Deze huisslak is de trotse eigenaar van een mooi huisje!
KRUIDENKENNIS
Schermbloemigen
Engelwortel heeft een bolvormige schermbloem, Vlier een vlakke, terwijl bij de Wilde Peen de schutbladeren de uitgebloeide bloem omhullen. Voor determinatie dus wachten op de bloei en tot na de bloei!
Venkel, dille en pastinaak hebben gele schermen, die niet van elkaar zijn te onderscheiden, maar wel de zaden. -Zaai nooit venkel naast dille want de schermen zijn dus niet te onderscheiden. -Zaai ook nooit geen venkel naast karwij, want dan vindt geen zaadvorming plaats bij de venkel. De venkelzaden zijn lekker om te kauwen en goed tegen darmgassen, ook te gebruiken door de melk of de voeding van de baby. De dillezaadjes zijn ook lekker om te kauwen en goed om in te dommelen.
Lavas en aanverwante soorten, getrokken als bouillon zijn goed voor nieren en blaas. Gebruik de stengels als rietje bij keelpijn of toegevoegd aan badwater tegen lijfgeur (bijv na gebruik van knoflook).
Engelwortel (groen confijt) kalmeert de maag en het zenuwgestel en is daardoor (in het badwater) een goed slaapmiddel en middel tegen prikkelhoest. Fijngesnipperd toegevoegd aan rabarber, spinazie en zuring breekt het de schadelijke oxaalzuur af.
Peterselie bevat veel vit.A en C, Fe (ijzer) en Ca(lcium) --> knabbelen en het geperste sap. (Kleine hoeveelheden gebruiken voor consumptie, want het blijft een kruid!) Uitwendig is het te gebruiken bij een insektenbeet, pijnlijke rode gewrichten (arthritis) --> insmeren of samen met zeewater en koolbladeren met plastic verpakken Toevoegen aan badwater tegen aambeien of spataderen, bij pijn een papje gebruiken. Hier kan ook duizendblad gebruikt worden (=samentrekkend).
Winterblues, ook wel najaarsmoeheid genoemd, is een stoornis, die in de medische wereld als Sub Seasonal Syndronal Affective Disorder ( SSSAD ) wordt omschreven. Mensen die hieraan lijden hebben, simpel gezegd, last van de winter. Typische symptomen zijn: extreme vermoeidheid, lusteloosheid, prikkelbaarheid en onbeheerste trek in alles, waar veel koolhydraten in zitten (bijv. brood, pasta en zoetigheid). Ook concentratieverlies en minder behoefte aan sociale contacten kunnen bij de symptomen horen. De klachten beginnen bij de een al in september en bij de ander pas eindfebruari, om in mei weer als sneeuw voor de zon te verdwijnen. Uit onderzoek is gebleken dat ong. 8% van de Nederlandse bevolking last heeft van najaarsmoeheid. Het verschijnsel doet zich bij vrouwen 3 tot 4 keer vaker voor dan bij mannen. Meestal gaat het om mensen tussen de 20 en 40 jaar, maar ook kinderen en ouderen kunnen er last van hebben.
Een winterdepressie is ingrijpener dan de winterblues. De symptomen zijn identiek, alleen uit ze zich bij mensen in hun functioneren thuis en op het werk, waar ze ernstig worden belemmerd. Vaak wordt zo'n stoornis door de omgeving eerder opgemerkt dan door de patiënt. Ong. 3% van de bevolking heeft last van een winterdepressie.Wat is de oorzaak?
