De historiek van het gerecht in onze stad is zeer nauw verbonden met de geschiedenis van de stad. Het bezit van eigen rechters was namelijk een belangrijke uiting van de stedelijke autonomie. Dendermonde kreeg van haar Heren, de latere graven van Vlaanderen, allerlei voorrechten die in keuren werden opgenomen. Deze regelden vooral publiekrechterlijke materies zoals de instellingen van de stad, de rechterlijke organisatie, het strafrecht en het strafprocesrecht. Privaatrecht kan minder aan bod.xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Vanaf de 16e eeuw was er de groeiende invloed van het gezag en dit had tot gevolg dat de vorsten meer en meer materies in hun verordeningen en ordonnanties gingen regelen. Talrijk zijn de besluiten die via de Raad van Vlaanderen naar Dendermonde gezonden werden om het lokaal recht aan te vullen of te wijzigen. De stad bezat ook het recht om zelf ordonnanties en keuren uit te vaardigen. De zogenaamde stedelijke verordeningen werden door de stadsraad opgesteld en kenbaar gemaakt aan de bevolking vanop de pui van het stadhuis en daarna uitgehangen. In het begin van de 16e eeuw werden ook elementen en beginselen van Romeins recht en Canoniek recht ingevoerd.
Vanaf 1628 kwam het zogenaamde costumiere recht in voege, wat tot Napoleon zou gelden als wetboek voor onze streek.
De slag van Fleurus (1794) bracht België onder het Frans Bestuur en bij een decreet van 1795 werd dan ook het Franse gerechtelijke systeem ingevoerd. Een gevolg hiervan is o.a. de verdeling van het land in arrondissementen met een rechtbank in iedere hoofdplaats. In Dendermonde werd een Volksrechtbank opgericht. Na de staatsgreep van Napoleon werd de Rechtbank van Eerste Aanleg opgericht
Bij besluit van de voorlopige regering van 1830 werd de Rechtbank heringericht.
Het Franse gerechtlijk systeem werd gehandhaafd tot 1814. Ingevolge de wet van 14 augustus 1815 werd het overgenomen door het Nederlandse Bewind. De Belgische Omwenteling van 1830 liet het systeem onaangeroerd.
Dit is zowat de voorgeschiedenis van onze rechtbank.
|