Terug een paar stukken bij aan de fontein op het Van Hoorebekeplein. Dit lijkt niet zo simpel als het eruit ziet. Ook zijn er stukken gebroken en die moeten dan achtergemaakt worden. Het zal nog wel een tijdje duren vooraleer de fontein zal werken.

Waar er elke dag gewerkt wordt is aan de nieuwe parking naast het station. Er is al een heel stuk aangelegd en ook het fietspad wordt alsmaar langer. Het oude fietspad is uitgebroken. Het fietspad zal nu uitkomen rechtover het bestaande pad richting Het Leen (onderste foto) en dit zal toch ook wel een verbetering zijn.

                                                              BEWIJSSTUKKEN

 De wet bepaalt dat de stadsontvanger elk jaar niet alleen zijn balans van inkomsten en uitgaven te boek stelt, maar ook dat hij dit alles kan staven met rekeningen en facturen. Om eventuele controles mogelijk te maken, moeten die documenten  ook bewaard worden.

 Aanvankelijk was dit een doodeenvoudig werkje: in het begin van de 19de eeuw had de ontvanger nog niet de helft nodig van wat zijn 18de-eeuwse voorgangers aan hun auditeurs voorlegden. Merkwaardig, gezien het fel gestegen aantal inwoners … Maar de tijden veranderen. Konden van deze "bewijsstukken" eerst drie jaar in één doos, in de Hollandse periode werd één doos per jaar de standaard, en dat bleef zo gedurende bijna een eeuw..

 Het keerpunt kwam met de Eerste Wereldoorlog. Door de vele paperassen en de extra personeelsleden bleken opeens vier à vijf dozen per jaar onvermijdelijk. Na de oorlog zakte dit aantal weer tot twee per jaar, maar  in 1940 begon de papierslag opnieuw, met vijf à zeven dozen per jaar. Eind jaren vijftig werd acht à tien dozen gebruikelijk, in 1970 werden de vijftien bereikt. Het jaar 1976 doorbrak de muur van de twintig, meteen met vierentwintig stuks.  De dertig werd gehaald in 1981, de veertig in 1992, en 1999 stoomde meteen door naar 61 ! Resultaat: de collectie bewijsstukken is vèruit de omvangrijkste van heel het Stadsarchief, en beslaat bijna 250 strekkende meter plankruimte.

 Vanzelfsprekend wordt geregeld de vraag geopperd of het wel zin heeft dit allemaal te bewaren. Het Eeklose Stadsarchief kan dit nog wel zonder problemen aan, maar grotere steden zoals Gent, waar er elk jaar dertig meter en meer bijkomen, zien de opslagruimte heel snel slinken … .

 Om daaraan tegemoet te komen, bepaalde de wetgever  dat het voor de periode vanaf 1950 volstaat één jaar op de zes te bewaren. Bijvoorbeeld: 1950, 1956, 1962, 1968 …  - de laatste tien jaar moeten natuurlijk wel controleerbaar blijven. Een flinke opruiming, met andere woorden.

 Het Eeklose archief heeft besloten dit alsnog niet te doen.  Op het eerste gezicht zijn er nochtans weinig argumenten tegen deze maatregel. Bevatten de oude bewijsstukken nog veel waardevolle stukken in verband met lokale bedrijven (briefhoofden, adressen, leidinggevende personen …) vanaf de jaren zestig zien we die documenten versoberen tot zelfs eenvoudige witte A-4'tjes met alleen maar een getypte tekst – om van het troosteloze kettingpapier maar te zwijgen.

En deze beslissing is lonend gebleken. Zo kon een student communicatiewetenschappen geholpen worden  met veertiendaagse afrekeningen van de vermakelijkheidsbelasting op de in Eeklo vertoonde films, zodat zelfs het succes van vele titels precies te volgen was!

(Freddy Pille)

Vandaag en morgen doet de karavaan van de Ronde van België Eeklo aan en dat is toch altijd wel iets speciaal.

