Archiefhoekje (2): FACILITEITEN

Op het stadhuis moesten  de medewerkers in bijna middeleeuwse omstandigheden aan de slag: een onverwarmde, niet-geïsoleerde archiefzolder,

stoffige en nooit onderhouden houten rekken, een werkruimte waar iedereen naar binnen kon lopen, en anderhalve computer zonder internet.

Wie met dit beeld in zijn hoofd het nieuwe archief in de Industrielaan 2 binnenloopt, weet gewoonweg niet wat hij of zij (meestal hij) ziet: vier leeszalen en twee depots, uitgerust met een heel arsenaal moderne techniek.

Hij wordt ontvangen in de grote leeszaal Erik De Smet, genoemd naar de betreurde tweede stadsarchivaris, die anderhalf jaar geleden plots overleed.

Daar staan drie computers, waarvan één met internetverbinding, een grote scanner en een dia- en negatievenkopieerder. Tegen de lange zijden twee reusachtige kasten met bijna alles wat een genealoog nodig kan hebben: de tienjaarlijkse registers natuurlijk, maar ook fotokopieën van de oude parochieregisters en klappers op alle bronnen van de burgerlijke stand.

Bijkomende service vormen de klappers van alle gemeenten in de omgeving waar genealogen de bevolking in kaart hebben gebracht. Wie moeite heeft met de oude handschriften, kan dus gewoon met de klappers werken of de gezochte namen in één van de computers opvragen. Of de hulp inroepen van iemand van het vijfkoppige vrijwilligersteam, waarvan altijd twee of drie leden aanwezig zijn.

Is het gezochte stuk gevonden, dan gaat een waaier van mogelijkheid open. De bezoek(st)er kan het in zijn laptop intypen, er een foto van maken, het laten fotokopiëren, het laten inscannen en op zijn USB-stick zetten of zelfs via e-mail naar zijn thuisadres doorsturen.

Niet-genealogen voelen zich dan weer meer thuis in de leeszaal August Van Acker, waarin de uitgebreidste collectie Eeklose weekbladen bewaard wordt die nog bestaat ( Het overgrote deel daarvan behoort tot het fonds VVV-Eeklo, dat sinds de verhuizing ook in het archief is ondergebracht ).  De lezer kan er niet alleen terecht voor meer dan honderd  jaargangen van ‘De Eecloonaar’, maar ook voor lang verdwenen uitgaven zoals de ‘Gazette van Eecloo en het District’ en ‘Recht voor allen’.

Kleinere collecties staan in de leeszaal Eduard Neelemans (letterkundige bibliotheek van het Meetjesland – eveneens fonds VVV) en in het genealogisch bureau Willy Hamerlynck (genealogische administratie van het kerkhof).

De depots Achiel De Vos (1050 meter rekken) en Luc Stockman (320 meter) zijn niet toegankelijk voor het publiek: wat daarin verkeerd zou worden teruggeplaatst, zou maandenlang onvindbaar kunnen zijn.

Het was hier dat de oude Broedersschool was. Dit is maar een stuk van de volledige ruimte die hier nu ontstaan is. Ook achteraan zal alles vol gebouwd worden.

Het was op 3 november 1970 dat Jozef Blondeel een aanvraag indiende om 'het verbouwen van begane grond van bestaande woning'. De formulering begrijp ik niet echt goed maar zo staat het op de bouwaanvraag. Dit pand is gelegen op de hoek van de Zuidmoerstraat en de Gentsesteenweg. Rechts ziet men nog een stukje van het gebouw van Sogeta, hier in Eeklo beter bekend als de 'vêllefabrieke', dat al een tijd geleden werd afgebroken en waar een nieuwe wijk moet komen.

Dit is een gebouw dat de trend des tijds goed doorstaan heeft. De grootste verandering is aan de garage waar de siergevel is verdwenen en alleen de tipgevel is overgebleven. De haag op de hoek is nu weg want daar is, ook al een hele tijd geleden, een nieuwe toonzaal gezet.

Woensdag kon ik samen met de verantwoordelijke van de werf, waarvoor mijn dank, het gebouw op de hoek van de Boelare/Molenstraat binnen gaan. In dit gebouw ziet men de omliggende straten op een andere manier. Het was iets dat al lang in mijn hoofd speelde en nu uitgekomen is. Geniet van de foto's.

