Van diëten word je niet bepaald verstandig, zo blijkt uit nieuw
wetenschappelijk onderzoek. Wie op dieet gaat, zorgt er immers voor dat
de hersencellen, wegens een gebrek aan voeding, zichzelf opeten. Dat
maakt het hongergevoel nog sterker.
Zoals andere delen van het lichaam, beginnen ook hersencellen zichzelf
op te eten in een ultieme poging een bron van energie te vinden en zo
uithongering tegen te gaan, zo besluit een nieuwe studie die wordt
aangehaald in The Telegraph.
Nog meer zin in eten
Het
lichaam reageert dan met het aanmaken van vetzuren, wat het signaal van
honger in ons brein versterkt en onze impuls om te eten verhoogt.
Volgens onderzoekers van het Albert Einstein College of Medicine aan de
Yeshiva Universiteit in New York kunnen deze bevindingen leiden tot
nieuwe wetenschappelijk onderbouwde behandelingen voor overgewicht.
Tests op muizen
Tests
op muizen toonden aan dat wanneer je hersencellen verhindert zichzelf
op te eten, de zogenaamde autofagie, je ook de stijging van
hongerprikkels tegengaat. Door de chemische verandering in hun hersenen
werden de muizen lichter en slanker na een vastenperiode, zo rapporteren
de onderzoekers in het vakblad Cell Metabolism. (lb)
Stadsbijen zouden het gemakkelijker hebben dan bijen die leven op het
platteland. Dat is een van de conclusies van een Britse en een Franse
studie, aldus de Nederlandse Volkskrant. Diversere voeding en een
langere bloei- en groeitijd in de stad zijn daar onder meer
verantwoordelijk voor.
Het onderzoek in Frankrijk bracht aan het licht dat bijen in de stad
productiever zijn dan hun soortgenoten op het platteland, die vaker ten
prooi vallen aan ziektes. Stadsbijen brengen meer honing op en zouden
ook langer leven.
Kantoren, parken en woningen Wetenschappers
van de Universiteit van Bristol schrijven dat toe aan een diverser
dieet van stuifmeel en nectar in stedelijke gebieden. In
kantoorgebouwen, stadsparken en woningen is immers telkens een andere
soort beplanting te vinden. Op het platteland is de begroeiing veelal
eentoniger.
De bloei- en groeitijd duurt in de stad ook veel
langer. "Daar wordt niet geoogst, op het platteland wel", aldus
Professor Jane Memmott. "Er is in de stad dus langere tijd meer voedsel
te vinden." Dat stedelingen ook geneigd zijn om op hun balkon
uitgebloeide bloemen sneller te vervangen, is ook positief voor de
bijen.
Niet overdrijven
Het is nu geweten
dat bijen beter aarden in de stad. Hoeveel diertjes een stad precies
aankan, moet echter nog onderzocht worden. John Chapple, voorzitter van
de London Beekeepers' Association, waarschuwt alvast dat niet zomaar
50.000 bijen in een stad kunnen worden losgelaten. "De druk op de
voedselbronnen wordt dan hoogstwaarschijnlijk te groot."
In
Groot-Brittannië is het aantal bijen de laatste twintig jaar met de
helft gedaald. Ook andere insecten, zoals vlinders, doen het daar
slecht. Zo'n 75 procent van de 59 verschillende soorten is bedreigd.
(adha)
Wetenschappers hebben een bijzonder mechanisme tussen
mannelijk sperma en vrouwelijke eicellen ontdekt. Het eitje van een
vrouw test het sperma namelijk op de kwaliteit van het DNA en kan het
eventueel weigeren. Het eitje 'leest' dus als het ware of het sperma
goed DNA bevat.
De ontdekking kan mogelijk verklaren waarom
koppels die op het eerste gezicht geen vruchtbaarheidsproblemen lijken
te hebben, toch geen kinderen kunnen krijgen, zelfs niet met behulp van
een vruchtbaarheidsbehandeling, zo meldt de Britse krant The
Independent.
Scheidingen
De wetenschappers willen
nu een test ontwikkelen om het mogelijk DNA-defect in sperma op te
sporen en zo heel wat mislukte ivf-behandelingen voorkomen. Ivf kost
niet alleen veel geld, het brengt ook enorm veel stress met zich mee die
soms kan leiden tot depressies en zelfs scheidingen bij de betrokken
koppels.