Nu kan het niet lang meer duren dat de renners daar zullen zijn.

Een goeie vijf minuten voorsprong hadden deze renners op het peloton.

Philippe Gilbert, in kampioentrui, hield zich in de voorste gelederen. Het peloton slingerde zich gezwind door het rond punt aan de watertoren.

Een hele meute renners, hoe dat zij zo dicht bij elkaar kunnen rijden begrijpt men niet, trekken zich terug op gang en verdwijnen in de Zandvleuge.

Zoals vroeger al gezegd gaat men bij de aanleg van het nieuwe fietspad op de oude spoorbedding het reeds bestaande stuk gebruiken. Dit stuk aan de Spoorwegstraat krijgt wel een nieuwe asfaltlaag. Begin van de week heeft men dit nu effen geschraapt en het groen aan de zijkanten weggedaan. Dit wijst er toch op dat het niet zo lang meer zal duren dat de asfalt zal gegoten worden.

                                                              Zeewolf met witloofsla en geblancheerde zeekraal

Langzaam vallen alle stukjes van de puzzel in elkaar. Vandaag was men in de Boelare bezig met de verlichtingspalen te plaatsen.

Nog niet echt gezellig op het terras maar daar komt binnenkort verandering in.

Het ziet er naar uit dat aan de nieuwe parking ook een nieuw fietspad zal worden aangelegd. Aansluitend op het bestaande, zie witte strepen vooraan op de foto, heeft men vandaag al een heel stuk aangelegd.

Op deze foto ziet men het beter. Helemaal links ligt het oude fietspad en ik sta op het pad dat men vandaag heeft aangelegd. Het ziet er hier wel breder uit dan vooraan.

Voorlopig stopt het hier. Morgen gaan we nog wel eens kijken hoever ze dan zullen gekomen zijn.

Grote drukte vooraan in de Boelare. Er is nog wat werk aan de boordstenen en er is de vraag als men eerst de straat zou gieten of het fietspad. We houden het voor u in het oog. Zoals vorige week gezegd zijn de boordstenen tot aan de A.Van Ackerstraat gegoten.

                                                                    KAARTEN

 Zo rijk en veelzijdig als het Stadsarchief  is aan oude documenten, zo arm is het aan historische kaarten van zijn grondgebied.

 Natuurlijk staat het dikwijls afgebeeld op landkaarten vanaf de zestiende eeuw, maar veel meer dan de naam en soms een summiere schets van de kerk krijgen we daar niet mee in handen.  En dan hebben we het nog niet over de onhandige , meestal foutieve manier waarop de ter plaatse gemaakte schetsen aan elkaar werden gezet, zodat bijv. de Koning Albertstraat in het verlengde van de Boelare werd getekend …

 Een gemiste kans was alleszins het opstellen van het landboek, waarin de toenmalige 3100 percelen van ons grondgebied werden opgemeten en beschreven. Het is om te beginnen rijkelijk laat: 1638 pas, Evergem had er al een in 1601. Maar veel vervelender: het boek zelf kostte zoveel geld, dat de geplande bijbehorende percelenkaart er nooit is gekomen. In enkele gevallen zijn er wel wat percelen geschetst op een verkoopakte of in een bezittingenregister van de een of andere religieuze instelling, maar een zicht op de structuur van het oude Eeklo krijg je daar niet mee.

 Op die manier bleven de lokale historici heel lang op hun honger zitten. Voor eerste overzichtelijke weergave van de percelen is het wachten tot omstreeks 1840, wanneer voor de Belgische gemeenten een buurtwegenatlas wordt getekend. Een kleine twintig jaar later zijn er bekende Popp-kaarten, niet alleen zeer precies maar ook voorzien van een register op de eigenaars. Voor Eeklo zijn ze allebei van uitzonderlijk belang. De buurtwegenatlas toont de situatie vóór het graven van het Schipdonkkanaal, Popp tekende Eeklo vlak vóór de komst van de spoorlijnen en de grote fabrieken.

