Deze blog toont U maar één pagina. De andere worden in een archief geplaatst. Door onderaan de pagina op één der pijlen te klikken kom je verder. Je kan ook een onderwerp in onderstaande inhoud aanklikken. Oudere publicaties worden nog regelmatig bijgewerkt.
Van alles wat... ... over de enige échte Ros Beiaardstad! Het wel en wee van Dendermonde, veel fotomateriaal en af een toe een vleugje humor in ons dialect!
Bent u in het bezit van fotomateriaal van alles wat met Dendermonde (geen deelgemeenten) te maken heeft, en wenst u dit op het blog te zien verschijnen? Aarzel niet en geef ons een seintje op jpmc@skynet.be.
Wij danken u bij voorbaat!
En... mocht u dit blog goedvinden, kan u in de linkerkolom een waardering geven (beoordeel dit blog).
09-06-2008
Liedjestekst...
We publiceren de liedjestekst 'Dië schuëne prouimentait' van Georges Dierickx. Het liedje wordt gezongen op de wijze van: 'Wij gaan naar Maxim'. Zelf hadden wij nog het genoegen om het liedje enkele keren te horen zingen door de inmiddels overleden Celina De Deyn, die jarenlang meespeelde in revues die in de stad werden gespeeld door ondermeer 'Kentering'.
Dië schuëne prouimentait, wéir zain èm zuë rap kwait Gedoën mè béize géive, de liefden ons jongk léive. Dem bloeddrik 't rommatis, ons laif is nor de sis 't is vèr a duët te schriëve, ik zeg dâ't tristeg is...
Mor in den tait wazze'k schuën en sjarmant, giën iën fillemstèir die was zuë galant. Mè-j-'n vodde en e stikske katoen 'rouge-baiser' ouëk ni vandoen. 'k Ouë-j-e léike zuë smal as 'n fles, 'k ouë ne gangk 'k was pessies em prinses. Zeg mô dit, zeg mô dat, mor ik zeg éir dad' aat wèrre tristeg is...
Twee afbeeldingen van volskfiguren uit een ver verleden. De eerste is Josephus Bernardus Bertin. Hij was een visverkoper die aan de Greffelinck woonde en later verhuisde naar de Molenberg. Hij had als bijnaam Jef de Kalle. We vonden omtrent deze persoon het volgend gedichtje weer: Jef de Kalle, gingk nor Halle, mè ne stok, vèr ni te valle...
De tweede Dendermondse figuur is Noesje. Volgens verhalen slenterde hij regelmatig in de stad rond en stonk hij uren boven de wind. We tonen een detail uit een schilderij van Louis Jacobs.
In navolging van onze bijdrage over '100 jaar Werk van den Akker' (4.6.2008) tonen wij u nog enkele recente beelden van percelen gelegen aan het Krijgem.
Ge maugt er vâ zegge dâ ge wiltj, mor op ons pompiers doër mauge me fiër op zain. Ik èm ier van de wéik isj zitte kaike nor diën artikkel van den istoriek, awèl sjapau, ik wist ni dad' ons pompiers al zuë langk bestonte. Van die-j-iëste zèlle d'r van tien ni véil nimme bèi zain nowô. Vroeger wirt er al gemakkelaik isj gezèit dâ 't "bierpompers" woëre, mor ze moete zéir toch attait geriët stoën aster iet véire valt! Ik zâ nâ ni zegge dâ die mènsje nikker gië gellas bier dringke nowô, dad' uërde mè van dem balange ni zegge. D'n iëne zal uëk al isj em pintsj miër dringke as den andere, gelèk as auveral. Mor 'k zouë toch wel isj wille zègge dâ ze toch véil lawait moëke as ze moete bouiterèin vèr 't iën of 't ander. Mor ik èm mè loëte waismoëke dâ ze dâ doen vèr éir niev' ottaus te loëte zien... Of dâ 't woër is of ni, dâ wéite'k ni zènne. Vandoëg is't nor 't schaintj barbekjoe in 't arsenoël op 't Vèstsje. Dâ ze mor oppasse dâ die sirk d'r ni-j-im brant schitj... Mor allâ, de pompier moete ni vèir rèin as dâ véirevalt nowô. Ze zouën allènsj gië lawait moete moëke want ze zain d'r derèkt!
In de Kerkstraat tegenover het Kerkplein staat het Sint-Vincentiusinstituut dat in 1856 gesticht werd. We tonen u een beeld van 1922 en een tweede van vandaag.
