Wij leven tegenwoordig langer, maar alles samen genomen toch ook weer korter.
Vroeger leefden de mensen immers dertig jaar plus eeuwig.
Tegenwoordig nog slechts negentig jaar.
Die vasstelling maakt duidelijk wat de Duitse pedagoge en sociologe Marianne Gronemeyer verstaat onder Leven als laatste kans: feitelijk beschouwd houden de mensen enkel rekening met deze aardse levenstijd. En daarin verlangen zij naar het optimale, pijnloze geluk. Alles en wel onmiddellijk, zo luidt de jeugdige samenvatting.
Zelfs in rijke samenlevingen kan morgen ieder van ons overbodig worden. Waarheen met haar? hem?: elk van ons kan overkomen dat wij op een bepaald ogenblik in ons leven behoren tot de overbodigen en dat wij daarmee in een selectieproces terecht komen.
Zon selectie door overbodigheid kan op drie manieren gebeuren.
Als sociale selectie: wie niet werkt en op die manier zichzelf onderhoudt (werk als broodwinning), wiegeen koopkracht bezit, wie aan de samenleving niet deelneemt en wie niet genoeg weet.
Als genetische selectie: wie slechte genen heeft en daarmee nu of in de toekomst te duur wordt voor een financieel overvraagde maatschappij.
Als antropologische selectie: zij vormt de uiteindelijke achtergrond en spitst zich tot op de vraag: wie heeft een levenswaardig leven (een leven dat de moeite van het financieren waard is!? Wiens waardigheid in onaantastbaar?
Enkele weken terug volgde ik een eucharistieviering op tv. Waarschijnlijk vanuit Diksmuide of Nieuwpoort. Het slotlied had als refrein: "Ga nu heen in vrede en maak het waar!". Ik zou graag tekst en muziek van dat lied krijgen. Anders uitgedrukt: "Moge de vrede van Christus je niet met rust laten!".
Wee de eenzame mens die zijn eenzaamheid koestert. Zou dit de hel zijn?
Geroepen worden is niet één keer heel duidelijk en klaar ja zeggen, maar telkens weer, dag in dat uit, het ja op de lippen nemen en het beleven.
Veel geroepenen (welke inhoud of vorm die roeping moge hebben!) zien met weemoed terug naar hun eerste enthousiast ja, X jaren geleden. Wanneer ze constateren met hoeveel pijn en moeite ze er nu nog een ja uit krijgen, blikken ze met gemende gevoelen terug op de fase van hun eerste, soms ietwat naïeve liefde. Hun actueel ja wordt ontluisterd door dubbelzinnigheid, lusteloosheid en ernstige terugval. Hun ja is een ja maar geworden of een grote stilte.
Maar je vindt daarnaast ook mensen die doorheen het leven doorheen het leven sereen en rustig in hun jawoord geworteld staan, zonder fanatisme, zonder hardheid of stugheid, met een grote zin voor de werkelijkheid en een fascinerende mildheid.
Jezus was ja.
Begrijpt ge wat ge leest? Dit zou ook anders kunnen klinken: Besef je eigenlijk wat je doet? Zie je in water met jou aan het gebeuren is? Realiseer je je goed waar je uitkomt als je zo door holt?
Durven mensen elkaar voldoende de persoonsgerichte, grondige levensvragen stellen? Mogen mensen die samenleven elkaar bevragen? Of bestaat er een modern taboe dienaangaande. Mogen en kunnen wij in familie elkaar nog corrigeren, elkaar door wederzijdse bevraging tot klaarheid brengen?
Soms zwijgen we elkaar dood.
( ) Natuurlijk heb ik nooit het recht, aan de ander persoonlijke vragen te stellen als ik niet vooraf mensennabij en luisterend met die andere mens omgegaan heb;
Wee de eenzame mens die zijn eenzaamheid koestert. Zou dit de hel zijn?
Geroepen worden is niet één keer heel duidelijk en klaar ja zeggen, maar telkens weer, dag in dat uit, het ja op de lippen nemen en het beleven.
