit is een buitengewoon voorrecht," zegt hij. "Zij weten hun eigen huis te bouwen, het land te bewerken, jagen, ambachten en het vastellen van de soorten der natuur.  Wanneer Brazilië de helderheid van geest had, zou ze het park transformeren in een historisch en cultureel erfgoed, en ecologische aspecten voor de mensheid.  Milieu gezien is de Xingu een eiland vol van biodiversiteit," zegt Novaes. Over het werk van de broers Villas-Bôas zegt de journalist: " Er waren velen die bekritiseerden dat de broers verschillende etnische groepen samen brachten, maar in hún tijd kon niemand anders dit beter doen. Vele stammen zouden nu zijn uitgeroeid, zoals de Paranás, die toen werden overgeplaats binnen het Xingu park (nu hebben zij een eigen reservaat)."
In 2007, nam Novaes een nieuwe documentaire op in het park: "XINGU- A TERRA AMEAÇADA (Xingu- Een bedreigd land), welke de werkelijkheid laat zien van het huidige Xingu.

Einde van de verhandeling over het XINGU gebied en de VILLAS-BÔAS gebroeders
vertaling Wayn Pieters

        
Washington Novaes bereidt zich voor om de documentaire XINGU-A TERRA AMEAÇADA, IN 2007 op te nemen

28-01-2010 om 00:00 geschreven door Storyteller

Orlando en Claudio waren de voorgangers van het parque Indígena do Xingu tot 1975. Buiten dat de broers in de hele wereld werden gewaardeerd voor hun werk, waardoor ze  tweemaal de Nobelprijs ontvingen, kregen zij ook veel kritiek. Op hetzelfde moment dat de broers werden geprezen voor hun werk ten behoefte van het Indiaanse volk en het nemen van een initiatief voor een gezondsheids programma, zoals vaccinaties en medische hulp voor de Indianen, die veelal stierven aan griep, dysenterie en het uitbreken van mazelen in het decenium 1950, door het contact met blanken, werden de broers zwaar bekritiseerd daar zij materialen en goederen aan de Indianen zouden verstrekten en zich hierdoor bemoeiden met de interne macht in de dorpen. Volgens de FUNAI (het insituut dat in 1967 werd opgericht, als vervanging van het voormalige SPI,  om de indianen te beschermen, zou dit hebben bijgedragen tot vermindering van de traditionele ambachtelijk handwerk en afbraak van de Indiaanse cultuur.
            In de jaren 1960 was het leven van de broers zo verbonden met de Xingu, dat toen Orlando zijn vrouw leerde kennen, die momenteel 71 jaar is, dit al snel leidde dat zij naar het park vertrok, om aan zijn zijde te staan. In 1963, ging Marina naar het park en was de eerste verpleegzuster in de lokale gezondheid aldaar. "De Xingu was de uitbreiding van mijn huis. De gemeenschap en de overheid moeten beoordelen hoeveel de indianen ons leren, de sociale structuur en wereldvisie, ' zegt zij. Marina woonde 12 jaar in het park waar zij haar kinderen opvoedde.
         'De Indianen hebben een groot respect ten aan zien van levende wezens, met name kinderen, ouderen en 'de natuur',' zegt ze. Van haar zijde laat ze haar respect zien ten aanzien van de Pajés (sjamanen): 'Zij zijn de spirituele verwijzing in de Indiaanse cultuur. De glorie der genezing is van hen'.
Noel Villas Bôas, 33 jaar, zoon van Orlando, verteld dat zijn vader 6 dagboeken bewaarde (postuum geconserveerd), die hij in 1943 begon te schrijven, het jaar van de eerste expeditie naar de Xingu. Delen van de optekeningen werden uitgebracht in boeken, inclusief het postume 'Orlando Villas Bôas - Expedições, reflexções e registros' georganiseerd door Orlando Villas Bôas, in 2006. Het erfgoed bewaard door de familie behoudt relikwiën zoals correspondenties van Orlando met Marechal Rondon, en met de antropologen Darcy Ribeiro en Claudio Levi-Strauss, tevens honderden fotos en optekeningen. 'We zijn bezig met proces om het 'Instituto Orlando Villas Bôas' te creëren, om het materiaal voor het publiek toegankelijk te maken. Betreffende de Roncador-Xingu expeditie is het praktisch geen vergelijkbaar materiaal in Brazilië, het is een kloof van 20 jaar in de Braziliaanse geschiedenis,' bevestigd Noel, die jaarlijks het Indiaans park van Xingu bezoekt.

wordt vervolgd door het slot : "En dit alles kan afgelopen zijn..." over journalist en filmmaker Washinton Novaes

wayn

Marina Villas Bôas, weduwe van Orlando, bij haar eerste reis naar Xingu, in 1963, met een Kalapalo jongentje aan haar zijde


Schets van Darcy Ribeiro, antropoloog


Orlando

16-01-2010 om 21:14 geschreven door Storyteller

Orlando omhelst een Txi"kão (Ikpeng) Indian, in 1967





.... Deze groep zijn de Kamaiurá en Kaiabi (familie Tupi-Guarani); Juruna (taalstam Tupi); Aweti (taalstam Tupi); Mehinako, Wauja en Yawalapiti (familie Aruak); Kalapalo, Ikpeng, Kuikuro, Matipu en Nahukwá (familie Karib); Suyá (familie Jê); Trumai (geisoleerde taal). Volgens de 'site Povos Indígenas no Brasil, van het 'Sociaal-milieu Instituut' (ISA), leven er meer dan 4.000 Indianen in de Xingu regio, (gegevens 2002).
 
Toen de broers Villas Bôas arriveerden in het noorden van de staat Mato Grosso, waren de Indianen die een deel van centraal Brazilië bewoonden gedecimeerd door diverse ziekten zoals griep, dysenterie en uitbraken van epidemieën, dit door de interventie van blanken in hun gebied sinds de 19de eeuw. Toen de broers zich geconfronteerd zagen met deze situatie besloten ze een campagne te starten voor behoud van de stammen, welke voor tientallen jaren doorging, volgens een een 'protectief-model'. De broers overtroffen het officiële doel van de federale expeditie. Ik het boek A Marcha para o Oeste - A epopeia da expediçâo Roncador-Xingu, (De mars naar het westen- Een epos van de Roncador-Xingu expeditie) geschreven door Orlando en Claudio, de broers beschrijven hoe het eerste contact van de blanke Sertanistas werd gelegd met de Xavante Indianen. Dit gebeurde op 25 juli 1945. Volgens hun, was die context tamelijk onvriendelijk, omdat leden van de expeditie schoten afvuurden in de lucht, hetgeen een reactie veroorzaakte bij de Xavantes, maar er vieln geen slachtoffers.
Ze ontmoeten meer etnische groepen als de sertanistas verder het bos in gaan, allereerst  de Kalapalo stam, in de regio van de Kuluene rivier, een zijrivier van de Xingu.  In maart 1948 werd de expeditie opgeheven door de regering van Vargas, doch de Villas Bôas broers hadden op dit moment al de nominatie ontvangen als afgezanten van de SPI (Stichting ter protectie van de indianen) van de boven-Xingu, door Marechal Cândido Rondon (grondlegger van de Indianen pacificatie, noot Wayn). De broers begonnen een nieuwe onderneming met de expeditie Xingu-Tapajós, toen ze contact wisten te maken met de Juruna Indianen. In deze periode, voegde zich de Oekrainiër Noel Nutels (1913-1973), een wetenschapper bij de groep. Tenzelfde tijd, begonnen de eerste ideeën om het park te verwezelijken werkelijkheid te worden, door de sertanistas met steun van de brigadier Raymundo Vasconcelos Aboim (1898-1990) en de antropoloog Eduardo Galvâo.