 Nadien wordt het helaas weer behelpen. Het kadaster sukkelde decennialang verder met de door de industrialisering snel verouderende Popp, en bijgewerkte versies bleven daar strikt binnenskamers. Ons Stadsarchief beschikt over zo'n versie van omstreeks 1985, maar de 125 jaar sinds het origineel zorgen dikwijls voor vraagtekens.

 Zoals reeds vroeger werd besproken,  slaagden Freddy Pille en Erik De Smet er na jarenlang passen en meten in, de kaarten bij de landboeken van 1638, 1709 en 1796 te vervaardigen  - het Hollands register (1820) wacht nog op afwerking.  De digitale percelenlijsten daarvan zijn wel gereed. Nu het archiefteam tot een tiental vrijwilligers is uitgebreid, valt het niet uit te sluiten dat eerlang iemand een jaar van zijn vrije tijd aan dit kapitale werk wil besteden.

(Freddy Pille)

Op de rand van onze stad, Eeklo, ligt een klein natuurgebied. De Vrombautsput lag er verwaarloosd bij maar in oktober vorig jaar werd de start genomen van de opwaardering van dit gebied. Nu is dit ver afgewerkt en heeft de stad dit natuurgebied gekocht.

Van Julien Van De Genachte kreeg ik deze foto's. De Vrombautsput was oorspronkelijk een zandwinningsput voor de aanleg van de Expresweg. Dit moet ongeveer halverwege de jaren '70 geweest zijn. Door de jaren ontwikkelde dit terrein zich tot een waardevolle ecologische plaats. Deze  grote waterplas is een belangrijke rol gaan spelen als overwinterings-en broedplaats van talrijke watervogels.

Hier hebben we een mooi beeld van de Vrombautsput zoals hij er nu bij ligt. Het is veel groter dan ik zelf dacht.

Dit is de zijkant die men door de 'kijkgaten' ziet. Voor de rust van de vogels is deze kant helemaal afgeschermd.

De Vrombautsput is (nog) NIET toegankelijk voor het publiek.

Nu is de Boelare aan de beurt om er stilaan terug een straat uit te zien. De boordstenen van de baan liggen aan de kant van de pare huisnummers reeds tot aan de Teirlinckstraat.

De speciale 'giettrein' deze namiddag volop aan het werk. Het gieten van de boord, het plaatsen van de boordstenen en de afwerkingsstenen boven op  de boord worden in één bewerking geplaatst.

Hier ziet u dat de boorden aan de ene kant gelegd zijn. Het was een vruchtbare dag vandaag in de Boelare. De mensen die hier een zaak hebben zien het met goedkeurende blikken gebeuren.

Hier het laatste stuk dat nog moet gedaan worden. We staan hier aan de A.Van Ackerstraat en de werfleider stond er op dat de mannen zouden verder werken helemaal tot hier. Dan zou alles al uitgedroogd zijn tegen maandag en kan men dan beginnen aan de fietspaden.

                                                       PAROCHIEREGISTERS

 De Burgerlijke Stand is zoals bekend een uitvinding van de Franse Revolutie. Tot 1796 hield het bestuur van steden en gemeenten geen gedetailleerde registers van hun inwoners bij. Als er toch lijsten werden opgesteld, bevatten zij alleen de namen van de gezinshoofden en de belasting die deze moesten betalen.

 Dat wij toch over 17de- en 18de-eeuwse gegevens beschikken, danken wij aan de zorg van de parochiepriesters, die met wisselende zorgvuldigheid de namen van hun dopelingen, huwenden en overledenen noteerden – deels ook omdat zij voor elk van hun optredens bij deze gelegenheden van het burgerlijk bestuur een vergoeding ontvingen. In het begin bleven deze aantekeningen dikwijls beperkt tot een datum en de naam van de betrokkene, al snel vinden wij gelukkig ook gegevens over de ouders, peter en meter, getuigen e.d.   Hét fundament voor de geschiedenis van de kleine man en de genealogie in het bijzonder.