Veel geroepenen (welke inhoud of vorm die roeping moge hebben!) zien met weemoed terug naar hun eerste enthousiast ja, X jaren geleden. Wanneer ze constateren met hoeveel pijn en moeite ze er nu nog een ja uit krijgen, blikken ze met gemende gevoelen terug op de fase van hun eerste, soms ietwat naïeve liefde. Hun actueel ja wordt ontluisterd door dubbelzinnigheid, lusteloosheid en ernstige terugval. Hun ja is een ja maar geworden of een grote stilte.
Maar je vindt daarnaast ook mensen die doorheen het leven doorheen het leven sereen en rustig in hun jawoord geworteld staan, zonder fanatisme, zonder hardheid of stugheid, met een grote zin voor de werkelijkheid en een fascinerende mildheid.
Jezus was ja.
Begrijpt ge wat ge leest? Dit zou ook anders kunnen klinken: Besef je eigenlijk wat je doet? Zie je in water met jou aan het gebeuren is? Realiseer je je goed waar je uitkomt als je zo door holt?
Durven mensen elkaar voldoende de persoonsgerichte, grondige levensvragen stellen? Mogen mensen die samenleven elkaar bevragen? Of bestaat er een modern taboe dienaangaande. Mogen en kunnen wij in familie elkaar nog corrigeren, elkaar door wederzijdse bevraging tot klaarheid brengen?
Soms zwijgen we elkaar dood.
( ) Natuurlijk heb ik nooit het recht, aan de ander persoonlijke vragen te stellen als ik niet vooraf mensennabij en luisterend met die andere mens omgegaan heb;
Een parochie die beweegt of een parochie die leeft
Een kegelbal beweegt ook, krachtens de gerichte worp. Een voetbal eveneens, krachtens het doeltreffende schot. Zelfs een lijk beweegt, wanneer men er in een snelle wagen mee door het land rijdt. Maar zij leven niet. Want leven is niet slechts bewegen, maar heel bepaald zichzelf bewegen vanuit een eigen innerlijk actie-centrum en beginpunt.
Elk pastoraal werk, elke godsdienstige opvoeding zal er heel bewust op gericht moeten zijn, precies dit moment naderbij de brengen waarop het godsdienstig voort-bewogen-worden omslaat in zichzelf-voortbewegen. Wie dat niet beoogt maakt zichzelf als pastor met zijn parochianen of als ouder met zijn kinderen tot permanente sleep. Hij dispenseert daarmee iedereen van elk persoonlijk initiatief en sanctioneert in feit de godsdienstige passiviteit.
Met Bernardus van Clairvaux (1090-1153) en zijn tijdgenoot en vriend Willem van St.-Thierry begint de geschiedenis van de Westerse christelijke mystieke literatuur. In het bijbels Hooglied vonden beiden de geschikte taal om hun mystieke beleving uit te drukken. Voor het eerst sinds Origenes werd het liefdesspel van bruid en bruidegom niet langer toegepast op de relatie tussen God en de Kerk, maar op de verhouding tussen de individuele ziel en Christus. De innerlijke beleving had een taal gevonden. De geschriften van Bernardus en Willem zouden op nagenoeg alle mystieke schrijvers van de komende eeuwen een grote invloed uitoefenen.
De preken op het Hooglied vormen een hoogtepunt in het oeuvre van Bernardus. Begonnen in 1135, zal hij eraan werken tot aan zijn dood.
In deze 18de preek raakt Bernardus aan een vraagstuk dat in de geschiedenis van de christelijke spiritualiteit steeds opnieuw ter sprake wordt gebracht, namelijk wat de liefde tot God en de liefde tot de naaste met elkaar te maken hebben. Zowat elke geestelijke schrijver heeft zich gebogen over de verhouding tussen het eerste en het tweede gebod en over de vraag wie nu de voorkeur verdient: Martha of Maria? Waarbij onmiddellijk opvalt dat de ervaring van alle (mystieke) auteurs gelijklopend is: God is liefde, Hij is de bron van liefde. Alleen wie van deze bron drinkt (de contemplatie) kan werkelijk liefhebben. Alleen de liefde die haar oorsprong vindt in God is vruchtbaar.