UM PARQUE PARA OS INDIOS
Een belangrijk  punt voor de conceptie van het park kwam in 1952. Dit jaar, presenteerden Orlando Villas Bôas, de antropoloog Darcy Ribeiro, Heloísa Alberto Torres (1895-1977) en brigadier Raymundo Vasconcellos Aboim, een voorontwerp van de wet aan de vice-president in die tijd, Café Filho, om het Xingu-park te creëren, met steun van Marechal Rondom. Het voorstel van het project gebeurde op 19 april 1961, door het federale decreet n0 50.455, gesancioneerd door president Jânio Quadros. Hetzelfde jaar overleed Leonardo, de jongste van de Villas Bôas broers aan hartproblemen. De uitdagingen voor de oprichting van het park waren velen, te beginnen met de afmetingen van het grondgebied en de diversiteit van de verschillende taalkundige stammen, reeds omschreven als Aruak, Jê, Karib en Tupi.
                    Het land werd afgebakend voor een uitgestrektheid van land en rivieren, met de Xingu rivier als voornaamste. Het gebied is 27 duizend km2 en is gelokaliseerd in de noord-oostelijke regio van de staat Mato Grosso. Het gebied toont een rijke bio-diversiteit, met een vegatatie die reikt tot aan het Amazone regenwoud. De demarcatielijn reikt tot een gedeelte van de gemeemnten Canarana, Paranatinga, Sâo Felix de Araguaia, Sâo José do Xingu, Gaúcha do Norte, Feliz Natal, Querência, Uniâo do Sul, Nova Ubiratâ en Marcelândia.
Vanwege de bijzondere geografie is het grongebied verdeeld in een hoog, midden en laag Xingu, in de richting van zuid naar noord. Met de opzet van het park, kwamen sommige stammen nader tot elkaar en er onstond een rassenvermenging. Maar andere volken, op hun beurt, hadden weinig contact, door de afstanden en de diversiteit van taalstammen. Orlando en Claudio werden benoemd tot de eerste leiders van het park, die tevens onder bevoegdheid viel van SPI, het nationale museum in Rio, het instituut Oswaldo Cruz, en andere organasaties.
             De Villas Bôas bevorderde de toetreding van enkel etnishe groepen tot het park, 'zodat ze beschermd zouden zijn in dit gebied'. Volgens de de 'site van de Indiaanse volken van Brazilië' gebeurde dit met de Kaiabi, Ikpeng en Tapayuna, die werden getransformeerd naar het noorden.
Twee andere volken, Tapayuna en Paraná ( van de familietaalgroep Jê) traden ook in contact met de Villas Bôas broers en werden in het park ondergebracht tijdens het deccenium 1960, doch enkele jaren later besloten zij weer te vertrekken. In het geval van de Paraná, bereikten ze de bevestiging van hun oud terrotorium in Paraná. In 1987 waren de Tapayuna al vertrokken naar de dorpen Metyktire en Kremoro, van het Metyktire volk, op het reservaat Capoto/Jarina.

DE INDIAANSE STRIJD GAAT DOOR
Tientallen jaren verstreken en de 14 etnische goepen in het Xingu park, beschermd voor te overleven, worden momenteel geconfronteerd met een voortdurende strijd om het behoud van cultureel erfgoed en eigen natuurlijke omgeving. De nieuwe generatie van velen stammen hebben de blanken cultuur al aanvaard, met tweetalig onderwijs en kleding van de blanken in de dorpen. Hierdoor, vrezen de ouderen dat de wortels van hun voorouders verloren gaan. De strijd om te overleven en ruimte gaat eveneens door, mede door de druk van de grootgrondbezitters met de uitbreiding van agri-cultuur - speciaal soja en de winning van rubber en hout, dit rond het park verhandeld wordt. De constructie van waterkrachtcentrales in rivieren die uitmonden in de Xingu is te meer een bedreiging met het oogpunt op milieu en zeker de duurzaamheid van de Indiaanse mensen.
Volgens de site Povos Indígenas no Brasil, is de roofzuchtige bezetting zorgwekkend. De soja cultuur is een van de meest gevaarlijke die vordert in de richting van het park. Een ander voorzichtigheid met betrekking tot behoud van het park betreft de autowegen Cuiabá-Santarém (BR-163) en de BR-158, die in de buurt van het Xingu-park circuleren.

wordt vervolgd door 'EEN LEVEN GEWIJD AAN DE INDIANEN' over de broers Villas Bôas

bijlagen: Darcy Ribeiro
                 Een jonge Marechal Rondon
                 Dokter en Indiankenner Noel Nutels, met aan zijn zijde Marina Villas Bôas, de weduwe van Orlando, links Ikpeng vrouw 1968


In 1973 bracht Orlando Villas Bôas het boek 'Xingu: Os Indios, Seus mitos' uit.
In de 2008 vertaalde ik alleen de mythes, van het boek, in het Nederlands en gaf dit uit in  boekvorm.
Voor meer info hierover zie linkerbalk - boven

Links boven in de balk vindt u VIDEOS OVER DE KUIKURO stam en HUN CULTUUR - XINGU 
Data 10-01-2010 globo rural

Bijlagen:
150px-Darcy_Ribeiro.jpg (16.8 KB)   
180px-C%C3%A2ndido_Rondon.jpg (15.8 KB)   
xingumai 007.jpg (36.3 KB)   

Deze reportage heb ik vrij vertaald uit het Portugees
artikel 'XINGU- EEN PARADIJS ONDER BEDREIGING' van Sucena Shkrada Resk
bron het blad 'Leituras da Historia', Brasil
wetenschap&leven (c) 2009

Orlando Villas Bôas 1914-2002
Claudio Villas Bôas  1916-1998
Leonardo Villas Bôas 1918-1961

In de jaren 1940 reisden de broers vermomd als 'Sertanejos' (inlanders, ook soort 'kenners der wildernis') naar de Mato Grosso om daar de lokale inheemse bevolking te bestuderen. Velen jaren later, namen zij het intiatief om het 'Parque Indígena do Xingu' te bewerkstelligen, dit om de entnische waarde te bewaren, en ontvangen twee maal de Nobelprijs der vrede. Vandaag, ondanks dat de Xingu een bijna onaangeroerde oase blijkt, wordt de regio bedreigd door landbouw, aanleg van wegen en hydro-elektrische centrales op het land van de indianen.

