Gebruik baard, pruik en snor nooit om uw gezicht te verbergen!
Hoofdpunten blog wandelen
sinterklaas
23-03-2012
Van Sinter Claes en Santa Claus
Van Sinter Claes en Santa Claus (4) Sancte Claes van Irving Washington
Sancte Claus goed heylig man! Reis daer me' na Amsterdam Van Amsterdam na 'Spanje Vaer appelen van Oranje Vaer appelen van granaten Die rollen door de straten Sancte Claus, mijn goede Vriend! Ik heb u allen tijd gedient, Wille u mij wat geven Ik zal u dienen alle mijn Leven.
Saint Nicholas, good holy man! Put on the Tabard best you can Go, clad therewith, to Amsterdam From Amsterdan to Hispanje where apples bright of Oranje and likewise those granate surnam'd roll through the streets, all free unclaim'd Saint Nicholas my dear good friend To serve you ever was my end If you will, now, me something give, I 'll serve you ever while I live. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Van Sinter Claes en Santa Claus (3) Santa Claus van Irving Washington
In 1810 gaf John Pintard, vriend van Irving, op 6 december een groots banket voor de leden van Historical Society en bracht een toost uit op Santa Claus goed heylig man. Hij liet zelfs een prent drukken voor de gelegenheid. Saint Nicholas staat erop met z'n sterfdatum 6 dec 343, een lief en een stout kind, een open haard met twee kousen waarvan één gevuld met cadeautjes, de andere met een roe. Verder twee sinterklaasversjes: het Nederlandse 'Sinter Claes goed heylig man' met een Engelse vertaling erbij. Het woord 'Sinter Claes' was aangepast aan de spelling die Irving had toegepast in zijn 'Knickerbocker's History. (wordt vervolgdt) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Van Sinter Claes en Santa Claus (2) Santa Caus van Irvin Washington
In 1804 werd in New York de Historical Society opgericht als teken van de ontwaakte geschiedenisbestudering, nu de ene na de andere Amerikaanse staat zich afscheidde van de Britse overheersing. De Amerikanen kregen behoefte aan een eigen identiteit, een eigen cultuur en eigen gebruiken. Een uiting daarvan is het boek 'Kinckerbocker's History' van de schrijver Washington Irving uitgegeven in 1809. Hij schijnt de eerste te zijn geweest die Sint-Nicolaas de schutspatroon van Nieuw Amsterdam heeft genoemd. Een voordehand liggende veronderstelling, omdat onze Sint al eeuwen de beschermheilige was van 'oud Amsterdam'. Hij beschrijft de Sint zo: a jolly old Dutchman, nicknamed Santa Claus, who parket his wagon on rooftops and slid down chimneys with gifts for sleeping children. Het idealiseren van de band met Nederland was waarschijnlijk met opzet gekozen: de Nederlanders vochten zich vrij van de Spanjaarden in de Tachtigjarige Oorlog, zo zouden de Amerikanen zich vrij vechten van de Engelsen in de Onafhankelijksoorlogen. De Engelsen hadden een machtige schutspatroon in Saint Georges, maar Sint-Nicolaas van de Nederlanders zou een geduchte geuzenheilige zijn voor Manhattan. (wordt vervolgdt) uit:Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Van Sinter Claes en Sante Claus (1) Santa Claus van Irving Washington
Hollandse emigranten namen de gebruiken rond 5 en 6 december mee toen ze zich vestigden in Amerika en zo ontstond uit Sinter Claes na een tijdje Sante Claus. Deze verklaring van het ontstaan van de naam van de Amerikaanse Kerstman kom je vaak tegen in allerlei bronnen. Maar is dit ook zo? En waarom komt Santa in Amerika in the night before Christmas en niet op 5 december?
Een verkenning.