Vandaag, zondag achtste juni van het jaar duizend negenhonderd twee en vijftig, doet de eeuwenoude Ommegang van het Ros Beiaard voor de derde maal deze eeuw, zijn ronde in de aloude en goede stede Dendermonde. Gij vreemdeling, die deze lage gronde betreedt, weet dat ons in de loop der tijden geen onheilen zijn gespaard gebleven. In elke eeuw hebben onmeedogende vijanden het volk van deze grond bloedig geslagen. Maar telkens heeft het zich weder opgericht en zijn vrijheidszin, zijn gehechtheid aan zijn grond en aan zijn schone tradities, met geestdriftige ontroering uitgezongen in de beroemde Ommegang van zijn Ros Beiaard. En Gij, volk van Dendermonde, zie, hier komt uw Ros, fors en hoog, en lenig tegelijk, bereden en gemend door de vier trotse Heemskinderen, geboren uit uw bloed, gegroeid in de schaduw van uw belfort. Zie, het Ros treedt naar de Markt, en daar is nu alles verenigd wat het symbool vormt van uw fiere wilskracht, van uw moed, van uw overwonnen smart, van uw vrijheidsliefde, van uw samenhorigheid. Op deze blijde dag treedt Gij uw nieuwe toekomst tegemoet.
Vandaag, precies 56 jaar geleden had de Ommegang van 1952 plaats. We tonen enkele beelden. Het was op dat ogenblik reeds 22 jaar geleden dat het Ros Beiaard zijn ronde had gemaakt in de stad. Om die reden bleek er een sterke volkwil te zijn ontstaan. De officiële reden van de Ommegang zou het 500-jarig bestaan van het stadhuis zijn geweest...
Dit weekend houdt de Gewestelijke Brandweer van Dendermonde opendeurdag. Een unieke gelegenheid om een tweetal foto's te laten verschijnen uit het verleden.
Vlnr. Brandweercommandant Achiel Van Driessche (+), Adjunct-politiecommissaris Spanoghe en Luitenant Eugène De Decker (+) op zoek naar de oorzaak van een grasbrand.
Luitenant Alfons Quisquater (+) en korporaal August Gijssels tijdens een oefening. Quisquater zou later de leiding van het korps overnemen als Kapitein-Dienstchef.
Waar vroeger de Sint-Blasiuskliniek was gesitueerd zijn thans ingrijpende werken aan de gang voor de nieuwe stadsbibliotheek. We tonen twee beelden: op de bovenste foto het Sint-Blasiusgasthuis in de vijftiger jaren van vorige eeuw. De foto onderaan toont een beeld van vandaag...
Georges Dierickx schreef naast zijn idioticon van het dendermonds ook nog een boek met als titel "In 't Geloëzen Euske of 't Kwintet der Girondijnen", een Dendermondse Zotternij. Het handelt over een handvol gewone stervelingen die regelmatig samenkomen in hun stamkroeg "In 't Geloëzen Euske" (Het Glazen Huisje). Een aantal teksten zijn in het Dendermonds dialect, andere dan weer in het 'burger-Dèrremons' en in het AN. Het is een aaneenschakeling van dagelijkse dingen die gebeuren, laat ons zeggen 'zo uit het leven gegrepen'... Het boek is verlucht met talrijke originele en onuitgegeven illustraties van Hugo D'Haen.
Het blijft de vraag of ons aller trots, het ros Beiaard nog lang zal gestald staan aan de oude Infanteriekazerne aan de Kazernestraat. Eind vorige maand bereikte ons het bericht dat de kazerne zou verkocht worden. Nieuws dat wel een deel van de bevolking van Dendermonde bezighoudt. Krijgen we nog een verhuis voor de Ommegang van 2010?
Nu we het even over een verhuis hadden... Herinnert u zich nog de gedwongen verhuis van het Peird van de Sint-Rochusstraat naar de kazerne... Velen vonden dit niet erg, uiteraard niet, ze konden het Ros nog maar eens aanschouwen zonder te moeten wachten op een Ommegang. Onderstaande foto tont ons een beeld op vandaag van de plaats waar ooit het magazijn stond waar het Ros en de Reuzen waren gestald. Zoveel jaren geleden was de verhuis nochtans dringend...
Beperkte historiek van het Stedelijk Brandweerkorps.
Op 25 november 1862 keurde de gemeenteraad het oprichten van een vrijwillig brandweerkorps goed. Het zou echter nog tot 2 juni 1865 duren vooraleer een korps wordt geïnstalleerd. De eerste bevelhebber was Luitenant Edouard Bouwens, die ook de functie van stadsarchitect uitoefende.