Al rond 400 v.Chr. beschreef Hyppocrates de samenhang tussen de seizoenen en bepaalde ziektes. En de psychiater Esquirol gaf in de vorige eeuw als eerste een systematische beschrijving van een patiënt met een winterdepressie. Hij stuurde een Belgische patiënte naar Italië omdat hij vermoedde dat het klimaat de oorzaak was van haar winterse somberheid. De eerste die een tekort aan licht als mogelijke oorzaak zag voor stemmings-wisselingen, was de scheepsarts Cook, in 1898 tijdens een expeditie naar Antarctica. Inmiddels is bekend, dat hoe noordelijker de streek, hoe meer mensen lijden aan winterdepressie of -blues. Zo schijnt in Finland maar liefst 25% van de bevolking in meer of mindere mate last te hebben van de donkere wintermaanden. Maar de preciese oorzaak is helaas nog niet gevonden. In Nederland en de VS doet men al lang onderzoek naar de oorzaken en de mogelijke behandelingen. Lichttherapie wordt thans ingezet tegen hardnekkige huidaandoeningen, zoals psoriasis.
Deze ganzen hielden de wacht bij een gezin, genaamd Macdonald, in de buurt van Lake Tahoe, Minden, Nevada VS. Echter, een cayote maakte weer jacht op de ganzen!
Culinair
Andijviesla
500gr in reepjes gesneden jonge andijvie, 1 grote appel, 1 gesnipperde ui, 100g walnoten, 200gr Gruyère-kaas, 3el olijfolie, 1el ciderazijn, 1tl mosterd, 2el tuinkruiden, 2el zure room, sap van een halve sinaasappel.
Was de andijvie en laat hem uitlekken. Snijd de kaas in kleine blokjes en snipper de appel. Wrijf een slabak in met een knoflookteen. Maak een dressing van azijn, mosterd, olie en sinaasappel. Roer er de zure room en de tuinkruiden door en breng op smaak met peper en zout. Meng de kaas, ui en appel, andijvie en noten. Hussel alles voorzichtig om en giet de dressing over de salade. Serveer met spekpannekoeken.
Deze paarden lopen alsmaar rondjes. Het zijn zeker manegepaarden of geweest!
Toetje van (oud) rozijnenbrood
1 rozijnenbrood, 0,5 l melk, 100 g suiker, boter, paneermeel, kaneel.
Een idee om overgebleven brood te verwerken. Rozijnenbrood in dobbelstenen snijden. De melk aan de kook brengen, dobbelsteentjes rozijnenbrood en de suiker aan de melk toevoegen. Even goed laten doorkoken en opkloppen; ovenschaal invetten met boter. De broodpap in de schaal doen, dan paneermeel, kaneel en klontje boter er bovenop. Plaats de schaal in de oven en laat op de hoogste stand de pap bakken ged. ca 30 min. totdat er een bruin korstje op is gekomen.
Maak een marinade van olie, knoflook en de specerijen. Wrijf de koteletjes in met dit mengsel en laat een paar uur intrekken op een koele plaats. Grill de koteletjes aan beide kanten vier tot vijf minuten. Serveer met aardappelpuree, vermengd met gehakte zwarte olijven en een tomatensalade.
Met paardenkoteletjes gaat het misschien ook!
Paardenmopje:
Zegt het ene paard tegen het andere: wat zie jij er beroerd uit!
Zegt het andere paard tegen het ene: geen wonder, ik heb vannacht een nachtmerrie gehad!
Kook de eieren, laat ze afkoelen, pel ze en snij ze in stukjes. Voeg de in blokjes gesneden jonge kaas, de in stukjes gesneden zure haringen, een grote gesnipperde zoetzure augurk, de gehakte tuinkruiden en de gesnipperde appel toe. Meng alle ingrediënten met 1 dl mayonaise en breng alles op smaak met peper en zout. Hol 10 tomaten uit, vul ze met dit mengsel en serveer ze als een zomers voorgerecht.
1 liter kippenbouillon, 1 bosje verse kervel, 4 eierdooiers, 50 ml room, 50 gr boter, 50gr bloem en 3 el Pernod.
