Deze blog toont U maar één pagina. De andere worden in een archief geplaatst. Door onderaan de pagina op één der pijlen te klikken kom je verder. Je kan ook een onderwerp in onderstaande inhoud aanklikken. Oudere publicaties worden nog regelmatig bijgewerkt.
Van alles wat... ... over de enige échte Ros Beiaardstad! Het wel en wee van Dendermonde, veel fotomateriaal en af een toe een vleugje humor in ons dialect!
Bent u in het bezit van fotomateriaal van alles wat met Dendermonde (geen deelgemeenten) te maken heeft, en wenst u dit op het blog te zien verschijnen? Aarzel niet en geef ons een seintje op jpmc@skynet.be.
Wij danken u bij voorbaat!
En... mocht u dit blog goedvinden, kan u in de linkerkolom een waardering geven (beoordeel dit blog).
13-12-2009
Vanonder de stèirt van 't Pèirt...
Ter gelegenheid van de Ros Beiaardommegang van 28 mei 2000 werd door de NV Agora een reclamebrochure uitgegeven waarin het Peird centraal stond. De tekeningen bij de advertenties waren van Jo (Spikke) Spanoghe, Stefaan Roels, Yo Quisquater en van Pirana. De teksten in het dialect waren van Piër van Tatjes.
Voorblad van de brochure.
Advertenties van inmiddels verdwenen handelszaken.
Schooljaar 1993-94 - 5de leerjaar A van het Koninklijk Atheneum
Jorne ANNEMANS Kristof BEECKMAN Preben BOEREWAERT Davy BORMS Guy BULTEEL Debora DE BONDT Kevin DE HAUWERE Nick DE KEGEL Kim DE LEEUW Derya DE MAN Els DE SMEDT Kimberley EECKHOUDT Ronald EVENEPOEL Ellen GOOSSENS Joost HAEGEMAN Nymfa MEIRLAEN Barry MINNEBO Agnieszka ORLOWSKA Lesley PEELEMAN Vincent RUMES Kim SAERENS Kevin SCHELLEKENS Kristof SIGIN Wesley SIGIN Christophe VAN DEN BROECK Wendy VAN HAUT Niels VAN MALDEREN Benny VERDICKT Isabel VERHAEGEN
Leraar R. DE ROOVER
Schooljaar 1993-94 - 6de leerjaar A van het Koninklijk Atheneum
Lerares I. ROBBRECHT-DE HAUWERE
De foto werd van het blog verwijderd door het feit dat wij een mail ontvingen van iemand die op de foto stond en vond dat daardoor de privacy werd geschonden, en misschien niet zo prat gaat op het schoolverleden...
Wij publiceren de inhoud van de mail:
Geachte,
Onlangs ben ik tot de conclusie gekomen dat u zonder toestemming een klasfoto online hebt gezet van het Koninklijk Atheneum te Dendermonde. U heeft het blijkbaar niet nagelaten de namen te vermelden van de mensen op de foto. Nochtans heeft u bij mijn weten op geen enkel ogenblik contact opgenomen met de betrokken personen om hun toelating hiervoor te vragen.
Het gaat om de volgende foto: XXXXXXXXXXXXXXXX
Aangezien ik dit in geen enkel opzicht kan goedkeuren en ik dit, zowel persoonlijk als wettelijk, beschouw als een inbreuk op mijn privacy, eis ik dan ook dat u deze foto en de verwijzing naar mijn persoon binnen de twee weken offline haalt. Indien u dit weigert zie ik mij dan ook genoodzaakt verdere stappen te ondernemen.
Winterlandschap... We zien duidelijk in de verte de Onze-Lieve-Vrouwekerk (links met toren), het torentje van het gasthuis (rechts) en het justitiepaleis (centraal)...
We herkennen onder meer Gaston De Pauw, Achilles De Pauw, Emiel Verhofstadt, Georges De Smet, Robert De Smet, Benoit Michiels, Pierre Verstrepen, ... De Deyn, Louis Roef.
George Lewis (klarinet) met de Cotton City Jazzband in Honky Tonk in 1966. We herkennen onder meer Jacques Cruyt (trompet) en Romain Van Driessche (trombone).