De creatie van het eertse Indiaanse park in Brazilië in 1961 in de Mato Grosso, begon eigenlijk 2 decenias eerder door de gebroeders Leonardo, Claudio en Orlando Villas Bôas. Anoniem als 'Sertanejos', gingen de 'paulistas' (inwoners van Sâo Paulo), ze kwamen uit een middenklasse, zich aansluiten bij de expeditie Roncador-Xingu, georganiseerd door de regering van Getúlio Vargas. De campagne was ook bekend onder de naam 'De mars naar het westen' en had het doel om het binnenland van Brazilië open te leggen. In eerste instantie hadden de broers zich aangemeld voor de expeditie, maar werden gewijgerd door de organasitoren, daar zij niet als onderzoekers gingen en ook niet mannen waren, die een nieuw leven wilde beginnen in de binnenlanden. Hierdoor, lieten de broers hun baard groeien, kleedde zich eenvoudig en deden zich voor als analfabeten, om de toestemming te krijgen met de expeditie mee te kunnen reizen. Zo begon de expeditie van de broers Villas Bôas, wat later, met de steun en medewerking van antropoloog Darcy Ribeiro (1922-1997) resulteerde in de demarcatie van het Indiaans park.

DE KOMST VAN DE BLANKEN
Vóór de broers Villas Bôas het avontuur naar het interieur maakten met de expeditie in 1940, had het gebied al reeds kennis gemaakt met interventies van blanken. Een van de eersten blanken die deze gebieden betrad was de Duitse tekenaar en ondekkingsreiziger Karl von den Steinen (1885-1929) die, in 1884, vergezeld door geograaf Otto Claus, vanuit Cuiabá vertrok en de Xingu rivier afvoer. Hij bestudeerde de Indianen en classificeerde de stam Bakairi, als afstammelingen der Caraíbas en niet de Tupi-Guarani, zoals men in de 19de eeuw veronderstelde.
Volgens Orlando Villas Bôas, in het boek Orlando Villas Bôas: expedições e registros, waren de volkeren waar men contact mee legde in de tijd van Steinen, de Bakairi, Juruna, Suyá, Waurá en Trumai.
                   Al in 1887 ging Steinen naar het gebied in gezelschap van antropoloog Paul Ehrenreich (1885-1914) en de geograaf Peter Vogel. Ditmaal, benaderde de Europeanen de stammen van de Aweti, Kalpalo, Kaymayurá, Mehináku en Yawalapiti. Andere expeditie vonden pas plaats vanaf 1896, zoals die van ondekkingreizigers Hermann Meyer en Henri-Anatole Coudreau (1859-1899), in opdracht van de regring van Pará. In 1920 begint de generaal Ramiro Noronha een expeditie over de Kuluene rivier- zij-rivier van de Xingu, waarna hij de indianen-post 'Simôes Lopes (Bakairi) stichtt aan de Paranatinga rivier.
In de periode tussen het eind van de 19de eeuw en begin van de 20ste, is er een duidelijke aanwezigheid te zien van vreemdelingen: Duitsers, Fransen, Amerikanen en Italianen, waarvan velen werden gedood in conflicten met Indianen. In 1944, met de expeditie Roncador-Xingu, aan welke de broers Villas-Bôas deelnam, wordt het een keerpunt voor de goedkeuring van een 'politiek inheems beleid', hetgeen jaren later een feit wordt.

HET AVONTUUR VAN DE DRIE BROERS
De expeditie Roncador-Xingu had zijn begin in Uberlândia, in Minas Gerais, en werd gestuurd door de 'Fundaçâo Brasil Central' (Centrale Stichting Brazilië) tijdends het bewind van de 'Estado Novo', (nieuwe staat, een autoritair regime dat duurde van 1937 tot 1945) onder dictator Vargas, gericht op het consolideren van de nationale soevereiniteit door het koppelen van centraal Brazilië aan Amazonas. De broers Leonardo, Claudio en Orlando waren doordrongen in dit avontuur in de bossen om te helpen bij de afbakening en vorming van populaire ' blanke' nederzettingen, terwijl ze zich dus voordeden als sertanejos. Op de reis werden de broers geconfronteerd met een 'inheems' Brazilië dat voor hun onbekend was. Als eerste ontmoeten ze de Xavante stam, en door de jaren heen, veertien andere stammen, die een van de meest gerespecteerde taalkundige diversiteit in de wereld vertegenwoordigden, volgens de organisatie der Verenigde Naties voor educatie, wetenschap en cultuur (Unesco): de taal der Aruak of Arawak, Jê, Karib en Tupi.

WORDT VERVOLGD...


Claudio en Orlando met een Indio van de boven-Xingu in de jaren '60

bijlagen: Karl von den Steinen met twee mede-avonturiers in Brazilië  
                 Suyá Indiaan  (achetudoeregiao.com.br)

Bijlagen:
180px-Dr__Karl_von_den_Steinen_und_seine_Reisegef%C3%A4hrten.jpg (41.4 KB)   
suya.jpg (30.3 KB)   

De Braziliaanse regering heeft op 22 december 2009 naar verluid 9 reservaten toegewezen aan Amazone Indianen. De demarcatie is voltooid van het Trobetas-Mapuera gebied. Dit beslaat een oppervalkte van 50.000 Km2, of zowel 2 maal België, of de grootte van de deelstaat Espirito Santo. In het gebied leven 7.000 Indianen. Trombetas Mapuera is het grootste reservaat, 40.000 km2 bos en bijna de grootte van Nederland en Zwitserland. Er leven 2.800 mensen van diverse etnische komaf, waarvan sommige stammen geen enkel contact hebben met de buitenwereld.
            Het gebied ligt in de staten Pará, Amazonas en Roirama. De reservaten zijn gedeeltelijk gelokaliseerd midden in en nabij die van de volken van Waimira-Atroari en Mapuera, deze drie samen vormen het vijfde reservaat van grootte in Brazilië, na het Xingu-Kayapo (het grootste), Alto-Rio Negro, Yanomami en Javari.          President Lula: 'We kunnen nooit genoeg doen voor de Inheemse volkeren. De schuld is historisch en we kunnen geen geld teruggeven. We kunnen dit enkel doen door concrete gebaren." Deze woorden sprak hij tijdens de overdracht van de gebieden. De woorden lijken op een schuldgevoel, en het is een gebaar dat de oorspronkelijke bewoners van Brazilië moeten helpen, doch er liggen gevaren op de loer. In Brazilië zijn decreten en demarcatie lijnen soms vage tekens op papier en grootgrondbezitters of multi-nationals houden zich niet aan deze papieren. Afwachten.
Volgens de optimisten moet de afbakening twee doelen dienen: 1 Het land teruggeven aan de oorspronkelijke bewoners
2 Het beschermen van het Amazone woud
Dit is het uitganspunt van de Braziliaanse regering die tegen 2020 de ontbossing van het Amazone woud met 80% wil terugdringen en dat de belangrijkste factor is van de uitstoot van broeikaseffecten in Brazilië.
De droom gaat door, Wayn
hulpbron De Morgen, be

25-12-2009 om 14:12 geschreven door Storyteller

Indianenrechtenverenigingen luiden de noodklok voor het lot van het Akunstuvolk in het Braziliaanse Amazonegebied.Nu onlangs matriarch Ururu overleden is, telt het volk nog vijf leden, verdeeld over twee hutjes. De Akuntsu zijn lang het enigste volk niet dat met uitsterving bedreigd wordt.

Lode: '...BRASILIA.

