Pinguïn van anderhalve meter leefde 36 miljoen jaar geleden
Pinguïn van anderhalve meter leefde 36 miljoen jaar geleden
In de prehistorie leefde een gigantische, roodkleurige pinguïn op
onze planeet. Het dier was anderhalve meter groot en had een combinatie
van bruine en rode veren. Dat blijkt uit 36 miljoen jaar oude fossielen.
De pinguïn was om allerlei redenen heel bijzonder. Het dier was twee
keer groter dan de pinguïns die wij vandaag kennen. Bovendien leefde het
dier in tropische gebieden waar het in warm water op jacht ging naar
vis. Een student vond de restanten van zo'n pinguïn langs de kust van
Peru.
In de leefperiode van deze pinguïn was de Aarde veel warmer
dan nu. Het dier leefde tussen het einde van de dinosaurussen en het
begin van de moderne tijd. Toen leefden veel gigantische vogels en
zoogdieren op onze planeet. Naast het verschil in grootte is ook de
kleur van de prehistorische pinguïns opvallend. Niet zwart en wit zoals
bij de meeste moderne pinguïns, maar een roodkleurig bruin, schakeringen
die we enkel nog bij pasgeboren pinguïns zien.
De prehistorische
pinguïn is volledig uitgestorven. We zullen dus geen exemplaren meer
vinden in tropische gebieden. De enige pinguïns leven op de Zuidpool en
zijn een stuk kleiner. Al kan de grootste pinguïnsoort, de
Keizerspinguïn, nog steeds groter dan een meter worden. (gb)
Op basis van deze fossielen deden wetenschappers verrassende ontdekkingen.
Gaf nieuwe Aarde al twee jaar geleden teken van leven?
Gaf nieuwe Aarde al twee jaar geleden teken van leven?
De ontdekking van een mogelijke nieuwe Aarde fascineert
wetenschappers over de hele wereld. Een astronoom van de universiteit
van West-Sydney ontving twee jaar geleden al een signaal uit de buurt
van de planeet. De recente onthullingen doen het vermoeden groeien dat
we misschien toch niet alleen in het heelal zijn.
Dr. Ragbir Bhathal heeft de ontwikkelingen van de voorbije dagen met
veel aandacht gevolgd. Al twee jaar geleden merkte hij een lichtstraal
op die uit de buurt van deze zogenaamde nieuwe Aarde - die rond de ster
Gliese 581 draait - afkomstig was. Op dat ogenblik wisten astronomen nog
niet dat Gliese 581 mogelijk omringd werd door bewoonbare planeten.
Bhathal
is lid van een organisatie die op zoek gaat naar signalen en
communicatie op andere planeten. Dat het vreemde signaal in december
2008 afkomstig was van de locatie van Gliese 581g is wel een heel
opvallend toeval. Enkele maanden na zijn ontdekking maakten
wetenschappers bekend dat ze een gelijkaardige, maar minder bewoonbare
planeet gevonden hadden: Gliese 581e.
Planeet zoals Aarde
Deze
week raakte bekend dat er zich nog een planeet in de buurt van de ster
bevindt: Gliese 581g. Nooit eerder hebben ze een planeet ontdekt die zo
sterk op de Aarde lijkt. Bhathal was twee jaar geleden al zeer
opgewonden over zijn ontdekking. "Op een heldere nacht ga ik naar het
observatorium en onderzoek ik de sterren. Toen ik naar één van die
sterren keek, merkte ik plots een signaal op", zegt hij.
"Ik
wilde het signaal meteen onderzoeken. We beschikken over speciale
software, want we ontvangen ook veel lawaai. Maar dit was een heel
scherp signaal. En dat is precies waar we naar op zoek zijn."
Uiteraard
ging Bhathal in de volgende maanden op zoek naar een tweede signaal,
maar hij vond niets meer. De ontdekking dat er rond de ster bewoonbare
planeten konden bestaan, maakte het verhaal plots populair bij het
bredere publiek. In Oekraïne werd zelfs een signaal met 500 boodschappen
van de bevolking uitgezonden in de richting van Gliese 581.