De oude Broederschool is verdwenen. Op een klein stukske muur na, daar rechts op de achterkant, is alles weg.

De afbraak in de Oostveldstraat is ook vandaag verder gezet. Zoals de laatste jaren meestal gebeurd wordt hier afgebroken en zo veel mogelijk gerecycleerd.

Vanmiddag schoot er van de oude Broederschool niet veel meer over. Vaarwel jeugdherinneringen, maar het is gewoon zo, niets aan te doen. Er zijn weinig (geen) dingen die blijven bestaan.

Het afbreken van de oude Broederschool is mij niet alleen opgevallen. Kurt Van Laere stuurde mij deze foto die op de koer van deze school is genomen. Het was het 1ste studiejaar in 1982 - 1983.

De meester is Amedé Vertenten

Boven: Andy Lehoucq, Thomas Van Wassenhove, Bjorn Blomme, Dirk De Paepe, Jurgen Bruggeman, Kristof Engels, Glenn De Meyer, Bjorn Beirnaert.

Midden: Jasper Beyst, David Maegerman, Jurgen Simoen, Bart Van De Velde, Tom Laureyns, Jo Pauwels, Tim Van Hecke, Wouter De Brabander.

Onder: Angelo, Bart Van Langenhove, Peter Verhelst, Filip Couvreur, Kurt Van Laere, Jurgen De Meyer, Geert Pattijn.

Tijdens de oorlog kreeg Balgerhoeke het erg te verduren. Deze foto van op het Dorpsplein zien we het totaal vernielde café/gasthof en de zwaar beschadigde kerk op de achtergrond.

We zijn gekomen waar Roger Ryckaert in de zaak kwam. Maar op 11 januari 1957 stierf Urbain Gabriël en zo werd Roger vlugger dan voorzien volledig zelfstandig. In dit zwarte jaar werd in het gezin Ryckaert het derde kindje geboren maar er kwamen verwikkelingen bij de geboorte en overleed de vrouw van Roger.

De zaken gingen goed maar het was voor de jonge weduwnaar met drie kleine kinderen een moeilijke periode. Op een handelsbeurs in Zomergem kwam Edith De Mey in zijn leven en het klikte onmiddellijk tussen hen. Een korte tijd daarna trouwden ze en in 1959 werd hun eerste kindje geboren. Edith was niet alleen een goede moeder maar ook in de zaak was zij een grote hulp. Plannen en organiseren was haar job.

De naaimachine werd compacter en volledig elektrisch en werd zo een handig gebruiksvoorwerp. De verkoop ging goed en Roger was veel op de baan voor verkoop en herstellingen, zijn vrouw deed de winkel. In de jaren '60 en '70 werden er ook door verschillende scholen naailessen gegeven en moesten machines worden aangeschaft. Ook de Eeklose zetelfabrieken werkten met zwaardere types en was Roger de grootste leverancier.

(wordt vervolgd)

De afbraak van de oude Broederschool gaat meedogenloos verder. Maar ook in het afbreken wordt er reeds gerecycleerd. Hout, ijzer en stenen worden zo veel mogelijk van elkaar gescheiden.

Ook op het Kerkplein heeft men niet stil gezeten. Het dak is afgewerkt, de ramen en ruiten zitten er in.

Op een koude, mistige maandag de 21ste november 2011 is men begonnen met de afbraak van de oude Broederschool in de Zuidmoerstraat. Aan de ene kant jammer maar aan de andere kant stond het er maar allemaal vervallen en troosteloos bij. Tijd voor nieuwe dingen en woningen waar hier ook verschillende gezinnen hun nieuwe thuis zullen vinden.

Deze keer verplaatsen we ons naar de Molenstraat waar op 24/04 1968 door W. D'Aubioul een aanvraag werd ingediend om het verbouwen van voorgevel. Dit was waar het café nog is. Iets later zou het herenhuis daarnaast ook een verandering ondergaan en dat ziet men op de volgende foto.

Nu staat al vele jaren het veranderde huis van vroeger volledig te vervallen. Na een brand werd er niets meer aan gedaan en blijft dit in een erbarmelijkle toestand staan. Hier zou toch eens iets mogen aan gedaan worden. Bij het huis ernaast ziet men dat de poort van vroeger is weggedaan en er nu een raam in de plaats zit.