De gestage kolonisering van het regenwoud heeft het lot van de Akuntsu bezegeld. In totaal worden 66 Amazone volkeren met uitsterven bedreigd.Wie via officiële bronnen meer over de Akunstu te weten wil komen, stuit in Brasilia als in westelijke deelstaat Rondonia, waar de etnie al eeuwen woont, op vragen. "Nooit van gehoord," klinkt het bij de nationale stichting voor Indianen (Funai), die onder het ministerie van justitie ressorteerd. Ook Vilhena, Porto Velho, Ji-Paraná of andere andere vertegenwoordigingen lijkt het volk een nobele onbekende. Zelfs enkele gespecialiseerde antropologen en specialisten inheemse demografie zijn niet vertrouwd met het lot van de bewuste groep.

 Op de valreep geregistreerd, finaal de uitsterving nabij, alsof ze amper bestaan hebben: zo leven de laatste vijf Akuntsu, verdeeld over twee 'malocas' (hutten) op de oevers van de Igarapé Omerê, een zij-rivier van de Corumbiara, Pal in het Amazone bassin.

      Uiteindelijk schijnt alleen Funai medewerker Moacir Góes, die in de buurt woonachtig is, meteen te weten over wie het gaat. Góes kende Ururu, die 75 was; de man Kunibu ook, die moet 65 zijn; de 35 jarige man Pokak voorts, en drie jongere vrouwen.

Het Funai doet dan wel forse inspanningen voor de Braziliaanse inheemsen, dat ze in 2002 alsnog een reservaat van meerder honderden km2 voor elkaar kreeg voor de Akunstu mag een wonder heten (of, van de pessimistische kant gezien een slag in het water, want 'too little too late')

"Niemand spreekt de taal van de Akunstu," zegt Sophie Baillon van Survival International, dat voor de rechten van  inheemse volkeren wereldwijd opkomt. "Ururu was de laatste die de geschiedenis en rituelen van haar voorouders nog beheerste. Ze nam haar geheimen mee in het graf. Een van haar vijf overlevende volksgenoten is ziek, zodat ze straks nog met hun vieren dreigen te zijn."

Geweld; de Akunstu behoren tot de zogenaamde 'niet-gecontacteerde' volkeren, mensen die in hun, natuurlijke, culturele en rituele habitat zijn blijven wonen, en niet blootgesteld werden van invloeden van buiten af. Maar juist daardoor is hun weerbaarheid gering en hun kans op overleven klein.Op een agrarische grens als ze liggen, bedreigd als ze worden door houtkap, extensieve veeteelt, oprukkende boeren en alle geweld dat daarmee gepaard gaat, zijn ze gedoemd om de tweede helft van de 21ste eeuw niet meer te halen.

"De Akunstu leven van jacht en visvangst. Maak het leefmilieu van die mensen kapot en ook zijzelf sterven," klinkt het bij Survival. "Soms gebeurd zulks zelfs letterlijk:In 2000 kwam een Akunstu meisje om toen ze in een storm een half afgezaagde boom over zich heen kreeg."

        Moeder des volks Ururu kon amper met de buitenwereld communiceren, het weinige dat ze wel vertelde ging over slachtpartijen en geweld, over hoe de Akunstu in de jaren tachtig, toen ze nog tientallen leden telden, bijna helemaal afgeslacht werden door blanke kolonisten. Zijzelf en Kunibu behoorden tot de enkelingen die het strijdgewoel overleefden. Kunibu en Pupak, toen nog een kind, hielden er zelfs littekens aan over.

Veel kolonisten wisten maar al te goed dat zich diep in het woud onbekende stammen bevonden, informatie over hun aanwezigheid sijpelde echter maar zelden naar buiten, aangezien die de economische belang op de helling dreigde te zetten waar de nieuwe, trans-Braziliaanse BR-364 aanleiding toe gaf. Geen wonder dat het eerste reële contact tussen overheid en Akunstu, 19 jaar geleden, uiterst moeizaam verliep. De Akunstu trilden van angst. Meer nog, onderzoek wees immers uit dat angst een permanent onderdeel van hun cultuur geworden is, in zoverre dat iedere aanraking met het vreemde en het andere een sjamanistisch ritueel tot gevolg heeft.

66 volkeren bedreigd

Het lot van de Akunstu is niet enige wat voor beroering zorgt. Wereldwijd worden ongeveer 100 inheemse groepen bedreigd, in het Amazone gebied gaat het liefst om 66 volkeren.

"Door de recente inheemse revival en groeiende bewustwording hebben veel groter volkeren vandaag flink war weerbaarheid ontwikkeld," zegt Baillon. "Erger is het gesteld met kleinere groepen. In Brazilië hebben we zelfs één man 'de man in het gat" daar hij gaten graaft waarin hij woont, die de enige overlever van een onbekende etnie is. Zijn volk redden gaat niet, maar veel andere situaties bewijzen ons dat uitsterven geen fataliteit hoeft te zijn."

Het Akunstu volk: wat rest van hun cultuur, is angst voor de blanken.

Dank van STORYTELLER

Wayn: In 1996 verscheen het boek 'ROOKSIGNALEN' van Ineke Holtwijk, uitgever ATLAS isbn: 9045006995. Het boek is een uiteenzetting van de problemen der Amazone Indianen, de houtkap, drugshandel, illegale houtkap en de strijd tegen de grootgrondbezitters. Ineke werkte als correspondente van de Volkskrant lange tijd in Brazilië.

WAYN

Bijlagen:
3.jpg (17.9 KB)   
9789045006994.jpg (6.4 KB)   
aku.jpg (24.7 KB)   
akun2.jpg (4.2 KB)   
akuns.jpg (15.7 KB)   
akuntsu.jpg (14 KB)   

Een groep Xavante indianen uit de staat Mato Grosso bezochten in november (ik was in Rio op dit tijdstip, maar niet op de hoogte van hun bezoek) het 'Musea do Indio' in Rio. Ze waren daar op uitnodiging van het Museum en Funai, om daar een workshop bij te wonen. De vraag is of er buiten dit belangrijkere dingen besproken zijn, de problemen van de stam, de gezondheidszorg, hun indentiteit...
Het FUNAI, als regerings orgaan, heeft een grote invloed op dit alles.
De jongeren van de stam hebben de drang naar een modern leven, het geldend systeem, de ouderen leven in hun tradities... hoe lang zullen de Xavantes hun trad. behouden, hoelang zullen zij het volk van Mavutzinim zijn? Dit geldt niet alleen de Xavantes; vele stammen worden bedreigd om hun eigen 'ik' te verliezen...
Anderzijds is de gang naar het 'blanke leven' reeds begonnen in de jaren '40 van de vorige eeuw... toen de ontginning van midden Brazilië een feit werd. Ik zal hier later uitgebreider op terugkomen in een reportage over de XINGU Indianen en de broers Villas-Boás.

de fotos zijn van de site van het Indianenmuseum te Botafogo, Rio

Obrigado, Wayn

14-12-2009 om 00:00 geschreven door Storyteller

Deze foto nam ik in het 'museum van de Indiaan' in Rio de Janeiro, een blijk van hoe de blanke beschaving onherroepelijk een stempel drukte op het leven van de Guarani, de kleding is sprekend
foto denkelijk jaren 1930

13-12-2009 om 11:50 geschreven door Storyteller

'carioca naked'  Wayn 2009 Brasil (oil on board)