Leven mogelijk
Gisteren
liet hoofdonderzoeker Dr. Steven Vogt al weten dat hij "100 procent
zeker is" dat er leven is op de ontdekte planeet. De planeet ligt in een
zone in de ruimte waar het noch te warm, noch te koud is voor water om
oceanen, meren en rivieren te vormen. De planeet beschikt bovendien over
een atmosfeer en zwaartekracht. De wetenschappers vermoeden dat er nog
bewoonbare planeten rond de ster draaien. "Anders hadden we deze planeet
nooit zo snel ontdekt", stellen ze.
Lees hier meer details over deze bijzondere planeet die op 20 lichtjaren van de Aarde ligt. (gb)
De kans dat toekomstige generaties, zoals opperastronoom Stephen
Hawking het aanraadt, de sterren zullen koloniseren is weer wat groter
geworden. Wetenschappers hebben namelijk een planeet ontdekt, die
omschreven wordt als "de meest op de Aarde gelijkende tot nog toe". Het
gaat om een rotsachtige wereld die drie keer de omvang van die van ons
heeft. De ster waarrond de planeet cirkelt ligt op 20 lichtjaren van
ons. De 'Nieuwe Aarde'? "100% kans op leven", beweert alvast dr. Steven
Vogt.
Er zouden weleens tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan.
Dr. Steven Vogt
De planeet bevindt zich in de zogenaamde 'Goldilocks zone' van de kleine
rode ster, Gliese 581 genaamd. Dat is het gebied in de ruimte waar de
omstandigheden niet te warm en niet te koud zijn voor stromend water dat
oceanen, meren en rivieren kan vormen. De planeet heeft ook een
atmosfeer en een zwaartekracht, sterk gelijkend op die van de Aarde. Dat
betekent dat de mens er rechtop zou kunnen lopen op de bodem én dat er
leven mogelijk is.
"Het wemelt van werelden als onze in universum"
De
ontdekking komt drie jaar nadat atronomen een gelijkaardige maar iets
minder bewoonbare planeet rond dezelfde ster in de Libra-constellatie
hadden ontdekt. Die werd toen omschreven als liggende "in onze
achtertuin" binnen het melkwegstelsel. Wetenschappers beweren dat de
vondsten aanduiden dat het wemelt van de werelden zoals de onze in het
universum. "Als ze zeldzaam zouden zijn, dan hadden we er nooit zo snel
en zo dichtbij een gevonden", zegt Dr. Steven Vogt van de University of
California in Santa Cruz.
"Het aantal systemen met mogelijk
bewoonbare planeten ligt ergens rond de tien of twintig procent. Dat
moet je vermenigvuldigen met de honderden miljarden sterren in het
melkwegstelsel. Dan krijg je een enorm getal. Er zouden weleens
tientallen miljarden van deze systemen in onze melkweg kunnen bestaan."
Volgens de astronoom is er honderd procent kans van leven op de net
ontdekte planeet. "Daar twijfel ik bijna niet aan."
Bereikbaarheid
En
is de planeet ook bereikbaar? Ruimteschepen die ongeveer aan de
lichtsnelheid reizen, zouden er twintig jaar over doen om er te geraken.
Als een raket ooit één tiende van de lichtsnelheid haalt, dan zou de
reis dus 200 jaar duren.
De planeet kreeg de naam Gliese(581)g en
ligt op een afstand van 190.000.000.000.000 kilometer van ons. Het
licht van het ontstaan van Glieseg doet er twintig jaar over om de Aarde
te bereiken.
1 jaar = 37 dagen
De planeet
draait in 37 dagen rond haar zon, wat betekent dat de seizoenen er amper
een paar dagen duren. Een kant van de planeet kijkt constant naar de
zon en baadt dus in eeuwig daglicht; de andere kant is eeuwig duister.
Toekomstige kolonialen maken het beste kans op overleven in de 'grijze
zone', de band tussen duister en licht die de planeet omcirkelt.
In
totaal werden er zes planeten rond Gliese 581 ontdekt, waarvan de
meeste gevonden werden in een ander systeem dan ons zonnestelsel. De
planeet die bewoonbaar zou zijn, kreeg de naam Gliese 581g. (jv)
Amerikaanse astronomen hebben een exoplaneet ontdekt die "mogelijk bewoonbaar" is en bijna drie keer zo groot is als de aarde.
Vloeibaar water
De
planeet Gliese 581g draait rond een ster die vrij dichtbij is, en
dankzij die korte afstand is de temperatuur van die aard dat het water
aan de oppervlakte van de planeet vloeibaar kan gehouden worden.