 Vanaf 1796 nam de stad of de gemeente het bijhouden van de bevolking op zich. Deze taak was van het begin af aan strikt gereglementeerd, zodat de vorser daarin een overvloed aan details en (meestal) betrouwbare informatie vindt.

 Door deze comfortabele registers raakten die van de parochie helemaal op de achtergrond. Ook al werden en worden die sindsdien nog altijd bijgehouden, zij worden zelden of nooit geraadpleegd, niet het minst omdat zij in pastorieën en dekenijen bewaard worden. Ten onrechte. Slechts weinig genealogen weten dat de Franse Revolutie aanvankelijk elke vorm van godsdienst verbood, wat bij heel wat gelovigen een begrijpelijke reactie uitlokte: zij huwden in het geheim en vertikten het principeel dit huwelijk op het stad- of gemeentehuis aan te geven.  Een gelijkaardig verschijnsel valt op bij dopen. Een kind niet aangeven leidt nu tot onoverkomelijke moeilijkheden, maar in een tijd zonder ziekenfondsen, werkloosheidsvergoedingen en pensioenen kon dit best …

 De vroeg-19de-eeuwse parochieregisters kunnen dus heel wat hiaten opvullen. Het archiefteam besliste daarom al enkele jaren geleden de parochieregisters uit die tijd in computerlijsten om te zetten. Willy Buyck en de betreurde Willy Hamerlynck publiceerden in 2009 al een boekversie van de 'Huwelijken 1808-1830', en Willy Buyck rondde onlangs het deel 'Huwelijken 1831-1850' af. Hij werkt momenteel aan een lijvig boekwerk 'Dopen 1802-1820'. Over het nut van een deel 'Overlijdens' valt te discussiëren: iemand laten begraven buiten medeweten van de overheid is immers zo goed als onmogelijk.

 Ook na de voltooiing van dit werk zullen kleine hiaten overblijven. Er is niets overgeleverd tussen 1796 en respectievelijk 1802 (dopen) en 1808 (huwelijken). Die registers zijn er wel ook nooit geweest, omdat de buiten de wet gestelde kerk zich nog niet had gereorganiseerd en er op veel plaatsen ook geen geestelijken meer waren. Veel stambomen zullen dus voor die jaren witte vlekken blijven vertonen …

(Freddy Pille)

Vandaag hebben de werken van de nieuwe autoparking aan het station een aanvang genomen. Men is bezig alle kasseien te verwijderen.

Mooie luchtbeelden van het nieuwe fietspad welke momenteel wordt aangelegd. Op deze foto ziet men, ongeveer in het midden rechts, het pad als een grijs lint door de akkers lopen. Iets meer naar boven ziet men o.a.het zwembad en het Heldenpark. Het fietspad begint hier aan de Schaapsdreef.

Prachtig beeld van het fietspad tot aan de Magermansdreef, die men hier rechts ziet. De iets hoger gelegen straat die ongeveer evenwijdig loopt met het fietspad is de Oostveldstraat. Het water die men hoger ziet liggen is de Vrombautsput.

                                                     TIJDSCHRIFTEN EN JAARBOEKEN

Als een archief eenmaal aan een bibliotheek is begonnen,  ligt het voor de hand dat er ook een tijdschriftenafdeling komt. Zeker als het, zoals ons Stadsarchief, meer wil worden dan een bewaarplaats van het werk van de stadsdiensten.

 Op het gebied van historisch relevante tijdschriften is Eeklo – zoals trouwens heel het Meetjesland – zeer lang op zijn honger gebleven. Het eerste jaarboek van 'Appeltjes van het Meetjesland' kwam pas in 1949 van de pers. Het haalde de eerste jaren de honderd bladzijden niet, zodat Eeklo maar in zeer beperkte mate aan bod kwam. Dankzij pioniers als Achiel De Vos en Luc Stockman sloeg dit in de jaren zestig helemaal om en werd Eeklo al snel het meest bestudeerde Meetjesland-lid.