Uit het onderzoek blijkt bovendien dat het sperma een
grotere rol speelt bij de ontwikkeling van het embryo dan eerst gedacht.
Aanvankelijk werd aangenomen dat het sperma enkel het mannelijke DNA
leverde en het eitje al de rest deed.
Superoceaan van 140 biljoen keer alle water op aarde
Superoceaan van 140 biljoen keer alle water op aarde
Een internationaal team van astronomen heeft in een quasar - dat is de
kern van een sterrenstelsel - een onvoorstelbare massa water ontdekt.
Het gaat om 140 biljoen keer (of 140.000 miljard keer) alle water op
aarde. Het is de grootste en tot dusver ook verst verwijderde watermassa
die ooit in de ruimte is ontdekt.
Quasar APM08279+5255 is 12 miljard lichtjaar van ons verwijderd.
Het beeld dat met de telescopen is gemaakt, komt dus uit het jonge,
zich nog volop ontwikkelende heelal. Het is in theorie zelfs niet
uitgesloten dat een beetje van dat water hier - de aarde telt maar 4,6
miljard jaar - is terechtgekomen.
De quasar straalt evenveel energie uit als 1.000 biljoen zonnen. Het
water is aanwezig in de vorm van waterdamp en weegt 34 miljard keer
zoveel als de aarde.
De eer voor deze vondst gaat naar astronomen van de Universiteit van
Californië en van het California Institute of Technology. Zij gebruikten
een 10-meter-telescoop op Hawai en een speciale radiotelescoop.
Eerder is al aangetoond dat er water in de ruimte aanwezig is. In
2004 zijn sporen van water op Mars gevonden en twee jaar geleden toonden
NASA-experts aan dat er water is op de maan.
De volgende stap is aantonen dat het buitenaards water elementen van leven, zoals bacteriën, bevat.
Binnen afzienbare tijd zal alle communicatie via licht kunnen verlopen
Binnen afzienbare tijd zal alle communicatie via licht kunnen verlopen
Grafeen is een stof waarvoor grote interesse bestaat, omdat ze unieke elektrische en lichtoverdragende eigenschappen heeft.
Grafeen is een uiterst dunne laag van koolstofmoleculen die gerangschikt
zijn in een zeshoekig patroon. Het is een stof waarvoor grote interesse
bestaat, omdat ze unieke elektrische en lichtoverdragende eigenschappen
heeft haar ontdekkers kregen vorig jaar de Nobelprijs voor
Natuurkunde.
Nu heeft de ploeg rond fysicus Han Zhang van de vakgroep Fotonica aan de
Université Libre Bruxelles in het vakblad Nature Photonics een nieuwe
eigenschap aan het al indrukwekkende gamma van grafeen toegevoegd: de
stof is in staat licht te polariseren. De onderzoekers claimen dat hun
ontdekking het mogelijk moet maken dat binnen afzienbare tijd alle
communicatie via licht kan verlopen, en aangezien er in de natuur niets
is wat sneller beweegt dan licht, moet het de overdracht van informatie
beduidend kunnen versnellen in vergelijking met wat er vandaag op de
markt is. De kostprijs voor het maken van deze structuren zou ook fors
lager zijn dan wat vandaag de norm is.
Het lichtpolariserend effect zou een gevolg zijn van de interactie van
grafeen met elektromagnetische golven, waarbij verschillende
polarisatiefasen verschillend beïnvloed worden. (DD)
Student ontwikkelt gsm waarmee doven beter kunnen communiceren
Door een aanpassing van het besturingssysteem Android op smartphones,
kunnen tekst en geluid omgezet worden in beelden voor doven en
slechthorenden. Masterstudent Industriële Wetenschappen Laurens Van
Acker (HoGent) ontwikkelde de technologie in het kader van zijn
afstudeerwerk.
"Dove en slechthorende kinderen vangen de gesproken communicatie
onvoldoende op door hun beperking. Ze beschikken meestal over een
beperkte taal- en woordenschat om wat ze horen te begrijpen", aldus Van
Acker. "Het complexe taalaanbod uit de omgeving wordt vaak niet
begrepen."
Uit onderzoek bleek dat doven nieuwe technologie
willen gebruiken om de communicatie met horende personen te verbeteren.
"Tot nu toe waren er nog geen volwaardige communicatiehulpmiddelen om
die problemen te reduceren", klinkt het.