Vergelijkbaar met aarde
Als
de ontdekking wordt bevestigd, zou het van alle tot nog toe ontdekte
exoplaneten om degene gaan die het meest te vergelijken is met de aarde.
"Onze ontdekking is een zeer overtuigend voorbeeld van een mogelijk
bewoonbare planeet", zegt Steven Vogt, professor astronomie en
astrofysica aan de universiteit van Californië in Santa Cruz.
Ons sterrenstelsel
De
ster Gliese 581 bevindt zich in ons sterrenstelsel, de Melkweg, op zo'n
20 lichtjaren van de aarde. "Het feit dat we deze planeet zo snel en zo
dicht bij ons zonnestelsel kunnen detecteren, toont ons dat dergelijke
exoplaneten echt talrijk moeten zijn", aldus nog Vogt.
Voor
astronomen is een exoplaneet "mogelijk bewoonbaar" als er leven mogelijk
is. Maar dat betekent niet dat mensen er comfortabel zouden kunnen
leven. (belga/ep)
Manier om gevonden resistente parasiet slaapziekte te doden
Manier om gevonden resistente parasiet slaapziekte te doden
Onderzoekers van het Tropisch Instituut voor Geneeskunde (ITG) in
Antwerpen zijn er in geslaagd om een slaapziekteparasiet opnieuw vatbaar
te maken voor geneesmiddelen. De doorbraak kwam er in samenwerking met
collega's uit ontwikkelingslanden. Dat meldt het ITG vandaag in een
persbericht.
Medicatie
De parasiet treft niet
alleen mensen, maar veroorzaakt ook slaapziekte bij vee en richt enorme
schade aan omdat hij resistent is tegen alle op dit ogenblik
beschikbare geneesmiddelen. De drie bestaande geneesmiddelen tegen de
runderslaapziekte (Nagana) zijn zo goed als waardeloos geworden. De
parasiet ontwikkelde een manier om ze gewoon uit zijn cellen naar buiten
te pompen.
Samen
De wetenschappers zijn op
zoek gegaan naar stoffen die de pomp zouden kunnen saboteren.
Uiteindelijk vonden ze twee stoffen die het bijna onwerkzaam geworden
ISM (isometamidium chloride) terug effect kan geven. Beide stoffen zijn -
ook in ontwikkelingslanden betaalbare - antibiotica, oxytetracycline en
enrofloxacine. Apart doen ze niets tegen slaapziekte, maar samen met
ISM blijken ze dodelijk. Uit onderzoek blijkt dat de helft van de
runderen die ISM plus een van beide antibiotica kregen, volledig genas.
Bij de andere helft bleef de parasiet aanwezig, maar in nauwelijks
opspoorbare aantallen.
Enorm verschil
Bij een
ziekte die in zwart Afrika jaarlijks drie miljoen runderen het leven
kost, vaak in gebieden waar de eigenaars van de runderen sowieso al
moeite hebben om te overleven, is het verschil enorm, aldus het ITG.
(belga/ep)
Als je houdt van peddelen met de kano, kan je evengoed opteren voor een
doorzichtig exemplaar. Varen en tegelijkertijd het onderwaterleven
bestuderen, het lijkt alvast een zalig vooruitzicht!
Met zijn
18kg is de de doorzichtige kano een lichtgewicht en ziet hij er op het
eerste zicht misschien wat fragiel uit. Toch is de kano volgens de
producent duurzamer en sterker dan de tegenhangers gemaakt van hout of
glasvezel. Dankzij het transparante materiaal merk je bovendien
makkelijker obstakels op die je dan behendig kan ontwijken. En geef toe,
het is toch gewoon heel cool! (kve)
Belgen tonen kunnen voor duizenden hartspecialisten
Belgen tonen kunnen voor duizenden hartspecialisten
De dienst cardiologie van ZNA Middelheim heeft live vier ingrepen op het
grootste Amerikaanse congres voor cardiologen getoond. De dienst was
een van de tien geselecteerde buitenlandse centra en het enige Belgische
dat live zijn kennis en kunde mocht tonen voor een internationale
bijeenkomst van duizenden hartspecialisten.