De brandweermannen waren vrijwilligers die tekenden voor minstens 5 jaar, hun diensten waren onbezoldigd.
In 1877 werd eengewapend vrijwillig gemeentekorps opgericht en de diensten van de pompiers werden toen wel vergoed. Het korps telde toen 5 officieren waaronder de kapitein-bevelhebber. De gehele bezetting bestond uit zon 60 leden. Op het einde van de 19e eeuw diende men een wachtlijst aan te leggen gezien de veelvuldigde kandidaturen om toe te treden tot het korps.
Het ging steeds maar beter met het korps. Verslagen leren ons dat er per jaar ongeveer 20 oefeningen werden gehouden.
Lang voor de brandweerwagens hun intrede deden beschikten de pompiers over zogenaamde sapeurkarren. Deze waren voorzien van een pomp, een ladder, emmers, schoppen, bijlen en spuitslangen. Het eerste arsenaal was gevestigd onder het stadhuis. Later kwam er een gedwongen verhuis naar de benedenverdieping van het Vleeshuis, waar op dat ogenblik op de eerste verdieping ook de muziekschool was gevestigd. Later zou de brandweer opnieuw een onderkomen krijgen in het stadhuis.
In 1880 werd het vijftienjarig bestaan gevierd. Het stadsbestuur voorzag een subsidie voor de feestelijkheden. Een banket op het stadhuis sloot de feestelijkheden af.
In 1911 kreeg het korps een (mobiele) ladder die door de Dendermondse nijverheidsinstelingen was bekostigd. WO I maakte een einde aan deze glorieperiode. Het uitbreken van de oorlog zorgde ondermeer voor het uitstellen van de feestelijkheden rond het 50-jarig jubileum. De feesten hadden plaats in 1922!
De werking van het korps onder de oorlog is beschreven in het boek Brandbestrijding te Dendermonde, te raadplegen in de stedelijke bibiliotheek.
Het korps op de Grote Markt midden de dertiger jaren van vorige eeuw. Kort na de Eerste Wereldoorlog poseren ondermeer Adolf Vergaelen, Henri Calbrecht, Jozef Van Nieuwenhuyse Maurice Maes, Jozef Vergaelen, Nestor Ducaju, ...
Het korps zou vanaf 1920 moeizaam weten te herrijzen na de oorlogsperiode.
In deze periode werd ook uitgeweken naar een arsenaal in de Kazernestraat. Zowat een jaar later werd nog maar eens verhuisd naar de kazematten van Bastion 8 aan het Sas. In 1928 werd de brandweerkazerne aan de Kerkstraat in gebruik genomen.
De vroegere brandweerkazerne aan de Kerkstraat
Men beschikte toen over een autopomp. In 1933en 1939 werden een tweede en derde voertuig aangekocht.
WO II zorgde weer voor een grijze periode, dus ook bij het stedelijk brandweerkorps.
Nadien kon men weer spreken van verbetering en de vernieuwing was zelfs niet meer te stuiten.
De zestiger jaren brachten een tijdperk van doorgedreven modernisering. Vooral het wagenperk werd gevoelig uitgebreid. In 1961 was er ondermeer de aankoop van de Magirus-ladder (32 meter).
Theo Pieters en José De Corte bij de 'Kleine Dodge'
Bij de eerste fusie in 1972 werd het Dendermondse korps versterkt door het korps van Sint-Gillis. De tweede fusie in 1977 bracht ook de korpsen van Baasrode en Oudegem als versterking.
Het korps kende op dat ogenblik een zeer goede reputatie, zoals dat nu nog het geval is.
Sedert januari 1980 werd ook de ambulancedienst 900 (nu 100) van het stedelijk ziekenhuis voor een deel verzorgd door de stedelijke brandweer.
In 1988 werd het nieuwe arsenaal aan de Oude Vest in gebruik genomen en thans is er sprake van dat ook dit onderkomen nog zal worden uitgebreid.
Binnenkort brengen wij nog fotomateriaal van ons stedelijk brandweerkorps op dit blog.
Enkele momentopnamen van een plezante avond in (het ondertussen verdwenen) Café 't Moleken aan de Franz Courtensstraat...
Briek Eeckeman geeft een serenade voor KAVD (zie kepie). Dergelijke kepies in de kleuren paars-blauw werden gedragen door het muziek van KAVD (met toendertijd Gustje Mestdag).
Vlnr. Briek Eeckeman, Peter Van Hoyweghen, Jempi en Mario Van Damme.