 In het spoor van Appeltjes werd in 1968 'Ons Meetjesland' opgericht, later opgevolgd door 'Heemkundige Bijdragen uit het Meetjesland' en 'De Eeklose Dobbelgebakkene'.  In 1976 begon Willy Hamerlynck  aan dertig jaargangen van het genealogisch tijdschrift 'De Eik'. In deze bladen verschenen er elk jaar wel vijfhonderd bladzijden of meer over onze stad.

 Toch besteedde het stadsbestuur er aanvankelijk weinig aandacht aan. Een gelukkige beslissing was de oprichting van een documentatiecentrum binnen het Stadsarchief in 1984, waardoor de hele collectie van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland naar het stadhuis verhuisde. Niet alleen de bibliotheek, maar ook de ruime verzameling historische tijdschriften: grosso modo alle belangrijke bladen tussen Brugge en Beveren, en tussen Ronse en de Westerschelde.

 Via de V.V.V. werd de collectie recent aangevuld met niet-historische lokale tijdschriften zoals schoolbladen van O.-L.-V.-ten-Doorn en het College. Op die manier herbergt het Stadsarchief momenteel 75 titels, waarvan er een dertigtal tot op vandaag de dag worden bijgehouden – de meeste andere zijn letterlijk geschiedenis geworden …  Het Heemkundig/Historisch Genootschap speelt daar nog altijd een sleutelrol in, via ruil- en gewone abonnementen.  De beschikbare titels staan sinds februari 2011 keurig gerangschikt op de vernieuwde website van de stad, onder de afdeling Stadsarchief. Ook de hiaten worden daarbij vermeld, want met de toezending en/of uitwisseling durfde er in het verleden wel eens het een en ander verkeerd lopen.

 In tegenstelling tot de lokale weekbladen is er voor de tijdschriften geen afzonderlijke leeszaal buiten het depot voorzien.  Raadplegen kan dus alleen via de gebruikelijke aanvraag. In de  leeszaal De Smet staat alvast een volledige reeks van de veel gevraagde 'Appeltjes', en achter slot en grendel worden luxueus ingebonden versies van de genoemde Eeklose titels bewaard.

 Het Stadsarchief fungeert ook als depot voor de stock van vele oudere  jaargangen. En die kosten daar zeker een stuk minder dan in de antiquariaten …

(Freddy Pille)

Bij ons (bijna) dagelijks bezoek aan de Boelare konden we zelf vaststellen dat de werken goed vooruit gaan. Ook het uitblijven van veel regen is een belangrijke factor om de werken vlot te laten verlopen.

Vandaag heeft men een heel stuk bijgezet aan de oude fontein op het Van Hoorebekeplein. Het middelste stuk en de bassin waar het water in komt is geplaatst. Er zijn nogal wat stukken beschadigd en die worden nu eerst hersteld en dinsdag gaan de werken normaal verder.

Op de bovenste foto's is het niet goed te zien wat er op het gedenkteken staat. Hier kan u het lezen.

Kiest men op de meeste terrassen in Eeklo voor een luifel dan proberen de mensen van De Bakkerei een  nieuw idee. Hier heeft men gekozen voor een vloer met gras uitzicht, bloembakken, boompjes, lichtjes en zijn er nieuwe stoelen en tafels. Het ziet er alleszins heel wat gezelliger en fleuriger uit. De bovenste foto heb ik dinsdag genomen, de onderste gisteren. Nog wat zon er bij en meer zal het niet moeten zijn...

De werken in de Boelare liggen met het lange weekend nu stil. Hierbij een paar beelden (bedankt Maddy) van uit de hoogte op de werken.