Primeur
Het
jaarlijkse TCT-congres (Transcatheter Cardiovascular Therapeutics)
vindt plaats in Washington en duurt vijf dagen. Het is met een opkomst
van 20.000 hartspecialisten wereldwijd het grootste in zijn soort. De
Antwerpse cardiologen hadden een primeur voor hun collega's in petto.
"In
de hartader van een patiënt werd opzettelijk een vernauwing
aangebracht. Als reactie gaat het hart zuurstof pompen naar de plaatsen
waar een tekort is. Daardoor moet een pijnlijk gevoel in de borst
verminderen", zegt dr. Verheye.
"In testfase"
"Deze
behandeling zit nog in testfase, maar biedt een uitweg voor patiënten
waarbij adervernauwing te ver gevorderd is en een stent of een bypass
geen soelaas meer brengt. We hebben deze vernieuwende ingreep ontwikkeld
in samenwerking met zes buitenlandse hartcentra. Ook zij gaan deze
nieuwe ingrepen uitvoeren bij patiënten in een gelijkaardige situatie.
Binnenkort worden de resultaten geëvalueerd. De eerste signalen zijn
alvast positief."
De beelden van de vier operaties werden per
satelliet naar Washington verzonden. "Tijdens de ingreep werden er ook
gerichte vragen gesteld door een internationaal panel, wat het voor ons
allemaal nog wat boeiender maakte", besluit Verheye. (belga/svm)
Een asteroïde zal over enkele weken rakelings langs de Aarde scheren.
Het voorwerp heeft een diameter van 46 meter en het zal medio october op
6,4 miljoen kilometer afstand aan onze planeet voorbijvliegen. Dat
zeggen wetenschappers van het instituut voor astronomie van de
universiteit van Hawaii.
Mogelijke botsing in 2098
De
asteroïde heet 2010 ST3 en is het eerste potentieel gevaarlijk voorwerp
dat door de telescoop op het Hawaiiaanse eiland Maui werd ontdekt. ST3
zal na z'n bijna-botsing maar liefst 88 jaar uit de buurt van de Aarde
blijven, maar in 2098 is er een "heel kleine kans" dat hij onze planeet
zou raken, zei astronoom Robert Jedicke. De astronomen veronderstellen
dat een asteroïde van die grootte bij een botsing met de aarde al in de
atmosfeer zou uit elkaar spatten. Maar zelfs dan zou een enorme drukgolf
honderden vierkante kilometers op de aardoppervlakte verwoesten,
volgens de wetenschapper.
Nu nog op veilige afstand
ST3
werd op opnames ontdekt die al op 16 september werden geregistreerd.
Toen bevond zich de asteroïde nog op veilige 32 miljoen kilometer van de
aarde. (dhr)
Vleermuizen moeten op een ingenieus radarsysteem vertrouwen om
nergens tegenaan te vliegen. De dieren sturen een echosignaal uit en
'horen' waar zich ergens een voorwerp bevindt. Maar dat radarsysteem
blijkt nu een stuk vernuftiger dan gedacht en wetenschappers kunnen er
zelfs inspiratie uit halen.
Als vleermuizen in groep vliegen sturen ze massaal echosignalen uit. Dan
bestaat het risico dat ze overlappen. Of als ze op een mot jagen en de
signalen ketsen af op dikke bladeren. Dat zou tot verwarring kunnen
leiden, maar wetenschappers ontdekten dat de dieren in staat zijn hun
signalen qua frequentie aan te passen aan deze situaties.
Radar
Ook
radarsystemen raken wel eens ontregeld, bijvoorbeeld door de
aanwezigheid van elektrische toestellen. Wetenschappers gingen daarom na
hoe vleermuizen met dit probleem omgaan. Ze plaatsen kleine microfoons
op de hoofden van de vleermuizen en in de ruimte waarin ze moesten
rondvliegen.
Takken
Er werd een situatie
gecreëerd die voor vleermuizen tot verwarring zou kunnen leiden. Zo
ontdekten ze dat de vleermuizen van iedere echo een blauwdruk bewaren
zodat ze met kleine aanpassingen in frequentie signalen kunnen
onderscheiden. Zonder dit ingenieuze systeem zouden de vleermuizen
voortdurend tegen takken aanvliegen. (gb)
Na 19 jaar ruzie eindelijk geld voor gletsjermummie Ãtzi
Na 19 jaar ruzie eindelijk geld voor gletsjermummie Ötzi
Na negentien jaar juridisch getouwtrek is een einde gekomen aan de
ruzie over de 'rechten' van gletsjermummie Ötzi. De Italiaanse provincie
Zuid-Tirol heeft ermee ingestemd 175.000 euro te betalen aan de
nabestaanden van 'Ötzi-ontdekker' Helmut Simon.