Android
De
student ontwikkelde in opdracht van de UGent-onderzoeksgroep Wireless
& Cable (INTEC) een communicatiehulp op het besturingssysteem
Android, dat draait op meer dan de helft van de momenteel verkochte
smartphones.
Via spraakherkenning en tekstherkenning kunnen
geluid en tekst worden ingegeven op de gsm of geselecteerd uit
internetpagina's, e-mail of sms-berichten. Daarna wordt de tekst en het
geluid omgezet naar relevante plaatjes en filmbestanden, onder meer
afkomstig van internetdiensten Flickr, YouTube, Google Image Search en
Vimeo. Op verschillende manieren wordt de context uit een zin gehaald,
zodat het juiste verduidelijkende materiaal kan worden gevonden. Hints
bij de afbeeldingen verduidelijken woorden die niet direct visueel
uitgelegd kunnen worden."
Volgens Van Acker kunnen smartphones
in de toekomst ook een hulp betekenen voor mensen met een
taalachterstand. Meer informatie over over het project staat op deze website. (belga/sps)
Niet-rokers krijgen vaker agressieve vorm van longkanker
Niet-rokers krijgen vaker agressieve vorm van longkanker
Longkanker is agressiever bij niet-rokers dan bij rokers. Dat blijkt uit
onderzoek van het Canadese BC Cancer Agency Research Centre.
In de tumoren bij niet-rokers werden veel meer afwijkingen
aangetroffen dan in die van rokers. Volgens onderzoekers ontstaat en
ontwikkelt longkanker zich anders bij niet-rokers. Zij pleiten dan ook
voor andere behandelingen.
In 25 procent van de gevallen van longkanker gaat het om mensen die
nooit hebben gerookt. Vooral vrouwen en Aziaten vallen ten prooi aan de
ziekte. Zij krijgen vooral te maken met een agressieve vorm van
longkanker.
Nederlandse wetenschappers kweken proefbuishamburger in strijd tegen voedseltekort
Nederlandse wetenschappers kweken proefbuishamburger in strijd tegen voedseltekort
Wie wil de eerste proefbuishamburger achter de kiezen steken? Daar
zijn Nederlandse wetenschappers naar op zoek. Zij werken aan zo'n burger
met rundsgehakt gemaakt uit stamcellen.
Over nog geen jaar zal deze burger een feit zijn, beweren professor Mark
Post van de Universiteit van Maastricht en zijn team. "Ik zie geen
enkele manier om de komende decennia voort te bouwen op de ouderwetse
veestapel", zegt Post. "Proefbuisvlees zal onze enige resterende keuze
zijn."
Niet genoeg vee voor stijgende wereldbevolking
Zo
moet de mens geen dieren meer slachten om aan vlees te geraken. De
wereldpopulatie groeit zo snel dat er ook niet genoeg vee zal
overblijven om iedereen van vlees te voorzien. De oplossing ligt volgens
de Nederlandse wetenschappers dan ook in het kweken van runds-, kippen-
en lamsvlees in een laboratorium.
Ze werken ook aan een
hamburger, die zal ontwikkeld worden uit 10.000 stamcellen afkomstig van
vee. De stamcellen worden in het lab vermenigvuldigd met een factor van
meer dan een miljard om zo spierweefsel te kweken dat op rundsvlees
gelijkt. Naam van het nieuwe product: in vitro-vlees.
Ook al gelijkaardige varkensreepjes en visfilets
"We
proberen daar een consumptie-artikel van te maken en we zoeken een
proefpersoon die het als eerste wil testen", aldus professor Post. "Als
we geen kandidaten vinden, dan doe ik het zelf."
In 2009
produceerden wetenschappers van de Universiteit van Maastricht ook al
varkensreepjes via dezelfde methode, maar ze moesten toegeven dat het er
allemaal niet zo appetijtelijk uitzag. De reepjes waren grijs en hadden
de textuur van calamares. En in New Yorkse labo's werden visfilets
ontwikkeld uit stamcellen van spierweefsel van goudvissen. Ook al smaken
al die pogingen niet zoals het echte vlees dat we gewoon zijn, toch
denken wetenschappers dat we snel zullen wennen aan de nieuwe smaak.