Was de kervel en hak deze fijn. Smelt de boter en roer er de bloem door tot deze geheel in de boter is opgenomen. Giet langzaam en al roerende de bouillon erbij. Laat de soep langzaam aan de kook komen en laat op een klein pitje 10 min. zachtjes doorkoken. Klop de eidooiers los met de room en voeg de gehakte kervel door de bouillon. Neem de pan van het vuur en roer de room door de soep zodat het een licht gebonden soep wordt. Breng op smaak met peper en zout en maak de soep af met een scheutje Pernod. Voeg eventueel 50 gr gerookte zalmsnippers door de soep. Serveer direct met broodcroutons.
Groene kool voor gezonde ogen. De groene kool bevat de antioxidant luteïne, een stof die de ogen beschermt tegen zonlicht. De stof verkleint zo de kans op macula-degeneratie, de belangrijkste oorzaak van vermindering van het gezichtvermogen. De stof luteïne zit ook in broccoli, spinazie, bleekselderij, boerenkool en doperwten.
Rode paprika voor de weerstand In rode paprika's zit 3x zoveel vit.C als in sinaasappelen!
Voeding uit het warme zuiden is beter dan de westerse voeding. Een ruim gebruik van olijfolie en volop groente, fruit en vis, dát is het mediterrane voedingspatroon. Deze voedingswijze verlaagt het risico op borstkanker met 15%, terwijl de westerse voedingswijze (veel vlees, aardappelen, rijst, eieren, alcohol, boter) het risico 10% verhoogt!
Zonnebloempitten geven energie Zonnebloempitten zijn rijk aan vitaminen B1, een stof die vooral belangrijk is voor de energievoorziening van het lichaam. Vit.B1 is nl. nodig om energie uit koolhydraten (suikers) vrij te maken. Ook pijnboompitten en sesamzaad bevatten veel van deze 'fitte' vitamine!
Het is een poes van de buren, maar voelt zich bij ons ook goed thuis. Haar naam heeft ze te danken aan het produceren van riekende gassen!
Bruikbare tuinkruiden voor Kruidenthee
Bieslook, Citroenmelisse, Peterselie e.d. houden niet van drogen. Het beste is om ze in te vriezen met water in ijsblokjes.
Rozemarijn, Salie, Bonenkruid e.d. laten zich gemakkelijk drogen, maar zijn anders van smaak na drogen. Basilicumplanten 's winter binnenhalen!
Laurier is smakelijker na drogen (3 á 4 dgn hangen in een koele luchtige ruimte) doordat de etherische oliën vrijkomen. Zo ook bij Lievevrouwenbedstro (cumarine=hooigeur).
De kruiden kunnen ook in azijn; als siroop, confijten en tinctuur (op alcohol) bewaard worden.
Bereiding thee Pak de kruidenblaadjes, wortels, houtachtige delen of zaadjes tussen 3 vingers. Niet alle planten verdragen kokend water: Maretak, Sennepeulen en slijmhoudende kruiden (Heemst, Kleinhoefblad e.d.) met water bereiden, dat enkele minuten van de kook af is! Trekduur: blaadjes en zaadjes zijn energierijk en worden derhalve slechts 2-5 minuten getrokken. Wortels en houtachtige delen langer warmhouden (10 min.), dan kunnen de voedingsstoffen (suiker, eiwitten en zetmeel) vrijkomen. Bij gebruik van theezakjes liefst van interlock. Gebruik een maagthee vóór het eten (aktiveert de maag), zo ook aardappelsap of -meel. Gebruik bij griep geen honing (of andere suikers), omdat deze de koorts aanwakkeren. Bij verkoudheden geen melk met honing gebruiken, omdat dit verslijmend werkt!
Drink de thee traag om opname door de slijmvliezen te bevorderen. Drink niet steeds dezelfde kruidenthee, maar bekijk het therapeutisch, bijv.: na het losmaken van verontreinigingen door brandnetelthee, afwisselen met een nierthee voor de uitscheiding van de afvalstoffen. Een huiduitslag kan anders het gevolg zijn! Samengestelde thee kan ook een oplossing zijn.