O BRASIL, LAND VAN ZON EN WATER, RIVIEREN, BOSSEN EN GEESTEN
O BRASIL LAND VAN CANDOMBLÉ, ZWARTE GEESTEN VAN AFRIKA
O BRASIL LAND VAN MUZIEK; SAMBA, BOSSA NOVA, FREVO, FORRÓ, INDIAANSE TIMBRES
O BRASIL LAND VAN DICHTERS MET EENZAME NATUURLIJKE WOORDEN, DRONKEN IN DE LETTERS VAN DRUMMOND ANDRADE OF DE ASSIS
O BRASIL LAND  VAN ARMOEDE, TRANEN EN DOOD, DRUGSDEALERS EN OORLOG, FAVELA´S, STATEN ZONDER EENHEID, VERDWAALDE KOGELS, HUILENDE MOEDERS, STRAATKINDEREN
O BRASIL LAND VAN CORRUPTERENDE POLITICIE, LAND VAN UITBUITERS, IMPERIALISME, TOTALISME
O BRASIL LAND VAN VRIJHEID?
O BRASIL, WAAR DE COBRAS DANSEN MET DE ROZE DOLFIJNEN, PANTERS MET REUZE URUBU´S OP HUN RUG VRIJEN MET GORDELDIEREN, APEN LACHEN OM DE ONOZELHEID VAN DE MENS EN RESPECT HEBBEN VOOR MAVUTZINIM, DE HOGE GEEST DER VOLKEN, DE INDIOS
O BRASIL LAND VAN ONTELBARE LIEFDES, ZOALS DE MIJNE,
VERBONDEN AAN DE STRENG VAN EEN MANGABOOM, VRUCHTEN DIE KUNNEN VALLEN, GERIJPT OM TE ETEN, OF TE ROTTEN
O BRASIL,LAND VAN ZUMBI, IANSA, XANGO, OXOSSI, EXÚ, LAND VAN DE CABOCLOS, DE INDIAANSE GEESTEN, DE WARE VRIENDEN VAN HET ´LAND VAN HET HEILIG KRUIS´
O BRASIL, HOE KAN EEN MENS ALS IK, VAN U, HOUDEN?

WAYN 

27-11-2009 om 00:00 geschreven door Storyteller

'nordestino'  klei-papier
Wayn , Brasil 2009






De mensen van het noordoosten liggen me aan het hart. Ik reisde veel in het gebied en zag de cultuur met een venijnige achtergrond, de geschiedenis en droogte die de binnelanden teisteren.
     Onlangs bezocht ik in Rio de Janeiro de wekelijkse feira nordestino, een markt gewijdt aan het volk dat lange tijd geleden en nog steeds naar het zuiden afzakt, met hoop op werk en voorspoed.

       Klote, de meeste belanden in de favelas en werk is hard te vinden. Ze leven met ´saudade´ naar hun geboorteland, waar het land droog is en kaal; Piuai, Ceará, Alagoas, Pernambuco, Paraiba, Bahia. In Rio zoeken velen troost in hun muziek, de forró, doch het blijft een illusie. Maar muziek weet de harten ter roeren en tranen doen gelden.
Ik kreeg een document in handen van de LigaNordestina, een beweging die zich inzet voor de belangen van het noordoosten. Uit dit manifest citeer ik op mijn eigen manier:

´... de droogte van het noordoosten is een ideologish-politiek probleem. In andere regios zoals de in de USA en landen als Israel en Rusland, hebben de problemen veroorzaakt door droogte opgelost door irrigatie, zelfs in de meest afgelegen gebieden. (enige twijfel. noot Wayn)
       De miserabale toestand in het noordoosten in niet alleen de droogte. De rotzooi begint als de politiek de hand reikt aan lokale oligargien: de droogte industrie. Een desperate omschrijving van een misselijkmakend orgaan.
                 Deze industrie funcioneert al sind de tijden dat de Hollander Maurice van Nassau Brazilie bezette. Deze industrie geeft vrijheid aan politiekers, die van de situatie profiteren en, gecamoufleerd, rendamenten innen. Het logishe maakt dat explotatie van het menselijke wordt teweeggesteld, in een tijd van droogte of in een tijd van oorlog, het blijft een klassieke vernedering, met de verwoording dat de problemen meer winst geven dan de oplossingen, en zo is het niet allen in Brazilie, voor sommigen is armoede een winstgevend project.
           De bodem van het noordoosten heeft 110 biljard kubike meter water van uitstekende kwaliteit, met de mogelijkheid om jaarlijks 20 billioen kb naar boven te brengen, zonder vermindering van de druk, genoeg om een populatie van 200 miljoen mensen te voorzien.

In het programma van het Roda Vida van 8 juni 2008, is de volgende bekendmakning van de minister van agrarische ontwikkeling Jungman, die stelt dat PETROBRAS (de grote Braziliaanse oliechef bij uitstek) in het noordoosten geboord heeft naar olie. Die werd niet gevonden, wel water! Liefst 2.500 putten met zoet water.
Luister goed; de putten werden in opdracht van Petrobras afgesloten, om ten slotte het imagem van de maatschappij niet te schaden, want men vond water en géén olie!
Ondertussen stierven mensen van honger en dorst, onze broeders nordestinos!  De slechte toestand in het noordoosten is niet het gebrek aan water en regen. Neen!
                  De verdorvenheid is de afwezigheid van menselijk inzicht, het lak hebben aan het volk, het lak hebben aan het verhelpen van het droogte probleem!
       Het noordoosten moet gelijk behandeld worden, want in het programma  van de regering 2000/2003 kreeg het noordoosten 11% van het geld, terwijl 65% bestemd was voor het zuidoosten.
             Hoe dan ook de slechte behandeling van het noordoostengbied gaat niet ver terug: bijvoorbeeld het geld dat verspild werd met de bouw van de nieuwe hoofdstad Brasilia, ( en niet alleen geld, erger was het mensenleed, de verdrijving van velen Indianen)  was genoeg geweest om 15 gebieden in het noordoosten van de droogte te redden, door middel van irrigatie. Dezelfde periode gaf de regering van Fernando Henrique een steun van 50 billioen dollar om de ten grond  gegane Braziliaanse banken te redden, terwijl 10 billioen voldoende zou zijn geweest om in het noordoosten het droogte probleem op te lossen.
    Tevens zou dan een opbrengst gegarandeerd zijn van 200 milllioen ton graan. De koppen van politiekers zijn vaak allen gericht op het speculeren en corrupteren!
                      Ik wil alleen zeggen en tevens in naam van de voorman van de ´Liga Nordestino´ João Pinto, dat het probleem van het noordoosten niet meteen het gebrek aan water is, maar het gebrek aan etisch verantwoorde politiek bedrijvende mensen en het gebrek van gerechtigheid, dit om de moeilijkheden in het noordoosten op te lossen.
De mensen verdienen beter.´


´... en ik zeg mijn lieve Rosinha, bewaar met jou mijn hart...´ uit Luis Gonzaga´s ´Asa Branca´ de witte duif die het noordoosten verlaat als de droogte het uiterste bereikt heeft en de man vertrekt om ooit terug te keren?  Wayn
      
   