Een serenade door Rudy (Richard) Audenaert en Jempi aan Alice Devos.
Een gekend figuur in onze stad in het verleden was zeker Georges Moens. Een eenvoudig mens met een hart van goud! Gedurende ettelijke jaren zag men Georges in het stadsbeeld met zijn paard en kar. Hij stamde af van één der oudste Dendermondse vrachtvoerdersfamilies. Georges hield van zijn paarden, zij waren zijn grootste bekommernis. Eender onder welke omstandigheden hij thuis arriveerde, het eerste wat diende te gebeuren was de paarden "hun bestel" geven. Georges was als het ware met een paardencomplex geboren. Dag en nacht werkte hij voor heel wat firma's uit de streek. Toen men hem ooit vroeg waarom hij zich geen kamion aanschafte kwam er prompt een steevaste 'neen' als antwoord, omdat hij niet buiten de paarden kon.
Goerges was om geen frats verlegen en de verhalen die hij vertelde waren steeds met humor doorspekt. Hij had een massa vrienden, 'makkers' zoals hij ze noemde. Velen zullen zich samen met mij nog zijn typisch gebaar herinneren... Georges knelde de neus tussen wijs- en middenvinger van de rechterhand en vroeg toen: "Ejje mè ni-j-ewwâ vier?". Ook typisch voor hem was dat hij iedere man 'meester' noemde. Of hij de mannen die hem goeiedag zegden kende of niet, op het 'Dag Georges' volgde steeds een 'Dag miëster'... In het straatbeeld zag je hem op zijn kar zitten in amazonehouding, steeds links en rechts alles gadeslaand. In zowat alle Dendermondse stoeten, groot en klein zag je Georges Moens een wagen, getrokken door zijn paard(en), begeleiden. Jarenlang was hij ook voerder en begeleider van de 'corbeillard' (lijkkoets). Georges liet zich dan soms ontvallen dat 'hij weer iemand naar Appels moest voeren'...
Je zag hem meestal met een 'klak', maar als het nodig was droeg hij zijn hoed. Soms was hij verplicht met of tegen de zin een 'historisch' hoofddeksel te dragen voor bepaalde "kwesties" in één of andere stoet, en dat moest dan ook maar!
Er zijn heel wat anecdoten omtrent deze persoon, waarvan wij er één u niet willen onthouden: op zeker ogenblik vertoefde Georges aan het Stationsplein in café Regent, toendertijd gehouden door de gezusters De Cock. Het paard 'Juul' stond buiten in het gespan geduldig op zijn baasje te wachten. 'Juul' had om de één of andere reden "iets voor"... Het paard vertoonde een erectie... Toen Georges dit vanaan de toog opmerkte richtte hij zich tot enkele klanten die juist het café binnenkwamen en zei: "Mènsje, den dië die dâ d'r ouitgetrokken éit, kan mor zien datten dâ d'r vedrom instèkt uëk!"...
Georges Moens overleed in 1969. Dat hij geliefd was in zijn stad kon men duidelijk merken op zijn uitvaart. Een massa 'vrienden' en 'makkers' betuigden hun rouw bij het heengaan van deze volksfiguur.
Georges Moens (centraal beneden op de foto) als begeleider van de Stedelijke Prinsenwagen in de carnavalstoet van 1955.
Afbeeldingen van de Sint-Rochusstraat. Niettegenstaande het tijdsverschil valt het op dat de woning (1e aan de linkerzijde) nog steeds hetzelfde beeld geeft.
Beelden van de Dender achter de huizen van de Greffelinck aan de linkerzijde en aan de andere zijde van de Sint-Jorisgilde. Het tijdsverschil laat zich hier enigszins wel merken...
Het weekend van 7 en 8 juni 2008 is er traditioneel de 'Opendeur' bij de Stedelijke Brandweer. Men kan er ondermeer terecht voor demonstraties en rondritten voor de kinderen met een brandweerwagen. Hongerige magen kunnen gespijsd worden want de pompiers houden barbecue. Wij komen deze week nog terug op de Stedelijke Brandweer met een beknopte historiek, want de Dendermondse spuitgasten kennen een belangrijke historiek.
Een beeld dat velen zich nog zullen herinneren... Aan de 'de Bruynkaai' bevond zich het haventerrein waar twee matalen kranen stonden opgesteld waarmee vooral steenkool en bouwmaterialen gelost werden. In 1978 werd beslist het stedelijk havenbedrijf op te doeken doodrdat de werking van de haven door de geschiedenis niet zo gunstig evolueerde.