In 1660 ging Nieuw Nederland met de hoofdstad Nieuw Amsterdam over in Engelse handen. De vroegste vermelding (uit 1733) van het vieren van het Sinterklaasfeest wordt aangehaald door E.G. Burrows en M. Wallace in 'Gotham, a history of New York City' (Newyork Oxford,1999): A group of descendants of the ancient Dutch families celebrated the sixth of December with great joy and festivity. De schrijvers melden ook dat er rond 1800 geen spoor meer te vinden was van een Sinterklaasfeest op Manhattan. Het enige winterfeest schijnt New Year's Day te zijn geweest. Geen Sint, geen Kerst. (wordt vervolgdt) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Opa en Oma, De kleinkinderen zijn een lust in je leven. Je wilt ze graag alle aandacht geven. Ze vinden het fijn om bij julie te spelen. Jij mag dan graag wat snoepgoed uitdelen.
Ze mogen bij julie wat ze thuis niet mogen. Ze hoeven niet stil te zijn en ingetogen. Julie zorgen voor veel gezelligheid. En tot oppassen zijn julie altijd bereid.
Julie zijn echt een Opa en Oma naar ons hart Sint en Piet legden voor beiden een pakje apart.
Ontmoetingen met de Sint Frankrijk (Côtes-d'Armor - Bretagne)
Plufur (slot) De buitenkant is overdadig versierd met kantelen en spitse kleine torentjes en schijnt de tand des tijds goed doorstaan te hebben. De binnenzijde is in-triest, geen vloer, enkel gestampte aarde, alle vensters zijn vervangen door plastieken platen en verder ook geen interieur of meubilering. De dakstoel, met immens balkwerk, werd reeds gerestaureerd en oogt majestatisch. De eigenaar van de verderop gelegen boerderij wist ons te vertellen dat de restauratie voorzien is met nieuwe ramen en deuren. Hopelijk legt men dan ook een vloer. PS : begin augustus kan je in Plufur de "Pardon de St Nicolas" meemaken, dat is een processie. Raf Rumes uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Ontmoetingen met de Sint Frankrijk (Côtes-d'Armor - Bretangne)
Plufur Komende van Morlaix volgen we de richting St Brieuc, links naar Trêmel en Plufur. Op de rechterkant in het dorp staat de "Chapelle de St Nicolas" reeds aangegeven. Men kan de wagen langs de weg parkeren en dan te voet nog een vijfhonderd meter een breed pad volgen. Midden in het bos, idyllisch gelegen langs een rustig kabbelend riviertje, een plek om romantisch van te worden, vinden we "Chapel Sant Nikolaz" Plufur (Bretoense benaming). Dit is werkelijk een prachtig kleinood, met romaanse, maar hoofdzakelijk gothische trekken gebouwd in het jaar 1499. Zij is zonder het eerste werk van het atelier Beaumanoir en stond model voor talrijke kerken en kapellen in de regio. Langs de kapel kronkelt een GR-wandelpad dat je verder kan volgen langs de "Moulin de St Nicolas" en de hoeve "Kernevez Sant Nikolaz". (wordt vervolgdt)
Port blanc Tussen het haventje van Port blanc en Buguéles langs de wegkant een kleine Nicolaaskapel. Op het naambord aangegeven als "Crec'h St Nicolas". De muren zijn met ruwe rotsblokken opgebouwd en bekroond met een klein vierkant torentje met bijhorende klok. Verdere inlichtingen konden we niet vinden maar naar onze schatting is het zeker middeleeuws. Raf Rumes uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Dit plaatsje heeft een kerk uit de 15-16e eeuw. Het is echter geen Nicolaaskerk. De plaatsnaam is afkomstig van de Nicolaasbron die je links achter de kerk kan vinden. Zij is tegen een huis aangebouwd en is uit de 17e eeuw. Men moet een tiental trappen naar beneden om het geheel te kunnen bekijken. Zij is gebouwd met een nis, waarin achter tralies, een zeer oud, houten Nicolaasbeeld, met kuip en kindjes, is opgesteld, met vooraan enkele waterbekkens die het water van de traag vloeiende bron opvangen. Volgens ons was dit ook de openbare wasplaats. Gezien haar ouderdom is het ook normaal dat het geheel uit bretoense granietsteen opgetrokken bouwwerk reeds sterk verweerd is. Raf Rumens uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Als kind was ik altijd blij 5 december dat mij enorm opwond, Winterpenen, en suikerklontjes. Grote en kleine schoenen Sinterklaas en Pieterbaas Schimmel en pepernoten Een gezellige avond, met Sinterklaas ieder jaar heb ik er van genoten. Ik geloofde toen nog heilig Sint en Piet waren echt. Toch werd ik achterdochtig Hoe kwam de kleding van de Sint bij mijn opa thuis terecht. Mijn opa en Sinterklaas hebben dezelfde geur en schoenen Mijn oma vertelde mij Wie de echte Sinterklaas nu was Ik ben nog steeds blij anders dan als kind Sinterklaas is niet mijn boezem vrind Het was mijn lieve opa de goede Sint.