Tincturen (alcohol mistens 35%)
Propolis is opgelost in 96% alcohol (verstuiver!) en werkt zeer ontsmettend voor de keel. Mierikswortel wordt fijngemalen.
Loog de kruiden uit in klare bokalen, breng dan (na 3 weken) over in donkere flesjes via een koffiefilter en bewaar deze koel. Werk niet met giftige kruiden (=homeopatisch: zie Dr Vogel)!!
Meng de boter met de peterselie, de peper, zeezout en het sjalotje. Maak er een rolletje van en zet weg in de koelkast. Strijk de visfilets in met olijfolie en bak ze gaar. Leg de vis op voorverwarmde borden en serveer met een plakje peterselieboter. Serveer met puree van aardappel en gesnipperde courgette.
8 lamskoteletjes, 2el Vieux, 2el grove mosterd, 1el worchestershire-saus, 2el knoflook-olijfolie, 100g boter, 1el Franse mosterd.
Meng Vieux, 1el grove mosterd, olie en Worchestershire-saus en laat de koteletten een paar uur marineren. Meng boter met de Franse mosterd en een lepel grove mosterd. Grill de koteletten gaar en serveer ze met een plakje mosterdboter, sperzieboontjes en geroosterde aardappelen.
Snij de tomaten in dunne reepjes. Pluk de tonijn met een vork uit elkaar in een mengkom. Meng de bonen, ui, courgette, tomaat en olijven door de tonijn en breng op smaak met vers-gemalen zwarte peper. Serveer met een groene salade, ciabattabrood en lichtgezouten boter.
De Hortensia's zijn nieuw aangeplant. Het zijn een soort Annabellen, maar dan wat steviger. Een flinke schep paardenmest per plant door de aarde en groeien maar. En natuurlijk rijkelijk bloeien!
Snij de vleestomaat in kleine blokjes. Fruit de knoflook, ui en de gesnipperde courgette in de olie. Voeg de tomatenstukjes toe, samen met een snufje cayennepeper en de sambal. Kook de mosselen gaar in 1dl witte wijn. Voeg het kookvocht bij de saus en kook deze tot de helft in. Roer de room door de saus en breng de saus op smaak met peper en zout. Warm de mosselen in de saus. Giet de mosselen in een warme schaal en strooi er de peterselie over. Serveren met stokbrood.
Succes!
Rijst en rabarber
300g rijst, 500g rabarber, suiker naar smaak.
Kook de rijst gaar en droog, daarna af laten koelen. Rabarber gaar koken, suiker toevoegen en af laten koelen. Daarna rijst en rabarber mengen en ca. 1 uur in de koelkast zetten.
Dit lijkt mij een toetje of tussendoortje!
Peer in chocolade- en vanille saus (mmm... dat klinkt lekker!)
4 handperen, 50g boter, 100g suiker, 1tl kaneel, 250g donkere chocolade, 1el Grand Marnier, 3dl slagroom, 25 g boter, vanille-ijs.
Schil de peren en snij deze in 4 stukjes. Smelt de boter in een pan met een dikke bodem. Bak de stukjes peer kort in de boter. Strooi er de suiker en kaneelpoeder over en glaceer de peer kort. Breek de chocolade in stukjes, vul een pan met water en warm deze op het vuur. Doe de chocolade, room en de Grand Marnier in een ander pannetje en zet dit in het warme water. Roer als de chocolade gesmolten is, de boter erdoor. Leg warme stukjes peer op een dessertbordje met een bolletje ijs en giet er de chocoladesaus over.
2 grote dunne kalfsschnitzels, 1el citroensap, 1 plak gekookte ham, 1 grote plak kaas, 2el bloem, 1 ei, 4el paneermeel, 1dl olie, 1dl room, 1 klein blikje spinazie, 1dl kippenbouillon.