Bernardus gebruikt het beeld van een waterbekken en een kanaaltje. Het waterbekken moet eerst gevuld zijn voordat het kan overstromen en van zijn volheid kan meedelen. Pas als men vervuld is van Gods liefde is men in staat anderen lief te hebben en te helpen. Hij reageert scherp tegen de kanaaltjes in de Kerk: ze geven door wat ze gekregen hebben zonder ervan vervuld te zijn. Daardoor berokkenen ze niet alleen anderen nadeel, maar ook zichzelf. Help me met uw teveel, zegt hij, niet met uw tekort. Vooral degenen die pastorale verantwoordelijkheid dragen in de Kerk moeten spreken en handelen vanuit deze overstromende liefde. Anders zijn hun woorden en daden niet vruchtbaar. Tussen de regels door lees je een pleidooi voor nederigheid, wijsheid en geduld. Zijn woorden klinken verrassend actueel in een Kerk waarin zovelen menen iets te zeggen te hebben en tal van pastorale projecten in de steigers worden gezet.
[De Schriftcitaten zijn cursief gedrukt.]
( )
De wijsheid bestaat erin dat men zich gedraagt als een waterbekken en niet als een kanaaltje. Want een kanaaltje ontvangt en geeft door op praktisch hetzelfde ogenblik. Maar een waterbekken wacht tot het gevuld is en wanneer het overstroomt deelt het mee zonder enig nadeel voor zichzelf, in de wetenschap dat wie zijn deel verkwist, vervloekt wordt. Misprijs mijn raad niet, maar luister naar iemand die wijzer is dan ik: De dwaas, zegt Salomo, brengt al wat hij in de geest heeft meteen naar buiten, terwijl de wijze het bewaart voor later. Werkelijk, in de Kerk van vandaag hebben we veel kanaaltjes maar heel weinig bekkens. De mensen langs wie ons hemelse rivieren toestromen hebben zon grote liefde dat ze zich willen uitstorten voordat ze vervuld zijn. Ze zijn eerder bereid tot spreken dan tot luisteren, en klaar om te onderwijzen wat ze niet geleerd hebben. Ze zijn erop uit anderen te leiden terwijl ze zichzelf geen leiding kunnen geven. ( )
David zegt: Moge mijn ziel verzadigd worden als van vet en olie. En mijn mond zal met jubelende lippen lofzingen. Hij wilde immers eerst een instorting ontvangen om zo tot uitstorting over te gaan. En hij wilde niet alleen éérst de instorting ontvangen, maar er ook door vervuld worden. Zo kon hij van zijn volheid meedelen in plaats van te geeuwen met een lege maag. Maar met voorzichtigheid, om niet, door anderen verlichting te brengen, zelf in moeilijkheden te komen. En toch ook onbaatzuchtig, in navolging van Hem van wiens volheid wij allen ontvangen hebben.
Ook gij moet leren niet uit te storten tenzij vanuit een volheid, en wil niet royaler zijn dan God. Het bekken moet de bron navolgen: deze vormt geen beek en maakt geen meer voordat ze zelf van water verzadigd is. Het bekken moet er niet beschaamd over zijn dat het geen grotere overvloed heeft dan de bron. ( )
Zon liefde (tot God) is hartstochtelijk en past bij de vriend van de Bruidegom. Het is de liefde waarvan de trouwe en bedachtzame dienaar moet branden, de man die de Heer boven al zijn andere dienaars heeft aangesteld. Deze liefde vervult, verwarmt, kookt en stort zich dan onweerstaanbaar naar buiten: ze stroomt over en ze breekt uit. Ze zegt: Wie is er zwak zonder dat ik het ook ben? Wie wordt er ten val gebracht zonder dat het ook mij kwelt?
Laat zo iemand preken, vrucht dragen, de tekenen vernieuwen en de wonderen herhalen! De ijdelheid kan niet meer binnendringen waar de liefde de hele plaats inneemt. Want de volheid van de wet en van het hart is de liefde, als deze tenminste vol is. Trouwens, God is liefde en niets ter wereld kan vervulling zijn voor een schepsel gemaakt naar het beeld van God, tenzij die liefde-God: alleen Hij is groter dan dat schepsel.
