Rond de Omgekeerde Dendermonde hangt nog altijd een waas van mysterie. 'Je kan het vergelijken met de sfeer rond het verdwenen paneel van de Rechtvaardige Rechters uit het wereldberoemde drieluik van het Lam Gods', zegt verzamelaar Piet Vermeire. 'Elke filatelist droomt ervan om er ooit eentje op de kop te tikken, maar weet dat het nooit zal gebeuren.'
Gedrukt in Nederland
Nochtans bestaan ze, die uiterst zeldzame zegels. Ze werden in 1920 gegraveerd en gedrukt bij drukkerij Enschedé in het Nederlandse Haarlem. Toevallig. Want de drukkerij in Mechelen, waar de reeks over WOI normaal ontworpen zou worden, was net uitgebrand. Bij onze noorderburen liep het mis. Twee vellen met telkens 25 postzegels werden verkeerd gedrukt. 'Ze moesten handmatig door de persen worden gehaald, omdat het om een tweekleurendruk ging', vertelt Patrick Maselis, voorzitter van de Belgische Academie voor Filatelie. 'Eén van de arbeiders heeft waarschijnlijk een papier laten vallen en het omgekeerd weer in de machine gestopt. Daardoor hangt het stadhuis van Dendermonde omgekeerd in het kader.'
Verkocht in Gent
Het grootste deel werd meteen vernietigd, maar één vel ontsnapte de dans en werd verkocht in een Gents postkantoor. De Express-zegel kostte toen 65 cent. 'Het aparte verhaal deed snel de ronde', stelt Maselis. 'Toen al werd er 2.000 oude Belgische frank neergeteld voor een exemplaar.'
Van de eerste oplage zijn er momenteel zeventien zegels bekend, waarvan vijftien postfrisse en twee afgestempelde. Hun cataloguswaarde bedraagt 75.000 euro, maar ze blijken op veilingen nog een pak meer waard. Vorig jaar verkocht Shreves Galleries in New York deze Belgische 'foutdruk' voor 150.000 dollar (ofwel 112.000 euro). Daarmee komt de 'Omgekeerde Dendermonde' in de top dertig van de duurste postzegels aller tijden.
Al hullen de eigenaars zich in stilzwijgen. Alleen schaakwonder Anatoli Karpov komt ervoor uit dat hij er twee heeft. 'We weten momenteel van twaalf zegels waar ze zich bevinden', zegt Patrick Maselis. 'Eentje werd gestolen. Van vier zegels blijft het spoor bijster.'
Schatkamer
Vanaf vandaag zal De Post, die één 'Omgekeerde' in haar kluizen heeft liggen, het hebbeding tonen aan het grote publiek. In een speciale schatkamer, waar slechts 25 mensen per keer toegelaten worden. Achttien mensen zullen zich 24 uur op 24 bezighouden met de bewaking. Er worden ook extra politiepatrouilles ingeschakeld. 'Dat is ook nodig', verduidelijkt Frans Vanderschueren van De Post, verantwoordelijk voor de opbouw. 'Als je alles bijeentelt, ligt hier voor miljoenen aan brieven en postzegels.'
Liefst 35.000 postzegelhandelaars en -verzamelaars worden verwacht. Allemaal hopen ze een glimp op te vangen van dat uitzonderlijk velletje papier. Of het geen spuuglelijk donker ding is? 'Nee, ik vind de 'Omgekeerde' prachtig', zegt Patrick Maselis. 'En je kan er misschien mee lachen, maar de zegel is als een magneet die de filateliewereld in de ban houdt.'