In 1952 bedachten de Aalstenaars een plan om het Ros Beiaard te kapen. Niets werd aan het toeval overgelaten: een Aalstenaar had zich zelfs voordien in het stadsmagazijn aangemeld als journalist en maakte er fotos.
De bedoeling was dat op de dag van de kaping tientallen Aalstenaars Dendermonde zouden inpalmen. De huisbewaarder en zijn vrouw zouden zonder geweld op een stoel worden vastgebonden en voor het doorstane leed zouden ze vergoed worden met twee briefjes van duizend frank en twee flessen champagne.
Met een tientonner zou het Dendermondse Ros naar Aalst vervoerd worden. Enkele boomstammen moesten de achtervolgers de weg versperren.
Dendermonde, op de hoogte van dit plan, zou bij de kaping het pleintje vóór de Vismijn afsluiten. Een twintig politieagenten - onder het geroep Het Ros Beiaard wordt gestolen! - zou met de hulp van honderden Dendermondenaars, die op dat ogenblik op de Grote Markt verzameld waren om er de koorddansers te zien, de Aalstenaars omsingelen. Die zouden dan op blote voeten naar de politiewacht worden gebracht.
Maar zowel het plan van Aalst als dat van Dendermonde viel in duigen, want de chauffeur van de Dendermondse vrachtwagen die de uitgang van de Vismijn moest afsluiten, was te ijverig en reageerde te vroeg.
Naar aanleiding daarvan schrijft Kalleke Step (pseudoniem van Marcel Daman) volgend artikel:
Awel, mè da goe weer van de moind April zelle de vroege patatte zeker goe gelikt zijn. Moe d ajuine nog beiter. Wa peize die manne van Oilst na, damme hier nie anders as ajuinsaus freite? Da was nogal isj iet gepasseirdege Zoeterdag hei, op de Kuurnoerd. Noga wel da Prudens van Doise, die nog da lieke van t Ros Beijoerd hee helpe mee moeke, doer nimier stoet of hij hui zanne lange frak uitgeschoute. Wat hemme die snotneuze van Oilst nie gepeisd? De manne van t kommeteit van t Peird zijnder vanonder getrokke om veir den Hollandse radio t lieke van t Peird te goen zinge, en na goeme ze ne kier doen verschiete teige dasse thuis komme? Ons manne zijn slimmer as da, zelle labbekakkers van Oilst, z huien t al lank beet. t Was hier anders nogal ne stermluup en stinke dat t hier dee; k zeg, alla, is da na den Denjer à propos dien hemme d Oilsteneirs uuk nor de knoppe g holpe moer nieje, da was van die ajuine, want der was hier en doer al ne rotten bij. Z hemmen zeker gepeisd, in Deiremonde heet de poliese toch giene schunen ottou gelek as dieje van Oilst, en t zijn doer toch ammoel moer stomme boere, wij zelle mè da peird ne kier goen lupe; doerbij de poliese die zit toch op heer gemak op de Mert noe de kuurdelupers te kijke. Moer ze woere der neivest, want ons poliese is na wa rapper as in den tijd van Stikke van flesse. Doerbij doer moe gien poliese zijn as t veir Peird is, want de manne op joere zuien er nog d iesten op geklopt hemme as t moest zijn. k Stond oen de Trekmoetsj op de Kurenoerd en k was zjist beizig mè mij geried te moeke om e poer van die ajuine te pelle, en wel verdoure, in iene kier ziene k neffest mij den Dert van ouver d Abdij mè zan eirremen oen t sloege. k Zeg alla, da zijn toeren hei? Wacht, zeit den Dert, k hem na gienen tijd, en hij begost te roepe noer Oilsteneirs Van ons Peird blijve, ajuinefretters. k Riskeirdege mij nog en bitje mier talve de Kurenoerd zjist op t moment dat de sjandeirmarie beizig was mè heer veloos teige de geivel van de Vlasblom te zette. Doermei zage d Oilsteneirs dat t serjeus begost te werre en ze ginge lupe. Moer k had toch nog iene te pakke. k Hem niks gedoen, zei dien Ajuin. Alleman kan da zegge, zei k, ten moete ni goen lupe. t Is serjees, zei die loebas, t is toch mijn fout ni, t is den berremiester van Oilsjt die t ons opgestouke heit. Lotj mij moer a papiere zien, zei k, woer zijde geboure en hoe heetj a vraa? Alla, zeit hem, moe je na zuveil ambras moeke veir da Peird. Dieje kop is toch moer van pennelatte en margerinebakskes. Allei, rap, lourejas, zei k, lotj isj zien wattatter in a valiske zit. En wette wa da k uit da valiske huildege? Ninieje, gien ajuine, moer en kuurde, een briefke van duzed frang en een fles sjampanje. En op de kuup toe val ni omveir e visitkoertje van iene van t kommeteit van t Ros Beijoerd!