Dat heeft de advocaat van de familie in Beieren laten weten. Simon
ontdekte Ötzi op 19 september 1991 op 3210 meter hoogte tijdens een
gletsjerwandeling in de Alpen. Ötzi is naar schatting 5.000 jaar geleden
overleden. Het ijs conserveerde hem, totdat hij door de bewegingen van
de gletsjer aan de oppervlakte kwam.
Zuid-Tirol wilde Simon maar
50.000 euro geven. Die wilde meer geld omdat de provincie profiteert van
het Ötzi-Museum dat toeristen aantrekt. Na twee rechtszaken werd
uiteindelijk een schikking bereikt. Het geld gaat naar Simons weduwe en
zonen. (anp/mvl)
Plasmodium falciparum, de parasiet die verantwoordelijk is voor de
dodelijkste vorm van malaria, blijkt afkomstig van gorilla's en niet van
chimpansees of bonobo's zoals onderzoekers eerder vermoedden.Malaria
kan veroorzaakt worden door vijf types parasieten, waarvan de Plasmodium
falciparum de meest gevaarlijke is. De parasiet is verantwoordelijk
voor meer dan een miljoen doden per jaar, vooral in Afrika.
In een studie in het wetenschappelijk tijdschrift Nature ging een
internationale groep van wetenschappers op zoek naar de bron van de
parasiet. Dankzij gegevensbanken voor hiv/aids-onderzoek konden ze
duizenden dna-stalen analyseren van allerlei apensoorten, waaronder
chimpansees, gorilla's en bonobo's.
Daauit blijkt dat
laaglandgorilla's en chimpansees een belangrijk reservoir vormen voor de
plasmodium-parasieten, en dat Plasmodium falciparum in oorsprong
afkomstig is van de westelijke laaglandgorilla, en met name met
populaties in Kameroen, de Centraal-Afrikaanse Republiek en de DRC.
Strijd tegen malaria
Kennis
over de oorsprong van malaria is belangrijk in de strijd tegen de
ziekte. De wetenschappers vermoeden dat één geval van overdracht de link
kan zijn tussen de ziekte bij apen en mensen. Grote vraag is nu of zo'n
geval zich opnieuw zou kunnen voordoen. De wetenschappers willen verder
onderzoeken of de gorilla's een blijvende bron van malaria kunnen
vormen voor menselijke besmetting.
"Studies zoals deze kunnen
helpen om betere strategieën tegen malaria uit te dokteren", zegt David
Morgan, een van de auteurs van de studie. "Ze geven ook informatie over
de manier waarop de parasiet zich ontwikkeld heeft en zich heeft
aangepast aan zowel apen als mensen.
De westelijke
laaglandgorilla is bedreigd maar komt meer voor dan de bekendere
berggorilla. De apen leven vooral in de regenwouden van Kameroen, de
Centraal-Afrikaanse Republiek, de DRC, Angola en Equatoriaal-Guinea.
(ips/gb)
In de Amerikaanse staat Utah hebben paleontologen een schedel van een dinosaurus ontdekt met maar liefst 15 horens.
Het 5 meter lange dier is familie van de beroemde 'Triceratops'
en werd de 'Kosmoceratops Richardsoni' gedoopt, wat Latijn is voor
'sierlijk gehoornd gezicht'. Vermoed wordt dat het dier met zijn 15
horens vooral indruk wilde maken bij de vrouwtjes.
Naar schatting leefden deze dinosauriërs 75 miljoen jaar geleden op
het verloren continent Laramidia. Dat continent ontstond toen het midden
van Noord-Amerika onder water liep.
De schedel werd al enkele jaren geleden gevonden, maar is nu pas beschreven door het wetenschappelijke blad PLoS One.
Een Duits-Amerikaans-Vietnamees onderzoeksteam heeft een nieuw soort
mensapen ontdekt in de Zuid-Aziatische jungle. De noordelijke
geelwanggibbons, de Nomascus annamensis, leven in boomtoppen in bergzaam
gebied tussen Vietnam, Laos en Cambodja.