Deze Duitse tanks rijden in de Leopoldlaan. Dit is ongeveer waar nu de ovonde ligt. Achteraan de foto ziet men de kapel staan. Ook het wegdek ziet er nu anders uit.

Café Dennebos in de Peperstraat was een bekend café in de tijd, een veel bezocht etablissement ook. Toen de familie Notte de zaak overliet aan Wim Hebberecht bouwde deze het café langzaam om tot een restaurant.

Nu is het al vele jaren een gerenomeerd restaurant in de streek. De jaren vliegen voorbij want vorige maand werd het 25 jaar bestaan van het restaurant gevierd.

Het klooster aan de oude Broederschool wordt NIET afgebroken. De school zelf wel en nu is men bezig waar vroeger het voetbalterrein lag.

Zoals vele straten is ook de Boelare in de loop der tijd op veel plaatsen helemaal anders geworden. Toen Joris Deturck op 14 oktober 1970 een aanvraag indiende om het verbouwen van de voorgevel zal toen wel niemand gedacht hebben dat dit statig herenhuis ooit nog zou afgebroken worden. Ook ziet men de ingang van de bekende Eeklose jeneverstokerij Van Hoorebeke. Een deel van de stokerij was waar nu het Jenevermuseum is in ondergebracht. Naast het herenhuis aan de linkse ziet men Ultra Montes, het eerste reisbureau in Eeklo. Toen al uitgebaat door de heer De Soete dacht ik.

Dezelfde plaats en dezelfde ingang 41 jaar later. Hier schiet van de bovenste foto niets meer over. Want ook het huis aan de rechtse kant naast de ingang is afgebroken en staat er nu een appartementsgebouw. Op het einde van de ingang kan men nog een klein stukje zien waar vroeger de stokerij was. Langs deze ingang kan men nu naar het Cultureel Centrum De Herbakker.

We nemen de geschiedenis van de naaimachines Gabriël verder door en waren gekomen dat na overlijden in 1917 van August Gabriël zijn zoon Urbain de zaak verder zet. In 1925 trouwt Urbain met Alice Van Brussel en zij doet de winkel in de Boelare en Urbain trekt de baan op voor herstellingen uit te voeren en de verkoop van naaimachines nog te verhogen.

De naaimachine heeft intussen in versneld tempo een echte metamorfose ondergaan en is gepromoveerd tot meubel en kan zo in de huiskamer geplaatst worden. Vanaf 1922 komt hij met zijn eigen merk naaimachines op de markt. Daarbij sluit hij een akkoord met de Duitse Vesta-fabrikant. Deze levert de toestellen, maar monteert er als merk 'Gabriël' op. Deze machines worden hier overal in de streek heel bekend en blijven een bestseller tot in de 21 ste eeuw.

De economische crisis die halfweg 1930 begint doen de verkoop in elkaar stuiken en 1933 wordt het zwartste jaar uit de Gabriël-geschiedenis met slecht 2 verkochte toestellen. Dan kwam de tweede wereldoorlog er nog bij. In de jaren vijftig liet Roger Ryckaert zijn oog vallen op de oudste dochter van Urbain. In 1953 nam Roger de zaak over en in versneld tempo leerde hij de geheimen van een naaimachine en ook de omgang met de klanten kennen.

(wordt vervolgd)

In de Kerkstraat, de vroegere wasserij, lijkt ook hier de ruwbouw gedaan te zijn. Gisterennamiddag heeft men de omheining verwijderd wat het verkeer zal ten goede komen.

Op deze foto (bedankt Julien) zien we een jonge Roger De Vlaeminck met zo te zien een regenboogtrui aan. Links met de geruite pet herkennen we oud wielrenner Fred Haemerlinck. De andere man in het midden met de geruite is de bekende wielerjournalist Fred Daman. Zijn er mensen die nog iemand herkennen? Waarschijnlijk staan er wel Eeklonaars tussen.

Op Blommekens gaat men verder met het leggen van rioolbuizen. Ook blijft men hopen dat het weer zo goed blijft. Vorig jaar was het in november niet zo goed weer als nu. Een eindje verder is men vandaag van start gegaan met het heraanleggen van de treinsporen.

Ook Eeklo doet mee aan de Pasar Boom actie waarbij Vlaanderen 15.000 bomen rijker wordt. In Eeklo zullen er een 500 tal geplant worden. Het eerste gedeelte staat hier op de hoek van de Ringlaan met Raverschoot. Ook komen er bomen bij op andere plaatsen in Eeklo.