k Zag direkt dat e vals was. Joat, zei dien Ajuin, t is vals.
Awel, zei k, das na kier ghiel Oilsjt, awo, in eiere karnaval lupte mè da vals ros beijoerd van Sindjillis en na probeirde mè valse papiere oen t echt te geroeke.
Allei, zei k, mokt dagge weg zijt, moer geif die fles sjampanje moer hier, want ge zuidt ze kenne loet valle, en t zui zonde zijn.
Deze congregatie werd rond 1663 gesticht te Dendermonde waar het eerste klooster een toevluchtsoord was voor oude vrouwen. Tijdens de Franse omwenteling werd het klooster afgeschaft en tot krankzinnigengesticht ingericht. Later zullen de zusters Maricolen ook nog op meerdere plaatsen actief worden in het onderwijs. Op 28 december 1848 richtten de zusters Maricolen van Dendermonde te Lede een gesticht op, waar zij zich toewijdden aan de verpleging van geesteszieken. Het gesticht droeg de naam Maison de Santé, wat later werd vertaald in "Gezondheidshuis". Rond 1850 vestigen de zusters Maricolen het hoofdhuis in de Brusselsestraat te Dendermonde waar ze een pensionaat uitbouwen. Na de oorlog 1914-1918 wordt dit internaat omgevormd tot het huidige rustoord Mariatroon.
Meer historiek
Rond 1202 werd binnen de muren van het Sint-Blasiusgesticht in Dendermonde gestart met de verzorging van zieken, arme bejaarden en krankzinnigen. De genezing van zieken was in deze periode vrij eenvoudig van opvatting: wat van buitenaf binnenkwam, moest men terug naar buiten krijgen. Het is in deze context dat men onder invloed van het geloof met duivelsuitdrijvingen ging werken. Vooral omdat men overtuigd was dat de zieken bezeten waren door de duivel.
Op 19 maart 1663 stichtten Anna Puttemans (een vrome begijn uit Dendermonde) en Pater Herman a Sancto Norberto (een jonge onderprior van de karmelieten) "een familie van vrome jonge dochters". Deze kende vrij vlug succes met als gevolg dat op andere plaatsen nog "families" werden gesticht. Deze stichtingen kwamen tot bloei in Antwerpen, Brugge, Deinze (vroeger Gent), Landen, Leuven en Staden. Hieruit ontstonden later de Zusters Maricolen.
Het was ook de periode dat de steden groter werden en daardoor ook meer hun stempel konden drukken op de stedelijke inwoners en hun leefomgeving. Men ging onder andere de krankzinnigen opsluiten in zogenaamde dolhuizen. In Dendermonde oordeelde de stedelijke overheid in 1700 dat het noodzakelijk was de gevaarlijke krankzinnigen te verwijderen uit het gasthuis en ze onder te brengen in een dolhuis.
Medicatie bestond nog niet, zodat men zich behielp met de middelen die men had. Men gebruikte dan maar dwangmiddelen en opsluitingen in een kelder was schering en inslag. Tegen deze vaak erbarmelijke toestanden kwam stilaan protest. In Engeland was reeds vanaf 1750 een kentering merkbaar. Dit kan beschouwd worden als een voorloper op de grote veranderingen rond de jaren 1800. William Cullen (1710-1790) zal als eerste een systematische classificatie opmaken van alle ziekten, waaronder de geestesziekten. Het gevolg hiervan was dat de geestesziekte in de geneeskunde werd opgenomen.