Het is zeer gevaarlijk een hoger ambt toe te vertrouwen aan iemand die nog niet tot die liefde gekomen is, hoe deugdzaam hij ook moge schijnen op andere domeinen. Al had hij alle wetenschap, al deelde hij al zijn bezit uit aan de armen, al gaf hij zijn lichaam prijs om te worden verbrand, als hij de liefde niet heeft, is hij leeg. Ziedaar hoeveel ons moet ingestort worden voordat we het mogen aandurven uit te stromen. Dan zullen we rijkelijk geven van onze volheid, niet van ons tekort.
Citaat overgenomen uit archief Oude Abdij Drongen.
Waarom brengt de Heer ons naar dat land? (Num 14, 3)
Spiritualiteit
Marianne Gronemeyer noemde het dominante concept van het leven het leven als laatste kans. Daarmee wordt bedoeld, dat wij al lang geen vertroosting meer zoeken in het hiernamaals, maar in het aardse leven. In dat aardse leven, maar nauwkeurig gezegd in liefde, werk en amusement, zoeken we optimaal geluk zonder lijden. Deze basisoptie vormt het gelaat van ons leven. Het wordt snel, overbevragend, angstig, desolidariserend.
Het aantal mensen die zon leven niet meer goed vinden, neemt toe. Ergens klop iets niet, zo voelen ze. Dikwijls gaat het zover als weglopen, wat velen ook doen (escapisme): in het gespeelde leven van de televisie, in drugs en alcohol, psychomatische ziektes, in sektoïde groepen, in zelfmoord.
Er bestaat echter een alternatief voor weglopen: het protesteren, de rebellie.
Begripsmatig uitgedrukt, zijn de alternatieven dus: de enen zoeken het verre, anderen de verte. Voor het protest staat in onze cultuur de megatrend van de herspiritualisering (Matthias Horx). Haar zoekdimensies worden ondertussen reeds goed onderzocht (Martin A.: Hunkering het begin van alles. Dimensies van hedendaagse spiritualiteit, Ostfildern 2005).
Lied van de Kerken
Het is niet moeilijk om het lied te herkennen dat de Kerk in de handen van de liefhebbende muzikant van God Christus ten voordele van de hedendaagse Eurydice-mensdom moet aanheffen.
Diaconisering
Er is aan de ene kant de handvaste naastenliefde in de praktische vorm van de zorg voor de slachtoffers van het onrecht, tegelijk ook als politiek werk met het doel om slachtoffers van het onrecht te voorkomen, en aan meer rechtvaardige verhoudingen in de wereld vorm te geven. Dit diaconaat neemt de maat aan van God zelf (Ex. 3, 7 10): kijk toe waar anderen wegkijken, kom op voor in plaats van enkel op te treden, heb niet alleen medelijden maar pas zelf com-passie toe, lijdt mede, blijf niet aan de rand van de kruisweg van de mensen staan zoals de vrouwen langs Jezuskruisweg, maar ga soms helemaal niet vrijwillig onder het levenskruis van anderen staan om het werkelijk mee te torsen, zoals Simon van Cyrene. Een diaconaaal sterke Kerk is het overeenkomstige antwoord van de Kerk op de hunkering van de mensen naar meer gerechtigheid en daarin ook naar vrede.
Spiritualisering
Tegelijk is er nood aan een spiritueel sterke, of beter gezegd: aansterkende Kerk: want lijdt onze Kerk niet aan een notoire spirituele incompetentie (Karl Rahner, 1972)?
Terwijl de hunkering boomt, krimpen de Kerken zo zegt een Oostenrijkse journalist (Günther Nenning). Spiritueel sterkt de Kerk aan door spirituele plaatsen (centra, gemeenschappen, bedevaartsgroepen), spirituele personen (vrouwen en mannen van God, goeroes bij wie we dappere leerlingen zijn), en niet in de laatste plaats door spirituele gebeurtenissen (scholen van het bidden en meditatie, mystagogische gebeurtenissen, eucharistievieringen die God-vol zijn en met een sterke beleving.