Verwacht
wordt dat de vleesconsumptie tegen 2050 zal verdubbelen. De
proefbuisburger zou weleens de eerste stap naar een voedselrevolutie
kunnen zijn, zo menen de wetenschappers, om de toenemende vraag naar
vlees te kunnen bijhouden. (hlnsydney/jv)
Europa en Japan denken na over 'vuilniswagen' in ruimte
Europa en Japan denken na over 'vuilniswagen' in ruimte
Pogingen om de ruimte rond de aarde op te ruimen zijn nauwelijks van de grond gekomen
Rond de aarde zweeft heel wat ruimteafval rond. Het gaat om oude
satellieten, onderdelen van raketten en brokstukken. Miljoenen kilo's in
totaal en de hoeveelheid groeit met elke lancering. Ongeveer 600.000
objecten zijn groter dan een centimeter, is de voorzichtige schatting
van 'ruimteafvalanalist' Holger Krag. Hij werkt voor de Space Debris
Office, een afdeling van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA die zich
bezighoudt met afval in de ruimte. Het
Amerikaanse radarnetwerk, een overblijfsel uit de Koude Oorlog, is
extreem sterk. Het kan elk brokstuk van 10 centimeter zien tot op 2.000
kilometer afstand. Met andere woorden: een blikje cola op een terras in
Portugal is vanuit België zichtbaar.
Gevaar voor mensen op aarde heeft het afval niet, wel voor satellieten,
hoe klein de fragmenten ook zijn. "Het afval heeft een snelheid van
ongeveer 50.000 kilometer per uur. Bij een aanvaring kunnen ze een
satelliet uitschakelen", aldus Krag.
Vier keer kwam het tot een
frontale afvalbotsing in de ruimte: in 1991, 1996, 2005 en 2009. Hoe
meer afval er in een baan rond de aarde komt, hoe groter de kans op
nieuwe ongelukken. "Als je lang genoeg wacht, ruimen satellieten
zichzelf uit de weg. Dat proces gaat langzaam en het duurt lang, maar
het kan niet worden tegengehouden", stelt Krag.
Verbranden in dampkring
Pogingen
om de ruimte rond de aarde op te ruimen zijn nauwelijks van de grond
gekomen. Krag: "We hebben voorgesteld dat satellieten hun laatste restje
brandstof gebruiken om uit hun baan rond de aarde te zakken.
Uiteindelijk verbranden ze zo in de dampkring. Dat wil men niet. De
brandstof kan je dan namelijk niet gebruiken om de satelliet nog ietsje
langer in leven te houden."
Een tweede, duurdere mogelijkheid is
een speciale onbemande missie naar boven te sturen om het afval op te
halen. Europa en Japan denken na over zo'n 'vuilniswagen in de ruimte',
maar volgens Krag duurt dat nog zeker tien jaar.
Uitwijkmanoeuvres
Tot
die tijd is er maar een mogelijkheid: vanaf de aarde het afval in de
ruimte in de gaten houden. De Amerikanen volgen ongeveer 16.000
voorwerpen en delen alle gegevens daarover met Europa. Wanneer een
actieve satelliet dreigt te worden geraakt, komt er een halve week van
tevoren een waarschuwing. Dat gebeurde vorig jaar 1.886 keer, wat leidde
tot 126 uitwijkmanoeuvres, aldus het Joint Space Operations Center van
het Amerikaanse leger. Dat onderdeel houdt zich 24 uur per dag bezig met
het heelal.
Het Amerikaanse radarnetwerk, een overblijfsel uit
de Koude Oorlog, is extreem sterk. Het kan elk brokstuk van 10
centimeter zien tot op 2.000 kilometer afstand. Met andere woorden: een
blikje cola op een terras in Portugal is vanuit België zichtbaar. Een
voorwerp van een meter groot is zelfs op 36.000 kilometer nog te zien.
De Europese landen werken aan een vergelijkbaar radarsysteem. Dat moet
rond 2020 klaar zijn. (anp/sps)
Wanneer je nog maar net de diagnose van diabetes type 2 hebt
gekregen, kan je er nog van verlost geraken door een streng dieet te
volgen. Dat is de voorlopige conclusie van enkele onderzoekers van de
Newcastle University.
Mensen die binnen de 4 jaar na diagnose van diabetes type 2 aan een
streng dieet beginnen hebben in 7 op de 11 gevallen kans om verlost te
geraken van deze ziekte. Tijdens het dieet van 8 weken mochten de
proefpersonen alleen lightdrankjes drinken, groenten zonder zetmeel eten
en moesten ze de algemene calorieopname zoveel mogelijk beperken.