18-11-2009 om 00:00 geschreven door Storyteller

Ooit zei mijn oom pater Tum Pieters tegen mij; ´kijk, alle mensen die politiek bedrijven in Brazilie zijn blank... of van Portugese komaf of Joods, en die met de krulharen en snorren zijn Arabieren...´ Hij heeft gelijk, hier ziet men in de hogere politiek, doch ook lagere, zo goed als geen zwarte. De blanken vullen de hoge posten, en velen hebben Italiaanse namen. De huidige president Lula da Silva, heeft volgens mij ook arabiers bloed. Nu is dit in Brazilie geen uitzondering met de vele vermengingen waardoor het soms moeilijk wordt een mulat (neger/blank) te onderscheiden van een Moreno (iets lichtere huidskleur) of de vele Indiaanse invloeden.
          De Indiaan, de ware Braziliaan, heeft totaal geen optie in de politiek, alhoewel ooit in de jaren tachtig van de vorige eeuw Mario Jurana, een Xavante Indiaan het het parlament schoptte in Brasilia, doch hij werd al snel overboord gegooid. Hij was te slim, en nam alle gesprekken met zijn vijanden op op een micro-cassette recorder, neen, dit soort mensen mag men niet toelaten tot het parlement! Soms wordt het een familie kwestie als de burgervader zorgt gat zijn schoonzoon in de raad komt, het wordt goed betaald, ook al weet de aangestelde van geen ballen. Ook het ambtenaren systeem is een wassen neus; er verdwijnen jaarlijks miljarden door een overvloed aan personen die aangesteld zijn op papier; waar b.v twintig man nodig zijn zitten er letterlijk veertig. Er zijn verhalen dat sommigen gewoon niet verschijnen op de werkplek en toch een salaris ontvangen. Het is een systeem dat nooit werkt. Corruptie, noemt men dit. En dit geldt voor velen aangelegenheden. In de krottenwijken is het niet al veel beter en de regering heeft geen antwoord op de problemen, is gewoon niet bij machte het probleem op te lossen, of wil het niet oplossen? Rio de Janeiro is politiek gezien een puinhoop, en de gemiddelde inwoner mag dan zijn belasting betalen, de grote meerderheid ziet er van af. Velen mensen leven zonder arbeidskaart, en dit zijn de ´zwarte´ markt mensen, die van alle handel thuis zijn. Ja, moet ten slotte overleven. Politiek in Brazilie. Lula zal volgend jaar niet herkozen kunnen worden, hij heeft er twee ambstermijnen opzitten. En wat heeft hij bereikt? dat de mensen 50 euro meer loon hebben gekregen, maar van de andere kant zijn de prijzen ontzettend gestegen; hij heeft als socialist hard geschreeuwd om dingen te verwekelijken, doch eenmaal aan het roer blijkt hij een gematigd iemand. Ik hoop dat zijn opvolger dezelfde lijn zal volgen, minstens, bedoel ik, want als er wederom een rechtse maniak aan het roer komt dan zal het erger worden voor de ´minderbedeelde´. De Communisten? ja, die zijn er ook, maar hebben bijna geen invloed. Hun programma is humaan en leunt aan tegen het Russische communisme, met leiders als Stalin en Lenin. Hoe bereikt men het gewone volk, want het woord ´communist´ is nog steeds een heet hangijzer, en de mensen zijn bang voor de ´hamer en sikkel´.
          Op mijn reizen zag ik plekken, gebouwen en fazendas (grote ranches) waarvan ik dacht: hier ben ik niet in een 3de wereldland, hier is luxe, dikke auto´s en opgedirkt vrouwelijkvlees naast een oom Dagobert. Dat is wat ik bedoel met het verschil in klasse. In India noemt men dit kastes, hier heeft dit geen naam; of je bent rijk of je bent arm, en heb je die laatste titel dan ben je te stom voor het leven.  Rio de Janeiro heeft de titel gekregen om de olympishe spelen te organiseren over 7 jaar.
              Rio? De ´Cidade Maravilhoso´, de wonderlijke stad. Met de genots oorden langs de oceaan, zoals Copacabana, Ipanema, Leblon, Barra de Tijuca, waar de ´nieuwe rijken´ leven. Maar het is tevens het Rio waar de kakkerlakken door sommige ziekenhuizen paraderen, waar geen zuiver laken is, waar armen voor de poort sterven, alhoewel de medici en verpleegers hun best doen. Je hebt natuurlijk staatsziekenhuizen en... particuliere. Hier in Rio waar jaarlijks meer geld wordt uitgeven aan plastiek-chirurgie, dan aan sociale gezondheidszorg. Het is een ´vergonga´, een schaamte om te laten zien dat het zorgstelsel te wensen overlaat, een tekort aan inzicht, op papier is alles geregeld, maar in praktijkt is het een puinhoop. Kreupelen die zich voortbewegen op een skateboard of met stukken autoband rond de knieen gebonden, daar er geen rolstoel is en bedelaars niet meer weten waarom ze bedelen. Oude mensen die als de winkels sluiten in de afvalzakken op zoek gaan naar iets bruikbaars. Dan de grote problemen in de favelas, de oorlogen, het geweld, het andere Rio. Doch hier in dit Rio zou het moeten plaatsvinden. De vlam der Olympik? Wie gaat dit betalen? Geld? Macht? Corruptie? De president oppert dat het goed is voor het land, promotie en nadien brengt het wel iets op. Lula was ook bezig met het afbetalen van de buitenlandse schuld die zowat 350 billioen dollar bedraagt. Schuld die opgebouwd is door leningen aan grote banken, zoals de wereldbank. Veel van dat geld verdween spoorloos in zakken van bepaalde personen of instellingen. Het volk is de dupe. Eens was Brazilie rijk, doch is veelal leeggeroofd door de Portugezen, later kwamen de ´imperialisten´, de buitenlandse rovers, grote multi-nationals. Brazil is nog rijk en nog steed gaat veel van het product naar het buitenland.
         Brazilie heeft andere dingen die belangrijker zijn als het Griekse spektakel: zorg voor het volk. En het volk? Zij kijken naar het voetbal en de ´novelas´ de soapseries van Brazil, waar het echte leven aan voorbij gaat, waar de hoofdrollen alleen voor de mooie blanken zijn. Het volk, dat niet waarneemt dat hun eigen leven één grote ´reality-novela´ is, in een scenario dat geen filmmaker kan bedenken. Ja politiek, beste lezer, is een gevaarlijk item, en sommige die oprechte politiek willen bedrijven worden in landen als Brazilie gewoon opgeruimd. Het kapitaal is schijnbaar belangrijker dan het menselijk leed dat het veroozaakt en de vernietiging van het wereldvolk.