'De Sint is een kindervriend, maar met mate' Nee, de charme van het sinterklaasfeest zit hem in de aanloop. Zij toveren een geheimzinnige wereld, waarin brieven 's nachts verdwijnen en er 's ochtends - maar kijk nu toch eens! - een chocoladen ventje naast een schoentje staat. Zwarte handafdrukken op de muur. En het allermooiste is dat die volwassenen er helemaal niet in geloven. Dat is het grote verschil met de gruwel die wij Kerstmis noemen: dat je wordt aangespoord om een soort naaldboom uit een travestietentent gezellig te vinden, dat je als een hond de winkelstraten wordt ingejaagd om iets origineels te kopen, en dat je met een steeds maar uitdijende familie wordt opgesloten in een enge ruimte waar het griepvirus handenwrijvend rondspookt, het is op het randje af mensonterend. Nee, dan maar Sinterklaas. Hugo Matthysen. uit: HUMO
'De Sint is een kindervriend maar met mate' Het angstige aanschuiven voor zijn troon. De tekeningen, de brieven, de vraag of je voor Zwarte Piet een glaasje water of een pintje moet klaarzetten. En dan Sinterklaas zelf: vol verwachting de trap af, in de gang wachten tot je toestemming krijgt om op het speelgoed af te stormen. Dat was het mooiste moment. Want dat speelgoed zelf was na drie dagen al voor de helft kapot, en van de andere helft ontbraken stukken. En die snoep, ach ja, zo lekker is speculaas nu ook weer niet. Marsepein wordt door elke kinderarts met klem afgeraden, omdat het constipatie veroorzaakt. En chocolade is de belangrijkste oorzaak van obesitas. (wordt vervolgdt) uit: HUMO
'De Sint is een kindervriend maar met mate' Waar was u toen John Lennon het hoekje om ging? Of Kurt Cobain, voor een volgende generatie? Wie in dat tijdperk al bij volle bewustzijn was, kan het zich doorgaans herinneren. Beroepshalve maak ik weleens gesprekken over Sinterklaas mee, en dan blijkt dat veel volwassenen zich ook glashelder herinneren wanneer en hoe ze ontdekten dat Sinterklaas eigenlijk niet euh...bestaat. Voor velen was dat de eerste grote teleurstelling in hun leven. Er zouden er nog meer volgen, maar die zijn lang niet zo bespreekbaar. En ach, lieve lezers, met welk mengsel van smart en dankbaarheid denken zij niet terug aan de periode dat zij nog wél geloofden! 's Nachts in bed luisteren naar verre, vreemde geluiden en je dan afvragen of het de Sint is die je hoort. (wordt vervolgdt) uit: HUMO
'De Sint is een kindervriend, maar met mate' Nooit heeft hij zesjarigen opgeroepen om met hem op kamp te gaan,in de zomer, bij hem in Spanje, waar de kleintjes dan in leegstaande paardenstallen mogen overnachten. Nimmer is hij op de grond gaan zitten om samen met een kleuter met plastieken diertjes te spelen. De Sint vreet nog liever een week lang diepvrieslasagna dan dat hij samen met de kinderen een liedje zou zingen. En na drie weken kindvriendelijkheid kan hij er weer voor een heel jaar tegen. Bovendien houdt Sinterklaas vooral van brave kinderen. Sommigen zullen misschien zeggen dat stoute kinderen eigenlijk brave kinderen zijn die nog niet de juiste medicatie krijgen. Ik denk dat Sinterklaas daar geen boodschap aan heeft. Uit het prachtige lied 'Zie ginds komt de stoomboot' kunnen we leren dat de Sint vroeger wel eens dreigde met lijfstraffen. Wie stout is de roe, weet u wel. Dat is toch wat anders dan in korte broek rondlopen op een speelplein, of een kinderatelier oprichten. Pardon: kinderateljee! (wordt vervolgdt) uit: HUMO
'De Sint is een kindervriend maar met mate' We zouden ook nog een boom kunnen opzetten over de vraag of het goed is dat de Sint na zijn 65ste is blijven werken, of dat hij integendeel al lang plaats had moeten ruimen voor de jeugd. Of om het helemaal moeilijk te maken: hoe zit het met het vervoeren van overlevenden van Spanje naar hier en terug? Zijn daar geen vergunningen voor nodig? Ja, zo zijn we nog wel eventjes bezig.