Op het einde van de 18de eeuw werd, onder invloed van de Franse bezetter, het klooster van de zusters Maricolen afgeschaft en werden de gebouwen toegewezen aan de Burgerlijke Godshuizen. Mede hierdoor besloot het Dendermondse stadbestuur in 1804 er een krankzinnigengesticht in onder te brengen. Aan de Dendermondse stadsarchitect Joannes Baptiste Segers (1751-1833) werd opdracht gegeven om dit tot een goed einde te brengen. De zusters Maricolen stonden in voor de verpleging.
Eénmaal verlost van de Franse bezetter behoorden we tot het Koninkrijk der Nederlanden met Willem I als koning. Het was mede door hem dat op 14 mei 1829 de zusters Maricolen een wettelijke erkenning kregen van hun congregatie.
Met het aantreden van Dr. Guislain in 1835 als hoogleraar fysiologie aan de Gentse universiteit vangt een nieuwe fase in de krankzinnigenzorg aan. In 1837 werd zelfs de leeropdracht van Dr. Guislain uitgebreid met hygiëne en de geschiedenis van de geneeskunde. Hij introduceerde dit laatstgenoemde vak in België en hechtte er veel belang aan. Kort daarna verschenen van zijn hand twee belangrijke werken waarin hij de regering opriep om maatregelen te nemen ter verbetering van de geesteszieken. Tussen deze twee werken diende Pierre-Adrien Blomme (1781-1877) een voorstel in bij de provincieraad om subsidies te geven voor het oprichten van krankzinnigengestichten te Gent, Oudenaarde, Sint-Niklaas en Dendermonde.
Op 18 juni 1850 werd de wet op de behandeling van de krankzinnigen gestemd en bekrachtigd in Kamer en Senaat. Ten gevolge van deze wet werden alle instellingen onder regeringstoezicht geplaatst. De bestaande inrichtingen dienden een officiële goedkeuring aan te vragen. Omdat de eisen nu hoger kwamen te liggen voor onder andere een gezonde omgeving, de indeling van de zieken volgens geslacht en aard van hun ziekte, een aangepaste medische en algemene verzorging, nam de kloostergemeenschap van de zusters Maricolen een initiatief. Zij bouwden een nieuw klooster in de Brusselsestraat te Dendermonde, op de plaats waar vroeger de Brigittinessenabdij gelegen was.
In 1850 betrokken zij het nieuwe klooster. In hun prospectus van 10 december 1850 prezen ze hun nieuwe krankzinnigengesticht aan, dat voldeed aan de nieuwe wet van 18 juni 1850.
Ondertussen openden de zusters in Sint-Agatha-Berchem een bijhuis waar aan onderwijs werd gedaan. In 1902 werd dit bijhuis gesloten.
In het oude stedelijke krankzinnigengesticht te Dendermonde vervingen de Broeders van Liefde de zusters Maricolen. De gebouwen bleken echter totaal ongeschikt zodat de Burgerlijke Godshuizen zich verplicht zagen alles zo vlug mogelijk in orde te stellen met de nieuwe wetgeving. Johannes Beeckman, stadsarchitect van Dendermonde, werd hiervoor aangesteld.
Het financiële plaatje bleek te groot te zijn om nog maar te zwijgen van de problemen van inrichtende aard. In 1866 beval de overheid de sluiting van de instelling. In 1867 werden de gebouwen verkocht aan de Staat, die het de volgende jaren zou voltooien en uitbreiden tot krijgshospitaal.
De tickets voor de repetitie en de apotheose van de Ros Beiaardommegang zijn de deur uit! Velen voelden zich geroepen om aan te schuiven, ondanks de barre weersomstandigheden tijdens het afgelopen weekend.
Zowat een uur nadat de laatste tickets verkocht waren, prijkten ze al op het wereldwijde net tegen - wat had je gedacht? - woekerprijzen. Misschien niet zo'n goed idee, als je weet dat de wetgeving omtrent ticketverkoop via het net goed wordt opgevolgd... Vandaag vinden wij op het internet nog enkel 'zoekertjes' met de vraag naar tickets... We publiceren enkele voorbeelden:
Dringend op zoek naar 2 tickets voor de generale repetitie van het ros beiaard op zaterdag 29 mei wil er goede prijs voor betalen !