Meng room en bouillon en kook dit in tot de helft. Leg op elke schnitsel een plak kaas en ham. Bestrooi de schnitzels met peper en zout en vouw ze dubbel. Zet ze vast met een prikker. Wentel ze eerst door de bloem, dan door het ei en tenslotte door het paneermeel. Aanbakken in heet vet, nabakken op een lagere temperatuur, zodat het vlees vanbinnen gaar wordt en de kaas smelt. Voeg spinazie toe aan de saus en breng deze op smaak met peper en zout. Serveer de cordon-bleu met de saus en lekkere aardappelpuree.
Kook de bonen gaar in de bouillon. Snij de ui, de knoflook, de paprika en de prei fijn. Roerbak de groente in de olie en voeg de tomaten toe. Voeg de wijn, 1tl zout, wat versgemalen peper, paprikapoeder en het laurierblad toe. Laat dit 15 min doorsudderen. Doe daarna de bonen en het vocht erbij. Voeg het spek toe en laat de soep nog ong 15 min pruttelen. Strooi de kaas over de soep en gratineer onder de grill. Serveer de broodcroutons samen met de soep.
Deze tuin met vijver is aangelegd door een hobbyïst!
Paling in het groen is het meest bekende streekgerecht in Vlaanderen!
1kg verse paling (schoongemaakt en zonder vel), 100g sjalotjes (in stukjes gesneden), 1 knoflookteentje (geperst), 0,5 liter bier (liefst witbier), 150g spinazie, kervel, zurkel, citroenmelisse; 150g dragon, marjolein, pimpernel, basilicum, munt, bonenkruid, peterselie, salie, 1 kruidenbosje (maw zowat de gehele kruidentuin!); 1 citroen, 1el maïzena, 2 eierdooiers, 1dl room, 50g boter, peper van de molen, zeezout.
Dompel de paling in heet water zodat de vinnen rechtop komen te staan. Verwijder die met een scherp mesje. Snij de paling in mootjes van 5 cm en hak de kruiden fijn. Doe de sjalotsnippers met de boter en de look in een kookpot en laat lichtjes bakken zonder te kleuren. Voeg palingmootjes en bier toe en laat een vijftal minuten onder gesloten deksel stoven. Voeg de kruiden toe, plaats opnieuw de deksel op de pot en laat 10 min. zachtjes koken. Controleer of de paling gaar is en bind de saus met eierdooiers, room en zetmeel. Breng verder op smaak met citroensap en serveer warm, lauw of koud.
De geraniums doen het nog redelijk zo in de nazomer tussen de bodembedekkers.
Kip in currysaus
2dl melk, 1dl water, 100gr kokos, 4el olie, 4 kippenpoten zonder vel, 2el hot madras currypoeder, 30g bloem, 3dl kippenbouillon, 1 blikje ananas-stukjes, 1 gesnipperde ui, 1tl zout, 1el room.
Vermeng het water en de melk in een kom, doe de kokos erbij en laat 2 uur wellen. Zeef het kokos en vang de kokosmelk op. Verhit de helft van de olie in een pan met een dikke bodem en bak de kip rondom mooi bruin. Haal de kip uit de pan en doe de rest van de olie en de currypoeder erin. Bak een halve minuut, haal de pan van het vuur en roer de bloem erdoor. Voeg om en om bouillon, kokosmelk, het ananas-sap en ui toe. Doe de kip terug in de pan, voeg zout toe, doe de deksel op de pan en laat de kip een uurtje sudderen. Warm de ananas-stukjes erdoor, haal de pan van het vuur en roer de bloem erdoor.
Serveer met rijst en boontjes. Succes en eetsmakelijk!
de vlinderstruik bomvol met vlinders, vooral distelvlinders.