Wayn 
28 oktober 2009, Itaborai, RJ

28-10-2009 om 00:00 geschreven door Storyteller

Het is oorlog in Rio. ( )  
In de noordzone, tussen bandieten van de favelas de Morro Sâo João (heuvel van de heilige Jan) en de Morro dos Macacos (apenheuvel). Het is tevens voor de eerste maal dat een helikopter van de politie werd aangevallen en neergehaald tijdens een vuurgevecht met de traficantes (drugsdealers) van Rio. De helikopter werd geraakt toen hij boven de favela Sâo Joâo vloog op het moment dat de politie een einde probeerde te maken aan de oorlog tussen de bandieten van se favela en die van Macacos, in Vila Isabel, die in de vroege morgen van 17 oktober een aanvang nam.
         De helikopter werd in de motor geraakt en de piloot probeerde nog een noodlanding te maken op een voetbalveld, om woningen te vermijden, maar explodeerde. Van de zes inzittende wisten zich vier te redden, de andere twee verbranden levend. Volgens gegevens (19okt) zijn er 16 doden in totaal, waarvan drie onschuldigen. Hetgeen de politie ontkent, die zegt dat het tevens bandieten waren. Daar de wegen rondom de favelas werden afgezet had de brandweer 50 minuten nodig om bij de ramp te komen.
          De strijdt tussen de dealers begon om 2.30 in de morgen. (Volgens) de politie vertrokken rond 22.00 uur vrijdag, leden van de grootste drugsbendes vauit de favelas Jacarezinho,Manguinhos en Mangueira om zich te verzamelen in Engenho Novo. Het doel was om de bocas-de-fuma (verkooppunten) van de favela Dos Macacos. Volgens bewoners hoorden ze de gehele nacht schieten en velen ontvluchten hun woningen om verdwaalde kogels te voorkomen. In de morgen probeerden bewoners van de Apenheuvel een nabij gelegen politiemagazijn in te komen, en gooiden stenen en verbranden autobanden.
     De miltaire politie trok begin de morgen de krottenwijken van Sâo João en de Macacos binnen. Dit was rond 8.30 met ongeveer 120 man en het beruchte Bope, de elite troepen. Er volgde een enorm vuurgevecht. Tijdens dit gevecht en de omsingeling van de favela, gaf de leiding van de bandieten opdracht om op diverse punten in de stad bussen in brand te steken. Er werden acht bussen en autos in de fik gezet. Er waren geruchten dat de leiders van de criminele organisatie zich verscholen hielden in de favelas Macacos en Sâo Joâo en wachten op de terugtrekking van de politie om te vluchten. De dag erop heeft het politieapparaat bijna 5.000 man ingezet op verschillende punten bij favelas, dit om de orde te handhaven.
    De politie heeft gezegd dat het niet uit is op vergelding, maar een rechtzetting, waar de bevolking op wacht. Doch het is duidelijk dat de politie wraak wil, zoals velen malen voordien. De slachtoffers zijn de bewoners, die geen andere keus hebben en leven in de favelas. De dealers hebben de macht en het is onmenselijk te zien dat de mensen niet ontzien worden in de oorlog, alsof ze niet bestaan. Het probleem van de drugdeal ligt dieper en corruptie is een hoofdpunt.
         Een oplossing? Die zal er nooit komen, er is teveel geld mee bemoeit en te verdienen. Rio de Janeiro is de grote arena van Brazilië, het alles overtreffende, en de oorlog, want zo mag men het noemen is nooit ten einde, en zal voortduren tot dat God of Exú, de macumba-intellect, een einde maakt aan dit onmenselijk schouwspel, want revolutie lijkt uitgesloten in dit, wat men noemt democratisch continent.      

p.s Zie fotos bijlagen. bron 'o globo' - t.v jornal

Wayn
Itaborai, Rio de Janeiro, 19 oktober 2009

Bijlagen:
rio.jpg (117.9 KB)   
rio3.jpg (147.6 KB)   
rio4.jpg (127.9 KB)   
rio5.jpg (90.2 KB)   
rio6.jpg (58.7 KB)   
rio7.jpg (58.3 KB)   

Peruaanse Indianen protesteren sinds 2 maanden op vreedzame wijze om het het recht te verkrijgen om inspraak te hebben betreffende de decreten die onmiddelijk dramatische gevolgen hebben voor het Indiaanse volk en ecologie, buiten dat het een ramp is voor het globale klimaat. Vorige week heeft de Peruaanse president Garcia fel gereageerd door speciale eenheden te sturen om geweld en conflicten te onderdrukken, en noemde de manisfestanten: terroristen.
   Van het Peruaanse regenwoud is meer als 70 % in bezit van de industrie en grote olie en gas multinationals zoals het anglo-franse Perenco en de noord-amerikaanse bedrijven Conoco Phillips en Talisman Energy hebben reeds miljarden geinvesteerd in de regio. Deze imperiaslistische bedrijven brengen geen enkele lokale ontwikkeling voor het volk op de plekken die ze exploiteren, en hebben totaal geen interesse voor de natuur. Hierom eist het Indiaanse volk hun rechten om betrokken te worden bij de ontwikkelingen van de nieuw wetten.

Sinds lang kijkt de wereld en Indiaanse volken naar de grote industrieën die alleen maar uitbuiten en het Amazone woud vernietigen, het grootste woud onzer planeet. Het bos dat de natuurlijke schatten der mensheid beschermd en de atmosfeer zuiverd van de gevaarlijke c-2 uitstoot, die de oorzaak is van de globale opwarming.

Doch deze Indianen staan voorop om onze planeet te beschermen en hebben het recht om een dialoog aan te gaan met de regeringsleiders.
        


Wayn  3 0ktober 2009, Rio de Janeiro

03-10-2009 om 00:00 geschreven door Storyteller

In the treatment of lung cancer two years ago, retiree and resident of Covanca, in São Gonçalo, RJ, , José Borato Evangelista, 57, had another negative report: a metastasis - formation of a new tumor lesion from another - cerebral and lumbar . Even with the pathologies, the retiree can not be admitted to any hospital.

17-03-2018 om 18:41 geschreven door Storyteller

Schietpartij tijdens een mega-operatie op de ochtend van vrijdag (16) door de militaire en civiele politie in Complexo do Viradouro, in Santa Rosa, ten zuiden van Niteroi. Bij een minderjarige werd een pistool kaliber 9 mm, en een radiozender, en verdovende middelen, in belsag genomen. De drugsoorlog neemt grotere vormen aan. De dealers zijn, gezien de slechte situatie in Rio waardoor hun verkoop achteruit gaat, uit op andere middelen zoals beroven van voetgangers en winkels.De economische situatie is zeer slecht in de staat Rio de Janeiro. Voedselprijzen rijzen de pan uit. Veel werklozen waardoor de criminaliteit hoogtij viert.

17-12-2016 om 00:00 geschreven door Storyteller

A Rocinha é considerada o maior ponto de venda de drogas da Zona Sul do Rio (Foto: Janaína Carvalho)