Een beeld in de buurt van de haven doch van veel vroeger: de Veerstraat. Het betreft hier een opname van rond 1935. We kijken in de richting van de Scheldestraat (thans Franz Courtensstraat). In vroeger tijden telde deze straat heelwat herbergen en zelfs enkele danszalen. In 1910 waren de uitbaters ondermeer de weduwe Bernardus, J. De Ridder, R. De Stobbeleir, E. Hermans, weduwe Mertens, R. Michiels, A. Neefs, weduwe Picquer, E. Roels, H. Spanoghe en L. Van Praet. In 1943 had men in de straat o.a. volgende herbergen 'Den Blak', 'Atlanta', 'Café Gent', 'Café Berlare', 'Sleepdienst', 'De Haven', 'Café Frituur', Café Appels', Café Bertos' en 'Den Atlas'.
In 1948 behoorde de straat tot de 1e wijk - 2e serie met als wijkagent Petrus Van Den Broeck en hielden ondermeer volgende personen een herberg open: Benoit Lievens, Florent Michiels, Vermeirssen, Frans de Jonge, Honoré Geussens, Oscar Van Damme, Alfred Van Hoorebeeck, Frans De Loof, Clestine Cleemput, Louis De Donder, Constant Van De Meersche, Felix Vergult, Frans Lievens en Joseph Van Den Bossche. Een telling door het stadsbestuur in opdracht van de overheid leert ons dat er in dat jaar in Dendermonde 181 herbergen waren gevestigd en dit voor een bevolking van 9328 inwoners op dat ogenblik. Een kleine berekening geeft als resultaat dat er 1 herberg was per 51 inwoners! De aanleg van de Noordlaan heeft deze buurt sterk doen wijzigen.
Wij ontvingen volgende reactie van Jern Vermeiren: Even ter verduidelijking dat café "sleepdienst" eigenlijk café De Donder heette en werd uitgebaat door Louis De Donder en Marie Pieters. Dit weet ik doordat dit het café was van mijn overgrootouders en ik nog wel over enkele foto's beschik.
De naam De Donder komt later nog weer in een café in de Veerstraat. In de vijftiger en begin zestiger jaren was aldaar ene caféhoudster Jeanneke De Donder. Het café was gevestigd op de hoek van de Veerstraat en het 'Stontstroitsje' aan de toenmalige Bond Moyson. Later verhuisde de uitbaatster naar een andere locatie in de Veerstraat. Ook daar hield zij een drankgelegenheid open (later café RTT en thans een krantenwinkel).
Het goedgeaard karakter van de Dendermondenaars laat zich steeds voelen ten overstaan van die van Aalst, niettegenstaande wij hier al eeuwenlang weten dat die van Aalst kwaad zijn. Maar dat laten de Kopvleesfretters niet aan hun hart komen! Op 30 mei 2010 worden de Ajuinen weer in de gelegenheid gesteld om iets uniek te beleven. Wij begrijpen dat de jaarlijks weerkerende 'cavalcade', met op kop het 'Balatumcorpus' wel degelijk begint te vervelen... Geen nood, beste Ajuinen, de Ommegang komt eraan! Vaak wordt beweerd dat hoegenaamd niemand van Aalst belang stelt in het fiere Dendermondse Ros, doch niets is minder waar! Zowel in 1975, in 1990 als in 2000 hebben wij persoonlijk het tegenstelde kunnen vaststellen. Telkens op de dagen van de Ommegangen waren heel wat Aalstenaars in onze stad aanwezig, zelfs al op de algemene repetities daags voor de grote dag. Zij aanschouwden het 'Peird' en verbleekten. Zij werden zelfs helemaal benauwd en stil toen het aan hen passeerde... Het was uit met kwinkslagen en cynische opmerkingen. Enkel nog eerbied en stille berusting. En dat zal in 2010 niet anders wezen. Alweer zullen vele Aalstenaars het Ros aanschouwen in al zijn eer en glorie, in al zijn schoonheid... Dendermonde wordt alvast op die dag weer grootser terwijl in Aalst sommigen tenonder gaan van pure nijd. Maandenlang zullen ze weer lopen piekeren... Begrijpe wie begrijpe kan, maar ja... 'Oilsjt, ajoin en bier mè schoim'... Wat wil je dan?
Wil je contact nemen met de blog voor het sturen van een foto, het geven van informatie of het vragen om inlichtingen, stuur uw email via het voorziene vak hieronder. U kan ons helpen bij de identificatie van personen. Herken je iemand dan vernemen we dit graag met een email.