Deze Duitse pantserjagers zien we hier in de K.Albertstraat. Ook de René Vermaststraat zien we aan de rechtse kant.

Ons wandeling van zondag bracht ons ook naar het Jenevermuseum waar we een bezoek brachten aan de tentoonstelling van Romain Coemelck, welke daar nog tot en met vrijdag 18 november te bezichtigen is. Daarna hadden we nog een babbeltje met de nu 82 jarige Romain. Hij was nog alle dagen twee uur aan het werk op zijn tekentafel tot een tweetal maanden geleden zijn vrouw kwam te overlijden. Sedertdien heeft Romain geen minuut meer achter zijn tekentafel gezeten. Zijn vrouw, waar hij 61 jaar van zijn leven mee gedeeld heeft, noemt hij zijn muze. Ik ben mijn steun en toeverlaat kwijt zegt hij.....

In de Kerkstraat, het vroegere electro Thijs, is de ruwbouw ten einde en staan de appartementen nu te koop.

Op 30-06-1970 kwam bij het Eeklose stadsbestuur de bouwaanvraag binnen van De Neve Paul om het bouwen van een appartementsgebouw in de Stationsstraat. Deze zou komen in de plaats van het huis waar de kader rond getrokken is. Weet nog iemand welke winkel daar was? Op de reclame naast de deur staat er Matex of zoiets, het is moeilijk te zien.

Het jaar daarop werden de werken uitgevoerd en is men hier ongeveer halfweg met de ruwbouw. Op deze foto ziet men links dat men ook bezig is aan de appartementen van Huysman. Rechts ziet men ook een winkel, heeft er iemand enig idee van wat men daar verkocht?

Nu ziet het er zo uit. Van de twee juwelierszaken schiet er één over. Dit zit geprangd tussen de appartementen maar is nog zeer goed te herkennen aan het dak. Van de Rodania is ook een appartementsgebouw gemaakt en is er daar nu een bakker. Ook is de oprit die te zien is op de vorige foto's volledig overbouwen met, nog maar een, appartementsgebouw.

In enkele korte afleveringen zullen we hier beknopt de lange geschiedenis van het huis Gabriël trachten weer te geven. Deze verder dan in Eeklo bekende naaimachine firma kreeg gestalte toen August Gabriël samen met zijn vrouw Maria Van Caeneghem en hun dochtertje Angelina op 14 september 1881 in de Boelare te Eeklo kwamen wonen. De zaken gingen goed en de meeste naaimachines gingen van de hand voor 200 frank, wat in die tijd veel geld was. De daaropvolgende jaren blijft de omzet stijgen en de verkoop gaat verder dan Eeklo alleen. Met paard en kar, later met de bakfiets trekt August de boer op en vindt klanten in de omliggende gemeenten.

Toen waren er nog heel wat kleermakers en naaisters maar ook zadelmakers en schoenmakers maakten zijn klantenlijst alsmaar langer. Het succes in zijn zaak werd overschaduwd door het overlijden van zijn vrouw op 33 jarige leeftijd. In deze moeilijke periode kan August de zaken goed draaiende houden maar dan komt enkele jaren verder de eerste wereldoorlog roet in het eten gooien. De oorlog is nog niet gedaan als August Gabriël op 26 januari 1917 komt te overlijden. Zijn zoon Urbain en dochter Esthère zetten de zaak verder.

(wordt vervolgd)

Toen er in Eeklo nog veel fabrieken waren vormden veel van de werknemers een voetbalploeg. Deze speelden dan mee in de corporatieve afdelingen. De bekensten waren de Peignage, die speelden waar nu de tennisclub is in de Moeie, en Van Damme's die speelden in de Raverschootstraat waar nu de nieuwe wijk Pijkensakker zal komen.

Op de foto staat de ploeg van Van Damme eind de jaren '60 begin de jaren '70.

Staand vlnr: De Craene Bertrand, Roegiers Arnold, Versluys Lucien, Heene Serafien, De Loove Adelin.

Zittend: De Baets Jacky, Loncke Hilaire, Hermie Georges, Geirnaert Ernest, Mercy Robert, Van Hulle Willy.

De foto's (er komen er nog) kreeg ik van Robert Mercy waarvoor mijn grote dank.