Kernzaak: en
In vergelijking met andere groepen, die ofwel vroom of politiek zijn, zal het lied van de Kerk zich onderscheiden doordat het beide bijeen houdt, de spiritualiteit met de diaconie, de mystiek met de politiek, de contemplatie met de actie. Of zelfs zoals bij Jezus: de liefde voor God met de naastenliefde. De vuistregel is: Wie in God duikt duikt naast de arm(gemaakte)en weer op. En omgekeerd. (vgl. Mt 25 en daarmee verbonden het pastoraal plan van Passau van 2000).
Een citaat uit de voordracht van Paul M. Zulehner gehouden aan de UCSIA. Visie en structuur, Oude Abdij Drongen Antwerpen, 4 november 2005. De tekst telt 10 bladzijden.
Een jaar geleden: Victor en Alicia spelen in de tuin met hondje Amos. Zij lokken hem mee aan de koord. Zij hebben toen genoten van hun verblijf in België. Zij vonden het hier super 'cool', aldus Victor. Ondertussen spreken zij vlot Frans. Helaas hebben zij veel van hun eerste taal, het Italiaans vergeten. Af en toe een taalbad in Italië zal hen deugd doen.
Het stamhuis van de familie Temmerman te Erondegem
Het stamhuis van de familie Temmerman te Erondegem. In 1661 woonde Pieter Timmerman zoon van Mattheüs reeds vis à vis de Kruis-Lieven-Heer van de kerk van Erondegem. Dat is juist op de plaats waar dit stamhuis staat. Het droeg de naam 'Het Schaek'. Op zolder was 'de muite' van Erondegem ondergebracht, d.w.z. de gevangenis van de heerlijkheid van Erondegem en Ottergem. Het werd tot 1995 bewoond door tante Fine Temmerman. Helaas is het nu in vreemde handen. Aan dit huis is een zeer rijke geschiedenis verbonden. Op de foto zien wij tante Fine en nicht Pauline. Er stond een prachtige notelaar voor het huis.
De maand november was voor onze familie rijk aan feesten. Genade en Stijn elk veertig jaar jong.
Stijn en Genade veertig jaar jong. Wij mochten deelnemen aan hun prachtig verjaarsdagfeest te Drongen. In een uniek kader. Je moet maar geluk hebben daar te mogen wonen.
Oma en Opa aan de feesttafel. Maar koppel uit Zandbergen viert 55 jaar gehuwd!
Oma en Opa aan tafel tijdens de verjaarsdagmaaltijd van Oma. Op de achtergrond een koppel uit Zandbergen. Zij vierden samen met hun familie hun vijfenvijftigste huwelijksverjaardag. Voor ons dat nog vijftien jaar!
Stijn, Maria-Clara en Elisabeth musiceren samen ter ere van Oma
Stijn, Maria-Clara en Elisabeth musiceren samen ter ere van Oma. Omdat Oma niet van reizen houdt boden zij haar toch een muzikale reis aan. Vertrekkend in Vlaanderen, trokken zijn naar Wenen in Oostenrijk, naar Hongarije en ook de Bohemers werden bezocht.
Johannes, fotograaf van dienst, maar ook de oudste en grootste kleinzoon, staat deze keer ook op de foto. Zijn juf uit de eerste kleuterklas te Landegem nam deze keer de foto!
Op zaterdag 5 november mochten opa, de kinderen en schoonkinderen en de kleinkinderen oma van Grimminge haar zeventigste verjaardag vieren. Er werd haar gezegd dat de eerste honderd jaar de moeilijkste zijn. Ad multos annos!
Op bezoek bij de lieve dames Noëlla en Anaïs. Samen met Genade en Stijn, Johannes, Maria-Clara, Elisabeth, Oma en Opa en deken Roger. Het was zondag 13 november een prachtige namiddag ten huize van juffrouw Anaïs, de lieve en toegewijde schooljuf van onze kleinkinderen.