Daardoor werd de hoeveelheid vet in de alvleesklier en de lever
verminderd, waardoor de productie van insuline weer naar een normaal
niveau steeg.
Het is niet uitgesloten dat de kleine planeet een staart heeft.
Pluto heeft veel van zijn pluimen verloren, want het kleinste
belangrijke lichaam in ons zonnestelsel heeft een tijdje geleden zijn
status van planeet moeten opgeven. De meeste astronomen beschouwen het
momenteel als niet meer dan een planetoïde te klein om een volwaardige
planeet te zijn.
Maar dat belet niet dat er nog altijd grondig naar onze verre buur gekeken wordt. In de Monthly Notices of the Royal Astronomical Society
poneren wetenschappers de stelling dat Pluto een staart heeft de
planetoïde wel te verstaan, niet de gelijknamige hond uit de tekenfilms.
Ze pikten signalen op van koolmonoxide, tot op ongeveer 3400 kilometer
van de planeet. Het gas zou als een nevel achter de planetoïde hangen,
onzichtbaar voor het menselijk oog. Het zou nog andere eigenschappen
hebben die het doen lijken op de staart achter een komeet. Wat aansluit
bij de flauwe status die Pluto ondertussen gekregen heeft.
Een vergelijking met eerdere metingen suggereert dat de gasconcentratie
in het zog van Pluto nu hoger is dan elf jaar geleden. Maar het is
wachten op nieuwe ruimtetelescopen om dit ondubbelzinnig vast te kunnen
stellen. (DD)
Hoewel sneltests een grote hulp kunnen zijn om gevallen van de
tropische ziekte malaria te herkennen, gaan er in de praktijk heel wat
problemen mee gepaard die een correcte diagnose in de weg staan. Dat
blijkt uit een doctoraatsonderzoek aan het Instituut voor Tropische
Geneeskunde in Antwerpen en de Universiteit Maastricht.
Onderzoeker Philippe Gillet kwam tot de conclusie dat de gekleurde
lijntjes op de strip waarop een druppel bloed moet worden aangebracht,
vaak erg moeilijk zichtbaar zijn. Onervaren gebruikers lezen dat dan af
als "geen malaria". Bovendien lijden heel wat mensen in de tropen, waar
de ziekte welig tiert, al op vroege leeftijd aan ouderdomsverziendheid.
Geen onderscheid
De
bestaande tests zijn ook niet geschikt om een onderscheid te maken
tussen de verschillende (gevaarlijke en minder gevaarlijke) varianten
van malaria. Sterker nog: bij erg hoge concentraties van
ziekteverwekkers in het bloed bekomt men vaak paradoxaal genoeg een
negatief testresultaat of een erg zwak gekleurd lijntje. Eens de
behandeling gestart, blijken de tests eveneens weinig behulpzaam. Zelfs
wanneer weken nadien de besmetting al lang onder controle is, blijven
sommige tests positief kleuren.
Ingewikkelde bijsluiters
Naast
de werking van de sneltests kan ook de vormgeving en verpakking volgens
de studie veel beter. Te ingewikkelde bijsluiters, onduidelijke
afleesschalen en onhandige pipetten: heel wat praktische problemen die
eenvoudig kunnen worden opgelost. Zo pleit Gillet ervoor dat de Europese
Unie en de Wereldgezondheidsorganisatie hun regels voor erkenning van
tests strenger maken. (belga/svm)
'Nieuwe' komeet met het oog waarneembaar begin 2013
'Nieuwe' komeet met het oog waarneembaar begin 2013
Wetenschappers hebben een nieuwe komeet ontdekt, buiten de baan van de
planeet Jupiter. Ze konden "C/2011 L4" bewonderen met een
Pan-STARRS-telescoop van op de Haleakala-vulkaan op Hawaii.
Momenteel zou de komeet nog zo'n 1,2 miljard kilometer van de
Aarde verwijderd zijn. In februari of maart 2013 zal de vondst met het
blote oog waarneembaar zijn, want dan nadert ze op 50 miljoen kilometer
van de zon en zou ze een maximale helderheid bereiken.
Vorsers hebben het over een nieuwe komeet die nooit eerder de binnendelen van ons zonnestelsel aandeed.
In het komende anderhalf jaar moet duidelijk worden hoe de komeet zal
reageren op de toenemende warmte van de zon, en zullen de
helderheidsvoorspellingen nauwkeuriger worden.