Fruit ui en knoflook in olie. Voeg tomaat, oregano, tomatenpuree en Spaanse peper toe. Laat de saus 20 min. pruttelen totdat het vocht is verdampt. Kook de rijst, voeg de kappertjes, olijven en stukjes tonijn met de olie bij de saus. Breng de saus op smaak met peper en zout, voeg basilicum toe en warm de saus nog enkele minuten door. Strooi er peterselie over en serveer warm met de rijst, Parmezaanse kaas en ciattabrood.
8 middelgrote champignons, 1 kleine rode gedroogde chilipeper, 400g spinazie, 1 kleine gesnipperde ui, 2 teentjes gesnipperde knoflook, 1 bol mozzarella, 1 citroen, 1tl verse tijm.
Borstel de champignons schoon en neem de steeltjes weg. Plaats ze in een ovenschotel en besprenkel met olijfolie. Bestrooi met zout en kruimel de peper over de champignons. Zet de schotel in een voorverwarmde oven van 180 graden ged. 20 min. Was de spinazie en kook deze gaar, laat uitlekken en hak fijn. Fruit de ui, knoflook en tijm in olijfolie glazig en meng met de spinazie. Vul de champignons met de spinazie en leg een plakje mozzarella op de vulling. Meng citroensap met het oliekookvocht en giet over de kaas. Plaats in oven tot de kaas gesmolten is en serveer met risottorijst.
Een vijver is een aantrekkelijk onderdeel van een tuin. In en rond een vijver is er altijd wel wat te beleven!
Bonenschotel
2 blikken kidneybonen, 1 blikje mais (200g), 400gr lamsgehakt, 100gr spekjes, 2 grote uien gesnipperd, 100gr gesniperde winterwortel, 1dl bouillon, 3 uitgeperste knoflooktenen, 1 grote rode paprika in reepjes gesneden, 4el olijfolie, 150gr tomatenpuree, 1tl chilipoeder.
Verhit in een pan met dikke bodem 4el olijfolie. Bak het gekruid gehakt los en kruimelig. Fruit dan de uiensnippers, wortel, spekjes en de reepjes paprika mee. Blus af met bouillon en roer vervolgens alle overige ingredienten erdoor met als laatste de bonen en de mais. Laat 15 min. zachtjes op een laag pitje sudderen. Breng op smaak met peper en zout.
750g moesappels, 1 l melk, custardpoeder, suiker, rode jam, 1 rol beschuiten.
Maak van de moesappels een stevige appelmoes, voorzie deze van suiker en kook een liter stevige custardpudding. Spoel een flinke schaal om met water, stort de helft van de pudding in de schaal en bedek de pudding met beschuiten. Schep hier de appelmoes op tot de beschuiten goed bedekt zijn en leg hierop weer een laag beschuiten. Stort hierop de andere helft van de custardpudding en zet de schaal een nacht in de koelkast. Stort de volgende dag het nagerecht op en plat bord en versier het met toefjes rode jam. Snijd deze aan als een taart en verdeel het over de borden.
800 gr paling, 1 dikke prei, 200 gr winterwortel, 2 eierdooiers, 1 dl room, 3 stelen bleekselderij, 4 takjes peterselie, 1,5 l bouillon.
Snij de groente fijn, stroop de paling, snij in stukken en kruid met peper en zout. Smelt de helft van de boter in een pan, verdeel de groenten en voeg een scheutje bouillon toe. Leg de paling op de groenten, verdeel de overige boter en strooi de tuinkruiden erover. Laat de pan afgedekt 20 min. zachtjes verwarmen, giet de bouillon erbij en breng de soep aan de kook. Laat 10 min. doorwarmen, haal de paling uit de soep en leg op voorverwarmde borden. Klop dooiers los met room en een scheutje met bouillon en voeg al roerend aan stoofvocht toe. Blijf roeren tot de soep licht gebonden is, breng op smaak met peper en zout en schep de soep over de paling.
Eet smakelijk maar vergeet niet het maag(vlug)zout bij de hand te houden!