Lijfstraffen We zouden dus tegen die brave Oekraïense ouders zeggen: "We zullen het simpel houden. Beschouw Sinterklaas gewoon als een grote kindervriend. En kijk niet zo verschrikt, lieve ouders, want hij is een kindervriend, maar gelukkig: met mate!" Sinterklaas doet inderdaad niet al te veel voor de kinderen, en maar goed ook. Hij geeft geen zwemlessen aan kleuters en hij runt geen kindertheater. Hij loopt niet door het park met een schattig maltezertje dat de kinderen gerust mogen komen aaien. (wordt vervolgdt) uit: HUMO
Sinterklaas voor beginners verklaard 'De Sint is een kindervriend maar met mate' (4)
Nu wil dat op zich niks zeggen, er zijn ook negers die bijvoorbeeld ook Ronny heten. Ik ken er zo een. Maar het is nooit in mij opgekomen om hem Zwarte Ronny te noemen. Of halfzwarte, om hypercorrect te zijn. Bij Zwarte Piet doen we dat wel. Om elke twijfel weg te nemen. "Kijk mama, daar is een Zwartgemaakte Piet!" "Maar nee! Zwijg toch, jij omhoogbegaafd kind. Het is gewoon Zwarte Piet. Niks zwartgemaakt!" Zwarte Piet is dus een zwarte die geen zwarte is. Want een echte zwarte zouden we nooit met zwarte aanspreken.Toch is Zwarte Piet niet geschminkt, hij is van nature eh......zwart! Kunt u nog volgen? Er is weleens geopperd dat het schandalig is dat de Sint een zwarte knecht heeft. Dat zou immers getuigen van een postkoloniale mentaliteit. Volgens die redenering had Condoleezza Rice nooit een ministerschap mogen aanvaarden onder die bleekscheet van een G.W. Bush. Vreemde naam heeft dat mens overigens. Zou nog van pas kunnen komen in een quizvraag:"Van welke politica kan je de naam vertalen als Rouwbeklagia Graangewas?"(wordt vervolgdt) uit: HUMO
"De sint is een kindervriend, maar met mate" De kwestie was: het is een schande dat de katholieke oorsprong van de Sint onder de mat wordt geveeegd. Nu wilde het toeval dat een half-jaar later een zekere Roger Vangheluwe....enfin, u kent het droevige verhaal. Sindsdien durft geen hond nog te reppen over de bisschoppelijke status van de Sint, want voor de weinige kinderen die de actualiteit volgen betekent bisschop iets heel anders dan voor ons, die nog hebben mogen meemaken dat onderpastoors met een gitaar 'Angie' van de Stones vervlaamsten tot 'Jezus! Je-he-he-zus! Gij brengt de mensen bij elka-ha-ha-ha-haar!' En dan heb je zijn knecht. Volgens sommigen is hij een zwarte Afrikaan die luistert naar de in die bevolkingsgroep zelden voorkomende naam Piet. (wordt vervolgdt) uit: HUMO
Een bijkomende moeilijkheid is dat het gebeente van Sinterklaas in Italië ligt. En de Sint woont in spanje. Vaart Zwarte Piet dan misschien elk jaar met de stoomboot naar Bari, waar het levende lijk van Sinterklaas dan aan boord stapt, om vervolgens koers te zetten naar ons land? En worden die stoffelijke resten dan onderweg opgelapt om tegen half november enigzins toonbaar voor de dag te komen? Het zou kunnen. Maar het lijkt ons niet verstandig