Ik ben op zoek naar 8 tickets voor de generale repetitie van de
ros beiaardommegang op zaterdag 29 mei 2010
Ik ben dringend op zoek naar min. 5 tot 12 tickets voor de generale repititie
van het Ros Beiaard op de Grote Markt te Dendermonde op zaterdag 29 mei 2010!!
Wie van jullie kan mij hierbij helpen of weet iemand. Ik stond zelf aan te schuiven maar de tickets
voor zaterdag waren al uitverkocht.
Aan de reacties, te lezen in verschillende kranten, waren toch een aantal mensen misnoegd. Zij die naast de gegeerde tickets grepen, vonden het geen al te goed verkoopsysteem. Zo wordt onder meer aangehaald dat 20 kaarten per persoon voor de algemene repetitie iets van het goede te veel is. 10 stuks per persoon had er kunnen voor zorgen dat er meer gelukkigen waren. Ook op straat hoorden we reacties, zoals: "Het is niet eerlijk op die manier", "Ik ben te oud om daar een ganse nacht te staan en ik heb geen familie die dat voor mij kan doen", "Ik zal 't Peirt zo ook wel zien passeren", "Een ganse nacht koude afzien, zoveel is het mij niet waard", "Als je daar zo in de gietende regen moet staan kan je wel een longontsteking opdoen!", "Waarom moeten die gemeenteraadsleden daar staan aanschuiven? Die krijgen toch tickets?", "Heb je gezien wat een hoop vuil daar werd achtergelaten? Is dat geen sluikstorten?" Tja, aan elk systeem schort wel wat... Het zal alvast een zorg wezen voor degenen die hun wens zagen in vervulling gaan. Nu komt het erop aan om de bemachtigde tickets op een goede plaats te bewaren, zodat ze binnen een zestal maanden nog teruggevonden worden...
Misschien enkele hints voor de ticketverkoop van 2020: -eventueel een beetje schaven aan het systeem en het aantal tickets per persoon aanpassen. -een tent plaatsen op de Grote Markt, de dag voor de start van de ticketverkoop...
t Zou bijna een wedstrijdvraag van Het fotohoekje uit het maandelijks Stadsmagazine kunnen zijn: Waar werd deze foto genomen? Kale bomen, natte daken, de bruine herfstkleuren van een haag een dagdagelijkse foto uit een van de wijken.
Maar wat blijkt bij nader toezien?
In de haag bevindt zich, vakkundig geknoopt, een groen plastieken zakje mét inhoud.
Deze en andere zakjes in de buurt werden door een hondenliefhebber in de zomer achtergelaten, nadat zijn geliefde viervoeter er tijdens zijn kaka-uitstapje de darmen geleegd had.
We buigen nederig het hoofd voor de fantasievolle, uitgekiende camouflagetechniek: groen zakje, want groene bladeren. Daarom de dringende oproep aan de eigenaar van deze hond: pas de kleur van het poepzakje aan deze periode aan! (Of toch misschien beter handelen volgens de letter van de wet ?)
De carnavalprinsen van de stad hadden besloten om tijdens carnavalsnacht 1974 de standbeelden in de stad een vermomming aan te meten. Tijdens hun nachtelijke tocht werden zij echter op heterdaad betrapt door een fotograaf én door de stedelijke politie. De mannen mochten het gaan uitleggen op het politiebureel. Een tussenkomst van de burgemeester was nodig om de prinsen vrij te laten, zodat zij konden deelnemen aan de cavalcade!
François Macharis en John Claessens aan het werk tijdens de nachtelijke tocht...
Het standbeeld van het Ros Beiaard in het park aan het station kreeg eveneens een vermomming...
Het pand op de hoek van de Brusselsestraat en het Heldenplein werd vele jaren geleden gebouwd in opdracht van oud-burgemeester Jozef Verbeelen, die er een tijdlang woonde met zijn gezin.
Later werd het huis bewoond door de familie Rollier (Joseph Rollier was geruime tijd Voorzitter van de Rechtbank van Eerste Aanleg). Thans werd het pand volledig gerenoveerd en is Residentie Heldenplein erin ondergebracht.