De wetenschappers beschrijven hun bevindingen dinsdag in het wetenschappelijk tijdschrift Vietnamese Journal of Primatology.
Gibbons
zijn een kleine soort mensapen. Tot dusver waren slechts zes soorten
gibbons bekend die alleen in Zuid-Azië voorkomen. Rivieren vormen de
grens tussen de verschillende territoria. (anp/mvl)
De meeste spinnen weven een kleiner web dat minder lang meegaat.
Een recent ontdekte spinnensoort in Madagaskar maakt het grootste web
ter wereld. In totaal kan het web liefst 25 meter lang worden. De spin
bouwt z'n web bovendien met sterkste biomateriaal op Aarde.
Onderzoekers van het Smithsonian Instituut stuitten boven de Namorana
rivier op het gigantische web. De maker van het web heet Caerostris
darwini. Het web is zo groot dat de spinnen tot 30 prooien tegelijk
kunnen vangen. Er zijn nog spinnen in Afrika en Madagaskar die een
reuzenweb maken. Vorig jaar werd een nieuwe soort ontdekt die met een
spanwijdte van één meter de tijdelijke recordhouder werd. Maar zelfs dat
record werd weggeblazen door de nieuwe spin.
Sterke draden
De
spinnen bouwen die grote webben natuurlijk niet zonder reden. Als ze
hun web over een hele rivier spannen, is het voor overvliegende insecten
moeilijker om te ontsnappen. Om aan de overkant van het water te
geraken moet de spin echter draden weven die tot 25 meter lang zijn. De
spin heeft dus heel sterk materiaal nodig aangezien het web zijn eigen
gewicht moet kunnen dragen. Het is blijkbaar de gewoonte voor deze soort
om zo'n grote webben te maken, aangezien onderzoekers boven de rivier
meerdere reuzenwebben aantroffen.
Onderhoud
Veel
spinnen weven iedere dag een ander web en breken het oude gewoon af.
Maar deze spin doet daar niet aan mee. De enorme constructies moeten
enkele dagen meegaan. Wetenschappers ontdekten sporen die erop wijzen
dat de spin het web regelmatig herstelt. Hoe de spin de draden 25 meter
ver over het water kan vervoeren, is voorlopig nog een raadsel. (gb)
In ons land hebben zowat 600 mensen ooit via een transfusie bloed
toegediend gekregen dat besmet was met hiv of hepatitis C. Dat blijkt
uit een raming van het Federaal Kenniscentrum Gezondheidszorg.
De Belgische bloedtransfusiecentra voeren pas sinds 1985 testen
uit op het bloed van donoren op de aanwezigheid van het hiv-virus. Nog
eens vijf jaar later begon men pas na te gaan of er sprake was van een
besmetting met het hepatitis C-virus.
Voor '85 en '90 hebben heel wat mensen dus besmet bloed in hun aderen
gekregen. Tot voor kort ontbraken cijfers hieromtrent, maar het
Federaal Kenniscentrum Gezondheidszorg maakte intussen een raming.
Zo zouden er 550 rechtstreekse en 75 onrechtstreekse slachtoffers voor hepatitis C zijn. Voor hiv is de raming preciezer: 41.
Medische ongevallen
Het centrum kreeg de opdracht deze raming te maken als advies op
voorstellen die de wet op de "medische ongevallen" moeten uitbreiden
naar die twee groepen.
Die wet van maart 2010 stelt een verzekering in die schade vergoedt
na "medische ongevallen". Het gaat om onverwachte negatieve gevolgen van
een ingreep of behandeling waarvoor geen "schuldige" is aan te wijzen
die "aansprakelijk" is. Zes maanden na de publicatie in het Staatsblad
is de wet nog steeds niet van kracht omdat de regering de principes nog
moet bekijken. Parlementsleden verwachten alvast de uitbreiding tot
slachtoffers van die twee besmettingen, daterend van 20 à 25 jaar
geleden.
Het Kenniscentrum lijkt niet gewonnen voor dat plan. Er zouden nog
veel meer slachtoffers zijn van andere medische ongevallen uit een ver
of nabij verleden.