om tegen de kindertjes te zeggen: "Deze levende dode is speciaal voor jou uit zijn grafkelder geklommen. Wees maar niet bang mijn kind, er is alles aan gedaan om geurhinder te vermijden. Ga gerust bij de grote kindervriend op schoot!" Nee, over de troebele afkomst van de Goede Sint kunnen we maar beter zwijgen. Dan heb je dat andere heikele punt: de Sint is een bisschop. Toen de Heilige Man twee jaar geleden in Antwerpen aanmeerde, stond er tussen de wachtende kindertjes een groep nijdige zestigers die de tijd hadden gevonden om tussen het schelden op internetfora door de Sint te verwelkomen. De Grote Kindervriend werd onthaald op kreten als "Woar is a kroas, gij ze voalen ippocriet?" Als ze hun ogen hadden gebruikt, hadden ze kunnen zien dat de Sint zoals steeds een halsketting met een kruis van 14 bij 7 cm droeg, maar ze hadden al wekenlang hun internet-hetzetje gevoerd, en daar moesten de feiten dan maar even voor wijken. (wordt vervolgdt) uit: HUMO
"Hij schuift ze gewoon onder de deur!" Dat was het verrassende antwoord dat een zesjarig meisje laatst gaf op de vraag hoe de Sint cadeautjes brengt. Het kind was van Oekraïense afkomst, en haar ouders hadden blijkbaar begrepen dat hier te lande één of andere vreemde kwast begin december midden in de nacht cadeautjes brengt. Omdat ze hun kinderen niet willen ontzeggen wat andere kinderen ook krijgen, leggen ze nu een briefje van 20 euro naast de schoen. En waarom niet? Daar kunnen de kindjes een rekening mee openen en zo de solvabiliteit van onze banken verhogen.
Stel nu dat iemand het in zijn hoofd zou halen om aan die welmenende ouders uit te leggen wie de Sint precies is. Hoe pakken we dat aan? De Sintfundi's zullen meteen roepen: "Hij is een Turk. Hij komt uit Turkije!" Als dat klopt, dan was Thales (een man die veel interessants te vertellen had over evenwijdige rechten) ook een Turk. En Montezuma een Mexicaan. We zouden aan die brave Oekraïeners kunnen uitleggen dat Sint-Nicolaas werd geboren in Klein-Azië, en dat hij 1600 jaar geleden stierf. De Sint zou dus een walking dead zijn, een zombie. Alleen, een beetje zombie kruipt 's nachts uit zijn graf. (wordt vervolgdt) uit: HUMO
Op 6 december was het weer zover. Dan kwamen de goede Sint en Piet over onze daken gereden om speelgoed en allerlei lekkers in onze schoorstenen te stoppen. Velen weten al dat Sinterklaas niet uit spanje komt maar eigenlijk een Griekse bisschop in het Turkse Myra was. Maar het Sinterklaasfeest zoals we het nu kennen is echt ontstaan in een kinderverhaal dat in de 19de eeuw geschreven werd door de Amsterdamse onderwijzer Jan Schenkman. In het prentenboekje "Sint-Nicolaas en zijn knecht" beschreef hij voor het eerst de moderne Sint. De goede man kwam vanaf toen met een stoomboot uit Spanje, schreef de stoute stunten van kinderen op in een groot boek, reed op een schimmel over de daken en strooide cadeaus door de schoorsteen. uit: de Volkswil