DE FAVELA ROCINA WORT GEZIEN ALS BELANGRIJKSTE VERKOOPPUNT VAN DRUGS IN DE ZUID ZONE VAN RIO

17-12-2016 om 00:00 geschreven door Storyteller

Man met dood-aapje
foto (c) unknown


Als de rivier weer in haar normaal doen is, is het tijd voor het 'almoço' het middagmaal. Het menu is helaas hetzelfde: bruine bonen, spaghetti, stukjes kip en een of ander raadselachtig vlees. De een zegt dat het jacarévlees is, de ander van de tapir, weer een ander raadt naar apenvlees.
Mensen drommen rond de tafel en achter ieder stoel staan minstens vier personen te wachten dat de tafelgast klaar is. Ik wacht geduldig dat er meer ruimte is en eet weinig. Aan de scheepsleuning hangend overdenk is dit alles; water, bomen, hutten,arme stakkers, caboclos, Indianen, water, bossen en af en toe een vogel of vlinder. Waar zijn de alligators? Panters? Tamandoa? (grote meiereneter), waar is de cobra? Ja, ze lijken verborgen in de ingewanden van het moederbos.
En de bosgeesten?
Zullen ze bescherming bieden?
Zoals Curupira, de ontzagwekkende, die mensen het bos insleurt, voor altijd verloren.
Doch zou hij de arme caboclo beschermen tegen de indringers, de vernielzuchtigen? We varen langs beboste eilandjes en ik zie de kano's met vrouwen en kinderen, peddelend alsof hun leven er van af hangt, en is dat geen snedige uitdrukking? Vanaf de boot worden spullen in het water geworpen, kleding, voedsel en de kano's gaan er als pijlen op af. Ze kennen de boten en weten dat er altijd passagiers zijn die aan hun denken.De kinderen zijn handig en geboren in de lichte boomstammen kano's, die waggelend, doch met een vloeiende lijn over het water glijdt. Ze zijn de kinderen van de caboclo en Indiaan, de natuurmensjes, die dansen met de roze dolfijn.Intussen is de bonkige cachaça drinker zich aan het roeren. Hij laat zijn schijnbaar menselijke zijde zien als hij de baby van van mijn hangmat-buren probeert op te vrolijken, wat het niet al te gemakkelijk afgaat. Het kindje schreeuwt als een geslagen mensje. De ouders vinden het maar niets.Zo nu en dan kijkt hij me aan met een sceptische blik, maar heeft tot nu toe nog geen moeilijkheden gemaakt. Ik ben voorbereid.

Op het achterdek ontmoet ik weer de oude man met het uitpuilend oog. Dit was nu nog roder en angstwekkender. De man heet Lúis Antonio en komt uit de buurt van Santarém, waar hij langs de oever in een hutje leeft samen met zijn dochter.
Lúis was visser. De ontsteking heeft hij sinds twee weken en gaat nu naar Belém om een soort heksendokter te bezoeken.
Hij vraagt me of we al in de baai zijn, doch we zitten nog steeds enkele uren van Belém, nu op de Tocantins rivier, nadat we de Pará achter ons gelaten hadden, en eerder de Amazonas.
De bootsman loods zijn boot door het labyrint van waterweggetjes, langs kleine eilanden en dan langs het grote van 'Marajó'.
Het is rond halftwaalf als we de haven binnenvaren.
Ik voel me goed, na toch de laatste dagen last van koortsaanvallen te hebben gehad. Ik ga de drukke kade op en zie de vele aasgieren die het vuilnis inspecteren, ik zie de mensen, fruit, mooie vrouwen, en Indiaanse gezichten.
Ik ga op zoek een hotel en kom terecht in 'Central'.
Een oud gebouw in het centrum.
Op de kamer bekijk ik me eens goed in de spiegel en constateer dat ik kilo's kwijtgeraakt ben sinds Manaus. Op straat ontwaar ik een kraampje met vis en neem een broodje kreeft met driedubbel portie 'mostarda', (een soort piccalilly) om mijn honger te stillen en daar ik verlangde naar iets zuurs, en ik eigenlijk dagenlang zo goed als geen voedsel binnengekreeg.

Het is zondag in de stad van de 'mangueiras' de mangabomen en ik slenter langs de straten waar hippies op de grond hun sieraden, ammuletten en ander spul proberen kwijt te raken. In een eetbar kom ik de boot-medereiziger weer tegen, die op zoek was naar een job als huisschilder in Belém. Hij rraad me aan naar een dokter te gaan, daar ik er slecht uit zie.
"Misschien heb je wel Malaria,' was zijn conclusie.
Later ontmoet ik de man nogmaals en probeert geld los te peuteren voor een goede cocaine deal. Het wordt me een beetje te gek en maak hem duidelijk dat hij nu snel moet verdwijnen uit mijn gezichtsveld.
Hetgeen hij mij vreemd aanstarend accepteerd.
De dag erop bezoek ik het oude Belém, want ze hier 'Cidade velha' noemen. Nu loop ik langs de rivier en dokken waar de oude Portugeese huizen zichtbaar zijn, hier langs de haven liggen de pitoreske boten met een veelvuldig cargo: papegaaien, parkieten, apen, schildpadden, trossen bananen, zakken met castanhes en enorme melancias (watermeloenen). Niet ver vandaar bevindt zich de 'Ver-o-Peso, de markt wat zoveel betekent als: Zie het gewicht.
Hier is van alles te koop, de Amazonae-markt bij uitstek en vanwaar uit de wouden van alles wordt aangevoerd. Velen soorten vis zijn verkrijbaar en de tipische amazonas producten zoals, Acai  en de fruitsoorten Bacuri en Pupunha, Mangas, Pompoenen, Papaja, Abacaxi (ananas) en Cajú. Ook kan men traditionele gerechten veroberen zoals Tacacá.
Je moet er wel poen voor hebben en de arme donder is hier van uitgesloten. Ook zijn op de markt  de 'Jacaré slagers'.
Daar liggen de alligatoren met dichtgesnoerde muilen en vastgebonden poten te wachten op de koper, die het beest aanwijst, wat dan prompt wordt afgeslacht. Aha... hier zegt men dat het krokodillenvlees, zeker dit van de 'jacaretinga', goed moet zijn voor de gezondheid, en men zegt dat de arme bevolking met regelmaat dit vlees eet, maar de jacaré heeft nog veel andere voordelen: van zijn verpulverde knoken wordt een soort meel gemaakt dat rijk is aan vitaminen. Voor mij kan men de dieren het best in de rivieren laten, waar de arme caboclo-visser en Indiaan zeker gebruik zal maken van het vlees, van de woestelingen der rivieren.

Ik loop langs de kruidenmarkt, met de wonderdoeners, medicijnen tegen maagklachten, verlamming, reumatiek, slangen,- en spinnenbeten, inwendige bloedingen, bronchitis, dysenterie, tumors, spierziektes, menstruatieklachten en impotentie.
Ik zal wel een hoop vergeten zijn, God vergeef me, Oxalá me-disculpa, maar dit zijn de stallen van de toverdokters met hun wondermiddelen, hun magie van het onmetelijke, het geloof in de heling door trancendente krachten. Daar zijn dolfijnogen, krokodillentanden, gedroogde huiden van de kameleon, boskatten, gordeldieren, miereneters en vleermuizen, en de kurkdroge koppen van slangen en jaguars, schedels van watervogels en staarten van pijlstaartroggen en gordeldieren. Dit alles moet dienen tegen allerlei kwalen en ik vraag me dan ook af of de oude man met zijn ontstoken oogbol híér op zoek was naar een middel tegen zijn kwaal.
Het is een oud gegeven want de Indianen hébben hun planten en kruiden, ze hébben hun kennis en hier op de markt zal menig middel wel eens improductief kunnen zijn, maar vaak is de diepgang van het 'onbekende', een welkome hulp.
Hier in Amazonia is de mystiek een middel en velen planten zijn weldoeners en genezers van kwalen. Ik denk dat voor de vele hedendaagse ziektes hier antwoorden liggen, verborgen tussen de groene krachten van het woud en geesten....

laatste deel volgt

18-06-2016 om 14:40 geschreven door Storyteller