Iran heeft plannen om in de zomer een levende aap de ruimte in te
sturen, meldt het hoofd van de Iraanse ruimtevaartorganisatie Hamid
Fazeli.
De nieuwe raket met de aap wordt gelanceerd tot een
hoogte van 120 kilometer. Tijdens de onthulling van de raket verklaarde
Fazeli dat een ruimtereis met een groot dier een vlucht met mensen
dichterbij brengt. De eerste bemande ruimtevlucht staat volgens Iran
gepland voor 2020. Het land heeft al eerder kleinere dieren de ruimte
ingestuurd zoals ratten, schildpadden en wormen.
Het westen heeft
zorgen geuit over het ruimtevaartprogramma van de islamitische
republiek. Het is bang dat dit nucleaire kernkoppen kan voortbrengen.
Iran heeft dit echter herhaaldelijk ontkend. (anp/vsv)
Testen uitgevoerd door wetenschappers aan het University College van
Londen hebben aangetoond dat rendieren in het Hoge Noorden ultraviolet
(UV) licht kunnen zien. Hierdoor kunnen ze in het besneeuwde landschap
makkelijker voedsel en vijanden herkennen. Dat meldt de website van het
Engelse BBC News.
De testen werden uitgevoerd op het kadaver van een overleden rendier en
op een rendier onder verdoving. De onderzoekers onderzochten eerst of
ultraviolet licht door de ooglens van een rendier kon dringen. Toen werd
vastgesteld dat het mogelijk was, werden testen op het rendier onder
verdoving uitgevoerd. Daaruit bleek dat het rendier wel degelijk
reageerde op prikkels met UV-licht.
Donkerder
De
onderzoekers geloven dat rendieren het UV-licht kunnen gebruiken om
makkelijk voedsel te vinden en natuurlijke vijanden te detecteren. De
vacht van onder meer wolven neemt UV-licht op, waardoor hun witte huid
in de ogen van het rendieren veel donkerer lijkt dan de sneeuw.
Hetzelfde geldt voor de korstmossen waar rendieren zich mee voeden. Door
de laagstaande zon worden dieren zonder UV-zicht veel makkelijker
verblind. (sg)
Laboranten kunnen aan bloedstalen zien of iemand kanker heeft. Dat is te
danken aan een uitvinding van het VU Medisch Centrum in Amsterdam.
Uit bloedmonsters kunnen twee soorten geïdentificeerd worden:
hersentumoren en prostaatkanker. Dat bevestigde een woordvoerster van
het Medisch Centrum in het Nederlands Dagblad.
De nieuwe techniek zal pas binnen enkele jaren op grote schaal
toepasbaar zijn, maar het VU Medisch Centrum noemt het alvast "zeer
betekenisvol en veelbelovend".
Homeopathie werkt niet, blijkt uit een studie van het Federaal
Kenniscentrum Gezondheidszorg (KCE). Het KCE bestudeerde alle
internationale wetenschappelijke studies over homeopathie voor twintig
aandoeningen. Voor geen enkele aandoening vond het een onomstotelijk
bewijs van werking, schrijven verschillende kranten.
Het KCE raadt de overheid daarom formeel af homeopathie terug te betalen
via de ziekteverzekering. Het kenniscentrum acht het bovendien zeer
gevaarlijk als klassieke behandelingen worden uitgesteld of verhinderd
omwille van homeopathie.
Wat directe werking betreft, doet
homeopathie het nog slechter dan de drie andere alternatieve
geneeswijzen die het KCE al onderzocht: osteopathie, chiropraxie en
acupunctuur.
Wel is het volgens het KCE bewezen dat homeopathie
een sterk placebo-effect heeft: het werkt voor wie erin gelooft, ook al
kreeg die persoon een placebo. (belga/sam)
Britse wetenschappers hebben een stam in het Amazonewoud ontdekt die geen woorden heeft voor tijdsaanduidingen.
Wetenschappers van de universiteit van Portsmouth bestudeerden
acht weken lang de Amondawastam in Brazilië en ontdekten dat de
stamleden geen woorden hebben voor bijvoorbeeld concepten als week,
maand of jaar, maar wel een onderscheid maken tussen dag en nacht,
en regenseizoen en droog seizoen, zo schrijft de BBC.
Bovendien had niemand in de gemeenschap een leeftijd. In plaats
daarvan veranderen ze hun naam om hun levensfase en positie in de
maatschappij aan te duiden. Zo zal een klein kind zijn naam doorgeven
aan een pasgeboren broertje of zusje en zelf een nieuwe naam aannemen.