De op 16 november 1847 in Lokeren geboren Emiel Van Winckel is een man die het hulpverlenen in het bloed zit. Op 6 april 1875 promoveert hij aan de Katholieke Universiteit Leuven tot doctor in de Geneeskunde, waarna hij zich het jaar daarop als huisarts in Lebbeke vestigt, een dorp nabij Dendermonde. Hij trouwt daar op 10 september 1878 met de dochter van de notaris, Sidonie Schicks. Rond 1881-82 verhuist dit doktersechtpaar naar Dendermonde.
Emiel neemt actief deel aan het leven in deze stad, waar hij vanaf 1884 een van de vier artsen wordt, die in opdracht van het Bureel der Weldadigheid ons huidige OCMW toezicht uitoefent op de gezondheid van arme gezinnen. Van Winckel heeft de 4de wijk als werkterrein. Hij geeft gratis vaccinaties tegen koepokken en tyfus aan zijn patiënten.
In 1886 wordt Van Winckel lid van de provinciale Geneeskundige Commissie en vanaf 9 september 1887 tot 1895 is hij secretaris van die commissie.
Hij is ook medestichter van de Geneeskundige Vereniging van Dendermonde. In zijn laatste levensjaar roept hij nog maandelijks de beheerraad van de Naamloze Maatschappij De Werkmensheerd samen, waarvan hij voorzitter is. Ook het Davidsfonds kan op hem rekenen en vindt in de diepgelovige Emiel een medestichter en voorzitter van de lokale afdeling.
Vanaf 12 december 1886 zetelt Van Winckel in de Dendermondse gemeenteraad, waar zijn grote populariteit bij de bevolking blijkt tijdens de verkiezingen van 19 oktober 1890, als Emiel slechts 6 stemmen minder krijgt dan burgemeester Omer Van Damme. Hij is schepen van Dendermonde wanneer op 4 september 1914 de Duitse generaal M. von Boehn Dendermonde inneemt. Hoewel hij als arts onmiddellijk de gewonden gaat verzorgen in de door hem tot lazaret omgebouwde kapel van het Sint-Vincentiusklooster en daarbij geen onderscheid maakt tussen vriend en vijand, wordt zijn woning aan de Beestenmarkt toch in brand gestoken op 5 september 1914 als wraak voor de tegenstand die de Belgische militairen een maand lang bij Dendermonde hebben geboden. Weliswaar wordt dit meteen als een vergissing van de Duitsers bestempeld door de generaal, maar het heeft wel tot gevolg, dat het gezin Van Winckel de rest van de Eerste Wereldoorlog in het Sint-Vincentiusinstituut moet gaan wonen.
Na het overlijden van deze geliefde huisarts op 2 juni 1925 wordt vijf jaar later, in 1930, de Beestenmarkt herdoopt in Emiel Van Winckellaan.
Zijn vroegere woning heeft plaats moeten maken voor de Sint-Christinakliniek, die vandaag ook alweer buiten dienst is gesteld en waar nu het parket van de Dendermondse rechtbank een onderkomen heeft gevonden. In het Vleeshuismuseum is een fraai ovaal fotoportret van Emiel Van Winckel te zien op het gelijkvloers.
Vóór de 19e eeuw is er niets terug te vinden omtrent een bloemenmarkt in de stad.
Wel bestond er in de 17e eeuw een Broederschap der Bloemisten. Een reglement hieromtrent dateert van 1661 en er bestaat een ledenlijst tot 1785.
In het derde kwart van de 20e eeuw begon de verkoop van bloemen door te dringen tot de lokale vroegmarkt. De bloemenverkoop evolueert zodanig positief dat op zondag de verkoop van groenten en fruit wordt verdrongen. In 1974 komt er een duidelijk politiereglement, waarin bepaald wordt dat de bloemenmarkt gehouden wordt op zon- en feestdagen van 6 tot 13 uur op de Grote Markt. Ter gelegenheid van plechtigheden of bepaalde feestdagen dient de bloemenmarkt uit te wijken naar een door de politie aangeduide plaats. Veelal was dit op de parking voor het gerechtsgebouw.
De laatste jaren vindt men de bloemenmarkt op de gedempte Dender.
Wil je contact nemen met de blog voor het sturen van een foto, het geven van informatie of het vragen om inlichtingen, stuur uw email via het voorziene vak hieronder. U kan ons helpen bij de identificatie van personen. Herken je iemand dan vernemen we dit graag met een email.