Mexicaanse vis ontwikkelt zich dankzij religieus ritueel
Mexicaanse vis ontwikkelt zich dankzij religieus ritueel
Een vissoort uit Mexico heeft zich ontwikkeld dankzij een religieus
ritueel dat jaarlijks door de bewoners wordt uitgevoerd. De dieren
zouden zo immuun geworden zijn voor een bepaald soort gif, zeggen
Amerikaanse wetenschappers.
De Poecilia mexicana heeft door de jaren heen geprofiteerd van een
godsdienstig ritueel. Bij dat ritueel van de Zoque, een lokale stam,
wordt een tropische plant met een gif gebruikt. De vissen kunnen nu
blijkbaar veel beter tegen het gif dan soortgenoten die op een andere
plaats leven. Jaarlijks komen de stamleden samen in de grot Cueva del
Azufre. Het gaat om een eeuwenoude traditie waarbij ze vissen in het
water verdoven met een mengsel waarin giftige bladeren van de tropische
plant Lonchocarpus urucu verwerkt zijn. Op die manier smeken de
stamleden de goden om regen.
"Ons onderzoek toont aan dat de
vissen zich hebben aangepast aan de tradities van de Zoque", zeggen de
wetenschappers in het tijdschrift New Scientist. De onderzoekers
verzamelden vissen uit verschillende gebieden en onderwierpen de dieren
aan het gif. De vissen uit de grot raakten veel minder snel verdoofd
door het gif dan hun soortgenoten. Het onderzoek is een bewijs dat de
mens een invloed kan hebben op de evolutie van andere soort. "Er is hier
sprake van een intieme band tussen natuur en lokale cultuur", besluiten
de wetenschappers. (gb)
Mysterieuze muis met lange snuit is familie van olifant
Mysterieuze muis met lange snuit is familie van olifant
De Afrikaanse variant zou geen familie zijn van deze gewone spitsmuis.
Een bizar diertje met een lange snuit is ontdekt in Afrika. Volgens
wetenschappers zou het om een nieuwe soort springspitsmuis kunnen gaan,
waardoor er nu achttien bekende soorten in het geslacht zouden bestaan.
De muis werd met een verborgen camera gefilmd in Kenia. Het dier was al
eerder gespot door iemand van Zoological Society of London, maar zij kon
de soort niet identificeren. Daarom gingen wetenschappers met de
camera's op zoek naar het mysterieuze diertje. Tot nu toe is nog niet zo
veel geweten over de springspitsmuis, een dier dat enkel in de
Afrikaanse wildernis leeft. Met hun lange snuit proberen ze insecten te
vangen. De muizen zouden al honderd miljoen jaar geleden in Afrika
verschenen zijn.
Nog vreemder is dat de springspitsmuizen
helemaal geen familie zijn van de spitsmuis. Hoewel ze verschrikkelijk
klein zijn, zouden ze wel een voorouder delen met de olifant en de
zeekoe. Om te bevestigen dat het om een nieuwe soort springspitsmuizen
gaat, moeten de wetenschappers DNA van het dier vinden. De ontdekking is
belangrijk om de dieren te beschermen. Ze werden nooit eerder gezien
omdat de bossen in het noordoosten van Kenia moeilijk bereikbaar waren.
Nu worden de bossen echter ernstig bedreigd door ontwikkelingen langs de
kustlijn. (gb)
Padden kunnen aardbeving dagen op voorhand voorspellen
Padden kunnen aardbeving dagen op voorhand voorspellen
Dat dieren aardbevingen voelen aankomen is geen nieuw gegeven, maar een
Britse wetenschapper heeft per ongeluk wel nieuw bewijsmateriaal
daarvoor gevonden. Terwijl ze het broedgedrag aan het bestuderen was van
padden in Italië, op 74 kilometer van het epicentrum van de aardbeving
die vorig jaar plaatsvond in L'Aquila, ontdekte ze hoe de padden al vijf
dagen voor de schok veiliger oorden opzochten. Ze kwamen pas terug
nadat de belangrijkste naschokken achter de rug waren.
China
Rachel
Grant bestudeerde eigenlijk het effect van de maancyclus op het
paargedrag van padden. Ineens verdwenen de padden. Dat deden ze ook in
2008 toen in China een aardbeving plaatsvond in de provincie Szechuan.
Volgens Grant kunnen de padden de veranderingen in het eloktromagnetisch
veld voorafgaand aan een aardbeving associëren met het nakende gevaar.