Volgens hoofdonderzoeker Chris Sinha is het de eerste keer dat
wetenschappers erin geslaagd zijn om te bewijzen dat tijd geen
universeel menselijk concept is, zoals eerder gedacht.
Professor Sinha, die zijn bevindingen in het vakblad Language And Cognition
publiceerde, zegt dat voor deze stam tijd niet op dezelfde manier
bestaat als voor ons. We kunnen nu met zekerheid zeggen dat er minstens
een taal en cultuur is die geen concept heeft van tijd als iets dat kan
worden gemeten of geteld, of waarover abstract kan worden gesproken.
Vrijheid
Dit betekent echter niet dat de Amondawa mensen buiten de tijd
zijn, maar ze leven in een wereld van gebeurtenissen in plaats van dat
ze gebeurtenissen ingebed zien in de tijd.
Voor deze gelukkige mensen is tijd geen geld, ze hebben geen
deadlines en niemand heeft het over volgende week of volgend jaar, zegt
Sinha. Je zou kunnen zeggen dat ze een bepaalde vrijheid genieten.
De leden van de Amondawastam kwamen voor het eerst in contact met de
buitenwereld in 1986, maar behielden hun traditionele manier van leven.
Sinds de elektriciteit en de televisie hun intrede in hun leven deden,
hebben ze de Portugese taal geleerd waardoor hun eigen taal met
uitsterven bedreigd is. (TE)
De onderzoekers denken dat de nog te ontdekken soorten zich vooral in tropisch regenwoud bevinden.
Zeker drieduizend soorten amfibieën zijn nog niet door de mens
ontdekt. Deze kikkers, padden en salamanders zouden kunnen uitsterven,
voordat ze ooit zijn onderzocht. Dat schrijven onderzoekers in het
wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the Royal Society B.
Volgens de onderzoekers moeten ook nog ongeveer 160 soorten zoogdieren
worden gevonden. We kennen inmiddels al bijna 5.400 soorten zoogdieren
en bijna 6.300 amfibieën.
De onderzoekers denken dat de nog te ontdekken soorten zich vooral in
tropisch regenwoud bevinden. Onder meer rond de Amazone in Zuid-Amerika,
op het eiland Nieuw-Guinea bij Indonesië en Australië en in het gebied
rond de rivier de Congo in Afrika zouden nog veel soorten te vinden
zijn.
De schatting is gebaseerd op de nog niet in kaart gebrachte
hectares land en op het aantal dieren dat tijdens eerdere expedities
werd ontdekt. De laatste jaren worden geen grote dieren meer ontdekt,
maar vooral veel kleine soorten. Onderzoekers bekijken daarom
tegenwoordig kleine delen bos heel grondig.
De wetenschappers
hopen dat de tropische wouden snel beter worden beschermd, zodat de nog
onbekende dieren niet op korte termijn uitsterven. Onderzoek naar
sommige soorten kan voor de mens zeer lucratief zijn. Zo bestond er een
kikker die de jongen in de maag liet groeien. Volgens de onderzoekers
had kennis van dit dier mogelijk oplossingen kunnen bieden voor mensen
met maagproblemen. De kikker stierf echter uit, voor het dier kon worden
onderzocht. (anp/adb)
Antibiotica hebben vele mensenlevens gered door schadelijke bacteriën te
bestrijden, maar het succes is ons naar het hoofd gestegen, en we
hebben ondertussen zo vaak en ook overbodig antibiotica gebruikt dat
steeds meer bacteriën er weerstand tegen ontwikkeld hebben, zodat ze
onverslaanbaar dreigen te worden. Momenteel sterven er jaarlijks al
25.000 Europese zieken aan een infectie met een resistente bacterie.
Infectiologe Inge Gyssens van de Universiteit Hasselt benadrukt met een aantal collegas in het medische topvakblad The Lancet
dat, ondanks de doorgedreven campagnes, de resistentie van bacteriën
voor antibiotica een onderschat probleem blijft. Reden voor de impasse
is onder meer dat de farmaceutische industrie te weinig onderzoek naar
nieuwe antibiotica doet, omdat de winstmarges daarvoor te klein zijn.
Ook dieren krijgen nog altijd te veel antibiotica om de strijd tegen resistentie efficiënt te kunnen voeren. (DD)