Honden
Honden
kunnen dat blijkbaar ook. Want in 2003 publiceerde de Japanse
wetenschapper Kiyoshi Shimamura al een studie waaruit bleek dat honden
meer en gaan blaffen en bijten in de maanden voor een aardbeving. Hij
kon er zelfs een cijfer opkleven: plus 18 procent in heel Japan en zelfs
plus 60 procent in de getroffen regio. (mvl)
Airbus wil volledig doorzichtig passagiersvliegtuig bouwen
Airbus wil volledig doorzichtig passagiersvliegtuig bouwen
(Foto: Airbus)
Vliegtuigfabrikant Airbus maakte bekend dat het een
passagiersvliegtuig hoopt te bouwen met een volledig doorzichtige romp.
Dat meldt het Duitse weekblad Der Spiegel.
Met een eenvoudige druk op de knop zou de kapitein van het vliegtuig een
elektrisch signaal doorheen de hi-tech keramische romp van het toestel
kunnen zenden, waarmee het vliegtuig doorschijnend wordt.
"Vliegen zonder hulp"
Door
het buitengewone ontwerp zullen passagiers vanop duizenden meters
hoogte naar steden of landschappen kunnen kijken of - als de hoogtevrees
te hard toeslaat, wellicht - naar de lucht kunnen kijken. Bedoeling is
dat passagiers het gevoel krijgen dat ze zonder hulp door de lucht
vliegen. Hoe vergezocht en sci-fi het idee ook mag lijken, het is wel
degelijk een van de plannen die de ingenieurs van de Europese
luchtvaartreus momenteel onder de loep nemen.
"Passagiers in een
dergelijk toestel ervaren de sensatie van luchtverkeer op een compleet
nieuwe manier", zegt Axel Krein, het hoofd van de research- en
technologieafdeling van Airbus. Andere ontwikkelingen die Krein en zijn
team willen waarmaken, zijn onder meer een romp die zichzelf kan
herstellen in geval van breuken of scheuren, en motoren die in de romp
zijn verwerkt, in plaats van in de vleugels.
"Meeste technologie bestaat al"
"Onze
ingenieurs moesten hun verbeelding vrij spel geven", zegt Krein. "Wat
uit die oefening voortkwam, zijn compleet realistische voorstellen voor
het vliegverkeer van pakweg 2050. Onze medewerkers zijn geen fantasten -
en de meeste technologie die nodig is om dergelijke projecten waar te
maken, bestaat vandaag al." (hlnsydney/tw)
De Franstalige zender RTL-TVI had het vorige week zondag in
zijn avondnieuws over het grote succes van elektrische sigaretten.
Verrassend, want de meeste zijn verboden in België omdat ze gevaarlijk
zijn voor de gezondheid.
Ann Eeckhout van het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en
Gezondheidsproducten (FAGG) reageert bezorgd. De reportage heeft één
groot gebrek: er wordt nergens gewaarschuwd dat niet alle soorten
elektrische sigaretten ongevaarlijk zijn. Men moet de burgers erop
wijzen dat deze producten zonder controle op de markt komen.
Indien er nicotine in zou zitten, al is dat maar een klein beetje,
dan moeten de sigaretten aangegeven worden als een geneesmiddel, volgens
de Belgische wetgeving, zegt Eeckhout. Om als geneesmiddel te worden
beschouwd, moeten de sigaretten voldoen aan alle normering van de
medische voorschriften. Het is een zware procedure en betekent een zware
investering voor het sigarettenbedrijf. Vandaag is er geen enkele
soort elektronische sigaret geregistreerd als geneesmiddel.
Dosis
Bovendien zijn er al verschillende elektrische sigaretten in beslag
genomen waar wel nicotine in zat. Elektrische sigaretten met nicotine
zijn niet zonder risico. Aangezien deze sigaretten niet onder de tabaks
-en nicotinecontrole vallen, ontsnappen ze aan een belangrijke
veiligheidscontrole.
Het FAGG durft niet zeker te stellen dat elektrische sigaretten
minder schadelijk zijn dan andere soorten. Er is ook nog geen
wetenschappelijk onderzoek dat bewijst dat zulke sigaretten een
doeltreffend hulpmiddel zijn om te stoppen met roken.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.